4 68r* laargang. Zaterdag 11 Maart 1916 No 15087 Tweede Blad. Het hoogovenbedrijf. 1 'I ^1 r 4 ~t$é Ctoe cowant verachijnt dagelijks, met uitzondering van Zoo.- en Feestdagen Plnjjs per kwartaal: Voor Schiedam en Vlaardingen £L 1Ü5, franco per post £L 1.65. Prgs per week: Voor Schiedam en Vlaardingen 10 cent Afzonderlijke nummers 2 cent ABormomenfca worden dagelijks aangenomen. Advertentiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór uur aan het Bureau bezorgd zijn. Bureau: Lauge Haveu No. 141 (hoek Korte Haven). Prijs der Advertentiën; Van 16 regels £L 0.92; iedere regel meer 15 cents. Reclames 30 cent per regel. Groote letters naar de plaats die zij innemen. Advertentiën bij abonnement op voordoelige voorwaarden. Tarieven hiervan zijn gratis aan het Bureau te bekomen. In de nummers die Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond verschijnen, worden zoogenaamde kleine advertentiën opgenomen tot den prijs van 40 cents per advertentie, b5j vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen. Intercommunale Telefoon No. 103. Eemge weken geleden hebban wrj tut het „Iibid." overgenomen een bericht, waarin werd gezegd dat hier aan het terrein aan de Maas een hoogovenbedrijf zou wofden gevestigd, welk bericht echter reeds den volgenden dag kon worden tegengesproken uit de beste bron. Waar door een en ander de aandacht wel op dit bedrijf zal gevestigd zijn gewor den, laten wij het hieronder staande ar tikel uit het weekblad ..Econ, Stat. Ber." volgen Wanneer, aldus lezen wij in dat artikel dc tijden, die wij thans beleven, een blijven de versterking van ons gevoel van nationale saamhoorigheid ten gevolge zullen hebben, dan zullen wij eenmaal deze periode van .oorlogsgeweld hiervoor grooten dank heb ben te weten. Hoe dikwijls hebben niet da besten ven ons volk, in bittere bewoordin gen soms, geklaagd over het tekort aan ge meenschapsgevoel bij him landgenooten, te kort aan ernstig streven naar onderling be grip op geestelijke gebied, tekort niet min der aan nationaal besef op economisch ter rein. In tweeerlei opzicht heeft,in deze laatste richting ons volk in hoofdzaak ge zondigd, als consument, waar het zonder noodzaak, zonder aanwijsbare reden dik wijls, aan het' vreemde product boven het gelijkwaardige van Nederlandschen oor sprong, de voorkeur gaf, als belegger, wanneer het belegging in den vreemde ver koos boven een, die direct of indirect aan het eigen economische leven, ten goede kwam. intusschen waren reeds voor den oorlog teekenen van verbetering te bespeu ren. De taak den Nedeilandschen verbruiker en het Nederiandsche product tot .elkander te brengen een streven dat in onzen tijd "van imperialistische en nationaal-eco- nomische stroomingen bijna wordt tot on misbaar complement eener vrije handels politiek werd reeds tevoren aangevat en wordt thans krachtig op den voorgrond gesteld. „Een van de vraagstukken, die stellig tot eiken prijs uit algemeene leuzen moe ten worden losgewikkeld en blijvend in hun volle realiteit behooren te worden bezien, is dat van de vestiging hier te lande van hoogovenbedrijf." Aan de hand van een schrijven van den heer A. G. Króller, uit het jaar 1911, ge publiceerd en begraven in het in 1914 verschenen eindverslag der Staatscom missie voor de Werkloosheid (deel IX blz 90 v.) worden door de red ar tie van het weekblad de moeilijkheden, aan het hoog ovenbedrijf verbonden, uiteengezet, o. m. wat aangaat het verband tusschen hoogoven en grondstof. - „In ons vaderland aldus de heerKröl- ler ontbreekt het samengaan vanijzer erts en kolen en is'buitendien de geogra fische ligging der steenkolenbedden, nog afgezien van haar kwaliteit, niet gunstig voor een bedrijf, dat zijn ertsen over zee zou moeten betrekken en om deze reden, alsmede met het oog op noodzakelijken ex port, alleen aan een onzer zeewegen zoude kunnen worden uitgeoefend. En zelfs al ware het transport der Limburgsche kolen naar onze zeehavens goedkooper dan thans te bewerkstelligen, zoo schijnt het nog*twij felachtig of deze dien weg zouden nemen. Want oostwaarts ontmoet de Limburgsche steenkool haar Dui|sche zuster op de basis van den binnenlandschen Duitschen markt prijs en ik behoef U wel niet te zeggen, dat deze en dit geldt thans zoo goed als in 1911 heel wat hooger is dan de prijs, die voor diezelfde Duitsche ko len in het buitenland, in casu Nederland, gevraagd wordt." De schrijver ontkent niet dat op ver schillende plaatsen aan de kust vanNoord- s Duitschland, Emden-—Bremen—Lübeck— Stettin, hoogovens bestaan die alle zoowel hun ertsen als hun brandstof uit het bui tenland, of ten minste van ver af moeten betrekken. Echter komen voor deze onder nemingen bijzondere factoren in het spel. .Bovendien moet er met andere factoren worden gerekend. Het zuivere hoog'ovenbe- 4 drijf, zonder meer, behoort, in het algemeen gesproken, reeds tot bet verleden, en houdt nog alleen daar stand, waar bijzondere om standigheden,, zooals sterke en locale vraag .naar ^gietijzer .van „een bijzondere .hoedanig- Is er, vraagt de redactie, voor een hoog ovenbedrijf hier te lande voldoende afzet? Een hoogovenbedrijf, bestaande uit twee hoogovens m bedrijf en één xn reserve, moet op het oogenblik stellig op een minimum productie van 500 ton per hoogoven, dus in totaal 1000 tons per etmaal zijn inge richt. De consumptie van Nederland aan gietijzer bedroeg in 1910 ongeveer 80.000 ton. Zelfs dan, wanneer men aanneemt dat dit cijfer sedert dien belangrijk gestegen is en wellicht bovendien met het verbruik van onze koloniën vermeerderd zo u mogen worden, dan blijft toch het feit, dat reeds om aan één enkelen hoogoven levensvat baarheid te geven, alle uitvoer van buiten zou moeten ophouden. „En dit aldus vervolgt de heer Kroller met het resul taat dat deze hoogoven nauwelijks zijn ge- heele productie zou kunnen afzetten, ter wijl een hoofdvoorwaarde voor economisch werken voortgezet gespannen bedrijf, met zoo weinig mogelijk afwijking van den eenmaal aangenomen standaard niet zoude zijn te vervullen. Want de con sumptie kan quantitatief en zoude zich qualitief niet met één soort gietijzer kun nen tevreden stellen. „Ai ware dus door sterke protectionisti sche maatregelen de binnenlandsche con sumptie ten nadeele zoo ni"t ten verderve van onze gieterijen en de van deze afhan kelijke bedrijven voor een groote gedeelte voor den inheemsehen hoogoven te win nen, dan zoude deze consumptie toch voor het bedrijf nog lang niet voldoende zijn. Export ware dus noodzakelijk. En al zou men hier te lande al tot zoogenaamde be scherming der nationale nijverheid willen overgaan, het zoude mij verwonderen, in dien men den moed had dit averechtsche stelsel ook nog in den vorm van het ge ven van export-premies toe te passen. En zonder een zoodanige exportpremie blijft de concurrentie met het buitenland en voornamelijk met Duitschland op de wereld markt een zeer gevaarlijke onderneming. Want juist in de staalindustrie met haar nooit rustende enorme productie is hét „dumpen" met grooterc of kleinere tus- schenpauzen* systeem geworden. D.oote hoeveelheden worden tegen eiken prijs op de wereldmarkt geworpen met geen ander doel dan om de opgeschroefde bin nenlandsche prijzen „a tort et h travers" te kunnen handhaven,." Zal dit laatste na den oorlog veranderen, zouden wij hieraan willen toevoegen. Herhaald zij ten slotte, schrijft de re dactie van het weekblad, dat hij het in herinnering brengen dezer, ook thans nog volledig geldende beschouwingen niet de bedoeling heeft voorgezeten de mogelijkheid van een hoogovenbedrijf hier te lande, waar aan zich als tweede vraagstuk het staaf werk vastknoopt, geheel te ontkennen. Voor al niet, wanneer zich omstandigheden voor doen en op steun gerekbnd kan worden, die de schrijver van den brief in 1911 niet in aanmerking kon nemen. Eén conclusie mag echter uit het boven staande worden getrokken. En dat is deze, dat voor de oplossing van een vraagstuk als dit, waarbij handglspolitieke en alge meen economische factoren een zoo grooten rol spelen, het thans minder dan ooit het geschikte oogenblik moet worden geacht. STADSNIEUWS. Sluiting Koemarktbrog. B. en "Wl van Schiedam, brengen ter openbare kennis, dat van Maandag 13 •Maart a.' s. tof nadere aankondiging, de Koemarktbrug voor bet verkeer met rij- en voertuigen zal zijn gesloten. Fiara-Bioscoop. Als variété-nummer vermelde het pro gramma thans het optreden van mej. Emilie ÏJhlehkop, xy 1 ophoon-virtuose, Deze jongedame, in wier spel groote óedhnischia vaardigheid en mooie Mank was te bewonderen, viel1 blijkbaar wel in dien smaak vna het publiek. Als hoofdnum mers dezen keer „Aissa", hindoesch drama en „Haar laatsten dans". Beide' nummers worden schitterend gespeeld en boeien de aandacht tót',het laatst Verder een zeer leerzame film) Het dynamiet van den land bouw" waarbij men te aanschouwen krijgt voor welke doeleinden het gebruik van dynamiet al zoo in den landbouw wordt toegepast „Bamboe-industrie in Indo-Ghina" geeft een,kijkje op de veelzijdige toepassing van het bamboe. Als .slot „Een saaie huwelijkscandidaat", hetwelk- er „voor zorgt dat de bezoekers in owrewekte "stemming huiswaarts koeren.' I'ror. Credlet- eu Spaai back Schiedam. In de heden gehouden algemeene vergade ring van aandeelhouders is door den di recteur verslag uitgebracht over het tien de boekjaar 1915. De balans en winstrekening werden goed gekeurd en het divrdent bepaald op 12 pCt. De heer A. C. v. Wieringen wem als com missaris herkozen, terwijl m de vacature, outstaan door het zich niet beschikbaar stellen van den heer Von Briel Sasse, m oen volgende vergadering za! wonlen voorzien. t Aan het verslag is het volgende ontleend btond ons gewone zakenleven na het intreden ..an den oorlogstoestand vrijwel stil, na het verschijnen van ons jaarver slag over 1914, in Maart 1915, achtten wij de omstandigheden hier te lande der mate gewijzigd, dat wij besloten, ons be drijf met kracht te hervatten. Kwamen in het begin niet zoo veel so lide aanvragen binnen als wij anders ge woon waren, later verbeterde dit zeer. In de hierdoor ontstane behoef.cn aan meer dere kasmiddelen, werd ruimschoots voor zien door de verdere plaatsing onzer 5 pCt obligatiën. Het resultaat hiervan ging onze verwach tingen te boven. In 19ió toch werd niet minder f127.500 aan obhgabën geplaatst en gestort, hierbij niet gerekend de aan de gemeente Schiedam te leveren obhgatiên (zie onder). Voorts vloeiden de deposito's nog weer ruimer dan vurige jaren, waardoor van de gejegenheid tot verdisconteermg bij de Nederl. Bank voorloopig geen verder ge bruik behoefde gemaakt te worden. De bij de Nederl. Bank loopende accep-, ten werden afgedaan, zoodat op 31 Dec. 1915 geen enkel accept meer verdisconteerd was. Naar aanleiding van een adres van eenige Schiedamsebe bouwondernemers, aan den Gemeenteraad alhier, om beschik baarstelling van gelden tegen aannemelijke voorwaarden, teneinde het bouwbedrijf we der te doen herleven en daardoor de werk loosheid te verminderen, en meteen tege moet te komen aan den woningnood, ver klaarden wij ons aan Burgemeester en Wet houders bereid, hiervoor onze bemiddeling te verleenen. t Hiervan werd door hot Gemeentebestuur gebruik gemaakt, en besloot de Raad in zijn zitting van 17 Aug. 191.5 om f 100.000 5 pCt. obligation onzer instelling k Pari af te nemen, teneinde ons in staat te stel len voor de aan de gemeente verkochte obligation gelden onder le hypothecair ver band te verstrekken, een en ander onder bepaalde voorwaarden. In de Raadszitting van 31 Dec. 1915 werd het bedrag van f 100.000 verhoogd tot f225.000, een bewijs van vertrouwen in onze instelling door een gemeentebe stuur, dat wij op hoogen prijs stellen. De levering der obligaten zal eventueel geschieden zoodra de in aanbouw zijnde huizen gereed zijn, en de jiypotheken ver leend zijn. De regeling is, uitgezonderd de rente, ge heel overeenkomstig die van de gemeente Haarlem, met de Haarlenxsche Hypotheek bank. Aan het eind van 1915 werd besloten, de" houders van 4!/e pOt schuldbrieven met winstaandeel in de gelegenheid te stel len, met 1 Jan. 1916 hun stukken te con- verteeren in 5 pCt. obligatiën, tegen een .vergoeding van 1 pCfc voor kosten van aanmaak, zegels, reclame, enz. "Van deze gelegenheid werd vrij algemeen gebruik gemaakt. Hierdoor zal het ons mo gelijk zijn, voor de 5 pCt. obligaten de officieele beurs noteering te Amsterdam aan te vragen. Het resultaat dezer conversie komt in het verslag over 1916 tot uit drukking. In 1915 werden uitgegeven f127.500 5 pCt. obligatiën en ingekocht f1500, waar door op 31' December 1915 in omloop waren f152.700 5 pCt obligatiën. Aan 4Va pCt schuldbrieven werd ge- plaats f400 en ingekocht £9350, waardoor op 31 December 1915 in omloop waren f240.600 4V2 pCt schuldbrieven. Dp 1 Januari 1915 was aan deposito's gedeponeerd f150329. Gedurende 1915 werd gedeponeerd f362.374 en terugbetaald f292.452, zoodat op 31 December 1915 het saldo der depo sito'^ bedroeg f220.251. In 1915 werden toegestaan 67 leeninae* tot een bedrag van f376.512; aan aflos sing werd ontvangen f271.884. Op 31 De cember 1915 stonden uit-242 leeningen tot een "bedrag van £666.023. Alle deze leeningen zijn gedekt door per soonlijke of zakelijke zekerheid, terwijl de meeste leeningen zijn versterkt door een polis van Levensverzekering, gesloten bij de H.' A. V. Bank, Schiedam. 'Aan interest werd ontvangen f41005 en aan commissie en administratiekosten f14704. Aan onkosten werd betaald f7756' en interest schuldbrieven en deposito's "f 24.372; Na afschrijving van alle kosten der plaat sing van obligatiën f2255 en f 175.93 op debiteuren, waarvan sedert reeds weer f 50 werd ontvangen, blijft een netto winst van f20964 (vorig jaar f16823), waarvan komt aan het reservefonds f2096, extra re servefonds f7867, aandeelhouders f 6350, tantièmes f3150. De reserves zijn nu gestegen tot f44116, zijnde ruim 88 pCt van het gestort aandee lenkapitaal. Ingezonden Mededeelingen. Zoo lang gij gezond zijt, overwerkt gij u alUcht. lOverwerk en zorgen leiden tot niets goeds. Niemand kan de natuurwetten on gestraft overtreden. Wjj allen hebben rost van onzen geest en ons lichaam, lichaamsoefening in de buitenlucht en acht uren slaap noodig om gezond te blijven. Wij moeten niet te veel eten of drinken. Alleen melk en water kunnen in ruime mate genuttigd worden. Verkeerde gewoonten overladen het bloed met urine-zuur-vergiften. De nieren werken als veiligheidskleppen, filtreeren het bloed en verwijderen de vergiften, maar zijn geneigd om te verzwakken bij langdurige inspanning, en zoodra zij falen, voelt gij u dof, vermoeid en zenuwachtig. Uw rug doet pijn, gij verliest aan gewicht, gij knjgt last van hoofdpijn, duizeligheid en urine-stoomissen. Dm beterschap te kunnen verkrijgen moet gij vooreerst weder eenvoudige, ver standige gewoonten aannemen. Maar gij dient ook de nieren te hulp te komen. Wat dat betreft kunt gij staat maken op Fos ter's Rugpijn Nieren Pillen. Dit geneesmiddel zal van groot nut blij ken om de werkzaamheid der nieren be herstellen en haar te helpen om het over tollig urinezuur en de vloeibare, afge werkte stoffen af te voeren. Foster's Pillen zijn gegarandeerd vrij van schade lijke bestanddeelen. Zij werken alleen op de nieren en urinewegen. Te Schiedam verkrijgbaar hij ICappelhoff Hovingh. Toezending geschiedt franco na ontv. r. postwissel h fl.75 voor één, of f 10.voor zes doozen. Eisoht de echte Fos ter's Rugpijn Nieren Pillen, weigert elke doos, die niet voorzien is van nevenstaand handelsmerk. BINNENLAND. Watersnood In Ned.-Indlë. Voor de Watersnood-Commissie voorNe- deriandsch Oostlndië is tot nu toe bijeen gebracht: te Amsterdam f99.063.90; te Rot terdam f54.485.; in Den Haag f 58.900 totaal f 212.448.90. De -Bandoengi. Wolff seant uit Berlijn: In verband roet het bericht, dat de di rectie van den Rotetrdamschen Lloyd te bevoegder plaat e wegens de beschieting van het sbooms.,nip Bfindoeng, in de Mid- dellandsohe Zee door een Duitsche duik boot, protest zal aanteekenen, vernemen wij (Wolff) van bevoegde zijde, dat de jzaak zich als" volgt heeft voorgedaati De Bjandoeng kreeg op grooten afstand door een vlaggsnsein bevel te stoppen. Maar in plaats van te gehoorzamen, wendde het stoomsohii) in volle vaart dadelijk1 op de duikboot af en de commandant moest hier uit noodzakelijk de gevo'gtrekking maken, dat hij een Engelsch stoomschip voor zich had, dat hem wilde aanvallen. Hij nam dus hel stoomschip onder vuur. Later stop te het stoomschip en zond, voor een on derzoek van de scheepspapieren, een boot uit. Op hem gestelde vragen verklaarde de in de sloep zijnde Nederiandsche scheeps officier van de „Biandoeng", dat de gezag. voerder alleen om de formaliteiten te be spoedigen de duikboot dichter had willen naderen. De commandant Van de duikboot was temeer in zijn recht, te meenen met een vermomd. Engelsche stoomschip te doen te hebben, daar de Engelschen, gelijk be kend 'is, de Nederiandsche vlag misbruiken. Mail aangehouden. Het stoomschip „Frisia" dat 1 dezfer uit Amsterdam naar Zuid-Amerika is vertrok ken, heeft de aan boord zijnde post te Fal mouth moeien ontschepen. Maildienst op Engeland. Zaterdag 18 dezer ggöfdt de maildienst van de Maatschappij Zeeland hervat en wordt weer viermaal per week in beide richtingen gevaren, namelijk Maandag, Woensdag, Vrijdag en Zaterdag van Vlis- singen en Dinsdag, Donderdag, Zaterdag en Zondag van Engeland. Spionage. Be afgekeurde Belgische soldaat, te Ylis- singen aangehouden verdacht van spionage ten voordeele van een aan België vijan delijke mogendheid, is aan de justitie te Midddelburg overgeleverd en na verhoor in het huis van bewaring aldaar overgebracht. Dir. bel., Invoerr. en Aee. Mmislerieele benoemingen, bevorderin- gen, verplaatsingen, eaz. bij den dienst der directe belastingen, enz. De kommies 3e kl. C. Dorleijn te Hon- tenisse is voorloopig aangewezen vv„r de tijdelijke waarneming van het grenskantoor Clinge. i Benoemd: ingang 1 April: S. Visser tot komm. venf. te Sas van Gent, thans komm. 2e kl. te LoosduinenJ. de Back tot komm. ven ff. te Lobith (tijd.), thans komm. 2e 3d. te Lobith; A. Roelofsen, rijkski. 3e kl. ter insp. Zutphen, tijd. (thans part kl. ten kontore Wamel.) Verplaatst: ingangd 1 April: P. Molenaar, komm. venf. van Maassluis naar Rotter dam; H. J, A. Schouten, komm. verif. van Sas van Gent naar Maassluis; J. Wc Ris, komm. verif. van Lobith (tijd.) naar Vlis- singen (haven); D. Harlgerink, rijksMerk 3e 3d. insp. Zwolle, 2e afd. naar jnsp. Amsterdam D.B(. 4e afd. (tijd.) Ingang 1 Mei: J. Pik, rijkski. 2e kl. van insp. Zierikzee naar dir. Zwolle; C. Rab, komm. le kL van Sloterdijk (tijd.) naar Amsterdam (G. D.)J. de Jong, komm'. le 3d. van Enkhuizen naar Amsterdam (G. Di.); J. J. Elmers, komm. 2e kl. van Twisc naar Amsterdam (G. D.)-; J. Jan sen, komm. 2e kL van Medemblik naar Amsterdam (G. EL)-; J. Fransen, komm. le kL van Sneek naar Lemmer; O. Veen, komm. 2e kL van Lemmer naar Sneek. Eervol ontslag verleend aan: G. Sc _.e Vries, komm. le kL le Sneek, ingang 1 October. l (De Belastingambtenaar.) Gemengd Nieuws. Speen ho ff. Speenhoff en zijn vrouw zijn Donderdag avond te Amsterdam, opgetreden. Aan zijn optreden noch aan zijn lied jes was iels veranderd. Hij zong van de drie burgemeesters Zimmerman, Teilegen en Ter Laan; van zijn „ouwen oome Blram" met zijn driestarren; de soldatenliedjes] die niet in den officieelen bundel moch ten. En dan kwam hij eventjes op zijn eigen aangelegenheid. Er hebben, zei hij, vreemde dingen over mij in de kranten gestaan. Ik zou bekeerd zijn en mijn verleden verloochend hebben I Gij hebt gemerkt, dat het daar meê niet zoo erg gesteld is. En om het bewijs volledig te maken, zal ik nog en kele van mijn alleroudste stukjes geven. En toen zong hij het melancholische lied van „den stillen zwabber", het ijzingwek- wekkend „ECosd op straal" en bet vroo- lijk mopje van den Rotterdamschen brug- gewachter. Nu hij eenmaal aan zijn „bckeering" ge komen was, ging hij er ook op door. Nap do la Mar, vertelde hij, is boos geworden, omdat hij1 in sommigè kranten leelijke dingen ha,d gelezen, die' ik van hem zon hebben gezegd. Hoe zit liet daar toch mee? Er was in een Haar- lemsche winksliersversenigjng geschil ont staan over de vraag, of men mij op een feestavond zou laten optreden. In verband met deze kwestie is een eerzaam Haarlemsoh koopman mij komen opzoeken, om eens met mij te praten. Wij hebben toen een uurtje gezellig* en vertrouwelijk' met elkaar gesproken. 'B|uiten mijn medeweten heeft deze-heer toen een soort verslag van dat vertrouwelijk gesprek in een Haariemsche krant gezet Ik kreeg dat stuk niet eens onder de oogen. Eenigen tjjd later zei een meneer in den trein tegen1 mij„(Hebt u! dat artikel van Nap de la Mar in *„De Tijd" gelezen?" Dat was voor bet eerst) dat ik er iets Van merkte. Nappie was blijkbaar erg boos op me Maar' waarom ging hij dadelijk in de kran- ten .schrijven? Had hij mij or even over' gesproken, dan zou hem dadelijk zijn gebtey toen, boe de vork in den steel' zat*j sv5 ,k| M r.ssi k.J\ SiCHIIEEAMSCHE COURANT. ■ïa Xederland en de eerleg. ril 5: j^Il c"m *•33' KS 'y

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Schiedamsche Courant | 1916 | | pagina 5