I ie oorlog. laargang, .Woensdag 28 Februari 1917 No. 15383 DE KLIMOP. |pg^-2> Verbouw Tan gewassen. Kennisgeving. "buitenland." TJit den Duïtscften Rijksdag. Vsn hvt Westelijke froBf. ft? rrz^-r-K u "V wn 7* v courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon--en Feestdagen. Prijs per kwartaal! Voor Schiedam en Vlaardïngen mot inbegrip van f cis. incassokosten f 1-30franco per po.-t- £1.75. Prijs per week: Voor Schiedam en Vlaardïngen 10 cent. Afzonderlijke nummers 2 cent Abonnementen worden dagelijks aangenomen. Advertentién voor hot eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een nor aan het Bureau bezorgd zijn. Bureau: Lange Haven No. 141 (hnelc Korte TïaVen). Prijs der Advertentién: Van 16 regels £L 0.92; iedere regel meer 20 cents. Reclames 40 cent per regel. Incassokosten 5 cents. Groote letters naaf de plaats die zij innemen. Advertentién bij abonnement op voordeelige voorwaarden. Tarieven hiervan zijn gratis aan het Bureau te bekomen. Incassokosten voor Schiedam 5 cents, voor postkwilaniiën 10 cent. Dagelijks worden zoogenaamde kleine advertentién opgenomen tot den prjj» van 40 cents per advertentie, bij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen. Deze advertentién worden, mit3 voor 3 achtereenvolgende nummers opge geven, slechte 2 maal berekend. Intercommunale Telefoon No. 103. De (Burgemeester va» Schiedam brengt ter kermis van de tuin- of landbouwers in deze gemeente, die in bet oogstjaar 1917, wönsühen ,te telen: .lo. chichom "'2o. wcsterwoldstih' raygraszaad, radijs zaad, jsluitkool- en bloemkoolzandkoolra pen pn knollenzaad 3o. peen, koolrapen, knollen, kooi, spi- Biazio, ^nijbooinen- en spercdoboonen, dat rij jten spoedigste een verguuningsaanvrago moeten pahvragon. bij den Hoofdopzichter der ip&atsoenenqn landerijen. Korte Ha- ven 33 (Bureau Gemeentewerken). Schiedam, 28 Febr. 1917. De Burgemeester Voornoemd, M. «L. HONNE.RLAGE GRETE. 110/19 INRICHTINGEN WELKE GEVAAR, SCHADE OF HINDER KUNNEN VEROOR ZAKEN. entie I (i nil iBhet I fis SOTS J i wf f ll sde»,) in be-1 jrjji. 'edoM dei I Tiia- 15.- ndea, I een Irani j anke-1 «ar. Burgemeester en Wethouders van Schie dam: Gezien het verzoek van: lo. 3- en G. VAN HELDEN, om vergun ning tot het oprichten van oene inrichting voor het bouwen van sloepen en roeibooten op een perceel -grond, gelegen aan derf Havendijk, kadaster Sectie N, no. 290; 2o. de N. V. VUURVAST", Holiandsche Fabriek van Vuurvaste materialen, om ver gunning tot het uitbreiden barer fabriek van vuurvaste materialen aan de Sc hie 24—30, kadaster Sectio A, nos. 1041, 19, 21 en 1123, door bijbouwt van een machinate sbeenvormerij, met een electromotor van 50 P. K.; 3o. de N.V. NEDERLANDSCHE KALI- 'AS0H MAATSCHAPPIJ, om vergunning to het oprichten van een kunstmestfabriek met 2 verbrandingsovens in het pand W-eshno lenstraat 19, kadaster Sectie C, nos. 1107 en. 331; Gelet op de bepalingen der Hinderwet Doen te weten dat voormelde verzoeken met de bijlager op de secretarie dor gemeente* zijn ter visi-i gelegd i dat op Woensdag den 14 Maart a. s., dec voormiddags ten 1 V/z ure, ten paadhuiz< gelegenheid zal worden gegeven om bezwa ren tegen het toestaan van dio verzoeker in te brengen en die mondeling of schr.fte lijk too te lichten; dat gedurende driedagen vóór liet tijd stip hierboven genoemd, op de secre'avi der gemeente, van de schrifturen, dn te» zake mochten zijn ingekomen, kennis kar worden genomeneai dat volgens do beslaande jorisprudcrir niot tot beroep op eene beslissing ingevolg do Hinderwet gerechtigd zijn zij. die nie overeenkomstig art 7 dier Wet^ voor be Gemeentebestuur of een of meer zijner leden Roman naar het Italiaansch. van GRAZIIA DELEDDA. t- 9), Eens gebeurde er iets vreesolijks in het huis Dechercbi. De vader van Paulu vie. op de plaats alsof hij gestruikeld was en hij richtte zich niet meer op. Zijn laatste woorden tot zijn vrouw waxen: „Ra.chcle, zorg voor d i c n j o n g e n" Eb, Gantine, de kleine jongen, die algemeen als een zoon van den afgestorvene werd beschouwd, kwam als knechtje in huis. Dc andere knechts mishandelden den kleinen Gantine en lachten hem uit, omdat hij nog zoo klein was en niet eens pen lam kon vellen; hij beklaagde zich bij donna Radicle. „Lieve, kleine jongen," zei hem de vrouw weduwe, „wees geduldig, en. zeg hun dat je wel groeien zult en dat je nog knapper dan zij zult worden." En pom Cosimu Damianu, de vader van donna Rachele, zei hem: „Zoon van den heiligen Antonius zeg hun: jelui zijn reizende monniken, dan ben je hier en dan daar, ik zal altijd in het klooster blijven." Donna Racbeie beknorde haar vader, want: Zoon van den heiligen Antonius be- teekent bastaard, en zc wilde 'niet dat de knechts zouden praten over het veel be- teekenende .antwoord dat hij Gantine in den mond gaf. - Maar don Simonc kwam lachend tus- schenbeide, en opgewekt als gewoonlijk, gei'hij": - zijn verschenen, ten einde htm bezwaren! mondeling fop- te lichten. En is hiervan afkondiging gcHitel, Vaar het behoort, don 28 Februari 1917. Jluige-meester en Weihouders voornoemd. M. L. RONNERLAGE GRETE, De Secret" ris, V. SICKENGA. 111/64 - Rede van V.od Bethmann. Ter bijwoning van de .eerste lezing van de begiooting waren in de Rijksdagzitting van gisteren.de Rijkskanselier, do leden van den Bondsraad, de ministers en staafsrene- tarissen aanwezig. Bij die gelegenheid heeft Aon Bethmann Holhveg een lange rede ge houden. Begonnen word als bijna steeds met de mededeel mg. dat men strijden z.ou tol do vijand bereid zou zijn vrede te slui ten.'' De onlangs met groote meerderheid bewilligde oorlogsci edicten liadden dat aan de gehcelo wereld weer duidelijk kenbaai gemaakt. 1 Hoe de toekomstige vrede er zou uitzien en of "die nieuwlamb gebied zou moeten brengen, de Rijkskanselier achtte het voor barig daarover nu reeds te spreken. „De vijandelijke machthebbers deden het rijke lijk, deden onder elkaar buitensporige toe zeggingen "en bereikten daarmede slechts, dat zij zich en hun volken steeds dieper in den oorlog verstrikten. Hun voorbeeld lokt mij niet aan. Wat ik over richting en doel van onze voorwaarden zou kun nen zeggen, heb ik herhaaldelijk gezegd: Den oorlog ton einde te maken door een duurzamon vrede, die ons schadeloos! eliing geeft voor al liet geleden onrecht en oen sterk DniBeliland het bestaan en de toe komst waarborgt. Dat is ons doet, niets minder, niets meer." Een nieuwe tijd was volgens Ton Bethmann door dezen-oorlog ontstaan. Een geweldige geestelijke, economische, sociale laak wacht ons na den oorlog, die niet naar partij schabionen kan worden geregeld maar de geheeie macht van den staaf eischt. De Briands, Lfoyd Georges e. af willen de wereld doen gelooven, dal het hun doel is Duitschland van hol Pruisische roihtn -rismc te bevrijden en het Duilschc volk democratische vrijheden lo schenken. Nu. waar we bevrijd moeten worden zullen wc dat zelf wel hezorgc-n en wat het milita rismc betreft, wij welen allen, en voor den oorlog wist Lloyd Geoige het-nok, dat onze geografische ligging ons steeds maande aar. het woord van F redelik de Groote: Tou jours en Vedette. Beter dan in inrichtin gen, die op vasten mooarcbnlcn grondslag „Laat ze maar pralen, ze zijn toch nooit tevreden." En er was vrede in 't gezin. Maar juist in die dagen begonnen de dienstboden te vertrekken; eerst één, dan een ander en eindelijk allemaal, Gantine nlccf alleen over met een herder, die een beetje onnoozel was, daarom oom Casigi: genaamd. Later werd ook hij weggezonden. De familie was geruïneerd, en viel altijd dieper en dieper in een schrikbarenden af grond. De schulden van drie geslachten, de drie honderd ducaten die don Simone van dc bank had gehaald, de kwitanties van don Pilimu, de interest van tweehonderd pro cent van de schulden van don Paulu, ver slonden in enkele Jaren de boerderijtjes, Je wijngaarden, de kudden en dc paarden van do heele familie. Donna Rachele ween de en zei: „Zie je, het is als de Indische vijgeboom uit één blad worden er duizend geboren." In het begin klaagden don Simone en oom Cosimu Damianu ook enze kibbel den; maar met den tijd wenden zij aan de armoede en don Simone was weer vroolijic en opgewekt en herbaalde zijn geliefkoosde gezegde„laat het maar zooals liet is." Nadat hij van het seminarium tc Nuoro was weggejaagd, wilde Paulu zijn studies niet voort ze* tenhij amuseerde zich zoöals vele kleine bezitters uit Sardinië, van het eene dorp naar 't andere gaande, om do feesten bij te wonen. Al de bedelaars, die altijd alle feesten nnloopcn, kenden hem. Zelfs de blinden zeiden: „liet is die ridder van Baxunci, "don Paulu Dechercln, een schatrijke man, dol op feestvieren," In, de dorpen leende hij geld van de woe keraars op. gooide het op de feesten weg. rusten kan de macht niet worden uitge oefend, beter niet dan door dc monarchie die haar. wortelen heeft in het volk en uit deze nimmer drogende bron en uit de liefde van den vrijen man haar kracht ontleent. Niets anders is zin en wezen van dcDuitschekeizersgedachte, van he-t Pruisische koningsdom. Daarna kwam het afgewezen vre desaanbod der centralen ter sprake. Vol gens den Rijkskanselier was het antwoord der Entente grover en brutaler dan ooit een verstandig man bij ons en in de neu trale landen kon denken. De werking van dat document van barbaarsche haat en hoon is duidelijk. Gnze bondgenootschappen en fronten staan vaster, het Duitsche volk is eensgezinder en standvastiger dan ooit. Onze vijanden alleen treft de vreyselijke schuld voor het verder bloedvergieten en tevens dc vloek der lijdende menschheid. Zij waren het. die de hun toegestoken hand tot het plegen van overleg weigerden. Hierna .vólgde do kwestie der zee ver sper ring, waartegen van de neutrale staten voorheb ouden en protesten waren ontvangen. Men miskende geenszins de groote moeilijkheden Voor de neutrale scheepvaart en poogde zooveel mogelijk deze te overwinnen. "Natuurlijk berustte de schuld .hiervan geheel bij Engeland. „Aan deze knechting van den ge heden niet-En- gelschen handel willen en zullen vrij een einde .maken. Wij komen daarbij zooveel wij kunnen, pan dc wensclien der neutralen te gemoet, .nooit kunnen wij bij ens streven om dat te doen de grenz.on overschrijden, die .ons zijn getrokken door liet onherrcte- pelijk .besluit omj de versperring onvoor waardelijk le doen -zijn. "Ik ben er zeker 'van, Rat eeris hét oogeriblik zal komen, dat ,de neutralen zelf ons voor deze stand vastigheid Rank zullen weten." De .Vereenigdc Staten warm ver der gegaan dan de neutralen en deze wijze van afbreking der betrekkingen tusschen mol elkander in -vrede levende groote nar ties .noemde de kanselier zonder voorbeeld m dp geschiedenis. Den Bisten Augustus 1913, tijdens de Mexicaanseho tiro'hielen, verklaarde Wil son in een plechtige boodschap aan het Congres, dat hij van meoning was op de beste wijze de tradities van hot volken recht, in zake do neutraliteit te volgen) wanneer hij! do Levering van wapens' en oorlogsmateriaal aan beide elkander be strijdende partijen verbood. Een' jaar later waren, dezp tradities blijkbaar niet meer deugdelijk. Ecp, ontzaglijke hoeveelheid oor logsmateriaal hoeft Amerika aan de En tente gel-werd. Bovendien stond men in Amerika <5» een vrij verkeer met Frankrijk en Enge land, niet ,.:et Duitschland of zijn bond- geciocten. jjr werd weliswaar geprotesteerd legen enkele, mot hot volkenrecht strijdige, maat regelen yan Engeland, maar men schok te er zich toon in. Wanneer de stappen der Vereenigdc Sta ten niet mochten leiden tot het, ge wens chic resultaat om .aan de wetten der menscho- lijklieid bij alle oorlogvoerenden geldigheid te verschaften, dan zou de Duitsche regee- Ijjj scheen dol van levenslust. Soms was hij goed en vroo'tijk en soms slecht en driftig. Annesa herinnerde zich alles. Nu was Paulu zacht en onderworpen, de jaren en.de tegenspoed hadden hem getemd als een veulen; maar in die vroegere dagen!.., Hoe dikwijls had hij haar niet geslagen, omdat zij met Gantine aan het vrijen was! „Schaam je, brutale meid; hij is een knecht, een bastaard." „E11 ik dan,ben ik geen meid ant woordde zij huilend, „ben ik ook niet de dóchter van niemand?" „De jaren tellen niet; de jonge boom vlecht zijn lakken in die van den ouden boom „Hij is tien jaar jonger 1" De oogen van Paulu glinsterden als die van een wilde kat. „Ondankbare, brutale, uit medelijden op gevoede meid 1" Annesa, die van Gantine hield, omdat hij op Paulu kek, zooals men van het vuur houdt omdat liet aan do zon doet denken, huilde, zweeg en werkte. Zij was inder daad de meid geworden; maar ook donna Radicle werkte, bad en zwoeg. In dien tijd trouwde Paulu. De bruid was een jong meisje uit den adel; mooi maar arm en ziekelijk. Een jaar lang waren de jonggehuwden zeer gelukkig; donna Kal lina was goed en had eon goeden invloed op "allen die haar omringden. Paar man scheen een ander mensch geworden. Maar 11a de geboorte van oen meisje mat oen, waterhoofd, werd de jonge vroutv ernstig ziek. 1 j 1 Don Paulu ging met haar naar Caglari, naar Sassari, op het vaste landmaar donna Kallina stierf, en men verkocht nogmaals ring staan voor een nieuwen toe stand, voor welken zij zich volledige vrijheid van beslissing moet voor behouden. De vrijheid der zeeën, die Amerika in samenwerking met ons volgens de uitdruk kelijke verklaring van den president nog tijdens den oorlog wilde herstellen, hebben onze vijanden nog sterker geknot en Ame rika heeft dit niet belet. Ik zou het ten volle kunnen begrijpen, als de Vereenigdc Staten als beschermers van het volken recht bij alle oorlogvoerenden op dezelfde rechten voor het herstel daarvan liadden gewerkt, wanneer zij in het streven aan de wereld den vrede weder te geven, maat regelen hadden genomen om met dwang een einde aan het bloedvergieten te maken, het is mij echter onmogelijk in te zien. dat de eer en de levenskwesties van het Amerikaansche volk eischen eenzijdig slechts tegen ons het volkenrecht te be schermen. Engeland vernietigt, zoo wordt gezegd, uitsluitend economische waarden, die-ver vangen kunnen worden, Duitschland ech ter vernietigt menschenlevens, die niet te vervangen zijn. Waarom komen bij de En- gelschen geen levens van Amerikanen in gevaar? Alleen omdat de neutrale landen, voornamelijk Amerika, zich vrijwillig heb ben geschikt naar de maatreg ren van En geland, en omdat de Engelschen derhalve hun doel. ook zonder geweld te gebruiken, konden -bereiken. Wat zou er geschied zijn als de Amerikanen evenveel prijs hadden gesteld op een onbelemmerd passagiers- en goederenverkeer met Bremen en Hambuig als op dat met Liverpool en Londen? Wij overzien zeer goed het geheel. Dc afbrekia'g der betrekkingen mei ons, de beoogde mobilisatie» van alle neutralen te gen ons dienen niet ter bescherming va,n de .door de regeering der Vereenigdo Sta, ten geproclameerde vrijheid der zeeën en ook niet om den ook door Wilson verlang den 'vrede te bevorderen, maar moeten ei veeleer toe leiden de pogingen tot uithon gering "van Duitschland aan te moedigen en het bloedvergieten te verveelvoudigen Wij betreuren de breuk met het volk, dat door de geschiedenis bestemd scheen om toet ons, niet togen ons, voor gemeen schappelijke idealen te strijden. Nu echter onze eerjjjke wil om vrede to bevorderen bij de vijanden slechts op: hoon is gestuit, is er voor ons geen „terug" meer, nuipr slechts „vooruit". Dat Engeland het verscherpte gebruik van ihet onderzeeërswapen als de grootste misdaad dn de "wereldgeschiedenis zou ka- ïakterisooren, was wel te voorspellen. En geland houdt zich nu eenmaal voor, den voorbestemden, beschermer der zeeën, voor den «Igemcenen weldoener, der geheeie menschheid, den Verdediger van de volken rechtelijke regelen; van hét zeerecht, voor zoover zijn eigen belangen dat veroorloo ven. Lord Lytton verklaarde nog onlangs in het Hoogerhuis a,ts iets, <hu vanzelf sprak, dat aan Engeland de positie op zee toekomt. jWie Hoeft deze aah England op gedragen? AVié houdt er toezicht op? Onze onderzeeersoorlog is een antwoord op de hcKagerbl oktoule, die Engeland se dert den oorlog tegen ons uitoefent Het recept was voor Engeland niet nieuw. Be herinner slechtsaan de beruchte concen tratie-kampen. waarhoen Engeland de vrou wen en kinderen der dappere Boerenstrijh de, s sleepte en ze daar aan de emmen- sc'.elijkste behandeling blootstelde met het blijkbare doel om door hun lijden de wecr- sta,n<iskradit van de te velde staande man nen te verm inde ren, zooals het Engelscbe parlement heeft toegegeven, Engeland heeft van den beginne af uit dezen oorlog niet. een oorlog van zee tot zee, maar een oorlog van volk tot volk ge maakt, en nu dit is en. zijn regeerders van onze bereidwilligheid lot den vrede niets dan spo}, en hoon over hadden, bleef voor den wil der Duitschers niet anders over dan te doen volgens het gezegde van Goethe: „Auf einem groben Klotz gehört ein gruber Bed". Yoorloopig kon de Rijkskanselier verkla ren, dat de tot dusver bereikte resultaten van den duikbootenoorlog reeds thans de verwachtingen van onze marine ver heb ben overtroffen. Berichten van de vijanden over schepen, die de versperring hebben doorbroken en en waarvan de vijanden grooten ophef ma-" ken, stellen ons in het geheel niet te leur. Dat enkele schepen aan het gevaar ont komen, spreekt eigenlijk vanzelf. Dat doet aan het algemeen succes niets af. Dat zul len we eensdeels weten te bereiken door schepen in den grond te horen, anderdeels door belemmering der neutrale scheepvaart. Met een opwekking om vol te houden zoowel tot dc strijdenden als tot de non-combattanten gericht 'werd de her haaldelijk door toejuichingen onderbroken rede geëindigd. Verschillende partij sprekers verklaarden zich over de rede van den Rijkskanselier -voldaan, In het Westcr» is het weer vrij levendig - toegegaan. Dat gerit Berlijn toe, al worden ook nog geen successen van den tegen stander-erkend. „Bia talrijke aanvallen der Engelschen tegen ons front tusschen Yperen en de Sommc kwamen zij si-echts op één, punt in onze loopgiaven, ten O. van Atrecht; de binnengedi ongen vijand wend door een tegenaanval virdreven." Men begrijpt hieruit al, dat-het voor de Duitschers niet goed gaat Veldmaarschalk Haig bericht dan ook, dat gedurende den. nacht ten Noordon en ten Zuiden van de Ancre nog meer vorderingen werden ge maakt. De Engelschen namen het dorp la Barque en bezetten LignjVoorts nestel den zij zich in de westelijke en. noorde lijke verdedigingswerken van Puisieux-au Mout. Bij een gisterochtend ondernomen raid ten Zuidwesten van Lens vernielden de Engelschen gedekte schuilplaatsen en ma chinegeweer emplacementen. een boerderijtje, In huis werd 't saai cn eenzaamde bede laars drongen niet meer zoo aan om een aalmoes to krijgen en de gasten werden zeldzaam. Dojn Simone lachte nog steeds, maar het was een treurig lachje, en hij herhaalde zija oude gezegde, dat men zich 311 zijn lot moet schikken, en dat de menschen kwaad deden, omdat zo niot moer in God geloofden. Gom Cosimu hield de kleine Rosa op zijn arm en stemde toe, dat do vrees voor God zeker behoedt voor liet kwaad, maar hij verdedigde de meuscL,olijke fouten en zwak heden; de menschen zijn geboren om te zon digen. En het kleine meisje levend ui! vloeisel van vele menscheiijke fouten en zwakheden, boog het groote zware hoofd oj- den schouder van den ouden' man en sprak niet tegen. Annesa had zich intusschen, met toe stemming van haar weldoeners, met Gantine verloofd. Zij was al over de dertig jam, waarom zou ze nog langer wachten.' Gantini" was een arme jongen, maar oen goed werk mam Ze zouden trouwten, zoodra de Do cherchi's hun het geld teruggegeven hadden dat ze hen schuldig .waren. Maar de tijd 'ging voorbij en ze kregen geen geld. De jonge man Was vroolijk, goed en vreedzaam als donSimone. Ais Annesa lief en opgewekt was, wat zeldzaam ge beurde, noemde hij kaar. mijn blondine) en als zij somber en teroggetrokkem Was en den (geboete® daig dim mond niet open deed, noemde bij haar mnjdoïe "(zto^gster). „Zoon van den heiligen Antonius", zei oom Cosimu, je kenf 'tSandijnsche spreek woord „Stille stroom loopt over de Oevers.''! Annesa begon langzamerhand niet meer, in God te gelooven, omdat baar weldoeners hoe lariger hoe meer achteruit gingen- Zoo'nl slechte God kon immers niet bestaan, d<f Dedierehi's hadden hem altijd aangebeden, gevreesd en zich stipt aan zijn geboden ge houden. Nu beloonde Hij hen met allerlei; ongelukken. i -i Maar opeens kreeg God medelijden maf; de familie, die zoolang in de beproeving was geweest Een oud, gierig familielid, di»ej in den Ktinioorlog was geweest waar hij oen been had verloren, vroeg aan de De» hercltis of zo hem bij zich in huis Wilden opnemen. Ifij zou zooveel per maand betalen; en zijn testament ten voordeel© van Rosa maken. Hij Was oud, leed aan asthma föu was bang om bestelen te wonden. Paulu, iiiold met van hem; te vergeefs had hij Stent dikwijls geid ter leen gevraagd, maar hij was niet tegen zijn komst in het huis. jSt oom Zua kwam en nam zijn plaats jiaast Bei .wee grootvaders, dio gewoon waren, 's avonds een luchtje te scheppen vóÖr de '.Iraatdotir, zooals twee oude wakende leeu-, wen op den drempel van de ruïne van een; lietoovcrd paleis. De voorbijgangers luister* len naar do beschouwingen en dit ge babbel van de drie oude mannen, en noem den hen „de drie wijzen met vijf bemen.'f '[Wor'dt vervólgd)* „T,, i v - *-„s ;7% J-J i Beis. ■Ni

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Schiedamsche Courant | 1917 | | pagina 1