68"* Jaargang. Zaterdag 29 Januari 1916 No 15051 Tweede Blad. Uit de Tweede Kamer. Kennisgeving. Yerlraring opgespoten gronden liggende in en bij het Sterrebosch. Onderwijzeres Deze courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en. Feestdagen. Prijs per Kwartaal: Voor Schiedam en Vlaardingen £L 1.25, franco per post fl. 1.65. Prijs per week: Voor Schiedam en Vlaardingen 10 cent. Afzonderlijke nummers 2 rent Abonnementen worden dagelijks aangenomen. Advertentiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór 'vr uur aan bot Bureau bezorgd zijn. Bureau: Lange Haven No. 141 (bock Korte Haven). Prijs der Advertentiën: Van 16 regels fl. 0.92; iedere regel meer 15 cents. Reclames 30 cent per regel. Groote letters naax de plaats die zij innemen. Advertentiën bij abonnement op voordeelige voorwaarden. Tarieven biervan zijn gratis aan bet Bureau te bekomen. In de nummers die Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond verschijnen, worden zoogenaamde kleine advertentiën opgenomen tot den prijs van 40 oenfs per advertentie, bij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen. Intercommunale Telefoon No. 103. AANGIFTE VAN LEERLINGEN vtoor de Openbare Scholen voor Gewoon Lager Onderwij s C-F, II en J. Burgemeester en Wethouders van Schie- dam; geven bij deze kennis,'dat de aangifte van leerlingen voor de Openbare School C. (Lange Nieuwstraat), kan geschieden bij het Hoofd, den Heer -A. BAAN D. (St Anna Zusterstraat), lean geschieden bij het Hoofd, den Heer J. SCHUUR- MANS; E. (Dwarsstraat), kan geschieden bij het Hoofd, den Heer J. A. VAN DER POEL; F. (Singel), kan geschieden bij het Hoofd, den Heer B). VAN B0CH0VE; H. (Prins Mauritsstraat), kan geschieden bij liet Hoofd, den Heer C. RUITER; ,T. (Broersveld), kan geschieden bij het Hoofd, den Heer .T. H. KLEIJN:' van 24 Jamijari tot en met 5 Februari a.s. Zij herinneren er aan dat de leerlingen om toegelaten (e kunnen worden moeten zijn geboren vóór of op 2 Novem ber 1910 en moeten zijn voorzien van een vaccinatie-bewijs of van een geneeskundige verklaring dat zij aan de natuurlijke kinder- poikkken hebben geleden. Burgemeester en Wethouders maken de ouders bij deze opmerkzaam, dat zij die voor hunne kinderen loelating verzoeken op de School F (Singel) bet navolgende school geld verschuldigd zijn a. voor één kind 20 pent per week; b. voor twee kinderen uit één gezin 321/2 cent per week; c. voor drie kinderen uit één gezin 40 cent per week'; d. voor elk' kind meer uit één gezin 5 cent per week; en zij die toelating Voor hunne kinderen verzoeken op oen der scholen C (Lange Nieuwstraat), D (St. Anna Zusterstraat), E (Dwarsstraat), II (Prins Mauritsstraat), •T {Broersveld) behoudens bij gebleken onvermogen hieraan te kunnen voldoen als schoolgeld verschuldigd zijn: a. voor één kind 10 cent per week b. voor twee kinderen 'uit één gezin 16 cent per wieek; - c. voor drie kinderen uit één gezin 18 cent per week'; d. voor elk kind meer uil één gezin 4 cent per week. Schiedam, den 21sten Januari 1916. Burgemeester en Wethouders voornoemd, H; U HONNERLAGE GRETE, Be Secretaris, VI SICKENGA. Burgemeester en Wetliouders van Schie dam; zijn Voornemens op Maandag 31 Ja nuari 1916, 's namiddags 2 uur, 'ten Raadhui ze, bij' openbare inschrijving te ver huren. voor den tijd van ongeveer drie jaren, ingaande op den dag der gunning en eindigende 30 November 1918, een gedeelte der aan de gemeente behoorenxie opgespoten gronden, lig gende in en bij het Sterreb'oscih. De voorwaarden van verhuring zijn ver krijgbaar ter Gemeentesecretarie (aid. Ah De op zegel geschreven inschrijvingsbil- jettien moeten vrachtvrij1 .worden ingeleverd in de ten Roadhuizo aanwezige gesloten bus. Aan de Openbare School C te Schiedam (Hoofd de heer A. Baan; wordt gevraagd een met akte J en Ki Aanvaagsjaarwedde f575 -f* f50 en 7 verhoogingen voor dienstjaren van f50, akte handteekenen f50, hoofdakte f200. Inlichtingen te bekomen bij het Hoofd der school. Soliicitaiiën aan den Burgemeester .vóór 6 Februari a.s., onder opgave der scholen waaraan de candidaten werkzaam zjjn of zijn geweest. Het was de week van Treub, maar geen verkwikkende week. Het was sinds lang min of meer bekend, dat liet over de Ouerdomswet tusschen den Minister van Financiën en de Linkerzijde eenigszins hommeles was, cn de correspondentie over de zaak tusschen hem en den Voorzit ter van de Tweede Kamer heeft ditgansch wereldkundig gemaakt. Die Ouderdomswet is één van de hoofdpunten van het Regee- ringsprogramze is geweest wat Concen tratie en Sociaal-democraten tegenover de wet-Talma hadden te zetten, en ze is thans de -zaak, waarop gansch de Rechterzijde zich heeft vereenigd om aan Regeering en Linkerzijde heiden den slag toe Ie bren gen. Dat alles had men mogen verwachten dat ook door Minister Treub zou zijn be grepen, maar hij heeft daarvan weinig blijk gegeven, en om ons onverklaarbare redenen is zijn liefde voor haast maken met de Staatspcnsionneering wel eerigszins ver flauwd. Dat dit conflict met de Reehteizijde moest uitlokken, is duidelijk; dat het zelfs aanleiding heeft gegeven lot het vermoe den dat de Minister quaestie zocht 0111 gelegenheid te hebben heen te gaan, is even eens begrijpelijk. In hoeverre dal in ver band zou kunnen staan met personeele ovei wegingen, wenschcn wij niet te beoor- deelen. Wij achten het absoluut uit den booze bij den staatsman in het privé leven te zoqken naar de verklaring van ietwat vreemde gedragslijn in zijn beleid, en wij betreuren het ten zeerste, dat eenige bla den er blijkbaar anders over gedacht heb ben. Hoe dit alles zij, de Ministeris begon nen met den handschoen toe te wexpen. Bij ccn brief van 31 December 1915 deelde hij zoo officieel mogelijk aan den Voor zitter van do Tweede Kamer mede, dat hij bezwaar moest maken mede te werken tot de openbare behandeling van het ont werp Ouderdomswet, zoolang niet deVoor- loopige Verslagen zullen zijn uitgebracht over belastingontwerpen, die, wet gewor den, maar schatting, te zamen ten minste f 30 millioen in de schatkist zullen brengen. En Jiij voegde er bij, dat hij toen reeds moest verklaren, dat hij er prijs op stelde, dat onder die belastingontwerpen hot ont- werp-pensioenbelasting zou voorkomen. Wij stellen ons zoo voor, dal de Voor zitter van de Tweede Kamer, de ervaren parlementariër Goeman Borgesius, toch even zijn oogen zal hebben uitgewreven, toen hij dit schrijven onder de oogen kreeg. Treub zou wachten op Voorloopige Ver slagen, omdat hij daaruit zou kunnen op maken welk lot ten slotte zijn belasting ontwerpen te beurt zullen vallen? Terwijl het hekend is, dat die Vooiloopige Verslagen voor een Minister in deze absoluut geen richtsnoer kunnen zijn, tenzij, maar dat gebeurt zoo eens een enkel maal in de vijf mi twintig jaren, daaruit één en het zelfde geluid tot hem komt. Maar in den regel ziet men daaruit slechts wat de opinie is van „vele", „onderscheidene" cn „en kele" leden, waar andere „vele", „onder scheidene" en „enkele" leden zich clan tegenover" stellen. Dit Werd door de presi rent van Je Tweede Kamer in diens schrijven minzaam onder het oog gebracht, die hem er levens op wees, dat dit wachten op de genoemcie voorloopige verslagen de onmogelijkheid zou scheppen om do Ouderdomsrente nogin Maart te behandelen, wat de Minister zelf in zijn rede van 9 December 1.1. wensche- lijk had genoemd. Eindelijk hicla hij niet voor den heer Treub verborgen, dat als deze op zijn standpunt bleef staan, daar door het gansdie werkprogram, van do Regeering in gevaar zou worden gebracht. Want, werd de Ouderdomsrente spoedig afgedaan, dan achtte de Voorzitter het mo- gelijk om, na afdoening! der schriftelijke gedacMenwisseling, met de behandeling van belastingontwerpen na korten termijn te be ginnen. Moor werd de behandeling oer Ouderdomsrente weer voor geruimen tijd uitgesteld, .dan kon liet allicht gebeuren dat niet alleen de grondwetsherziening maat ook de belastingontwerpen tot een volgend jaar moesten blijven liggen. Minister Treub gaf echter niet toe; al gaf hij toe dat het mogelijk was, dat de Voorzitter van do Tweede -Kamer het ge lijk aan zijn zijde kon hebbenhij moest zekerheid hebben vïin de versterking van 's Land-, middelen, welke aoor den finan- cieclen toestand gebiedend wordt geëisrht. cn hij hield dus vast aan zijn .vastenu, ook al werd hem door den heer Borgesius er zoo terecht op gewezen, dal noch be liandeling, noch aanneming van de wet zelfs dadelijk geld behoefde te kosten, daar art. 54 van het ontwerp zelf bepaalt, dat do wet zal worden ingevoerd op een nader te liepalen dag. En dat die nader te bepalen dag dan natuurlijk de dag zou kunnen wezen, waarop hij de middelen tot dek king van de uitgaven, die de Ouderdoms rente met zich brengt, zou, hebben ver kregen. Waar dus de Minister op zijn stand punt bleef staan, achtte de Voorzitter van de Tweede Kamer hel noodzakelijk deze op de hoogte van zaken te stellen, en zoo vroeg hij verlof aan den Minister de met hem gevoerde correspondentie over te leg gen wat hem gewerd. En zoo zag men met buitengewone belangstelling de rege ling van de werkzaamheden tegemoet, over tuigd, dat daarbij deze zaak ten sprake zou komen, en dat tevens zou worden overwogen of een minister, die in deze aan gelegen lied cm zulk een standpunt in nam, nog wel langer op den steun van do Regeerings 11 leerderheid zou mogen rekenen. De zaak werd daarmee ingeleid, dat de heer de Meester Dinsdag 1.1. naar aanlei ding van het .voorgestelde werkprogram, waarop natuurlijk de behandeling van de Ouderdomswet niet voorkwam, namens Re gansclie Linkerzijde .zijne groote te leurstelling daarover uitsprak. Hij verzocht echter aan dun voorzitter nog niet op dien dag liet debat over de regeling van de werkzaamheden te doen beginnen, maar daarmee te wachten totdat de afdeel in gen zouden getrokken zijn. 011 deze hun voor zitters zouden hebben gekozen, die zoo, als men weet, tezamen de Centrale Sectie vormen, die in overleg met den voorzitter van de Tweede Kamer aan hem voorstellen doet omtrent den Joop van de behandelingen van zaken, j En zoo kregen wij Donderdag 1.1. den aanvang van bet groote politieke stuk. dat blijkens de overvolle tribunes en buiten gewoon goed bezette Kamer, meer belang stelling trok dan ,ooït. Hot begon met een politiek spel vau Rechts, die bij afdoening van zaken niets geen belang heeft, en die niet de minste haast heeft. Rechts bad bezWaar dat achter eenvolgens in de jafdeolingen Zouden moe ten worden behandeld: [de Inkomstenbelas ting, de Dividend- en Tantièniebelasting, de Wijziging van .de wet op de Vermogens* belasting, de Pensioenbelasting, |de Wijzi ging der Successiewet. |de Zegelbelasting, de Registratiebelasting, de Bierbelasting, de Heffing van het .Statistiekrecht, en de wet tot regeling van de brievonposterij, die ook eene belastingwet is, ,daar zij 1% nrilliocn moot opbrengen. Men iziet uit dit lijstje Jat de regeeringsmeerderheid ("de (Centrale Sectie bestaat uit 4 leden van Links en 1 van Bechts) vóór alles bereid was den Minister zooveel mogelijk ter wille te zijn, en hem de gelden te verschaffen, die hij benoodigd acht. Rechts sputterde er tegen zij had nog geen tijd gehad om die ontwer pen behoorlijk te bostudeeren, zoo kregen Wij achtereenvolgens uit den mond van de heeren do Savornin Lohman on riolens te liooren, waarbij de laatste op voor hem al zeer ongewone wijze, n.l. zeer iieftigen toon, zich beklaagde ,over de afjakkering waaraan de Kamer jdoor hel vaststellen van dat. werkprogram zon 'worden blootgesteld. Wij zouden hem willen vragen of de kop stukken van Rechts geheel vergeten zijn wat de Rechterzijde in .de vorige periode van de Linkerzijde heeft opgelegd? Terwijl hier nog een groot .verschil is; onder de vorige periode was Rechts jdoor eigen schuld zoo- Veel te laat, door gemis aan tijdrekenkunde, z'ooals door niemand jininder dan Dr. Kuy- per uitdrukkelijk is .vastgesteld, terwijl thans de linkerzijde geheel {buiten eigen schuld Zooveel te laat is, n.l. door den oorlogs toestand. i Het oude spelletje werd echter gespeeld; do hoer v. d. Voort v. Zijp kwam met twee voorstellen, ten eerste om in plaats van 2 Februari op 16 Februari in de af- deelingen te gaan om do belastingontwer pen. te onderzoeken, cn om de grondwets- herzieningsvoorstellen niet eerder in de af- deelingen te behandelen vóórdat een re- geeringsvoorstel tot wijziging van art. 192 der Grondwet de Kamer zou hebben be reikt. Beide voorstellen werden natuurlijk met Links tegen Rechts verworjien, Voor wie zou meenen, dat de Linkendjde door verwerping van het tweede voorstel zich ook maar in de geringste mate zou hebben verklaard. tegen Pacificatie op onderwijs gebied, achten wf het dienstig nog eens in herinnering te brengen, dat het juist de Kuyperiaansohe partij is, die van die Bevrediging niet wil weten. Als liet voor stel van den heer v. d. Voort v. Zijp ware aangenomen, zou alle prikkel voor tLo Onderwijscommissie om ten spoedigste met haar taak gereed te komen, zijn weggeno men, terwijl juist do behandeling ran de Grondwetsvoorstellen in de afdeeiingen alle aanleiding voor baar is om er de zweep op te leggen. En toen begon het groote soak. De lieer Do Meester trad namens de gansefte Con centratie op, om met vrijwel dezelfde ar gumenten, die de Voorzitter van de Tweede Kamer in de gevoerde correspond enlie had gebezigd, het standpunt van den Minister to bestrijden. Hij wees er op hoe de meer derheid bereid is met den Minister mede te werken om de financieele plannen in veilig vaarwater te brengen. Maar dal, in dien deze bleef verharden bij zijn weige ring om de Ouderdomsrente te behande len, hij dan willens en wetens een conflict uitlokt met de meerderheid der Kamer, die van oordeel is, dat hij door zoo te doen met handelt in hel belang des land:-. De lieer De Savornin Lobman kwam toen een politiek slaadje mt de zaak haien, althans trachtte zulks te doen, en beproefde aan te toonen, dal liet conflict hieruit ontslaan was, dat de heer Treub niet al leen Minister van Financiën is, maar tevens de bewindsman, die met de zorg voor de sociale hervormingen is belast Ware hij toch alieen Minister van Financiën, dan zou hij dp hand op de schatkist kunnen houden en togen ioderen collega, die uit gaven wilde doen, waarvoor de middelen niet zijn aangewezen, kunnen zeggen:Eerst geld, wat dan ook do gezonde financieele politiek zou zijn. Dat klonk alles heel aar dig. maar er bleef niet veel van over, toen de heer Schaper in herinnering bracht, dat de heer De Savornin Lobman weinige dagen geleden 111 zijn blad Lad geschreven, dat het zeer verkeerd zou zijn geweest afs men eerst de Tariefwet-Kolkman luid aan genomen. en daarna de .verzeker!ngsivctten- Tidttia, want dat sociale wetten eerst moe ten worden aangenomen, alvorens men in do middelen voorziet, waaruit ze moeten worden betaald. Tableau. De lieer Schaper verklaarde namens zijn parlijgenootcn, dat hij dezelfde grieven had als die de heer De Meester tegen het standpunt van den heer Treub bad ontwik keld. En toen kwam de Minister om do spre kers te beantwoorden, en het is schier onnoodig te zeggen, dat bij zijn rede de belangstelling tot ongekend hoogtepunt steeg. Het was ontegenzeggelijk een knap stuk redevoering, waar het ging 0111 dc gronden van zijn tegenstanders te weer leggen. Maar de greote fout was. dal de Minister in plaats van ruiteilijk toegeven of van willens en wetens zijn politieken dood tegemoet te gaan. oen middenweg koos. Nu hij gezien had dat de Kamer be reid was allen spoed met zijn financieele wetsontwerpen te maken, en deze reeds 2 Februari a.s. in de afdeelingen te ouder- zoeken, liet hij zijn oisch van het ver schijnen der Voorloopige Verslagen val len, maar koppelde hij de Ouderdomswet onverbreekbaar vast aan de Pensioenwet; de Kamer zou niet op liet een zonder het ander hebben Ie rekenen. Dit was iets ab soluut nieuws, wat door den Minister noch bij de indiening van zijn ontwerp, noch in dc Memorie van Toelichting, noch in de Memorie van Antwoord daarop was ge noemd, en verwekte heel veel ontstemming Daardoor ging alle effect, veiloren van 's Ministers verklaring, dat hij bereid was aan de Kamer do hand toe te steken. Hij denatureerde daardoor toch met alleen den aard van de Slaatspensionnecring, die het pensioen gratis wil geven, terwijl de Pen sioenwet 1 percent daarvoor eischt van inkomens Ie beginnen met f 650, zoodat duizenden arbeiders in den vorm van be lasting premie zullen betalen voor het staatspensioen, maar benam tevens de ge legenheid aan de voorstandera van Stnats- pensionnoering om vrij en onbevangen over de Pensioenwet te oordcelen. Dc ontstem ming was zóo groot, dat de Kamer weinig notitie nam van 's Ministers verklaring, dat Jiij zich bij zijn houding in geen enkel op zicht liet leiden door persoonlijke motie ven, maar enkel door het landsbelang. E11 het slot was, dat de Minister zich alleen bereid verklaarde met de Kamer samen te werken op grond van zijn financieel plan dat haar bekend was, en wilde zij dat niet, dan zou de gansche verantwoordelijkheid voor haar komen. Wat zeker niet onhan dig gevonden was, in een conflict doet men altijd goed het recht aan zijn zijde te krij gen, al is het dan ook maar een schijn van recht, en eene Kamer, die in dezen tijd van financieelen nood een Minister van Financiën, en dan nog wel een man van de bekwaamheden van Treub, de politieke levensdraad afsnijdt, neemt zeker een zware verantwoording op zich, maar de Ka mer heeft evengoed haar verantwoordelijk heid :il- de Minister, en moet daarvoor staan. Toen dc Minister uitgesproken had, schorste de voorzitter de beraad slagingen, en zoo kreeg dus iedereen een nacht om zich op da zaak te beslapen, wat in de gegeven omstandigheden natuurlijk niet an ders dan wensehelijk kon geacht worden. Vrijdagmorgen was de belangstelling voor wat er in de Tweede Kamer behandeld zou, worden, zoo mogelijk nog grooter dan den dag te voren. Het begon met een aankondiging van den Voorzitter, dal, waar liij voor zichzelf zoo goed als de zekerheid had dat het Voor- loopig Verslag over de Pensioenswet bin nen enkele weken gereed zou kunnen zijn, hij thans reeds met het voorstel kwam om de Oudeidomswet te zetten op de lijst van die onderwerpen, die in openbare behan deling zouden komen. Tevens sprak hij als zijn ooideel uh', dat, waar men hier nieC oen regeling van werkzaam- bede n te doen had, hef niet aanging Inans reeds een debat te voeren over de vraag of Je Minister het reclil had o£ goed deed do Pensioenswet aan de Ouderdoms wet vast te koppelen. Deze opvatting ver wekte luide protesten in de 'Pveedc Kamer, en dat standpunt was ook moeilijk houd baar, waar do Minister zelf begonnen wias roet deze zaak op het tapijt ie brengen. De lieer 'Borgesius zag (.lit in, en zou zich dus niet verzetten tegen enkele opmcrldn- gen daarover, maar toen de heer de Geer, die op zijn aewone heldere wijze dalpunt aing behandelen, endaaiovereen vermaning a.11 den Icorzittcr opliep, wist hij het veld te («houden door aan te toonen, dat hij het gelijk aan zijn kant had. Waar er toch aan de Rechterzijde zijn, die groot bezwaar hebben togen bestemmingsheffin gen, oftewel belastingen waaruit de kosten van een bepaalde wet moeten worden be taald, 'Werd hun, zoe betoogde de lieer do Geer keer juist, door de samenkoppeling van Pensioenswet en Ouderdomswet den pas afgesneden, om, over dergelijke heffin gen onbevangen te oordeelen. Men kan zeker den afgevaardigde voor Schiedam ook thans weder den lof niet onthouden, dat hij deze zaak' zeer objectief en buiten alle politiek om bekeek, - en in zooverre stak hij uitermate gunstig af bij zijn partijleider, den heer de Savornin Lobman, die thans ook weer politiek spel dreef en die het er op gezet had zijn oude vrienden de sociaal democraten, die van Link's het meest ont- stenjd waren over de samenkoppeling van Pensioenswet en Ouderdomswet, nu eens recht tot kook hit Ie te brengen. De Minister heeft groot gelijk, dat hij deze beide wetten samenkoppelt, aldus den afgevaardigde voor Goes. Dat er voor de Ouderdomswet niet meer mag besteed worden dan de Pen sioenswet opbrengt, is reeds daarom zoo goed, omdat dit belet, dat als die wet er zaJ zijn, ze' steeds wordt aangevuld en uit gebreid. Nu reeds hebt gij, sociaal-demo craten allerlei amendementen op hot wets ontwerp ingediend, die de kosten daarvan zoo zullen verzwaren, dat zelfs aan de stomste {ja, waarlijk de lieer de Savornin Lobman gebruikte dit onjfcirlementaire woord) de oogen moeten opengaan, zoodat Minister Treub zeer terecht Ti breidel aan gelegd heeft aan jelui politieke extravagan ces. Dat dit olie in hot vuur was Kan men begrijpen. Ondertusschen had de heer Schaper >011 krachtig protest tegen |de samenkoppeling doen hooren; de .ouderdomsrente mot pon- bioenbelasting weid. door jhern. niet ten onrechte gequalificcerd als joene verplichte verzekering on dan «nog vau de slechtste soorL Maar de sociaaldemocraten - haddon (volgens de'zkii spreker, jal erkennen zij gaarne, dat de .Minister veel goecfs voor hel land gedaan heeft, genoeg Van de buien vim dezen Minister, die nukkig, koppig, veranderlijk en tyranniek is, en met wien [werkelijk geen land is te bezeilen. Hij diende daarom ten slotte de volgende nrotie in: „De Kamer van pordeeï dat de dwang door don Minister uitgeoefend op de Ka,- mer, door een onverbrekelijk verband te_ leggen tusschen de pensioenhelasting en de' ouderdomsrente niet kan .Worden aanvaard, gaat over tot de orde van den dag." Do Voorzitter trachtte nog de aan Ide orde-stelling van deze gnotie te verhinderen, maar het ging prielde heer de Savor nin Lobman verztetlo jzich. daartegen en ook de heer Notens kwam met de /practischc overweging aan, dat jhet altijd het «best© is, om, wanneer er piocilijkheden zijn, daaraan zoo spoedig mogelijk jeen einde te maken. -^=3=12

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Schiedamsche Courant | 1916 | | pagina 7