Maandag 29 Mei I9tt>
69"* Jaargang
NO 19152
Het al te goede hart.
Deze courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per kwartaal: Voor Schiedam en Viaardingen fL 1.25, franco
par post fl. 1-65.
Prijs per week: Voor Schiredam en Viaardingen 10" cent
Afzonderlijke nummers 2 cent
Abonnementen worden dagelijks aangenomen,
Advertentiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een
uur aan het Bureau bezorgd zijn.
Bureau: Lange Haven No. 111 (hoek Korte Haven).
Prijs der Advertentiën: Van 16 regels fl. 0.92; iedere regel meer
20 cents. Reclames 80 cent per regel. Groote letters naar de plaats die zij
innemen.
Advertentiën bij abonnement ep voordeelige voorwaarden. Tarieven
hiervan zijn gratis aan het Bureau te bekomen.
Dagelijks worden zoogenaamde kleine advertentiën opgenomen tot den prijs
van 40 cents per advertentie, bij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen.
Deze advertentiën worden, mits -voor 3 aciitereenvolgende nummers opge
geven, slechts 2 maal berekend.
Intereaminumdc Telefoon Ho. J03.
Bericïit.
Zij, die zich met ingang van 1 Jnni
a.s., voor minstens 3 maanden, op de
Schiedamsche Courant" abonneeren,
ontvangen de tot dien datnm verschij
nende nummers gratis.
MILIT1E.
Trjjstelllng van Geestelijken enz.
De Burgemeester van Schiedam,
maakt bekend, dat omtrent de hieronder
genoemde ingeschrevenen voor do militie,,
lichting 1917, dezer gemeente, op hun aan
vrage om vrijstelling van den dienst wegens
het bekleeden van een geestelijk- of gods-
dienslig-mensehlievend ambt of het opge
leid worden tot zoodanig ambt, door Ge
deputeerde Staten dezer provincie de. ach
ter ieders naam vermelde uitspraak is ge
daan.
Jacob Hoek, student in de Godgeleerd
heid, voor één jaar vrijstelling van den
dienst bij de militie verleend; Johannes
de Koning, R. K. Ordebroeder, idemAdria-
nus Martinus Meeder, idem, voor goed vrij
stelling van den dienst bij de militie ver
leend; Wilhelmus Fredericus Neididem,
voor één jaar vrijstelling van den dienst bij
de militie verleend; Joris Martinus van
Noort, idem, idem; Johannes Antonius Jo
seph Scheffers, student in de Godgeleerd
heid, idem; Dirk Antonius Jozef Smits,
idem, voor goed, vrijstelling van den dienst
bij de militie Verleend; Reinier Steens,
idem, voor één jaar vrijstelling van den
dienst bij de miütie verleend; Theodorus
Johannes Trouwborst, R. K. Ordebroeder,
idem.
Van deze uitspraken kan gedurende tien
dagen," te rekenen van den datum dezer be
kendmaking, bij de Koningin in beroep wor
den gekomen:
lo, door den ingeschrevene, wierf de uit
spraak geldt, of door zijn vader, moeder,
voogd of curator;
2o. door elk der overige voor de ge
meente ingeschrevenen of door zijn vader,
moeder, voogd of curator;
So. door den Commissaris der Koningin
in do provincie.
De personen, onder lo. en 2o. bedoeld,
moeten het verzoekschrift, waarbij in be
roep wordt gekomen, behoorlijk met rede
nen omkleeden en ter secretarie dezer ge
meente, afdeeling Militie, inleveren.
Verzoekschriften niet ingericht of niet
ingeleverd op de hierboven aangegeven
wijze, kunnen geen, gevolg hebben.
Schiedam, 29 Mei 1916.
'De Burgemeetter voornoemd,
i K, L. HONNERLAGE GRETE,
BUITENLAND,
Roman naar het Duitsch van Marie Diers
9)
Hij zei die vraag ietwat plagend iro
nisch, aisjOf hij met de onschatbare h'uip
Slechts een grap bedoelde als van een
plaagzieken ,oom. Maar in den grond hield
hij het daar werkelijk v,oor niet zoo
zeer daad werkelijke h'uip, daaraan dacht
hij eigenlijk nauwelijks en zou haar daar-
vjoor niet eens noodig1 gehad hebben
als wel VjOor het vangen van patiënten.
Renate Grppius als zijn assistente, dat
W'u bij allen, bij wie dokter Gropiushad
gepractisseerd, geducht trekken.
Renate kjon geen woord zeggen. Haar
bevende, willooze, koude hand lag in de
zijne, die VjOchtig warm aanvoelde. En
terwijl zij den, praatzieken, weinig" eer
waard igen ipuden man aankeek, van wien
rfterf vertelde, dat Hij1 dikwijls niet gei
rföeg geld had om! zijn kuur te betalen,
Werd zij plotseling; zonderling ontroerd.
Met een snellen, als 't ware om hulp
ZfOekënden blik, keek zij naar den stoel
voor de schrijftafel, alsof haar vader daar-
'rf nog zat en haar heimelijk! van onder
zijn dikke wenkbrauwen een knipoogje
moest geVen: „Doa 't maar, meid, hij
k&n 't wiel gebruiken,"' Z(0oals hij zool
dikwijls gedaan had in de woningen der
ijrmen, wanneer er gewaakt moest wor-
Yau hejfc Westelijke front
De toestand.
De laatste legerberichterf gewagen nog
steeds van den taaien Weerstand derFran-
sche legers tegen den nimmer verminde-
renden D'uitschen druk in het gebied van
Verdun. Na de verovering van Cumières
is die druk nog toegenomen op den Mort
Homme, -die thans van de West-, Noord
en Oostzijde omsloten is. De linie loopt
tusschen hoogte 265 en 295 door, ten
Zuiden van Cumières naar de Maas, Het
Duitsch© front ten Westen van de rivier
is daardoor in directe aansluiting geko
men met dat ten Oosten van de Maas.
De stafberichten van Zaterdag spreken we-
detom van nieuwe aanvallen in dit ge
bied ditmaal v,an de Franschen uitgaand,
die er in geslaagd zijn het dorp Cumiè
res van de Oostzijde binnen te dringen
en verscheidene Duitse be loopgraven ten
Westen Van. het dorp te bezetten. Het
Duilsche communiqué erkent dit, noemt
■echter de bezetting] 'tijdelijk en spreekt
van de zuivering van het veroverde punt,
hoewel de Franschen nadrukkelijk mel
den, dat de vijand niet bij machte was
- ze van het vermeesterde terrein terug te
dringen.
'Op den rechter Maasoever wordt in de
beide berichten van afgeslagen aanvallen
gewaagd. De Duitschers hebben hun linie
iets naar voren geschoven aan den Zuid-
westelijken rand van het boseh van Thi-
aumont. In de gevechten ten zuidwesten
en ten zuiden van het fort Douaumont
hebben zij sedert den 22sten Mei 48 of
ficieren en 1943 manschappen gevangen
genomen.
Het Duitsche legerbericht van Zondag
luidt:
Duitsche veik'ennersafdeelingen zijn van
nacht op verscheidene pun'en van het froni
de vijandelijke stellingen in Champagne bin
nengedrongen en hebben ongeveer 100
Franschen gevangen genomen.
Ten Westen van de Maas heeft de vij
and onze stellingen op de Z. W. helling
van den Mort Homme en bij het dorp
Cumières aangevallen. Hij is overal met
groole verliezen afgeslagen.
Ifet officieele Fransche communiqué van
Z ond ag;m id d ag zegt:
In Arg'onnc hebben de Fransche troepen
bij heuvel 285 (Jlaute Chevauchée) de
zuidzijden bezet van drie mijn (rechters,
ontstaan door het ontploffen van Duit
sche pijnen. 1
Aan den linker Maas-oever een vrij le
vendig bomibaidement in de streek ten
oosten van den Mort Ilomme. Op den
rechter Maas-oever en in Woëvre tusschen-
poozend artillerie-gevecht. In den Elzas
den, om een armen kerel, die zijn lichaam
zelf verwoest had erf op 't uiterste lag,
te helpen.
Maar haar vader zat niet meer inden
schrijftafelstoel, maar burgemeester en ad
vocaat Lüdicke met zijn puntbaardje. Die
kéék haar ook wel aan, zelfs zeer stijf,
maar dat waren geen blikken, die van
onder dikke wenkbrauwen zulke krach
tigo stralen uischoton, Jat men in hun
licht plotseling den eigen weg helder en
duidelijk meende te zien. Dit waren half
ironische, half medelijdende blikken, waar
in zoo iets als: ja, ja, kinderen, doet
zooals gij wilt. 't Is wel niet mooi, maar
wat blijft uüeden anders over?"
„Nu, maar ik vind toch." zei plotseling
uit den achtergrond, mei oen stem, die
v|an inwendige woede beefde, de jonge
ziekenhuisdokler, B|ob Andreas: „Men be
hoort mijn nichtje toch tijd te laten, zij
is immers nog in 't geheel niet gevraagd.
Het is toch ©en aanbod dat toch
voor het minst iets ongewoons f
„Pardon, waarde Robert," zei mevro'uw
Gropfus heel bedaard. '„Je verkeert in
een dwaling en oordeelt wel wat te haas
tig. Je weet toch, dat ik daar straks
naar haar toegegaan ben. Ik heb uitvoe
rig alles met Renate besproken, haar de
licht- en schaduwzijden niet waar, hart
je, je herinnert je toch
Zij was weer onrustig en kortademig
geworden, sloeg haar arm. om Renate's
schohders', en drukte haar gezicht tegen
het hare.
zijn twee pogingen van deal vijand om
ten noordoosten van Wattweiler (ten noord-
v, eslen van Altkirch) een man val te doen
belemmerd door het v'uur van de Fran
schen. dat den •Duitschers belette vooruit
tc komen.
Aan het Engelsche en het Belgische
fiont artillerie-gevechten. Te Manietz heb
ben Engelsche troepen een inval gedaan
in een vijandelijke loopgraaf.
Van liet Oostelijke front.
Duitsch legerbericht.
Van Zondag: 1
De 'toestand is onveranderd.
Een "onzer vliegers heeft bij Slonim een
Russisch Vliegtuig in ©en luchtgevecht neer
geschoten. De twee inzittende Russisch©
officieren 'zijn gevangen genomen.
Oostcnrijksch legerbericht.
Niets Van belang.
Russisch legerbericht.
GisberfZaterdagjnacht hebben de Duit
schers na voorbereiding door hevig-geschut
vuur 'ten Zuilen van het Driswiaty-mear oen
aanval op onze stellingen gedaan. Door ge
concentreerd 'geschut- en geweervuur h eb
ben wij den vijand teruggedreven.
Op de rest van het front geweervuur.
Vijandelijke vliegtuigen zijn over tal van
sectoren van ons front gevlogen. Een heeft,
door 'ons vuur getroffen, achter llloekst
moeten landen.
Van het Zuidelijke front.
D'e toestand.
Op het Italiaansche front naderen de Oos
tenrijkers steeds dichter de plaats Asia go,
ten Zuiden van liet Sugana-dal, terwijl zij
in het Astieo-g'ebiel op1 twee kilometer,
van Arsiero staan. Voor het oogenblik vor
men Geze twee plaatsen het voornaamste
do-el Van bet Oosbenrijksehe offensief. De
Oostenrijkers hebben het pantserwark Casa
Ratli, <ïat deel uitmaakt, van de vesting
gordel Van Arsiero reeds bezet. Met het
hierbij in hun handen gevallen geschut,
is het Veroverde kanonnental thans gestegen
lot 284.
De oorlogscorrespondent van liet „Freirf-
dcnhlatt" 'meldt: Tot dusver hebbctn i.kj
Ocsienr.-Ilongaarsche troepen 250 K.M.2. Ita.
liaamsdh gebied bezet. Pogingen van. den
vijand om ons offensief te stuiten zijn jmis-
lukt. 'Ons aanvalsfront is dicht voor de
binnensljj Verdedigingsgordel van lid
Italiaansche 'hoofdstellingen in het gehield
var 4siago- en Arsiero.
't Oor cnrijkseh© 'legerbericht van gisteren
meldt nog:
Onze troepen hebben het pantserfort Cor-
mnlo, tien Westen van Arsiero, bemachtigd
en ijfu liet! versterkte kamp van Asiago (de
permanente 'dalversporring in de Val d'Assa,
ten Z.W. ran den Monte Interrotto geno
men.
Vnn het Balkanfront.
Aan de G ri oksolie grens.
Het officieele Bulgaarschc legerbericht
meldt:
Zaterdag hebben afdeclingcn van onze
in liet Stroema-dal opereerende troppen den
zuidelijken gang van den nauwen pas van
Ruphael, zoomede de aangrenzende hoog-
Renate had gezien, ho-o de dikke, oude
dokter onder de toornige woorden van
haar neef geschrikt en een Weinig ven-
bleekt was. Hij had iets nameloos on
manlijks en onbeholpens over zich. Re
nate schoof zijn sponsachtige krachlelooze
hand, die nog*altijd do liane omklemde,
of veeleer zich daaraan vasthield, weg,
keek hem vastberaden in de oogen en
zei„Ik heb een besluit genomen, ik
neem liet aan."
„RcnntoT' klonk de jeugdige, heftige slem'
als een pistoolschot van 't raam.
„Renate, hartje, zie je, je weet wel
wat je doet!" vleide haar moedor aan
haar hals. i
„Dan is het dus in orde, juffrouw Gro,-
pi'us," slotterde dokter Iliinefcld,
„Nu, vooruit dan maar," zei de bur
gemeester lachend.
De h«T Ahrens zei niets/
Renate hield de helder brandende m'uur-
lagnp in de hand -en hief die hoog er
o>p ten einde don zonderlingen bezoeker
te zien., die o,m tien uur nog naar bo,
Ven kwa,m. „Blob!" riep zij verbaasd.
Hij stond voor haar, verhit, met zijn
kleine pet achter ,op 't hoofd en vergat
zelfs die af te hemen. „Goed, dat jk,
ten ten oosten en ten westen van de. Stroe-
ma bezet.
Vijfen-lwintig-duizend Bulgaren hebben
de grens overschreden en een Gnekreli
fort bezet aan de Stroema en .toviw het
Station en de brug van Demirhis-..tr.
1 Duitsche en Bulgaarschc pffb :ei en had
den zich Donderdag naar den Gr: «Lsrhrii
'commandant aan den Rupel b -g wen en
piedegedeeld, dat zij bevel ha 1 Jen o 11 ran
gen den Bulgaarschen linkervleugel L he
veiligen tegen een aanval der geallieerden,
i Zij stelden voor het fort te bezetten vol
gens de regelen der neutraliteit, z .oils die
te Athene waren geïnterpreteerd on ver
langden dat de Grieken zich binnen 24 uur
■zouden terugtrekken.
De commandant seinde naar Athene,
waarna een protocol werd geteekend, waar
in de Duitschers en Bulgaren beloofden het
fort terug te geven, zoodra de reden voor
de bezetting zoude hebben opgehouden te
beslaan. De Grieken trokken loc-n zonder
weerstand te bieden af. met uitzondering
van een compagnie, die 24 scholen losten,
'maar toen terugtrok op beslist, order uit
'Athene.
De Duitschers en Bulgaren bctoonen ook
groote activiteit te Monthi. ten noordoosten
van.Kawala, waar zij pontons, enz., bijeen
brengen met het doel over de Me-dn te
trekken.
In den Kankasns.
Russisch' legerberich.t.
Van Zondag:
In de richting van Mossoel, gingen de
Turken, gesteund door Koerden, in de rich
ting van Serdecht over tót den aanval.
Door een reeks tegenaanvallen met de ha
jonet en cavalerie charges wertton zij ech
ter genoodzaakt terug te trekken. Zij leden
belangrijke verliezen.
Van Zondag:
Op het front Rawandoes—Der gala heb
hén wij een* aanval van aanzienlijke Turk-
sche strijdkrachten afgeslagen.
Turk'sch legerbericht.
Van geen enkel front iets van. belee-
kenis.
Ter Zee-
Die duikboot- en m ij non oorl og.
To Toulon is man wal gebracht de (be
manning Van liet italiaansche /teilschip
„La ïtfda", dat door oen Bujtsdhe duikboot
in don grond, is geboord. n
Lloyds meldt, dal de Engelsche stoomboot
„üenewO'Od" 'gezonken i,s. De Iroinmnuufi
is Aan land gebracht. j
1 Let Italiaansrlie stoomschip „Mui n\ ia" is
in o'; Middellanihstilie Zee golorpteheid en
gezonken.
Volgens feön ander Lloyds beril hl is een
stoomschip „Hercules", welks nationaliteit
niet bekend is, gezonken.
T o rp edo b o o ton Verloren gegaan.
Hel Fransche blad „Radical" bericht, dat
een Engelsche en oen Fransche torpet obool
den 17ein of den 18en Mei aan jde Afri-
kaansdic kust op mijnen gelonpen en totaal
verloren gegaan zijn. Do bemanningen zijn
gered.
je vind. Dat treft p'rachtig. Waar is je
moeder?"
Hij sprak' heftig en gebiedend als iemand,
die daar iets te zeggen had. „Zij is naar
bed gegaan," zei Renate. „Maar wat hob
je toch?"
l,Wat ik' ,lieb? Hm, 'k heb alles wat
mijn gedachten geen rust ]aal. Ik ben
'uit de baraks daar ginds weggcloopen, wee
mij, wanneer er iets gebeurt. Maar 'I van
nacht nog zoo Uithouden? Ik zou mor
gen gek: zijn. Een mensch kan ten slot
te toch ook! niet alles."
„Wat wil je toch, (Bob? Ach, sta daar
toch niet ZiOo. Kijk toch niet zoo!"
Hij drukte zicji plotseling tegen de teu,-
ning, klemde de lippen opeen en «chud-
de, wanhopig over zichzelf, hel hoofd*
Ik ben als gek. Ik ken mezelf mutineer.
Waaraan denk ik eigenlijk nog? WaL zie
ik dan nog v'oor mij? Ik bén steeds op
het punt. de vrooselijk'ste domheden to Jie-
gaan. 'Och maar daarvan begrijp je im
mers toch niets."
„,Maar zeg het dan toch eindelijk, Bob.
Is er iets ergs gebe'urd? Houd nu gmn
voorrede. Wat is er dan toch?"
Hij grijnsde bitter -en wanhopig. „Dwaas
heid," mompelde hij. Toen beet hij haar
plotseling: „Je moogf niet naar llüuefeld
gaan, dat is 't.'" 1
„Wat?" stotterde Renate. „Waar denk' je
aan? 'Kom je daarvoor nu hier?"
„Ja natuurlijk1, daarom. Ik' zie liet den
geheelen tijd voor mij en daar straks
in. 'mijn kamer dacht jjjc werkelijk, dal
Russische mijnzoekers vergaan.
Een Wolff-telegram meldt, dat Zaterdag
middag 'na een verkenningstocht langs -Ie
Lust van Koerland, een Russische mijnzoe-
Ler m den westelijken, ingang van de .Golf
van Riga op een mijn geloopen en gezon
ken is.
Diverse berichten.
In Ierland.
Zaterdagavond 'is te Dublin een procla
matie uitgevaardigd, waarin wordt nmde-
gk't-rid, 'Jat tengevolge van de ongunstig"
-> e.iiiimig en de onrust, die in sommige gc-
JeriteU van Ierland nog Jieerrehen, de staat
van beleg in geheel Ierland tot nadere,
annkoudigitw kil voortduren.
Wilson en. de V rede. t
De 'president der Nooid-Ameriknanscbe re
publiek heeft Zaterdag te Washington de
mei 'spanning verwachtte redevoejiug voor
de '\ereeniging ter bevoidciring van den
viede gehouden.
llil
iide, dat de oorzaken van den JZuro-
ptwJien oorlog aanvankelijk niet van stof-
fclijken tuind when. De groot© mogeiidliedem,
niuSTteü 'tot oen vergelijk komen op de tbasi».
van 'wat in den grond iiuti gemcenscha])-
j olijk belang was. In Je eerste plaats jieeft
eik Volk het recht, te beslissen, waq Jiet
regeeren 'zal in -de tweede plaats hebben ^de
'kleine 'staten evenveel recht, om de eer
biediging 'tic eischen van hun souvereiniteit,-
ais 'Je grootte staten; m de tiende(pkia,ts lieofl}
de 'wereld hel recht, te eischen. dat fzij ver-_
lust 'w-orlt van iedere viedcsvoi'stoiing, die
he! ge\olg is van een agnessieveai geest, j
Wikon Verklaarde vei\le,r, dat de Veree-
nigde .Staten bereid zijn. deel uit te maken
van welk verbond van lauden ook, da,t jge-
Viiniwl Svoidt, om de/Je principes te ver
werkelijken en de naleving er van legen
,ewriddadige inbreuken te vrijwaren.
in hel vervolg van zijn rode zeide .Wilson,
dal tiet eigendomsrecht van de Verenigde
Stoten in deztei oorlog nauw betrokken is
geworden. 'Hoe langer de oorlog duu.rl. ile-v^e
nauwer zullen Wij er bij betiokkon wotdeu.
Hier Tnoet een tün|d aan konten. Als de
oorlog eindigt, hebben wij er oveuvod ba-
lang bij, dat de vrede oen blijvende pal
zijn 'als do oorlogvoerende mogendlioleirf
.-elf. 'Als liet ooit ons voorrecht zal pijn, om
hel initiatief tot de vrede-soniderliatirichHg'rfii
te nemén, of voor lien coil wetg je banen
ouder de oorlogvoerende partijen, dan beu ik
er zieker van. dat 'hel volle in (de Venxmigdii
S'aten Van de regpering zal verlangem, dat
zij slappen nioeiiit in dc richting, die dooi
de volgende jiunten worden aangegeven
Ten eerste: een veirgelijk tmsscbon de
oorlogvocirejideia betreffende, hun eigen en
onmiddellijke belangen voor ons zelf ver
langen, 'wij' feil ellen ons in liet geschil ,in
geen énkel lopzicüit partij.
Ten tweede Hullen wijl ©r op aandringelri,
dat 'er een algemeen a oVereenkoimst tus-
sillicn Je paties getroffen wordt, met het
doel, 'de ztee vrij te houden dn je zoraen,
dat e,r goen inbreuk zal gemaakt worden (Op
de vediglieid der groote verkeersroutes, die
moeten Ojienstaan voor een on gehinderd g-1-
bruik Van aile nlati.es en tevens mei hak
doel, on; te verhinderen', dat er c?n porlog,
Is'guniien Wordt, in logeuspraak met de ver
dragen of zonder waarwhinving en zonder
volledige ondenveiqil'ng van de oorzaken aan
mijn \-©rslaud op den loop was. Belachelijk',
onzinnig, hè? Maar nu in ernst, Renate.
Je hebt je daiar straks lalen overrom
pelen. Je doet dat niet. Je gaat niet'
naar dien aan drank' verslaafden, luien,
dikken onwetenden kerel."
„.Maar Bpb, schimp (och niet zooWoesl.
Fm maak niet zoo'n .Inwaai. Je brengt
hel lieeJe h,uis nog in onscliiuhling. Wat
heeft die arme dokter je gedaan? Nu
ja, tiij kotnil niet goed vooruit, dat is
we,! zijn schuld. Laat dat toch, ik! Wil
zien of ik hein niet een beetje kan hel
pen."
,,W'cJ, dat moet je juist niet doen. Dat
is juist zoo'u razende k'rankzimiighcid.
Waarom 'zou je dien bolpen? Dat is im
mers klinkklare onzin. Alleen omdat ieder
een 'van je houdt, daarom wil hij (je
hebben. Als lokaas, begrijp je? Lieve he
mel, Nate, jo bent een kind. J all io bei
den licht omstreeks twee honderd mar
ken maandelijks te verteren. Wal heb je
hier in de stad meer noodig? Daarvoor
moicit jij jc nu voor een luien kerel af
sloven i
„Rob," 'zei Nate, „zullen wo dit niet
liever morgen bespreken? Mama zal 'it
kowen en roepen
„Nu goed, .laten 'we dan naar oom's
kamer gaan. Dat is do beste plaats er
voor. Kom." Hij ham haar de lampuit
de hand, ging haar voorcm zette die
daar nfeer. Zij vjcdgde half angstig1.
(Wordt vervolgd^,
O
Renr, nep door de gang om de lamp
uil te ~*oen' en. de deuren te sluiten/
Opeens ging beneden de voordeur open,
iemand strompelde door den half don(.
keren ingang en snelde daarna met twee,
drie sprongen de wenteltrap op.
Een Reuterbericht uit Saloniki meldt
hieromtrent:
