De oorlog. 69*" Jaargang. Zaterdag 3 Juni 1916. No. 15156 Eerste Blad Het al te goede hart. j D^e courant verschijnt d age lijk smet uitzondering van Zon- en Feestdagen. Schiedam en Vlaardingen fi. 1.25. franco per post fl. l.oo. Prijs per week: Voor Schiedam en Vlaardingen 10 cent Afzonderlijke nummers 2 cent Abonnementen worden dagelijks aangenomen. Advertentiën voor het eerstvolgend nummermoeten des middags vóór een uur aan het Bureau bezorgd zijn. Bureau: Lange Haven Xo. 141 (hoek Korte Haven). Prijs der Advertentiën: Van 16 regels fl. 0.92; iedere regel meer 20 cents. Reclames 30 cent per regel. Groote letters naar de plaats die zij innemen. Advertentiën hij abonnement op voordeelig© voorwaarden. Tarieven hiervan zijn gratis aan het Bureau te bekomen. Dagelijks worden zoogenaamde kleine advertentiën opgenomen tot den prijs van 40 cents per advertentie, bij vooruitbetaling aan bet Bureau te voldoen. Deze advertentiën worden, mits voor 3 achtereenvolgende nummers opge geven, slechts 2 maal berekend. Intercommunale Telefoon Xo. 103. Kennisgeving. kiezerslijst kamer van KOOPHAN DEL EN FABRIEKEN. De Burgemeester van Schiedam, Gezien art 7 alinea 2 B. van het konink lijk besluit van 4 Mei 189G (Staatsblad no. 76); Noodigl uit allen, die niet voorkomen op de laatst vastgestelde lijst van kie zers voor leden der Kamer van Koophan del en Fabrieken dezer gemeente, maar aanspraak kunnen maken om pp die kie zershjst geplaatst te worden, daarvan aan gifte te doen vóór 1 Juli a.s. ter gemeente secretarie, afdeeling Bevolking (School straat J.2), alwaar formulieren van aan gifte kosteloos verkrijgbaar zijn, en brengt tevens in herinnering art. G van bovengemeld koninklijk besluit, luidende: Om kiezer van leden eencr Kamer te zijn, moet men: A. kiezer zijn van ieden van den Raad der gemeente, waar do - Kamer is geves tigd; J3. aldaar bestuurder of méÜebesluur der zijn en gedurende ten minste twaalf achtereenvolgende maanden zijn geweest, van een bedrijf van handel of nijverheid. Schiedam, 3 Juni 191G. De Burgemeester voornoemd, M. L. HONNERLAGE GRETE. Kennisgeving. Burgemeester en Wethouders van Schio- dam; Gelet op art. 14 der ,Verordening. op het Grondbedrijf van den 20sten Decem ber 1911 (Gemeenteblad no. 64), Doen te weten Dat de rekening en verantwoording van de inkomsten en uitgaven van genoemd B|edrijf, over het dienstjaar 1915, op he den aan den raad is ingediend, en met de balans- en winst- en verliesrekening te gelijk op de secretarie der gemeente voor een ieder ter lezing is (nedergelegd en met genoemde stukken tegen betaling der kosten, in afschrift aldaar verkrijgbaar is gesteld. En hiervan is afkondiging geschied, waar het behoort, den 3 Juni 1916. Burgemeester en Wethouders voornoemd, M, L. HONNERLAGE GRETE, V. SICKENGA, Burgeravondschool te Schiedam Inschrijving van nieuwe leerlingen. De Directeur maakt hiermede bekend dat Roman naar het Uuitsch van Marie Diers 13) Bieideiï waren ten slotte geheel afgemat ©n de strijd werd gestaakt, mevrouw Gro- pius moest gaan rusten, zoo van streek voelde zij zich. Toen Bjob kwam, lag Renate voor het buffet geknield, zij wikkelde kopjes uit de papieren en zette ze in de vakken. Hij begon nu ook dadelijk te knorren. „Natuurlijk I Jij weer alleen bezig 1 Renate, ik heb spoedig geen achtig meer voor je! Je vergooit 'jef met je goed hart! lerstand spreekt daar toch niet uit. Meen le in ernst, dat je de menschen, voor Vio jij je opoffert, daarmee oen dienst <lo©t? In tegendeel. J© kweekt hun slech te eigenschappen aan, hun zelfzucht, lui heid en laagheid, waarmee ge alles van öch. afschuiven en het door een ander laten doen. Wat mij betreft, ik zal je spoedig belachelijk gaan vinden. Maar dat Vil ik' je toch nog zeggen: Wie de we- teld achteruit brengen en tegenhouden, dat rijn niet de slechte, maar de goede men- sbhen, Die zoogenaamd© goed© harten, die niet neen kunnen zeggen, die geen na- *|®lijk Weerstand vermogen in zich heb- b&n', die zich alles maar laten aanleu,- en de slechten in hun slechtheid nog er op Maandag 5 en Dinsdag 6 Juni a. s. 's avonds tusschen 7 en 9 in het gebouw der Ambachtsschool St. Li- duinastraat, gelegenheid zal worden gege ven nieuwe leerlingen in te schrijven. Er moet worden meegebracht: 1. Een verklaring van het hoofd der Lagere School dat de leerling deze school geheel heeft doorkropen; 2o. Een in en ting she wijs. De Directeur der Burger avondschool, J. A. HINGMAN. Kennisgeving. Inrichtingen welke gevaar, schade of hinder kunnen veroorzaken. Burgemeester en Wethouders van Schie dam; Gezien liet verzoek van de N. V. MAAT SCHAPPIJ ,OXYGENIUM om vergunning tot het uitbreiden harer waterstof- cn zuur- stoffabiiek, met ©pn luchtzuurstefinstaila- ti" en oen inrichting tot het compruneercn van zuurstof en waterstof, gedreven dooi; 2 electromotercn van 60 P.K. cn één van 100 P.K. en 3 compressoren; Overwegende, dat het deskundig pnder- zoek met betrekking tot deze .aanvraag nog niet is geëindigd; Gelet op de Hinderwet; Beslui ten: de beslissing over genoemde qanvraag te verdagen. Schiedam, 2 Juni 1916. Burgemeester cn Wethouders van Schiedam, M. L. HONNERLAGE GRETE. De Secretaris, V. SICKENGA. BUITENLAND. De zeeslag. De ontmoeting van de Duitsche cn En- gjelsche vlooteskaders nabij 'de Deensche westkust blijkt een vlootactie van gewel digen omvang te zijn geweest Naar schat ting hebben aan dezen vreeselijken zee slag, die, Woensdagmiddag begonnen, tot Donderdagochtend voortduurde, niet min der dan honderd a honderdvijftig schepen deelgenomen. Do grootste verhezen schijnt inderdaad de Engelsche vloot te hebben opge'oopen. Het hieronder volgende com muniqué van de B|ritsehe admiraliteitkomt, wat de opgaven der Blritsche verliezten betreft, vrijwel overeen met wat de Duit sche ad mi rate staf daarover een dag eer der reeds meedeelde, behoudens de naams verwisselingen van enkele schepen. De Duit sche vloot schijnt op zeer behendige wij ze onverwachts te voorschijn te zijn ge komen, haar tegenstander een geduchten klap te hebben toegebracht en zich daarop haastig te hebben teruggetrokken naar haar veilige schuilplaats achter Helgoland. Onjuist 'is het daarom, zooals enkele sterken, Ja zeker, dat is mijn meening.'f Toen Renate doodstil, met den rug naar hem toegekeerd, geknield bleef liggen, ter wijl haar hoofd over de groote mand was gebogen cn slechts haar handen in hot pakslro© woelden, werd het hem op eens on heli age! ijk' te moede. Hij liep om haar heen en zag, dat groote tranen over haar gezicht rolden en in het stroo vie len. „Renate I" riep hij verschrikt. „Och, laat dat toch", zei zij en. veeg de de verraders haastig! weg. Zij Irachtto nog tegen hem te lachen. „Het is zoo dom. Ik ben alleen vandaag maar zoo dom." „Renate meisje mijn kereltje zei hij geheel onthust. „Wat heb je? Heb ik' dat gedaan? Met mijn afschuwelijk ge praat? Och, sloor je daar toch niet aan, je hebt je er toch anders ook niet aan ge stoord. Och, neen, neen, Nate, vergeet dat tobh, wees toch vroolijk, lach toch ween Ik heb immers niet alles zoo ge meend, ik zeg immers slechts al dien onzin, omdat ik! om jou reeds totaal in de war ben. Wat zie je er uil! .Te wordt nog ziek11? Nate had de grootste moeite hem af te weren en gerust te stellen, cn moest daarbij nog tegen de tranen strijden, die Van groote vermoeidheid en uitputting steeds weer te voorschijn wilden komen. Zij had er wat om gegeven als zij nu heel alleen haar kopjes had kunnen uit pakken. Zijn berouw, en wanhoop maak ten haar bijna nog! ellendiger dan zijn Buitsche Maden In hun eerste zege-artikelen het ree,'Is deden voorkomen, alsof het einde van Engeland's oppermacht ter zee 'nabij zou zijn. Het is nog verre (van dien; ld© Engelsche zeestrijdmacht Lm nog wel en kele schokken als deze verdragen, zij is bovendien gedurende den oorlog nog ge ducht versterkt. Het gevoeligste gevolg van den uitslag van dit gevecht zal j&chter zijn den 'teleurstellenden indruk, dien het in Engeland zal maken, waar men zich steeds medelijdend heeft uitgelaten over dc Duit sche vloot, zoo deze eens het ongeluk mocht hebben 'met de Engelsche slaags te faken. In Duitschland wordt deze gelegenheid weer 'eens aangegrepen voor het houden (van ©en bverwinningsfeest. In diverse groote steden zal dat Maandag a s. op (Ie scholen gevierd worden. Dc „Lokal Anzeiger" berekent de ge zamenlijke verliezen der Duitschers op 23.056 ton, die der Engelse hen op 133.210 Het „Berl. Tagebl," stelt het verlies van groote oorlogsschepen aan Duitschen kant op 13.200 ton, dat (van Engeland op 102 980 ton. 'tEngcdsöh e communiqué. De Britsche admiraliteit deelt d.d. gisteren mode In den namiddag van 31 Mei heeft een treffen ter zee plaatsgevonden, hij de kust van Jutland. De Engelsche schepen, die het heetste van liet gevecht hadden door te maken, waren do slagkruiservloot, ©enige kruisers en lichte kruisers, gesteund door vier snelle slagschepen. Daaronder waren de verlie zen zwaar. De Duitsche slagvloot heeft, begunstigd door" het slechte zicht, een langdurig ge vecht met onze hoofdkrachten Vermeden. Kort naaat deze op het tooneel ver-che" nen, is de Duitsche vloot naar de haven teruggekeerd, echter niet dan na zwaar to zijn gehavend door onze slagschepen. De slagkruisers Queen Mary, Imlefati- gabfe, Invincible en de kruisers Defence en Black Prince zijn in den grond geboord, 4e Warrior is onklaar geschoten gn moest, na gesleept te zijn, door de bemanning worden verlaten. Voorts is bekend, dat de torpedojagers Tipperary, Turbulent, Fortu ne, Sparrowhawk en Ardent zijn verloren gegaan, terwijl er nog 6 worden vermist. Er is geen Engelsch slagschip of lichte kruiser in den grond geboord. I|a vijandelijke verlieze^i zijn ernstig. Ten (minste één slagkruiser is vernietigd en één ternstig beschadigd. Eén slagschip (moet door onze torpedojagers tijdens den nacht in lion grond zijn geboord. Twee lichte kruisers zijn onklaar geschoten en waarschijnlijk ge zonken. Hot juiste aantal vijandelijke tor pedojagers, die tijdens het gevecht buiten gevecht zijn gesteld, kan niet met zekerheid worden vastgesteld, doch moet aanzienlijk zijn. (Van de groote schepen, in liet Duitsche communiqué niet vermeld, volgen hier en kele bi zonderheden: De „Invincible", in 1907 van stapel ge- loopen mat 20.300 ton; de bemanning be stond uit 730 koppen. De „Deffonele", in (1907 van stapel geloopen, mat 14.800 ton, be scheiden van daar 'straks. Toen zij niets m.eer wist te zeggen, wat hem kon kal- mceren, vertelde zij hem bij wijze van afleiding van haar twist met haar moe der en vroeg om zijn oordeel. Hij werd dadelijk stil en kreeg een kleur: „Ja, natuurlijk," zei hij met ge smoorde stem: „Ze trekken aan beide kanten aan ja Ieder zoekt zijn voor deel en jij kunt het -tgelag betalen. Nee vergeef me, ik wou immers niets meer zeggen. Ik weet niet wie in deze zaak gelijk heeft Jij krijgt er in geen geval iets Van, hoe het ook loopt. Of sta je me toe, dat ik met tante bespreek, dat jij kite overwinst natuurlijk voor je zelf behoudt?" „Nleen, Bob, in geen geval.! Wat moet ik daarmee? Ik heb toch geen geldnoo- dig." „Zeer waar," zei hij, alle goede voor nemens weer vergetend, „je hebt eigen lijk1 niets noodig. Ik weel dat «1. Je be hoeft eigenlijk niet te leven. Hij ging bij haar zitten en hielp haar de kopjes uitpakken. „Elk woord, dat wij samen spreken, loopt op ruzie uil," dacht hij wanhopig. „En 't is nu al zoo ver, dat ik haar aan het schreien breng. Hoe anders kon het toch zijn! Och als /zij maar één ding wist, zich te laten lief hebben. Maar zij weet niets dan zich op te offeren, 't Is ©en troosteloos geval.',' Er hadden geen lage zielen, zooals zij overal zijn, in de stad moeten wezen,, als men cum Renato's zijn bij Hünefeld ook nog niet een anderen uitleg had ge- manning 755 koppen; de „Warrior", in.1905 van stapel geioopen mat 13 750 ton. beman ning 704 koppen; de „Black Prince", een zusterschip van de „Warrior" en beide van de Acliilles-klasse was in 1904 (ge bouwd. Volgens do admiraliteit is dus het slag schip „"Warspite", in het Duitsche com muniqué als gezonken vermeld, niet ver loren gegaan. De torpedojagers „Nestor" en „Alcastax", door do Duitschers als vernield opgegeven, komen in het bericht der admiraliteit niet voor.) i Verhalen van ooggetuig.cn. Te IJmuiden is gisteravond aangekomen de trawler IJm. 122 met 22 schipbreuke lingen van den zeeslag, n.l. een twintigtal Duitsche zeelieden en een gewond En- gelsch officier. ,De Duitschers, die er in hun donker blauwe uniformen geenszins als schipbreu kelingen uitzagen, hadden behoord tot S. M. S. „Elbing". liet waren de com mandant, fregatkapilcin Madlung, en twee andere officieren, drie onderofficieren en 15 matrozen. In het Koning Wjllemshuis, waar de on derofficieren en minderen waren onder gebracht, vertelde een onderofficier aan een verslaggever van het ,111)1.", dal <le „Elbing" eon nieuwe, snelle ktuiser was. De „Elbing" .was in het gevocht zoo ent redderd, dat besloten werd liet schip te laten zinken. De con-entwintig Duilschcjs, door den II dlandsclien trciler aangebracht, hadden het schip 't laatst veilaten Te voien waren alle overige leden der ho ra,'inning (de „Elbing"' telde ongeveer 450 man) gered door een Duitsche torpedo boot. De Duitsche officieren hadden hun intrek genomen in het hotel „Nummer Een", maar verwezen den persmannen voor inlichtin gen naar den positiecommandant vitffe IJmuiden, kolonel Van Stockum, wien zij alles hadden meegedeeld. Deze was zoo vriendelijk het volgende mede te deelpn De sloep met de 21 Duitschors was Don derdagmorgen door de IJm. 122 zeilende aangetroffen, koersende in do richting van de Deensche kust. De lingclsche officier van gezondheid bevond zich mede in de sjöep. De „Elbing" was dbor geschutvuur zoo ontredderd, dat de commandanL be sloot haar te doen zinken. Van den uilslag ran het gevecht wisten de geredden niets. Het was nog aan den gang toen zij"1 opge nomen werden. Bij elkaar hadden, van beide zijden samen, ongeveer 150 schepen aali utezen slag deelgenomen. De „Elbing" was een snelle kleine kruiser van ongeveer 4 h 5000 ton zoo groot dus als onze oorlogs schepen en eerst kort geleden gebouwd. De Engelsche geredde, de officier van gezondheid der Britsche marine, G. Blurton, semi-nrts in het burgerlijke leven, bevond zich tijdens het gevecht naar liij ver telde aan boord van den Engelschem torpedojager „Tipperary". In den nachtvnn Woensdag op Donderdag, omstreeks twee uur, was de „Tipperary" door een treffer tot zinken gebracht. Blurton viel in het water, doch werd gered dooreen sloep geven. Maar Ilünefold, had, al mocht men hem ook slecht beoordeelen als men dat verkoos, zijn eer in één opzicht bewaard en niels ter wereld zou hem daarin aan 't wankelen hebben gebracht Of hij zich zelf te gronde richtte,' dat kwam er niet op aan, maar jegens zijn mcdemenschen bewaarde hij een fatsoenlijkheid, die me nige collega had kunnen beschaamd ma ken. Zijn vrouwelijke patiënten waren bij hem even veilig als in de hoede dor engelen en eer hij aan zijn jonge help ster, aan wier voeten om zoo te zeggen, zijn oud ellendig hart bewonderend en dankbaar lag), ook maar één vrijpostige gedachte zou gewijd hebben, zou hij lie-, vier zich zelf met zijn beste mes den hals afgesneden en de aarde van zijn nutteloos beslaan bevrijd hebben. En als 't er op aan kwam, wist men dit ook. Maar er zijn ,allïjd nog men schen, die iets van hun levensgeluk ver liezen, als zij een leelijk vermoeden on gezegd zouden moeten laten. Wie ech ter .yan deze werkzaamheid des geestes profiteerde, Renate niet In vele dingen bewoog zij zich doof en blind tusschen haar medemcnsclien en mevrouw Gropius ook niet, die altijd slechts hoorde wat zij hoeren wilde en zich in dit geval reeds uit principe niet om Renato's naam bekommerde. Wel echter weer dc arme neef, aan wien ook deze beker werd aan geboden en wien niets bespaard bleef wat zijn jongia liefde tot een plaag en. krank zinnige foltering kon maken." van den Duitschen kruiser „Elbing", dezelf de sloep, die later door de IJM. 122 opge pikt werd. De Duitschers hadden hem vrien delijk behandeld. Zij hadden zijn natte klee- icn uitgetrokken en "hem in droge dekens gewikkeld zoo vertelde Blurton, die bij het vuur, waaraan de „Tipperary" was blootgesteld geweest, vier schramwonden had gekregen, die echter niet van ernsti- gen aard waren Een boot met geredden van den Engel- schen torpedojager was nog in de verte zichtbaar, toen de Duitschers en de En- gelschman reeds door den treiter waren opgenomen. Dc treiler had er heen willen varen, maar plotseling was toen een Duitsche tor pedoboot komen opdagen. Even later doem de 'n Engelsche torpedoboot op en nauwe lijks was de treiler uit de vuurlijn of de Engelsche torpedoboot boorde de Duitsche met eenige schoten in den grond. Een klein incident slechts uit den grooten slag t Verhaal van schipper Punt. Kapitein Th. Punt, van den IJmuider treiter „John Brown" IJM. 109, die, even als de IJM. 122, op het tooneel van den strijd is geweest, was Donderdag 25 Mei uilgevaren ter visscherij. Op 56 gr. 31 min. N.B. en 6 gr. 15 min. O.L., 80 mijl van do Deensche kust, had hij zijn netten uitge gooid Hij was visschende, toen hij Woens dagmiddag omstreeks 2 uur oen groote vloot in N.W. richting zag voorbijvaren: er waren groote schepen bij en ook eenige torpedojagers. In het geheel waren het een vijftigtal schepen, die uit de richting Z. ten O. komende in de richting X. ten W. koersten. Vermoedelijk waren het Duitsche schepen; cr waren er bij met drie cn vier schoorsteenen. Kapitein Punt bleef doorvis- schen. Omstreeks half vijf hoorde hij het eerste schot. In de mecning, dat do vloot veel verder zou trekken zij was toen, ongeveer 20 mijl ten noorden van den trei ler bleef de kapitein op dezelfde plaats. De schepen veranderden echter van koers en er volgde een kort doch hevig geschut vuur, vermoedelijk een voorpostengevecht. Het was heiig en het was slecht zicht. Na de eerste schoten zag men op den trc Engelsche schepen opdagen. De Ett- gelschman zal vermoedelijk dicht onder de Deensche kust, de Duitschers kwamen waar schijnlijk van Helgoland. Beido partijen trokken in N.N.-Oostelijko richting op. 's Avonds om zeven uur waren de Duitschers ecnigszins van positie ver anderd. Het veld van actie strekte zich uit van 56 gr. 38 min. lot. 57 gr. N.B. cn van 6 gr. 25 min. tot GO gr. 40 min. O.L. Plotseling zag men op den treiler twee reusachtige rookzuilen. Men meende er uit te kunnen afleiden, dat een paar Duitsche schepen gezonken waren. Te vijf uur 's avonds waren de netten ingehaald en was mpn lot zeven uur blijven drijven in afwachting van den afloop van DERDE HOOFDSTUK. Op leen dag in Mei vroeg dokter Hü nefeld Renate of zij hem naar het land goed Rireiteldamm, dat aan de Pagels toe behoorde, wilde vergezellen. Da rijke eige naar Zacharias Paget had hem éön ©enigs zins varden brief geschreven over iemand die ziek was gewordendc dame die de huishouding ]>estuurde, longontsteking,ver pleegster meebrengen en daarbij zulk een haast en gejaagdheid aan den dag gelegd, dat men er niet recht wijs uit kon worden of iemand van zijn familie of werkelijk slechts de gezelschapsdam© ziek w'as. Renate had een paar nach ten kunnen uitslapen, zij voelde zich op gewekt en friscli en deed haar ookter gaarne dat genoegen. Het was een lange, aangename rit. De teerste morgenuren wanen reeds voorbij, de zon stond hoog en pVarm aan oen blauwen hemel, maar een zachte jMei- wind streek! over do velce-n en speelde met het jonge groen. Leeuweriken ste gen rechts en links omhoog. Toen kwam bijna een u,ur lang een effen tveg door teen groot, lommerrijk beukenbosch. Het zonlicht flikkerde door de bladeren, vroo lijk klonken de hoeven der paarden te gen de wortels, die over den weg heen groeiden. (Wordt vervolgd)^ 1 COURANT. De Secretaris, 1 f Lund.

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Schiedamsche Courant | 1916 | | pagina 1