jaargang,
Zaterdag 28 April fflp
H
m
No. 15432
m
Tweede Blad.
Igit de Tweede Kamer.
■fes f
ffcl^.fe'WSr-' A» sj 1
la
Va, V**-' t~: "'- r- -, -
j
50
irem-i
warn;
'4 8
Deze courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen,
prijs per kwartaal: Voor Schiedam en Vlaardingen met inbegripVaa
incassokosten fl.30; franco per poot f 1.75.
ftijs per week: Voor Schiedam en Vlaardingen 10 cent
Afzonderlijke nummers 2 cent
Abonnementen woTden dagelijks aangenomen.
Advertentiën voor bet eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een
aan hel Bureau bezorgd zijn.
Bureau: Lange Haven No. 141 (bock Korte Haren).
51
BT til
«.ij
iró'j
tren;i
pa Tweede Kamer heeft in de afgéloopen
slechts twee dagen in hot openbaar
wadend <1® Donderdag en de Vrijdag
jen aan Afdeelingsonderzoek gewijd
ze heeft in d«n tijd vlug cn goed
werkt, de dividend- en tantième-belasting
zonder hoofdelijke stemming aangeno-
jr het geld moet er nu ponmaal zijn, en
^sociaaldemocraat, de heer Van der Tem
pel herinnerde er niet onaardig aan, dat
ja een En; elscli blad de taak van dén Mi-
jjijter van Fmanciêir in deze, tijden on-
ijajgs aldus werd omschreven: Hij moet
hachten ei n maximum van veeren van de
gans te 1 rijgen met een, minimum van
gekwek. 1
Er is veel gepraat, echter meer buiten
de Kamer dan in de Kamer, n.l. in adres
sen, over t et onrechtvaardige van de d u b-
jje'le belasting, waaronder dit verstaan,
verdt, dat het dividend en de tantième nu
eerst zal getroffen worden door deze be
lasting, terwijl, waar deze beide als een
deel van het inkomen, nog eens getroffen
worden in de Inkomstenbelasting bij ieder
jnensch, die zich in het trekken van divi
dend op het genieten, van tantième ver
lengt Dit schijnt juist, maar dat is niet
lieer dan schijn. In de eerst» plaats kunnen
iiwr de Inkomstenbelasting'niet getroffen
gorden de buitenlandsche aandeelhouders
een Hollandscbê naamlooze veanoot-
gj: lijfschap, zoodat het mogelijk zou zijn, dat van
'groote winst, door Hollandsdie handen ge
naakt en op Hollandschea grond, verkregen,
geen cent in do Nederlandsch© schatkist zou
'vloeien. Reeds daarom is het zoo goed,
jdat door deze wet de belasting op de oaam-
Jlooze vennootschappen, uit de Inkomsten-
'belasting wordt gelicht; het maakte zelfs,
dat de heer de Savornin Lobman, die wel
bezwaar had tegen de zoogenaamde dubbele
heffing, over dit bezwaar heenstapte. Om
die dubbele heffing, die indmLing in per
soonlijke en zakelijke belastingen, was hij
allerminst te sprekenhij meende zelfs dat
wij daarmee in systeem van belastingheffing
achteruit gaan. Een beroep op de grond
belasting werd in deze door spreker ge
wraakt: zeker, daar is ook dubbele belas
ting, men belast eerst den. grond en dan
de producten van den grond, maar dat,
feras volgens hem billijk, omdat waar de
grond een monopolie van nature is, en
de wetgever door het privaat eigendom
'een privilege schept, de eigenaar die daar
door zekere voordeelen geniet, dan ook een
zeker deel dier voordeelen moet afstaan aan
den Staat,' die dat privilege heeft gescha
pen. Maar daaruit volgt niet, dat" alle be
leggingen als zoodanig mogen worden he
llast. Belegging is het middel om denbo-
;dem productief te maken; daarom moet
men,niet die belegging' nog eens belasten,
hèt heeft toch gèen zin om zoowel van
het zaad als de vrachten te heffen, daar
een van tweeën toch verdwijnt. Dat lijkt
alles heel mooi, maar wij staan toch ge
heel aan de zijde van Minister Treub, als
hij-het goed recht van de dubbele heffing
op dezen grond verdedigt, dat het collectief
kapitaal veel krachtiger is dan het persoon-
dijk kapitaal. Zeker, dat geldt niet voor
"een Carnegie of Rockefeller of Rothschild,,
maar zulke milliardairs zijn hooge uitzon
deringen, en zullen dat wel blijven. Maar
neem nu eens iemand mot een ton; die
f kan met dat bedrag, al beschikt hij over de
'grootste energie, geon grootte zaak begin,
1 nen, geen' fabriek b.v. Maar, als hij 50
anderen weet te vinden, die over dezelfde
s som kunnen, beschikken, dan komt er eer
kapitaal bijeen, waarmee men wel 'n groote
onderneming op touw kan zetten, dan wordt
de kans op groote winsten, geopend, 10,
12, 20, 40, ja -100 percent ^van het ka
pitaal wordt op deze Wijze verkregen, en
-.kan de grootere kracht van het collectieve
^.kapitaal boven het persoonlijke niet beter
"l worden gedemonstreerd.
Eindelijk komt de Dividend- en Tantième-
belasting tegemoet aan vroeger uitgespro
ken wenschen.' van do Staten-Generaal. Bij
jée besprekingen toch over de wet op de
"Inkomstenbelasting 1914, alsmede bij die
over do Ordonnantie van 1908, regelend©
de Inkomstenbelasting voor Nederlandse,h-
fgj/ Indië, gingen uit Beide jKamers dor. SiUiten-
|fh Generaal onderscheiden stemmen op, die
|sj.een afzonderlijke regeling bepleitten. En
fedaar is alle reden voor, waar in jie Iiï-
.Y komstenbelasting' *de naamlooze vennoot-
vwi schappen "op een bijzondere wijze worden
v belast, waar daarbij B.v. progressie en het
fe/gj hestaausminimum zijn uitgeschakeld.
fes „B§ iedere belasting moet nten verdacht
;/,zjjn op pogingen! tot ontduiking, en dus ook
|"bg deze. Er is een zeker gedeelte van wat
'aan dividend eml tantièmes wordt genoten,
belastingvrij gehouden. Voot de ©ommissa-
■n der maatschappijen is dat gedeelte,
zeer laag gehouden, en niemand in de
Kamer heeft daartegen bezwaar gemaakt;
misschien heeft men zich daar herinnerd!
de definitie, die een spotvogel eens gaf
var een commissaris, die hooge tantièmesj
trok, n.l. deze, dat dit iemand was, die'
meer verdiende naarmate hij minder naar
de zaken omkeek. Dat is natuurlijk over
dreven^ maar niemand zal toch ontkennen,
dat maar al te vaak bij de keuze van com
missarissen dikwijls meer een groote naam
den doorslag geeft dan» kermis van het be
drijf, waarop het toezicht moet worden ge
houden; die wordt slechts gevraagd van
den gedelegeerden commissaris, die meer
speciaal met de controle van het bedrijf is
belast. Belast de tantièmes van den gedele
geerden" commissaris daarom minder dan
die van zijn collega's, zoo werd er in de
Kamer tot den Minister gezegd, maar deze
dankte lachend voor de vriendelijke invita
tie, want, zoo zeide hij, onder het gelach
der Kamer, dan maken alle naamlooze ven
nootschappen van hun commissarissen alle
maal gedelegeerde commissarissen. s
Hetzelfde geldt voor de directeuren; de
gewone weg is, dat aan den directeur" van
een jnaamlooze vennootschap ©en tantièn.a
van de behaalde winst wordt uitgekeerd,
cn dat is 'natuurlijk heel goed; de leider
van het bedrijf moet natuurlijk bij den bloei
daarvap financieel belang hébben. Maar,
nu zou men hier ook weer een zeer ge
makkelijk middel tot ontduiking hebben door
eenvoudig na te gaan hoe voel aan tantième
een directeur, een procuratiehouder etc.
verdient, en door dat dan eenvoudig bij
zijn salaris te voegen. DeMinister, die
dat gevaar hij is alles behalve van gis
teren voorzien heeft, nam ook daartegen
voorzorgen, en stelde ia .art. 7 van zijn
wet een schaal vast, volgens welke naar
gelang van de grootte van het maatschap
pelijk kapitaal, een zeker deel van de sala
rissen van allen, die dit van de naam
looze vennootschappen trekken, belasting
vrij wordt verklaard; voor de rest wordt
betaald alsof het dividend of tantième was.
Over deze laatste zaak is een uitge
breide discussie gevoerd, waaraan de hee-
ren Patijn, ter Spill eu de Geer deelnamen,
die elk voor zich op duidelijke wijze be
toogden, dat er geen reden is om verband
te leggen tusschen* de grootte van hot ka
pitaal der naamlooze vennootschap en 't
belasting-vrije bedrag van de salarissen, van
het personeel. De Minister heeft op dit
punt toegegeven hij komt ons in het al
gemeen meer toegevend Voor dan in zijn.
eerste periode door de aanneming van
een desbetreffend amendement van de Com
missi e van Rapporteurs. Daar hij echter
van de leer is: voor wat hoort Wat, heeft
hij nu van het belasting-vrije bedrag 2 mille
afgeknepen, zoodat dit nn bij alle vennoot
schappen, onverschillig of hun 1 kapitaal
groot of klein is, op f tO.OOO is bepaald.
En hiermee is wel het voornaamste vau de
discussie vermeld, en bet ontwerp „Wijzi
ging van de Inkomstenbelasting" was er
natuurlijk in hoofdzaak om de naamlooze
vennootschappen er nu uit te lichten.
Woensdag deed prof. J. A. van Hamel,
le nieuwe afgevaardigde voor Amsterdam
tV, zijn intrede in de Tweede Kamer, cn
ds lnj .gedacht heeft daar te komen, als
Daniël In den leeuwenkuil, heeft hij zich
,en eenemale vergist. Hij had het er anders
wei naar gemaakt. In de „Groene Amster
dammer" heeft deze jonge hoogleeraar toch
rinds maanden, en maanden zijn best gedaan
om de Tweede Kamer in disorediot te bren
gen; wij zeggen niet, dat dit zijn doel
was, maar dit doet niets af aan het feit,
dat dit zoo was. Wijze professorale lessen
werden onvermoeid uitgedeeld, hoe de
Tweede Kamer eigenlijk moest zijn, en wat
ze eigenlijk moet doen, ten dat alles werd
natuurlijk gretig gelezen .door hen, die
gaarne op hooggeplaatste personen hoorem
afgeven, en vooral ook door dat quantum
van de bevolking, dat onder den oorlogs
toestand het meest souffreerf, en dat dus
gaarne een zondebok wil hebben, en dat
dezen vond in de volksvertegenwoordiging.
Trouwens, de heer van Hamel was in zijn
critiek ook even onbarmhaftig voor de Re-
geering, die hem noch in haar nationale
noch in baar internationale politiek kon
voldoen. Aan de Grondwetsherziening was
geen haar, goed, speciaal het iSeuwe art.
192 was hem een bepaalde ergernis. Mén
kon zich dan ook voorstellen/, dat, als deze
hyper-criticus in de* Kamer kwam, hij daar
slechts zitting zou nemen, om positie te
nemen tegen de plannen der Regeering,
om daar te gaan zitten als een wilde, in
den dubbelen zin] des woords. Maar het is
anders geloopen, zoodra de heer van Hamel
als hmdidant voor de Tweede Kamer zijn
politieke geloofsbelijdenis aflegde, bleek de
leeuw reeds 'getemdtoen was bij voorstan
der van de Grondweteherziening, volbloed
man van de Liberale Unie, en d© bekende
versregel van ter Haar over ABdel-Kader,
kwam ons toen int "de gedachten: Getemd
is de leeuw, de leeuw der woestijnen."
yVij voor ons, hoeren al dat a%even op
Brigs dei Advertentiën: Ven 16 regels £L 0.92; iedere regel meet
20 cents. Reclames 40 cent per regel. Incassokosten 5 cents. Groote letters naat
de plaats die zij innemen.
Advertentiën big abonnement op voordeelige voorwaarden- Tarievea
hiervan zijn gratis aan het Bureau te bekomen.
Incassokosten voor Schiedam 5 cents, voor postkwitantién 10 cent
Dagelijks worden zoogenaamde kleine advertentiën opgenomen tot den prjj*
van 40 cents per advertentie, bij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen.
Deze advertentiën worden, mits voor 3 achtereenvolgende nummers opg*
geven, slechts 2 maal Berekend-
Intercommunale Telefoon No. 103.
-érriJISAdfefeh r
de Tweede Kamer altijd heel sceptisch aan,
vooral als dat van metischen komt, die in
de termen vallen om in. onze' volksverte
genwoordiging zitting te nemen.'Biedt dezen
een zetel aan, enj hun critiek verstomt
Iet gaat daarmee als met de ridderorden.
Vij hebben een vooraanstaand journalist
gekend men vindt hem niet meer onder
Je lerenden die jaar in jaar uit bij den
gebruikelijken ridderordennegetn. op 31 Augus
tus, altijd het pleizier van eenige gerid
derd en. bedierf door met dit „speelgoed der
ijdelheid" den draak te steken. Eindelijk!
kreeg ook zijn knoopsgat een beurt, en
sinds dien tijd heeft hrj over ridderorden,
gezwegen als- het graf. Zoo is dus het
neerhalen van iets dikwijls niets andiers
dan een gevolg van de onbewuste begeerte
om bet te bezitten, j
KV ij verheugen ons dat de heer van Hamel
Kamerlid is geworden, en dat in de eerste
plaats voor hemzelven, want bij zijn on
miskenbare 'bekwaamheid heeft hij zeker
nog één ding te leercn, n.l. wat de Kamer
is en wat ze kan, en daarvoor is de Kamer
de eenige leerschool. Hoevelen zijn. ©r niet
reeds de Kamer Binnengekomen, die hem
„het eens zouden lappen,", om diézen popu,-
lairen term te gebruiken, en, die de waar
heid ondervonden hebben, van 'het woord,
dat de Kamer het graf is van de geüsur
peerde reputation. Het is zoo makkelijk, als
men buiten de Kamer staat du haut de
sa grandeur te decreieeren, wat zijeigen
lijk moest doen; in de Kamer leert men wel,
dat daar met groote woorden niets te be
reiken valt; dat het daar gaat om den weg
aan te wijzen hoe iets te Bereiken. Wat
waren de redevoeringen, die Domela Nieu-
wenhuis indettijd in fde JTWeed© Kamer hield,
niet schoon uit een. oratorisch oogpunt be
keken, en toch is zijn invloed op de wet
geving nihil geweest, terwijl de heer Scha
per, die, al is hij lang geen onaangenaam)
spreker, toch zeker geen redenaar is in,1 den
eigenlijken zin des woords, een man is
van grooten invloed in de Kamer; omdat
hrj is een knap en stoer werker, die de
realiteit der dingen altijd ter 'dege in, heft
oog houdt.
Wie heeft eigenlijkLréuriger einde van
zijn ministerieeie loopbaan, gehad dan Mi
nister Vissering, de man, wiens geleerd
heid onbetwistbaar was, die als Minister
van Financiën, in het Kabinet-van Lijnden
van Sandenburg, met gejuich werd ontvan
gen door de financieele wereld, maar die
van staatsmanswijsheid geen deel Bad ge
kregen. Hij is op een avond, omdat hij
geen kans zag de zeer gegronde pracfïsche
bezwaren tegen de door hem voorgestelde
Rentebelasting te weerleggen, uit de Kamer
weggeloopen, en men, heeft er bem nooit
teruggezien. En nog klinkt ons in deooïen,
wat een' der meest ervaren pari omen ta;-
riérs van ons land ons eens zeido: Visse-
nngs groote fout was, dat hij vergat, dat
hij, hoe knap hij ook was, altijd 'veel
minder knap was dan de 85 het v'aren
er toen nyiar 85 1leden bij elkaar.
Enfin, ae heer van Ilamel is nog jong
genoeg om te 'loeven, en hij heeft nu al
het feit ondervonden', dat de Kamer zich
al Bijzonder weinig heeft aangetrokkén vani
al zijn philippica'sde ontvangst althaijs,
wij hebben natuurlijk in deze onze oogen
goed den kost gegeven, was niet anders
dan die elk nieuw Kamerlid ten deel placht
'e vallen. Daar het étiquette is in de Twee
de Kamer, dat het nieuwe lid zich aan
hen, die reeds daarin zitting hebben, voor-
slelt, ging de nieuwgekozenè de rijen langs,
en wij zagen iniet anders dan beleefd© be
groetingen. De- figuur van het jongste lid
herinnert in geen enkel opzicht aan den
vader, wiens plaats hij in de Tweede Ka
mer komt innemen. Deze was klein van
gestalte met hot merk van vriendelijkheid
en humaniteit op Bet gelaat, zijn zoon is
groot van postuur, en wat men. in de
eerste plaats van zijn gezicht afleest is
vastberadenheid; deze man wil iets en wat
hij wil zal de toekomst ons Wel leeren. Hij
lijkt ons zoo op het eerste gezicht een ijs
korst, waaronder een vuicaan brandt; hij
is een van die figuren, die Zeker een
groote rol zouden hebben (gespeeld in het
tijdperk der Fransche revolutie, waarmee
wij zeker voldoende hebben uitgesproken,
dat wij hem tot de mannen! rekenen, die
zeker een groote, althans een belangwek
kende toekomst vóór zich hebben.
De motie-Rutgers, tot verruiming van de
subsidie aan het Bijzonder middelbaar on
derwijs heeft onverwachts nog aanleiding
tot een klein heibeltje gegeven. Zooals onze
lezers zich herinneren, zon deze motie reeds
op 30 Klaart onderden hamer zonder hoof
delijke stemming zijn doorgegaan, als toen
de heer Eerdmans geen - hoofdelijke stem
ming had gevraagd. Klaar, la uuit porte oon-
seil, en de Tweed© Kamer had 21 nachten
gehad om zich daarop le bedenken, en dit
maakte, dat de heer ter Laan, die vóór
het reces ten gunste van de motie had ge
sproken, zich thans had bedacht; hjj vond
het- eigenlijk toch een onoverkomelijk be
zwaar,, dat in de motie was blijven, staan,
dat deze moest worden uitgevoerd, vóór de
uitvoering van art. 192 aan de orde kwam.
Zooals men weet, had de voorsteller reeds
laten vallen uit de motie, dat de uitbrei
ding van het openbaar middelbaar onder
wijs moest stop gezet worden tot de sub
sidie voor het bijzonder middelbaar onder
wijs zou zijn verruimd, alsmede dat die
verruiming onverwijld zou moetesn ge
schieden. i
De woorden van. den heer ter Laan waren
het begin van een zeer onaangename dis
cussie; de heer Rutgers veroorloofde zich
de uitdrukking, dat, als deze zijn motie
oorspronkelijk niet had begrepen, hij op
lager politiek niveau stond dan hij tot dus
verre had gedacht. Deze hatelijkheid lokle
de beschuldiging van den heer Schaper
uit, dat de heer Rutgers weigerde zijn
motie verder te wijzigen, omdat hij het
liefst zag, dat Links tegenstemde, wat den
afgevaardigde voor Hilversum tot den uit
roep bracht, dat het '„een~schan.de" was.
En onderfcusschen. diende de heer Duys een
nieuwe motie in, waarin, de verruiming
van de subsidie losgemaakt werd van de
uitvoering van art. 192 der Grondwet.
Toen het op stemmen aanging, werd de
motie met 34 tegen '32 stemmen aan
genomen. De aanneming was te denken aanj
het feit, dat 7 leden van Links zich bij
deze stemming bij Rechte voegden. Wij
achten dit een gelukkig; feit, want de heele
Kamer, op enkele uitzonderingen ma, is
het er 'geheel over eens, dat de subsidie
aan het bijzonder middelbaar 'Onderwijs
moet worden verruimd, al was het maar
alleen om de allertreurigste salariëering
van de leeraren, daarbij werkzaam. Het
had dus geen zin daarover eea schijnbaar
feilen strijd te voerenmaar de Rechter
zijde was Bier niet zonder schuldwaar
om kwam deze motie niet van Lohman,
Nolens of Montê Verloren, om eens drie
namen te noemen, men weet toch zeker
wel ook aan die zijde, dat de wijze van
optreden van den heer Rutgers op velen
van Tanks werkt als eeB roode lap op een
stier. i j
Kerk en School
Coöperatiev* examens van den Nederl.
Coöp Bond.
Evenals in voorgaande jaren worden
ook dit jaar door den, Nederlandschen
Coöperatieven Bond, gevestigd te 's-Gra-
Venhage, coöperatieve examens voor coöpe
ratief personeel gehouden. Het examen
heeft plaats voor' het algemeen diploma
A. (kennis van coöperatie, geschiedenis en
wetgeving) met afzonderlijke aaateefcenin-
gen voor administratieve kennis, waren
kennis en bakkerijkennis.
Het examen zal, wat het schriftelijk ge
deelte betreft op 22 Mei, in acht plaat
sen den lands; wat het mondeling ge
deelte betreft op 29, 30, 31 Mei ,én 1 Juni
te 's-Gravenhage plaats hebben.
Aanmelding tot het -xamen kan reeds
thans, doch uiterlijk tot15 Mei geschie
den bij den secretaris van den Neder-
iandschen Coöperatieven Bond te 's-Gra-
venhage, die ook alle nadere inlichtingen
geeft
De examencommissie bestaat uit: mr. dr.
H J. Romeijn, te 's-Gravenhage, voorzit
ter; A. B. M. van Qalmthout, te Rotter
dam; G. J. Bërgsma, chef der Bakkerij
der Coöp. Vereeniging „De Volharding",
te 's-Gravenhage; J. A'. Kristians, chef
der afdeeling Kraidenierswarea van de
Alg, Arbëiiierscoöp. „De Dageraad", te
Amsterdam; J. Warmolis, dir. der Coöp.
Groothandelsvereen. Dé Randélskamer, te
Rotterdam; H. van der Mandere, Jan van
'Nassaustraat 93,te 's-Gravenhage, secreta
ris. i
-»
Ingezonden Mededeelingen.
Het wjas een© geruststellend© mededeé-
ling, dat Nederland voor geruimen tijd van;
thee voorzien is.
Het samenstellen van ©ene heerlijke en
geurige thee-melange is echter alleen mo»
lijk, indien men beschikt over de juiste poor
ten, di© hiervoor noodig zijn.
Onz© tbeé-mélanges voldoen aan de aller-i
hoogste edsdheo.
D© prijs van d© Gruytar's The© is 24,
28 en 32 ets. per ons.
Extra korting 10 pCt, Wat vooral in
deze tijden, ©en niet te ondersehaUeirt
voordeel is.
Alleen verkrijgbaar in die bekende Win-,
kels van P, de Gruyter Zoon.
- Uitputting der nieren
en middelen tot voorkoming.
Een wijze tot voorkoming van uitput
ting der nieren is het vermijden van kou
vatten en dit is niet moeilijk. Leef in^.
goed geventileerde kamers, blijft nooit hfe
natte kleeren zitten en ga nooit zonder
voorzorg van heete kamers in de kou.
Andere voorzorgen zijn lichaamsoefe
ning, regelmatige slaap, geregelde gewoon
ten, geen te zwaar voedsel, genoegzaam
zuiver water en als dubbele beveiliging
Foster's Rugpijn Nieren Pijlen om. d© nie
ren in goeden staat te houden.
De nieren hebben veel te lijden van een
hardnekkige kou of plotseling kouvatten.
Zij hebben dan extra veel vergiften af te
scheiden, waarmede het bloed door de on
regelmatige stoelgang en de gesloten huid-
porieën overladen wordt.
Het Is de taak der nieren om de ver
giften uit het bloed te faltreeren en als
zij er niet toe in staat zijn, wordt gij van
kwaad tot erger. Urinezuur hoopt zich op
en voegt er^ het zijne toe bij. Ontsteking
van de nieren, rugpijn, niergruis, blaas-
en uxinekwalen, spit, niersteen, ischias,
rheumatiek, waterzucht en ongeneeslijk©
graden van nierzwakte kunnen er het ge
volg van zrfa.
Let bij Bet eerste toeken van nierzwakt©
op zorgelooz© gewoonten en verander
deze onmiddellijk. Geef de nieren de noo
dig© hulp door haar te versterken en hee-
len met Foster's Rygpijn Nieren Pillen,
Het eenige, waarop Foster's Pillen aan
spraak maken, is, dat zij uitsluitend voor
nier- en blaaskwalen dienen, niet voor iets
anders.
Op elke doos Foster's Rugpijn Nieren
Pillen komt het handelsmerk de man
met zijn jmmïen in de lendenen voor.
Te Schiedam iverkrijgb. bij Kappelhoff
Hovingh, Toezending geschiedt franco na
ontv. v. postwissel a fl.75 p. doos of
f 10.p. zes doozen.
BrewEybANP.
Suriname,
In aansluiting aan de mfededeeling be
treffend© een toenemende belangstlling vau,
Nederlandseho zijde voor het Nederlandsch
Koloniaal bezit in West-Iniiiè, kan het nut
tig worden geacht d© aandacht te Vestb
gen op het fedt, dat door versdnllen)d<i
gegevens reels voor ©en deel tegemoet
wordt gekomen aan de voorlichting, welke
thans gezocht wordt. Allereerst verdienen!
genoemd te worden, naast de jaarversla
gen van, het Departement van den Land-
bouw in Suriname, de aanvullende bulle
tins, van het jaar 1904 tot en mét het
jaar 1915. De serie van 33 nummers be
handelt op wetenschappelijke wijze de be
langrijkste prolucten van landbouw ©n
boschcultuur. Voorts bezorgde do commis
sie voor de Koloniale Landbouwtentoon
stelling te Deventer in het jaar 112 de uit
gaaf van een twaalftal handboekjes. In
deze serie behandelen de'nos. 16 d©
prolucten der plantages: suiker, cacao,kof
fie, rubber, sinaasappelen, bacoven; no. 7,
wend gewijd aan het z.g. kleine landbouw
bedrijf en uitbreiding, voornamelijk sedert
1895; no. 8 bespreekt de voortbrengse- -
len der Surinaamsch© bosschen, balata,
hout eu de vet- en olie leverende gewassen,
alsmele vezelstoffen, harsen en gommen;
no. 9 is gewijl aan het verkeerswezen;
no. 10 behandelt de kokosnoten, die vrij
wel over het geheel bewoonde gedeelt©
der Kolonie worden aangetroffen, terwijl
no. 11 de beschrijving levert eaner Suri-
naamsche plantage met foto's en platte
grond; n'o. 12 betreft Curasao. Uit den
aard der zaak is een en ander van dit--
materiaal verouderd. De ervaring xan'deoen'
tiji, dat wij snel leven, geldt wel ia het
bijzonder voor de tropisch© gewesten. He$
deugdelijk verzameld materiaal blijft ech
te r ook in de wisselvallige tijdsomstandig
heden van: groote bcteekenis én is vooral
bij het beooideelen der kansen von nieuw©
ondernemingen, waarmede belangrijks ka
pitalen gemoeid zijn, van nut te aébteaj
In de Koloniale 'Verslagen door het Depar
tement van Koloniën te 's-Gravenhage uife
gegeven, kwam, tot dusver de algemefemeik
voorlichting minder tot uiting dan het bé-
stuuniersstandpunt Onze Rege^ring heeft
echter onlangs te dezen opzichte eten nieuw
standpunt ingenomen en gegevens Bet licht
doen zien, waarin rekening wordt gehou-'*.
flen met den wensch. om de bete<skénis(ri
van het Neiexlandsdi 'Koloniaal Bezit te j
(ïoen spreken in cijfers, die de natijof^tó^
j
Jk W >4. JfysitffrX.^ »-J.
*"\fV
:i feu i Hei»,
9
1*4? if"
JMf*
i
atffi-
