De oorlog.
68"" Jaargang
Woensdag 6 October 1915
No, 14954
Be vergissingvaaYivienEady,
Deze courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen
Prjjs per kwartaal: Voor Schiedam en Viaardingen 0. 1.25, franco'
per pest fl. 1-65.
prijs per week: Voor Schiedam enVlaardingen 10 cent
Afzonderlijke nummers 2 cent
Abonnementen worden dagelijks aangenomen.
Advertentiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een
uur aan het Bureau bezorgd zijn.
Bureau: Lange Haven No. 141 (hoek Korte Haven).
Prijs der Advertentiën: Van 16 regels fl. 0.92," iedere regel meer
15 cents. Reclames 30 cent per regel. Groote letters naar de plaats die zij
innemen.
Advertentiën hij abonnement op voordeeligo voorwaarden. Tarieven
hier. tin zijn gratis aan het Bureau te hekomen,
In de nummers die Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond
verschijnen, wonden zoogenaamde kleine advertentiën opgenomen tot den prijs
van 40 cents per advertentie, bij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen.
Intercommunale Telefoon No. 103.
Drankwet.
Burgemeester, en Wethouders van Schie
dam';
Gelet op artikel 12 der Drankwet;
Brengen ter openbare kennis, dat bij hen
is ingekomen een verzoek van ADRIANUS
BROUNS, om verlof voor den verkoop
van alcohoihoudenden drank, anderen dan
sterken drank, voor gebruik 1cr plaatse van
verkoop in de beneden-voorlocaliteit van
diet pand, Korte Achterweg, 21.
En herinneren dat binnen 2 weken na
deze bekendmaking, tegen het verleenen
van het verlof, schriftelijk bij hun College
bezwaren kunnen worden ingebracht.
Schiedam, 6 October 1915. j 1
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
M, L. HONNERLAGE GRETE,
M De Secretaris,
I i V. SICKENGA,
Schietoefeningen Haven van
IJmniden.
Schietoefeningen met geschut zullen
plaats hebben in de haven van IJmuider.
op 13 en 14 October a.s., des avonds van
8 tot 10 uur. 1
De haven zal vanaf des avonds 7 uui
tot het einde der oefeningen gesloten zijn
voor alle uitgaande en binnenkomende vis-
gchersvaartuigen.
BUITENLAND.
Tan liet Westelijke front.
Fransch legerbericht.
Het officieel© Fransche communiqué van
gisteravond elf uur luidt:
Artilleriegevecbten ten Oosten van
Atrecht
Gevechten met bommen bij Andecliy.
In Champagne zet de vijand de bescbie
ting met stikgasbom!men van het terrein
aehter ons nieuwe front voort. Onze artil
lerie antwoordt krachtig.
In Argonne bijna onafgebroken artillerie
gevechten.
Belgisch legerbericht.
De Belgische generale staf publiceert lid
volgende communiqué dato 4 October:
'Onze stellingen in den omtrek van 'D i <c-
muiden werden buitengewoon hevig gebom
bardeerd. Een. -kleine aanval van infante
rie is gemakkelijk afgeslagen.
Van het Oostelijke front.
0 ostenrijksch legerbericht.
Het Oostcnrijksche hoofdkwartier wist
gistermiddag, evenmin als het Duitedie,
uit het Engelsch
vaa
CHARLES MARRIOTT.
50) 1 - 11
Boeken waren goed en zij was goed, maar
zij had ze verkeerd gebruikt en da atom
hadden zij haar in den steek gelaten. Lette
ren en kunst stonden niet buiten het ie
venzij waren de bloem van het leven. Zoo
zij dat niet waren, waren zij nutteloos.
Stött's woorden bij haar eerste bezoek
aan zijn huis herinnerde zij zich weer ma'
diepe overtuiging van him waarheid1
„Kunt gij het gemakkelijk doen? Als ge
iets, wat ge dost, heel akelig vindt, is het
bijna zeker», dat ge het verkeerd doet. Maar
dat geldt ook voor andere dingen dan tui
nieren, niet waar?"
In het Lbuvre, voor de voorwerpen, die
haar aantstaande bijlzonder bewonderde,
werd het haar opeens duidelijk dat de ge
voelens, die zij zoo gewantrouwd had, alle
goed waren. Door haar verstand was zij op
een dwaalspoor gebracht, en door haar ver
stand en onder ©en indruk van schoonheid,
.werd zijl weer zichzelve.
Zij stonden boven aan de groote wit mar
meren trap tussdhen de ^Victoria van Sa-
mothrace" en de fresco's van Bottictelli. Sel-
wysn had allerlei dingen er van verteld en
was met mevrouw Eady in de Galerie
d'Apollon gegaan. Vivien bleef achter, en
toen zij van de wegvluchtende figuur met de
breede vleugels keek naar Giovanna Torna-
fcuoni, zoo kalm "m oneindige ontroering,
eenig nieuws van het oostelijk oorlogs
terrein te melden.
Hei sleclute weder.
De Petersburgsche correspondent van
de „Times" zegt, dat men (bij de beoordee
ling van den toestand op het Oostelijk
front een factor niet uit het oog mag vei
liezen: de herfstregens, die de wegen on
bruikbaar maken en het terrein doorweken.
Tan het Zuidelijke front.
Oostenrijksch legerbericht.
Het Oostcnrijksche hoofdkwartier mei.1de
gistermiddag
De toestand is onveranderd.
De Vijand liemieuwde gisteren zijn aan
vallen op de hoogvlakten van Vielgereuth
en Lavarone niet
Italiaansch legerbericht.
Het officieele Italiaansche communiqué
van gisteren luidt:
Een bereden detachement verdreef den
.vijand van de Tonine-hoogte en onze ariil
lerie belette, dat hij do steil mg weder
bezette.
Tan het Servische front.
Oostenrijksch legerbericht.
Het Oostenrijksche hoofdkwartier meldt,
di. gistermiddag:
Onze troepen ondernamen van deDritia-
grens uit strooptochten op Servisch gebied.
Er werden gevangenen medegebracht
Overigens geen bijzondere gebeurtenissen
Aan de Dardanelles
Turksch legerbericht.
Het Turksohe hoofdkwartier deelt dd. gis
teren mede:
Van Anaforta en Ari Boemoe valt niets
van belang te vermelden.
Bij Sed-elfBahr schoot de vijandelijke
artillerie op 3 October zonder resultaat on
geveer 1000 projectielen af op onzen linker
vleugel en werd daarop door een krachtige
beantwoording door onze artillerie tot zwij
gen gebracht.
Door een mijn, dien wij op dezen vleugel
lieten ontploffen, werden den vijand groote
verliezen toegebracht.
Onze Kanonnen troffen tweemaal een op
de Daxdanellen vurenden vijandelijken
kruiser eu vernielden zijn pahLscrïng.
Onze batterijen aan de Aziatische kust
bmchoten op 3 October een sleepboot en
de landingsplaats van den vijand bij Sed-
ol-Ba.hr en brachten hem zware verliezen
tos. De vijand beantwoordde het vuur.
echter zonder resultaat.
Van de andere gedeelten van het front
valt niets'te berichten.
Hot einde?
De „Vossische Zeitung" verneemt uit
Sofia, dat de Entente-mogendheden reed?
begonnen "zijn troepen uft GaUipoJi terug
let Tekken. Men beschouwt het als vast
staand, dat de Quadruple Entente de ope
raties aa,n de Dardanellen definitief zal
opgeven.
begreep zij plotseling, -dat zij, ondanks de
eeuwen, die tussehen hen, en van hen met
het heden lagen, zij, de drukte van de
straathoeken, de wilde ren der paarden op
de Adrian-rennen, Stott's trots in zijn hoeve,
en Hugo's vreugde Hvor ©en goede vangst,
alle verschillende uitdrukkingen waren van
dezelfde levensvreugde. Er bestond geen
vijandschap, geen verdeeldheid tussehen een
dezer dingen, en alles wat de eenheid in Let
leven bedierf door een deel der menscJie
lijko natuur hoven het andere te stellen
was verkeerd en zou eeuwig verkeerd blij
ven.
Sehvyn kwam terug om haar te zoeken.
Zij volgde hem door de lange galerijen in
een soort verdooving. Zij was uitgeput dom
opwinding, en het gladde parket maakte,
dat haar enkels pijn deden. Schilderijen, die
zij reeds lang door reproducties kende, kre
gen een nieuwe beteekenis voor haar. Titi-
aan's „Man met een handschoen", scheen
ernstig te zeggen: „Je hebt het dus einde
lijk gevonden?" en Mona Lisa knikte
schalks. „Ik weet 't, ik weet *t"
Als uit de verte kwam Selwyn's stem
met afgezaagde opmerkingen, de laatste
uitspraken van den kenner over deze of die
schilderij. Even dwaze opmerkingen als me
vrouw Marlow's„Ik geloof niet, dat zij een
dame kan geweest zijn."
„Ja, dat is edht. Dm Rubens zal je niet
veel geven, maar de Van Dijek's moeten we
zien. En in een der kleine zalen hangt-loen
Frans Hals, die opvoedend werkt. Alles
praatjes; boter en eieren en een pond
Vivien voelde, dat zij z „hwachtig werd.
Zij had willen schreeuwen. Als ze maar
alleen gelaten werd met de schilderijen, die
zij begreep f Zij kreeg medelijden met Sel-
Ter Zee.
Een Fransch schip in (den
grond geboord.
Een duikboot heeft Zondag de Fransche
stoomboot „Provincda" ter hoogte van
Cerigo aan de Grieksdke kust (Kythira-
Cerigo is een eiland ten zuiden van het
Ceroskanaal) in den grond geboord D©
duikboot stelde de bemanning in de gelegen
heid het stoomschip te verlaten. i
(De „Provincia", een stoomschip van de
jComp. Framjaise de Nav. h. Vap., was
bruto 3523 ton groot en in 1902 gebouwd.
Engelsch schip gezonken.
Een Reuter telegram uit Londen vermeldt
het zinken van het Engelsche stoomschip
„Novocastrian". De equipage is aan wal
gebracht. Twee man werden, geiyond.
(De „Novocastrian" was een stoomschip
van bruto 1060 ton. Zij werd ia 1915 ge
bouwd en behoorde aan de Tyne-Tees Steam
Shipping Co. Ld. te Newcastle j
De Balkan.
Het ultimatum van Rusland
aan Bulgarije.
De „Südslawisohe Correspondent' Ver
neemt uit Sofia:
Het ultimatum van Rusland is Maandag
middag om vijf uur door den Russischen
gezant overhandigd. De Fiansche en de
Engelsche gezant hadden zich bij den
stap van hun ambtgenoot aangesloten en
waren tegelijk met hem versohenen. De
Italiaansche gezant was bij de overhandi
ging van het ultimatum niet tegenwoordig.
De Fransche gezant te Sofia hoeft zich.
naar ook nog eens uit Panjs wordt ge
meld, aangesloten bij de stappen van dén
Russischen gezant en Radoslawof gewaar
schuwd dat hij als gevolg van ©en weige
ring uit Sofia zou vertrekken met zijn
Russischen collega.
De Russische pers, zegt de Petersburg
sche correspondent van de „Times", be
treurt ©enerzijds het vooruitzicht van den
broedermoord op een jonge Slavische natie,
maar is niettemin overtuigd van de nood
zakelijkheid van gewapende tusschenkomst
van Rusland, indien de regeering van Ra
doslawof weigert aan de eischen. van het
ultimatum te voldoen.
Het „Nowoje Wremja" zegt, dat ko.ting
Ferdinand 27 jaar lang onophoudelijk ge
werkt heeft om den geest van het Bulgaar-
sche leger te veranderen en dat men moet
erkennen dat zulks niet tevergeefsch is ge
weest. Het blad vreest dat het Russische
ultimatum] deu loop dor gebeurtenissen
zooals die door koning Ferdinand onder de
auspiciën van Berlijn en Weenen is ont
worpen niet zal kunnen veranderen. Men
moet •verwachten, zoo voegt het „Nowoje
Wremja" daar aan toe, dat" Rusland alle
maatregelen heeft genomen, noodig om bet
ultimatum kracht bij te zetten en onverwijld
iaden op woorden" te laten volgen.
Volgens een telegram uit Athene is de
f.rieksche regeering verwittigd, dat de voor
stellen, door de geallieerden aan Bulgarije
gedaan, zijn ingetrokken. Sedert 3 October,
zegt een telegram uit Sofia aan de „Times",
is het heele passagiersveikéer van en naar
die stad stopgezet.
wyn en met zich zelve. Waarom wilde hij
met begrijpen Hij was zoo goed, zoo vrien
delijk, zoo fijn zelfs in zijn gebreken. Hoe
zij ook over hem dacht, zij moest eerbied
voor hem hebben. Ja, wat er ook gebeurde,
de eerbied bleef.
„Ja, ja, dat is mooi," antwoordde zij
werktuigelijk, toen haar moeder haar Heek
gezicht zag. i
„Maar, Vivien, je bent doodmoe," zei zij.
Vivien ging op een der rood fluweelen
banken zitten en begon te huilen. Selwyn
was onmiddellijk naast haar met berouw
volle verontschuldigingen.
„Hoo dom en onnadenkend van me, lieve i
Ik had hol moeten zien. Wij hebben te vee!
op één dag gedaan."
Mevrouw Eady was practischer.
„Laten wij bij Colambin thee gaan drin
ken," zei zij. j
HOOFDSTUK X».
Zij reden langs de overvolle arcades van
do Rue de Rivoli, en <le zijstraat in (naar
Colambin. Eerst schenen* zij geen tafel te
zullen vinden. Het lokaal was vol dames,
Vooral Amerikaansefee. j
„Ik heb mama gezegd zich geheel in te
wrijven met een of ander, en 's nachts
flanel op haar borst te leggen Zeg, wat
ziet dat meisje er slecht uit!" Honk hun
aan de deur tegemoet-
Vivien was kalmer geworden, en verlang
de liaid, naar ©en kop thee. Het gegons van
stemmen, het scherpe Amenkaansche dia
lect, dat zich vermengde met de zachte
stemmen der kellnerinnen, en het gekletter
van kopjes, hinderde haar. De menschen
keken hen nieuwsgierig aan, toen zij tracht
ten zich een yfeg té banen tussehen de volle
Troepenlandingen te
Saloniki.
De Romeinsche „Tribuna" bevestigt in
een telegram uit Athene de ontscheping
van een divisie der geallieerden te Salomki
De „Temps" schrijft in een hoofdartikel
over den Balkan o. a.:
en. thans zenden wij troepen naar
Macedonië, die Griekenland ons m April
jl. reeds had overgehaa'd om te Saloniki
te ontschepen ter bescherming van zijn
grenzen. Maar toen beschouwde tivui het
Bujfgaarsche dreigement nog ah een fabel
Het „Wiener Fremdenblatt" wijst op een
wezenlijk verschil tussehen Du:t»ch!and"s
houding ten opzichte van België en de hou
ding van Engeland en Frankr jk tegenover
Griekenland. Duitschland heeft tweemaal
voor den intocht en na de verovering
van Luik aangaande een onbelemmer
den doortocht voor de Duitsche troepen
onderhandeld. Engeland en Frankrijk heb
ben troepen te Saloniki geland zonder het
aan de Grieksche regeering te vragen, gelijk
uit Venizelos' protest is gebleken. Boven
dien houdt de verdediging van deze lan
din,g a! daarom geen steek, (wijl den Entente
legers nog een andere weg naar Servië
openstond.
De militaire kwestie.
Volgens de Parijsche „Matin" is er in
het Balkanvraagstuk thans nog alleen de
militaire kwestie te regelen. Een expeditie-
leger is noodig, dat talrijk en goed uitge
rust is, en dat goed wordt aangevoerd.
Kleine afdeelingen te zenden zou ramp
spoédig zijn. Frankrijk en Engeland schort
het niet aan mannen in hun garnizoenen
aan de Middellandsche Zee om zoo'n macht
samen te stelten, zonder een van de ge
rechtsfronten te.verzwakken. De openbare
meening zou een herhaling van vroegere
dwalingen niet kunnen verontschuldigen
(Blijkbaar een toespeling op de Dardanel
len.)
De marinedeskundige van de „Times"
schrijft, dat de eerste actie tegen Bulgarije
zal bestaan in een demonstratie van de
heerschappij ter zee, door de entente uitge
oefend.
Bulgarije is van de zeezijde hizonder
kwetsbaar. De verbindingen ter zee met de
Bulgaarsche kust. zoowel in de Egefsche
als in de Zwarte Zee, zijn onder controle
der entenle-staten en zuilen het blijven,
wat er ook gebeurt. De Bulgaarsche vloot
is niet bij machte een landing te voorkomen,
indien die noodig geoordeeld mocht wor
den. De geallieerden zullen daar cchtei
waarschijnlijk niet toe overgaan, gezien de
omstandigheid, dat het voordeeligcr is, aan
den spoorweg SalonikiBelgrado de actie
te beginnen, aangezien daardoor de hulp
verleening aan Servië het doeltreffendst kan
geschieden. Onmogelijk is het niet, dat de
geallieerden een bezetting van Dode Agatsj,
de eenige Bulgaarsofce haven van zekere,
beteekenis aan de Egeïsche Zee nuttig zul
len oordeelen,
In de Zwarte Zee echter biedt de Bul
gaarsche kust punten, waar met succes
tafeltjes. Een knap, jong Franschman met
een lintje in zijn knoopsgat, keek belang
stellend naar Vivien, en van haar naar
Harpur. Hij keerde zich «licht schouder
ophalend af. Het leek wel of hij het be
greep.
Zij gingen in een verdere zaal. Daar zat
mevrouw Hyde met haar- rug tegen den
muur, haar lichte oogen dwaalden dooi
de menigte.
„Zoo, is u daar eindelijk 1" zei zij, Vivien
scherp aanziende. „Waarom hebt u niet
geschreven? Ik had Parijs kunnen verla
ten, zonder u gezien te hebben. Komt u
hier zitten ik geloof, dat ter. niets an
ders overblijft."
Zij maakte plaats voor hen aan haar
tafel. Harpur keek verlegen, maar er was
niets aan te doen. Van aJle menschen,
die hij kende, was de scherpziende, oude
tooneelschrijfster waarschijnlijk degene, die
hij bet minste wenschte te zien.
„Het is uitstekende thee," zei zij tot
mevrouw Eady. „Ik moet te weten zien
te komen, waar zij die vandaan hebben.
St, st, hier, juffrouw, thee. Ofschoon," voeg
de zij er bjj tob Vivien gewend, „u er
uitziet, alsof whisky soda beter voor ii
kou zijn. Wat? Te veel schilderijen? 0
ja," knikte zij, „mijnheer Harpur had beter
moeten weten."
De thee en de menschen brachten Vi
vien's zenuwen «weer in orde. Zij had het
gevoel, alsof mevrouw Hyde baar heipén
kon, en zij zat weldra opgewekt te pra
ten over hetgeen zij gezien bad.
„O, dat is waar," zei mevrouw Hyde
een landing zou kunnen plaats hebben.
De deskundige schat de kracht van de
versterkingen van de havens Wama en
Boergas gering en meent dal de Bulgaarsche
torpedovloot gemakkelijk buiten gevecht zou
kunnen worden gerteid. Hij Laat in het
midden of men werkelijk een expeditie
korps naar Bulgarije zal sturen, dan wel
alleen daar voortdurend mee zal dreigen,
hetgeen reeds voldoende zou zijn een aan
zienlijk gedeelte van het Bulgaarsche leger
aan de kust vast te houden en dat te
onttrekken aan de legermacht, die aan de
Servische grens zal opereeren.
De mannodeskundige brengt dan verder
in herinnering, dat de Grieksche vloot, die
in den Ball an-oorloz een goed figuur ge.
slagen heeft, sedert dien nog aanmerkelijk
vergroot is.
In het „Berliner Tageblatt" bespreekt ma
joor Moraht de plannen der entente om
een leger langs de spoorlijn SalonikiU=-
kub— Nisj te laten oprukken, ten einde Ser
vië te hulp te komen. Daar die hulp alleen
waarde kan hebben, als zij spoedig wordt
geboden, meent schrijver, dat alleen de troe
pen, die nu op Gallipoli zijn, voor dat hulp
leger in aanmerking komen Hij leidt daar
uit af, dat de expeditie naar de Darda
nellen wordt opgegeven. Daajmc-e zouden
Turkscne legers vrijkomen.
„Dit gaat schr. voort schijnen onze
tegenstanders uit het oog te verliezen. Twij
felen zij er soms aan, dat in de streken
om de Golf van Saros reeds lang sterke
Turksche strijdkrachten zijn samengetrok
ken Bulgarije is de vnend van Turkije. Wat
belet het energieke Turksche legerbestuur,
schouder aan schouder met den nieuwen
vnend te rechten? De Thracische landstreek
tussehen de Maritsa en de Grieksche grens
is 140 K.M. lang en de zuidelijke helling
van het Rodopegebergte tot aan de kust
is ruim genoeg voor den doortocht van
Turksche troepen. En zelfs als men den
kustspoonveg als hulpmiddel voor troepen
verplaatsing en den noodigen toevoer buiten
beschouwing iaat, dan nog z.ijn de voor
waarden voor een veldtocht dor Turken,
tegen een Grieksch leger, dal in dienst der
entente staat, niet ongunstig.
„De hulptroepen der entente zouden als
eenige operatiebasis de haven van Saloniki
hebben en liun achterwaarische verbinding
uitsluitend in de spooilijn door hr4 dal van
lie V" udni bestaan. Deze ligt bedenkelijk
'lit lit hij de Bulgaarsche grens, en staat
bovendien bloot aan aanslagen door Mace
donians, die door Servië worden onder
drukt., Of willen de ontenfo-lroepeu mis
schien de geweldige bergketens langs de
Stroema foroeeren, om op Sofia los te gaan?
Dan zou,'len. rij voor een taak slaan, waarbij
vergeleken de expeditie naar de Dardanel
len, kindeispel ware."
Majoor Moraht is om die 'redenen van.
oordeel, dat noch Bulgarije, noch de cen
trale mogendheden, noch Turkije voors-
plotseling, „heeft u 't gehoord van den
armen, kleinen Hugo Stott?"
Sehvyn wierp een snellen, onrustigen blik
op Vivien.
„Wat is er?" vroeg zij, wat ver Wee
kend.
„Ilij is heel ziek," zei mevrouw Hyde.
„Hè, dat is jammert" zeiden alle drie
tegelijk.
„Er is me een brief van Humphrey Stott
opgezonden," ging mevrouw Hyde voort.
„Ik kan er haast niet uit wijs worden.
De arme kerel schijnt zijn hoofd heelemaal
kwijt te zijn. Iemand heeft den jongen
verteld. Maar natuurlijk weet u dat met."
Vivieïi zette haar kopje mwi.
„Vertel ons alles, als 'I u belieft, me
vrouw Hyde," zei zij kalm.
„Och, het is nu geen geheim meer,"
zei mevrouw Ilyde, „omdat de jongen het
weet. Om te beginnen hij is niet de
zoon van Stott."
„Ja, dat Weet ik," zei Sehvyn onvoor
zichtig, in zjjn verlangen haar te doen
/wijgen. Om.hem recht te doen moeten wij
zeggen, dat hij plan had het Vivien te zeg
gen, als zij aan hun hotel terug waren,
maar liij geloofde niet, dat zij nu in een
geschikte toestand was, om eenig opwin;
dend nieuws te liooren. De drie vrouwen
keken hem aan, en hij voelde, dat hij een
kleur kreeg.
„Ik wast 't niet," zei Vivien eenvoudig,
en keerde haar gezicht van hem af. Zij
was nu kalm genoeg.
„Ik ook niet," zei mevrouw Eady.'
- (Wordt vervolgd
SCHIEDAMS!!Hl: COURANT
lC£l£LS
ir i f»
