'zoudten.,,AfaM&ow- (oud-minister van bin-'
jaojüandsché zaken) en Sjtsjeglowitow (oud-
minister -«in. Justitie) in het kabinet wor
rier..- opgenomen.
jirJ>e laatstgenoemden staan te boek als
Voorstanders "ran een spoeöigen vrede en
als. Duifsébgezmd.
;.gU Churchill en Garsoit
v<ï De „Manfcbester Guardian" weet mede
te rieetenfilat Winster Churchill, voor goed
-i zitting beeft genomen in de Liberale Oor-
Ulogsoommissie en reeds ©enige zittingen van
.(dat lichaam heeft bijgewoond. De commis-
fsie zal door zijn toetreden ongetwijfeld
"taan -beteekenis winneb. Zij werkt in ver-
schillende opzichten samen diet de Unionis-
tische 'Oorlogscommissie, zoodat thans een
v .Oppositie in het Lagerhuis is tot stand ge-
komen, met Churchill en Carson als lei-
jders.
lO'nderzoek' Van
handelsschepen.
V' Dit Christiania wordt gemeld:
De minister van justitie 'beeft den _po->
J!i tiéj-an tori teil e n in de haVei len ge
v'.iast te onderzoeken of binnenvallendehan
db^'sschepen bewépend zijn en zoo ja.
rie door de militaire autoriteiten ',to la*
tien onderzoek voordjat ze vergunnuu
"föt Vertrek kr 11
*jtr Hugh» tegen Wilson.
Hughes hield te Seattle (Washington),
"""teen verktezingsrede, waarin hij de bui-
.fenlandsche politiek van Wilson aanviel.
Hij betoogde, dat hij onverschrokken een
oorlog zou wagen, indien dit noodzakelijk
/was tfer bescherming van. leven en eigen-
dom yjan Amferikanen. Hg geloofde niet,
dat het bij doorvoering van 'dien stelrn-
gel noodzakelijk tot oorlog zon komen,,
ïntaar „hij zou er "niet voor terugschrik-
U khn, indien dit zijn duidelijke plicht was
Tnrksche troepen naar
Oostenrijk.
Volgens de „Wiener Mittagzeitung" zijn
f den 14en verscheidene transporten Turksciie
troepen aangekomen; deze wterden op lid
"„"station door de bevolking op 'sympathieke
wijzie begroet
Roemenië en de oorlog.
In Ven telegram uit Boekarest aan de
„Köln. Zei tong" wordt Verklaard, dat de
a aanvallen van de Enten te-troepen hijDoiran
in de Russisdhgezinde kringen in de Roe-
meensche hoofdstad den gewenschten weer-
Mank hebben gevonden. De mededeel ing
van het Bulgaarsche legerbestuur, dat het
hier ieeu schijnoffensief zou gelden, wordt
-niet geloofd, doch men schildert de actie bij
i Doxraa af ïds een beslissende operatie, die
.eteai geheele verandering in den toestand op
'r"k den Balkan zal teweegbrengen. Hen hamert
hier"weer op het oude aamSbeeldRoemenië
mag niet linger wachten, thans is het Wer-
kelijk de laatste gelegenheid om te toonen,
dat nmn de verbinding met de Entente
'waardig is. In de „Aderend" Wordt de
premier onder handen genomen, omdat hij
"den eersten Aug. heeft laten voorbijgaan
zonder mobilisatie. Volgens het blad heeft
Bratianu zelf dien datum Voor de mobili
satifi vastgesteld. Ook Take Jonesdu be
toogt in zijn lijfblad, dat het oogenblik om
in te grijpen gekomen is. Het is de laatste
gelegenheid voor Roememé. De oonserva
tieVe partij verlangt zeer naar een ophei
dering Van den toestand; haar orgaan,
(fSteaguT', waarschuwt vooral tegen den
latenten oorlog, die zich nit den huldigen.
v oorlog -kan ontwikkelen en voor Roemenië
I heil! 002e gevolgen kan hebben.
De „Frankt Zeitung" ontving een tele-
gram uit Boedapest meldende, dat de Roe-
"j xueensclie sec.-dein, partij Zondag in Boe-
li" kanest een protestvergadering tegen den oor
log hield.
*De „Leonardo da Vinei".
De Duitsche bladen berichten uit Zwit
serland:
Bolgens mededeeling, ontlaand aan „Retit
Journal" heeft een hooggeplaatst marine
officier, die uit Tarente-is teruggekeerd,
het verlies van de Hyperdreadnought „Leo-
nardo da Vinei" bevestigd
Dit schip, hetwelk een bemanning Imd
Van 1200 man, lag Voor anker in de Maren
rRïcooIo, omgeven door een 'groot aantal
Oorlogsvaartuigen. Des nachts om half
twaalf van den Augustus brak brand uil
jn de keukenvertrekfeeu, die terstond groote
metingen aannam en naar „de overige
scheepsruimte oversloeg. De commanlant
liet terstond de munitiekamers onder wa
ter zetten en trachtte het schip bij de kust
pp het strand te laten loopen. Door een
ontploffing-kenterde hét schip, zoadat een
groot deel der bemanning in het wa
ter viel. Van welke- 300 man, waaronder
.verscheidene officieren, verdronken. Alen
jioopt later het thaUs oprijde liggende
schip weder vlot te kunnen maken.
BINNENLAND.
Htflnrl«kt«a.
Zaterdag .wonen HL Af. de Koningin en
Z. K. II Prins Hendrik het concours-hip
pique op Houtrust bij, can daarna naar
Wet Loo te vertrekken.
V
Prins Hendrik is gistermiddag "te Arnhem
van zijn Zwitsersche reis aangekomen en
vandaar doorgereisd naar Den Daag.
Rijksadvocaat.
Bij Kon. besluit van 14 dezer is rnr. J.
van Woudenberg Hamstra, advocaat en
procureur, te Amsterdam, tot wederopzeg-
gens benoemd tot plaatsvervanger van den
- Rijksadvocaat te Amsterdam.
Onrust op Atjeh.
De „Tel." verneemt uit Weltevreden:
Een bende Atjehers trachtte zich mees
ter te maken van het tiende militaire bi
vak. Sergeant Otten en-twee mareohaus-
sees werden gewond. Na een hevig gevecht
xwn. de bende de vlucht, met achterlating
yyan twee dooden,
Bond van A. R. Propagnndaclnbs.
OnHiesr voorritfereehap van dr. _B. J-
Beumier is gisteren te Utrecht de jaarlijk-
sc&j© Vergadering gehouden van Sen Bond
van anli-tevolutionaire propagandadlubs ïn
Nederland. 1
Een "18-tal duhs waren vertegenwoor
digd.
Uit het jaarverslag van den secretaris
bleek, dat de werkzaamheden in het afgc-
loopen jaar voort konden gaan, er beslaan
thans 40 dubs.
Do faeeren W. Verschoor te Katwijk en
J. de Rruyn ta Arnhem werden als be
stuursleden herkozen.
De heer R. Znidema leidde een bespre
king in over propaganda lectuur, in bet
bijzonder „De Omroeper".
Verder werden onderscheidene zaken be
sproken op het bondsteven betrekking heb
bendie, waarbij vooral nadruk gelegd werd
op versterking der geldmiddelen van den
bond. -
De secretaris de heer W. Verschoor, hield
voorts oen voordracht over Een schoone
en veel belovende toekomst
Bond Tan Ned. Fitr. en Hand. In 9. en Z.
Werken
De heer Bern. J. Citroen te Amsterdam,
heeft met ingang van 1 September a.s.
ontslag genomen als voorzitter van den
Bend van Nederlandsdhe Fabrikanten
en Handelaren in Gouden en Zilveren wer
ken.
Nederland en de oorlog,
Vereeniging voor den
paardenhandel.
Naar aanleiding van het besluit van den
Duitschea Bondsraad, waarbij bepaald is,
dat paarden jonger dan twee en een Imlf
jaar niet in Duabscldand mogen worden
ingevoerd, is hedciyrudd ag m hotel Coo
mans, te Rotterdam, een, zeer druk be
zochte vergadering gehouden, met het doel
een vereeniging in liet leven te roepen voor
de belangen van den vrijen paardenhandel.
De voorztiter van het voorloopig bestuur,
de heer G. L. van Vugt, van Rotterdam,
deelde mede, dat de op te richten jiereeni-
ging de belangen van fokkers, landbouwers;
en handelaars zou willen behartigen door
zich "in verbinding te stellen met het mi
nisterie van landbouw, indien dit noothg
blijkt; door tegen ereatueel-ongunslige he
sluiten van de regeeamg te protesteeren
door te zorgen, dat besluiten betreffende
in- en .uitvoer van paarden tijdig aan den
bond worden medegedeeld; door aan de 1e-
geering te vragen, den uitvoer van ander
half jarigen te willen bevorderen; door ook
de belangen van den uitvoer naar Enge
land te behartigen; in het kort, door de be
langen van den vrijen in- en uitvoerhandel
in paarden te behartigen.
Na een uitvoerige, rumoerige gedachte-n
wisseling, waarbij o. m. een van de aan
wezigen, die gedurende tien jaren te Ber
lijn woonachtig is, mededeelde, dat Duitsch-
land wel gaarne de HoUandsche paarden
wil koopen, maar dat het doel van de Duit
sche regeering, die ook met het transpor
teeren van de dieren minder gelukkige er
varingen heeft opgedaan, o. m is, het han
delen in paarden door geheel onbevoegden
tegen te gaan, en dat naar zijn meening ook
die regeering, evenals de Nederlaadsche, de
te stichten vereeniging welwillend tegemoet
zou komen, werd besloten, een vereeniging
op te richten, bestaande uit paardenhande
laren, exporteurs en belanghebbenden
fokkers en landbouwers.
De contributie werd roorloopig bepaald
op fö per jaar. Het voorloopig bestuur,
bestaande uit de hoeren G. L. van Vugt,
te Rotterdam, C. de Kievit, te Zwartewaal,
L. v. d. Berg, te Bleskensgraaf, A. Vogelc-
zang, te Gharloas, A. Visser, te Rijspord,
weid tot definitief bestuur benoemd. Boven1-
dien zullen in een volgende vergadering
ring nog vier leden in hot bestuur worden
gekozeu.
Ongeveer zevéntig personen gaven zich'
als 1M op.
Van bevoegde rijde werd door, een van
de aanwezigen nog medegedeeld, flat het be
sluit van den Duitschen bondsraad voorna
melijk van twee oorzaken het gevolg is.
Dudtscldand wil, zeide zegsman, de jonge
paarden tegen goedkooper prijzen, dan tot
nu toe betaald rijn, en bovendien zijn de
zer dagen omstreeks 20000 jonge paarden,
die achter het front in Frankrijk gefokt
zijn, naar Berlijn gezonden.
Afaximumprijzen.
Door den lieer II. Duijm, lid der lcvens-
middelen00mmissie te Vlissingen en lid
van den Raad, is aan den Alinister ivan
Landbouw een telegram verzonden, waar-
is hij er op wijst, dat door den burgemees
ter vrijstelling is gegeven van het zich hou
den aan de maximum-grossiersprijzen op
de veiling van groenten, enz. De heer Duijm
heeft den burgemeester in een brief er op
gewezen, dat dit niet de bedoeling van den
minister kan zijn, maar dit had geen resul
taat Daar het niet toepassen der maximum
prijzen ten gevolge heeft dat o a de peen
te duur "wordt verkocht,verzoekt de heer
Duijm dien minister er bij den burgemees
ter op aan te dringen de maximumprijzen
wel toe te passen. Ook wijst de heer Duijm
er in rijn telegram op, dat er te Vlissingen
gebrek is aan eieren en boter en dat de
coöperatie Eigen Hulp veel minder krijgt
dan zij aanvraagt, zoodat zij dikwijls hare
teden niet van eieren en boter kan voor
zien. Ook hierini verzoekt adressant ver
betering -te hrengeti.
Een Djuitseihe ink.oopcenitlriaite
van tabak?
Men schrijft aan het „Hbld":
Naar mét nadruk inj Duitsche- handels-1
kringen verzekerd wordt, zal de Duitsche
regiering spoedig andere maatregelen tref
fen, in zake het verbod van invoer op
tabak en tabaksfabrikaten. Na jenleegd'
overleg met belanghebbenden in DuilstoK-
land, zal spoedig in Nederland een irij«
kpopcentrale vjoor het monopiliseerend iu-
koopen van tabak voor Djuitsdhland bé
ste md gesticht w,orden! Op deze wijze
hoopt DjuitSchland de tabak ten onzent
Veel goedkooper in te koopen, dan voor
heen in den vrijen handel geschiedde^
Ook wéét men in Duitsche zjakenkrin'-
gen mede te doelen, dat in zeer k;orten
tijd (men waömit de a s. maand), de'
grenzen weer rfior den invoer van lx*
werkte tabak (sigaren) luiten-, 'worden
opengesteld. Of ook voor dit artikel een
centraalinkoopkantoor zal opgericht wor
den, dient echter te wprden afgewacht,
alhoewel verzekerd, wordt, dat hiervan
door de Duitsche regeering is afgezien!,
met 'het oog op eigenaardige, verwarrc-p-
de bezwaren, dte dan zomden ontstaan 1
"Wanneer dus de Verkregen inlichtingen
juist zijn (welke, in ieder geval, uit in
vloedrijke Duitsche handelskringen voort
komen), zal weldra alleen die tabak in
Duitsohland ingevoerd mogen worden, wel
ke door de Duitsche inkoopcentrale wordt
afgebonden.
Bemanningfen aangebracht.
Gisternamiddag is de SCH 445 Lotos,
schipper P. v, d. Hoarst, reeder O. Roele
veld, do haven van SdheVeningen ingeko
men mét 15 man aan boord wan twee
Noorsdhe boutschepen, n.l. tien man van <k
drieimasterbark Respit en vijf van den
kleinen schoener Fremard, resp. van Fre
denkshald en Christiania met mijnhou'
aan boord op weg naar Hartlepool
Het eerste schip was Zondagmiddag om
12 uur, het tweede omstreeks half vijf doo'
oen Duitsche duikboot in brand geschoten
waarna de bemanning aan boviengenoeni.'
Scheveningsch visschersvaartuig werd over
geneven.
Zij zijn door de zorgen van den Noor
schen consul naar Rotterdam vervoerd
waar zij in het Scandinavisch zeemanshui
verden opgenomen.
Voor dan xaeder van de SCH 445 be
toekent het een schadepost, daar zijn schïj
de vischvangst moest afbreken, om naar
Schevoningen terug te koeren.
V e e vo e de r b u r e a u's.
De minister van landbouw, nijverheid en
handel heeft ingesteld veevoederbureau's
welke hun werkzaamhedeu uitstrekken over
de provinciën achter de navolgende piaai
sen genoemd, te weten:
te Amsterdam voor Noord-Holland; to
Groningen voor Groningen en Drenthe; te
Leeuwarden voor Friesland; te Roermond
voor Limburg, te Rotterdam voor Zuid-
Holland, Noord-Brabant en Zeeland; te
Utrecht voor Utrecht; te Zwolle voor Gel
derland en Overijssel
Post aangehouden.
De stoomschepen „Amsteldijk" en ..Alaai-
tensdijk", van New-York onderweg naar
Rotterdam, hebben de post te Kirkwall
moeten lossen; bet stoomschip „Atenado",
op de reis van Batavia naar Rotterdam,
heeft den Gden dezer de mail te Falmouth
moeten ontschepen,
v Brood.
De Enschedésche Bakkerpatroonsver
eemging zond hedenmorgen het volgend
telegram aan den minister van landbouw,
nijverheid en handelDe voorraad bloem
en krop in Enschedé en Lonneker is op
nieuwe aanvoer is er niet; wil hierin
spoedig voorzien.
Ned. schip opgebracht.
Uit Hamburg wordt gemeld:
De Ilollandseho tjalk „Progress", van
Kopenhagen naar Rudkoebing, in Drogden,
is door een Duitsche patrouilleboot aange
houden en opgebracht.
Het opbrengen van
visscherssehep e.n
Hier te lande is bericht ontvangen, dat
nog opgebracht is naar Kirkwall het stoom
schip Etty, YAI 22, van de reedemj N. V
Ned. Stoomvisscberi).
De commissie uit IJmuiden, die sedert
drie weken te Londen vertoeft, om bij de
Britsche autoriteiten de belangen te vei
dedigen „van de Nederlaadsche liaringvis
seherij, beeft haar werkzaamheden daar
volbracht en zal eerstdaags naar Neder
land terugkeeren.
Het bericht, als zou een vertegenwoor
diger van de N. 0. T. zijn toegevoegd aan
de commissie vau haringreeders, welke in
Engeland verder de belangen van de Ne-
derlandsche haringvisscherij zal voorstaan,
is niet geheel juist. De zaak zll zoo. Voor
de behartiging van verschillende handels
belangen zal de' heer Th Dclprat naar Lon
den vertrekken en de commissie zal nu tij
dens haar verblijf aldaar bij haar werk
zaamheden met dezen heer voeling houden.
De hoeren Dirkzwager, Den Duik en Par-
levliet hopen Zaterdag a.s. weder te ver
trekken.
Uit Grangemouth in Schotland hebben
eenige Katwijiksche vïsschers, die daar ge
ïnterneerd zijn, aan bun familie in Katwijk
brieven geschreven, welke door een inge
zetene van deze visschersplaats aan het
„N. v. d. D." ter inzage verstrekt werden.
Onze visschers hebben het daar lang
niet naar hun zin, zooals uit hun brieven
aan Vrouw en kinderen blijkt. Zij mogen
niet aan den wal verboeren, zij mogen zelfs
geen victualiën inslaan en krijgen steeds
hetzelfde rantsoen. Bij het lezen van die
brieven komt men tot de conclusie, dat
onze Katwijkers iieVer in ruw en zwaar
weder in opea zee zijn, dan in Engeland
in oen veilige haven, waar zij naar familie
en vaderland verlangen. Schipper Jan Plug,
van de IJ. ML 295 schrijft o. a.: het vol
gende uit Grangemouth', dato 9 Aug.:
Wij hebben eerst 17 dagen in Leith ge
legen en toen "zijn Wij versleept mar hier,
maar het is enteral niets gedaan, hoor. Wij
liggen hier met z'n 21 vaartuigen, maar
wij mogen den wal niet op, alleen op "den
kant staan, meer niet. Als je Wat nocdig
bdbt, dan halm do soldaten Jiet Voor je.
Het is ieen zuinige boel aan boond. Hetjis
viabdaiag hl hogen weken en je begrijpt Wel,
dat het hiter dun gaat wonden; geen suiker
meter, alles is op. Het is iede&tan dag
Ixxmensoep. Wij verdienen gen deint en
dan zitten wij liter met die kostelijke. 18
last haring; die gaat ook haitd achteruit.
Wij zouden met nog een nachtje vïssehen
toen wij opgepakt weiden.
"Het hangt me hier al lang de keel uit.
Als het nog een dag of acht is, zeg je
vooruit, maar bet is Vandaag al drie weken,
en Wie "Weet ho© lang.....
Weet wel, dat ik zoo mager als ©en ko
nijn zal rijn, als Ik thuis kom.
Een matroos schrijft o. m. aan rijn vrouw,
dat hij nieuwsgierig is, of zijn zoon ook
opgebracht is, en gaat dam-Voort:
Ik lig hier yoor ombepaalden tijd. Ik' hoor.
dat de vrouwen op Sdbevoningem f9 per
week' krijgen. Ik zal dus maar hopen, dat
u ook wat krijgt. Ik Wensch dat u niet zoo
kniest als ik. t t
Uit eten brief van schipper Gijs van den
Oever nemen wij liet volgende over:
Toei.i (kwanaletn er twee oorlogsschepen
bij ons, en er weid geschoten, dat wij
stoppen moesten en direct do vleet inhalen.
Een der schepen sleepte vier vissohers-
booten achter elkaar naar Engeland. lede
ren dag lig ik nu uit te kijken, of er uit
komst komt.LWij mogen niet aan den
wal komen. Wij liggen wel aan den kant
vast.
D« Indische cursussen van het Ned. önd. Gen.
In het begin van 1915 is door het (Hoofd
bastuur van het Nederlandsch Onderwijzers
Genootschap jn het leven geroepen een
Comfnissie, die zich tot taak stelde meer
dere belangstelling te wekken in anderwij
zerskringen voor onze Koloniën. In deze
commissie hebben zitting de hoeren J.
Veldkamp te Amsterdam, voorzitter, als
gedelegeerde van het Hoofdbestuur en de
beteren Prof. D. A. W. Nieuweiihuis, lioog
leeraar aan de Universiteit te Leiden; D. N
de Vries, directeur van de Moluksche Ban
delsMennootsehap te Amsterdam, en Dr. H
II. Zoylstra, directeur van het Koloniale
Landbouw Museum te Deventer, Secretaris
der Commissie.
Dank zij het werken van deze commissie
en het initiatief vau verscheidene afdee
lingen van liet Neder! andsöhe Onderwïj
zors-gjënootsdiap rijn- in 1915 en in hel
begin van 1910, cursussen gehouden le
Amsterdam (2 cursussen), Alkmaar, Holle
voetsluis, Brielle, Eindhoven, 's Graven-
hage, Rotterdam, Goes, Hoogwoud, Hilver
sum, Delft, Enschedé, Hardenlxsrg, Den He!
der, Kappel en Aliddelburg.
Deze cursussen rijn bezocht door ruim
2400 belangstellenden, -waaronder meer dan
1000 omderwijziers ©n onderwijzeressen].
De interessante voordrachten, gehouden
door de meest lievocgde en vooraanstaande
kenners vhn onzie Jcolonién, werden toege
licht door tal van prachtige lichtbeelden.
De toehoorders hebben in de 5 of 10
cursusavonden een vrij volledig beeld ge
krejgjaSr Jfan lontzle schoone koloniën en
het lijdt géén twijfel, of deze cursussen zul
len in de toekomst een grooten invloed héb
ben op het onderwijs over onze overzeesolvc-
bezittingten. J f
Financieel nieuws.
De koers voor de postwissels naar
Duitschlaud bedraagt vap 16 dezer af, tot
nader bericht, 100 mark f 44.50.
0VERSGHIE, 17 Aug. Gisterenmiddag
omstreeks 2 uur, arriveerde luier ter jnkwa*
tiering'uit O os ter hout een detachemenL hu
zaren, ter sterkte van, 34 man, met hun
paarden, onder bevel vau den 1ste luite
nant Everweij de Lange.
Om 5J/« uur kwam daarop een detache
ment rijdende artillerie binnen, ter sterkte
van 20 imam en 27 paarden, onder geleidde
Van. den 1ste luitenant Eschazier.
Zij vertrokken hedenmorgen te 7 uur
naar ftoulruist, te 's-Grarenliage.
Een lijlende artillerist,, die zich zeer
onbehoorlijk tegen den begeleidenden off.-
pier gedroeg, werd in arrest gesteld.
STADSNIEUWS.
Schiedam—Hoek van Hollaed.
Heden, 17 Augustus is het 25 jaren ge
leden, dat de spoorlijn SchiedamHoek
van Holland in gebruik wterd genomen.
Gem. Tlschrerkoop
BeoenjaVond zal in het tentje aan de
Koemarkt worden Verkocht versche Nood
zeet'hiaring ii 4 cent per stuk, Schol a
15 cent per ponjd en (Schélvisch a ,14
cent per pond.
Ee Verkoop zpl te 6, uur aanvangen
Flora-bioscoop
Van morgen- tob Ataandagavond zal in
de Flora-bioscoop weer een reusachtig pro
gramma vertoond worden. Als hoofdnum
mer schittert daarop „Als de aarde J>eeft",
voor bijzonderheden waarvan wij verwijzen
naar de advertentie in dit nummer voor
komende.
Hedenmorgen is op het terrein der
Scheepsbouw-AIaatsohappij „Nieuwe .Water
weg" gevonden het lijkje van een pasgebo
ren kindje, dat vermoedelijk door de ri
vier is aangespoeld. Het lijkje is over
gebracht naar het drenkelingenhuisje op
de algemeone begraafplaats. Een onderzoek
naar de herkomst wordt ingesteld.
Lijst van onbestelbare brieven en brief
kaarten, waarvan de afzenders onbekenl
rijn. Terugontvangen in de le helft der
jnaaaid Augustus 1916".
Binnenland.
Brieven.
.W» v. d. Neudt, Gouiia.
HL Visser, Dordrecht.
Briefkaarten.
W. Blokland,
T. v. Bos, Vlaardingert
1 Madlle. C. v. d. Burg, Sohéveningen.
Mej. A. Fagel, Amsterdam.
Mevr. G. Gaubrère, Ginnékon.
J. Heinsbroek, Veldleger.
.Wed. A. den Hollander, Rotterdam.
J. Kortland, Veldleger.
Alevr. G. H. v. Leeuwen, Bussuin.
J. H. Pols, Schiedam:
J. Schaap, Utrecht. i
"AGENDA.
Heden tot en met Alaandag. Flora-Bioscoop,
8 uur. Wereldprogramma: Als de
aarde beeft.
Hjeden en volgende avonden. Tivoli-
Schouwburg,' 8uur. Haagsch
Blijspel-Gezelsdiap. Hée komt te
ér ajüïL 1 1 i l 1 1 t
Heden tot en met Vrijdag. Circus-Schouw
burg. Gez.-Spree. De Blonde Els.
Heden tot en miet 31 'Aug. Casino, 8 uur.
Specaaliteitenvoorstelling.
17 en 19 Aug. Rotterd. Diergaarde, 2i/2 u.
Namiddag concert. Rotterd. Sted.
Orkest. B. Verhallen.
18 en 22 Aug Rotterd. Duengaarde, 8 uur.
Avmctconoert Stedelijk' orkest. Bart
Verhollen.
19 Aug. en volgende avonden. Circus-
Schouwburg. Gez.-Spree. De orgel-
draaister. ji J h 1 15
19 Aug. Lokaal K Kerkstraat 3, 8 u'ui;.
N. C. G. 0. V. Gezellige sauien-
korhst.
Kerk en School
NED. HERV. KERK.
Alg. Synode der Ned. Herv. Kerk.
Délloilus Vivendi
Bij de hervatting van de gisteren ge^
staakte bespreking over den modus viven-
di, verkreeg de heer Schrieke het wooriL,
Door liem was duidelijk het verschil lus-
schen het eerst© en tweed© praeadviesge^
voeld In het eerste sprak meer het 1%
Lativisme, In liet tweede liet beginsel Prin
cipieel zeu hij, zich liet liefst aan de
zijde van prof. Aalders schat en. Hij is
uitgedaagd om verklaring te geven van
zijne zwenking als man van rechts. Zelf
begrijpt hij niet, hoe vijf mannen van
rechts onder de opstellers van dit stuk',
daarmede hun instemming betuigd hebfe
bén. Voor zich wil hij uitspreken, dat hij
principieel© bezwaren tegen deze regeling
heeft. Maar hij wil de kerk niet breken.
Meermalen heeft hij ook? in bespreking
gen met vrijzinnigen veel geleerd. Daar,
om wil hij de kerk over den modus vi,
vendi raadplegen. Zij ikjan trachten d«
.moeilijkheden, aan "de invoering verbom
den, op te lossen. Gelukt haar dit niet,
djan za,l hij eren principieel tegen dezen
modus stemmen, pis hij zich in den diep-
sten grond geestverwant van prof. Ao,1'j
ders gevoeld.
De heer Tammens heeft aite bewonde
ring voor de woorden van prof. Dauban;.
ton, maar maakt bezwaren tegens de hou
ding ren verschillende orthodoxen, die door
hun aandringen op handhaving van de
rechten der class, vergaderingen, op leer-
tucht en verscherping van de proponents!,
formule depositie der vrijzinnigen in dte
kerk moeilijk maken.
De beer Bloem voegt zich bij prof..
Aalders, terwijl dé heer Timmers prakjj
tische bezwaren te berde brengt. Het in',
dienen van een gejoofsgrondslag hij heil
class, bestuur Voert tot teerlucht. Ook]
komt de inrichting der gemeentekerkeö,de
regeling van predik'antstr.actemeaxten, pas
toralia en di.aconalia.
Dr„ Visser herinnert aan het samen ver
gaderen met de professoren, hoe één hun
ner zeide„de bakens zijn Verzet". Wij
hebben verschillende denkvormen, toch ges-
voelen wij dikWijls geestelijke gemeenschap.
Er is gesproken ren een huis met ver.
schillende kamers, üi© kamers kunnen ver
schillend ingericht zijn, in ouderen eiï
nieuwe re ri vorm. Toch kan het één huis
biijven. Stellen wij de bezwaren achter
en zien wij alleen op hel hoofdbeginsel
Ee heer OaJlenfels .is ook.' tegen, om!,
dat hij hoe langer hoe meer lieeft ge,
voeld, dat de kérk! ©en belijdenis heleft.
De heer Prins sluit zich hierbij aan,':
dit voorstel z!al qnnist wekken.
Eveneens de lieer Couvret, terwijl dq
heer Cremer meent, dat niemand over dte
\Vaarde van eens anders geloof kan oor*,
dteelen. De vrijzinnigen zijn niet armer.
Ook zij stellen de waarheid boven den
vrede. Vele orthodoxen houden een roomsch
kerkbegrip rest. lOok wij hebben bezwa
ren, die wij opgelost willen zien. Daaij,
om wenscht hij, dat de hoogleeraren, did
aangeboden hebben, zoo mogelijk] met as;-
sumtie van anderen, dit concept ia een]
wétsVoorstel zulen uitwerkénl en pan de
volgende Synode aanbieden.
De president ziet in het Voorstel der
professoren de opheffing van de kerk als
kérk. Intusschen brengt hij hulde aauhun,
arhéid, die terecht ©en knap stuk werk
genoemd is. Do eerste conclusie vau het
rapport; instemming met den geest van
hel concept, wordt aangenomen met 10
tegen 9 stemmen. Het 'voorstel, om dit
concept ter heoordeeting aan de kerk vooa
te leggen, wordt op regleinentaire grom
den verworpen 'met 9 togen 10 stommen.
Daarentegen wordt het voorstel-Cremer.san.
genomen met 10 'logen 9 stqmnien.
Prtedik'|p ts tra a tem enten.
Reeds vaak is aangedrongen op vee-
betering der ifciihtstractemenJiaru Er,
rijn in vele pastorieën nijpende zorgieu;
er wordt fatsoenlijk armoede geleden. De
heer Tammens rapporteert over Verschil»
lande voorstellen tor verbetering. Zij zrijn
ren do pred. dr. R Wj. J v] d, Berg êq
R. R. Knottonorus, van den ring Oudj
Beijedand, de class1, verg. vlaai Haarlem,
den heer H. A. van Baak1," oud-oudierl. tig
Zeist, de class, verg. van Amsterdam ten]
vpn dep hee(r A. M. Bloiem, lid der Sy),
node. Al deze voorstellen, sturen in dej,
e V