Ter zee.
Diverse berichten.
BÏNNENLÏm
STADSNIEUWS.
Het blad is overtuisd, dat Cu rz on's ideaal
onder den druk der tegenwoordige om
standigheden veel sneller zal worden ver
wezenlijkt, dan hij zelf beseft.
Verloren g e g a n c schepen
in Mei.
Ho Engolsche admiraliteit maakt bekend,
dat in Mei 224.735 ton aan 'Britscbe en
130.959 ton aan geallieerde en neutrale
schepen verloren zijn gegaan, totaal 355 69-1
ton. In Mei 1917 bedroegen deze getallen
rosp, 374.119 ton. 255.917 en 630.336 ton.
Ba schepen van 500 ton en hooger. die
in Mei 1918 in Britscbe havens binnen
vielen en van daar naar overzee vertrok
ken fgeen kustvaart) hadden, een gezamen-
1 ij ken inhoud van 7.777.843 ton.
1(1 Duikbootenactie.
BERLIJN. Op het noordelijk operatie
tooneel werden 16.000 t. in den grond ge
boord; twee ss. werden aan den weste
lijken ingang van het Kanaal uit een krach
tig verdedigd convooi weggeschoten.
Hartling naar het
h oofd "kwartier.
De rijkskanselier begeeft zich volgens de
,.Nordd. Allg. Ztg." den 30sten Juni voor
eenêxen tijd naar het hoofdkwartier. Naar
het blad. rei neemt, was deze datum feeds
eenigen tijd geleden vastgesteld.
De Amerikanen aan het wef.k.
De Londènsche berichtgever van hel
,.HdBl." zond uit Frankrijk "een telegram,
gedateerd 19 Juni, waarin hij een en ander
vertelt van de groote activiteit, der Ameri
ka ne'n in den oor'og. Hij deelt oa. mede,
'dat een kleine havenplaats ergens aan de
Fransche westkust zich ten gevolge van
hun bedrijvigheid heeft ontwikke'd tot een
zeer beten m-iik pnnt met een veelbelovende
toekomst. Hij zag er miilenlange riien ma
gazijnen mor levensmïddeVn, e"k 400 voet
lang en 50 voet breed, gebouwd van geo'fd
p'aatijzer, kant en Vaar m't Amerika aan-
jgeFracht, zoodat e'ke loods in acht uur
kan worden opgetrokken. Langs deze ma
gazijnen liggen spoorlijnen ter lengte van
265 mijlen. Er werken 12 h 15 duizend
man, waaronder 4000 zwarten en voorts
vele Duitsche krijgsgevangenen.
De Ru s si scli-Oekrai n s ch e
gren s rog e li n g.
Door de Oekrainsch-Russische onderhan
detears is overeenstemming bereikt over
de bepaling, dat alle grenskwesties, door
het sluiten van den vrede ontstaan, door
een scheidsgerecht zullen worden beslist.
Vi egeractie.
Naar Wo'ff seint, hebben vijandelijke vh'e-
gers op 25 en 26 dezer luchtaanvallen
gedaan op Duitsche onen steden, ktearblii-
keliik in de hoop dat de bewolkte lucht hen
zou beschermen tegen 'de Duitsche afweer
maatrege'en. Door de waakzaamheid van
de Duitsche viieep-rs werden den vijand
evenwel aanzienlijke verhezen toegebracht.
4 viiandehike vliegtuigen zijn bij Karlsruhe
en Saarbrücken naar beneden geschoten,
waarvan 2 in brandenden toestand. De
aangerichte schade is nering. Al'een in
Saarbrücken zijn 4 dooden te betreuren.
Luchtaanvallen op Parijs.
1 Woensda.gavo'nd werden verschillende
groepen viialndé'rike vliegers op weg naar
Parijs gesignahv»rd Om 11.16 werd 'talarm
sein geneven, dadelijk begon het afsluilings-
vuur. Enkëte "bommen werden geworpen
iwebce maferieete schade aanrichtto'n. Om
12.35-was het gevaar geweken.
Luchtacti e.
Haig rapporteertOp 26 Jnnf schoten
onze vliegers zeven Duitsche aeroplanes
neer en dwongen twee anderen tot daten.
Twee onzer machines wordem vermist. Op
verschillende doelen werden ruim 30 ton
bommen geworpen.
De-Czaar doodgeschoten.
Uit Kopenhagen wordt gemeld
Via Finland ontvangen berichten uit Rus
land melden dat de Czaar in zrjn woning
door een Roode Garde is doodgeschoten.
Men was bevreesd, dat va,n de nadering
/dei Tsjechen-SIowakische troepen gebruik
izou worden gemaakt om den Czaar te be
vrijden, waarop een der soldaten zijn wo
ning binnendrong en hem doodschoot. Ver
ifier gaat er een gerucht dat de troonop
volger na ee,n langdurige ziekte is over
leden. i j
i "Spanje.'1
Uit Madrid wordt gemeld, dat 0e Ko
ningin van Spanje ziek ligt aan pokken,
i De beste Italiaansche
vlieger.
Bij de laatste gevechten heeft de beste
Jtaliaansche vlieger majoor Baracca op
iden Montello den dood gevonden, na 34
{tegenstanders overwonnen te hebben. Hij
schijnt zichzelf te hebben doodgeschoten,
jom niet i,n handen van den vijand te val
len. j
In Duitschland wordt dringend gewaar
schuwd tegen het kiezen van liet beroep
van onderwijzeres, aangezien er oen grooi
overcompleet en de kans een plaats te
venverven dus zeer gering is. Alleen in
Pruisen zijn 11.000 onderwijzeressen zon
der-betrekking.
In Hongarije treedt t Juli a.s. een wet
op het bioscoop-monopolie in werking, die
sucooss'evelijk alle bioscoop ondernemingen
onder gemeentelijk beheer brengt. De be
staande particuliere kino's kunnen hunbc
drijf nog twee jnren voortzetten, doch dan
loop-en alle concessies af.
Van htt Hof.
Do Koningin heeft, naar de „Zw. Crt.'"
meldt, door het schenken van een bijdrage
hnar belangstelling geloond in het oprich
(en van een gedenkteekon voor Thomas 5
Kern pis op den Agnieteuberg te Zwolle.
Consulaire dienst.
Naar wij vernemen, is de vice-consul
van Nederland te Mayaguez (Porto Rico)
do heer J I. Bravo op 44-jarigen leeftijd
overleden De waarneming van het vice-
consulaat is opgedragen aan zijn broeder,
den heer O. Bravo.
ministerie van Marine.
Bij Kon. besluit van 27 dezer is, met
ingang van 28 dezer;
lo. op zijn %-erzoek, op do moest eer
volle wijze, ontslag voileend aan den
schout-hij-nacht J. J. Rambonnet. als mi
nister van marine, met dankbetuiging voor
do vele en gewichtige diensten, door hem
aan do Koningin en aan den lande, in
buitengewoon moeilijke omstandigheden,
bewezen
2o. tijdens de ontstentenis van een mi
nister van marine het beheer van hef depar
tement van marine, ad interim, opgedra
gen aan den minister van oorlog, jhr. rat.
B. C. de Jonge.
Het translioTerkeer door Limburg.
Uit Londen wordt gemeld
Ter bevoegder plaatse konden wij ons
verzekeren, dat de kwestie betreffende het
Duitsche transitoverkeer door Limburg de
volle aandacht van liet ministerie vanbui-
tenlandsche zaken geniet. Een ernstige ont
wikkeling dezer kwestie wordt niet ver
wacht. Men meent, dat de alarmoerendo
berichten ovefdreven zijn.
Nederland en de oorlop.
- Britsche bepalingep hetrlef- -
fende het goede ren ver vo[er
naar neutrale landen.
In zake de verscheping van goederen
naar Engeland in Britsche schepen in tran
sito naar andere landen, verneemt de Nieu
we Ct. van Bntsche officieelo zijde, dat
de Eneelsche regeering het volgende heeft
bepaald
1. Goederen voor de Nederlandsche ko
loniën moeten naar en van het Vereenigd
Koninkrijk worden verscheept in Neder
landsche schepen.
2. Over goederen voor andere neutrale
landen zal overleg worden .gepleegd, In
dien zij in neutrale schepen worden aan
gevoerd, maar tegemoetkoming kan daar
voor niet worden toegezegd.
3 Er varen in dezen tijd geen Neder
landsche schepen, en als een gevolg daar
van kunhen er geen goederen onder no. 1
worden verscheept.
Wanneer verscheping uit Nederland van
goederen naar andere landen met Britsche
schepen wordt gewenscht, moet daartoe van
te voren aan' het Ministery of Shipping
om scheepsruimte worden gevraagd, en ook
aan het War Trade Departement, om te
onderzoeken, of transito-verscheping kan
worden toegestaan. In allo gevallen is het
bepaald noodig, dat de goederen vergezeld
zijn van een consulair certificaat.
Graan voor de land
bouwers.
Het hoofdbestuur dor Zeeuwsche Land-
bouw-Maatschappij heeft naar aanleiding
van een missive inzako behoud van eigen
graan den minister van landbouw in over
weging gegevön, het Nederlandsch Land-
bouw-comité uit te noodigen, de in te ko
men adviezen der maatschappijen en bon
den te veree'nigen in één centraal advies
Het hoofdbestuur is van metering, dat alleen
op deze wijze een vruchtdragend uniform
voorstel eventueel kan' worden ingediend
'- Dé vleeschvoor-
gieninlg. 1
De Rotterdnmsche Lamslagersbond heeft
aan den minister van landbouw verzocht,
het schapenvleescb niet te laten invriezen,
doch in verschen' staat aan de bevolking
te verstrekken. i
Een vracht logger in' de
lucht gevlogen.
De vrachtlogger Goede Hoop I, kapitein
Spanjerberg, hedennacht met een lading
hout van Gothenburg voor Zaandam je
I.ïmuiden binnengekomen, rapporteert, dat
een andere vrachtlogger, die Maandag j 1.
den geheelen. dag voor hem uitzeilende
was, ook op de thuisreis, des nachts op
een mijn geloopon of getorpedeerd is. Van
de Goede Hoop I zag men van den log
ger op ongeveer een mijl voor zich uit nog
de achtervuren branden, toen eensklaps
een geweldgie ontploffing plaats had en
men een donkore zuil zag. Later was vnn
den logger niets meer te zien.
Het was vliegend stormweer geweest den
ganschen dag en dientengevolge waren heide
loggers uit de vrije vaargeul gedreven in
het versperde gebied. De ramp liad plaats
op 55 gr. 50' Noord en 5 gr. 35' öjost.
Toen de Goede IIoop later de plek pas
seerde, waar de ramp had plaats gehaily
was van schip of bemanhing niets meer te
zien.
Met de Goede Hoop was van Gothenburg
vertrokken de Vrachtlogger Zaandam, doch
aangezien deze een andere route genomen
had, is men overtuigd, dat het niet dei
Zaandam is geweest. De getroffen vracht
logger was van boven zwart en van onder
grijs geschilderd, doch den naam heeft men
niet kunnen lezen.
Financieel nieuwe.
De koers voor de postwissels naar
Duitschland is van heden, tot nader be
richt bepaald op 100 mark is f 37 en, naar
Zweden op 100 kronen is f71.
VLAARDINGEN, 28 Juni. Op do heden
gehouden paardenmarkt werden aangevoerd
15S paaiden, 74 hitten, 1 veulen. De ham-
del was traag. De prijzen voor paarden
varieerden tusschen f350 en f1200; voor
hitten van f 200f 600.
Bijzondere regeling» n
Levensmiddelen.
Verkrijgbaar in de week van 2429 Juni
Op bon 106 iy2 ons witte boonen, 23
ct. per pond, of bruine boonen 11 ct. p.
pond, of capucijners 27 ct. p. p., of groene
erwten 11 ct. p. p.
Op bon 108 1 ons als bij bon 106.
Op bon 110 1/2 ons gort, 13 ct. p. pond
Op bon 1J2 1 ons kaas naar keuze-
Goudsche volvet 78 ct., idem met rijksmerk
80 ct.. idem 20 pCt. 37V» ct., Edammer
40 pCt. 72 ct., nagelkaas 321/2 ct p. pond
Op bon 114 1 reep chocolade, I2V2 ct
Op bon 116 1/2 stuk harde zeep Delta
of Sultane (circa 125 gram) I61/2 ct. per
half stuk.
Bon 106 geldig vanaf Maandag, 'snarn
5 uur; bon 108 vanaf Woensdag, 'srtam
5 uur; bon 110 op Vrijdag.
Bon 116 blijft ge rui men tijd loopende
omdat nog niet voldoende zeep is out
vangen. 1
Kindermeel.
Bon 16 (kindermeel) is deze week geldig
1 Vïsch.
Op bon 64 «1 100 is visch verkrijgbaar
Aardappelen.
Voor morgen is op bon 130 lVa' JLG
aardappelen beschikbaar. i 1
Koffie.
Gedurende het tijdvak, aanvangende or> 1r
Juni en eindigende op 30 Juni, zal don-
detaillisten aan verbruikers mogen wordei
afgeleverd op:
Bon no. 31 eener thee- en koffiekaart 0.05
K.G. koffie.
Gedurende het tijdvak, aanvangende op 1
Juli en eindigende op 15 Juli, zal door detail
listen aan verbruikers mogen worden afge
leverd op:
Bon no 32 eener thee- en koffiekaart 0.05
K.G. koffie.
Gedurende het tijdvak aanvangende op 16
Juli en eindigende op 31 Juli, zal door de< ail
listen aan verbruikers mogen worden afge
leverd op
Ron no. 33 eener thee-en koffiekaart 0 05
K.G. koffie.
Thee.
Op bon 21 der oude kaart kan tusschen
15 Juni en 45 Augustus 1 ons thee ont
vangen worden bij den leverancier, die me4
inneming van bon 19 het ljjf dier kaart heeft
gewaarmerkt.
Het zal goed zjjn de bons 23 en 25 nog te
bewaren, omdat die later wellicht nog van
nut kunnen zijn.
Boter-, melange- en margarine-
kaarten.
De bon 4de week van de boter-, melange
A en B- en margarinekaarten voor het 1ste
tijdvak, is geldig v. 24 tot en met 30 Juni 1918
Broodkaarten.
De broodkaart van het 56ste tijdvak is
geldig tot en met Vrijdag 5 Juli.
Gas.
Wegens gebrek aan gaskolen worden
voortaan kolen verwerkt die gas van slechte
kwaliteit geven. Het inslaan van cornforen
kan voorkomen worden door de luchtope-
ning gedeeltelijk dicht te maken, echter
niet meer dan noodzakelijk is.
Verdere inlichtingen zijn op de Gasfa
bliek te Bekomen.
De uiterste zuinigheid blijft 'dringend
noodzakelijk.
Gas wordt alleen vérstrekt:
Voorm. van 7 tot S'/a' uur, van 10.30
tot 12.30 ten nam. van' 4 tot 6 uur.
's'Avonds na 9.55 uur.
Op de Zondagen iln plaats Van 10.30 tot
12.30 van 12 tot 2 uur. 1
De prijs van het gas is voor de eerste
30 M3. 12 cent per ML, voor de volgende
10 M3. 20 cent, daarboven 30 cent.
Waar electriciteit voor verlichting ge
bruikt wordt, wordt de hoeveelheid van
30 Ms. tot 25 M3. teruggebracht.
Waar twee of meer gezinnen gas over
denzelfden meter gebruiken, zal voor elk
gezin 30. resp. 25 M.8 tegen 12 dent per
M®. berekend worden.
Centrale Keuken.
Menu's over de week van 24 tot en
met 29 Juni 1918.
Zaterdag: wordt niet gekookt.
Blijkens achterstaande advertentie is
morgen van 812 uur rundvleesch verkrijg
baar voor zieken aan den Buitenhavenweg
112, en, wel voor de letters AM.
Wij verwijzen, naar de in dit nummer op
genomen advertentie betreffende verstrek
king van ledorbons.
Naar men ons bericht hoopt de heer
Q, Amoureus 5 Juli a.s. den dag te her
denken, waarop hij vóór 60 jaren als leer-
ring-apotheker-assistent in dienst traid der
firma Gouka alhier.
In het begin der maand Augustus a.s.
zal to 's-Gravenhage een examen worden
gehouden voor de ..cirekking van 'telegra
fist of kantoorbediende, bestemd voor den
dienst der posterijen en telegrafie to Am
sterdam, Rotterdam en "Den Haag.
Aanmelding behoort schriftelijk te ge
schieden hij het Hoofdbestuur der Poste
rijen en Telegrafie te 's-Gravenhage, vóór
16 Juli a.s.
Inlichtingen zijn te verkrijgen bij den
Directeur van het telegraafkantoor te dezer,
plaatse. 1
De Eoeonomische bond houdt hedenavond
8 uur een openbare vergadering in
„Ödeon". Voor nadere gegevens verwijzen
wij naar de betreffende adveretntie.
H A, V. Bank Schiedam.
In de gisteren gehouden algemeene ver
gadering van' aandeelhouders wterd dooi
de Directie verslag uitgebracht over het
boekjaar 1917. 1
De Balans en winstrekening werden goed
gekeurd en het dividend bepaald op 11
pCt. (vorig jaar 10 pCt.).
De aan de beurt van aftreding zijnde
commissaris, de heer A. C. v. Wioringen,
werd als zoodanig herkozen'.
Aan het verslag wordt hot volgende ont
leend1
Aan levensverzekeringen (groote posten)
kwam in 1917 tot stand f 1.182.580 en
aan volksverzekeringen f 1.048 322. Na af
trek van royementen steeg het verzekerd
kapitaal tot f 10.758 307.(vorig jaar
f9.625.661).
Aan premiën, levens- en volksverzekerin
gen, inbegrepen f4199, aan koopsommen
werd geboekt f352.291 '(in '16 f310.904)
De uitkeeringen bedroegen wegens over
lijden f40.554, wegens in leven zijn f20.191
aan lijfrente f 16 267, en afkoop van po
lissen f9498.
In de afdeeling Ongevallen W. A. en
Arbeidscontractverzekering werd aan pre
miën ontvangen f219.102 (in '16 f185.845)
Er kwamen voor 857 ongevallen en 771
ziektegevallen. De totale schadevergoeding
bedroeg 193 009 (inbegrepen f31.915, ge
resorveerd yoor op 31 December 1917 nog
loopend© schadegevallen).
Belegd is o. m. in hypotheken f616.946,
effecten f 278.786, deposito f 189 515, he
leening op polissen f48.931, onroerende
goederen f55.545, kas en kassier f33.140
De waardeberekening der effecten ge
schiedde evenals Voorheen naar den 31
December-koers.
Het koersverlies bedroeg f7465 en werd
afgeschreven op de reserve voor waardever
mindering.
De gekweekte rente bedroeg gemiddeld
498 pCt.
In de wijze van reserveberekening werd
geen verandering gebracht.
De reserve Voor de afdeeling Levensver
zekering en Volksverzekering steeg tot
f986.574 (1916 f842.827).
De verhouding tusschen de werkelijke
en verwachte uitkeering was wederom gun
stig.
De premicreserve der afdeeling Onge
vallenverzekering eUz., bedraagt f69.507
(1916 f56.305).
De aanschaffingskosten van nieuw druk
werk en materieel ad f6823 en van nieu
wen. kantoorhiboedel ad f3306, werden
ten laste van de winstrekening gebracht,
zoodat deze rekeningen slechts P. M. op
de balans blijven voorkomen.
Aan intrest en huren werd ontvangen
f56.925 (1916 f 46 801).
De winstrekening wijst mn een netto
winst-van f55 975 (1916 f55.708).
Na verhooging van de reserve voor du-
hieuse debiteuren met f573 tot f3000 der
reserve Voor waardevermindering met
f12 465 tot f30000, der reserve voor uit
breiding met f 10.000 tot f35.000, vorminc
reserve voor te stichten pensioenfonds
f 10.000, blijft ter verdeeling ovér f22.437
(1916 f20.373).
Voor Rijksinkomstenbelasting wordt ge
reserveerd f500, aan de extra reservé toe
gevoegd f1944, aan het winstfonds voor
verzekerden f8747.
De tantièmes bedragen f5248, terwijl aan
aandeelhouders kan' worden uitgekeerd
11 "pCt. 1
Be Balans eU winstrekening zijn weder
geverifieerd door het Accountantskantoor
van jVV. Kreukniet.
Door de politie zijn gisteren aamrehou
den 2 werklieden van de firma Windhorst,
die uit de fabriek dier firma 2 koperen sier
knoppen en een idem monding van £én
gistners hadden gestolen.
Proces-verhaal is tegen hen opgemaakt.
Uit oen stal van de gemeente-reiniging
worden 2 paardentuigen vermist.
Door een bewoner v_.i de Villastraat ls
Hij de politie aangifte ge'daan, dat uit zijn
winkel een bedrag van f7.50 is ont
vreemd.
Van tuintjes nabij het Volkspark en
aan den Spieringshock zijn aardappelen,
bloemkool en peen gestolen.
Be Kamerverkiezing.
De Vrijz. Dom. Partij heeft gisteravond
weer een vergadering gehouden, waarin
nu twee propagandisten het woord voerden,
waarvan de ©ene meer speciaal de vrou
wenkwestie besprak en ook het eerst aan
het woord kwam.
In afwijking van wat was aangekondigd,
hesprak mevrouw van Itallie het mani
fest der Vrijz. Dein. Partij, uitgegeven h-j
het begin va,n deze verkiezings-campagne,
en daaruit meer speciaal de punten die
de vrouwen betreffen of meer bizondei' hun
belangstelling wekken.
Zij wees er op dat deze tijd dit goede had
gebracht, dat de vrouw als huishoudster,
als verzorgster van 't gezin meer gewaar
deerd wordt omdat die taak een zeer moei
lijke is geworden.
Zij wijst dan op de achterlijkheid onzer
wetgeving. Zooals de huwelijkswet, het hu
welijksrecht en de macht der moeder over
het kind, in het algemeen de rechteloos
heid der vrouw, die onhoudbaar is.
Dan wijst spr. op wat bereikt is door
de wijziging der Grondwet: voor den man
het algemeen kiesrecht, voor de vrouw
alleen het passieve kiesrecht met het weg
nemen van de beletselen om aan de vrouw
ook het actieve kiesrecht toe te kennén.
.Daarom moet het streven der vrouw er op
blijven gericht, dat eindelijk de gelijkheid
van man en vrouw in ons recht wonde
opgenomen.
Die gelijkstelling moet ook zijn in de
belooning, in de zorg voor de veiligheid;
de rechten en de plichten moeten voor
beide gelijk worden.
Afstappende van de eischen der vrouw,
zet spr. daarna uiteen waarom de vrouw
zich het meest moet aangetrokken gevoe
len tot de Vrijz. Dem. Partij.
De partij heeft van de oprichting af een
vrouw in het Hoofdbestuur géhad, van geen
andere partij kan dat gezegd wonien: en
deze partij heeft mevrouw Jacobs als no.
3 op de lijst geplaatst, zoodat er groote
waarschijnlijkheid bestaat dat deze geko-
-zen zal worden. De vrijz. dem. partij
heeft zich verbonden reeds in het eerste
zittingsjaar het vrouwenkiesrecht aan de
01de te stellen, terwijl do andere linksche
partijen volstaan met te erkennen dat het
brengen van het vrouwenkiesrecht zeer
wenscho'.ijk is en daartoe ook in deze zit
tingsperiode willen meewerken. Dit geeft
echter geen voldoenden waarborg.
Een mooi punt van het manifest noemt
spr. voorts de gelijke ontwikkelingsvoor-
waarden voor ieder en voor allen, voorts de
moedorschapsverzekering, de herziening der
kinderwetten, meer openbaarheid in de be
handeling van buitenlandsche zaken.
Met dit alles ter sprake te Brengen
heeft zij, zegt spr., niet de belangen der
vrouw alleen naar voren gebracht, want
de belangen der vrouw en van don man
zijn deze'file. En als de vrouw die rechten
zal "hebben verkregen dan zal op haar
de plicht rusten ook ro,nd te kijken buiten
het gezin, omdat het gezin afhankelijk is
van de maatschappij, maar het gezin is
ook voor de maatschappij wat de chl
:s in het lichaam. In dit verband spreekt
mevr. v. Itallie ook over den Volkeren-
hond, die den strijd der volkeren zal moe
ten wegnemen, omdat daarin de Staten
zullen moeten samenwerken. Maar dat is
alleen mogelijk wanneer de menschen zich
kunnen vinden in een melnschenbond en
het is de taak der vrouw bet innerlijke
'even zoo t© leiden, dat daartoe gekomen
wordt. Dat behoeft trouwens niet in enkele
partij, want "de waarheid kan langs vele
.wegen gediend worden. (Applaus.)
Van de gelegenheid tot debat of het
stellen van vragen wordt door geen der
aanwezigen gebruik gemaakt, waarop de
heer Koopmans een woord van dank richt
Lot mevr. v. Itallie die vroeg vertrek
ken moet voor de heldere uiteenzetting,
die zij heeft gegeven van haar standpunt,
dat ook is het standpunt der Vrijz.-Dem.
Partij.
Dan verkrijgt de heer dr. A. v. Raalte
het woord.
Deze begint met de noodzakelijkheid te
betoogen om bij verkiezingen, ook nu, wat
men noemt „den boer op te giaan", zelfs
vooral nu, omdat, als straks de vrede ge
sloten zal zijn, het van het grootste be
lang zal zijn wie de Regeeringspersonen
zulten zijn. Het moeten democratisch vle
iende menschen zijn. De kiezers moeien
dan ook goed overwegen wie zij kiezen,
omdat de uitslag der verkiezingen de rich
ting aangeeft, waaruit de toekomstige mi
nisters zullen gekozen worden. Die per
sonen mogen zich nimmer in 't openbaar
hebben uitgesproken voor de Entente of
voor de Centralen, omdat dit de moeilijk
heden om buiten den oorlog te blijven zou
vermeerderen. Het moeten personen zijn,
die in dat opzicht volkomen neutraal zijn
en wars van alle militarism!©.
Nu de evenredige vertegen w oordiging is
gekomen, bestaat er z. i. geen reden meer
voor het vormen van coalitie en concen
tratie, en terecht zijn die verbroken en
gaat iedere partij haar eigen weg. Door dit
eene leit hebben we gekregen wat we vroe
ger nooit hebben kunnen bereiken: de
scheidingslijn van' democratisch en behou
dend.
Ook in do katholieke partij begint zich
di© lijn reeds te vertoonen en spr. zou
zich niet verwonderen als een vrijfc.-dem.
door het zwarte Brabant naar de Kamer
werd afgevaardigd.
Spr. gaat dan na de partijen die er be
staan. Vroeger waren er 12, waarvan er
8 in d© Kamer vertegenwoordigd waren;
nu zijn er 27, behalve de groepen, die ge
vormd zijn om ©en bepaald persoon in
de Kamer te helpen. Ook eenige der nieuw
gevormde partijen behooren daartoe of be
oogen de speciale bevordering van een be
paald groep-belang.
Van het succes van deze groepen heeft
spr. zeer geringe verwachtingen.
Ook de Economische partij acht hij alleen
in het leven geroepen om den heer Treuh
weer in de Kamer te helpen; de leden
van dien Bond loopen uit een politiek oog
punt te geer uit elkaar om daarvan veel
te verwachten, en bovendien acht hij den
heer Treub, niettegenstaande die een zeer
bekwaam man is, niet iemand die voor
leider van een partij geschikt is. Dit is
nu de 4e Bond, die deze gaat verslijten,
zegt spr. Dat ook een knap man als mi
nister Treub zich kan vergissen, blijkt uit
de oprichting van de N. U. M., die oor
zaak is, dat wij den afgeloopen winter
zco duur de kolen en ijzer, uit Duitschland
betrokken, hebben moeten betalen.
De Plattelandspartij, ook een z.g. niet-
'volitieke partij, acht spr. gevaarlijk, omdat-"
door deze partij 2 lijsten zijn ingediend en
verbonden, de een© bevattende 5 Rechts cih©,
do andere 5 Linksche Candida ten, met het
gevolg, (lat zeer waarschijnlijk de Linksche
stemmen op die candidaten uitgebracht,
verloren zullen zijn.
Over de roode partijen behoeft spr. niets
te zeggen, omdat die, al deelt spr. hua^
