Zaterdag 7 October 1916.
No. 15263
69"* Jaargang,
Derde Blad
Rechtzaten.
Gemengd Nieuws.
Deze courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per kwartaal: Voor Schiedam en'Viaardingen fl. 1.25, franco
per post fl, 1.65.
Prijs per week: Voor Schiedam en Viaardingen 10 oent
Afzonderlijke nummers 2 cent
'Abonnementen worden dagelijks aangenomen.
Advertentien voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een
aur aan het Bureau bezorgd zijn.
Bureau: Lange Haven No. 141 (hoek Korte Haven).
Prijs der Advertentien: Van 16 regels fl. 0.92; iedere regel meer
20 cents. Reclames 30 cent per regel. Groote letters naar de plaats die zij
innemen.
Advertentien bij - abonnement op voordeelige voorwaarden. Taneven
hiervan zijn gratis aan het Bureau te bekomen.
Dagelijks worden zoogenaamde kleine advertentiën opgenomen tot den prijs
van 40 cents per advertentie, bij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen.
Deze advertentiën worden, mits voor 3 achtereenvolgende nummers opge
geven, slechts 2 maal berekend.
Intercommunale Telefoon No. 103.
BINNENLAND.
Staatsbegrootlng.
Een der afdeelingen van de Tweede Ka
mer die Donderdag begonnen zijn met
het onderzoek van de staatsbegrooting voor
1917 is gisternamiddag reeds gereed
gekomen met de behandeling zoowel van
de algemeene beschouwingen als van alle
hoofdstukken van die begrooting. Deze af-
deeling moet alleen nog d® bifbehooremje
wetsontwerpen onderzoeken.
DJambl en de „Frankfurter Zeltnng".
Wij treffen in de „Frankfurter Zeituag"
Van heden een uitvoerig artikel aan over
„Nöderlandsch-Indië en Holland", waarin
de Haagsche correspondent van dit blad, R.
Nieter, een juisten kijk geeft op de tegen
woordige verhoudingen tusschen Nederland
en zijne koloniën, 'die zoo geheel anders zijn
dan Voorheen.
In Duitschland, schrijft de heer N., is
men maar al te zoer geneigd, ook nu nog,
om in Multatulü den klassicus ter zien voor
""de beoondeehng van Neierl andsch -Indië,,
waarbij men de ontwikkelingsgeschiedenis
van een hoogst belangrijke halve eeuw) over
het hoofd ziet en tot valsche conclusies
komt
Niet tejn onrechte keert de Keer N. zich,
gelijk ook' anderen deien, tegen den hate-
lijktn toon, die in verschillend© ln|iisch©
bladen wordt aangeslagen tegen al wat
■Duitsch is.
Van Djamibi schrijft de heer N., ill over
eenstemming met wat de heer Geldorp in
de „Nieuwe Ciour." splireef, dat de opstand
vermoedelijk is'toe te schrijven' aan 'te veel
ethiek op eens in dat nog zoo kort te voren
gepacificeerd gewest
De redactie van de „Frankfurter Zei
tung" teekent in een pfaschrift abri, dat
het schrijven van haren Correspondent ine-
dedeetingen recht zet, die onlangs in dat
blad door dr. Max Roloff werden gemaakt
Zij schrijft, toet het oog op de medewer
king van laatstgenoemde aan verschillende
wetenschappelijke tijdschriften en werken,
geen aanleiding te hebben gehad, om de in
lichtingen, die hij verschaft oiver zijn ver
leden en zijn ondervintiinfe, niet te
geioovien.
Zondagsrust.
In het gebouw „Builenlnst", te Utrecht,
werd gisteren een, algemeene vergadering
gehouden van de Nederlandsche Vereem-
ging tot Bevordering van Zondagsrust, on
der voorzitterschap von dr. R. J, Muller,
uit 's-Gravenhage.
lü. zijn openingswoord" wees de voorat-
ter er op, dat ia het afgeloopen jaar veel
arbeid was verricht, waardoor goede resul
taten verkregen werden. Spr. herdacht ver
volgens de leden, die door den dood aan
do vereeniging ontvallen waren,
Uit het jaarverslag van den secretaris,
den heer G, B. van Anken Bzn., bleek
o. a., dat het bestuur der vereeniging
zich tot de directies der groote dagbla
den had gewend, om de Maandagochtend
edities af te schaffen, ten einde daardoor'de
Zondagsrust van het personeel te bevor
deren. De oorlogstoestand blijkt hiervoor
evenwel een beletsel te zijn. Eveneens
heeft het bestuur zich tot den directeur-
generaal der posterijen gewend, om de
Zondagsrust van het personeel te bevor
deren.
- Door verschillende afgevaardigden wer
den mededeelingen gedaan, omtrent in hun
woonplaats bereikte resultaten.
Uit het financieel verslag van den pen
ningmeester,. den heer If. Meijboom, bleek,
dat de ontvangsten fl331.60y2 bedroegen,
de uitgaven f637.51, zoodat ,er een batig
saldo van f694.09V2 is.
Deze verslagen werden goedgekeurd.
Vervolgens werden uitvoerige besprekin.
gen gevoerd over eenige voorstellen, in
zake bevordering vnan de Zondagsrust van
het postpers<~"i3el.
Besloten, werd,ten slotte, dat het hoofd-!
bestuur allie pogingen van het personeel!
der posterijen om meerdere Zondagsrust,
te verkrijgen, zal steunen. j
jOp Voorstel van dje afdeeling Rotter
dam werd besloten om het orgaan vporj
taan minstens tweemaal per jaar te doen)
Ver'chijhtpn. I
Na uitvoerige besprekingen werd be-j
sloten, dat het hoofdbestuur de pogin
gen «ter afdeelingen, om nieuwe afdeel
lingdu op te richten, zal steunen. 1
Een commissie wierd benoemd, bestaand©!
'uit de beeren jhr. mr. v-on Wealer ©nj
het Tweede Kamerlid mr. Van Veen, diej
zal bestudeeren, of, en zoo ja, in lnoeü
.verre bet mogelijk is, da) een gemeente^
bestuur een verordening vaststelt, die Zom
dagsrust in Verschillende hedrijven wer-
zekert. i
Dez© oommissie werd hef recht venj
leend, meerdere loden te ossumeeren. 1
Voorstellen, om zich te wenden tot
II, M. de Koningin, de betrokken minis)
ters en do lieide Kamers der Staten-Genen
raai. tot verkrijging van een nieuwe Zon
dagswet, (werden ingetrokken.
Tot leden vjaa het hoofdbestuur weodeni
herkozien de heer H, Moyboom. en G. B.,
van A aken Bzn., terwijl in de vacature^
Meerkamp yan Embdien gekozen werd
d'e Jieer If, jVV. Heil, te Rotterdam. I
Na afdoening van ©enige huishoudelijk^
ziakjen nwerd de vergadering gesloten.
Nederland en de oorlog.
Terug naar Frankrijk.
Uit Vlissingen meldt men:
Hedenavond zijn hier aangekomen onge
veer 210 vróuwen en kinderen en enkele
mannen uit België en Noord-Frankrijk, al
len Fransche onderdanen, die verlof hebben
gekregen naar Frankrijk terug te keeren en
nu geleidelijk met de mailbooten over En
geland riaar Frankrijk zullen vertrekken.
Zij vertelden, dat het leven in België,
vooral aan de Fransche grens, buitenspo
rig duur is i
Een gevaarlijk gezagvoerder.
Op 14 Juli j.l1. was er aan boord vstn de
„West-Deutsehe Lloyd XV", toen deze zich
ter hoogte van Herwijnen op de Was* bevond,
een leven als ©en óórdeel. Van de stillig
gende boot klonk het geroep van „moord"
en ,',help"! over de watervlakte.
Volgens de dagvaarding heeft toen -de
gezagvoerder inmiddels als zoodanig ont
slagen H. Th. Meijer, oud 34 jaar,
wonende te Pannerden, den machinist G.
J. J. Staal vastgegrepen, op het dek ge
worpen, in het hoofd gebeten en toen S.
in de machine-kamer met zijn klomp op
het hoofd getrapt, hem gevolgd en beneden
gekomen, met een mes gestoken, waardoor
S. bloedend aan de linkerhand verwond
werd. i
Bekl., die gisteren voor, de Tielsche recht
bank terecht stond, zegt, onder den in
vloed van sterkendrank verkeerd te hebben,
wat ©en der rechters doet opmerken, dat
M. oen "gevaarlijk schipper is, die steeds
overhoop lag met zijn vrouw en de be
manning van het door hem gevoerd© vaar
tuig. i
Dien morgen achtervolgde M. zijn vrouw
met ©en ketel kokend Water. -S. trachtte
M. te beletten zijn vrouw ©r mee te wer
pen, wal aanleiding tot de ruzie was. Ben
der getuigen had M. daarna naar het voor
onder zien gaan, waaruit hiji met een mes
tusschen zijn broeksband terug kwam. De
andere leden der bemanning hadden de
vrouw in d© hut van den machinist ver
stopt achter, stroomatrassen eii beddegoed,
waardoor M. nog woedender werd. Be stuur
man en stoker waren bij hun pogingen
om S. te ontzetten, verwond. 'Later, nadat
d© zaak reeds ter kennis van de justitie
was gebracht, had M. den machinist ge
prest een brief aan den officier te schrijven,
met het verzoek, de zaak te laten rusten.
Wegens het voortgezet misdrijf van mis
handeling werd tegen bekl'. 4 maanden ge
vangenisstraf geëdscht.
Visscherijir. komsten jen oorlogewinsten.
Do stoomtrawlers in de maand 'September
van dit jaar te IJmuiden binnengekomen be-
somden f 4.733.510 tegen f 1.675.193 in Sep
tember van het vorig jaar.-'In September
1916 dus f 3.058.317 meer dau In Septem
ber 1915, niettegenstaande er in September
van dit jaar 76 stoomtrawlers minder bin
nenkwamen dan in September 1915. In
September 1914 was de opbrengst f265.690.
In de afgeloopen negen maanden van dit
jaar besomden de stoomtrawlers f 18.706.158
togen f8.389.896 in de eerste jnegen maan
den van het vorig jaar. Ofschoon er in
genoemd tijdvak van 1916 256 stoomtraw
lers minder binnenkwamen dan in gelijk
tijdvak van 1915, was do besomming dier
vaartuigen f 10.316.262 hooger. In de eerste
negen maanden van 1914 besomden de
stoomtrawlers f3.802.204.
De zeiltrawlters besomden in September
van dit jaar 74.478 tegen f 41.485 in Sep
tember van het vorig jaar of in Septem
ber 1916 £32.993 meer, dan In Septem
ber 1915. In de eerste negen maanden
van dit jaar besomden deze vaartuigen
f776.507 tegen f272.673 ih de eerste negen
maanden van het vorig jaar of in genoemd
tijdvak van 1916 f 503.834 meer dan in
gelijk tijdvak van 1915.
De In September van ditojaar binnenge
komen sloepen besomden £60.211 tegen
£25.051 In September van het vorig jaar.
In September 1916, ofschoon er '2 sloepen
minder" jmnnenkwamen £35.160 meer be
somming dan in September 1915. In de
eerste negen„maanden van dit jaar besom
den deze "vaartuigen f 340.456, tegen
f 158.326, in do eerste negen maanden van
bet vorig jaar, of in genoemd tijdvak van
1916 f 182.130 meer besomming dan in ge
lijk tijdvak van 1915.
De haringloggers van IJmuiden, voor zoo
ver aan den publieken afslag verkocht, be
somden in September van dit jaar f894.326
tegen f647.025 in September van het vo
rig jaar of in September '1916 f 247.301
meer dan in September 1915. Gedurende
de eerste negen maanden van dit jaar be
somden deze vaartuigen £2.727.388 tegen
f 1.075.665 in de eerste negen maanden
van h©t vorig jaar of in genoemd tijdvak
van 1916 f 1.651.723 meer dan in gelijk
tijdvak van 1915. i
De opbrengst van alle in de maand Sep
tember van dit jaar aan den Rijfcsafslag
aangevoerde viseh bedraagt £5 880.380, te
gen £2.575 805 in September van het vorig
jaar en £336010 in September 1914. Alzoo
in September 1916 f 3.304.575 meer dan in
September 1915 en f 5.544 370 meer dan
in September 1914. De totaal-opbrengst van
allo in de eerste negen maanden van
dit jaar aangevoerde visch bedraagt
f23.662.071, tegen £10.388.148 in de eerste
negen maanden van het vorig jaar en
f4.594.548 in do eerste negen maanden
van 1914. In genoemd tijdvak van 1916
dus f 18.273.923 meer dan in gelijk tijd
vak van 1915 en £19.067.523, zegge ruim
19 millioen gulden meer dan in gelijk tijd
vak van 1914. („Tel1.")
Prijsvraag.
Het dagel. bestuur van het Ncd. Comité
van Vrouwen voor Duurzamen Vrede heeft
©en prijsvraag uitgeschreven voor het sa
menstellen van een geschrift, dat een be
schouwing zal geven over de vrouw met
betrekking tot de vredes-idee.
De volgende voorwaarden zijn gesteld
De mededinging is uitsluitend opengesteld
voor Nederlandsche vrouwen. Van maat
schappelijk standpunt moet bestudeerd wor
den, hoe de vrouw kan werken voor duur
zamen vrede; letterkundig en historisch
moet worden nagegaan, öf en hóe de vrouw
op dat gebied in het verleden heeft ge
werkt. Aldus zal liet onderwerp luiden:
„Wat kan de vrouw in het heden en voor
de toekomst doen ten einde het duurzaam
behoud van den .vrede te bevorderen? In
hoeverre heeft zij; daartoe in vroeger1 tij
den medegewerkt?"
•Inzendingen worden vóór 15 Februari
a.s. franco ingewacht bij de secr. mej.
A. L. Oppenheiin, Parkstraat 2, Den Faag.
Elke inzending moet getypt zijn onvoor
zien van een motto en begeleidend verge
zeld schrijven, dragende aan de buitenzijde
hetzelfde motto en bevattende naam en
adres der schrijfster. Op de buitenzijden
van de enveloppe moet tevens een corres
pondentie-adres vermeld zijn.
Det ingezonden geschriften, uitgezonderd
die, welke met'den len of 2en prijs be
kroond worden, blijven eigendom van de
inzendsters.
Als 1ste prijs wordt uitgeloofd: f 100, als
2de prijs: f50. De jury behoudt zich het
recht voor, om, zoo geen dor ingekomen
studies haar geschikt voorkomt, geen prijs
toe te kennen.
Het door de jury met den lsten prijs
bekroonde werk wordt het eigendom van
het Ned. C. van Vr. voor Duurz. Vrede.
D© jury zal bestaan uit de volgend© da
mes: mej. dr. M. J. Baale; mevr. dr. Van
den Bergh van EysingaElias; mevr. W.
van ItallieVan Embdcn; mej. J. Naber;
mevr. C. RamondtIlirschnmnnmej. dr.
S. I. von Wolzogen Kührmej. A. Zui-
dema.
Postdiefslal.
Uit Groningen verneemt men omtronl|
de arrestatie van den hulpbesteller R. V.
njader hot volgende: Het bleek in d«n|
laatsten itijd, dat herhaaldelijk uit post)
zendingen brieven werden vermist' Hel)
W|as ©pmerkelijk dat ©en zeker aantal)
brieven, di© reeds eenmaal op het post)
kantoor gdweest waren en het stempel!
vlan ©en bepaalden dag vertoonden, weep
gepost werden en dus voor d© tweede!
maal op het pos+kantoor kfwamen.
D© verdenking viel op den 21 -jarigen)
hulpbesteller R. V., die in den laatsten
tijd d© gewoonte had enkele van de hem
ter hestelling toevertrouwde brieven nietj
dadelijk je bezorgen, maar zich eerst te
©Verluigen van wat er in was.
Wanneer er iets van rijn gading was)
étoot hij z© weer en postte ze. Dooi)
nu een bepaalden brief in rijn bestek
ling te doen is het den directeur van]
'jhie(t postkjantojor in overleg met d© po,
liti© gelukt vost te stellen, dat R. 7,(
onbehoorlijke dingen deed. Tojt nu tod
is felechfc uitgemaakt dat V. op de?xi
tvijze postzegels stal en hij heeft dit ook)
bekend.
Intusschen wordt het onderzoek voort
gezet
Rooken door kinderen.
Thans is afgekondigd de Rotlerdamsche
yerordening tot beteugeling yan het ge
bruik van tabak door kinderen
Het eenig artikel dezer verordening be
paalt: De verkooper van tabaksartikelen
of zijn vervanger, die in de uitoefening
van het beroep aan een kipd beneden de
16 jaren tabak, sigaren of sigaretten ver
koopt, ten geschenke aanbiedt of qp eenige
andere wijze verstrekt, wordt gestraft met
hechtenis yan ten hoogste 6 dagen of
geldboete van ten hoogste f25.
Het smokkelen.
Ondanks alle maatregelen blijft het
smokkelen een gezocht bedrijf Voor vple
grensbewoners. 1
Dagelijks hebben aanhoudingen plaats,
doch ook telkens worden nieuw© listen ver
zonnen. Den laatsten. tijd wordt veel sajet enf
elastiekband gesmokkeld.
Nu had men aan de grens te Smeermaes
de Volgende list belacht Een partij band
lag op ©enigen afstand van de grens ver
borgen, doch het passeeren der „stroop"
en do draadversperring leverden nog al
bezwaren op.
Eindelijk wist men met een touwtje Ver
binding te krijgen mot de helpers aan lie
andere zijd© Van den draad. Én toen was
de zaak direct in orde. In het buitenland
begon men nu t© trekken, te trekken,c
en zonder dat iemand uit rijn schuilplaats
behoefde te komen zou op deze wijze in
één nacht 20.000 M. band over do grens
zijn getrokken.
Vlak Mj de grens zat iemand verscholen
miet een schaar, oan bij liet minst© onraad
den draad af te knippen. (Rolt J
Da Eed-wet m werking
Voor de eerste maal sedert het in wer
king treden van de Eedswet, weigerde in.
de strafzitting van de rechtbank te 's Gra-
venhage, in een weinig beteekend zaakje
een burenruzie betreffende, een vrouwe
lijke geluige den eed af te leggen, op grond^
dat ze tot goen godsdienstige gezindheid
behoorde. Zij toekende daarna een door
den griffier opgemaakte verklaring, waarin
zo verklaarde onoverkomelijke bezwaren
te hebben tegen het afleggen van «ten eed
en legde daarna Jrnar getuigenis af.
De tocht van een prentbriefkaart
Een lezer te Amsterdam heeft aan do
„Tel." een prentbriefkaart gezonden, die
liij ontving uit Tours (Frankrijk) en welke
behalve het Fransche stempel bovendien
con.suu.rstempels droeg uit Sofia en Em
merik. Bij onderzoek is gebleken, dat de
briefkaart naar alle waarschijnlijkheid 'bij
verzending uit Frankrijk tusschen de cor
respondentie geraakt is, bestemd voor Fran
sche krijgsgevangenen in Bulgarije. Na door
zonding via Oostenrijk-Hongarije en
Duitschland werd do kaart te Emmerik
vorxzien van den consuuxstcmpcl„Aus-
landstolle Emmerich".
Ongelukken.
Gistermiddag geraakte te Groningen oen)
ongeveer 20-jOrig meisje onder de ©loeft
Irischo traan. Bloedend verwond, aan helt
achterhoofd werd zij naar het Academisch)
Ziekenhuis vervoerd. Haar toestand is ern
stig. i
Waarschuwende stemmen uit het verleden.
De Vereeniging voor d© Slaatliuishouid-
kundo en voor do Statistiek hoeft voor
hare op 14 October te Amsterdam te
houden algemeene lodenvergpdering d©
vraag aan de onde gestold, in hoevend uit
de crisis van 1873 lessen te putten rijn voor
hetgeen ons op economisch gebied te wadi-
ten staat De grondslag voor de besprekin
gen is gelegd geworden door twle© uitsteken
de, van zorgvuldige studio getuigende pra©-
advïezen, één van de hand van' inr. H. A.
Hartogh, hot andere uit do pen van een fi-
nanciëelen specialiteit, den heer W. Wps-
terman.
De„crisis van 1873" is in fmandiödo
kringen oen gebeurtenis geweest van d©
allereerste grootte, oen „cconomisdhe aard
beving", waaraan tal van economen hier
te land© niemand minder dan! mr, N. G.
Pietrson uitvoerige studies hebben ge
wijd. Zij teisterde vooral Oostenrijk.
Duitschland m d© Vereenig ie Staten van
(Noord-Amerika en deed gedurende een
zesjarig tijdperk van aaneengesloten, inter
nationale calamiteiten haar terugslag gevoe
len oiVer de geheel© oude en, nieuw© werelji.
Geen wpmder, dat de herinnering! aan 3©z©
crisis, zoo kort na den oorlog van," '70 uit
gebroken, dqn stmthuteh'ou/lkuniigen geen
rust gelaten hoeft nu wedSrbm oen oorlog
Ruropa teistert en hen aangespoord heeft
tot een onderzoek, ten einde met de opge
dane ervaringen gewapend, de groote ge
varen en moeilijkheden tegemoet te kunnen
treden, welke ni de memschenslachting het
menschdom op ©donomisch en financiëel
gebied zullen bedreigen.
Voor zoover echter uit de door de Ver
eeniging voor de Staathuishoudkunde ge
redigeerde vraag het vermoeden rijst, als
zoude de crisis yan 1873 in nauw verband
staan met den oorlog van 1870 tusschen
Frankrijk en Duitschland moet iedere ver
wachting op een toepasselijke les voor een
te verwachten economische crisis na den
tegenwoordigen oorlog worden opgegeven,
waar bronnenstudie aan beide prae-advi
seurs geleerd heeft, dat de oorzaak van het
uitbreken van "de wijdvertakte crisis van
1873 niet allereerst nagespeurd moet wor
den in het gebeurde van 1870'71. De wer
kelijke oorzaken liggen veel verder terag en
moeten hoofdzakelijk gezocht worden in
verschijnselen voornamelijk de Jiooge
vlucht die vanaf 1867 de industrie in Euro
pa genomen had die aan den in 1914
uitgebroken oorlog niet rijn voorafgegaan.
Ook de directe economische gevolgen van
het uitbarsten van den kpijg in 1870 en
1914 zijn moeilijk te vergelijken. De eco
nomische storing, welke het uitbreken va'n
den Fransch-Duitschen oorlog Juli 1870)
vergezelde, was dan ook van geheel ande
ren aard dan de crisis, die wij in Augus
tus 1914 beleefden. In 1870 hoogstens
eenige weken van paniek, hoofdzakelijk een
beurscrisis, zich dóór liet emstigt open
barend, waar misbruik was gemaakt van
credietmiddelenin 1914 een geld-crisis-
in de eigenlijke beteekenis van het woord,
waarvan de heftigheid hiaar gelijke in de
geschiedenis niet heeft gebiaid. Ook een
vergelijking der oorlogskosten van 1£70
en thans1) biedt geen steunpunt voor pro
fetieën, ovtenmin als dje van den duur
van beide oorlogen. In één maand vech-
tons wordt thans liet bedrag overtroffen,
dat de oorlog van 1870 Frankrijk heeft
gekost.
De offers aan menschenlevens, do ontel
bare arbeidskrachten aan industrie en land
bouw onttrokken, de kapitaalsverlrvisting,
•do improductieve uitgaven door oorlogvoe
renden -en neutralen -weggesmeten2) geen
van al deze factoren laat vergelijkingen
toe, waaruit le «en le putten zouden rijn
voor de naast© toekomst. „Eer t,meent
mr. Harlogh zou een onderzoek naar
het verband tusschen de Napoleontische
oorlogen, de daaropvolgende crisis (van
1815) In hot schijnbaar verrijkte Engeland
en do algemeene armoede vele jaren lang
op het vasteland van Europa, .tot voor
spellingen noopen omtrent hetgeen ons
thans le wachten slaat." r
Het loont de moeite bij deze nog oudere
crisis een oogenhlik stil11% staan en nota te
nemen van do economische verschijnselen,
die Engeland in 1815 vertoonde en welke
op merkwaardig© wijiz© analoog zijn aap
dië, welk© zich thans in oorlogvoerend©
zoowel' als in neutrale landen voordoen.
„Van 1797 tot11821 schrijft mr. Har
logh verkreeg het bankpapier don ge
dwongen koers en deed het goud vaak een
agio van 20 h 25 pCt. Hot contjncntaal-
stolsel1 riep vergeldingsmaatregelen in En
geland op, waarmede het trachtte den han-
djd va. neutrale landen, met name van
Amerika, onder conlröl© to brengen. Twteo
en twintig jaar oorlogvooröu met de Fran
sche Republiek en het keizerrijk had meer
dan £800.000.000 gekost, waardoor de Na
tional© Schuld met ruim £600 'millioen
toenam, niettegenstaande d© enorme Op
brengst gedurende 18061816 van-10 pOt.
incomotax en overige belastingen, die hijina
do helft van het inkomen dor burgerij opt
«ischten.
„Al deze oimBtandiguèllen: gebrek aan ar
beidskrachten, dringende behoeft© van leger
cn vlooi, vonneerdeixle papieiwiroulatie van
d© Bank ©f England, on parti culici-e banked,
stremming vtan hot verkeer en hoog© be
lastingen, riepen oene stijging Van tevenis-
middelen aks graan, vloesch, boter, kaas,
koffie en suiker van 100 cn 150 pGt in liet
leven, die aan boeren, landeigenaars on!
importeurs groote winsten in den schoot
wierp. .Tout coram© phoz nous".
Deze verschijnselen, deze woerden geven
t© donken, terwijl tevens na dentogjenwtoor-
digen porlog rekening gehouden zal moeten!
werden gnet hetgeen na Napoleon's val zich
in Engeland afspeelde toen, "door Napo-
Een staatje door mr. Hartogh ontleend
aan het Kopenhaagsdho Selskahet for Social
Fcrskan af Krigeos Folger vermeldt eetu to
taal aan oorlogskosten tot 1 Januari 1910
tot een bedrag van 128.805 millioen mark.
2j Tot 1 Januari 1916 wtordien! z© door
IxiVengenoemd Selskahet op 1754 millioen.,
rnaric getstóhak i iJ
SCHIEDJMS2-E CiJRANT
—A
-» - 1
#4
