Be oorlog.
GJ"* laargang
Maandag 22 Februari 1915
No, 14/64
De weldoenster,
Deze courant verschijnt d a g e 1 ij k s, met uitzondering van Zon- en Feestdagen
Prijs per kwartaal: Voor Schiedam en Vlaardingen fl. 1.25 franco
per post fl. 1.65.
Prijs per week: Voor Schiedam en Vlaardingen 10 cent.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen.
Advertentiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een
aar aan het Bureau bezorgd zijn.
Bureau: Lange Haven No. 141 (hoek Korte Haven).
Prijs der Advertentiën: Van 16 regels Q. 0.92; iedere regel meer
15 cents. Reclames 30 cent per regel. Groote letters naar de plaats die zij
innemen.
Advertentiën bij abonnement op voordeelige voorwaarden. Tarieven
hiervan zijn gratis aan het Bureau te bekomen.
In de nummers die Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond
verschijnen, worden zoogenaamde kleine advertentiën opgenomen tot den prijs
van 40 cents per advertentie, bij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen.
Intercommunale Telefoon No. 103.
BUITENLAND.
Van het Westelijke front
Duitse h leger bericht.
Het groote Duitsche hoofdkwartier meld
de gistermorgen
Bij Nieuwpoort is een schip van den
vijand, blijkbaar een inijnveger, op een mijn
geloopen en gezonken. De vijandelijke tor
pedobooten verdwenen toen zij beschoten
werden.
Aan den weg van Gheluvelt naar Yperen,
alsmede aan het kanaal ten Z.-O. van Ype
ren, hebben wij eer loopgraaf op den vijand
veroverd en eenige gevangenen daarbij ge
maakt.
In Champa ffi hjeeft gisteren, na de
zware gevechten van de voorafgaande da
gen betrekkelijke rust geheerscht.
Bij Combres zijn drie met een sterke
strijdmacht ondernomen aanvallen van den
vijand met zware verliezen voor hem af
geslagen. Wij "namen 2 Fransche officieren
en 125 man gevangen.
In de Vogezen is onze aanval verder ge
vorderd. In de streek ten Z.-O. van Sulzern
namen wij den Holirodberg, die de hoogte
bij 'Holuwl en de boerderijen Bretzel en Wi-
dentkal bestrijkt.
Fransche 1 e gerberic hten.
Over het verloop der krijgsverrichtingen
gedurende Vrijdag, meldt de Fransche lega
tie te 's-Gravenhage het volgende:
Den 19en Februari heeft de vijand de
badplaats Nieuwpoort en de duinen be
schoten. Zijn geschutvuur werd door onze
artillerie op doeltreffende wijze beantwoord.
De vijand schijnt gisteren bij den aanval, die
tegen onze loopgraven ten oosten van Ype
ren werd ondernomen, aanzienlijke strijd
krachten te hebben samengetrokken. Na
een hevig geschutvuur tegen onze stellin
gen, Viel hij met de bajonet aan, maar
weid teruggeslagen. De verliezen der Duit-
schers waren zeer - oot.
In |de streek va Souain, Perthes en
Beauséjour heeft de vijand in den nacht
van 18 op 19 dezer vijf tegenaanvallen
ondernomen, om te trachten de loopgraven
te hernemen, die hij de vorige dagen verlo
ren had. Zijr werden alle afgeslagen. De
strijd werd voortgezet en wij zijn in deze
streek verder vooruitgekomen.
Het wordt overigens bevestigd, dat de ver
liezen van den vijand in den loop der laatste
dagen aanzienlijk zijn geweest, ook volgens
verklaringen van krijgsgevangenen, die ver
zekerden dat een bataljon geheel werd ver
nietigd.
Op do Maashoogten, bij Les Eparges. zijn
vier tegenaan vallen der Duitse hers, op de
loopgraven, die wij den 17en veroverd had
den, door het vuur onzer artillerie tot steno
gebracht. Zeer vele lijken bedekken den
grond vóór onze loopgraven. Een onzer
door de schrijfster van
„Elizabeth and her German Garden".
55)
t
HOOFDSTUK IV.
Anna zette haar hoed op en ging naar
buiten, om er over na te denken. Juffrouw
Kuhrauber scheen nog steeds te slapen.
Letty, vergezeld van miss Leech, moest
naar de pastorie te Lohm, voor haar eerste
les van den heer Klutz, die op zich had
genomen, haar Duitsch te leeren. Mevrouw
Von Treumann zei, dat ze dadelijk aan
Karlchen moest schrijven, en sloot zich
op in haar kamer. De barones was vaag
in ha,ar "voornemens en verdween. Anna
ging dus alleen uit, stak den weg over en
wandelde gauw naar het bosch. ,.Als hef
baar zoo gelukkig maakt, dan doet het mij
pleizier," dacht zij. „Zij is hier om gelukkig
i® rijn; en ais zij zoo vreeselijk naar Karl
chen verlangt, nu, dan moet ze hem nu
on dan hij ziclh hebben. Ik wou wel eens
Weten wat ik tegen dat Karlchen heb."
Zij liep ylug voort, de oogen op den
grond gevestigd. De stemming, waarin zij
'bet Magnificat zong, was voorbij, ook lette
^j niet op hetgeen de. Aprilmorgen tot
stand bracht. Mevrouw Treumann was nog
geen vier en twintig uur bij1 haar in huis
reeds kwam haar zoon er ook bij
...al .Was het dan ook van tijd tot ttijd
-Jwaar toch zonder twijfel, hij kwam zich
bj het gezelschap voegen. Veronderstel,
t.&d de barones en Fraulein Kuhrauber^zich
officieren heeft 200 gedoode Duitschers ge
teld in een stuk loopgraaf, waarom den
16en een hevig gevecht was geleverd.
In de Vogezen, tusschen Lussc en "Visem
bach, in de streek van Bonhomme, is de
vijand, na er in geslaagd te zijn vasten
voet le krijgen, op den heuvel 607, dien hij
inet een regiment had bestormd, er af ge
worpen door een tegenaanval, die van onze
zijde door anderhalve compagnie werd uit
gevoerd. Bij Sattel, ten Noorden van de
fc'udelhoeve, is de vijand er in geslaagd
vasten voet te krijgen op den oostelijken
heuvelkam R ei c hsackerkop fDe strijd
duurt voort op dit punt, waar wij een
vooruitgeschoven post hadden.
Het hierop aansluitende legerbericht is
dat van Zaterdagavond. Het luidt:
In België en over het geheele front tot
on met Reims vonden kanonnades en ge
weervuur plaats. v
In Champagne maakten wij opnieuw vor
deringen ten Noorden van Perthes door een
bosch te bezetten, dat de vijand zeer ver
sterkt had.
Bij Epargnes, ten Zuiden van Verdun
deden wij na den zesden tegenaanval van
den vijand te hebben afgeslagen een
nieuwen aam al, waardoor wij in staat
werden gesteld, de successen,'die wij gis
teren behaald hadden, Le vergrooten ©n te
vol Looien.
Wij maakten 'rie mitrailleuses en twee
bommenwerpers buit en namen twee
honderd man gevangen, onder wie ver
scheidene officieren. Bij de stellingen, die
wij bij Ton veroverden, vonden wij dooden
van vijf verschillende regimenten.
Het legerbericht va.n gistermiddag luidt
In België hadden eenige infan ten e-gevech
ten in den sector van Yperen plaats. Wij
hebben een gedeelte loopgraven, dat de
vijand tijdelijk had bezet, heroverd. De
Duitschers lieten bier eenige honderden
dooden op het slagveld achter. Onze. ver
liezen waren gering.
In Champagne hebben wij al het ge
wonnen terrein behouden.
In de Vogezen sloegen wij drie aan
vallen op do Feeht af, waarop wij een
tegenaanval ondernamen. Het gevecht duurt
voort.
De opvatting der bond-
genooten.
De eerste mededecling van den Brit-
schen ooggetuige bij generaal Joffre's leger
is gisteren gepubliceerd. Na een algemeen
overzicht van de operaties cn de posities
van do legers, waarvan de linie meer dan
vijfhonderd mijlen lang is, zegt de oog
getuige:
„Een vraag, die veel mensehen op de tong
ligt, is: Welk voordeel heeft het Fransche
leger in de laatste paar maanden behaald?
•ook ongeschikt verklaarden te leven zonder
bezoek te ontvangen, van hel. een of ander
geliefkoosd familielid? Veronderstel, dat do
andere negen, de nog niet Uitverkorenen,
ieder een familielid bleken te bezitten,
dat droevig op den achtergrond stond te
wachten, op permissie, herhaaldelijk een
bezoek te komen brengen? En veronderstel,
dat het allemaal mannelijke bloedverwanten
Waren?
Dit waren ernstige kwesties zoo erns
tig, dat zij niet in staat was ze te beant
woorden. En toon voelde zij, dat iemand
haar aankeek. Zij sloeg de oogen op en
zag Axel op bet met mos begroeide pad,
dicht bij haar staan.
„Zoo diep in gedachten?" vroeg hij. Ilij
glimlachte, toen hij zag. dat zij schrikte.
Anna was verbaasd, dat liij zoo vaak liet
bosch doorliep. Bekortte het den Weg mis
schien van Lohm hier of daar heen? Zij
had hem de laatste dagen, drie of vier
maal ontmoet, altijd op afgelegen gedeelten
van het bosch. Hij scheen er op alle uren
van den dag door te wandelen en te rijden.
„Hoe gaat het mot het poten van uw
aardappelen?" vroeg zij onwillekeurig. Zij
wist lioe druk ze op 't oogenblik daarmee
bezig waren, want zij reed niet voor niets
i ede ren dag op een wagen zonder vceren
mot Dcllwig hel veld rond. Axel moest
ook zeker wel aardappelen laten poten;
Waarom bleef hij niet thuis om daar bij
te zijn?
„Wat -een bijzonder geschikte vraag voor
oen landvrouw," zei bij met een vroolijk
gezicht. „U verbeuzelt geen tijd, met deftig
goeden morgen zeggen en vragen hoe ik
hot maakj maar u begint dadelijk over
aardappelen. U moot mij niet kwalijk nemen,
maar ik geloof niet, dat u in de mijne zoo
heel veel belang stelt, dus ik vertel er
Sinds het terugslaan der Duitschers door de
troepen der geallieerden in Vlaanderen, is
er geen slag van groote beteekenis ge
leverd. Indien "t voordeel, behaald bij de
kleinere gevechten, slechts gemeten moet
worden naar het gewonnen terrein, is het
inderdaad klein, toch is het succes van
het Fransche leger, ofschoon het niet direct
opvalt, zeer goed aan te toonen. Het werk
der Franschen verdient in hooge mate de
dankbaarheid en bewondering der ge
allieerde mogendheden.
Men moet niet vergeten, dat de slag,
die thans in Europa geleverd wordt, er
slechts één is, dat de gevechten in Polen,
GaJicië, Servië en Frankrijk alle deelen
zijn van denzelfden slag, dat wij, om de
Duitsche troepen te verslaan, meer reserves
noodig zullen hebben dan ons thans ter
beschikking staan, dat, totdat deze reserves
hun druk kunnen uitoefenen, het de plicht
der geallieerde legers is te beletten, dat
de vijand een voor hem gunstige beslissing
brengt. Het is door zijn volkomen besef van
dezen plicht en door de kracht, waarmede
het dien plicht uitoefende, dat Frankrijk
en zijn leger onze bewondering "erdiend
hebben. Het gaf den vijand voortdurend de
handen vol werk en maakte hel hem on
mogelijk zijn leger te verzwakken, om elders
een beslissenden slag te kunnen leveren.
Het bleef hem verliezen toebrengen, door
hem te dwingen onder voor hem ongunstige
omstandigheden te vechten. Gedurende deze
maanden is Frankrijk's leger geleidelijk ver
beterd wat personeel en materiaal betreft.
De superioriteit van het Fransche veld
kanon is sinds lang erkend. Er zijn
zwaardere kanonnen vervaardigd en iedere
week wordt de samenwerking tusschen artil
lerie en infanterie beter. Het moreel van
het leger stond nimmer zoo hoog als thans.
Yan het Oostelijke front.
Duitsch legerbericht.
Het groote Duitsche hoofdkwartier meid-
de gistermorgen
Ook gisteren is in de streek ten N.-W.
van Grodno nog geen verandering van be
teekenis ingetreden.
Ten N. van Ossowioe, ten Z.-O. van
Kolno cn tusschen Przasnysz en den Weich-
sel ten O. van Plozk nemen de gevech
ten hun verderen loop.
In Polen ten Z. van den Weichsel niets
nieuws.
O os ten rij k sch legerbericht
Het Oostenrijksche hoofdkwartier meldde
gistermiddag
De toestand in Polen oil Wcst-Galicië
is over liet algemeen onveranderd.
De dag van gisteren is kalmer afgeloopen.
In de gevechten aan het front in de
Karpalhen van Doek!a tot Wyszkow zijn
weer ettelijke aanvallen van de Russen
met zware verliezen voor hen afgeslagen.
Daarhij verloren zij ook 750 gevangenen.
De krijgsverrichtingen ten Z. van de
Dnjestr zijn weer gevorderd.
In Boekowina heerscht rust
Russisch legerbericht.
De Russische groote generale staf meldt
dd. Zaterdag:
Den 19den dezer zijn gevechten geleverd,
op de rechteroevers van Bobr en Karew in
de buurt van Ossowice en op de wegen
naar Lomza, Ostrolenka (beiden aan de
Narew gelegen vestingen), Przasnysz en
Pionsk (in Polen ten Noorden van den
Weichsel), die het karakter van tegenaanval
len hadden.
Op den linkeroever van den Weichsel
hebben wij zwakke aanvallen van den vijand
afgeslagen, evenals aan den benedenloop
van de Bzoera bij Wïtkowice, ten Zuiden
van Rawa hij Mroczkowice en aan den
bovenloop van den Weichsel en aan de Nida
bij Bochinec (in West-Galicië).
In de Karpathen hebben wij hardnekkige
aanvallen bij Jasiohki, Stopko en Mezó
Laborcz afgeslagen. Tusschen Tucha en
Wyzkow (ten Z. van S-try (in de Midden-
Karpathen), kenmerkten de aanvallen van
de Duitschers zich in het bijzonder door
hardnekkigheid.
W ij hebben de hoogte ten N.W. van Se-
neczuw, die de vijand genomen had, op
nieuw bezet tengevolge van een geslaagden
bajonetaanval.
In de buurt Van Klaoesse zijn wij al
vechtende vooruitgekomen.
Voor Przemysl hebben wij twee uitval
len van het garnizoen van de vesting met
gemak afgeslagen en den vijand ernstige
verliezen toegebracht.
De strijd in de Karpathen.
Franz Molnar, de oorlogscorrespondent
van de „Az Est" meldt, dat zich uit de
zoogenaamde Karpathen-gevechten een
groote Karpathen slag ontwikkeld heeft.
Deze ontwikkeling heeft tengevolge van
het eigenaardige bergterrein zeer lang ge
duurd, doch kan thans de grootste slag, die
ooit in een gebergte geleverd werd. ge
noemd worden. De strijd heeft plaats op
met sneeuw bedekte rotsen, in wild-ro-
manlisohe dalen en in dichte bosschen. Het
resultaat, dat na een uiterst moeilijken
dagtaak bereikt wordt, is zoo gedetailleerd,
dat de generale staf het 's avonds pas uit
verscheidene honderden berichten kan vast
stellen. In dezen slag, die aan zooveel ge
vechten van vroegere tijden herinnert, heeft
het front natuurlijk do neiging, korter tc
worden. Dit heeft plaats in West-Galicië
n.l, aan de Dunajec en aan de Biala-linie,
alsmede bij Doekla, waar de twee partijen
zich ingegraven hebben, terwijl m bet
Oosten, waar de gevechten niet meer in de
bergen plaats hebben, de strategie zich vrij
ontwikkelt.
Het Bocdapester blad „Villag" meldt, dat
do toestand aan den Doeklapas geheel is
u niets van. U wilt mij alleen-maar herin
neren, dat ik bij het poten van de aard
appelen moest jvezen in plaats van door
uw bosch te wandelen."
Anna glimlachte. „Ik geloof wel dat ik
iels dergelijks meende," zei ze.
„Welnu, ik loop hier niet zoo doelloos
rond ais u veronderstelt," gaf hij ten ant
woord en liep met haar voort. „Ik hen naar
die plek gaan kijken."
„Welke plek?"
„Waar Delhvig dien steenoven wil zet
ten."
,0 en wat denkt u er van
„Wat ik vooruit wist dat ik denken zou.
Ilct is een onzinnig plan. De klei deugt vol-
rekt niet. Het heeft mij verbaasd, toen ik
zag hoe ellendig die klei is, hoe hij zoo
verlangend is, daar een steenoven te bon
wen. Ik had gedacht, dat de man er voel
meer verstand van had."
„Het is bespottelijk, hoe zeer hij er zijn
zinnen op gezet heeft, ik dacht gisteravond
dat hij nooit zou ophouden met zijn argu
menten."
„Maar u heeft niet toegegeven?"
„Neen, heeleïnaal niet Ik heb gezegd,
dat ik u zou vragen eens te gaan zien en
toen werd hij eenvoudig lomp. Ik geloof,
dat hij hier niet blijven kan. Ik denk werke
lijk, dat wij nooit met elkaar overweg zullen
kunnen. Nu u zegt dat de klei slecht is,
weiger ik natuurlijk een steenoven te laten
bouwen."
Axel glimlachte om haar geestkracht,
's Morgens wist zij altijd wat zij doen moest
met Delhvig. „U is heel dapper vandaag,"
zei hij. „Gisteravond dacht ik dat u hang
oor hem was."
„Hij komt ook altijd als ik moe ben. Ik
zal 's avonds niet meer met hem spreken.
Het is al te verschrikkelijk zulk een slot
an een prettigen dag."
„Was het gisteren dus een prettige dag?"
vroeg hij snel.
Ja dat is te zeggen, het had er een
moeten zijn en zou ook waarschijnlijk ge
weest zijn als als ik niet zoo moe ge
weest was.
„Maar de anderen die nieuwe dames
- voelden die zich gelukkig?"
„Ja o ja zei Anna, aarzelend. „Ik
geloof het wel. Juffrouw Kuhrauber was het
hij tusschenpoozen, dat weet ik zeker. Ik
denk dat de andere twee het wel geweest
zouden zijn als ze die reis niet hadden ge
daan."
„A propos, herinnert u zich wat ik gis
teren heb gezegd van de Elmreichs?"
„Jawel, u heeft afschuwelijke dingen ge
zegd." Haar stem werd in eens heel anders.
„Omtrent een baron Elmreich. Maar hij
had een zuster die haar leven verknoeid
heeft. Ik heb haar oen of twee keer in Ber
lijn gezien. Zij danste in den Wintergarten
onder haar eigen naam."
„Arm schepsel! Maar dat kan mij niets
schelen I"
„Maak u nu niet boos."
- Maar het kan mij heusch niet schelen.
En waarom zon ze niet mogen dansen? Ik
ken verscheidene mensehen, die geëindigd
zijn met te dansen in Londensche Winter-
gartens."
,U geeft dan toch toe, dat dat een
eind is?"
„Een begin is het zeker niet," gaf Anna
toe.
„Zij leek zóó sprekend op uw barones,
als die een pruik opzette en zich verfde
„Dat u overtuigd is dat het zusters zijn.
Dank "u. En waar vindt u nu dat het toe
dient mij .dat le vertellen?" Zij bleef stil
staan en zag hem met schitterende oogen
aan.
Axel kon er niets aan doen, maar hij
moest glimlachen om haar toorn. Het was
de toorn van een moeder, wier kind met
opzet door iemand bezeerd werd. „Ik wou
dat u niet zoo boos werd," zei h(j, „als ik
u dingen vertel die van belang voor u zijn
om te weten. Indien uw barones werkelijk
de zuster is van de dansende barones
gewijzigd. De regen en het voorjaarsweer
zuivert het gebergte van sneeuw. De grond
is volkomen doorweekt De beide riviertjes
langs de Doekla traden onlangs buiten de
oevers. Ten gevolge van den ommekeer
in de weersgesteldheid wordt de opmarsch
vertraagd. De Rassen zijn er echter slechter
aan toe, omdat hun voornaamste transport
middel, de slede, nu geheel onbruikbaar
is geworden. De Russen moesten op ver
schillende plaatsen zonder dekking vluch
ten en kanonnen en munitie achterlaten.
Warschau.
In Poolsche bladen worden door uit War
schau gekomen personen, bijzonderheden
gemeld over den vreeselijken toestand in
deze stad. Vele publieke gebouwen staan
leeg; de lazaretten zijn overvuld met ruim
50.000 gewondener staan 4000 particuliere
woningen leeg, waarvan de inboedel is weg
gevoerd. Bij tiet invallen van de duisternis
is de gebeeie stad donker. De couranten
verschijnen in klein formaat en op gekleurd
papier. Levensmiddelen zijn zeer duur;
steenkool is niet verkrijgbaar, omdat de
spoorlijnen voor militaire transporten in
beslag zijn genomen. Het sterftecijfer neemt
schrikbarend toe, vooral onder de vluchte
lingen. Het hulpcomité te Warschau staat
radeloos tegenover de dreigende cata
strophe.
De beschieting der Dardanellen
De Engelschc lezing.
De Britsche admiraliteit deelt over de
reeds van Turksche zijde vermelde beschie
ting der Dardanellenforten mede:
Op 19 dezer, te 8 uur 's ochtends, begon
oen Engelschc vloot van slagschepen, krui
sers en toipodojagers, gesteund door een
sterk Fransch eskader, het geheel onder be
vel van vice admiraal Sackville C'arde, een
aanval op de forten aan den ingang van
de Dardanellen. De forten van Kum Kale
en die bij Kaap Helles werden uit verren
afstand beschoten. Twee der forten leden
hevig onder de beschieting, de twee andere
werden herhaaldelijk geraakt: daar hel
echter aardwerken zijn, is de hier toege
brachte schade moeilijk te schatten. Daar
do forten te ver van onze vloot aflagen,
konden zij het vuur niet beantwoorden.
Te 2 uur 45 's middags kreeg een deel
der slagschepen order de forten uit kortoren
afstand te beschieten.
De forten aan beide zijden van den ingang
openden toen het vuur, en werden uit niet
te grooten afstand beschoten door de „Ven
geance", „Comwallis"', „Triumph", „Suf-
fron", „Gaulois" en „Bouvet" en door de
„Inffexible" en de „Agamemnon" uit ver
ren afstond.
Do forten aan de Europeescbe zijde wer
den klaarblijkelijk tot zwijgen gebracht,
een fort aan de Aziatische zijde vuurde
echter nog, toen wegens het vallen van den
avond de operaties werden geslaakt.
Geen enkel schip der geallieerden werd
geraakt i
De actie werd den volgenden (Zaterdag-)
„Maar dat is zij niet Zij heeft mij gis
teravond verteld dat zij geen broers of
zusteis heeft En voordat zij hier kwam
heeft zij het ook geschreven. Vindt u het
prijzenswaardig voor den man, zijn best
te doen onaangename dingen op te zoeken
over een heel arme en heel hulpbehoevende
vrouw?"
„Neen, dat vind ik niet," zei Axel met be
slistheid. „In alle andere omstandigheden
zou ik het de arme dame er maar op laten
wagen. Maar bedenk wel," zei liij, haar
volgende, want zij was begonnen hard voort
te loopen, „denk eens goed na over uw
ongewone positie. U is zoo jong om op u
'«If te staan, zonder vrienden, en zoo jong
cn onervaren om aan het hoofd te staan
van een tehuis voor daklooze vrouwen
u moet buitengewoon precies zijn en bij
zonder goed letten op de antecedenten van
do personen, die u bij u aan huis neemt,
Het zou zeer onaangenaam voor u wezen,
indien het bleek, dat er iets op aan te
merken was."
,,Maar er is niets op aan te merken,"
zei Anna recht voor zich uitkijkende.
„Een zuster die danst in den Winter
garten."
„Zei ik u niet, dat zij geen zusters
heeft?"
Axel haalde de schouders pp. „De ge
lijkenis is zoo opvallend, dat men ze voor
tweelingen zou aanzien," zei hij.
„Denkt u dan dat zo iets zegt, dat niet
waar is?"
„Hoe kan ik het zeggen
Anna bleef weer staan en keek hem aan.
„Nu, verondersteld dat het waar is ver
ondersteld dat *het haar zuster is en zij ge'
tracht heeft het te verbergen weet u hoe
ik er mij over voelen zou?"
„U zou u ergeren en te recht, hoop ik."
(Wordt vervolgd.l
aST-V
