0@ oorlog.
BevergissiiigvanYivienEedy,
Zaterdag 18 September 1915
No 14939
68"* Jaargang
Eersfe Blad.
Deze courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs pei' kwartaal: Voor Schiedam eh Vlaardingen fl. 1.25, franco
ter post fl. 1-65.
Prijs per week: Voor Schiedam enV 1 aard i ngen 10 o at.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen.
Adverkmtiën voor het eerstvolgend nummer moebén des middags vóór oen
attr aan het Bureau bezorgd zijn.
Bureau: Lange Haven No. 141 (hoek Korte Haven).
ï*rfis der Advertentiën: Van 1-—6 regels fl. 0.92; iedere regel meer
15 cents. Reclames 30 cent per regel. Groote letters naax de plaafc, die zij
innemen.
Advertentiën bij abonnement op voordeelige voorwaarden. Tarieven
hiervan zijn gratis aan het Bureau te ;bekomen.
In de nummers die. Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond
verschijnen, worden. zoogenaamde kleine advertentiën opgenomen tot den prijs
van 40 cents per advertentie, bij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen.
Intercommunale Telefoon No. 103.
Afsluit n? yan een gedeelte van
de Hoogstraat-
B. en W. van Schiedam,
brengen ter openbare kennis, dat op
Maandag 20 September a.s., een gedeelte
van de Hoogstraat tusschen de Koe
markt en Appelmarkt voor het verkeer
met rij- en voertuigen zal zijn afgesloten.
BUITENLAND.
Van het Westelijke front.
Fransch lege rberich t.
Het officieele Fransobe communiqué van
gistermiddag drie uur luidt:
In Artois, tusschen Angres en Souehez
en ten zuiden van Atrecht, hebben de
Fransche batterijen, hejt vijandelijk vuur be
antwoordend, de verdedigingswerken en pro-
viandkolonnes der Duitschers fel beschoten.
Tusschen Somme en Aisne geweervuur
van loopgraaf tot loopgraaf en eenige be
drijvigheid der Dui tsche zware artillerie,
dóór de Frpschen krachtig beantwoord.
In de streek van Sapigneul'en tusschen
Aisne en Argonne zijn de geschut- en bom-
gevechten gedurende een deel van den nacht
voortgezet
Vail het Oostelijke front.
Oostenrijkse!) logerb'ericht.
Het Oostenrijksche hoofdkwartier meldde
gistermiddag
De Russen hebben getracht, de uitwer
king van onze gisteren gemelde fia.nkaa.n-
vailen ten N.O. van Budzacz door tegen
aanvallen te verijdelen. Zij' ziijn edhter te
ruggedreven. Ons gesehut heeft daarbij een
vijandelijke gepantserde auto vernield; van
'de inzittenden zijn twee officieren gedood,
een ongewond gevangen genomen, terwijl
de manschappen allen zijn gedood, behalve
de chauffeur, die gevangen is genomen.
Overigens zijn in Ojost-Galicië en 'aan
de Ikwa-linie de gevechten aanmerkelijk
in hevigheid afgenomen. De toestand is vol.
komen onveranderd gebleven.
Aangezien het onmogelijk is gebleken in
deze' streken succes te belialen, doet de
Vijand des te heftiger aanvallen legen onze
in den vestingdriehoek van Wolhpnië staan
de strijdkrachten. De gisteren daar ontbran
de gevechten duren nog voort.
Aan de Szczara niets nieuws.
De plannen der Duitschers.
In haar buitenlandseh overzicht brengt
'de „N. ,R. Ct." den twijfel tot uiting of
de Duitschers wel het voornemen hebben
•nog verder dan de Duna, langs welker tin-
keroever zij hun front uitbreiden, Rusland
uit het Engelsch
van
CHARLES MARRIOTT.
35*) t t
„Het komt er niet op aan, hoe men den
gewonen jongen opvoedt, zoolang liij goed
gevoed weidt, veel andere jongens heeft om
-mee te spelen, en men zich niet te vee1
niet hem bemoeit."
Dat was Ilarpur's methode zeker niet. Zij
was. verbaasd, dat zij zich Stott's woorden
zoo goed herinnerde; hel was alsof hij ze
«nu tot haar sprak. Zij riep zich het beeld
van Stott voor den geest; zijn ernstige,
denkende oogen en glimlachende lippen,
toen liij de opmerking maakte. Hij maakte
niet'den indruk te weten, dat hij iets knaps
zei, maar het was, alsof hij zoo laag over
de zaak gedacht had, dat de woorden als
iets heel gewoons over zijn lippen kwamen
Zij dacht, dat Stott het leven zelf bestudeerd
en bekeken lrad, terwijl Harpur en zij theo
rieën opbouwden uit boeken, waaraan zij;
ten minste maar half geloofde.
Zij werd uit-haar droomen gewekt doors
Hugo, die haar vroeg erf zij vermoeid was.
Zij kleurde en zei haastig: „Neen," rit aar
Harpur herinnerde haar er aan, dat mei'
.vrouw Ilyde zou kmen theedrinken.
In de villa vonden zij niet alieen m3| t
vrouw Hyde en Stott, maar ook de Mar
in te trekken. De Russen hebben ook voor
ïiet behoud van hun tweede verdedigings-
'iinie het niet op een besiiissenden stag jaten
aankomen en kleiner en kleiner schijnt
de kans, dat de.Duitschers hen daartoe tij
dig kunnen dwingen. De tijd en de plaats
waarop dit misschien mogelijk zou zijn,
beginnen in een ver verwijderd verschiet
te liggen, en intusschen wordt de terug
tocht der Russen, waar zij die voortzetten,
boe langer hoe meer beheeischt. Van buit
en gevangenen is aan de zijde der oentralen
haast geen sprake meer De geschiedenis
van Napoleon's veldtocht naar Moskou is
niet een geheimpje van de entente-mogénd-
itedee Deze geschiedenis is evengoed <*ian
de eentealen bekend. Eo hoezeer men aan
lc Duitsche legerleiding 'n groote dosis ini
datief moet toeschrijven, te veronderstellen,
lat zij den lust tot avontuurlijke onderne
mingen niet zou kunnen bedwingen, laartoe
geeft ons de ondervinding geen grond, noch
r.s te verwachten, dat zij haar onmiskenbaar
doorzettingsvermogen zou laten ontaarden
,n koppig vasthouden aan plannen, waar-
aan de ontwikkeling der omstandigheden de
kans op succes heeft ontnomen.
De Duitsche legerleiding moet zich gedu
rende den opmarsch naar het Oosten tel
kens de vraag hebben voorgelegd of de in.
Spanning en het gevaar, aan verdere po
gingen tot vernietiging der Russische strijl-
krachten, wel naar evenredigheid zijn van
de 1-ans op succes, en of die inspanning
niet beter elders zou kunnen worden aan
gewend.
Het is dus niet uitgesloten, en zulks mag
men bij de gebeurtenissen in het Oosten
fvel ia het oog houden, dat hetgeen zich
daar nu afspeelt, de inleiding is van een
nieuwen stilstand, en dat het den Duit
schers er dus slechts om te doen is een
uit defensief oogpunt voordeelige linie te
bereiken. Naar men in ons vorig nummer
heeft kunnen lezen, is dr. Hilaire Belloc van
ineening, dat zij daartoe don dwarsspoor
weg DunaburgWilnoRowno willen heb-
)>m, zijnde dat de eenige spoorweg die het
rebied ten noorden en dat ten zuiden
Van de groote moerassen verbindt en thans
voor de Russen van evenveel waarde, als
bij dan voor de Duitschers zou we
Hen, ter verplaatsing van troepen en benoo-
digdheden achter het front.
Van het Zuidelij ke front.
i Oostenrijkschlegerbericht.
Het Oostenrijksch hoofdkwartier meldt dd.
gistermiddag:
Aan het Tiroolsche front gisteren weder
talrijke arti lleriegevechten's Middags werd
j'iet vijandelijke vuur tegen de hoogvlakte
van Lafraun en Vilgerenth heftiger.
Na middernacht vielen sterke afdeelin-
gen Jtaliaansche infanterie den Monte Cos-
ton pan en onze stellingen ten noorden
van dit grensgebergte. De aanval werd' on
der aanmerkelijke verliezen voor den vijand
ifgeslagen.
In het Karinthische grensgebied beschoot
le vijandelijke artillerie vooral de omge
ving van Tan-is. Dit dorp en vooral het
laar gevestigde hospitaal werd met vèr
'.ragend geschut beschoten.
oï/'s, die mevrouw Fleming meegebracht
ïadden. Mevrouw Eady keek kluchtig ver
1 cht op. toen Vivien binnen kwam, en diL
iaat waren moeder en dochter het eens.
Zij begon te voelen, dat gewo.ie menschep
meer aandacht verdienden, dan zij tot nu
oo aan hen besteed had.
Harpur zou mevrouw Fleming liever o.-er
il elders ontmoet hebben dan onder den
v,herpen blik van mevrouw Ilydo. Hij had
ich niets to verwijten ten opzichte van
.ie vrouw Fleming, maar hij had misschien
.vat al te veel toegegeven aan haar vleierij
Iemand had mevrouw Fleming eens een
looïe zottin genoemd, en daarna had zij
rich altijd als zoodanig gekleed en gedragen,
ie juistheid van het bijvoeglijk naamwoord
j'.eek bij ©en oogopslag, en men moest van
tiaar laag te lijden hebben gehad, om te
bemerken, hoe bedriegelijk haar dwaas voo*
komen was. Haar los bruin haar hing laag
over haar groote blauwe oogon, die keken,
ol zij zich verveelde en altijd vochtig waren
liaar kin was even naar achter gebogen,
en zij sprak langzaam. Zij droeg haar
k'eeren mot die gemaakte onverschilligheid,
die mannen voor toevallig aanzien; met
aar, aftoopende schouders on wijde rokken
:<>..k z'ij iemand uit don vroeg-Victoria tijd.
Haar begroeting van Harpur was opzette t
lijk' omslachtig. Zij draaide haar hoofd af
en trok haar onderlip in, toen zij hom
achteloos een hand gaf met rechte vingers
Mevrouw Hyde trok haar mand strakker,
om haar voldoening te verbergen. Zij meende
^ods hand te zien in mevrouw Fleming,
Aan het kustlront begon de vijandelijke
ainval weer. Verschillende aanvallen tegen j
Flitsch werden afgeslagen; de strijd is hier
echter nog niet geëindigd.
Verder langs de Isonzo tot het brugge-
hoofd van Görz heerscht betrekkelijk rust.
Enkele gehuchten ten zuiden van Görz aan
den noordwestelijken rand van het Dober-
do-plateau weiden eenige uren onder le
vendig artillerievuur gehouden. Een poging
van de Italianen om westelijk van San
Marino terrein te winnen, werd ook dit
k~er verijdeld.
Aan de Dardanelles
Turksch 1 ege rberi cht.
Het Turksche hoofdkwartier meldde gis
teren
De toestand aan het Dardanellenfront is
onveranderd. Onze verkennings-detachemen-
!en, die in verschillende richtingen weiden
uitgezonden, schermutselen telkens met den
vijand en keeren steeds na eiken aanval
an eiken overval terug met krijgsbuit.
Onze artillerie beschoot den vijand, die
tracht loopgraven aan te leggen; troepen
verzamelingen werden onder vuur geno
men en verliezen toegebracht.
Bij Sed-el-Bahr veroorzaakte onze artil-
'crie op den linkervleugel den 16en Sep
tember een groote ontploffing in een vijan
delijke mijnwerperbatterij, waardoor deze
buiten gevecht werd gesteld.
In Mcsopotamië.
Het Turksche hoofdkwartier meldt d.d.
gisteren
Op het Irakfront hebben onze vrijwil-
Fgers bij Kalaat-ul-Nedjim in den nacht
van 12, September een kamp van den
vijand overrompeld en hem groote verlie
zen toegebracht. Een massa krijgsmateriaal
sverd buitgemaakt. Den volgenden dag werd
het kamp opnieuw aangevallen, waarbij de
v ijand ruim honderd dooden verloor en
uit zijn stellingen verdreven werd.
Op 16 September schoten wij ten noor
den van Korna een Engclsche vliegmachine
naar beneden. De inzittenden, een onder-
ifficier en bestuurder, werden gevangen ge
nomen. Na een kleine reparatie gebruiken
wij bet vliegtuig tegen den vijand.
In <!en Kankasus.
Russisch legcrberieht,
De generale staf van het Russische Kau-
'kasusleger meldt:
Op 15 Sept. in het kustgebied artille
rie- en infanterievuurgevechten.
Richting Olty gevecht tusschen onze pa-
rouilles en de Turken bij Tev en Ach-
mechen.
Richting Van gevecht bij het dorp Aug.
Elders geen wijziging.
Ter Zee.
In de Zwarte Zee.
liet Turksche hoofdkwartier meldt dd.
gisteren
„Een doel van onze vloot beschoot met
-ucces een vuurtoren en fabriek aan de
'•03wel Rarpur's: „Hoe vaart u, mevrouw
Fleming?" heel onschuldig klonk.
Mevrouw Fleming drukte Vivien de hand
op een manier, die half gelukwenschend,
,-üf medelijdend was.
„Ik ben zoo verlangend geweest u te ont
losten, juffrouw Eady," zei zij, met neer
geslagen oogen, „Mijnheer Haqjur heeft mij
.ooveel van u verteld. Wat ziet u er ge-
'ukkig uit!"
Zij zuchtte, en toen zij Vivien's hand liet
/allen, rinkelden do armbanden aan haar
/■/•ren pols, alsof zij ketenen droeg.
Vivien voelde, dat zij ni >t jalocrsch om
ie vrouw Fleming was, ofschoon zij instinct
matig het land aan baar had. Zij ,was er
niet genoeg aan gewend, er slordig uit te
en, om het niet vervelend te vinden, dat
lie andere vrouw naar haar verward
haar keek. Toen zij de kamer uitging, om
in de 'keuken haar handen te wasschen,
orgde mevrouw Fleming er voor, dat
tlaipur haa,r spoltenden blik zag. Mevrouw
Fleming mompelde wat over Hugo met hei
melijk pleizier over zijn verlegen heen en
weer draaien.
„Wil je me geen zoen geven, Hugo?"
vroeg zij kwijnend, zijn vuile hand tusschen
de hare houdend.
Hugo bromde en stond op om naast me
vrouw Mar low te* gaan zitten, og wier ma
gere wangen ©en blos kwam. Mevrouw Mar-
ow's mantelpak van uitstekenden snit was
op zichzelf een protest-tegen de onbehoor
lijke slordigheid in bleeding van haar
schoonzuster. i
zuidkust van de Krim. Het artillerie- en
infanterievuur van den vijand berokkende
de schepen'geen. schade.
„ïn dezelfde streek boorden onze vloot
vier groote volgeladen Russische zeilsche-
pen in den grond."
Het Engelsche stoomschip „Patagonia"
(6011 ton, van de gelijknamige reed er ij te
Londen) is in de Zwarte Zee, bij Odessa,
door een Duitsche duikboot aangevallen en
beschadigd. Het Russische regeeringsstoom-
schip „Maria", dat voor de „Patagonia"
uitvoer, is ook aangevallen, doch niet ge
troffen.
Aan het Sucz-ltaiiael.
Het Turksche hoofdkwartier deelt mede:
In den nacht van 5 September nam een
onzer verkenningspatrouiiles aan het Suez-
kanaal, vijf K.M. zuidelijk van E! Kantara.
een Engelsch transportschip onder vuur, d.it
munitie door het kanaal vervoerde. Zij
doodde jnenschen op het schip en veront
rustte d°or een overval een vijandelijke
compagnie, die daar ter plaatse gelegerd
was.
In den nacht van 9 op 10 Sept. deed ©en
andere Turksche patrouille met dynamiet
een draadloos station ten Dosten van Adji-
geul aan het kanaal in de lucht vliegen.
Diverse berichten.
Kabinetscrisis in Engeland?
De parlementaire medewerker van de
„Daily News" 'Nicholson, een journalist, die
al meer malen blijk heeft gegeven.over de
parlementaire gestes "goed ingelicht te zijn,
komt in zijn blad ran gisterenmorgen met
onthullingen, welke groot opzien hebben
gebaard. Hij deelt daarin met zooveel woor
den mede, dat Engeland voor eenjgcweldige
politieke crisis staat, waarbij de" nationale
belangen groot gevaar loopén en zelfs het
land ernstig kan worden bedreigd. De ont
hullingen van Njeho'.sqn komen op het vol
gende neer:
Eenige zeer invloedrijke ministers, die
voor de invoering van den dionstplichtzijn,
hebben besloten om de invoering ervan in
het kabinet zoo mogelijk de volgende week
door te drijven. Slagen zij er niet in om
op dit punt tot overeenstemming te Taken
en op een mislukking valt wel voorat
te rekenen, daar de meerderheid er tegen
is dan willen ze het tot oen Kabinetscrisis
laten komen door hun portefeuilj^ ter be
schikking te stellen. Aldus willen ze a'ge-
meenc verkiezingen uitlokken met dienst
plicht als verkiezingsinzet.
Voorstanders van dienstplicht zijn Lord
Lansdowne, Bonar Law, Lord Curzon,
Lord Selborne, Walfher Long, Austen Chant
berlain, Winston Churchill, Sir Edward Car
son en Lloyd George. Hieraan kan worden
toegevoegd dat Curzon wel een van de
krachtigste voorstanders is.
Vele liberalen hopen dat Lloyd George
met zijn politiek ,niet tot 't uiterste JzaJ
gaan, alhoewel men gelooft dat hij voor
algemeen© verkiezingen voelt Churchill
zal waarschijnlijk blijken, meer voor een
„We! jongen," zei zij tot Hugo, „heb Je
een goede vangst gehad
„Tamelijk," zei hp. „Juffrouw Eady heeft
den mooisten visch gevangen."
„Mijn papa was een groot visscher in zijn
jonge jaren," zei mevrouw Marlow aan
moedigend; „toen werd het nog niet onge
past gevonden voor een geestelijke om aan
openluchtsport te doen."
„Het moet zoo interessant zijn, een visch
te zien sterven," zei mevrouw Fleming van
den -anderen kant der kamer. „Het is jaren
geleden, dat ik. iets heb zien dooden,"
Voegde zij er spijtig bij.
„De dood, hetzij van een visch, of van
welk medeschepsel ook, moet altijd aanlei
ding lot ernstige overdenking geven," zei de
heer Marlow, met oen uitdagenden blik op
ILarpur. Hij had met groot verlangen uitga
zien naar deze ontmoeting van verstand mei
verstand.
„Wat een nonsens, Gus!" zei zijn zuster
kwijnend. „Ik dacht aan jiet gespartel. Her
inner je je niet. hoe je me wegduwde van
het gat in de deur, toon w'ij 's morgens
om vijf-uur-opstonden, om "ITawkins een
varken te zien slachten?"
Mevrouw Marlow sclirikte, maar zei ni te.
Als de zuster van Gus een bezoek bracht
aan Sté Adrian, zocht mevrouw Marlow
haar toevlucht- bij de banier der welopge
voedheid.
Terwijl "Vivien voor de thee zorgde,
merkte zij, dat Stott irrin of meer op zijn
hoede was voor mevrouw Fleming. Zij had
den elkander vroeger ontmoet, dat wist zjj
referendum te voelen. Van Lansdowne zegt
men, dat zijn geestdrift voor dienstplicht
den laatster) tijd bekoeld is. Hoe de indivi-
dueele houding ran elk der ministers zal
zijn, is trouwens maar bijzaak. Niets zal
thans de crisis meer kunnen tegenhouden,
die ons bedreigt, tenzij misschien de open
baarheid. De voor dienstplicht geporteerde
ministers zijn achter de schermen reeds
druk in de weer hun vrienden op te warmen
met het oog op de aanstaande Jiabinets-
crists. Natuurlijk zal de meerderheid de be
slissing hebben te nemen.
Het rapport van het comité onder pre
sidium van Lord Crewe ten gunste van
dienstplicht, is onderteekend" door Curzon,
Austen Chamberlain, Churchill en Selboine.
De dienstplichtmannen in bef kabme! zijn
nog niet" tot algeheele overeenstemming ge
komen inzake gedwongen arbeid in fabrie
ken en nationale diensten. Mogelijk welen
ze het hierover nog eens te worden. 'Zn
(rekken ook nog niet één lijn ten aanzien
van het denkbeeld der algerneene verkie
zingen. De overheerschende ineening is dal
er aanstonds algerneene verkiezingen dten-
den te worden gehouden, maar twee of
drie moeten voornemens zijn om af te
treden onder voorwaarde dat er in Januari
algerneene verkiezingen plaats hébben.
Het Lagerhuis-lid Thomas, lid der ar
beiderspartij, heeft Donderdag een indruk
wekkende rede in het lagerhuis gehouden
bij de hervatting van het dienstplichtde
bat, waarm hij de dienstplichlmannen boud
weg uitdaagde hun "bedoelingen bloot te
leggen. Zijt ge voornemens vroeg hij
tljn ministerpresident te vervangen? Maar
die kan niet worden vervangen. Stel dat ge
het tot verkiezingen drijft, stel dat gewint
wat dan? Wilt ge de soldaten gebruiken
tegen de minderheid, in den winter met
.'15 procent stijging van de levensmiddelen?
Thomas waarschuwde met nadruk, dat wan
neer dienstplicht met geweld aan de natie
werd opgedrongen door een groep van mi
nisters, er rampspoedige arbeidersonlusten
zouden ontstaan. Ilij kon alvast namens
liet spoorwegpersoneel in heel Engeland
spreken.
De conservatieve „Daily Telegraph" be
toogt in een bezonnen artikel dat de be
slissing omtrent de noodzakelijkheid van
lienstplichl bij Kitchener behoort te be-
lusten. en omtrent Thomas' ernstige waar
schuwing schrijft het blad Naar onze inee
ning is het aan geen twijfel 'onderhevig dat
de ernst van den toestand vertienvoudigd
is door de wijze waarop deze poging om
der natie dienstplicht op te "dringen, is
aangelegd.
Reuter seint nog dat het de bedoeling
der dienstplichlmannen onder de ministers
zou zijn om algerneene verkiezingen te doen
houden vóór de nieuwe wervingscampag
ne, die van het nationale register uitgaat,
een aanvang neemt.
In liberale kringen is men volgens
en zij had begrepen, dat Stott haar wel
lijden mocht. Zijn opmeikingen nu en dan
over mevrouw Fleming wazen op een soort
van verbond, alsof zij om dezelfde dingen
en dezelfde menschen lachten.
•Vandaag -evenwel keek Stott mevr. Fle
ming met vrees aan. Zij lette niet veel op
hem, maar scheen bijzonder veel belang
te stellen in Hugo. Het was duidelijk, dat
Hugo van vroeger eon hekel aan haar had,
maar zij behandelde hom zoo tactvol, dat
hij tegen zijn rol mededeelzaam weid. Zij
had klaarblijkelijk een bedoeling met het
beslag legigen op den jongen, maar zelfs
mevrouw Hyde, die nijdig zweeg, kon de
geheime wendingen van mevrouw Fleming's
vernuft niet volgen. Zij zag evenwel, dat
.itb otott iels te verbergen had, hij mevrouw
Fleming, van al zija kennissen het meest
vreesde.
„Ik woon zoo dicht bij je school", zei
mevrouw Fleming tot Hugo, „en je hebt me
nooit eens gevraagd om bij je te komen."
„Ik dacht niet, dat u het graag zoudl
doen", zei Hugo, zijn oogen wijd openend
,cr is niets te zien op oen school".
„Maar de andere iongeus vragen toch hun
/.ustens en nichtjes wel eens, nietwaar?"
„Ja, soms, voor cricketwedstrijden en
zoo", zei hlijt, „maar u is geen zuster of
nicht vart me", voegde hij er brutaal bij.
„Kleine egoïst 1"
„Wat is een egoïst?" vroeg Hugo.
„Dat hangt af van hetgeen hij niet voor
je doen wil."
- - (Wordt vervolgd).
e'ö&a
