De oorlog.
In Noordpoolduisternis,
68"* Jaargang
Woensdag 28 April 1915
No, 14818
Kennisgeving.
a buitenland"
Tan het Westell.!fee front
Van het Oostelijke front.
Aan de Dardanelles
Deze courant verschijnt d a g e 1 ij k s, met uitzondering van Zon- en Feestdagen
Prijs per kwartaal: Voor 'Schiedam en Vlaardingen fl. 1.25 franco
per post £1. 1.65.
Prijs per week: Voor Schiedam en Vlaardingen 10 cent.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen. t
Advertentiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een
uur aan het Bureau bezorgd zijn.
Bureau: Lange Haven No. 141 (hoek Korte Haven).
Prijs der Advertentiën: Van '16 regels fl. 0.92; iedere regel meer
15 cents. Reclames 30 cent per regel. Groote letters naar de plaats die zij
innemen.
Advertentiën bij abonnement op voordeelige voorwaarden. Tarieven
hiervan zijn gratis aan het Bureau te bekomen.
In de nummers die Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond
verschijnen, worden zoogenaamde kleine advertentiën opgenomen tot den prijs
van 40 cents per advertentie, bij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen.
Intercommunale Telefoon No. 103.
Inrichtingen welke gevaar, schade of
hinder kannen veroorzaken.
Burgemeester en Wethouders van Schie
dam;
Gezien het verzoek van: lo. de FIRMA
SMITH CO., om vergunning tot het uit
breiden haxer smederij, door oprichting
cener montage-werkplaats, waarin een elec
tromotor van 8 P.K., achter het pand, staan
de aan den Buitenhavenweg 92, kadaster
Sectie L no. 2196;
2o. de firma A. TOM ZOON SNEL
LEN, om vergunning tot het oprichten van
een lak- en. vemisCabriek in het pand, staan
de aan den Noordvestsingel 123, kadaster
Sectie II no. 108;
Gelet op de bepalingen der Hindemet,
Doen te weten:
dat voormelde verzoeken met de bijlagen
op <|e secretarie der gemeente zijn ter visie
gelegd;
dat op Woensdag den 12en Mei a.s., des
voormiddags ten IIV'2 ure, ten raadhuize
gelegenheid zal worden gegeven om bezwa
ren tegen het toestaan van die verzoeken in
te brengen en die mondeling of schriftelijk
toe te lichten;
dat gedurende drie dagen vóór het
tijdstip hierboven genoemd, op de secre
tarie der gemeente, van da scfu-ifturarg
die ter zake mochten zijh ingekomen, ken
nis kan Worden genomen; en
dat volgens de bestaande jurisprudentie
overeenkomstig art 7 dier (Wet Voor bet
Gemeenteboëtuur of een of meer zijher
leden zijn verschenen, jen einde hun be
zwaren mondeling toe ie lichten.
En is hiervan afkondiging geschied, waar
het behoort, den 28en April 1915.
Burgemeester en Wethouders voornoem
M. H HONNERLAGE GRETE
1 1 1 De Secretaris,
V. SICKENGA.
Schiedam, 28 April 1915.
Duitsch legerbericht.
Het Duitsehe groote hoofdkwartier meldde
gistermorgen
In Vlaanderen vielen de Engelschen
van Ovre Richter Frich.
Uit het Noorsch vertaald door M. A. Z.
18)
„Beste Johnsonzei Frida, zijn hand
grijpend, ter-wijl ze tegen zijn schouder aan
leunde.
„Dank, freule", lispelde de loods, zijn
aandoening meester trachtend te worden.
„U hebt een hart van goud. Gelukkig de
man, aan wien u uw leven toevertrouwt.
IVees voorzichtig in uw1 keus. Geef u zelf
niet weg aan oen onwaardige, kies hem niet
in de balzaal of op de badplaatsen. Laat
u niet vangen door een of ander moeders
jongetje in uniform, die nog niets heeft on
dervonden en niet hoeft getoond iets te
kunnenO, als ik u een goeden raad
mocht, geven. 1
„'tis of ik mijn vader hoor", mompelde
ze verdiept in haar eigen gedachten,
„hij begreep mij zoo goed, nu, wat voor
een raad is het?" 1
„Neen," zei de loods na een oogenblik
van nadenken, „ik heb het recht niet mij
met uw leven te bemoeien. Mijn raad zal
toch wel tot u komen als een zacht fluis
teren op een stillen avond, als de sterren
schitteren.-"
Hij keerde zich plotseling om.
«Me dunkt er loopt en scharrelt hier
wat," zei hij, „is Boy buiten?"
.„Neen", was haar antwoord, „ik hoor
mots. Misschien kraakt de glefscber."
De loods luisterde langen tijd. ,,Ik heb
me zeker vergist", zei hij eindelijk. „Om
de waarheid te zeggen, ik dacht dat er hier
een ijsbeer rondliep op den gletscher. De
pelsjagers en vangers zeggen, dat er altijd J
op Kerstmis een beer komt bij de hutten,
met zeer sterke strijdkrachten de nieuwe
linie van onze stellingen, die ten noorden
en noordoosten van .Yperen, drie a vier
K.M. ten zuiden van de tot dusver ingeno
men linie loopt en dan verder voortgaat
ten noorden van de boerderij Dhondt aan het
Yserkanaal over St. Julien, in de richting
van 's Graventafel aan. 1
De aanvallen van de vijandelijke artillerie
ten zuiden van Yperen mislukten onder ster
ke verliezen volkomen in ons vuur.
De door de vijandelijke artillerie geheel in
elkaar geschoten huizen van Lizerne zijn
door ons in den afgeloopen nacht ontruimd.
Het onmiddellijk oostelijk daarvan op den
linkeroever van het kanaal gevestigde bnig-
gehoofd Wordt gehandhaafd. 1
In de tot dusver bij Yperen geleverde ge
vechten maakten onze troepen 50 mitrail
leurs buit.
Het belangrijke spoorWegkraispunt en
étappenstation Boperingke, ongeveer 10
K.M. ten Westen van Yperen, zijn wij met
blijkbaar goed gevolg begonnen te be
schieten.
In de Argonnen is ten noordoosten van
Vienne-Ie-Chateau een nachtelijke aanval
der Fransehen afgeslagen. i
Op de Maashoogten behaalden wij ook
gisteren verdere voordeden, ondanks dat de
Franschen versterkingen requireerden.
Vijandelijke aanvallen op onze stelling
bij Combres mislukten.
Een heftigeaanval in het bosch van Ailly
werd door ons met zware verliezen voor den
vijand afgeslagen.
Ook verder oostelijk won de vijand geen
terrein. In een nachtelijk geveht op korten
afstand kwamen we in het Le Prêtrebosch
vooruit
Gisteravond viel de vijand herhaaldelijk
onze stelling op den Hartmannsweilerkopf
aan. Alle aanvallen mislukten.
Fransch legerbericht.
Het officiëele Fransche communiqué van
gistermiddag luidt:
Ten noorden van Yperen wonnen de
Franschen op het linkerfront aanzienlijk
terrein; zij sloegen de Duitschers terug,
hun groote verliezen toebrengende.
De Duitschers „bezigden opnieuw verstik-
Kende gassen.
Een middel tot bescherming daartegen
werd in toepassing gebracht, dat biji Fran
schen en Belgen "de beste resultaten op
leverde.
Een levendig infanteriegevecht werd ge
leverd bij Fay ten noorden van Ohauines
om het bezit van kraters, gevormd dooi
de ontploffing van Duitsehe mijnen. De
Fransche troepen wierpen de Duitschers er
uit en handhaafden er zich, niettegenstaande
twee tegenaanvallen.
In Champagne bij Beau-Séjour beproef
den de Duitschers een aanval, die onmiddel
lijk Werd gekeerd, 1
Op de Maashoogten leden de Duitsclie
aanvallen op het front EpargesSt. Rémy
volledig schipbreuk. Niettegenstaande de ui
terste krachtsinspanning der Duitschers ble-
als er overwinterd wordt. Maar dat is niet
een van de gewone vreedzame ijsberen, die
•men in den zomertijd soms tegenkomt op
het bij Nova Zembla opgehoopte ijs. Neen,
de beer die zich op Kerstmis vertoond,
is wild en bloeddorstig. Het is wel ge
beurd, dat hij in de hutten binnen wist te
komen en een van te bewoners met zich
meesleurde. En oudt ,is Werden enkele hut
ten tegen Kerstmis belegerd door ijsberen.
De jagers heetten hen altijd welkom, want
berenvleesch is heel lekker
De eerste kerstboer, Waarvan Spitsber
gen's geschiedenis vertelt, bezocht in 1634
den Hollander Andries Jansz en zijn zes
lotgenooten, die overwinterden op Smee-
renburg. Reeds in de maand November wa
ren er kenteekenen van scheurbuik bij hen
waar te nemen. Hun ©enige redding was
dat „God hun een of'ander mocht zenden
om hen op tc Wekken." God zond hun op
Kerstavond een heer. Ze trachtten hem te
dooden, maar de heer W-as te wild en te sterk
voor hen. Hij joeg hen naar de hut, waartze
Weldra een voor een stierven.,En
De loods hield plotseling slik „Hoor", zei
liij, „kraakte daar piet de sneeuw, vlak
achter ons. Zou het Werkelijk kijk!"
Een lange schaduw gleed over de sneeuw
vóór hen. Uit de hut hoorde men een razend
geblaf.
Frida keek verschrikt om. Vlak' vóór
haar verhief zich een geweldig groot
lichaam boven den sneeuwhoop, ze hoorde
een nijdig blazen ze zag het reusachtige
lichaam zich buigen tot een sprong. Ze
wilde wegloopen, maar de angst verlamde
haar, ze wilde schreeuwen, maar er
lavam alleen een schor gorgelend geluid
over haar lippenEn reeds voelde ze
don Warmen adem van het beest tegfu
haar gezicht waaien, toen een sterke hand
met groote kracht haar terug trok, zoodat
ze in de sneeuw bij de deur van de hut neer
viel. De klauw van den ijsbeer ging even
langs haar arm* maai het woedende dier
ven de Franschen meester van de geheele
Eparges-stciling, waarvan de hellingen over
dekt zijn met gesneuvelde Duitschers.
Dei terugtocht der Franschen hij Calonne
eergisteren, welkte slechts tijdelijk was en
waarbij zij slechts een enkel kanon ver
loren, werd onmiddellijk gevolgd door een
welgeslaagden tegenaanval. De Duitschers
hadden den aanval ingezet met minstens
twee divisies.
In de Vogezen, slaagden de Duitschers,
na een buitengewoon heftig bombardement
erin vasten voet te krijgen op den top ,van
den Hartmannsweilerkopf. De Franschen be
zetten op ongeveer honderd meter van den
top stellingen, Waarvan zij zich bij him
aanval op 25 Maart verzekerd hadden, en
van Waaruit zij den 26en hun stormaanval
inzetten op Hen top, welken zij in zeven
minuten veroverden.
Rapport van French.
Veldmaarschalk French meldde gisteren
naar Londen: 1
Gisteren werden alle Duitsehe aanvallen
ten noordoosten van Yperen afgeslagen. In
den middag gingen wij tot het offensief
over en Wonnen terrein Dij St. Julien. De
Franschen Werkten met ons samen op on
zen linkervleugel en verder noordelijk.
Het Sas werd heroverd.
Onze vliegers bombardeerden met goed
gevolg de stations van Tourcoing, Itoubaix,
Ingelmunster, Staden, Langemarck, Thielt
en Rousselaere.
De strijd bij Yperen.
De oorlogscorrespondent M. van „De
Tijd" seint dd. 26 April van de grenzen:
In Steenstraete en Pilktem Waren tij de
jongste gevechten nog burgers achtergeble
ven, die later deels tot achter het kar.aal
zijn kunnen vluchten, en voor een klein
deel in handen der Duitschers zijn gevallen
en naar Rousselaere gezonden. Aan een be
woner van die stad dank ik de bijzonder
heden, die ik hierachter laat volgen:
Onder het in 't communiqué der Duit
schers genoemde Sas, moet niet anders ver
stoon worden dan een brug- en sluizen-
stólsel, op drie plaatsen bij elkaar, iets ten
Noorden van Pilkem en ten Oosten van
Boesinghe. Schoon er wel eenige huizen
staan, is het geen aparte gemeente, zelfs
geen gehucht te noemen.
Het door de Duitschers veroverde ter
rein vormt een driehoek, waarvan de lijnen
een lengte van 35 K.M. hebben en waar
door het front, dat van af Dixmuiden tot
Driegrachten betrekkelijk kort langs het ka
naal liep, thans een 5 K.M. verder daar
doorgaat.
Reeds van het begin der vorige week
hadden herige artdlleriegevechten op be
doeld terrein plaats gegrepen en waren de
meeste inwoners van Steenstraete naar
miste zijn greep. Zrjn oogen fonkelden, toen
hij zijn roeden bek naar den loods toe
keerde, die nu op zijn eene knie liggend don
aanval afwachtte. Hij had zijn mes getrok
ken en zijn scherpe, vastberaden, grijze
oogen staarden zonder vrees naar den ster
keren tegenstander, die met ongebreidelde
woestheid op hem aan vloog.
Johnsen hield het wapen met ges trek ten
arm recht voor zich uit; maar de beer lette
op mets. Hij rende op het lange ones ïn en
kreeg het blanke staal tot aan het hecht in
zijn breede borst.
De loods werd tegen den grond geworpen
De groote klauw van den ijsbeer had zijn
hoofd getroffen; zonder een kik te ge tod,
zonk hij in de opgehoogde sneeuw.
Op 't zelfde ogenblik ging de deur van
de hut open, en Boy vloog er uit. Met het
schuim langs zijn kaken rende hij in vree-
selijke woede recht op den ijsbeer los en
sloeg zijn tanden in diens strot. Daar bleef
hij hangen, terwijl de haren van zijn lichaam
als borstels overeind rezen
De ijsbeer bleef op zijn achterpooten
staan. Hij bewoog onzeker zijn voorpooten
in de lucht. Zijn razernij scheen te bedaren.
Het bloed stroomde uit zijn borst, en het
hecht van het mes hing in het witte vel in
een ring van bloed. Hij schudde welberekend
zijn kop, drukte den bond vaderlijk tegen
zich aan, maar het sterke, moedige dier
bleet als een bloedzuiger aan de halsaderen
van den beer hangen, terwijl het bloed langs
zijn kaken afdroop.
Daar kwam Bratt» Hij had in haast de
oude, verroeste bijl gegrepen, die bij de
deur hing. Het leek of de beer op bet gezicht
van dien nieuwen vijand zijn krachten voel
de bijkomen. Met één slag van zijn voorpoot
sloeg hij den hond weg, en de arme Boy
rolde janken"! om en om in de sneeuw. Nu
keerde de beer zich met alle macht tegen
Bratt. Maar hier had de machtige beerscher
der poolduistemis zijn meerdere gevonden.
Ottamkofs bijl werd langs den, kop van den
Zuydschoote en Woesten gevlucht. Don
derdagmorgen Werd Steenstraete herig ge
bombardeerd en in puin geschoten, terwijl
de lucht bezwangerd werd door rook en
een benauwenden en prikkelenden walm.
De achtergebleven inwoners wilden toen
ook gaan vluchten, doch werden aart het
kanaal verdrongen door de talrijke soldaten,
die daar over Wee geslagen bruggen trek
ken, terwijl de Duitsehe artillerie maar
steeds zeer Juist gemikte granaten tusschen
hen in liet vallen. De burgers konden er om
de benauwende dampen niet blijven. Ze
vluchtten nu naar voren, den Duitschers
tegemoet, die van uit de richting Wijden-
drift kwamen aanstormen. Zoo gauw deze
de burgers, een twaalftal, zagen naderen,
richtten ze de geweren op hen, doch de
ongevaarlijke groep bestond uit vrouwen,
kinderen en slechte één ouden man. Zoo
dra dit bemerkt werd was het gevaar voor
de vluchtelingen geweken. Bij Wijdendrift
waren de Duitschei» al bezig veranderingen
aan de bestaande loopgraven aan te bren
gen, terwijl talrijke gewonde en gedoode
Franschen er uit gedragen werden door
Roode Kruis-beambten. De burgers moesten
met de banden omhoog loopen, tot in Wij
dendrift, dat geheel plat lag, maar waar
zij in een deels vernielde schuur nog kon
den worden saamgedreven. Ze zijn er ge
bieren tot den volgenden morgen en moes
ten daarna onder geleide naar Rousselaere
loopen. 1
Bommen op een wapenfabriek
Het Wurtembergsche ministerie van oor
log maakt bekend, dat gistermorgen tus
schen 9 en 10 uur een Fransche tweedek
ker, komende uit oostelijke richting, over
Oberdorf (Wurtemberg) vloog en daar vier
bommen öp de Mauser-wanenfabriek heeft
geworpen. De vlieger had een machine
geweer biji zich.
Aan do gebouwen werd slechte weini
beleekenende schade toegebracht; de ar
beid aan de fabriek gaat door.
De vlieger onikwlam in westelijke rich
ting.
Duitsch legerbericht.
Het Duitsehe groote hoofdkwartier deelde
gistermorgen mede, dat er van het oostelijk
oorlogslooneel geen verandering viel te
melden. 1
Oostenr if k sch legerbericht
Het groote Oostenrijksche kwartier meldt,
dat er niets bijzonders valt te melden over
het geheele front.
In een aantal sectoren hebben artillerie
gevechten plaats. 1
In de Ivarpathen hebben de Russen hun
ne aanvallen op de Oostenrijksche stellingen
aan den Uszok-pas en de oostelijk daarvan
gelegen frontgedeelten v-oorloopig weder ge
staakt 1
ijsbeer gezwaaid en kwam neer op den
schouder. Diep sloeg de bijl er in. Beenderen
kraakten, de eene voorpoot viel krachteloos
neer en een dikke bloedstroom gudste uit
de doorgesneden aderen.
Do beer wankelde, zijn oogen werden om
floerst. Het leven vloot weg uit het groote
lidhaam. Hij waggelde nu hier dan daar
hoen; hij viel om en stond weer op
Wat Was dat voor een pijn die woelde in
zijn borst een pijn, erger dan do kwalen
van den honger, als hij het eene uur voort het
andere na te vergeefs vóór de holen der
zeehonden op eten zat te wachten?
Zijh kleine oogen staarden verwijtend recht
voor zich uit Ilij was toch eigenlijk een
geschikte beer, een matige, tevreden en
vreedzame kerel, die zoo goed hij kon zich
door den langen winter heensloeg
De honger had hem razend gemaakt
maar nu zou hij geen honger meer, hebben
De zeehond in Agardhbaai kon vrij ademha
len en de rendieren boven op het gebergte
konden in hun magerheid ongehinderd rond
wandelen. Nu war liet gedaan met den
ouden beer van 'tSasscndai.
Met een zucht viel hij om. Hij bedekte
de zwarte punt van zijn neus met de niet
gewonde poot zooals hij dat gewoon1 was,
opdat de zeehond dien niet va nhet ijs zou
kunnen onderscheiden; toen sloot hij
zijn kleine verstandige oogen en lag dood.
Bratt droeg den loods naar de hut cn
legde hem daar voorzichtig op de bank.
Zwijgend en diep bedroefd keken ze naai
zijn marmerwit gezicht met de nobele
kalme trekken. De klauw van den ijsbeer
had hot gelaat ontzien, maar het achter
hoofd Was verbrijzeld.
„Onze vriend is dood", zei professor
Marmont plechtig. „Hij was een man en
stierf op het veld van eer. God geve zijn
ziel zaligheld 1"
Ma$r Frida ggeep de hjand vap den doode
Russische vlieger boven
Hon garije.
De „Pester Lloyd" verneemt uit Eperjes:
„Bij de gemeente Czobos is gisteren een
Russisch vliegtuig van het Sikoreki type
door onze zware artillerie tot landen 'ge
dwongen. In de machine zatqn vier man,
waarvan er drie doodgeschoten waren. 1
De bestuurder werd levend gevangen ge
nomen. 1
Hevige landgevechten.
Over de nieuwe onderneming, welke de
vloot en troepen der geallieerden tegen de
Dardanellen zijn begonnen, was van de zijde
der aanvallers tot nog toe alleen het Maan
dag uit Londen verzonden telegram (opge
nomen in ons blad van gisteren) ontvangen,
meldende, dat troepen op het schiereiland
Gailipoli aan land waren gezet Het Turk-
sche hoofdkwartier meldde daarop meerdere
bijzonderheden, die vertellen, dat de eerste
landingspogingen door het heiige verzet der
Turken zoo goed als mislukt zijn. Een heden
ontvangen (hier achter geplaatst) telegram
der Rntsche admiraliteit, maakt eveneens
melding van een blijkbaar heeten strijd,
maar geeft een eenigszins andere voorstel
ling van den uitslag. Ze is echter minder
duidelijk, omdat geen plaatsnamen worden
genoemd. 1
Het eerste bericht daarover uit het Turk-
sche hoofdkwartier is van Maandag 26
dezer
De vijand beproefde op 25 April, onder
bescherming van de oorlogsschepen, op vier
punten aan de Westkust van Gailipoli te
landen. n.L, aan de monding van de
Siglun Dere, aan de kuststreek van Ari-
boeroen, ten westen van Kabatepe, aan de
kust van Tekehoeroen en in de omgeving
van Koem Kale (aan de Klein Aziatische
kust, hij het begin van de zeestraat).
De vijandelijke troepe,., die aan de kust
streek van Tekehoeroen landden, werden
door een bajonetaanvai der Turken tot den
lenig tocht gedwongen en weder naar de
kust teruggedrongen. Een deel van de vij
andelijke strijdkrachten in deze streek moest
gisternacht in allerijl op de schepen
vluchten.
De Tuiken zetten heden hun aanvallen
voort, op al deze puiten met sucoesvollen
uitslag. 1
Tezelfdcr tijd naderde de vloot de zee
engte om van do zee uit het foroeeren te
beproeven. Zij moest echter voor ons vuur
terugtrekken. Bij het gevecht werd een
vijandelijke torpedoboot in den grond ge
boord, een andere werd zwaar beschadigd
en moest naar Tenedos wonden gesieept
Heden ondernam de vijand van de zee uit
geen poging tegen de Dardanellen.
€>p de andere ooriogstooneelen geen ver
andering.
Later telegram. Ter aanvulling van
het bericht van het hoofdkwartier wordt nog
gemeld
De vijandelijke troepen, die bij Koemkaleh
en drukte er een kus op.
„fk las in zijn gemoed de laatste minuten
dat hij leefde", zei ze zacht. „Hoe goed
en fijnvoelend Was die eenvoudige man!
Ilij stierf te vroeg."
Zij knielde neer bij het lijk en barstte
in tranen uit.
Marmon t en Bratt verlieten stil de hut.
Daar sliep de ijsbc-er, groot en breed,
den laats'en slaap. En dicht tegen diens
borst zagen zo den eskimo-hond liggen,
ineengedoken, g-dwond en bebloed, maar
er was ©en rustige overwin naars triomf in
zijn bruine, schitterende oogen, zooals hij
daar lag met dien moeien kop aangeleund
tegen de horst van den verslagen
vijand
De lucht Was nu helder, vrij van mist.
En opnieuw daalde stilte over het sla
pende eiland.
„La silence seul est grande, tout le
roste est faiblesse" („De stilte alleen is
groot, al het andere is zwakheid"), zei de
professor bij zich zelf. Nu pos begrijp ik
do woorden van dien vergeten dichter. Want
do stilte brengt den uit zjjn land verjaagde
tot het groote nadenken, tot meditatie. Zij is
de troost en de toevlucht der eenzamen
en veriatenen.
xp.
Een lichtstreep.
In het zuiden langs den uitersten rand
van het ijs trilde een breede streep van
sterk licht.
Het stak! in zijln zuivere witheid glinste
rend af tegen het schijnsel van de maan,
sneed door den nacht als een blinkend
zwaard en brak de vreeselijke koude die
over de zwijgende, eindeloos lange dorre
verlatenheid lag.
Zondagmorgen was het, in 't begin van
Maart- (Wbrdi vervolgd
SC IHIEDAMI>CHE COURIilir
3P
