De oorlog.
Woensdag 19 Januari 1916
No. 15042
68"" Jaargang,
De vorstin en de page,
Deae courant verschijnt dagelijks, met tutiondering van Zon- ea Feestdagen,
prijs per Kwartaal: Voor ScMedam en Vlaardingen £L 1.25, franco
per post fl. 1.65.
Ergs per week: Voor Schiedam en VlaUrdingen 10 cent
Afzonderlijke nummers 2 cent
Abonnementen worden dagelijks aangenomen.
Advertentiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vó't een
aur aan het Bureau bezorgd zijn.
Bureau: Lange Haven No. 141 (hoek Korte Haven).
Rtijs der Advertentiën- Van 16 regels fl. 092; iedere regel moer
15 cents. Reclames 30 cent per regel. Groote letters naar de plaats die zij
innemen.
Advertentien bij abonnement op voordeelige voorwaarden. Tarieven
hiervan zijn gratis aan het Bureau te bekomen.
In de nummers die Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond
verschijnen, worden zoogenaamde kleine advertentiën opgenomen tot den prijs
van 40 cents per advertentie, bij -vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen.
Intercommunale Telefoon No. T03.
Kennisgeving.
Burgemeester en Wethouders van Schie-
dam;
brengen ter openbare kennis:
le. dat bij Raadsbesluit van 18 Januari
j.l is bepaald, dat, in plaats van tot half
vijf uur des namiddags, het bureau van
den iBiurgerl ijlden Stand op werkdagen voor
hel publiek open zal zijn tot des na
middags half drie -uur;
2e. dat in verband daarmede
vanraf heden het BiUREAJU VAN DEN
BURGERLIJKEN STAND, BEVOLKING
ENZ., GEVESTIGD IN DE SCHOOLSTRAAT
NO. 12, op .werkdagen VOOR HET PUBLIEK
zal zijn geopend van des v.rn half negen
uur tot des n.m. half drie uur.
Schiedam, 19 Januari 1916.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
M. L. HONNERLAGE GRETE.
De Secretaris,
V. SICKENGA1
BUITENLAND.
Van het Westelijke front.
Fransch legerbericht.
Het officieel© Fransche communiqué van
gistermiddag luidt:
In den loop vlan den nacht afwisselend
geschutvuur op verschillende punten van
het Fransche front. Geen belangrijke ge
beurtenissen te melden.
Engelsch Jegerberich t.
Het Enge]sch.e hoofdkwartier in Frankrijk
meldt dd. gisteren:
Door een mijn te laten springen verniel
den we gisteren bij Tri court een groot ge
deelte van de borstweringen van den vijand.
Door de ontploffing en het daarop volgende
artillerievuur werd hun zware schade toe
gebracht.
Van het Oostelijke front.
Oostenrijksoh legerbericht
Het Oostenrijkfeche hoofdkwartier meidde
gisteren
Daar ©oik! gisteren niets van belang is
gebeurd, Jètn de nieUwj aars-veldsl ag in Oost-
Galidë en op het Bjessarabische front, waar
omtrent uit militaire overwegingen de dage,
Jijkische cbmmuniqué's geen uitvoerige
hi zonderheden Kometen meededen, als ge
ëindigd worden besctooujwkl.
Onze wapenen hebben op alle punten
der 130 K.M, breede slag-vélden een vol
komen overwinning behaald.Onze boven
allen lof verheven infanterie, de draagster
van alle beslissende gevechten, heeft, krach
tig gesteund door de artillerie, zich. in alle
i i li I I LI t i
naar
L. DU BlOIS.
2) 1
„Ik stond alleen- vioor mijn Woning;ik
wachtte totdat het rollen van den wagen
verklonken was, toen nam ik den doek van
mijn oogen en trad met eenige ontspanning
mijn huis binnen.
„Ik heb u nu alles verteld, edele heer t U
weet nu alles; ik kon den last van het
drukkende geheim niet alleen lorschen.
Heb ik tegen de wet gezondigd, clan Wil
ik mijn straf ondergaan. Zijt gij echter
van oordeel, dat ik voor een onafwenbare
overmacht bezweken ben, dan hoop ik
dat gij mij niet een gunst zult onthouden,
die ik. sedert' jaten getracht heb te ver
werven, doordat ik de stuitende plichten
van mijn ambt getracht heb in daden van
christelijke liefde voor mijn medemenschen
uit te zoenen."
De president had met groote belangstel
ling toegeluisterd; toen de beul het geld uit'
zijn binnenzak' haalde, Werd hij onrustig1.
De overtuiging had zich oogenblikkeiijjk
aan hem opgedrongen, dat de man gelijk
had en dat do-terechtgestelde geen persoom
was uit den gewonen "stand.
Buitendien voelde hij zich niet onver-'
schillig onder de gedane bedreiging, dat de
betrokkenen in dit vreeselijke geheim een
zelfde lot Konden ondergaan. Hij weigerae
het geld in ontvangst te nemen. Hij X©r-
stdlingen tegen een plaatselijk vaak over
macht! gen vijand gehandhaafd.
De groote veldslag begon den 24sten
Deo. Van het vorige jaar en heeft, slechts
op enkele dagen met tussdhënpoozen, tot
den 15en Januari geduurd, derhalve 24
dagen.
Tal van regimenten zijn in dien tijd
17 dagen lang in den hevigsten strijd ge
wikkeld geweest
De Russische legerorders, verklaringen
van gevangenen en een bede reeks van
officiëele en officieus© berichten uit SL
Petersburg bevestigen, dat het Russische
legerbestuur met het offensief van bet zui
delijke leger groote" militaire en politieke
doeleinden beoogde. Dai blijkt ook uit de
zöer sterke strijdkrachten, die de vijand
tegen onze fronten anduet vuur bracht. Hij
hèeft, zonder eenig succes, ten minste
70.000 man aan dooden eft gewonden ver
loren en heeft ongeveer 6000 gevangenen
ia on zie 'handen gelaten.
Blijkens de indeeling onzer troepen heb
ben aan den veldslag alle stammen, der
monarchie deelgenomen. t
De vijand trekt opnieuw versterkingen
in Oost-Galicië samen, f
Russisch! eg erbericht
De groote Russische generale staf meldt
dLd. gisteren: j
Er hadden geen gevechten plaats.
Te Dunaburg.
Reuter seint uit Petersburg:
De rechterlijke en administratieve autori
teiten die van, Dunaburg naar Pskoff waren
overgebracht, kregen last weder naar Djuna-
burg terug te fceeren.
Tan het Zuidelijke front.
Oosten'rijksoh legerbericht
Het Oosteniijksche hoofdkwartier «meidde
gistermiddagt,
|Aan het Dolomietenfront,* aan het brugge-
hooffl yoor Tdbnein en in de streek van
Görz bobben hier en daar vrij levendige
artilleriegevechten plaats gehad, j
Kleinere vijandelijke aanvallen op ge
noemd bruggenhoofd en een aanval1 op de
Oostenrijksrihe stellingen aan de noordelijke
helling van den iMonte San Miehele werden
afgeslagen. j 1
Italiaansch legerbericht j
Het officiëele Italiaansdhe icornimuniqué
van gister luidt: i
De Italianen heroverden alle loop-
igraven op de Ihoogten tennoorden van
'Göriz^die zij op 15 dezer hadden moeten
'ontruimen, zoodat de oorspronkelijke linie
"thans hersteld is. i
Tan het Balkanfront
De vredesonderhandeling - a
met Monfenegr o.
Officiéél wordt uit jWeenen gemeld:
De onderhandel! ngen over het neerleggen
der wapenen door ftMontenegrijnsdhe leger
zijn gistermiddag begonnen. |Onze troepen
die intusschen jiog jWirpazar cn Rijeka had
den beziet, hebben de vijandelijkheden ge
staakt.
De capitulatievanMontenegdo.
De „Neue Freie Press©" bevat de volgen
de autenthieke mededeelingen over de on
derhandelingen met Montenegro: i
Op 13 Januari kwamen voor onzO voor-
langde, dat de beul de goudstukken niet
alleen terugnam, doch dat. hij tevens het
diepste zwijgen zou bewaren over de door
hem gedane meedeelingen aan den rechter.
„Zooals u wenscht,- edele ,heer," ant
woordde de scherprechter. „Ik zal het geld
gebruiken voor zielmissen voor de onge
lukkige, en voor barmhartigheid. Alleen
op die manier kan ik innerlijken vrede
en zieierust terugvinden."
Nadat hij hierna zgninprotocolopgestel
gedane verklaringen onderteekend had, ver
wijderde hij zich.
De president zond nog dienzelfden dag
dit document van zoo buitengewonen in
houd aan den baron de Breteuil, destijds
•minister van Justitie onder de regeering
van koning Lodewijk XIV. Na eenige weken
ontving hij volgende schrijven:
pesten, twee Montenegrijnsche (ministers en
een majoor der artillerie «en spjdkten den
wenseh uit onderhandelingen pan te knoo-
pen. Die wensch Jwend ter bevoegder plaatse
overgebracht, en daarop volgde het ant
woord: de eerste voorwaarde voor het be
gin van vredesonderhandelingen moest de
onvoorwaardelijke nederiegging der wapens
door het Montenegrijhsche leger rijn,
;De beide ministers bleven te Cettinje.
'Be verdere besprekingen weiden door
tusschenpersonen gevoerd. Onder ide wa
pens, die Montenegro moet neerleggen, be-
hooren alle moderne vuurwapens in den
geest der Europeesdbe legertedbniek, doch,
ook de wapens, die iedere mannelijke Mon-
tenegrijn als erfstukken (draagt, moeten
daaronder worden begrepen. Ito Montenei-
grijnsche troepen Zullen an groote afdeelra
gen samenkomen en dfi wapens letterlijk
moeten afleggen. De controle voor het af
leggen der wapens bestaat daarin, dat ónze
troepen een strategische bostihjacht begin!-
nen, zoodat geheel Montenegro als een
groot bosdh wordt beschouwd, dat in zijn
geheele breedte wordt afeezocht, opdat niet
hier of daar benden overblijven, die* op
eigen gelegenheid guerilla voeren.
Daarna zal' de mannelijke, tot wapendra-
gen in staat rijnde bevolking naar bepaalde
plaatsen worden gebracht, w"at waarschijn
lijk tot een hooge leeftijdsgrens noodig zal
zijn. De Montenegrijnsche vrouwen hebben
zoowel als combattanten (als hij den etappe-
dienst aan den oorlog deelgenomen.
Wel is waar heeft koning Nikolaas reeds
eelert geruimen tijd ide uitbetaling van
soldij geweigerd, wa .rop vele vrouwen naar
hunne'haardsteden terugkeerden, waarheen
hen dan ook met tijdelijk verlof de huis
vaders volgden, om voor ©enigen tijd het
Onderhoud der gezinnen ito waarborgen. De
vrouwen zullen zonder (Uitzondering in de
veiteclbiliende plaatsen blijven.
Tot de onvoorwaardelijke neerlegging
der wapens behoort ook de overgave aan de
Dosten rijkers van alle steden en plaatsen
en van alle verkeersmiddelen, voornamelijk
de spoorwegen. i,
In den Kankasns.
Russisoftüegerb'erieht,
De generale staf van het Russisch© Kau-
'kasusleger meldt: i
In de gevechten van 16 dezfer namieto wij
'24 Turfache officieren gn meer dan 200
manschappen gevangen. Wij maakten ook
'een kanon, eefn hoeveelheid geweren, artile
lerie-munitie, tenten, een ,vddbakKerij en
groote voorraden beschuit én meel' buit
Turksch legerbericht
Het Turksohe hoofdkwartier nwdd.de jis-
teren:
Onze troepen bieden heldhaftigen weer
stand tegen de aanvallen, die de vijand
met groote overmacht tegen onze stellin
gen tussohen de rivieren Aras (Araxesj en
Arrasid onderneemt Deze tegenstand maakt
het mogelijk, om, in weerwil van de aan
houdende sneeuwstormen, de samenwerking
tussohen onze troepen qp de vleugels en die
van hot centrum te verzekeren.
In Mesopotamia.
Turksch legerbericht
"Het Turksch© hoofdkwartier meldde gis
teren:
De toestand is onveranderd. Onze ar-
h
Mijnheer!
Ik heb de'van u ontvangen mededeelin-
gen den koning voorgelegd en daarop het
allerhoogste bevel ontvangen u te doen
weten, dat het Zijne Majesteit's wensch
is, dat de betreffende persoon de ontvan
gen geldsom zal behouden en dat hem, on
der beding van absolute geheimhouding,
©en tweede, zelfde som zal geworden.
- DE BRETEUIL."
Wie was dit geheimzinnige offer? j
II.
Caroline, de eerste gemalin y&n den her
tog de W..., dochter van George, koning
van Engeland, was mooi en geestig, maar
onvoorzichtig. Aan het hof liep het ge
rucht, dat zij met bijzondere gunsten een
sohioonen, jonge page overlaadde, die, ver
trouwende op haar bescherming, zich in
het hoofd had gezet het land zonder toe
stemming van zjjn gebieder, den hertog,
te verlaten. Wat hem eigenlijk tot dezen
stap dwong, is nooit bekend geworden. Op
vallend was het zeker, dat het plaatsvond
in een tijd, waarin d© ijdelheid en de
eerzucht van den page bijna te veel voedsel
vond. Later won de rooening veld, dat
rijn moed juist niet van denzelfden om
vang Was als zijn lichamelijke schoonheid
en dat hem, de gevolgen zijner gevaarlijk©
verhouding tot de vorstin begonnen te druk
ken. Hoe het ook zij, zeker is het, dat
hij reeds d© grenzen van het land bereikt
had, toen hjj 's avonds bij zijn avondbrood,
onder eten perzik! op het bordje, een pa
piertje vond, waarop stond: „Keer terug
of Imef!"
(Hij keerde terug. Nauwelijks was hij in
de hoofdstad wederom aangeland, of hij
vond op rijn toilettafel een dergelijk brief
je, dat wederom: een waarschuwing bevatte.
Ditmaaj stond er: „Vlucht of beef."
Niet wetende welk bevel hij volgen zou,
besloot de jonge man den inhoud der waar
schuwingen zijn vorstelijk© gebiedster mee
te deelen en haar raad in te winnen. De
raad had ten gevolge, dat de jonge page
poging meer deed het hof te ver-
oeen 1
laten.
tilleri© heeft een vijandelijken monitor,
wélke in de streek van Sjetóh Said werd
opgemerkt, vernield.
BINNENLAND.
Rechterlijke macht-
Bij Kon. besluit van 15 dezer is benoemd
tot advocaat-generaal bij (het gerechtshof te
Amsterdam, mr dr. 5. J- M- van Geuns,
•thans in gelijke (betrekking te 's Hertogen
bosch. i
Bij Kon. besluit van 15 dezer zijn be
noemd tot griffier:
bij het kantongerecht te Arnhem, mr. J
Stheeman Hesse, thans pommies ter griffie,
met den titel van substituut-griffier, van
het Hoog Militair Gerechtshof te Utrecht:
hij het kantongerecht te Middelburg, mr.
A. Merrier, thans ,in gelijke betrekking te
Zevenbergen. i__*
De Ford-expeditie.
De Scandinavische leden der Ford-expedi
tie hebben thans verlof gekregen van de
Duitsohe regeering door Dmtsehland naar
hun vaderland terug te reizen.
Blijkens een gisterochtend uil Berlijn ont
vangen telegram betreft hot verlof tot het
reizen door Duitsohland uitsluitend de Scan
dinaviërs niet d© Amerikanen.
Nader wordt gemeld:
De Scandinavische leden der Ford expo
ditie zuilen vermoedelijk fioden om 12.15
per HolL Spoor van Den Haag met een
spedaien wagen in den gewonen trein de
reis over land naar hun vaderland onderne
men. Waarschijnlijk vertrekken de Amen
kaansohe leden der expeditie voor Stock
holm bestemd, over ©enige dagen, wanneer
aan verschillende formaliteiten zal zijn vol
daan. 1
Nederland en de eerltf.
Consulaire paspoorten voot(
Buitschland.
Hot ministerie van buitenlandsche zaken
deelt mede, dat de ambtenaar van dat de
parlement, die met (het oog op het legal i
seeren van consulaire paspoorten te Zero
•naar was geplaatst, (Zondag den SOsten
dezer naar Den Haag zal terugkeeren. Van
dien datum af moeten derhalve houders van
consulaire paspoorten, die (voor de reis
naar Buitschland gelegaliseerd moeten wor
den, hetzij daarvoor jnaar Den Haag gaan,
hetzij hun paspoort (naar het ministerie
van buitenlandsch© zaken (Opzenden.
Flnan«l»«l nteaws.
De Koers voor de postwissels naar
Duitsohland bedraagt van 18 dezer af tol
nader bericht 100 mark f43 en naar
Engeland 1 f 10.80.
STADSNIEUWS.
Gemeenteraad.
Vergadering van den Raad ier gemeente
Schiedam, op Dinsdag 18 Januari 1916, des
namiddags 2 uur.
(Vervolg.)
Vastgesteld wooden de notulen oer ver
gadering van 30 November 1915 en ver
daagd die van 21 December d.a,v.
Voorts deelt de voorzitter mede, dat bij
Het verhaal zegt, dat in dien tijd de
hertog den vader van den vermetelen knaap
een bezoek bracht en hem verscheidene
brieven en liefdesbewijzen voorlegde, welke
geen twijfel lieten over de bestaande, straf
bare verhouding tusschen zijn zoon en
zijn gemalin.
„Spreek zelf het oordeel uit over de
schuldigen," klonk het gebiedend uit den
mond des hertogs.
De lippen van den ouden man trilden
krampachtig. Zjj stonden beiden voor den
open haard, waarop denneblokken brand
den. Eindelijk greep de oude met bevende
hand naar het por-ijzer en trok enkele
letters in de asch. Nadat de hertog een
paar seconden aandachtig de ©enigszins
onduidelijke teekenen had bekeken, knikte
hij koud-instemmend en verliet de wo
ning. Het ijzer had het woord „dood"
getrokken I
Een beraadslaging, waarbij de hoogste
staatsdienaren en verscheidene famihele
den der hertogin tegenwoordig waren, werd
gehouden. Wederom werden de reeds ge
noemde brieven voorgelegd, waarin dui
delijk haar schuld aan het licht kwam
Alle aanwezigen werden om hun oordeel
gevraagd. Eén enkele stemde voor echt
scheiding, doch ©en na familielid dervor
stin verzette zich beslist hiertegen en be
weerde, dat de dood alléén de eer van den
beleedigden gemaal kon redden. De»© mee
ning werd ten slotte door allen gedeeld.
Zoodra de Vergadering uiteen was ge
gaan, gld© die enkele, die he( leven van de
het College van B en W. is ingekomen:
Van Ged. Staten, een schrijven, ten ge
leide lan het op 20 December 1915 goed
gekeurd raadsbosluit d.tf. 30 November
1915, -tot het verleenen van een voorschol
ran ten" hoogste f 66 000.voor de ver-
eeniging „Volkshuisvesting".
Idem, ten geleide van het op 20 Decem
ber 1915 goedgekeurde raadsbesluit u.d. 30
November 1915, waarbij aan de vereeniging
„Volkshuisvesting" voor den bouw van 40
vnje arbeidswoningen in erfpacht werd uit
gegeven het terrein, begrensd door de Geer-
vlietsche-, Voomsche-, Bpblsche en Heen-
vlietschestraat.
Idem, houdende mejedeeling, dat het be
drag van de Rijksuitkeering, ex. artt 19
van de vet van 24 Mei 1897 Staatsbl. na
156 voor 1915, definitief is vastgesteld
op f 107 783.79.
Idem, ten geleide van de op 27 Decem
ber 1915 goedgekeurde begrooting voor het
dienstjaar 1916.
Ideni, houdende ontvangstbericht van het j
in afschrift medegedeelde raadsbesluit d.d.
21 December 1915, tot wijziging van de ver
ordening, houdende bepalingen ter voorko
ming van brandgevaar en ter regeling van
het blusschen van brand.
Idem, ten geleide van de op 3 Januari j.l.
goedgekeurde verordening d.d. 30 Novem
ber 1915, regelende het afzonderlijk gelde
lijk beheer van de beschikbaarstelling van
levensbehoeften tijdens de buitengewone om
standigheden in verband met den in 1914
uitgebroken Eunopeeschen oorlrjg, naar aan
leiding van de bepaling van art. 114-bis
der Gemeen te wet
Idem, ten «geleide van het op 3 Januari j.l.
goedgekeurde raadsbesluit d d. 21 Decem
ber 1915, waarbij het crodiet dat ter
beschikking van Bl en Wj. werd ge
steld om daarmede van de Provin
ciale Crediet- en Spaarbank-obligatin aan
te* koopen ten einde haar in staat te stellen
hypothecaire credioleu te verleenen, is ver
hoogd met f 125.000.— en derhalve gebracht
op f225.000.—.
Idem, ten geleide van het op 3 Januari j 1,
goedgekeurd© raadsbesluit d.d. 21 Decem
ber 1915, tot onderhandscke verhuring aan
K. L. Vnjenhoek of anderen, Van de woning
Rotterdamseh© Dijk 164.
Idem, ten geleide van het op 4 Januari j.l,
goedgekeurde raadsbesluit d.d. 30 Novem
ber 1915, houdende aanwijzing van de
lasten die mede ten laste van het „Crisis
fonds" komen.
Idem, houdende besluit tot goedkeuring
van de gemeenterekémng over 1914.
Deze mededeel ingen worden voor kennis
geving aangenomen.
Ingekomen van B| en Wi,:
Schrijven, waarbij naar aanleiding van de
overneming door het Ryk van de exploitatie
van het locale telefoonnet, welke op 1
Januari 1916 plaats had, eenige mededee-
lingen worden gedaan omtrent de regelingen
die voorloopig tusschen Rijk en Gemeente
zullen gelden. Kennisgeving.
zondig© vrouw had willen redden, naar
d© vorstin, bracht haar op de hoogte yan
het gevaar, waarin zij verkeerde, en ried
tiaar te vluchten. Hg bood direct aan haar
behulpzaam t© zjjn in den volgenden nacht,
als zij hem plechtig wild© beloven den
jongen man niet teeer terug te zien en
haar verder leven als vrijwillige gevangene
te willen doorbrengen in ©en slot in Schot
land, waar zg volkomen veilig zou zijn.
Daar zij echter lol trots zijn voorstellen
verwierp, verbrak de edelmoedige redder,
die zgn leven immers zelf hiermee in de
waagschaal zette, het onderhoud af.
„Neem me met kwalgk," zeide hij, ,-,ik
waagde het in te grijpen, in de hoop, dat
ik een berouwvolle vrouw mgn diensten
bood; doch een vrouw, die zich op haar
zonden beroemt, kan ik geen bgstand
schenken." t
Hij ging en zij riep hem helaas
met terug.
Het vertrek, dat door den page bewoond
wérd, .lag op oen bovenverdieping van het
slot, aan het einde van ©en lange gaanderij,
juist boven de vertrekken, die de vorstin
bewoonde. Deze gaanderij moest de page
door, om oen achtertrap te kunnen^ be
reiken, die hom naar de vertrekken zijner
gebiedster voerde.
Het was daardoor niet moeilgk om ^ijr
ondergang te bewerkstelligen. De vloer, ti>
van de eigen kamers der vorstin," kon im
mers ondermijnd wordende jongie man
had zich immers reeds sedert geruimen
tijd eraan gewend, den weg te vinden naar
de achtertrap.in het duister.
[Slot volgt.)(
SCHIEDAMSCHE COMMIT
11