De oorlog.
In Noordpoolduisternis,
No 14805
68m Jaargang
Dinsdag 13 April 1915
BUITENLAND*
Tan het Westelijke front
Van het Oostelijke front.
In den Kaufeasus.
Znid-Afrika.
Ter Zee.
Deze courant verschijnt d a g e 1 ij k s, met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per kwartaal: Voor Schiedam en Vlaardingen fl. 1.25, franco
per post fl. 1.65.
Prijs per weekVoor Schiedam en Vlaardingen 10 cent.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen.
Advertentiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een
uur aan het Bureau bezorgd zijn.
Bureau: Lange Haven No. 141 (hoek Korte Haven).
Prijs der Advertentiën: Van 16 regels 0.92; iedere regel meer
15 cents. Reclames 30 cent per regel. Groote letters naar de plaats die zij
innemen.
Advertentiën bij abonnement op voordeelige voorwaarden. Tarieven
biervan zijn gratis aan het Bureau te bekomen.
In de nummers die Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond
verschijnen, worden zoogenaamde kleine advertentiën opgenomen tot den prijs
van 40 cents per advertentie, bij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen.
Intercommunale Telefoon No. 103.
Fransch legerberichi.
Hel officieelc Fransche communiqué van
gistermiddag 3 uur luidt, met weg'a'mg van
hetgeen reeds in het avond -com m u n i quó
van Zondag werd gemeld:
in België, tusschcn Oise en Aisne en in
Champagne zijn op 11 April arlillericge-
veehtcn geleverd
Tusschcn de Maas en de Moezel is geen
enkel infanteriegevecht geleverd.
In de streek van Eparges en Corn bres zijn
do Franschen na het op 9 April behaalde
voordeel liezig zich in te richten in de stel
lingen die in den loop der voorafgaande
gerechten zijn veroverd.
In het bosch van Ailly heeft een aanval
der franschen in den avoml van 10 April
hun in 't bezit gesteld van oen aieune linie
loopgraven.
lil het bosch van Montmare zijn de Duit
schers er in den nacht van 10 op 11 April in
geklaagd de loopgraven te heroveren die zij
in den loop van den dag hadden verloren.
De stellingen die de Franschen op 8 April
hebben veroverd, zijn geheel in hun bezit
gebleven. 'i 1 f
In het Rrètre-woud zijn twee verwoede
tegenaanvallen der Duitse hers hij Lisière op
niets uitgeloopen door het vuur der Fran
sche infanterie en artillerie.
Een Fransch vliegtuig heeft bommen ge
worpen op hot maritieme station en de
ijzergieterij te Brugge.
In Champagne.
In een officieel communiqué wordt van
Fransche zijde het volgende medegedeeld
over de jongste mislukte aanvallen der Duit-
schers bij Beau Séjour.
„De Buitschers trachtten op 8 April het
blokhuis bij Beau Séjour te heroveren, een
buitengewone sterke stelling aan het front
in Clmmpagne, die na een aanval der kolo
niale infanterie op 22 Febr. in handen der
Franschen was gevallen. Sinds dien tijil
werd deze" stelling herhaaldelijk beschoten,
de vijand deed echter geen infanterie aan
vallen.
In den laten middag van 8 April, na een
heviger kanomnade dan gewoonlijk op het
blokhuis, zoowel als op de verbindings
wegen tusschcn de loopgraven, bemerkten
de waarnemingsposten verzamelingen in de
vijandelijke loopgraven.
De aanvallen werden gedaan uit het
oosten on het westen en op het noorden
van het saillant van de sterkte, dat lood
recht op de-Duitsche stellingen stond. Vrij
willigers van alle regimenten van de divisie,
bijeengevoegd tot twee compagnieën, leidden
vair Ovre Richter Frich.
Uit het Noorsch vertaald door M.*A. Z.
5)
Hij had het laatste woord nog niet ge
zegd, of een geweldige stortzee sloeg
tegen Victoria's" breede zijde cn spoelde
'over het dek. Hot groote schip werd door
den druk even opgelicht, maar ging zonder
schade vorder.
„Wo zij!n vlak hij land," riep Bralt. De
stroom gaat met zes mijlen vaart in deze
streek en drijft ons op de scherenhoor
maar," zei hij luisterend. .,hoe het. daar
binnen klotst."
„Hard, stuurboord!" bralde hij uit al de
kracht van zijn longen naar de commando
brug.
Hel was duidelijk' dat men op de brug
dien Wenk had verstaan. Het schip helde
een Weinig en gleed toen in. oen grooLe
Ixicht meer zijwaarts.
„Klaar met de ankers," schreeuwde de
kapitein in de megafoon. „Let op het diep
lood 1"
„Vijftien vadem water," liporde men een
slem heel vooruit roepen, „12 vadem",
klonk het onmiddellijk daarna.
Een oogenblik' later een dreunen van het
achterschip. De twee schroeven werden
met de kracht der wanhoop achteruit ge
slagen. Maar het Was te laat. De „Victoria"
nep met 5 m5jten vaart op de onderzeesclie
klippen, die als een barrière voor Spits
bergen's kust liggen.
6.9 vadem," meldde de stem, „8
Vadem.;.-.."
den aanval der troepen, die aangewezen
waren voor een bestorming.
Onze mitrailleuses namen d- aanvallers
krachtig onder vuur en ook de artillerie
kwam dadelijk in. actie.
De Duitsche troepen weiden weggemaaid,
slechts weinigen kwamen in hun Ipopgta-
ven terug.
Anderen sdaaglcn met graote verliezen
eiin door te dringen tot aan Je uiterste
loopgraaf aan de westzijde van het saillant.
De Duitschers konden eenig terrein win
nen in de verbindingsloopgraven; zij wer
den onmiddellijk aangevalten en. konden
zich daar slechts met groote moeite gedu
rende den geheelen nacht handhaven.
.Toeli richtten zij nieuwe aanvallen op
ons front, cn wel op de loopgraven gelegen
in liet westen van ons saillant, maar het
vuur van onze artillerie en infanterie brak
het élan van de Duitschers en dezen kon
den onze loopgraven niet hereiken.
Op 9 April verdreef een onzer bataljons
hen geheel en al uit het gedeelte van
het blokhuis, waar zij nog waren.
Be zware artillerie en de bergartilterie
deden een liagel van projectielen nederdalén
op het uiterste gedeelte van den saillant;
dit vuur had. groote uilwerking, want de
vijand had twee compagnieën in de loop
graven. Vierhonderd man waren in die enge
ruimte opeengedrongen, zooiat zij elkander
ten zeerste hinderden.
Onze infanterie deed toen een charge met
do bajonet en slechts tien van degenen, <lie
aan de granaten waren ontkomen, konden
zich bergen. i
Onze verliezen waren zeer gering.
De aanvallen der Duitschers waren ge
daan met groote doodsverachting. Blijkbaar
waren zij van plan geen offers te sparen,
aelfs voor een slechts zuiver locaal succes."
Do Engelscbe ooggetuige.
De Ooggetuige in het Engelsche hoofd
kwartier heeft ditmaal al heel weinig posi
tiefs mee te deolen van het oorlogsbedrijf
en bepaalt zich meer tot een donkere schil
dering van den toestand der legers van den
vijand. Ziellier wat hij alzoo te vertellen
heeft:
„Het is rustig op het geheele front
Ofschoon oen maand is verloopon sedert
do actie bij Neuve Chapclle, heeft de vijand
nog goon peging gedaan om wraak te nemen,
waaruit blijkt, dat de tegenstand der Duit
schers verslapt. Dat is de eerste keer, dal
do vijand iets totaal onbeantwoord liet.
De kroonprins van Beieren, die een be
moedigende toespraak tot de troepen hield,
sprak daarin in vage bewoordingen van. een
lateren dag van afrekening.
Ock hebben de Duitschers verteld, dal von
Hindenburg met een nieuw leger komt.
Do Duitschers gaan voort met de terug
zending van Fransche burgers naar Frank
rijk.
Vluchtelingen uit Rijssel vertellen, dat
daar een paniek, heerschto tijdens het ge-
Aan bakboordzijde werd een licht schu
rend geluid gehoord. Maar liet stoomschip
gleed verderToen kwam er oen harde
stoot, het voorschip ging een weinig do
hoogte in en de kiel hobbelde met vreese-
lijke rukken voorwaarts, op de klippen in.
Het schip sleepte zich om zoo te zeggen
voort over een reusachtige zaag. Nog meer
word het voorschip opgeheven, terwijl het
achtorscliip zonk. Toen kwam de laatste
stoot en „Victoria" liep niet langer. Haar
krachten waren uitgeput. Als een stervend
dier legde ze zich op haar leant.
Een oogenblik Was er stilte.
Toen was liet alsof de poort van de hel
word geopend. Kreten sneden door den. mist,
uitroepen en gebeden stegen uit den grijzen
damp op als een angstgeschreeuw uit de
plaats dos verderfs. 't Was krijschen van
vrouwen en woest geschreeuw van mannen.
Maar boven alles uit loeide kapitein
Strohmann's stem door de megafoon:
„Kalmte, er is geen gevaar, »vc staan waar
we staan."
Dat waren de laatste woorden, rlie de
oude kapitein sprak. Als een ontzettende
ironie op zijn vertroostende toespraak werd
in de volgende seconde een wonderlijk' ram
melend geluid uit het middenschip' gehoord,
alsof oen forsche hand aan do ijzeren
platen nikte. Het vooischip zonk voorover,
er opende zich een vuurmond lusschen de
heide schoorsteenen, een geweldige uitbar
sting volgde, een zwïu'te rookzuil metroode
vlammen er tusschcn steeg op uit den
dikken mist.
Ee „Victoria" Was in tweeën gereten,
haar kotels Waren gesprongen.
Pot ontploffingsgeraas rolde verder tus-
schen de nevelbanken, duizendvoudig te
ruggeworpen door gletschers en rotsen, en
tengevolge yap den sterken luchtdruk gjans-
vcvht hij Ncuve Chapclle, Do hospitalen
werden overgebracht naar Doornik en de
officieren verhuisden eveneens daarheen. De
Duif-tche Irepen betoonden groote ongerust
heid.
Sinds Kerstmis is hel algemeen gevoel
van vertrouwen verdwenen. De Duitschers
zeiden tot de inwoners, dat zij voor de
groote overmacht der Engelsehen luidden
moeten hukken.
De oorlogsled as Ling in Rijssel, ILoubaix
en Tourcoing bedroeg m Maart en April
rijf milliocn fres. en bovendien werd een
groot gedeelte van de machines der laken
fabrieken gerequireerd, vooral het koper,
dat gedeeltelijk naar Duilsehland werd over
gebracht.
Do vrouwen te Roubaix hebben de hak
kerswinkels bestormd wegens het gebrek
aan brood. De gouverneur deelde daarop
den burgemeester mede, dat hij troepen zou
laten aanrukken, hebreen de burgemeester
hem tm sterkste ontried."
O os tonrijk'sch legerbericht.
Het Ooslenrijksohe hoofdkwartier meldde
gistermiddagt
De algemeene toestand is onveranderd.
In Russisch Polen en West-Galicië is hier
en daar een arülleriêgevecht geleverd.
In de Rosch-Karpathen, en vooral op dc
sectoren ten oosten van den Uzsoker-pas
zijn verscheidene aanvallen der Russen met
zware verliezen voor hen afgeslagen. "Wij
hebben 830 man gevangen genomen.
Fn Zuid-Oost Galicië en Boekowina zijn
op zich zelf staande zeer hevige geschut-
ge vochten geleverd.
In de Karpathen.
Uit het Oostenrijksch-iïongaarsch oor-
logsperskwarticr werd gisteren bericht:
Aan het geheele Karpaihenfront is het kal
mer geworden. In den westelijken sector
wordt, sedert de Russen in het Omlawa en
Laborcza-Jal met een groote strijdmacht
poogden door te breken en in den slag op
de Paasehdagen met zware verliezen werden
afgeslagen, niet meer gestreden.
De in den sector tnsschen Wirawa en
den Uszok-pas staande troepen sloegen
in de laatste dagen in de linie Tclepoc
Zellce—-JohaslakPatakofalu alle aanvalr
len af. Ook hier zijn de aanvallen der Rus
sen verslapt. 1
De hoogten die den Uszok'-pas naar
het noorden dekken, zijn na driedaagsche,
hevige gevechten in onze handen gebleven.
Gisteren werd hier alleen een artillerie
gevecht geleverd.
Ten noorden van Tucholka en Slavsko
slaagden onze en de Duitsche troepen erin
een aantal stellingen te veroveren en krijgs
gevangenen te maken.
Het sedert den val van Przomysl voort
durende offensief der Russen is dus aan
de heel even een streep zonlicht over hel
wrak'. Ilot statige stoomschip Jag in stuk
ken. Het had zijn laatste saluut gebracht
Lijken lagen rondom de scheepswanden
gestrooid. De bloedige en verbrande licha
men van machinisten en stokers hingen
in den gebarsten Wand. Achteruit op' het
bovenste dek zat een vrouw met loshangend
haar; in wan hoop scheurde ze haar klceren.
Ze sloeg met haar handen en haar schorre
stem herbaalde onophoudelijk:
„Pardonnons nousje romps le charme
qui nous junisfait devant Dim.,
Avoc line demière Jarme
roijois un étemcl adieu."
Dat was do Fransche actrice, die nu
half naakt en krankzinnig Mussets graf
lied op do liefde stamelde. Haar raven
zwart haar golfde over haar blanke schou
ders en naakte borst, terwijl haar donkere
o ogen gericht Waren op een toeschouwer-
plaats, die ze voor haar verbeelding zag
en de professioneele artistenglimlach beef
de om haar roode lippen Anne vrouw!
Ze Was weer in haar geliefd Frankrijk.
Zo stond op het tooneel in het theater van
Voltaire en moest sterven in de laatste akte
van hot treurspel
Mot een trotechen lach iukte ze de rest
van haar Moeren af een laatste gebaar,
gericht maar den hemel, toen sprong ze in
hot eeuwig duister..
Wat ons voor God verbond, verbreek
ik voor eeuwig
Vergeving zij ons Laatste woord.
Een traan, gewijd aan wat ons heeft hekoord,
Spreekt 't laatst vaarwel, vaarwel voor
eeuwig."
liet geheele front tol staan gekomen en door
tegenaanvallen van onze troepen zijn hun
op verschillende plaatsen gevoelige verliezen
toegebracht.
Van Russische zijdo.
Te Petersburg is het volgende offviecle
bericht, dat een overzicht der krijgsbo Rij
ven sedert einde Januari geeft,, van het
Kaukasische front ontvangen:
Na de nederlaag der lurken bij Sary-
kamysj en Karaoergan (beide plaateen
pl.m 1C0 K.M. van de Zwarte Zeekust in
den Kaukasus gelegen, en Z.-W.-hjk van
dc bergvesting Kars, in de richting van Er-
zoroem. Karaoergan ligt ongeveer op tic
Turksche grens en Sarvkamisj een 30 K.M.
noordoostelijk!, die met een algcmeenen te
rugtocht van de resten van het Ottomaan-
sehe leger eindigde, heeft ons leger zich
opnieuw gegroepeerd, terwijl een deel ervan
belast was met de taak de Turken van ons
grondgebied te verdrijven. De Turken, vw-
sterkl door benden Muzelmannen, die plaat
selijk in opstand waren gekomen, molten
destijds het grootste deel der streek van
Batoem (aan do Zwarte Zee en 30 K.M.
van de grensj bezet en de onherbergzame
aangrenzende bergstreek van Kars ten Noor
den van den weg van Olly (60 K.M. ten
W, van Sarvkamisj, bij de Turksche grens;
naar Kossor.
Teneinde de Turken uit 't gebied van
de Tsjorokrivier (die bij Batoem in de
Zwarte Zee valt; te verdrijven, splitsten onze
troepen in twee afdeelingen, waarvan de
eene het offensief ondernam van Batoem
uit langs de Tsjorok, en de andere door den
pass van Yalanootsjam van Ardagan (onge
voer midden tusschcn Batoem on Kars ge
legen; uit. Eind Januari bezette de nfdee-
ling die van Batoem uit opereerde, met haar
vöorpos-tcn een lijn tusschcn Liman en den
linkeroever van de Tsjohapsoe. De andere
groep trok zich samen bij de pas van Yala-
noetsjam cn maakte zich stap voor slap
meester van de verschillende hoogten, die
door passen en bergketenen wonden ge
scheiden. Ons offensief vorderde ten Zuiden
van Appryes. Waar het zich langs de kust
voortbewoog, werd hete gesteun i door een
groot aantal oorlogsschepen van de Zwarte
Zeevloof.
Op 26 Februari bereikten onze troepen
de Kdiopatsjai-rivier en op 28 Februari be
zetten zij Khopa, een belangrijk punt aan
de kust' der Zwarte Zee, ran waaruit de
Turken hun verbindingslijnen bebeerschten.
Op 15 Maart heeft onze kustkolonne na een
gevecht van twee dagen de Turken ver
slagen cn achtervolgd, waarbij een dor])
aan de Arkhave werd bezet. Onderwijl trok
de linkervleugel van de kustkoConnc door
het gebergte van Daghestydag, dreef dc
Turken terug en bezette op 15 Maart de
bron der Arkhave, waardoor de tweede
belangrijke weg was bezet, die van zee
over de Moergocl-pas langs de Arkhave
loopt.
De Tsjorok-groep rukte langs heide oevers
Avoc uno demière larme
ro<?ois un éternel adieu.
Doodscli zwijgen spreidde zijn verschrik
king over „Victoria's" al-derven?
Maar stil wat was dat? i
Van de kust klonk een zwak, onophou
delijk gefluister. Was dat het eeuwige schu
ren van den gletscJior? of het gemompel
van een verre schare, het zachte zin
gen der afgestorvenen op den stroom der
vergetelheid? f j
V- "I t
In do Agardh-baai.
Do mist bad zijn vernielingswerk vol
bracht, nu „Victoria" doodgezwoegd cn mis
handeld zich ter ruste had gelegd op de
scherpe klippen van Spitsbergen's onder-
zecschen archipel. Die had niets meer te
doen. Eenige minuten na de schipbreuk
kwam de noordenwind en veegde de zee
schoon, i
Dc zon wierp haar meedoogenlooze stra
len over de verwoestingen van den dood.
Zij vond de eenige levens, die door een
wonder Gods uit de ramp gered waren.
Toen „Victoria's" voorsteven neerdook in
zee, werden Barones von Heffner en Jórgen
Bratt over boord geslagen. Dat behoed
de hen voor de uitbarsting. Maar do zee
scheen even onbarmhartig te zijn als de
mist. Het water was ijskoud, en do jonge
barones vouwde gelaten haar handen en
sloot haar oogen, terwijl ze haar bewust
zijn verloor.
Maar Jörgen Bratt was er de man niet
naar, zich zoo gemakkelijk over te geven.
Hij nam den langen groenen sluier, 'die de
barones om haar hoofd geslagen had en
trok dien onder de armen van het bo-
wustelooze meisjes door, wond de einden
om zijn borst en begon met lange slagen
te zwommen in de richting van den schu-
renden gletschcr. f
De mist trok op en nu zag de zwemmer
der rivter op en bezette op 6 Maart met
luaar re-hicrvleugel de fabriek en koper
mijnen in Dzansoel. Ze verdreef de Tur
ken uit den Moergoel-pas, waarna ze liet
offensief ondernam in de richting van Art
win (aan do Tsjorok nabij de grens h
Tegelijkertijd trok bet andere deel van de
groep van Ardagan over de Yalanoestsjnm-
pas met het doel zich meester te maken
van Ardanoetsf (20 K.M. ten O. van Art-
win; "in Artwin door een beweging van
het Oosten uit. Bovendien trok er nog een
kolonne van Ardagan óver den Sakhanne-
pas op Sjcvket en Saüemrabat aan en ver
dreef daar de vijandelijke Lenden.
In Februari bezetten onze troepen op
nieuw Ard-anoebj, waarna onze heide groe
pen elkander langzaam maar zeker na. lor
den. Op 27 Maart waren ze zoo dicht bijeen
gekomen, dat de Turken hun linkervleugel
op de Tsjorok moesten terugtrekken. Hierna
ontruimden de Turken Artwin, na er eerst
de brug over de Tsjorok te hebben ver
nield.
(Fit bovenstaand overzicht blijkt, dat de
strijd nog steels op Russisch geb el wendt
geroeid. Red.j
Verschillende berichten.
Een toeken, hoe sterk de nationale stroo
ming in Zuid-Afrika gaaf, is dat de bladen,
die in die richting gaan, veel lezers winnen.
Zoo meldt het „Westen", van l'otchcf-
stroom, dat hot dagelijks tal van nieuwe
intekenaars krijgt, op één dag zelfs 130.
Gen. de Wet heeft uit de gevangenis inge-
teakend en geschreven, dat het blad in ge
heel Zuid-Afrika gelezen verdient le worden.
Ook kleinere bladen merken den geest van
de bevolking, die van de regecringsbladen
afkoerig wordt.
Uit den Vrijstaat verneemt de „Volks
stem", dat do rebellen op ver.whiilende plek
ken met toestemming der regeering bijeen
komsten houden met 't doel zich te organi-
seeren voor behoorlijke en onderling even
redige betaling van de schade die er ge
durende den opstand aangericht is.
Generaal de Wct heeft zijn jongste dochter
door ziekte verloren. Hij is, onder bewaking,
herhaaldelijk aan haar ziekbed geweest en
heeft de begrafenis bijgewoond.
G e torped e er d.
Hef s-s. jWnyJatwr", van welks torpedeering
een telegram gisteren melding maakte, is
oen mailboot van 3600 ton. De aanslag ge
schiedde bij de Scilly-eilanden. Het schip
is niet gezonken, maar naar QueensLowti
gesleept, waar het op hel strand is gezet
1 I
Volgons een. bericht van Lloyd's uit Ply-
ecn lang zandstrand een paar honderd me
ter binnen dc scheren. Jörgen Bratt had
onder andere omstandigheden verscheidene
kilometers gezwommen, zonder oeniga ver
heid te bespeuren. Maar deze zwemloer
in ijswalor, met een last op den rug, ver-
eischte al zijn onbuigzame kracht en taaie
volharding. De last werd al zwaarder en
zwaarder, zijn klecron plakten aan zijn
lichaam, en heelo einden moest hij met het
hoofd onder water zwemmen, om vooruit
te komen. De sterke stroom verlengde daar
bij den afstand. i
Op eens bemerkte hij, dat de jonge dame
haar bewustzijn terugkreeg. Hij voelde, dat
zo haar hoofd ophief van zijn schouder,,
hij hoorde den uitroep van stille wan
hoop, toen ze den toestand begreep, liet
klonk als 't angstgepicp van een vogeltje.
Hij hield een oogenblik op, maakte den
sluier los en haalde adem.
„Kunt u zwemmen, Freulo?" vroeg hij
half naar haar toegekeerd.
„Ja, maar ik voel me zoo stijf en naar."
„Probeer of u uw ledematen bewegen
kunt." i
„Onmogelijk."
„U moot," riep bij streng. „Span u in,
het gaat om uw leven. We moeten daar
voor strijden zoolang wc kunnen."
Ze deed een paar slagen met haar han
den en hij hielp haar door oen krachtigcn
greep in haar mantclvooring.
„Kijk," zei hij, „het gaat uitstekend. Nog
een paar meter, dan hebben we grond
onder onze voeten."
Bratt bad gelijk. De zandige strook liep
ver in zee. En ceu kwartier na het .stoo-
ten van de „Victoria" op de klip, waadde
de jonge Noorman aan land met oen half
liewusteloozc vrouw in zijn armen.
(Wordt vervolgd)^
