De oorlog.
Woensdag 24 Maart 1915
No. 14790
67** Jaargang.
Be weldoenster,
Bericht.
r a ii k w e t.
BUITESLAS».
Yan het Westelijke front.
81) BI
Ytni liet Oostelijke front.
COURANT
Deze courant verschijnt d a g e 1 ij k s, met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per kwartaal: Voor Schiedam en Vlaardingen £1. 1.25, franco
per post fl. 1.65.
Prijs per week: Voor Schiedam en Vlaardingen 10 cent.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen.
Advertentiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een
uur aan het Bureau bezorgd zijn.
Bureau: Lange Haven No. 141 (hoek Korte Haven).
Prijs der Advertentiën: Van 1—C regels fl. 0.92; iedere regel meer
15 cents. Reclames 30 cent per regei. Groote letters naar de plaats die zij
innemen.
Advertentiën bij abonnement op voordeelige voorwaarden, larieven
hiervan zijn gratis aan bet. Bureau te bekomen.
In de nummers die Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond
verschijnen, worden zoogenaamde kleine advertentiën opgenomen tot den prijs
van 40 cents per advertentie, bij vooruitbetaling aan het Bureau fe voldoen.
Intercommunale Telefoon No. 103.
Zij, die zich liet ingang vail i April
a. s., voor mi listens 3 maanden op de
Scliicdaiiïselie Courant" abonneeren,
ontvangen de tot dien datum verschij
nende nummers gratis.
Burgemeester en Wethouders van Schie
dam;
Gelet op arlikel 12 der Drankwet;
Brengen ter openliaie kennis dat bij hen
is ingekomen een verzoek van .1. 11. W1.T-
ZEXBROKK, om verlof voor den verkoop
van alcoholhoudender! drank, anderen dan
sterken drank, voor gebruik Ier plaalse
van verkoop in de bcnedenlocaliteit van
het pand Noord vests in «el 23.
En herinneren dal binnen 2 weken na
deze bekendmaking tegen het vorieenen van
het verlof schriftelijk hij hun College be
zwaren kunnen worden ingebracht.
Schiedam, 24 Maart 1915.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
M. L. HONNERLAGE GRETE
De Secretaris,
V. SICKENGA,
Fransch lege r b e r i c h t.
Het. officicelc communiqué van gister
middag luidt:
Ecu Duitsch vlieger heeft, te Reims drie
hungers met bommen gedood."
Wij hebben heftige tegenaanvallen hij
IBligatelle afgeslagen.
Voor Z e e 1) r u g g c.
Volgens de „Tijd" kruisen reeds sinds
Zondagmorgen vroeg Engelsche oorlogssche
pen voor de haven van Zeebragge. Waar
schijnlijk is dit een antwoord op het aan
houden en opbrengen van koopvaar
dijschepen en belcokcnt liet een blokkeering
van de haven van Zeebragge.
De strijd in de lucht.
Een telegram meldde gisteren reeds dal
Fransclic vliegers den Zeppelin-aanval op
door de schrijfster van
„Elizabeth and her German Garden".
Anna keek naar de meeuwen boven haar
hoofd, legen het donkere blauw. „Else
ook," merkte zij op.
„Lieve hemel," dacht mevrouw Von Treu-
mann, „wat een wrok."
Zij logde haar hand op Anna's knie; deze
nam er geen notitie van, „Kun je het hem
niet vergeven?" zei ze vriendelijk. „Kun
je de onbescheidenheid van een oogenblik
niet vergeven?"
„Ik heb niets te vergeven," zei Anna met
al haar aandacht aan de zeemeeuwen gef-
wijd; de eene kwam plotseling naar beneden
en rees weer omboog met een visch in zijn
bek, de schubben schitterden een oogenblik
in. de zon. „Hel is mijn zaak niet. Hel is
aan Else hem vergiffenis te schenken."
Mevrouw Von ïreumann begon te schrei
en deze manier om de zaak te beschouwen
was zoo wanhopig onverstandig. Zij haalde
haar zakdoek uit. „Wat moet zij er een
massa gebruiken," dacht Anna; zij had
nog nooit menschen ontmoet, die zoo veel
en zoo gemakkelijk schreiden als de uit
verkorenen; zij was tegenwoordig hcelemaal
gewend aan roode oogen; de oen of andere
van haar zusters had ze bijna dagelijks,
wamt boe verder hun oude lichamelijke
kwellingen en echte bezorgdheid achter
hen lagen, hoe teederder cn kwetsbaarder
werden hun. gevoelens.
„Hij kon het niet uitstaan dat je bei-
drogen werdt," zei mevrouw Von Treui-
mann, „Zoodra hij het zeker wist van die
vreesul ijk e zuster, kon hij niet anders dan
zich ijlings hier naar toe begeven om je
Parijs hebben beantwoord met verschillende
aanvallen op de Duitschers. De „Vossi-
sclie Zeiinng" verneem! over een dier aan
vallen het volgende
Een Fransch vliegerseskader trachtte Zon
dagochtend over den El zus te vliegen. liet
kwam van Altkireh en vloog in de rich
ting van Blotzheim, Een Duitsch eskader,
tijdig van het plan der Fransclic vliegers
onderricht, overviel hen op groote hoogte.
De Fransehen maakten snel rechtsomkeert
en vlogen naar Belfort, door de IJ ui Uc he
vliegvis achtervolgd. Bij liet luchtgevecht
legden de Fransehen hot tegenover de Duit-
schors af. Van verschillende kanten wordt
bericht dat een Fransch vliegtuig naar he
neden is gescholen. Van Daze) uit zag
men 's avonds herhaaldelijk liet vuur van
projectielen en ook Zeppelins zijn van Bazel
uit waargenomen.
O os te n r ij k s e h 1 e ge r be r i c lik
Het Oostenrijksche hoofdkwartier meldde
gistermiddag
De gevechten in den KarpaLhenf-secLor
van den Uszok-pas tot den pas van
Konierzna duren voort. In de jongste twee
dagen werden wederom krachtige aanvallen
van den vijand afgeslagen en 3300 Russen
krijgsgevangen gemaakt.
In liet gevecht om de hoogte hij Wysz-
kow werden de vijanden uit hun stelling
verdreven en acid officieren en GS5 man
gevangen genomen.
Aan de andere fronten gebeurde niets
bijzonders.
In de Ivarpathen.
Uit het Oosieurijksche oorlogskwartier
wordt gemeld:
In de Karpalhen, in li'd bijzonder bij
Doekla, Uszock en Lypkow, is een reus
achtige veldslag aan den gang. Een be-lis-
sing is nog niet te voorzien. Tegenover
de geweldige versterking van de Russen
staat do onvergelijkelijke verhouding van
do verbonden troepen. Tol nu toe zijn
allo Russische aanvallen afgeslagen, onder
groote verliezen voor de Russen.
De val van Przem ys 1
De Oostenrijksche oorlogscorrespondenten
berichten omtrent den val van Przemysl
De bezetting gaf zich Maandagochtend te
6 uur over, nadat bij den uitval gebleken
was, dat de insluitingslinies der Russen als
vestingen aangelegd waren, zoodal bet on
mogelijk was er doorbeen to breken.
Nadat alle kanonnen onbruikbaar waren
gemaakt, men de krui! magazijnen in de
lurid had laten vliegen en alle forten tot
puinhoopen gemaakt, kwam Maandag een
parlementair bij den bevelhebber van de
belegoringslroepen om te onderhandelen
over de overgave, daar de voorraden totaal
uitgeput waren en de manschappen, die
te redden. „Moeder," zei hij, toen hij bet
begon te vermoeden, „als liet waar is, mag
zij niet besmet worden."
„Wie?" 1
„0, Anna, jo weet (och wel dat hij alleen
aan jou denkt!"
„O I" zei Anna, „het kan mij niet schelen
of ik besmet word.
„Och lief kind, een mooi jong meisje
moet zoo oppassen on er heel veel .om
geven."
„Nu, ik geef er toch niet cm. Maar u
zelf? Is u niet bang voor voor btv
smetting Zij schrikte van baar eigen durf
toen zij dit gezegd had en zou voor niets
ter wereld mevrouw Voh Trcuinann hebben
aangekeken.
„Neen, lief kind", antwoordde deze dame
op een toon tot tranen toe bewogen van
liefheid, „ik ben to oud, liet kan bij mij in
geen enkel opzicht kwaad met rare men
schen in aanraking te komen."
„Maar ik dacht dat een Tremnann
fluisterde Anna, meer cn meer ver
schrikt over zichzelf, maar zij kon niet
anders dan voortgaan.
„Lieve Anna, ecu ïreumann is nooit
teruggedeinsd voor zijn plicht."
Anna was tot zwijgen gebracht. Na die
uitspraak kon zij niet anders doen dan
naar do zeemeeuwen kijken.
„Zul je do barones dus houden
„Als zij graag blijven wil ja."
„Dal dacht ik wol.. Het staat aan jou
te beslissen, wie jo in huis wilt hebben.
Maar wat zou je doen als die die iLolli
overkwam om haar zuster te bezoeken?"
„Dat kan ik waarlijk niet zeggen."
„Nu van één ding kan je zeker zijn",
barstte mevrouw Voti ïreumann vol geest
drift uit, „ik zal je niet verlaten, lieve
Anna. Je positie is op 't oogenblik uiterst
lastig, ik zal je niet verlaten."
Dus zij ging niet weg. Met oen zuchtje
stond Anna op. „Het is bier vrecsclijk
warm," zei ze; „ik geloof dat ik even
naar Else zal gaan."
sedert maanden op verminderd rantsoen
gi'sleld waren geweest, door ziekte en ont
beringen verzwakt waren.
In den huidigen stand van den oorlog
vva- Przemysl slechts van ondergeschikte
botockeni- in tegenstelling met de eerste
belegering, toen de Russen daarbij 70.000
verloren,
De groote slag in de Karpathcn heeft
letaal onafhankelijk aan de capitulatie der
vesting, een gunstig verloop, zoo melden
zij nog.
Aan do mededeelingen van den ooilogs-
coiTe-jiondent der „Neiie Froie Presse" ont-
leenen we nog
Do vesting heeft tot 't uiler.ste volge
houden. De laatste uitval had veel gevergd
van de krachten der schraal gevoede Iroe-
pen. Ziekten in de vesting deden de rest.
Hot lot is Prz.-mysl in alle stadia der
krijgsverrichtingen ongunstig geweest Einde
September en in do eerste dagen van
October, loan de vesting de nieuwe groe-
pecring van ons leger-moest dekken door
reusachtige Russische .strijdkrachten tot
zich te trekken, raakten de Galicisclie we
gen in zoo slechten toestand, dat zij op
hindernissen, gingen gelijken. Daardoor was
men gedurende den slag aan de San ge
noodzaakt do gewonden en zieken, in,plaats
van naar 't binnenland naar de vesting to
zenden. Dezen verzwaarden de taak van
don verplegingsdienst. Het veldleger moest
zelfs ten dcele uit do depóts der vesting
worden voorzien. De spoorverbinding kon
eerst op 25 Octolier lot stand worden ge
bracht. Do weg naar Sanok werd op 3
November alweer door bel Russische ge
schut bestreken. Do militaire bctcekcnis
van Przemysl verminderde steeds. Ten
slotte konden de Ru-sen, steunend op den
eigen nieuwen gordel van versterkingen,
tegenover het garnizoen, dat nauwelijks
meer tol een uitval iu staat was, zich be
palen Ipit, uiterst dunne insluitingslinies.
Voor do tweede maal werd Przemysl teleur-
ge-leid in de laatste week van Januari,
toen het algemeene offensief in de Kar
palhen tot stilstand kwam alvorens de Rus
sische vleugels konden worden ingedrukt.
Do Russen kregen toen den tijd om nieuwe
troepen bijeen |e brengen. Het oogenblik
voor een verrassing ging verloren, al is
omgekeerd een Russische tegenaanval even
min geluk't. In begin Maart hebben onze
troepen opnieuw een uitval kunnen, doen.
fldoch jui-L toen hij zich hoopvol del aan
zien, zette de harre nawinler in met, zijn
overvloedigen sneeuwval.
De bezel,Ling heeft de middelen voor de
verdediging: kanonnen, magazijnen cn liet
station voor draadlooze telegrafie, vernield.
In den ochtend van 22 Maart te 6.55 is
„0, ik wou je juist wat van mijn arme
Karlchen vertellen en nu ontloop je
mij jo wilt ml niet aanhooren. Als ik in
huis ben, is het in huis te warm. Als ik in
den tuin kom, is het in den tuin te warm.
Jo wilt liever niet meer met mij fin gezel
schap zijn."
Anna sprak haar niet togen. Het was een
heel moeilijk geval voor haar, ze wist niet
wat zij doen moest. Moest zij zoo zwak
zijn mevrouw Von ïreumann op Klcin-
walde te laten blijven en misschien iemand
die het werkelijk verdiende buitensluiten?
Of moest zij moed vatten voor de vreeselijke
taak baar le verzoeken heen te gaan? Zij
dacht: „Ik zal liet aan Axel vragen", en
toen herinnerde zij zich eensklaps dat or
geen Axel meer was om iets aan te vragen.
Hij was zoo volkomen uit haar leven ver
dwenen, alsof hij van Lohm was vertrokken.
Sedert dien ongelukkigen dag had zij hem
niet meer gezien en niets meer van hem
gehoord. Zoo menigmaal dacht zij hij zich
zelf: „Ik zal het aan Axel vragen" en
altijd gaf de herinnering, dat ze dit niet meer
kon, haar een schok, een gevoel van een
zaamheid; en d;tn verviel zij weer tol een
aaneenschakeling van gedachten, die ein
digden mol;
„Als ik oen moeder had," en er kwam
oen droevig verlangen in haar oogen.
„Misschien komt liet door het warme
weer", zei ze plotseling een paar avonden
later tot do prinses na een langdurig stil
zwijgen. Zij hadden het laatst over dienst
boden gesproken.
„Denkt ge, dat het warme weer de oorzaak
is, dat Johanna dc kopjes breekt?"
„Dat doet mij zoo veel aan moeders den
ken."
De prinses draaide haastig het hoofd om
en keek Anna oplettend aan. Het was Zon
dagavond cn dc anderen gingen naar de
kerk. Dc barones, die slechts heel lang
zaam herstelde, was boven op haar kamer.
liet laatste draadlooze telegram uiL Przemy.-l
ontvangen.
De honvodminiilcr Hnzai zeide, volgen-
de „Bu'Lu pes ter Ilirlap" omtrent den val
van Przemysl: „De beteekeni- van den val
der vesting mag niet over-chat worden. De
bezetting van de stad beeft hare taak op
heldhaftige wijze volbracht
Wij hadden in dc vesting hoogstens 25.G00
soldaten met inbegrip van Je -ehanswerker-
en de andere arbeider*. Het Rw-.si.%cbe om-
singelingslegcr telde 50 tot 80.000 man.
Daarentegen meldt het Petersburgsche
Telegraafagentschap, dat zich aan de Rus
sen hebben overgegeven 9 generaals en 93
officieren van den genenden staf, 2500
andere officieren en ambtenaren en 117.000
manschappen.
Er zal nog uitgemaakt, worden hoeveel ka
nonnen en ander-zins zijn buitgemaakt.
Na de overgave
Russische oorlogscorrespondenten geven
een beschrijving vajn ren. auto-tocht van
Jjembenr naar Przemysl, dadelijk na den val
fler vesting, l.n een Routen-telegram
daaraan het volgende ontleend
Na verscheidene verwoeste dorpen te zijn
gepasseerd, bereikten zij Mosci-k, fwaar
zij een aantal Oostenrijksche krijg-gevarigc
non ontmoetten, die riepen: Przemysl is in
handen der Russen en Tilles 'is er opge
blazen. i
Bij Sjelginic zagen zij het toorieel van den
bmlsten wnnhopigen uitval van hel garni
zoen. De grond lag cr nog bezaaid met
lijken en verderop gaf een rookzuil dc plok
aan, waar de overblijfselen van een der
sterkste huilenforten lagen.
Vier werst verder kwam men aan een
voorstad der vesting, vanwaar men uitzicht
had op liet centrum der stad, doch doordat
de bruggen vernield waren, kon men de
stad niet binnenkomen. Bij dc spoorbrug
lag een wrakhoop van een Snor dc Itussen
vernielden gcpant.serde.ii trein. Rondom de
vesting rookten de nog biandonde forten als
een kring van vulkanen. Onophoudelijk hoor
de men ontploffingen, gepaard gaande mei
dikke rookwolken, uit zuidelijke en we-to
lijke richting, waar de Oostenrijksche offi
cieren nog bezig waren voorraden munitie
te doen ontploffen. i
Om vijf uur in don morgen werden over
do geheele vesting luide ontploffingen ge
hoord, waarop de Russen op de versterkin
gen toeslormden. Om zes uur kwamen par
lemen Lal ren de overgave van de ve-üng
mededeelen. De stad zelf is intactalleen
de buitenwijken hebben geleden.
D e bongo r.
Eon Ren ter-telegram uit Petersburg meldt
Te Kief zijn 10.10 krijgsgevangenen, voor
't-meerondeel uit Przemysl, aangekomen.
Zij hebben meegedeeld, dat Bet garnizoen
der vesting uitgehongerd wasj velen hadden
van uitputting dc kracht niet meer om uil
„Welke moeders?" was do natuurhjke
vraag van de prinses.
„Ik vind die voortdurende hide vroeso-
lijk," zei Anna klagend. „Ik heb geen nigge-
graal meer. Ik ben heclemanl slap en week
en suf. Als liet koud was, geloof ik, dal
ik lang niet zooveel behpeflo zou hebben
aan een moeder als nu."
„Wou je zoo graag een moeder hebben?"
zei de prinses, en zij vatte haar band en
streelde die zacht. Zij geloofde, dat ze iets
tot Axel Lohm gezegd had, waardoor lnj
zoo lang wegbleef. Misschien had Anna be
rouw en voelde behoefte aan dc hulp van
een moeder om dc zaak weer in orde te
maken.
„Ik had altijd gedacht, dat het zoo heer
lijk zou wezen onafhankelijk to zijn," zei
Anna, „en nu is het toch niet zoo. Ik wou
iemand hebben, die mij zei, wat ik doen
moest en zorgde, dat ik het deed. En die
mij vertroetelde. Ik kan soms zoo vrecsclijk
•^erlangen vertroeteld tc worden."
De prinses zette een ernstig gezicht.
„Lieve," zei ze cn zij schudde liet hoofd,
„het is niet een moeder waar je behoefte
aan hebt. Ken jo het versje:
„Man bcdarf der Leilung,
Und der mannlichen Begloilung
Een uitstekend versje."
Anna glimlachle. „Dat is het Duiische
idee van vrouwelijke zaligheid altijd blin
delings geleid jo worden door don een of
anderen man." I
„Nietden een of an doren man, lieve
maar zijn eigen man. Je kunt het noemen
blindelings geleid worden als jo will. Ik
kan je zeggen, dat ik het heerlijk vond door
mijn man geleid te worden, ik heb hem laler
ontzettend gemist."
de loopgraven te komen. Zij verslonden mos
en knaagden op b*eren riemen.
De gevolgen.
Uit W<-crien. wordt gemeld:
„De bladen spreke» diep leedwezen uit
over den va! van de ve-üng Przemysl, en
constaleeron, dat de vijand niet de vallen
heeft -wrniekl, maar dal de verdedigers zeil
de ruïne- aan den vijand hebben overge
geven.
„De helden van Przemysl. die 11 maand
lang een sterken legen-tand boden aan den
aanvaller, hebben met tevergeefs go-treden.
Het doel, dal de ve-ting Przemy.-l moest
dienen, i- vervuld. Yier-on-cen halve maand
lang heeft zij de,n vijand tegengehouden,
terwijl op de oorlog-tooneelen belangrijke
gebeurtenissen voorvielen.
„Een vergelijking van den toestand voor
de insluiting van Przemysl met dien van
thans zal dit duidelijk doen uilkomen. Toen
rukten de Rus.-en over de Ivarpathen voor
uit en poogden zij naar Kraknu op te
nikken; thans zijn de Knrpathen-passon vast
in onze handen en de opmnr.-ch in West-
Galieiü i- lot staan gebrarht.
„Przemysl heefi in die ontwikkeling geea
gering aandeel gehad. De bezetting heeft
tol de uiterste grens der mogelijkheid aMie-
ven tegen-tand geboden; en in haar op-
offerenden heldenmoed lieeft de bezetting
het geheel gediend. Nu zij na de vervul
ling vnn haar plicht tot liet laatste de
plaats van haar roemrijken arbeid veilaat,
groeten bet leger en bet vaderland baar
met bewondering en dankbaarheid.
„Hoe betreurenswaardig de val van de
vesting is, zeggen de bladen, deze gebeur
tenis zal tocli geen invloed op den algc-
meencn foe-land hebben, want do beslis
sing ligt bij ons dapper veldleger en do
monarchie kan gelijk le voren vol ver
trouwen don einduitslag tegemoet zien."
De pers der entente uit, zooals begrij
pelijk is, haar blijdschap over den val der
vesting en ziet dc resultaten daarvan voor
dc toekomst even groot in als de Oosten
rijkers zo klein achten. Voorts brengen ze
hulde aan de wakkere bezetting.
De „Time-" noemt den val van Przemysl
de meest welkome en belangrijkste epi
sode van den oorlog sinds liet nieuwe
jaar begon, en wij-t er op dat dit beleg
langer geduurd heeft dan oenig I g sinds
dat van Sebastopol. liet blad verwacht als
eerste gevolg een spoedige verzwakking van
liet Oostenrijksche offensief in dc Bocko-
wina, dat Roemenië met zooveel belang
stelling gadeslaat. Na in verhand hiermede
den krijgskundigen biesland in de Boeko-
wina en de Karpalhen tc hebben, uiteen
gezet, doet de „Times" uitkomen dat in-
lusschen Iliudenhurg's operaties in Noord-
Polen en voor de Njoinen-linie geen voor
uitgang maken.
„Maar u liadl den rechten man gevon
den."
„Het is niet heel moeilijk den rcchfen
man te vinden."
„Jawel, het is heel erg moeilijk."
„Ik geloof het niet. Hij is nooit ver af.
Somtijds zelfs vlak naast de deur." En zij
keek over Anna's hoofd naar liet plafond,
eu wel met bijzondere onbewustheid.
„En daarenboven." zei Anna, „waarom
zou een vrouw altijd geleid en gesteund
behoeven te worden? Waarom kan zij niet
op eigen voeten door bet leven gaan? Waar
om moet zij altijd op iemand steunen
„Je /ei zooeven, dat Let van de warmte
kwam,"
„De zaak is," zei Anna, „dat ik niet
verstandig genoeg ben om te weten wat
ik doen moet, als ik in moeilijkheden zit.
En dat drukt mij." 1
„Tk begrijp het dat u in moeilijkheden
zit."
„.Ta, hel is lastig, niet waar? Ik kan
er met u over praten, want u ziel natuur
lijk alles, liet schijnt zoo dwaas, dat bel
ecnige resultaat van mijn pogingen om de
menscben gelukkig tc maken, is, dal ik
iedereen, mij zelf incluis, allerellendigst
maak. Dat is verkwisting, niet. waar. Ver-
kwisiing van geluk meen ik. Want ik ten
minste Was te voren wel gelukkig."
„Lieve, dat zal je weer worden ook."
Anna fronste dc wenkbrauwen in pijnlijk
nadenken verdiept. „Als bet. mij' gelukt was
de anderen gelukkig le maken ten koste van
mijn eigen geluk, dan zou liet zoo erg nog
niet zijn. Ten riinsle dan was het niet zoo
ontzettend dwaas. Het. ecnige wat ik be
denken kan is, dat ik bij toeval do ver
keerde menscben getroffen heb."
(Wordt vervolgd
