DE HERSTEMMING.
De oorlog.
68,<c Jaargang.
Zaterdag 17 Juli 1915
No. 14885
C. Houtman,
J. van den Tempel,
J. H. van Westendorp J.Dz.,
J. Korpel
J. M, van Pelt.
Eerste Blad.
DE WILDE OLIJF.
Deze courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen
Prijs par kwartaal: Voor Schiedam;en VI aardingen £1. J.25, franco
per post fl. 1.65. j
Prijs par -week: Voor Schiedam enVlaardingon 10 "ent.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen.
Advertentiën voor he»t eerstvolgend nummer moeten des middag; vóór een
uur aan het Bureau bezorgd zijn.
Bureau: Lange Haven No. 141 (Loet Korte Haven).
Prijs der Advertenticn: Van 1—6 regels fl. 0.92; iedere regel meer
15 cents. Reclames 30 cent per regel. Groote letters naar de plaats die zij
innemen.
Advertentiën hij abonnement op voordeelige voorwaarden. Tarieven
hiervan zijn gratis aan het Bureau te hekomen.
In de nummers die Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond
verschijnen, worden zoogenaamde kleine advertentiën opgenomen tot den prijs
van 40 cents per advertentie, hij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen.
Intercommunale Telefoon No. 103.
Bericht.
.Zij, die zich met ingang van 1 Aug.
a. s., voor minstens 3 maanden op de
„Scliicdamsche Courant" abonneeren,
ontvangen de tot dien datum verschij
nende nummers gratis.
Woensdag 21 Juli a.s. zullen de kiezers
in de districten II en III wederom geroepen
zijn ter stembus te gaan om te beslissen
welken der candidaten, die dan in her
stemming komen, zij in den Gemeenteraad
wenschen gekozen te zien.
De strijd gaat zuiver Links tegen Recht3.
De verschillen, die bij eerste stemming
de beide Linksche partijen tegen elkander
deden optreden, mogen ditmaal geen schei
ding tusschen hen brengen.
In district II zullen natuurlijk 'de vrij
zinnigen als één man hun stem uitbrengen
op hun eigen candidaten,
C. Houtman,
J. van den Tempel
en
J. H. van Westendorp J.Dz.,
maar ook do Soc-dem" kiezers zuilen
dit doen, nu beide partijen onder de ge
geven omstandigheden besloten hebben el
kander zoo krachtig mogelijk te steunen.
Daarnaast zullen de vrijzinnigen met alle
kracht medewerken om de Linksche candi
daten
C. Korpel
en
J. M. van Pelt
in district III de overwinning te be
zorgen.
Natuurlijk' zullen vele kiezers moeten be
ginnen met een zelfoverwinning, doch dat
is in bedde Linksche groepen het geval.
Zij moeten echter bedenken dat nu zwaar
der dan die onderlinge verschillen weegt
liet streven om de Rechtsche meerderheid
in den Raad te breken.
Naast de politieke gelden hier vooral
do praktische overwegingen.
In tel van zaken die op het oogenblik
den strijd der partijen in den gemeenteraad
beheerschcn, slaan Vrijzinnigen en S. D.
A. P.-ers -dicht bij eikander en zullen dus
met vrucht hierbij kunnen samenwerken
i Roman naar het Emgelsoh,
56} -i I r I I f
Terwijl buurman Smith pronkte met zijn
Gainsboroughs en buurman Jones met zijn
Rousseaii's of Daubigny's, pikte Conquest
kalm hier en daar iets op altijd onder
uitstekenden raad dien geen kunsthan
delaar had kunnen geven, omdat dm uit
een atelier in Twenty third Street kwam.
Aan zijn muren opgehangen, maakte het
dan dat veel gewenschtc effect „alsof bet
er altijd had gehangen". Hij was geen chau
vinist en evenmin koesterde hij eenige sym
pathie voor het onverdraagzame oairiot-
tisme, Hij Meld slechts van alles wat in-
landsch was.
■Op dezellde wijze had hij gezocht naar
en gewacht o-p een vrouw. Men had hem
vtet te voorbarig gehouden voor iemand
„die niet zou trouwen", terwijl hij slechts
zijn tijd afwachtte. Hij had vele uiLmuntenle
Vrouwen gezien schoone vouwen, goede
vrouwen die Waarschijnlijk alien bad
kunnen krijgen als hij ze gevraagd had,
maar geen van-hen was, volgens zijn manier
van zeggen, „de -rechte". Hij verlangde iets
buitengewoons en toch Met iets uitheemsch
ifete iu 't oogvallends, dat toch niemand an
ders had opgemerkt iets beschaafds en
toch oorspronkelijks -iets exqms als een
orchidee uit een kas, maar niet den sterken
frisschen geur van de Amerikaansche wou
den en wateren 'aan draar bloesems. Dat
was echter Met 'iets wat zich eiken dag
voordeed, en dus 'bleef hij op den uitkijk
cn warihtte. Zelfs'toen hij' het had gevonden,
was hij inihet eerste oogenblik Met volko
men zeker of 'het wel juist dat zou wezen,
om beL bestuur der Gemeente te doen gaan
in de richting1 van beiden wenschen.
Al moget-dus tusschen de S. D. A. P.
en de Vrijzinnige concentratie zeer groote
verschillen be-taan, bij' dezen strijd moeten
door do kiezers vooral in aanmerking ge
nomen worden d© punten van aanraking
jtusschen beide partijen, -i
Op grond van praktische overwegingen
dus wekken wij alle Linksche kiezers met
den meesten ernst op de overeenkomst hun
ner leiders als eerlijke mannen na te ko
men en allen hun stem uit te brengen
in district II op
in district III op
en
BUITENLAND.
Schiedam, 17 Juli 1915.
Van het Westelijke front.
Fransch legerbericlit.
f Het olficieele'Fransche communiqué van
gistermiddag drie uur luidt:
In de streek ten Noorden van Atrecht
.'hebben de Duitschers ten Zuiden van hei
kasteel van Carleul een poging gedaan om
uit hun loopgraven te komen, doch zij
.werden onmiddellijk gestuit door het Fran
sche infanterie- en artillerievuur.
In Argonne gevechten met handgranaten
en springbussen in de streek van Maria
Thérèse.
Twee Duitsche aanvallen op Haute Clie-
vauchée en Boureuilles zijn door gecon
centreerd vuur gestuit. De Franschen heb
ben de Duitschers iedere poging tot een
aanval belet.
Tusschen de Maas en de Moezel is de
afgeioojMm nacht bewogen geweest. Het
kwam echter niet tot infantoric-gcvechten.
Kanonvuur in het ravijn van Sonvaux.
Gevechten met handgranaten in het hoscli
van Aiily. Geweer- en kanonvuur ten N.
van Fiirey.
In Lotharingen hebben de Duitschers over
oen front van 3 kilometer de stellingen aan
gevallen, die zij bij Leintrye hadden ver
loren. Tegelijkertijd hebben zij de heele
wat hij in zijn hoofd had. Dus wachtte
hij langer. Hij sloeg gade welke uitwerking
tijd en ondervinding 'gr op haddon, tot hij
volkomen zeker was. dlij wist, dal hij de
risico liep, dat'een ander het voor zijn neus
wegkaapte maar zijn 'principe was altijd
geweest liever iels te laten gaan, om het
even hoe begeerenswaard diet ook was,
dan in haastte koopen.
Uit vrees, dat zulk een houding ten op
zichte van Miriam 'koel zou lijken, moei er
ter zijner verdediging 'aangevoerd worden,
dat hij liet 'totaal zijner gevoelens voor lief
de hidd. Zij moest meer 'zijn, dan „iets
beters dan zijn'hond, iets dierb'aarders dan
zijn paard", meer'dan de levende verwante
ziel onder zijn bezittingen. Er was iels iri
haar, wat zijn verbuigen opwekte en nog
iets wat dieper in zijn gemoed schuil l i.
Na oor, oog en verstand bevredigd tc" heb
ben, was er in haar natuur eèn geheel on
bekende sfeer, onverkend, onbepaald, die
de verbeelding wekte en do bespiegelende
vermogens prikkelde, gelijk de onderbewus
te elementen der persoonlijkheid. Jn haar
wilde, Met Arische blikken zag hij het vlam
men van -oogen, die hem aanzagen uit een
verleden, onbekend aan -do geschiedenis
in de zoetvloeiende cadans van haar stem
hoorde bij do echo van de teal, die jn het
land werd. gehoord eer Plymouth een stapel
plaats was of Manhattan een farm in
haar tegerr.Voordiglieid ontdekte hij rechts
begrippen, die bestaan hadden voordat Hud
son, Cabot of Columbus eemgen invloed
hadden uitgeoefend. Door 'den dunnen
draad, die liaar verhond aan de geheim
zinnige tijden der nomaden, vertegenwoor
digde. zij voor. hem den oorspronkelijken
geest van zijn land, herboren in een vrouw
van de wereld. i
Wel wetend, dat hij te oud was om door
een hartstocht beheerscht en te veel er
varing had. om, door listen verstrikt te wor
den, meende hij dat, wat hij voelde liefde
Fran&che lime beschoten van het 3x>sch
ban Champenoux tot aan de Vezouse.
Eenig geschutvuur in den sector van
Quemnevière, op den rechteroever van de
Ai-ne, bij Troyon, op de Manshoogten, rond
om de Tranchée de Colonne en in de Vo
gezen bij Wiesenbach.
Tan het Oostelijke front.
Oostenrijksch leger bericht.
Het öoólenrijkscke hoofdkwartier meldt
d.d. gistermiddag:
De gevechten aan de Dnjester duren
voort De pogingen der Russen om onze op
den noordelijken oever doorgedrongen troe
pen door herige tegenaanvallen terug te
werpen zijn ten oenen male mislukt. Wij
hebben 12 officieren en 1300 man gevangen
genomen en drie machinegeweren buit ge
maakt i
Bij het foreeeren van den overgang over
de Dnjester en in de daarop volgende ge
vechten heeft het zevende Karinthische regi
ment infanterie zich weer door heldhaftig
'gedrag onderscheiden.
In de streek van Solcal aan de Bug
■hebben de gevechten eveneens een heftiger
karakter aangenomen. Onze troepen hebben
stormenderhand verscheidene vijandelijke
steunpunten vermeesterd, bijv. het Bernar-
diner klooster, dat vlak bij Sokal ligt.
- Op de andere gedeelten van het front is
;de toestand onveranderd.
Een opmarsch naar Warschau?
We hebben -gisteren melding gemaakt van
.liet nieuwe aanvalsplan, dab den Duitschers
in. Polen door den correspondent van de
,„MorMngposl" te. Petersburg wordt toege
schreven.
"Het is ipderitead geen kleinigheid. Het
zou niets ineer o£ minder omvatten
.dan een algeheel© insluiting van de vaste
vestingstellïngèn der Russen aan' de Wcich-
sel, met Warschau in hel midden, Nowo
,Georgiewsk in het Noorden, en Ivangorod
in liet Zuiden, door een gelijktijdig Zuid-
Vaarts opdringen van. het Namvleger Mt
ihet Noorden, en een, Noordwaarts oprukken
jvap de legers van Mac kernen en van aarts-
hertog Jozef, die thans iu Zuid-Polen slaan,
bij'Josefow eri meer Oostwaarts.
Het noordelijke leger zou daarvoor, tot
Nowo Georgiew.-k, oen alstand van nog
geen 7.0 K.M., hebben ai te legeert Als Mt-
gangspuutzou dan kunnen worden be
schouwd het stadje Prasnycz in Pruisisch
.Polen, dat'Volgens-een telegram van giste-
.ren dooi" de Russen was prijsgegeven en
jdoor de Diuilscherb bezet. De reden, die de
Russen daarvoor opgaven was, dat zij geen
beslissend gevecht wilden aangaan. Maar
de- mogelijkheid is Met uitgesloten, dat de
DMtsübers dan-- niet zulk een overmacht
zijn komen opdagen, dat verdere tegen
stand onmogelijk was. Dat' zou geheel in de
lijn van dit nieuwe plan liggen.
Dit offensief legen Prasnycz zou dan
echter slechts het onderdeel van een
grootsch opgezette voonvaaiteche beweging
van de Duitschers, die heel in het Noorden
was, zooals hij die zich voorstelde. Hij
•'gaf toe, dat liefde, ovenals eik ander ver
langen moet werken om te winnen; daar
om vatte hij zijn taak op volgens zijn ge
wone methode, beslaande in een volharden
de, verdekte wijze van beledigen. Het duur
de lang eer Miriam begreep wat hij beoogde
en haar verbazing terwijl zij zich terugtrok,
was niet zoo groot als de zijne, toen hij
haar dat zag doen. Hij was zoo gewend
aan succes nadat hij de moeite liad ge
nomen zich dat te verzekeren dat hij
verwonderd en zelfs een weinig hoos was,
toon hij ontdekte, dat zijn gewone tactiek
faalde. Hij geloofde niet, dat zij buiten zijn
bepeik was bij -„zag alleen, dat bij den ver
keerden weg bad ingeslagen om haar te krij
gen. Dab er 'n reed i te wegwas daaraan Joon
geen twijfel bestaan 'en hij wist, dat hij dien
door geduldig, voortdurend -zoeken zou rin-
dden. i
Het behartigen van 'Norrie Ford's zaak
bood hom daarom-veel kaas op voldoening.
De uitgebreidheid van 'Zijn rechtsgeleerde
kennis zou voor 'hein wezen wat de bonte
veeren zijn voor -den haan, terwijl "hij bij de
gedachte aan den -prijs zeer voldaan was
over zichzelf, nooit do hebben gewanhoopt
aan het bereiken -van zijn doel.
In het begin -van Maart zeilde Ford uit
nadat hij zijn-zaken aan Conquest op diens
verzoek had overgedragen.Deze op zijn
beurt gaf die in handen van Kilcup en
Warren, die hijzonder werk maakten van
dien tak vande wet. De belooning liel niet
op zich wachten, want hij moest nu natuur
lijk dikwijls ieen onderhoud met Miriam
hebben.
Vlug van geest -als hij was besefte hij,
dat deze1 gesprekken -op een anderen basis
berustten "dan bij hun vroegere ontmoetin
gen. Terwijl hij vroeger getracht had een,
doel te bereiken, was hij nu op proef. Er
was hem gezegd, dat hetgeen waarom hij
in Koerland begonnen is en in aansluiting
daarop gericht is tegen het heele Rus
sische verdedigrngsfront tot aan den
Dnjester toe. In Koerland, zoo melden de
Russen, rukken de DMlschers tegen de Win-
dau en de Wenta op. Boldingen en Sehrun-
den, waartegen de DuiLchcrs oprukken,
zijn beide plaatsen aan den linker oever
van de Windau, Popcljany, dat ook ge
noemd wordt als een doel van u Duit
schers, ligt aan den rechteroever van de
Wenta, een rivier, die aan den bovenloop
van de Windau zich met deze vereenigt
en met welker rechteroever een belang
rijk stuk van den spoorweg Libau—Schawl!
evenwijdig loopt.
De correspondent van de „Morning Post"
te Petersburg meldt tegelijkertijd, dat de
Duitschers. tusschen den spoorweg van
Mlawa naar Warschau en de PL»a, een zij
rivier van de Narew, die de OoM-PruLische
grens in de huurt van Johannhburg snijdt
en haar water Mt do meren hij die stad
krijgt, oen aigemeenen opmarsch Iregonncn
zijn, om uit het Noorden tegen Warschau
oprukkende, ten slotte zicli te vcreenigen
met de Gniicische legen,, die uit het Zuiden
van de Russische grens optrekken. Het
nieuwe offensief van de Duitschers zou
dus, in vogelvlucht gemeten, een front
van 800 K.M. van hot kustgebied van de
Oostzee tot aan hel noordelijkste punt van
Be.c-arabië omvatten. Van Russische zijde
zinspeelt men reeds op een terugtocht, met
achterhoede-gevechten om den vijand op te
houden, „naar vooraf in gereedheid ge
brachte stellingen, zooals in GaJieië. Rij
Prasnycz hebben de RUasen deze methode
zeker in praktijk gebracht, en nu geven zij
toe, dat zij ook aan het .Dnjester front op
den uitersten linkervleugel van huil front
beginnen -te wijken en de Oostenrijker- daar
do rivier overtrekken.
Zal het algemeene legercommando der
centiale mogendheden de legers in Polen
aan een dergelijke onderneming, waarvan
de moeilijkheden enorm zijn, wagen? Niette
min de toon, die in de telegrammen over
de gebeurtenissen bij Prasnycz klinkt („wij
trokken in zegevierende gevechten verder
voorwaarts"; d. w. z. op de genoemde
Weiehselvestingcn aan), geeft zóó onver-
vatecht de stemming weer van een Duitseli
leger, dat, door nieuwe strijdkrachten ver
sterkt, voor een groote hrijgsonderneming
in het veld gaat, dat wij beginnen te
twijfelen, of de man van de „Morning Post"
geen gelijk heelt.
Het opdringen van Mackensen tusschen
Lubiin en Cliolm in noordelijke richting zou
dan ook meer zin en belcekenis krijgen.
Het zou de eerste stoot uit het Zuiden
wezen, zooais do verovering van Prasnycz
de eerste stool uit het Noorden kan zijn
geweest.
gevraagd, had. zou toegestaan worden, zoo
dra zekere condities waren nagekomen.
Voor hem werd. het daarom een zaak van
eer, in zeker opzicht een door het beroep
voorgeschreven beleefdheidsvorm, aan die
condities te voldoen eer hij van een beloq-
n-ing repte. In plaats van een minnaar, die
op zijn verzoek aandringt, werd hij de man
van 'zaken, die omstandig de aangete-.ilcen.de
of nog aan to teekenon punten voor een
gezamenlijke onderneming bespreekt. Of
schoon hij haar op do hoogte hield van el-
ken Meuwen stap dien Kiicup en Warren
ondernamen, wist hij toch een eerbiedigen
afstand te bewaren, zoodat zij zich niet met
ree lit ergens over Icon beklagen.
Daar hij van baar oen dergelijke gereser
veerdheid verwachtte, merkte liij mot eenigé
verwondering op, dat zij hot initiatief tot
hartelijkheid nam. Dij noemde het harte
lijk omdat hij1 er geen steiker woord voor
durfde gebruiken. Haar sjiontane vriende
lijkheid, die hun. omgang had gekenmerkt,
vooriat zij begon te begrijjxm wat hij be
oogde, keerde terug, terwijl zij er iets in
brachtdat er tot dusver Met in was ge
weest. Als hij haar kwam meededen, dat
er zoo iets als een Meuw bewijs Was ont
dekt of een oud in een ander Jicht werd be
zien, flair luisterde zij met belangstelling
met ware-belangstelling en zocht een
voorwendsel om hem langer te honden,
somtijds met Wayne -als derde, somtijds
zonder hem, alleen -om het genoegen van
zijn gezelschap te smaken. Toen do lente
verscheen, staken zij af en toe met hun
drieën op haar aansporingdc straat over
om een wandeling in het park te maken.
En als zij .Wayne dan naar een. gemakkelijk
zitplaats je hadden gebracht, zetten zij die
voort en praatten dan samen roet dc ge
meen zaamheid van wederzijdsdh vertrou
wt!. En zij bracht de onderwerpen op het
tapijt zij sprak over boeken, politiek,
menschen, over alles wat haar maar toe-
Is dit alles zoo, dan slaan ons in de vol
gende weken belangrijke gebeurtenissen te
warhlen, gebeurtenissen, die zullen doen
zien wat met de vervolging der Russen Met
werd bereikt, nl. een beslissing brengen,
betzij naar de eene, hetzij naar de andere
zijde.
Aan de grens van
Besvar abië.
Aan de „Lokal Anzeiger" wordt dd. 15
dezer uit Czernowitz geseind:
Na een rust van verscheidene dagen zijn
zoowel aan de Dnjester als ten noordoosten
van Boekowina opnieuw levendige artille
riegevechten begonnen. De Russen wijken
op tal van punten onder zware verliezen
terug en onze troepen zetten bun nieuwe
'offensieve beweging met goed gevolg voort.
Onder dekking van artillerie hebben zij
opnieuw de Dnjester overschreden en den
vijand onder zware verhezen zijnerzijds te
ruggeworpen. De bezetting van deze stel
ling is van zoo groot belang, omdat de
Dnjester hier zigzagsgewijze loopt en het
terrein mei zijn vc-le kloven den vijand
een gemakkelijke dekking bood on moeilijk
te nemen was. Veie gevangenen zijn daar
in onz.e handen gevallen. Daar door deze
terreinwinst het uiterste vijandelijke steun
punt in het noordoosten van Boekowina ge
vaar liep, is sedert gisteren ook in dit
gebied de aftocht der Russen naar Noord-
Bessarabië begonnen.
Van het Zuidelijke lront.
Oostenrijk&ch leger be richt.
Het officieele communiqué van het Oos
tenrijkst lie hoofdkwartier dd, gisteren, zegt:
Dondeidag was, zoowel aan het front in
het kustgebied ais aan de Karinthisolie
grens, verhoogde actie bij de vijandelijke
artillerie waar te nemen. Aan de Z.-Tirool-
sche grens worden eenige Italiaanse he batal
jons, die onze stellingen bij Rufredo en
aan den straal weg SrhludcrbnehPouleJ-
stein aanvielen, met aanzienlijke verliezen
teiuggeworpen.
Aan de Dardanelles
De verbittering van
den strijd.
Een hospitaal te Greenwich heeft dezer
dagen een zestigtal gewonden opgenomen,
die bij de gevechten rum de Dandaneiten
invalide waren geworden. Een dier gewon-,
den heeft uitvoerige mededeelingon gedaan
over zijn bevindingen. Zoo vertelde hij,
dat er onder de Turken vrouwen waren,
die op dc troepen der bondgenooten scho
ten. Daaronder was een vrouw, die in een
klein, wit huisje hij den waterkant woonde,
en die de woning haar eigendom
niet had willen verlaten. Het was een Turk-
sche vrouw. Toen zij gevangen gemaakt
werd, bevonden haar moeder en haar Jdnd
vailig in den zin kwam. Toen zJj besloot
't automobiel te koopen, opende zich een
nieuw veld van beraadslagingen. Zij bezoch
ten samen fabrieken err reden met Wayne
naar buiten de stad om de machines te
probecrcn. Als zij van zoo'n tochtje terug
kwamen, bleef Conquest familiaar in mor-
gentoilel bij hen eten of im. iteerde hij hen.
om met hem in een restauratie het middag
maal te gebruiken. Met der tijd lw-gon hij
kleine dineetjes in zijn eigen huis te orga-
niseeren, oogensehijnlijk om Wayne op te
v rooi ijken, maar in werkelijkheid om Mi
riam aan zijn tafel tc zien.
In dit alles was tusschen oude vrienden
niets bijzonders, maai- wel in het contrast
tusschen haar houding jegens hem nu en
die van liet vorige jaar, liij had gemeend,
dal, als Nurrie Ford eindelijk volkomen vrij
was, zij haar contract zou nakomen, dat
goed zou nakomen, maar hij had deze voor
uitbetaling van vriendelijkheid niet ver
wacht. Het bracht' hem aan 't mijmeren,
deed hom zichzelf in den spiegel Irekijkcn
en zijn keurig toilet, dat reeds een uiting
van kunst was, nog meer volmaken. Alles
wel beschouwd, was een man in de vijftig
jong zoolang hij er jong uitzag; het kwam
er maar op oarr van welk standpunt men
hem beschouwde.
Behalve wanneer Ford's zaken het onder
werp» van het gesprek uitmaakten, scheen
hij een ondergeschikte pJaats in haar ge
dachten in te nemen. Miriam sprak over
liet geheel zelden over hem, maar Con
quest bracht zijn naam meermalen te berde,
want zijn belangstelling als man ran het
vak in do vele „mooio punten", nam steods
too. Hij sprak met haar daarover, gedeel
telijk omdat do vlugheid, waarmede zij be
greep, hem genoegen verschafte, gedeelte
lijk omdat hun intimiteit won naarmate de
hoop grooter werd, dat Ford's onschuld
zou bewezen' worden.
{Wordt vervolgd
