De oorlog.
6S"* Jaargang
Zaterdag 26 Februari 1916
No 15075
Eerste Blad.
De walviselkpug
vi
4$a
"/S
s
3
i
Deze courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per kwartaal: Voor Schiedam en Vlaardingcn £L 1.25, francr
per post fi. 1.G5.
Prijs per week; Voor Schiedam en Vlaardingen 10 cent.
Afzonderlijke nummers 2 cent
Abonnementen worden dagelijks aangenomen.
Advertentien voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vOGr een
uur aan het Bureau bezorgd rijn.
Bureau: Lange Haven No. 141 (hoek Korte Haven).
Pqjs der Advertentïën: Van 16 regels £L 0.92; iedere regel meer
15 cents. Reclames 30 cent per regel. Groote letters naar de plaats die zij
innemen.
Advertentien bij abonnement op voordoeiige voorwaarden. Tarieven
hiervan z^'n gratis aan het Bureau te bekomen.
In de nummers die Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond
verschijnen, worden zoogenaamde kleine advertentien opgenomen tot den prijs
van 40 cents per advertentie, bij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen.
Intercommunale Telefoon No. 103.
3
c
Maximumprijzen toot
groenten.
De Burgemeester van Schiedam maakt
bekend, dat voor den Ideinverkoop van
groenten de volgende maximum-prijzen zijn
vastgesteld
Roede kool 9 ct. per K.G.
Gele kool 8
Uien ct. per pond, 10
Peen 6
Knolrapen 5
Kroten 5
4 Zuurkool 6 ct. pei pond, 12
Pronksnijboonen 10 ct p. p. 20
Enkele sperciebooncn
13 ct per pond, 26
Deze prijzen zijn gesteld voor den winkel
verkoop, zoodat voor het thuis bezorgen
een billijke vergoeding in rekening mag
worden gebracht.
Aan deze regeling rijn alle handelaren
onderworpen.
Schiedam, 26 Februari 1916. t
De Burgemeester van Schiedam;
M* L. H0NNERLAGE GRJETE,
Gasfabriek der gemeente
Sc..iedam.
COEEUrBIJS.
Geiidopii; 78 ct per ILL'
Grof 75
afgehaald aan do fabriek.
Thuisbezorgd 5 ct per H.L'. meer.
DE DIRECTEUR.
Schiedam, 28 Februari 1916.
BUITENLAND.
Van het Westelijke front.
Pransch legerbericht.
Het officieele Franselio communiqué van
gistermiddag luidt:
In Axgonne hebben dejFranschen opnieuw
de Boitsche verdedigingswerken in jde streek
•van het Cheppuy-bosoh (ten posten van
Vauquoisj béscboten.
In de streek ten noorden van Verdun is jhet
wederxjjdsah© geschutvuur voortgezet; de
hevigheid ervan is afgenomen, fte Duitt-
schers hebben geen aanval gedaan pp de
Fransehe stellingen. Vannacht hebben de
Fransehen zich opgesteld in (de versterkte
verdedigingslinie achter Beaumont, n.L pp
3e hoogten die zich jten oosten van Ghamp-
rneuv ille (ten zuiden van Samogneuxj en
ten zuiden van Omes (Uitstrekken.
Tusschenpoozend geschutvuur tusschen
Malancourt en den linkeroever ,van de Maas.
Engelsch legerbericht.
Het Engelsche hoofdkwartier in Frankrijk
meldt d.d. gisteren:
Engelsche aéroplancs deden gisteren met
succes een bommen aanval op het vijand©
Een verhaaltje uit ouden fcjjd van
J0HAN G M JUUHL.
Uit |het Nooctsch vertaald door M. A. Z.
8) s
„Hét is toch geen t'uis>" hernam Aus
ten, met een diepen zucht.
„Neen, dat is 't niet", moest Adno toe
geven. 1
Daar hoorden ze achter zich zware step
pen. Op klompen kwam ,er een ran de
hoogte op.
„Zeg Austen, jrj 'ebt er tijd voor, wil
je mee makreel gaan visschen in de nieu
we sloep van Grimsen? Ik ga ook mee.
'ij 'eeft "ulp noodig, 'qor ik. "ij geeft je
een flink aandeel in de vangst Daar is
geld bij te verdienen."
't Was Lars „van den kalen berg",dte
hem dat toeriep. Met zijn banden 'opzijn
rug kwam hij aanzetten.
Austen zei niets.
Bleef al maar staren onafgewenden
somber. Zijn vrouw zocht zijn aandacht
te trekken en 'haar moedige stem klonk
zacht aan zijn oor:
j,Ga mee, Austen, je zal zien dat er
dan veel anders wordt"
Austen stond op.
Hij' stond breed en forsch, maar moe
deloos. Zoo weinig opgewekt om' ie wer-
lijk vliegkamp bij Rijssel. Alle machines
keerden behouden terug.
De vijand liet heden een mijn springen
bij Fricourt; aan de .Engelschen werden
geen verliezen toegebracht.
De Engelsche artillerie beschoot de loop
graven van de vijand in de buurt van het
kanaal van Yperen naar Com mines en ten
oosten van Boesiaghe.
Do strijd bij Verdun.
Het Duitse he legerbericht van gisteren
doet zien, dat de Duitsche aanval ten
noorden van Verdun nog aanmerkelijke vor
deringen beeft. Sedert de langdurige pe
riode van den stilstand aan het Westelijke
front, is er, wat oppervlakte van terrein
betreft, nog nimmer zoo'n groote veran
dering ingetreden. Op meerdere plaatsen
zijn de Duitschers thans meer dan vijf
kilometers voorbij de oorspronkelijke Fran
sehe linie gedrongen. Dc dorpen Brabaat-
sur-Meuse, Samogneux, Champneuville,
Marmont, Beaumont en Omes zijn in hun
bezit, zoodat de frontlinie thans niet meer
van Malancourt naar het Noordoosten over
Consenvoye loopt naar Etain, doch onmid
dellijk Oostwaarts over de Maas. Van de
in een balven cirkel rondom Verdun uit
stekende Fransehe stelling is dus een groot
gedeelte afgesneden.
Tusschen de plaatsen Samogneux en
Etain woedt de veldslag nog hevig voort.
Hier wordt elk stuk bosch door deFran-
scheji met groote hardnekkigheid verde
digd; doch tot dusver vermochten zij het
voortdringea der Duitschers nog niet te
stuiten. Van stellig belang dan ook is de
mededeeling in het jongste Rerlrjnsch com
muniqué, dat de Duitsche troepen den berg
rug van Louvemont genaderd zijn. Zij be
vinden zich thans binnen het verdedigings
stelsel van Verdun, op negen roljl van deze
stad.
Generaal Sarrail, thans opperbevelhebber
der Fransehe troepen te Saloniki, heeft dit
bolwerk, dat in ©en wijde boog loopt van
het Noorden naar het Zuiden door Argomte
en Vauquois, in den aanvang van den oor
log doen 'aanleggen. Die positie dor Fran
schen was hier zeer gunstig, daar zij van
af de z.g. Maashoogten, de achterwaartscihe
verbindingen der Duitsche linie konden be
schieten. De verwoede gevochten, die thans
worden gevoerd en. waardoor, naar de be
richten melden, een ontzettende slachting
aan weerszijden van het front is aange
richt, wettigen het vermoeden, in de Engel-
sdie en ook in (Sommige Duitsche bladen
uitgesproken, dat het hier niet alleen geldt
een poging der Duitschers om een ongunstig
stuk van hun front te verdedigen, maar
ook een poging om de vesting Verdun aan
te vallen, tot welks uiterste verdedigings
werken ten Zuiden van Omes de Duitschers
al heel dicht genaderd rijn. Een hedenmid
dag pit Berlijn ontvangen officieel bericht
bevestigd dit vermoeden. Het hier gelegen
meest noordelijke fort Doaaumont is reeds
den Duits diers in handen gevallen.
Het groote belang van Verdun hoeft geen
nader betoog. Verdun is de hoeksteen van de
verdediging van Frankrijk, het scharnier
van de poort die de Maaslinie afsluit ©n
een verzamelpunt bij ©en offensief in Oos
telijke richting, en dus Fratikrijk's meest
gewichtige vesting;. Een doorbraak op dit
ken, zoo zwaarmoedig en onvriendelijk was
hij nooit geweest
Even keek hij naar Adno.
Raar oogen hadden zoo'n lieve uitdxuik-
Jdng. En nooit had Adno hem verkeerd
geraden. Een gedachte kwam in Austen
op. Even maar en nog heel ongevormd.
Daarover bleef hij staan soezen.
En onderwijl groeide die gedachte, rij
leefde. Dat gaf hem een zweem van
hoop in 't verschiet
Austen voer mee uil ter makreelvangst
En de vangst was goed. Hij vepdiende
zooveel, dat er nieuwe netten, van konden
worden gekocht, en er kwamen ook nog
een paai gele lapjes in de groote loeren
geldportefeuüle, die Austen aan een ko
peren kettinkje op zijn bloote borst droog.
Op het oogenblik dat dat gebeurde, sche
merde er in de verte voor Austen een nieu-
,we dag.
Nu was het uit met het ritten op een
bergpunt met de handen over elkaar ©n dof
starende oogen.
Austen begon het een en ander bij de
hand te nemen, en hjj werkte hard van dat
de zón opging tot lang nadat de avond
viel. En doze en gene stond verbaasd(
over Austen, die, nadat zijn huis was af
gebrand, zoo weinig lust had getoond om
te werken. Nu werkte hij voor drie. En tel
kens a3s zijn vtouw vroeg of bi) niet moe
werd, gleed er een glans en een glimlaqh
over Austen's gericht
Maar in zijn "binnenste knaagde er altijd
punt zou dan ook zieker tot een beslissende
slag in het Westen kunnen leiden.
Maar zoover is het nog niet Eigen
aardig is ook, dat het Duitsche hoofdkwar
tier wel spreekt van oen nog onafzienbare
hoeveelheid buitgemaakt oorlogsmateriaal,
maar van kanonnen heeft het tot nog toe
niet gesproken, en of die bij d<m buit waren
had men toch onmiddellijk kunnen meedee-
len. Dit schijnt een bevestiging van de ver
zekering der Fransdhen, dat bij den terug
tocht nergens het verband tusschen de troe
pen verloren ging en ©r van een doorbraak
geen sprak© is. Het valt echter niet te ont
kennen, dat do Duitsche officaëele mededee-
lingen omtrent de gevechten ten Noorden
van Verdun zich door groote soberheid on
derscheiden, waarachter misschien juist
groote verwachtingen worden verborgen ge
houden.
Alle Fransehe bladen wijde lange arti
kelen aan den strijd benoorden Verdun.
De militaire schrijvers meenen meerendeels,
dat deze aanval de hevigste is sedert den
stiijd aan den Yser, en wellicht sedert Oen
slag aan de Mame. De „Journal" schrijft:
„Er is door do Duitschers bij Verdun een
slag begonnen van buitengewonen omvang.
Duiischland heeft besloten zijn hoogste hoef
uit te spelen."
De „Echo de Paris" bericht, dat gene
raai Deimiing eenige dagen geleden de
volgende veelbeteekenende order aan zijn
troepen heeft gericht: „Ik hoop, dat hot
15o legercorps in den laatsten aanval, dien
"gij op do Franschen zult doen, zich onder
scheiden zal door moed en dapperheid."
De „Matin" zegt; „Sedert twee en een
halve maand zijn de Duitschers bezig alle
kanonnen kal. 420 en alle beschikbar©
Oostenrijksche kanonnen kal. 305, benevens
de zware artillerie, die voor Servië is ge
bruikt, over te brengen. Er zijn daar de
beste troepen, het 3e Rrandenburgsch©
corps, het 15e van generaal Deluding enz
geconcentreerd benevens materieel van al
lerlei aard.
De „République Franpaise" merkt op-
„In het begin ran rijn aanvallen kon het
Duitsche leger profiteeren van ©en geacci
denteerd, boschrijk terrein. Thans staat het
echter voor een blooten bergrug, die rich
uitstrekt als een enkel blok van de Maas
tot Beaumont, Wij koesteren het vaste ver
trouwen, dat op de hellingen de Duitsche
stormvloed zal breken."
De strijd bij Souchez.
Rosner seint dd. 22 Februari aan den
„Der], Lofcal Anzeiger" over het jongste
succes der Duitschers bij Souchez:
Dit behoort in het verband van de stelsel
matige verovering van terrein sedert den
23en Januari. De veroverde linie ligt weste
lijk van Givenchj' in dc richting van Sou
chez. Na ©en sterke en doeltreffende voor-
bereiding met de artillerie gelukte hot
den 21en Februari den Franschen hun
eerste loopgraaf ter lengte van ongeveer
honderd meter stormenderhand te ontne
men. [Behalve de materieel© buit vielen,
zooals bekend is, meer dan drie honderd
man gevangenen in handen der Duitschers.
Het veroverde stuk' loopgraaf hoeft bij
zondere waarde voor de verdedigmgsstel-
iets als bij iemand die iets dierbaars heeft
verloren. i
Dn dat maakte alleen, dat lirj nog harder
zwoegde. i
VUL
Zo hadden niet veel van Austen en
Adno gemerkt, de buren, nu al dagen lang.
En ze begonnen over beiden ongerust te
worden.
Vreemd was Austen altijd geweest; maar
sedert zijn huis was afgebrand en hij te
midden van andere menschen moest leven,
vonden ze dat hij al heel vreemd gewor
den was.
Eens op ©en avond kwamen de vrouwen
van Lars en van Thomas elkaar tegen ver
buiten het bebouwde deel van do gemeente.
Ze gingen melken.
;,Zoo vlijtig?" zed de een.
„O, ja," zei de andere vrouw, terwijl
ze haar breipennen met groote vlugheid
bewoog. Het kluwen hing ia een netje
van koperdraad, dat bevestigd was aan het
witte jakje, uit schapenvacht gemaakt. Aan
haar arm droeg ze den melkemmer.
Ze liepen samen verder in westelijke
richting.
Toen zei do vrouw van Lars op den Berg
,,'eb je 't go'oord van Au3ten?"
„Wat go'oord?" riep de andere Vrouw,
„Ach neen, niets."
„Is 'jj weg?"
,,'if is teruggekomen."
„Wat is er dan naet 'm?"
„Neen, njets van belang."
ling der Duitschers, omdat het op een ver
hooging van het terrein ligt Door de ver
overing verliezen de Franschen een moge
lijkheid in de Duitsche stellingen te zien.
Ook de beschieting van lens zal, naar men
verwacht, niet meer zoo doeltreffend kun
nen zijn als te voren.
Meer en meer, zoo zegt Rosner, gelukt
het onzen ©«vermoeiden soldaten inArtois
de deuk, die bet groote herfstoffensief
van de Franschen en Engelscben in Sep
tember en October hier gemaakt heeft,
weer gelijk te maken.
Tan het Oostelijke front.
Oostenrijksch legerbericht
Het Oostenrijksche hoofdkwartier heeft
evenmin als het Duitsche iets van belang
te melden.
Russisch legerbericht.
De groote Russische generale staf meldt
d.d. gisteren.
In den sector van Riga over en weer
herig geschutvuur in de streek ten Z.O.van
het eiland Dalen.
In den sector van Dunaburg is gisteren
bij Illoekst en ten zuiden van Garboenowka
herig vuur gewisseld.
In de streek van Koechots Kawolia, ten
Zuidwesten van Pinsk, hebben onze verken
ners, na over breede draadversperringen
te zijn geklommen, een vijandelijke post ten
deele over de kling gejaagd en ten deeto
gevangen genomen.
In Galicië worden de gevechten met hand
granaten en bommen bij de dorpen Gliadb',
Worobiewka en Mikhaltsje om het bezit van
mijntrechters voortgezet.
In Albanië.
Oostenrqksch legerbericht
Het Oostenrijksche hoofdkwartier meldde
gistermiddag
Onze troepen hebUóu gisteren de Ita
lianen, die den .vorigen dag ten oosten
en ten zuidoosten van Durazzo waren ver
slagen, in pen. schetpc vervolging op de
landtong tem westen van hot kustmeer te-
ruggedreven. De havenwerken van Durazzo
zijn nu in het bereik van ons geschutvuur
en de inscheping van soldaten en krijgs
voorraden wordt mot goed gevolg belem,
mérd. Het optreden van eenige Italiaan-
sche oorlogsschepen is zonder invloed ge
bleven op den gang van zaken.
Wij hebben in deze gevechten tot dus
verre 11 Italiaansche officieren en meer
dan 700 man gevangen genomen, vijf ka
nonnen en oen machinegeweer buit ge
maakt
De strijd bij Durazzo,
Over de krijgsverrichtingen rondom Du
razzo wordt uit het Oostenrijksch-Hongaar-
sche oorlogsperskwartier d.d. 24 dezer ge
meld:
Na een zorgvuldige voorbereiding hebben
de Oostenrijksch-IIojigaarsche troepen thans
een beslissenden slag geleverd aan de Ita
lianen en de aanhangers van Essad pasja,
die zich rond Durazzo hadden saamgetrok-
ken. Des ochtends bestormden Oosten-
rijksch-Hongaarsche bataljons na een kort
artilleriegevecht de laatste voor uitgeschoven
stellingen van het legerkorps onder Bertozzi
ten Noordoosten van het dorp Bazar-Sjak.
Do pennen, in het breiwerk klapperden
met gelijkmatigen spoed.
„Kan je *t me niet vertellen?"
.Thomas' vrouw brandde van nieuwlsgie.
righela.
„Alleen maar dit» dat 'if 'out gaat vlot
ten om op den Yloedholm weer een 'uis
te zetten."
Juffrouw Thomas sloeg haar handen ia
elkaar. „Wol, wèl!"
Zo bleef staan in uitgelaten Verbazing.
„Ik dacht, dat 'ij blij mocht wezen, 'dat
'ij van dien 'eelen 'olm af was."
„0, neen, dat 'eb ik eigenlijk nooit ge
loofd. 'ij 'oort niet tot do menschen, die ge
makkelijk iets opgevenl"
„Dat is zoo, maar daar buiten is 't geen
wonen!" 1
„Maar Auslem schijnt blij te zijn, dat 'ij
daar weer 'een gaat. Bij ons kan. 'ij niet
wennen, 'oeveel we ook voor 'em willen
doen."
„'t Is oen rare kerel."
„Tusschen raar en raar is nog Verschil."
„0 ja, maar ik vind, dat jelui dank-
baar moogt zijn dat 'ij weggaat"
„Ach, 'ij doet niemand iets kwaads. Maar
't is naar 'oor! te zien, dat iemand 't niet
goed 'ooft en zoo stil wordt"
„Zeg dat wel, kind," stemde Thomas'
vrouw toe.
Zij liepen weer een poos Voort
Toen I j i Lars' vrouw:
„Ik vind dat 't 'eel' goed is, dat 'ij
moed 'eeft opnieuw te berinnen.
„Pat wéll"
Tegelijkertijd trokken kleine afdeelingen op
vlotten over den benedenloop van de Arsjen.
's Middags werd de hoofdstelling van lui
tenant-generaal Bertozzi ten Oosten van
Sjak aangetast. Wederom moesten de Ita
lianen wijken voor den stormloop en sloe
gen op de vlucht 3e sterk bevestigde stel
ling prijsgevend.
In den loop van denzelfden middag gin
gen Oostenrijksch-Hongaarscbe bataljons ten
Zuidoosten van Durazzo lot den aanval
over. Bij Sasso-Bianco hadden de Italia
nen met gebruikmaking van het heuvelter
rein, een sterke stelling aangelegd. Ook
hier werden zij verdreven. Zij trokken zich
daarop in de binnenste verdedigingswerken
terug, waarheen de Oostenrijksch-Hongaar-
sche troepen hen achtervolgen.
De Italianen zijn nu bezig zich hals over
kop te Durazzo in te schepen.
In den Hanlfasns.
Russisch legerbericht.
Onze troepen hebben den vijand uit borg
stellingen verdreven, de stad Sachne be
zet en 4 kanonnen buitgemaakt.
In Perzie
Russisch legerbericht.
Ten zuiden van Teheran zrjn onze troe
pen de stad Kasjan binnengetrokken
Ter Zee.
De duikboot- en mijnen-
oorlog.
Reuter seindegisteren uit Marseille
Een torpedoboot is de haven binnenge-
loopen met een boot van het zeilschip
„Roubine" op sleeptouw. De „Roubine" is
eergisteren in de Middellandsche Zee door
een vijandelijke duikboot getorpedeerd. De
scheepsboot bevatte, toen de torpedoboot
ze -vond, zes overlevenden der bemanning
en twee lijken van matrozen, die door ge
weervuur van de duikboot waren gedood
toen de bemanning in de boot trachtte te
ontvluchten.
In dc Zwarte Zee.
De Russische generale staf meldde gis
teren
In de nabijheid van Sinope hebben onze
torpedobooten 4 zeilschepen in den grond
geboord, op den weg langs de kust brug
gen vernield en een karavaan, die onder
dekking van troepen voorttrok, verstrooid.
Diverse berichten.
De Vereen. Staten en de
duikbootenoorlog.
President Wilson zegt in een brief aan
Stone, president van de Senaatscommis
sie voor de buitenlandsche aangelegen
heden, betreffende het waarschuwen van
Amerikanen om niet te reizen met gewa
pende koopvaarders, o. a.
„De maatregelen in zake den onderzeeërs-
oorlog, waaraan de centrale mogendheden,
volgens haar mededeeling, van plan zijn
zich te houden, zijn zoo beslist in strijd
met de bondige verzekeringen, die zij ons
onlangs hebben gegeven, dat ik moet ge-
loovon, dat thans nadere verklaringen zul
len volgen, die zo in oen ander licht stel
len. Maar in allen gevalle is het duidelgk
„Van 'cm praat ik dan ook niet, maar
ik verwonder me over Adno."
„Zij is blij met Austen mee te gaan, ze
volgt 'cm, al was het onder den grond."
„Ja je kan zeggen wat je wil» kind,
maar is 't toch niet prachtig?"
$og lang bleef ze haar hoofd schudden
in stille verwondering over Austen en
zijn vrouw.
IX. i
„Jo moet 'ouden, je moet vast'ouden, Ad
no," riep Austen ijverig.
Hij schoof het breekijzer lager op den
balk. Adno stond op het kale gesteente en
haalde en .trok aan het touw, dat aan het
bovenste gedeelte (van dien b'alk was vast
gemaakt j
4 „Ik kan niet 'arder trekken; 'aast je
Austen, het 'ov,f gljjdt gemakkelijk den berg
weer af en versplintert onze boot"
Adno hijgde yan inspanning en trok uit
alle macht De zware natte balk begon
af te glijden over den glibberigen steen-
grond en dreigde weer in bot water terecht
te komen en het kleine vrouwtje mee to
sleepen, als rij niet tegenhield.
Maar Austen sloeg zijn bijl met kracht
tegen het breekijzer, zoodat de scherpe pun
ten vast in het natto hout gedreven wer
den. De dreunende slagen klonken luid.
en ver over het water. Hij sloeg een touw!
om bet ijzer, trok het touw over rijn schou
der, wbnd het einde om zijn hand en zette1
rijn klompen stevig tegen een stuk rots.
(Wordt vervolgd
n>
2
ril
uM
ïM fl
-sS
V#
Slllte
S i C1IIEDAMSCI IE CCHURAHIT.
V
f-
jM
*2
GT
- J te
Té
tl#
"'f!