STADSNIEUW S.
BINNENLAND.,
ggsseggsggsgggggg gesssbsbssbs
zijn persoon sprak, en dat hij zich zijn "eind
oordeel over het enmpromis reserveerde,
totdat hij hel uit de Handelingen zou hebben
bestudeerd, liet er zich niet onsympathiek
over uit De overige replieken geven ons
geene aanleiding tot andere opmerkingen,
en of do Algemeens Beschouwingen zijn af-
geloopen, kunnen wij niet melden, daar het
overzicht, op zijn vasten tijd moet worden
gepost j r - a
y VI f'h
ij kunnen, inodedeelen dat vannacht om
1 uur de Al ge mee ue Beschouw in gen werden
gesloten. Bed.).
Yolfcsnoderrrlj*.
Gisteravond heeft, in het ,,VolkshuLs"-dc
aangekondigde openbare vergadering van
de vereeniging Volksonderwijs" plaats ge
had, waarin de heer C. van Meurs, zou
spreken over het onderwerp: Hoe komen
doofstomme kinderen tot spreken en wat
is daaruit voor het gewone lager 'Onder
wijs te leeren.
Het zou, voor zoover wij ons herinne
ren, de eerste maal zijn, dat dit voor de
meesten onbekend onderwerp hier in het
openbaar zou worden behandeld en wij
hadden daar een druk bezoek verwacht.
Vooral voor onderwijzers, die natuurlijk
gaarne van alles wat op het onderwijs
betrekking heeft, zouden willen kennis ne
men. i 1 i i k
Maar tot onze verbazing bestond het
geheele gehoor van den heer van Meurs
uit 16 personen, waaronder do Direeeur
van de Doofstommeninricliting te Rotter
dam, de heer P. J. Fehmer, £n één on
derwijzeres bij dat onderwijs en voorts een
4-tal personen, die niet met het onderwijs
in betrekking staan.
Het onderwijzend personeel ïn Schiedam
kent dus het behandelde onderwijs goed
of... Maar neen, we bullen aannemen, dat
de afwezigen verhinderd waren te komen.
En dat is jammer, in de eerste plaats
Voor hen zelf, in de tweede plaats voor
'hun leerlingen en 'in de derde plaats voor
den heer Van Meurs, hoewel deze een
zeer aandachtig gehoor heeft gehad, dat
hem zeer dankbaar is Voor zijn zeer inte
ressante en prettige voordracht.
De 'heer de Wit opende de vergade
ring met in het kort te heggen wat het
streven der vereeniging ..Volksonderwijs"
is. Hij wijst er op dat de afd, Schiedam meer
dan 30, maar de algemeene vereeniging
weldra 50 jaren oud zal zijn. Rij hoopt,
dat dan het aantal leden tot 50.000 Zal
gestegen zijn..
Daarna verkrijgt de heer Van Meurs
het woord.
Spr. wijst er op, dat zijn onderwerp
is een zeer vreedzaam onderwerp en mis
schien is dat in dezen jijd van strijd
op allerlei gebied de oorzaak dat het audi
torium zoo klein is.
Tot zijn onderwerp overgaande merkt spr.
op, d(at, opi te komen tot beantwoording
der -vraag ',,hoe leert de doofstomme spre
ken" eerst moet beantwoord worden de
vraag ,.hoo leert het gewoon hoerende kind
spreken'.-1" Hij wijst or dan op hoe dat kind
begint met geluiden te uiten, die langzamer
hand vorm krijgen en eindelijk an navolging
van. wat moeder voorzegt tol woorden over
gaan.
Het kind, dat leert spreken, begint met
stamelen en het is zeer vekeerd daarom
in tegenwoordigheid van het kind te
lachen, want dat doet het kind daarin voort
gaan, omdat het ziet dat dit aardig ge
vonden wordt.
En nu de doofstomme kinderen.
Daarvan is het gebrek, de oorzaak, 'het
doof zijn. Het gebrek ,,stom" bestaat niet.
Voor het doof geboren kind is de wereld
geluidloos. Het ziet echter de bewegingen
en voorwerpen.
Er zijn ook wel kinderen, die niet doof
geboren worden, maar die op zeer jeug
digen leeftijd," 3 en 4 jaren, door eenige
infectieziekte doof worden. Die kinderen,
zelfs tot hun 7de jaar hoorende, worden
toch stom, omdat ze door het doof zijn
geheel naar het geluid, van het spreken
afgesloten zijn.
Er zijn ook wel hoorende stommen, maar
dat zijn uitzonderingen en zijn stom door
een verlamming in de hersenen ter plaatse
van het spreekcentrum.
Hoe leeren nu de doofstomme kinderen
spreken
Toen het doofstommen-onderricht in
vaste banen werd geleid, kreeg men eerst
in 1790 kwam uit Frankrijk in Neder
land de eerste school het spreken op de
vingers. Men wist wel, dat men de doof
stomme kon spréken leeren, maar men zag
op tegen het ophouwen van de taal. Tot
dat in 1853 de heer Hirsch, uit Aken.
kwam, die de Duitsche methode naar hier
bracht om de kinderen te leeren spreken.
Dit kon daarom, omdat de spraakmiddelen
bij deze kinderen volkomen in orde zijn.
Komt het kind op het instituut, dan
kent hij de voorwerpen in do wereld wel,
maar hij weet de namen niet en 'zou ze
ook niet kunnen uitspreken, omdat de
spraakmiddelen niet zijn geoefend.
Uitvoerig toont spr. hoe elke lettor wordt
geleerd, hoe de mechanische arbeid van
de spraakmiddelen aan het kind wordt dui
delijk gemaakt en deze die moet naboot
sen, terwijl de letters opgeschreven wor
den en zij dus weten welken letter zij
leeren. B.v. de p, dan de a, daarvan ge
vormd de woorden pa, aap, met aanwij
zing van wat de woorden beteekenen. enz.
Wat is daaruit te leeren voor het lager
onderwijs?.Dat de methoden Voor het lee
ren lezen volmaakt fout zijn.-
Die zijn igebaseerd op het hooren en niet
op de stelselmatige phonetiek.
De doofs to tn men-onderwijzer leeraart niet,
maar leidt, hfet loeren dier kinderen', die
gaarne willen spreken. Ze moeten 'echter
elk woordje leeren, de heteekenis er van
moet hun duidelijk gemaakt worden, i
Do moeilijkheid van liet leeren spreken
Ier doofstomme kinderen, zit minder m. het
mechanisch spreken, maar in hoofdzaak
.n het opbouwen van de taal.
Spr. is nu met zijn leerlingen in hot 8ste
'"erjaar, en die leerlingen hebben nu ge
'eerd een 8000 woorden, die zc actief kun
nen gebruiken, rn al die woorden zijn door
hem genoteerd.
Nu worden onderwerpen op school be-
-proken, liefst. :u tucele, en de ondmvijWr
moat daarbij duidelijk maken, alles wat de
kinderen met kennen of niet begrijpen.
Wordt, op de gewone lagere school lezen
geleerd, dan wordt daarbij wel gelet op
-ocd lezen en worden de (voorden good uit-
'esproken, maar de bete-ekenis der woord-en
lie ze lezen, wordt hun niet verklaard. Dut
-• oen grooto fout bij dat onderwijs, die piet
- oorkoni! bij het doofstomme onderwijs.
Daar gaat de onderwijzer ook met zijn
terlingen do-or de verschillende Ir-rjaren
nee. Hij krijgt de kinderen jong en blijft-met
ben tot,ze de school verlaten.
Spr. geeft oen reeks van ervaringen, ho-e
io kinderen telkens een (voord gebrui-
cn, maar verkeerd, omdat b.v. 2 woor
den een gelijke heteekenis hebben met eén
lende, maar toch niet. hetzelfde begrip weer
geven.
B.v. de kermis is afgeschaft de fe.n-
'oonstolling is afgeloopen beiden betee
kenen opgeheven, bestaat niet moer, maar
aigcloopen en afgeschaft, kunnen met
voor elkaar in de plaats gebruikt worden.
Die verschillen moeten aan de kinderen
duidelijk gemaakt worden.
Het opschuivingssysleein d. de on
derwijzer blijft bij zijn leerlingen van het
eerste (tot het laatste leerjaar bestaat
helaas niet bij het lager onderwijs. Als be
zwaar tegen dit systeem (vordt genoemd
dat een jong onderwijzer niet geoefend ge
noeg is om die taak te vervullen. Daarom
zou' het noodig zijn dat naast den jongen
onderwijzer een ervaren collega staat, die
hem onderricht en leidt.
Een ander hezwaar is de mutatién.
Een onderwijzer moet zijn een afgestu
deerd mensch, die zijn vrijen tijd kan ge
bruiken om zich voor te bereiden voor de
te geven lessen.
Die onderwijzer moet ook aanteekenin-
gen houden omtrent zijn leerlingen, zoodat,
als hij heengaat, hij aan zijn opvolger kan
zeggen: hier hebt ge de gegevens die ge
noodig hebt om uw klasse te leeren kennen.
Ook moet do onderwijzer vrij zijn en
niet aan de minuut hangen voor de verwis
seling der vakken.
De heer G. Sterk zou gaarne eenigs
toelichting hooren op een opmerking van
den inleider, die zeide dat het leeren van
de k vóór de t moet gaan. Toevallig heeft
:-pr. een leerling der met die beide letters
tobt, ze dikwijls verwisselt.
Het stof van des inleiders rede zal wel
te beschouwen zijn als toekomst-wensch,
d.aarop zal spr. nu niet ingaan.
De heer G. v. d. Most. heeft ook wei
gevoeld de moeilijkheid die ligt in het be
grijpen der nuanceering in de heteekenis
van de woorden, maar hij zou willen vra
gen hoe krijgen de doofstommen het be-
ref van de heteekenis van abstracte begrip
pen, zooals b.v. deugd, tevredenheid, enz.
Dr. Vermaas 'heeft met stijgende be
langstelling de rede gevolgd en wilde naast
het begrijpen van abstracte begrippen, ook
vragen: wordt er bij niet totaal-doovennog
gebruik gemaakt «van hot weïnigje'gehoor
dat ze nog hebben?
De heer v. Meurs beantwoordt de drie
hoeren.
Do k en t: Spr. stemt toe, de k is een
moeilijk uit te spreken letter.
Hij deelt dan mede hoe de t en hoe ile
k wordt uitgesproken en op welke wijze
uit de t de k te vormen is.
Omtrent de onderwijsmethode op dc le
gere school zegt spr.ik heb gezegd hoe
ik meen dat het onderwijs moet gegeven
worden; en hij licht dit nog nader toe.
Op de doofstommeninstitulen worden de
jonge onderwijzers ook geleid. Het hoofd
van een gewone lagere school moest nooit
jonger dan 40 jaren zijn, want dan eerst
heeft iemand pas levenservaring.
Aan de hoeren v. d. Most en idr. Vermaas
zegt spr.: het is werkelijk de moeilijkste
zaak om de abstracte begrippen duidelijk te
maken. Spr. licht met voorbeelden toe,
hoe die "begrippen aan de leerlingen worden
duidelijk gemaakt, waarbij de gelaatsuit
drukkingen van den onderwijzer van bui
tengewonen invloed zrjn.
Aan dr. Vermaas zegt spr. nog, dal er
werkelijk wel kinderen zijn, die niet geheel
doof zijn, ze hooren geluid, pen -woord,
een zin, mjiar ze kunnen geen. gesprek
volgen.
Die iets hooren kunnen,'wordc-n bij" den
onderwijzer geplaatst, Opdat ze ook hun
gehoor kunnen oefenen. Ook worden Wel ge
hoorbuizen gebruikt. Maar allen moeten
loeren van 'de lippen van den spreker de
woorden af te lezen.
De heer de \V,it dankt den heer v.
Meurs hierna voor diens zeer leerzame
en aangename voordracht, die allen met
groote belangstelling wel zullen hebben
aangehoord.
Spr. vraagt zich af of do belangstel
ling voor bet lager onderwijs wel zoo
groot is als ze moest zijn. Er wordt door
groot en klein nog te veel met gering
schatting op het lager onderwijs neer ge
zien. Toch is dit de kern voor de "be
schaving van het Nederlandscihe volk.
Er is reeds licht en. er is nog meer
licht te verwachten: het verslag der Be-
vredigingscommissie houdt de belofde daan
Voor in.
Kamerverkiezing district Weert,
Gisteren zijn candidaat gesteld voorde
Tweede Kanier in de vacature, ontstaan door
het overlijden van" jhr. mr. V. E. L. da
Stuers, de heeren W. F. W. Kolk'man, b'urg-
gemeester van Weert; mr. dr. H. A, G.
van Groenendaal te Zwolle, A. P. H.
K. J. Kellenaars te Leiden en G. J. 'H.
Peters, "burgemeester yan Biergen (L.),
De «evrcdigtngscommliile.
Zooals wij hebben meegedeeld, heeft dc
Beviedigmgscommissie drie wetsontwer
pen aangeboden; een tot herziening der wet
op het L. O., een op de opleiding van
onderwijzers en een op het bewaarschool-
onderwijs.
Voorts is zij met op een n.a algemeene
stemmen gekomen tot een nieuw artikel
192 der Grondwet, dat aldus luidt?
Art 192 Grondwet.
1. Het onderwijs is een voorwerp van
de (afanhoudende zorg der regeering.
2. Het geven van onderwijs is vrij,
behoudens het toezicht der overheid, en
bovendien, voorzoover het lalgemeen vor
mend zoowel lager ais middelbaar onder
wijs betreft. Behoudens het onderzoek naar
de bekwaamheid en de zedelijkheid van
den onderwijzer; het een en ander door
de wet 'te regelen.
3. Het openhaar ónderwijs Wordt, met
eerbiediging van ieders godsdienstige Be
grippen, door |de wet geregeld.
4. Overal in het rijk wordt van over
heidswege de gelegenheid gegeven tot het
ontvangen van voldoend openbaar alge
meen vormend lager onderwijs.
5. De eïschen van deugdelijkheid, aan
het geheel of ten dcelte uit de openbare
kas te bekostigen onderwijs te stellen, wor
den bij de wet geregeld, met. inachtneming.
Voor zoover het bijzonder onderwijs be
treft, van de vrijheid van richting.
6. Het bijzonder algemeen Vormend la
ger onderwijs, dat aan de bij de wet
te stellen voorwaarden voldoet, wordt
naar denzelfden maatstaf als het open
haar onderwijs uit de openbare kas be
kostigd. De wet stelt de voorwaarden vast,
waarop Voor het bijzonder algemeen vor
mend middelbaar en voorbereidend hooger
onderwijs bijdragen uit de openbare kas
worden Verleend.
De Koning doet jaarlijks v"an den staat
van het onderwijs aan de Staten-Generaal
verslag geven.
Toelichting.
1. In overeenstemming met betgeen
in de Grondwetscommissie van 1910 al
gemeen werd goedgevonden, wordt thans
gesproken van de aanhoudende zorg voor
het onderwijs en niet uitsluitend van die
voor het openbaar onderwijs.
2. Overal waar in het bestaande ar
tikel sprake is Van lager en middelbaar
onderwijs, wordt thans gesproken Van „al
gemeen Vormend" lager en middelbaar on
derwijs ter onderscheiding van het vak
onderwijs yan lageren en middelbaren
grond, bij regeling vjan (Velke de wetge
ver vrij is.
3. De wijziging in de redactie brengt
geen wijziging in de bedoeling mede. De
term is in ruimen zin op te vjatten.
Het onderwijs moet niet y|oor alle tij
den en plaatsen onvjeranderlijk wórden en
versteenen, mjaar zich' met plaats-en tijd
en verschillende opvoedkundige inzichten
kunnen meebewegen, mits slechts steeds
ieder ouder, die zijn kinderen op de open
bare school (Venscht te brengen, er van
verzekerd kan zijn, dat de godsdienstige
begrippen, in zijn gezin levende, Worden ge
ëerbiedigd.
4. De redactie is ruimer gesteld dan in
hot overeenkomstige' lid- van het bestaan
de grondwetsartikel'. Zij'biedt den (Vaar-
borg, dat niemand verstoken blijft van de
gelegenheid om voor de kinderen, lanxi
zijn zorg toevertrouwd, het onderwijs te
verlangen, dat allen in de maatschappij
noodig hebben en waarbij ieders godsdien
stige begrippen (Vorden geëerbiedigd.
In de eerste plaats zat de gelegenheid
kunnen bestaan in het van overheidswege
te geven onderwijs.Vermits er echter
ook thans gemeenten zijn, waar een
openbare school 'niet bestaat,v behoorI. er
voor te wórden gewaakt, dat de enkele
kinderen, Welke daar openhaar onderwijs
zouden willen genieten, de gelegenheid
daarvoor ontvangen. Dit kan o. a. geschie
den door samenwerking van gemeenten of
het verleerien van vergoedingen ten be
hoeve van het bezoek een er elders gelegén
school'.
5. Onder dit lid Valt zoowfel het open
haar als het bijzonder onderwijs. Dc
eischen. (aan de deugdelijkheid te stellen,
zullen .uiteraard soms gelijk, soms alleen
gelijkwaardig zijn, wijl de vrijheid van rich
ting der bijzondere scholen moet Worden
in acht genomen.
6. De bepaling is thans opgenomen, dat
het bijzonder algemeen vormend lager on-'
derw'ijs, dat aan de bif de Wet te stellen
voorwaarden voldoet, naar denzelfden maat
staf als de openbare overeenkomstige scho
len uit de opgnbare kas Wordt bekostigd.
Ook voor het bijzonder algemeen vormend
middelbaar en "het voorbereidend hooger
ondenvijs is thans de verleening van bij
dragen uit de openbare kas voorgeschre
ven. De financieele regeling kan voor dit
onderwijs dat niet overal en voor allen
noodig is, niet dezelfde zijn als voor het
lager' onderwijs, weshalve de wetgever hier
meer vrijheid van beWeging Behoort te Bob
ben. - i
Watersnood in Ked.-Indlë.
Voor de Wafersnood-commissie voor Ne-
derlandsch-Indië is bijeengebracht: te Am
sterdam f 103.887.70 te Rotterdam 154.520;
in Den Haag f71.600, totaal f230.007.70.
Zemerttyd*
Op de volgende schriftelijke vragen van
het Tweede Kamerlid den heer van Doom,
betreffende vervroeging van den wettelijk
vastgestelden tijd, ingezonden 12 dezer:
Is de regeering niet van oordeel, dat
«Je tijd-verzetting, welke op 1 Mei a.s. in
Duitschland plaats zal vinden, in hooge
mate storend zal werken op onze spoor-
weg-verbindingen met dat rijk?
Acht de regeering het niet dringend noo-
dig, dat zonder eenig Verwijl tot vrijziging
der wet van 1908 (Stbl. 236) worde over-
gegaan, zoodat de regeering de vrije hand
hebbe oml 'in te grijpen, zoodra zij het
noodig zal achten, of meent zij, dat zij
ook wets-Wijziginig in de bezwaren zal kun
nen voorzien.?
Acht de regeering het niet gewensclit,
dat ook afgescheiden van die bezwa
ren tijdsverzetl'ing bij ons mogelijk ge
maakt worde om besparing van kunstlicht
in de hand te werkten?
luidt het antwoord v,an den minister van
staat, minister van binnenlandsche zaken,
toezonden 14 dezer:
In antwoord op de door den heer van
Doom gestelde vragen, zij medegedeeld,
dat een wetsontwerp tot vervroeging van
den wettelijk! vastgestelden tijd met één
uur gedurende den a.s. zomer, het depar
tement van bimvenlandsche zaken heeft ver
laten.
lelsodieke bedienden.
Door „Hindia Poetra" (het maandblad
van de Indische Vereepiging) wordt be-
richly dat naar aanleiding van verschillen
de bekend geworden gevallen van slechte
behandeling van inlandsche bedienden daar
te lande, door den minister van koloniën
ernstig overwogen wordt beschermings
maatregelen ten behoeve dier categorie van
]>ersonen, in 't leven te roepen,
lilirlui an 4» aarl«f.
Biruin brood.
Wij lezen in het „Hdbl.":
Blijkens gepubliceerde ministerieele cir
culaire, zulten de Nederlandsche meelfa
brikanten geen tarwebloem meer mogen
malen en zal met ingang van 24 April
door do fabrikanten en bakkers slechts
bruin brood gebakken mogen worden. Wij
keeren dus terug tot den toestand van pl.m.
anderhalf jaar geleden, toen eveneens het
bakken van wittebrood door den minis
ter verboden werd. Alléén met dit ver
schil, dat destijds het bakken van kadet-
jes en painde-luxe toegestaan, werd (en
waarvan, zooals men weet, in ruime ma-
te gebruik werd gemaakt), terwijl in de
hedenochtend verschenen circulaire van een
erge lijk verlof met geen enkel woord
gerept wordt. Slechts zij, die om gezond
heidsreden geen bruin brood zullen kun-
nene gebruiken, kunnen van den - burge
meester vergunning bekomen wittebrood
te gebruiken, mits onder overlegging v.pji
een medisch advies. Wij vermoeden, dat
er heel wat Nederlanders een zwakko
maag zullen blijken te hebben.
Zonder in alle finesses Van de oorzaken
dezer tarweschaarschte te willen afdalen,
moet ons toch de opmerking uit de pen,
dat de Minister in den aanhef zijner cir-
culaire (rijst op de qualiteit van Ameri-
kaansche tarwe, oogst 1915, wlaardoor de
ze tarwó slecht bewaarbaar was, doch
dat de Minister overigens zwijgt over het
Amerikaansche patent-meel.
Dit meel nu, waarvan in ons land hon-
derdduizenden balen opgeslagen hebben ge
legen, bleek' na ge rui men tijd op zolder
gelegen te hebben, in uitstekenden toe
stand to verkeeren en was zelfs de bak-
waarde der meeste soorten vooruitgegaan.
Nu blijkt o.i. uit de ministerieele uiteen
zetting niet recht, waarom, doen de tar-
(re-aanvoer moest worden stopgezet, om
dat de qualiteit dier tarwe bewaren be
moeilijkte, de minister niet regelmatig vóort-
eegaan is Amerikaansch patent-meel te
koopen, waarvan iedere vakman weet, dat
hel wel legen liggen kan.
Het verdient o. i. alleszins vaardeering,
dat de mix ïster zooveel mogelijk, en voor.
al in deze djden, der Nederlandsche maal-
industrie werk (rilde verschaffen, doch het
voedingvraagstuk van het geheele Neder,
l.andscho volk weegt toch; zeker wel zwaar
der!
1 w
In verband met de bovenbedoelde mi
nisterieele circulaire .vergaderde gister-
ochtend de Vereeniging van Werkgevers in
het Brood bakkersbedrijf in een der zalen
van Hotel Krasnapolsky.
Na discussie werd besloten, rlen minis
ter te verzoeken toe te staan, dat naast
bet bedoelde hruinbrood ook gebakken mag
worden kleiii witte brood Van een gewicht
lot een maximum van 65 gram gaar ge
bakken tegen een minimum prijs van 3
cent per stuk', ook in het belang van het
personeel, waarvoor anders niet voldoen
de werk zou zijn;
2e. werd algemeen de noodzakelijkheid
betoogd om het stelsel van de broodkaar
ten op te heffen en bij de nieuwe re
geling het hruinbrood te verstrekken te
gen een uniform lagen prijs;
3o. den bakkers het loonbakken van
witte brood, te verbieden;
Staande de vergadering stelde een aan-
tal leden een belangrijke hoeveelheid ha-
len bloem van hun eigen voorraad he
schikbaar voor hun collega's, w'ier voor-
raad bloem niet toereikend is om hun ge
wone hoeveelheid .witte brood tot 24 dezer
te kunnen blijven bakken. Ook zal den
minister verzocht worden een algemeenen
maatregel te dezen opzichte te treffen.
De Haagsche afdeeling van de Vereeni
ging van Werkgevers in het Bakkersbe
drijf heeft besloten, als gevolg v,an de mi
nisterieele beschikking om van 24 dezer
af geen bloem te mogen verbakken, waar-
door beschuit, luxe brood, kadetjes enz. uit
gesloten worden, het personeel aan te zeg
gen, dat van dien datum af de arbeids
overeenkomst ontbonden is en dat deze
voorlooptg van dag tot dag moet worden
aangegaan.
Slechts in de uiterste noodzakelijkheid
zal tot ontslag worden overgegaan.
Ook de Vereeniging „De Véreenigde Luxe
Broodfabxikanten te Rotterdam overweegt
een soortgelijken ma-afregel.
Post uit de „Sussex."*
Aan het strand te Noorilwijfc aan zee
zijn gistermorgen aangespoeld en door de
kustwacht naar het postkantoor te Noord.
wijkB'irinen overgebracht 2 postzakken, be-
vattende brieven en aangeteekende stuk.
ken bestemd voor Engelsch-Indië en Egypte.
De stukken waren geheel doorweekt, maar
de adressen waren voor het meerendeel
goed leesbaar. Vooral die van de binnen,
sta brieven, daar de zakken stijf warerr
vastgebonden. De aangeteekende stukken Wa
ren volgens de bijbehoorende lijst allen aan.
wezig. Men vermoedt, dat de zakken af.
komstig zijn van. de getorpedeerde „Sus
sex."
Torpedo aangespoeld.
Gistermorgen is to Bergen aan Zee een
Duitsche torpedo aangespoeld.
De „Tubantia.'t
Op de pchrifteltijkó vragen van het Twee-
ie Kamerlid, den heer Nierstrasz,< betref
fende het opderxoek naar den ondergang
van de „Tubanlia", ingezonden 30 Maart,
luidt het antwoord van den minister van
staat, minister van binnenlandsche zaken,
lijdelijk voorzitter van: den raad van mi
nistère.
1 en 2. De regeering is niet voornemens
het onderzoek van de vraag, wie voor
den ondergang der „Tubantia'- aanspra
kelijk is over te laten aan de reederijvan
hel schip.
Do regeertog zet zelf dat onderzoek,
voor zoover het haar mogelijk' is, met
voortvarendheid en nauwgezetheid, voort.
3. Do regeering zal voortgaan het feiten,
materiaal, benevens de resultaten der in. -
sfructie openbaar te maken voorzoover de
ze openbaarmaking het verder onderzoek
niet zal schaden.
En op die omtrent de uitoefening der
scheepvaart, zonder kans op vernietiging
(an schepen, luidt diens antwoord:
1. Het is der regeering niet duidelijk hoe,
hij de nimmer te voorziene gebeurlijkhe
den uit den oorlogstoestand ter zee voort
vloeiende, overleg met vreemde regeerin-
~"en zou kunnen leiden tot "het verkrijgen
van zekerheid, dat of in hoever Neder-
landsche schepen m alle omstandigheden
gevrijwaard zouden zijn voor vernietiging.
2. Uit het vorenstaande volgt, dat de re
geering het antwoord op de tweede vraag
schuldig moet blijven.
De „Columbia."-
B|ij de directie van den Kon. West-Indi-
schen Maildienst is van den kapitein oer
„Columbia" het volgend telegram ontvan-
gen:
De „Columbia" kwam te middernacht te
Gravesend aan. D_e toestand van het schip
is onveranderd; in voorruirru 2 stond «twee
voet water. Door middel van do scheeps-
jompen is het verder zinken voorkomen.
Het. Noorsche stoomschip „De Nanna"was
het eerst bij ons na de ramp; later kwam.
bet tBylgische „Aitha". Binnen dertig mi
nuten na liet ongeval kwam een Engel-
sche torpedoboot langszij. Alle lof voor'
de vlugge en uitgebreide hulp, welke de
■-ehepen der Bjritsche zeemacht verleenden,
gedurende 18 uur tot onze aankomst hier.
Het schip heeft een groot gat onder zijn
bakboordsboeg. Verdere scha.de vooralsnog
onbekend.
Uitvoer van ruwe cacaoboonen.
Het „Stbld.'-' no. 162 bevat een. Kon.
'Besluit van 14 dezer, houdende wijziging
van het verbod van uitvoer van ruwe ca
caoboonen.
Daarbij is bepaald: De uitvoer van ru
we cacaoboonen, benevens alle producten
daajvit is verboden van den dag der af
kondiging van dit Besluit.
Wij1 behouden ons voor dit verbod tij
delijk op te heffen of in bijzondere ge
vallen daarvan ontheffing le doen rer-
leenen.
Buitengewone kommiezen.
Blijkens de memorie van antwoord inzake
hot wetsontwerp tot verhooging van het
Vilde hoofdstuk B der staatsbegroofing voor
het dienstjaar 1916 zullen de militairen!,
die als huitengewoon kommies worden aan
gesteld, voor de werkzaamheden als kom
mies ondergeschikt zijn aan de hoogere
belastingambtenaren en de door dezen te
geven dienstorders hebben op te volgen.
Overigens blijven zij militair cn blijven
dus in het militaire dienstverband met allo
daaraan verbonden gevolgen.
Het aantal militairen, dat zich,voor eein
plaatsing als buitengewoon kommies heeft
aangemeld, overtreft verre het benoodigde
aantal. Hun toelage van f0.50 daags zal
noch geheel, noch gedeeltelijk worden afge
trokken van degezinsvergoedingen.
In verband met de gevraagde inlichtin
gen omtrent het bedrag der premiën, welke
de minister voornemens is toe te kennen, ia
een afschrift van de ontworpen regeling ter
griffie nedergclegd, ter inzake van deleden.
j. V i
Naar aanleiding van het Komnklijfc be
sluit van 10 Maart, waarbij geregeld is het
tijdelijk aanstellen van militairen tot bui
tengewoon commies, heeft de minister van
financiën o.m. aan de militairen, die voor
aanstelling tot buitengewoon commies in
aanmerking worden gebracht en niet we
gens nader gebleken ongeschiktheid bij hun
korpsonderdeel worden teruggeplaatst, toe
gezegd, dat bij de .eerstvolgende examens
voor kommies van het aantal plaatsen
voor hen worden opengesteld, zoodat zij
voor die plaatsen zullen voorgaan aan an
deren. Tevens is voor deze buitengewone
kommiezen een verlofsregeling getroffen,
waardoor zij zooveel mogelijk in het genot
van een verlof van twee dagen per maand
gesteld kunnen worden, ^Nj. jCtij"}