ie oorlog.
67*" Jaargang
Dinsdag 23 Februari 1915
No 14 65
De weldoenster,
Kennisgeving.
BUITENLAND
Van het Westelijke front.
Van het Oostelijke front.
De duikbooten-en mynenoorlog
Diverse berichten.
BINNENLAND.
SCHII k i li»E COURAKT
Deze courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prgs per kwartaal: Voor Schiedam en Vlaardingen B. 1.25, franco
per post fl. i-65.
Prrjs per week: Voor Schiedam en Vlaardingen 10 cent.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen.
Advertentiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een
nur aan het Bureau bezorgd zijn.
Bureau: Lange Haven No. 141 (hoek Korte Haven).
Prijs der Advertentiën: Van 16 regels fl. 0.92; iedere regel meer
16 cents. Reclames 30 cent per regel. Groote letters naar de plaats die zij
innemen.
Advertentiën bij abonnement op voordeelige voorwaarden. Tarieven
hiervan 2ijn gratis aan het Bureau te hekomen.
In de nummers die Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdaga.vond
verschijnen, worden zoogenaamde kleine advertentiën opgenomen tot den prijs
van 40 cents per advertentie, bij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen.
Intercommunale Telefoon No. 103.
j
inrichtingen welke gevaar, schade of
bloder kannen veroorzaken.
Burgemeester en Wethouders van Schie
dam; I
Gelet op de bepalingen der Hinderwet
Brengen ter algemeeno kennis, dat op
den 22en Februari 1915, aan C. L. J.
Seder-pelt en zijne rechtverkrijgenden -ver
gunning is verleend voor het oprichten van
een smederij in het pand Broersvest ll1,
kadaster Sectie B no. 1894.
Schiedam, 23 Februari 1915.
Burgemeester en Wethouders loornocmd
M. L. HONNERLAGV: GRETE.
De Secretaris,
V. SICKENGA.
Schiedam, 23 Februari 1915.
Fransch legerbericht
Het officiëele Fransehe communiqué van
gistermiddag drie uur luidt:
Tusschen Argonne en de Maas hebben
wij aan den zoom van het bosch van
Cheppy een vijandelijke loopgraaf genomen
en onze stellingen uitgebreid.
Bij Eparges (ten Zuiden van Verdun)
hebben wij terrein gewonnen. Op één punt
zijn wij eenigszins teruggetrokken. De in-
fanteriegevechten, waarin de vijand drie
regimenten in hét vuur heeft, zijn voort
gezet
Aan de Fecbt (zijrivier van de 111) heb.
ben onze voorposten zich teruggetrokken
op de verdedigingslinie die wij sterk bezet
houden. De vijand heeft hier bij zijn aan
vallen in gesloten gelederen zware ver
liezen geleden.
Een Zeppelin boven Calais.
Gistermorgen om ongeveer half vijf is
een Zeppelin-luchtschip over de stad Calais
gevlogen en heeft drie bommen geworpen,
die met de minste militaire schade hebben
aangericht. Twee projectielen hebben hui
zen vernield en vijf inwoners gedood. Er
heeft geen paniek geheerscht.
De Engelse lie vliegers bov'en de
Belgische kust
Aan de „Tijd" wordt door den oorlogst-
correspondent RL gemeld:
Ofschoon de Engelscben er toe overgingen
door de schrijfster van
„Elizabeth and her German Garden".
56) v
„Ik zou er haar des te meer om liefheb
ben. 0, ik zou dubbel liefhebben! Bedenk
eens wat een ellende en wat een schan
de arm, arm vrouwtje te trachten
dat alles te verbergen en alles alleen te
dragen zij 'moet die zuster hebben lief
gehad, zij moet ook dien broer hebben, lief
gehad, Het is natuurlijk niet waar, maar
verondersteld, dat het waar was, zou u
mij dan één enkele reden kunnen noe
men, waarom ik haar mijn rug zou toe
draaien?" i i
'Zij stond stil en zag hem aan, haar oogen
vol tranen-van hoosheid.
Hij gaf geen antwoord. Als zij er zoo
over dacht, wat kon hij dpn doen?"
„Ik heb nooit begrepen," ging zij opge
wonden voort, „waarom onschuldigen ge
straft moeten worden. Denkt u, dat een
vrouw het prettig vindt als haar broe
der valsch speelt en zichzelf daarna dood
schiet. Of dat zij het prettig vindt als
haar zuster gaat dansen voor het publiek?
Maar als zij zulke dingen doen, moet zjj
hij haar eigen verdriet en afkeer ook "nog
door iedereen geschuwd worden, alsof ze
besmet was. Is dat zooals het boort? Is
dat rechtvaardig? Is dat in het minst chris
telijk
„Neen, natuurlijk niet. Het is. heel hard
en heel leelijk, maar hel is dood natuurlijk.
Een oude dame .met een sterke, geves
tigde positie, zou zoo iemand op kunnen
nenien misschien, en haar troosten en. lief-
hebben, zooals u u voorneemt te doenj,
voor een tweede maal op de Belgische kust
een raid te doen houden door hun koen
vliegerscorps, waren de meeningen van het
publiek over zulk een aanval niet hoog ge
spannen, wat het resultaat er van betrof.
Ook ik zelf geloofde aanvankelijk, dat het
meer te doen was om het moreele dan wel
om het inaterieele effect er van, maar na
wat ik do laatste twee dagen zelf gezien
en voor een klein gedeelte van heel ver
trouwbare bercihtgevers vernomen heb, ben
ik geheel van ineening veranderd en tot de
conclusie gekomen, dat de Engelschen met
hun twee groote luchtaanvallen op de Bel
gische kust véél succes hebben mogen
boeken.
Van Blankenberghc meldde ik reeds, hoe
daar een wagen van een electrische tram
vernield werd, welke soldaten vervoerde, en
hoe daardoor in ,t geheel 16 soldaten om
kwamen en velen gewond werden. Te Zee-
brugge is één onderzeeër zwaar beschadigd.
Voorts werden verschillende batterijen langs
de kust ten zuiden van Zeebrugge ernstig
beschadigd.
Buitengewoon veel bommen zijn geworpen
ofp de kustbatterijen, die staan tusschen
Knocke en Zeebrugge, met het resultaat,
dat een groot aantal der kanonnen vernield
zijn. Bij Knocke werden ook nog zeven
soldaten en één officier gedood en vele man
schappen, die een batterij - bedienden. De
soldaten werden in de duinen begraven, de
officier is ter aarde besteld op het kerkhof
van Knocke.
Als bewijs van de voorzichtigheid, waar
mede de Engelsche vliegers te werk gin
gen, kan dienen, dat althans tot Zeebrugge
geen enkele burger gedood en geen enkel
huis getroffen is.
Oostenrijksch legerbericht
Het groote Oostenrijksche hoofdkwartier
meldde gistermiddag:
Van het front in Russiseh-Polen en West-
Galicië zijn slechts artiUeriegevechten cn
schermutselingen te melden. Op zich zelt
staande aanvallen van den yijand zijn zon
der moeite afgeslagen.
In de Karpathen ondernemen de Russen
tal van aanvallen, die op 't westelijk ge
d-eelte van het front ook 's nachts voort
duren. Zij zijn tot dusver alle onder groote
verliezen voor den vijand afgeslagen.
Ten zuiden van den Djnestr ontwikkelen
zich gevechten van grooten omvang. Een
sterke vijandelijke troepenmacht is giste
ren na "langen strijd teruggeslagen. WJjj
hebben daarbij '200Ü Russen gevangen ge
nomen, vier kanonnen en veel oorlogs
tuig buitgemaakt.
Het in een Russisch communiqué onjuist
genoemde aantal Van 29000 krijgsgevange
nen, ëoor onze troepen tot voor ©enige da
gen sedert einde Januari gemaakt, is mid
delerwijl tot 64 officieren en 40806 man
gestegen. Bovendien zijn 34 machinegewe
ren en negen strikken geschut buit gemaakt.
maar een jong meisje kan niet iets derge
lijks doen."
Riet een haastig, ongeduldig ^gebaar keer
de Anna zich af en liep voort „Als u
redeneert van het .jonge meisjesstandpunt
af," zei ze, „dan zullen we nooit in staat
zijn één enkel ding te bepraten. Wanneer
zult u nu eens ophouden over mijn jonge
meisjeschap te praten? Over vijf jaar ben ik
dertig zult. u, voortgaan totdat ik dien
gezegenden leeftijd bereikt heb?"
„Ik heb het recht niet op eenig ding bij
aan te dringen," zei Axel.
„Juist," zei Anna.
„Maar wees zoo goed niet te vergeten,
dat ik een oneindige schuld van dankbaar
heid heb aan uw oom en vergeef het mij,
als ik te ver ga in mijn ijver, om zijn
nichtje te vrijwaren voor mogelijke onaan
gename ondervindingen."
„Zeg miji dan niet voortdurend, dat ik
te jong bent om goed te doen Het» is be
lachelijk mijn leeftijd in aanmerking te ne
men en ellendig daarenboven, U zult dat
zeker blijven zeggen, totdat ik dertig of
veertig jaar ben en als u dan niet goed
meer met dien jeugdigen leeftijd kunt aan
komen en ik heb nog altijd lust zulke
dingen te doen, dan zult u zeggen, dat ik
nu toch oud genoeg ben om het beter te
eten."
Axel lachte. Een oogenblik -kwamen de
kuiltjes in Anna's wangen te voorschijn,
maar zij verdwenen spoedig weer.
„Nu, ik zal maar niet meer over die
arme Else praten. Laat haar verre bloed
verwanten dansen, totdat zjf er moe van
zijn het gaat niemand iets ter wereld
aan."
„Else!"
„Freule Elmreich. Natuurlijk noemen wij
elkaar bij den naam. Wij zijn zusters."
„Dat begrijp sk."
,„U begrijpt 't heelemaa! niet," zei ze met
een zijdelingschen blik op hem.
.Lieve freule Estcourt
De „winterslag"in Oost-
Pruisen.
De geheele pers spreekt haar vreugde
uit over het resultaat van den „Winterslag"
in de Rlasuren.
De „Deutsche Tageszeitung" wijst erop,
dat de volkomen vernietiging van hel 10de
Russische leger beteekent, dat meer dan
200.000 man aan Russische zijde verloren
zijn. En blijkbaar ook de geheele artillerie.
Het is zeer zeker een der grootste successen
tot dusverre in de oorlogsgeschiedems ver
meld, waarbij de slagen van Leipzig en
Sédan, noch uit een militair oogpunt, noch
wat de cijfers betreft, kunnen halen.
Ook de „Voss. Zéitung" .vergelijkt de
getallen van Sédan met die van dezen slag
en zegt, dat de verliezen der Russen ©enig©
malen grooter zijn dan die van de Fran
schen in den slag bij Sédan,
Het „Berl. Tagebl." schrijft: Alleen een
overschot van het leger kan de Narew-
Bobra-linie bereikt hebben.
De grootste verliezen leed de artillerie
door de vernieling van haar mater.aal.
Weder zijn wij een groote schrede na
der gekomen tot de beslissing en den vrede.
Aan den bevelhebber komt daarvoor groote
eer toe, 't zegevierende leger heeft zich
met roem bedekt.
De „Börsenzeitung" verklaart: „Onze
harten zijn vervuld van bewondering en
dankbaarheid jegens den grooten strateeg,
die door zijn schitterende veldheerstalenten
er nogmaals in geslaagd is overmachtige
Russische massa's over de grens te jagen
en de Russische stoomwals den kreeften
gang te leeren kennen.
„Wij kunnen niet anders doen dan den
bevrijder van Oost-Pruisen diep bewogen
toe te juichen en onzen keizer dank te bren
gen, dat hij zich bij het uitbreken van den
oorlog den man herinnerde, wiens naam
thans als een lof- en dankzang uit alle
monden klinkt."
De positie der Russen.
De correspondent van den „Lokal Anzei
ger" bericht, dat de Russen noordelijk van
Nadworna en Kolomea (in Zuid-GalÊcaëj
teruggeslagen zijn. Daar verzamelt de vijand
groote troepenmassa's voo-r een nieuwen
wanhopigen tegenstand. Het doe! van dit
verzet in Stanislaus te behouden.
Hetzelfde blad meldt uit Krakau, dat
vei schillende dynamietaanslagen op spoor
bruggen en dergelijke door Poolsohe rovo-
lutionnairen zijn uitgevoerd. Aan de
spoorlijn van Warschau naar Petersburg is
onder anderen de spoorbrug nabij Tluszuze
cn de spoordijk tusschen Chelm en Lukow
vernield.
De „Roesskoje Slowo" meldt, dat van
het begin van den oorlog tot het einde van
Januari 5680 burgers uit Oost-Pruisen als
krijgsgevangenen op weg naar het binnen
land van Rusland Wilna zijn gepasseerd.
Het gevaar op zee.
Het gebeurde mot de Noorsche tankboot
„Belridge" hoeft natuurlijk in Zweden groo-
„Indien mijn plan gelukt, zal het zeker
niet wezen door de vele aanmoediging, die
ik ondervonden heb."
En met plotselinge warmte antwoordde
hiji
„Naar mijn oordeel 'is 'het plan zeer
schoon en het kan alleen voortkomen uit
een schoone ziel."
„Wat?" riep Anna verbaasd. Een blos
van dankbaarheid steeg haar naar het ge
zicht. De hartelijkheid van zijn toon trof
haar nog meer dan de woorden. Zij bleef
staan om hem aan te zien. „Het is zoo
jammer," zei ze zacht, „dat wij bijna altijd
hoos op elkander worden als wij elkaar
ontmoeten, want u kunt zoo vriendelijk zijn
als u wilt. Zeg aardige dingen tegen mij.
Laten wij blijgenaoed zijn. Ik ben zoo graag
blijgcrnoed."
Zij stak hem glimlachend de hand toe.
Hij vatte die en schudde ze stevig en
flink. Het was heel dwaas, maar hij streed
tegen een overweldigende begeerte haar in
zijn armen te sluiten en te kussen en
haar niet los t© laten voordat zij gezeg'd
had, dat zij zijn vrouw wilde worden. Het
was heel erg dwaas, want hij wist zeer
goed, dat alles voorgoed uit zou wezen
tusschen hen beiden, wanneer hij dit deed.
Hij werd bleek en stak zijn handen diep
in zijn zakken. „Ja, het is een schoon
plan," zei hij vroolijk, „maar een heel
onpractisch plan. En de ziel of de geest,
die het vormde, is zeer schoon, daar ben
ik zeker van, maar natuurlijk even onprac
tisch als het plan." Hij glimlachte terwijl
hij op haar neerzag een eenvoudige,
hartelijke glimlach.
„Ik weet wel, dat ik de dingen niet goed
op touw zet," zei ze. „Als u ze nu maar
niet het hoofd wou breken met de familie
betrekkingen van mijn arme vriendinnen
en over hetgeen die in voorwereldlijke tj-
ten indruk gemaakt In Gothenburg liggen
op het oogenblik tien stoomschepen gereed
om uit te varen naar Engeland, welker be
manning weigert te varen. Feitelijk is dus
het verkeer tusschen Gothenburg en Enge
land afgebroken. In Rlalmo ligt de „Elisa
beth", daar de reederij de bemanning, die
dienst weigerde, heeft ontslagen. De oorzaak
der weigering was, dat het schip oorspron
kelijk naar een Oostzee-haven of naar Schot
land zou gaan; op het laatste oogenblik
werd het doel der reis gewijzigd, en Jmining-
ham aangewezen als de haven van bestem
ming. Deze plaats ligt in de gevaarlijke
zóne.
De „Lokal-Anzeiger" verneemt uit Kopen
hagen dat de vrees voer de vaart op de
Noordzee bij de Deensche zeelieden toe
neemt. Gisteren lagen er 5 volgeladen
stoomschepen in de haven, die niet naar
Engeland konden vertrekken, daar de be
manningen weigerden te varen.
Schepen met levensmiddelen hebben in
de havens van Aarhus, Aalborg en Frede
rikshafen dezelfde moeilijkheden ondervom
den. Slechts enkele booten konden naar
Engeland vertrekken, onder bewilliging van
hooge oorlogstoeslag voor de bemanning.
Volgens een ander bericht uit Kopenhagen
zijn daar de vertegenwoordigers der drie
noordelijke rijken gisteren bijeengekomen,
om te beraadslagen over de maatregelen
om de scheepvaart in de Noordzee vol te
houden. De Deensche minister van buiten
landsche zaken begroette hen met een
rede. Heden worden de besprekingen voort
gezet. Aan het slot der bijeenkomst zal
een officieel rapport over de besprekingen
worden gepubliceerd.
Volgens een bericht uit Stockholm ver-
klaarde de minister van buitenlandse he
zaken in antwoord op een hem gestelde
vraag, dat op de conferentie te Kopenhagen
ook zou gesproken worden over de vraag,
of men de koopvaardijschepen zou doen
oonvoyeeren.
In het Engelsche Lagerhuis.
In antwoord op oen hem in hel Lager
huis gestelde vraag, deelde minister As-
quith gisteren mede, dat de regeeringen
van Engeland, Frankrijk cn Rusland over
wegen welke maatregelen van vergelding
beboeren to worden genomen tegen do
Duitsche methode om koopvaardijschepen
van de bondgenooten en de onzijdigen aan
te vallen en te vernietigen, zonder cc-mge
waarschuwing en zonder eenige poging om
bet leven van burgers en onschuldige be
manningen te redden.
In afwachting van een beslissing, die,
naar ik hoop zeer spoedig zal worden ge
nomen zeide Asquith kan ik mij
niet uitlaten over den aard en den omvang
der te nemen maatregelen, noch ook ovér
den hebben uitgevoerd, dan zou u mij
zooveel diensten kunnen bewijzen."
Tot zijn verlichting begon zij weer voort
te loopen.
„Prinses Ludwig is een verstandige vrouw
met .veel ondervinding," zei hij, „en kan u
in veel meer dingen helpen dan ik."
„Maar zij bekijkt de dingen alleen van
hun practise he zijde en dat is dan
toch maar één zijde. Ik ben te onpractisch,
dat weet ik wel, maar zij is niet onprac
tisch genoeg. Maar nu wil ik met over
haar praten. Wat ik u wou zeggen is dit:
nu die arme dames eenmaal gekozen zijn
is de tijd om inlichtingen in te winnen
voorbij, niet waar? Voor zoover ik er in
betrokken ben, ten minste wel. Ik zal ze
nooit in den steek laten nooit, nooit.
Probeer dus alsjeblieft niet mij dingen van
haar te vertellen hot kan toch geen
erandering brengen in mijn gevoelens en
het maakt mij alleen maar boos op u.
En dat is jammer. Ik loef graag in vrede
met mijn buurman."
„Nu, ga voort," zei hij, toen zij zweeg.
Dat is een inleiding lot iets anders, dunkt
mij.
„Ja, dat is ook zoo. Een inleiding tot
Karlchen."
„Tot Karlchen?"
Zij zag hem aan en lachte wel wat ze-
nuWachtig. „Ik ben bang, dat Karlchen bij
mij komt logeeren."
,En wie is Karlchen, als ik u vragen
ma." 1
„De 'eenige zoon van zijn moedor, en
zij is weduwe."
Hij bleef weer stilstaan. „Wat?" zei hij,
„heeft mevrouw Von Treuman gevraagd
of u haar zoon op Kleinwalde wilt uit-
noodigen?"
„Zij heeft het niet direct gevraagd, maar
gjj haalde een droevigen brief van' hem uit
den vorm, waarin zij zullen worden open
baar gemaakt
Beresford vroeg of er een gemeenschap
pelijke nota van de bondgenooten. te wach
ten was, waarop Asquith antwoordde: „Er
zal stellig een nota van Engeland komen,
en ik hoop, dat de anderen er zich bij
zullen aansluiten" (toejuichingen).
In Italië.
Een Reuter-telegram meldt uit Rome,
dat Zondag in alle groote steden van Italië
betoogingen werden gehouden ten gunste
van Italië's deelneming aan den oorlog,
georganiseerd door de nationalistische ver-
eenigingen en betoogingen tegen den oor
log geotrjganiseeïid door de socialisten. Te
Rome hield de publicist Cotrradini voor een
talrijk gehoor een rede, waarin hij critiek
oefende op de Italiaanscbe onzijdigheid en
te midden van ontzaglijke geestdrift weldra
de tusschenkomst van Italië in het Euro
peesche conflict voorspelde. Te zelfder tijd
hadden de socialisten in het Volkshuis een
vergadering belegd waarin tegen den oorlog
werd betoogd.
Er waren in deze vergadering vele voor
standers aanwezig van Jtalië's deelneming
aan den oorlog en deze vielen de socialis
tische sprekers herhaaldelijk in de rede. Dit
gaf ten slotte lot een gevecht aanleiding.
Het tooneel,, vanwaar de sprekers het
woord voerden, werd be-dormd, men wierp
elkaar met de tafels uit do zaal en sloeg
er met slokken op los. De politie ontruimde
de zaal en verspreidde vervolgens de me
nigte in do naburige straten. Er zijn velen
der betoogers gewond.
In alle belangrijke steden van Italië
hadden dergelijke betoogingen plaats. Ook
te Rliiaan, Turijn, Genua, Ancona, Ca
tania, Perusia moest de politic tusschen-
beiden komen om aan botsingen tusschen
voor- en tegenstanders van den oorlog een
einde te maken. i
I n T u r k ij e.
Uit Konstantinopel wordt gemeld, dat
volgens besluiten der bevoegde autoriteiten,
Algerijnen en Tunesiers als Ottomaansche
onderdanen worden behandeld; zoo zij in
Turkije komen, zullen zij dezelfde voor
deden genieten, die de wetten aan de uit
vroeger Ottomaansche landen komende
emigranten waarborgen. Dit besluit be
teekent opheffing van de in het vorig jaar
tussdien do Porte cn Frankrijk gesloten
overeenkomst betreffende Algiers en Tunis,
volgens welke de bewoners als Fransehe
staatsburgers zouden worden behandeld.
Audiëntie».
De gewone audiënties van de minister
van marine, van buiteniandschc zaken en
van justitie zullen deze week niet plaats
hebben.
haar zak en scheen zoo zeer onder den
indruk van de scheiding en zij schreide er
om en daarom deed ik het."
Axel zweeg.
„Ik verlang volstrekt niet naar Karlchen,"
zei Anna met oen zwakke stem Zij voel
de best, dat die invitatie haar ontwrongen
was.
Axel hoorde een gat in het mos met
zijn wandelstok en gaf geen antwoord.
.Maar natuurlijk is zijn arme moeder
erg aan hem gehecht en hij aan haar.
Axel koele met aandacht naar het gaatje,
dat bij boorde en gaf geen antwoord.
„Zij zijn alles ter wereld voor elkaar."
Axel vulde het gaatje weder en trapte
er het mos zorgvuldig op vast. Toen zei
hij: „Ik heb nog nooit gehoord van.twee
Treumanns, die alles ter wereld voor elkaar
zijn."
„U schijnt iets tegen de Treumanns te
hebben."
,Niet in 't minst. Daar interesseeren zo
mij niet genoeg voor, denk ik. Het is een
Junker-familic uit Oost-Pruisen, die zich
verspreid heeft huiten de grenzen, hun
door de natuur aangewezen en men ont
moet ze nu overal en weet hun eigenaardig
heden. Wat is die jonge man? Ik herinner
mij niet ooit iets van hem gehoord te
hebben."
„Hij is officier en te Rislar in garnizoen."
„Te Rislar? Daar liggen de roodc hu
zaren. Wenscht u, dat ik naar hem infor
meer
„O, neen. Dat hoeft niet. Zijn moeder
kan zich niet gelukkig voelen zonder hem,
daarom moet hij komen."
„Rlag ik u even vragen, waarom wij dan
over hem praten als ik u toch niet van
dienst kan zijn?"
„Ik wou u vragen of of u denkt dat
hij dikwijls zal komen."
(Wordt vervolgd),
