3e oorlog.
In Noordpoalduisiernis,
68"" laargang
Zaterdag 24 April 1915
No 14815
Bit sinner totaal Dit DBIE Mafei.
Eersle Blad.
Bericht.
Drankwet.
Schiedam, 24 April 1915.
BUITENLAND,
Van het Westelijke front.
Van het Oostelijke front
De Dardanelles
Ter Zee.
Zaid-Afrika.
Deze courant verschijnt d a g e 1 ij k s, met uitzondering van Zon- en Feestdagen
Prijs per kwartaalVoor 'Schiedam en Vlaardingen fl. 125 franco
per post fl. 1.65. b
Prijs per week: Voor Schiedam en Vlaardingen 10 cent.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen.
Advertentiën voor hel eerstvolgend nummer moeten de3 middags vóór «en
uur aan het Bureau bezorgd zijn.
Bureau: Lange Haven No. 141 (hoek Korte Haren).
Prijs der Advertentiën: Van '16 regels fl. 0.92; iedere regel meer
15 cents. Reclames 30 cent per regel. Groote letters naar de plaats die zij
innemen.
Advertentiën hij abonnement op voordeelige voorwaarden. Tarieven
hiervan zijn gratis aan het Bureau te bekomen.
In de nummers die Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond
verschijnen, worden zoogenaamde kleine advertentiën opgenomen tot den prijs
van 40 cents per advertentie, bij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen.
Intercommunale Telefoon No. 103.
Zij, die zich met ingang van 1 Mei
a. s,| voor minstens 3 maanden op de
„Schicdainsehe Courant" abonneeren,
ontvangen de tot dien datum verschij
nende nummers gratis.
Burgemeester en Wethouders van Schie
dam;
Gelet op artikel 12 der Drankwet;
Brengen ter openbare kennis Jat hij hen
is ingekomen een verzoek van HENDRIK
VAN DER KAMI*, om verlof voor den ver
koop van alcoholhoudenden drank, anderen
Aan sterken drank, voor gebuirk ter plaatse
van verkoop in do benedenlocaiifeit van
het pand Lange Kerkstraat 8G.
Eu heiinncion dat binnen 2 weken
na deze bekendmaking legen het verleenen
van het verlof schriftelijk bij hun College
bezwaren kunnen worden ingebracht.
Burgemeester en Wethouders Voornoemd,
M. L. HONNERLAGE GREïE.
De Secretaris,
V. SICKENGA.
Schiedam, 24 April 1915.
Fransch legerbericbt.
Het officiëele Fransehe communiqué van
gistermiddag 3 uur luidt:
Gisteravond zijn vrij hevige gevechten
in België, hij de bocht van de Yser ten
noorden van Dixmuiden, geleverd. De Bel
gische troepen hebben daar een aanval op
het kasteel Vidogne afgeslagen en den vijand
zware verliezen toegebracht.
Ten noorden van Yperon zijn de DuLt-
schers, die een ruim gebruik maakten van
bommen met verstikkende gassen, welker
van Óvre Richter Frieh.
Uit het Nborsch vertaald door M. A. Z.
15)
Hij had nog niot uitgesproken, of een
groot hoofd verhief zich vóór hen in den
maneschijn, een dertig, veertig pas van
hen af. Die kop staarde naar de hut; de
twee lichtende oogen der raampjes rehenen
in hoog© mat© belangstelling op te wekken.
Het maanlicht bescheen zijn gladde huid
en zijn groote bruine paardenoogen. De
oudo heer nieste en draaide zijn hoofd
hoen en Weer. Het was alsof hij zijn eigen
zinnen niet vertrouwde. Zijn donkere ge
stalte toekende zich tegen de witte sneeuw
reel duidelijk af.
„Mik", fluisterde Rratt, „midden op de
borst."
Nu koerde de walros zich plotseling om.
Zijn bruine, rustige oogen, met die mooio
edelmoedige uitdrukking, staarden naar de
tweo geweerloopen, die op hein werden
gericht.
De witte hoektanden en de borstelige
baarden, die uit de krachtige bovenkaak
staken, de kop met den ronden schedel
herinnerden aan een bronzen buste van
Bismarck, Op do zwakke voorpooten verhief
de walros zijn brecde borst.
„Vuur", riep Blratt, en de twee schoten
knalden bijna gelijktijdig in de stilte.
De kop van den walros zonk voorover.
Maar in het volgende oogenblik trok het
jgeheele lichaam zich met een krampachtige
sterke inspanning samen; het dier richtte
zich geheel op en met onvaste schomme-
uitwerking tot op 2 K..M. achter de Fran
sehe linies werd gevoeld, er in geslaagd
de Fransohen terug te doen wijken in wes
telijke richting naar het Yserkanaal, en in
zuidelijke richting naar Yperen.
.De aanval der Duitse hers is later gestuit
en een krachtige tegenaanval heeft deFran-
sctien in staat geslehl het verloren terrein
te herwinnen en tal van gevangenen te
maken.
In den sector van Reims is een artillerie-
gevecht geleverd.
In Argonne is een, overigens vrij zwakke,
aanval der Duitschers op Bagatelle afge
slagen.
Bij St. Hi hiel hebben wij in het bosch
van Ailly ten oosten en ten westen van
de stelling, tevoren door ons veroverd, 700
M. loopgraaf genomen en een honderdtal
gevangenen gemaakt
In liet bosch van Apremont hebben wij
twee achter elkaar liggende Joopgraaflinies
bij de z.g, „Ossekop" veroverd. Zij vorm
den een lastig vooruitspringend punt in onze
stelling. Zeer veel lijken van vijanden zijn
op het terrein blijven liggen. Wij hebben er
vijftig gevangenen gemaakt.
In den Elzas zijn wij op beide oevers
van de Fecht blijven opschieten. Op den
noordelijken oever hebben wij thans de
.samenvloeiing van de Fecht en van het
linker zijriviertje Wurm.sa in ons bezit Op
den zuidelijken oever hebben wij Sdiies-
slech bereikt on daardoor naar het oosten,
in de richting van Melzeral, terrein ge
wonnen.
Het rapport van veldmaarschalk
French.
Veldmaarschalk French meldt d.d. 22
April
De Duitsehe aanval op hoogte 60, welke
geëindigd was ten tijde van mijn laatslc
communiqué, is sindsdien telkens herhaald.
Al die aanvallen zijn mislukt; op het oogen
blik zijn zij gestaakt. Wij houden den ge
boelen top van den heuvel hoz-et, zoodat de
vijand, die aan dit punt groole waarde
hecht, geen gebruik ervan kan makrtn. Het
Duitsehe communiqué, volgens hetwelk de
Duitschers de positie zouden heroverd heb
bon, mist beslist allen grond. Tijdens de
operatic wierp de vijand granaten uit
42 c.M. mortieren in Yperen.
Op 21 April bracht de vijand nabij La
Basseé twee mijnen tot ontploffing tegen
over onzen rechtervleugel. Hij slaagde er
niet >n onze loopgraven to beschadigen.
Daar wij ontdekt hadden, dat de Duitschers
mijnen aanlegden nabij Le Tourquet (dicht
bij Armentières) voorkwamen wij hen door
hedenmorgen een mijn tot ontploffing te
brengen.
'Op 19 April voerde een onzer vliegers
geheel aileen een zeer slouttnoedigen en
succesvollen aanval uit op een luchtsc.hip-
loods hij Gent. Hij Werd begroet met vuur uit
uit een kabelballon en van beneden. Niette
min daalde hij tol ongeveer 200 voet en wist
lende bewegingen zakte het de helling af
naar hot strand. Met zijn tanden en zijn
poolen trachtte het verder te komen, het
roldo, het sprong, het wrong zijn plomp
lichaam mot groote wilskracht vooruit. Maai
het was door de scholen doodelijk getrolten.
Het kon den kop niet langer dragen. Bij
iedere voortgaande beweging viel het hoo-fd
op zijmoedig worstelde de oude .schild
wacht togen dc zwakheid die hem aangreep;
in machteloozo woede sloeg hij zijn sLoot-
tanden in de hard geworden sneeuwmassa,
terwijl twee bloedstrepen in zijn spoor op
zwarte draden geleken in hel matte plios-
phorlicht.
Op oens verhief hij' zich in heel zijn ge
weldigs majesteit en eon laats ten londbiik
zond hij over 't land. Hij zag, hoe zijn kame
radon waggelend in haast hot strand af
trachten te komen, zoodat dc grond onder
lien dreunde, hij ving in zijn stervende
oogen het prachtige gezicht op van het
onderduiken dier kolossale lichamen tus-
schon de schollen drijfijs, met het zeeschuim
als zilverglorie om hen heen
Toen zonk liij moede op het strand en
strekte zijn zwlakke voorste ledematen recht
voor zich uit, opende zijn bek, maar zonder
geluid te gevejn. Zoo stierf de poolrcus. Zijn
groote bruine oogen behielden hun kalme
uitdrukking. Ze staarden zonder pijn naar
een eeuwige verte
Frida stond ais bedwtahnd. Ze had een
paar oogenblikken te voren de opwindende
overwmningsblijdschap des jagers in haar
aderen bespeurd. De buks, die ze in de han
den hield, trilde nog van de spanning, heel
haar lichaam beefde onder het zeehonden
vel. Ze voeklo zich overgeplaatst naar een
anderen wereldbol. De groote bleeke maan,
die met glinsterende klaarheid boven hen
in het luchtruim zweefde, was fiet.dezellde
een hevige ontploffing te veroorzaken in
de loods.
Oostenrijksch legerbericbt
Hel Oostenrijksche hoofdkwartier meldde
gistermiddag
Dc algemeene toestand js onveranderd.
Op het front in do Karpathen is een
artilleriegevedit geleverd, waarbij 'ons ge
schut in <len sector van Nagy Polany en
het Duitsehe geschut bij Koziowa met suc
ces heeft gewerkt
Voor onze stellingen bij den Hzsok-pas
is hel na de afgeslagen stormaanvallen
van de [tussen betrekkelijk rustig gebleven.
Alle gevangenen bevestigen dat de Russen
zware verliezen hebben geleden.
Ten oosten van den Uzsök-pas hebben wij
gisteren een sterk steunpunt op den vijand
veroverd,
In Zuidoost-Galicië en Boekowina is de
toestand onveranderd.
De tsaar te Lembél g.
Bij zijn bezoek aan Leinberg reed de
tsaar volgens een telegram uit Peters
burg door de propvolle stralen der stad
naar liet paleis van den gouverneur, waar
hij op het balkon verscheen. In antwoord
op de toejuichingen van het volk dankte
de tsaar voor de ontvangst en eindigde
zijn toespraak met eenLang leve het
machtige en ondeelbare Rusland!
Een hernieuwde groote
aanval?
Volgens berichten uit Athene eu Sofia
hebben de schepen der geallieerden hoepen
aan wal gezet te Enos. Dit plaatsje ligt
ten Noorden van de Dardanellen aan de
Golf van Saros. Het is het uiterste wes
telijke grensplaatsje van wat er na de Bal-
kan-oorlogen van 1912 eu 1913 is over
gebleven van Europe©sch Turkije. Indien
de bondgenooten hier inderdaad troepen
aan wal hebben gezet, dan is het te ver
wachten dat dit aan de Zwarte 7ee dooi
de Russen yal worden beantwoord met
een landing te Midia, waarmede dan de
eerste stap zou zijn gedaan lot uitbreiding
van den oorlog te velde op Turksch ge
bied.
Een te Enos geland leger, dat zich spoe
dig oostwaarts zoo weet te verplaatsen,
kan bij de landengte van Boelair den toe
gang tot het schiereiland Gallipoli en daar
mee de noordelijke verdediging der Dar-
danellenstraat van de landzijde afsluiten
en hot daar aanwezige Tuiksehe leger iso-
leoren. Wellicht dat de geallieerden een
dergelijke actie op het oog liehhen.
Aan den anderen kant weten wij, dat
de Russische vloot in de Zwarte Zee tegen
den Bosporus ageert, en "dat sedert lang
die op heldere winteravonden met zooveel
sterren aan den hemel stond en haar blanke
paailmoeren lichtstrepen liet spelen over
het slroomcndc water van de Elbe? --
En wat voor schaduw' van haar zelf was het
die hier in licht, dat geen daglicht was met
een vreemden man op walros-en ging
scliieten
„IlaJloriep een stem.
Frida schrikte, liet was professor Mar-
mont, dip vlug was komen aanzetten en nu
„Victoria's" keukenmes over het dooie dier
zwaaide, terwijl Bjratt met jagersijver onder
zoent, welken weg de kogels hadden geno
men. Ach ja hot was toch wel werkelijk
heid dat alles. Langzaam ging ze
zelf ook om naar den do ad en walros to
kijken.
„U hebt goed getroffen, Freule", zei
Rratt. „Uw kogel heeft juist links van de
rechter vin geraakt. Kijk, hier kan u de
ofpiring zien, niet grooter dan oen erwt,
maar voldoende. Het leven van dat groote
dier is door dio kleine opening wegge
vloeid. Geen pelsjager kon het beter gedaan
hebben."
„En uw schot?"
„Heeft den kop getroffen, vlak bij liet
oog."
„Dat moot ik zoggen," riep de professor,
„celuigen deze twee schoten niet van twee
grondbegrippen van het leven? Diana heeft
zooals altijd in 't hart getroffen en uw
kogel, 'Bfratt, heeft zijn hersens beneveld."
„Arme walros!'' zei Frida, „zie wat mooie
oogen liij heeft zoo zacht en tevreden."
„En zxiik een huid," vervolgde dc profes
sor.- „Ik geloof -waarlijk niet, dat een mes
hier snijdt." Het doodelijk Wapen van den
geleerden heer had blijkbaar moeite door
het harde pantser heen te komen.
„We zijn bijzonder gelukkig geweest,"
een landing van Rusland te Midia of ei
gen» elders nabij den Bosporus wordt ver
wacht.
De besprekingen van den Fran-clien mi
nister van marine, Augagneur, en zijn En-
gelschen confrater Churchill, waarvan hel
ondetwerp werd gevormd door de weder-
zijdsche vloten, wijzen er eveneens op, dat
de onderneming tegen de Dardanellen gena
derd is tot een keerpunt, en het zou niet
onmogelijk wezen dat de troepenlandingen
te Enos daarmede verband hielden.
Het zal met lang duren, o£ het resul
taat dat door de openbare meening wordt
verlangd, is bereikt hoeft Augagneur
gezegd. Weliswaar is er in dezen oorlog
wel eens meer iets voorspeld, dat niet
uitgekomen is. Maar de bewoordingen van
's ministers uiting wijzen op een nicuw
element in den strijd aan de Dardanellen.
Uit Kaïio wordt nog aan de „Times"
geseind dat sir Ian Hamilton tot opperbe
velhebber van bet expeditielegei tegen de
Dardanellen is aangewezen.
Een incident
De commandant van een Engelsclien tor-
heefl van den Giieksi hen prefect de uit-
pedojager, die te Chios is binnengevallen,
heeft levering getischt an de bemanning der
gesüande Turksche torpedohoot. De pie
fect antwoordde, dat dc officieren en man
schappen, volgens de internationale voor
schriften, tot na afloop van den oorlog
aldaar zullen verblijven.
De bemanning van de
„A y e s li a".
De bemanning van de „Ayesha", het
landuigskoips van den bij de Cocos-eilan-
den in den grond gehoorden Dxiitsclienkrui
ser „Einden", is op 27 April in de Ara
bische haven Ledd, ten zuiden van Djed-
da, aangekomen, nadat het haar gelukt was
ten tweeden male de Engelscli-Fransche be-
wakingsstiijdmaeht te verschalken en den
langen weg van Ilodeida naar Ledd (300
mijlen) af te leggen, zonder dooi den vijand
bemerkt te zijn.
Op den verderen marscli over land werd
zij door Arabieren, die door de Engelsclien
waren omgekocht, aangevallen. Na een ge
vecht dat drie dagen duurde, werd de aan
val der roovershende afgeslagen, cn toen
was de weg naar den Hedjas spoorweg vrij.
De dappere schaar had echter zware ver
liezen geleden. Volgens een telegram uit
het Turksche hoofdkwartier zijn de luitenant
ter zee Rodcrieh Schmidt, de matroos Ra-
domaclier cn de stoker Lauig gesneuveld,
terwijl eonige lieden van het Turksche ge
leide en twee matrozen zwaar en een ander
matroos licht gewond werden. Dc gewonden
zei 13|ratt. „Een gewone looden kogel sluit
op zulk vel af. Er w,as een bchooilijke man
tel van nikkel toe noodig om dat zware
leder te doen harsten. We zullen het in
stukkon moeten zagen. Morgen koken we
spek en overmorgen laten we onze traan-
lampon walmen."
„En Zondag eten we walrosvieesch 1"
riep Frida vroolijk. „'tWordt opgediend
la wildzwijn met slagtanden en ander toe-
behooren. Dat feestelijk worden. En
En daar dan een halve Bosch moezelwijn
bij te hebben 1"
„Eu geconfijte vijgen I" mompelde de pro
fessor. ,,'t Zou me doen donken aan mjjn
huishoudster, die nu in mijn woning llue
Vaugirard zit en mijn doodsbericht met
bijliehoorende loftuitingen in de couranten
altijd weer opnieuw overleest. Dat oude
spektakel had haar specialiteit in vijgen-
cenfituur en 't genieten van nekrologieéii. Be
halve mijn huishoudster is er gelukkig nie
mand, die rouw bedrijft over ltcné Mar
mont."
Frida keek treurig over den fjord,
„Arme vader zei ze zacht. „Hij had
alleen mij. Moeder stierf toen ik een klein
meisje was. Hij zal hemel en aarde bewegen
om bericht te ontvangen aangaande het lot
der „Victoria". Wij houden zorveelvan
elkaar."
„Wie zou niot van u houden riep de
professor met aandoening in zijn stem.
„Ik begrijp niot," ging hij voort, „hoe het
gaan moet met die jongelui in Hamburg,
als ze op de bals u moeten missen. Ze
zullen floers om hun hart dragen."
„Dat mogen ze, wat mij betreft," riep
ze lachend.
„0, houd Ui niet zoo groot, er is toch
zeker wel ©en of andere aardig» luitenant,
waar u van droomt?"
„Misschien wel," zei ze met een glim
lach.
Bratt stond plotseling, op. „Kijkt,"
riep hij, „maar die ijsschollen daarginds
worden veqdeegd in het militaire hospi
taal te Djedda.
D e oorzaak v a it d it o ji - l u n 1
De rorrtSpuudent \an tie fniK-1 te
Kaap-stad .»<-mt, dat de Yolk-iaat het \fr
dag van de ©ommi—de tot ondei/.o-k in
zake den opstand in behandeling In-'ft U'
nomen. Het verdag i- niet openbaar g ■-
maakt. Volgen-- den corre-pondent konden
c-r aeen conclude- woiden gemaakt daal
de voornaamste getuigen niet konten wor
den gehoord, omdat ze man lief fiont of
in de gevangenis waren. Het Yolk-raa-l-hd
Merrirnun verklaarde den indruk le In-bh' n
gekregen dat generaal Hertzog, hoewel rikt
le-chuldigd van medepliehligiienl aan do
samenzwering, er niettemin in luvg» mate
verautvromdelijk voor was. door zim red ■-
veeringen, waarin hij kool en ami trat litl©
te sparen en daar zijn onthouding \an ©en
vorr.outeeling van Maritz' ultimatum.
Meinman zeul© verder, dat de h<vfd-
ci! zaken van den op-tand le zo ken zijn
ui onwetendlmi 1 en onen aienhei 1 oiilr-nl
ren condifutioiio bewind en iu anti-En
iteb-ehe g uiteten-, die, bomvol voilioten, m
ui.'ed.uht 1 etreurejiswaaulige mate wan n
blijven bestaan.
De jnrtijgenooten van genei.ui! Hertzog
Stelden na deze uitingen van Mciriman votn.
de coiumi.--ie haar onderzoek te doen voort
zetten, doch van de minister-tafel weid
meegedeeld, dat de proclamatie van vei-
d aging ai een half uur geleden in den Se
naat was voorgelezen. Ze werd daarop ook
in den Volksraad voorgelezen en de zitting
werd gesloten tot groote ergerni - van de
partij van Hertzog.
Deberic h tgev ing uil Zuid-
Afrikn.
Wij hebben, sihrijft de Z.- \frikann-rk©
„ViOlks-lem", onlangs eiop gewezen, welke
vccisteliing ReulerV Agentschap in Europa
had gegeven van 't besluit der lüukenkon-
feientie te Bloemfontein, inzake de rebellie.
Tans lezen wij in de met do la at-te zeepo-L
ontvangen bladen 't volgende kabelgram uit
Bloemfontein
BLOEMFONTEIN, 18 Febr. (Reuter.)
Bij do hervatting van 't proces tegen
generaal de Wet, is 't belangrijk-I.i
punt geweest, dat de Wet, volgens 'n
getuige, in 'a toespiaak lol. zijn kom
mand» heeft gczegl, dat 'L plan voor
do op-tand twee jaren geleden i- ont
worpen, toen Hertzog uit 't ministerie
was getreden.
Wij zouden Reuter willen vragen of deze
voorstelling jui-t is. De betreffende getuige,
de lieer Adolf Meyer, winkelier te Petnis
Sleyn (dorp) had, volgens 't verslag vnu
Het was een wonderlijk gezikht. Bij de
landpunt dreef een groot ijsveld. Daar za
ten de walrossen dicht naasL elkaar. Hun
zwarte lichamen glansden m het maanlicht.
Ze bewogen zich niet, maar alle kopi>eii
waren strak op het land gericht, 't Was
of hun blik den strijder zocht, die zooveel
jaren hun tochten had. geleid ©n nu dooi
lag op de kampplaats, met de oogen naar
hel noorden gekeerd, naar de wereld, die
voor mensehelijke wezens ontoegankelijk js.
XIV.
De lange nacht.
En de koude kwam.
Ze logde een pantser van ij- om de
heel© hut. Zo kroop door iedere reet met
ijsdraden z.oo scherp als een els iu haar
gevolg. Hel was nu en dan alsof de lucht
stilstond on in eigen adem Ixwioor.
En toch was dp hut goed ©n dicht, ©:i
allo kijkgaten waren gestopt, om de warmte,
er in te houden. Do kapot geslagen sloep
had aan de schipbreukelingen rijkelijk hout
verstrekt, en de walmende HpoUamp brand
de nacht en dag met pitten gedraaid uil
de vanglijn van de hooi. Du lamp vulde
het vertrek met vreeselijken stank, maar
niemand ergerde zich daar meer over. Hel
roet hing dik nan de zoldering.
Allengs werden de bleeke gezichten met
©en laag vuil bedekt, en het Sealskin had
al lang niet meer zijn natuurlijke kleur*.
0, het was een vreeselijke tijd. Den len
December zonk het laatste zwakke licht
schijnsel aan den horizon weg ei* hof-
vroren mist lag over alles, zoodat zelfs
het maanlicht voor hen verborgen bleef.
Buiten de luit was de duisternis als iron
muur, waar men niel doorheen kon. Ze za
gen geen hand voor oogen, ze. moesten Jtas-
tend zich voortbewegen in de oud© voet
sporen, totdat nieuwe sneeuwbuien ook deze
toedekten.
Wordt vervolgd).
