I
L
J
u tig gebruik van het Beursgebouw,
i
«oor «tea leer Simoïi X Maas is aan
flea Raad aangeboden een plan lol. inrich
ting voor een nuttig gebruik van het Beurs
gebouw, waardoor tevens aan de behoefte
mogelijkheid, waaraan do Wethouder van
Publieke Werken en naar ik vrees het
geheelo College, twijfelde, voordat, althans
voor zoover was gebleken, daarn ia.r een
BEGANE GROND.
t I Lr-~t CJv£Ji".A
van het Levensmiddelenbedrijf in een be
hoorlijke plaats voor hét wachtende publiek
zou zijn verkregen.
Wij laten hieronder volgen de missieve
die de heer Maas aan den Raad heeft toe
gezonden: 1 I it.
Mijne Heeren,
In een onzer vorige vergaderingen heeft
de Wethouder van Publiek© Werken mij
uitgenoodigd met mijn eigen architect een
project te maken voor een verandering
»an het gebouw van den Koopmansbeurs,
volgens mijn denkbeelden. Ik heb deze
Tlitnoodiging aangenomen en heb thans
het genoegen u het gevraagde hierbij- over
te leggen. i
Het heeft mij moeite gekost mij in de
zen de medewerking te verschaffen van den
architect Sanders, omdat deze begrijpelijker r toestand van het .gebouw,-
ernstig onderzoek was gedaan.
Dit project houdt rekening met de mo
gelijkheid. dat bet Beursgebouw gelijkvloers
binnen afzienbaren tijd weer een dagelijk
sche koopmansbeurs zal moeien herbergen
en daarvoor dan zonder veel moeite of
kosten geschikt moet worden gemaakt. In-
derdaad^blijft volgens dit pioject het beurs
gebouw, 'na de gedachte veranderingen
doorloopend in een toestand, die, wat in
richting en ruimte betieft, te allen tijde
gelegenheid zal bieden daaiin beurs tc boa
den op de wijze zooals kort voor en tijdens
den oorlog.
Aan de hand van de hierbij overgelegde
teekeningen lieb ik de eer thans liet vol
gende onder de aandacht te brengen. Ik le
allereerst over:
le. een teekening van den bcstaanden
wijze et bezwaar tegen had, zich bezig te
houden met een werk, dat feitelijk meer
eigenaardig behoort tot den Werkkring1 van
Publieke Werken. Alleen xeeds persoonlijke
overwegingen waren daarbij van niet te
onderschatten belang. Waar het bier echter
gold. 'n positieve uifcnoodigïng van den heer
Wethouder van Publieke Werken, heb ik
gemetend niets te mogen nalaten wat het
mij mogelijk kon maken de bezwaren van
den heer Sanders te overwinnen, met het
gevolg, dat helt onderhavige project door
genoemden bouwkundige is bewerkt.
Het doel van dit project i geenszins
om daarmede een Bepaalden vorm, waarin
het Beursgebouw productief zon kunnen
worden gemaakt, vast te leggen, dcoh uit
sluitend door uitwerking van e e n, de prac-
tiscbe mogelijkheid te demonstreeren, een
2e een schets-ontwerp van den toestand
na de verbouwing.
Beide teekeningen zijn op schaal 1 a 100
en op elke teekening is het plan van de
verdieping naast dat van den beganen grond
aangegeven. In wit is aangeduid wat nieuw
is te maken. I
(De ontwerpen, hierboven afgedrukt, zijn
op schaal 1 op 200. Red.)
Da begane grond is gedacht geheel in
gebruik bij het distributiebedrijf, teiwijl
op de eerste ver-dieping gedacht zijn vier
complete kantoorcomplexen, elk bestaande
uit prive-hantoor, bediende kantoor met
klein bijkantoortje en een vrij toilet, terwijl
elk" kantooi complex vanuit het bediende-
kantoor door een vnjen hap verbinding
heeft met een voor elk complex op den
zolder gereserveerde archiefruimte. Boven
dien is op de verdieping gedacht een ka
mer met antichambre voor den Wethouder
\oor Sociale Agigelegenheden en nog' een
groot© kamer, dio disponibel blijft voor dl
verse doeleinden. Zoowel deze laatste ka
mer als de kamen' voor den Wethouder
zullen voorzien zijn van oen vrij toilet.
Ten opzichte van do indeeling op den be
ganen grond valt op te merken, dat links
dus aan de zijde van de Korte Haven
is gedacht do afdeding voor opslag en af
gifte van te distribueeren waren. Daarbij
is ontworpen een kantoortje voor een con
troleur, terwijl de ruimt© onder de colon
nade gescheiden is van de ruimtie voor
het publiek dooir eenvoudige toonpl anken
tusschen de pilaren. De steenon vloeren
en wandeu blijven, zoodat alles gemakkelijk
en goed is schoon te houden.
Dooi' twee aan de achterzijde gedacht©
deuren wordt van buitenaf directe toegang
verkregeni
De rechterzijde, dus aan den kant van
den Dam, wofrdt geheel ingericht voor kan
toorlokalen Voor .het Distributiebedrijf, te
weten een k.uitoojr voor den 'Directeur en
drie pers on eel-kan toren.
Het kantoor van den Directeur is door
bet tochtportaal en het trappenhuis recht
streeks van buitenaf bereikbaar. Het publiek
krijgt door de groot© overdekte ruimte
toegang, zoowel .tot bat kantoor van den
Directeur 'als tot de kantoren van het per
soneel. Bij dezen toegang is een spreek
kamer geprojecteerd. De kantoren I en II
worden van do voor het publiek bestemde
luimt© gescheiden door oen steenen wand,
waarin Voor elk lokaal twee loketten. Beide
lokalen zijn bij gebleken behoefte gemak
kelijk door een tusscliemvand te verdoe
lew waardoor van deze beide lokalen ei
vier kunnen worden gemaakt.
Kantoorlokaal III is rechtstreeks toe
gankelijk door liet tochtportaal en het trap
penliuis van de vooizijde. Alle kantoor
lokalen hebben onderlinge gemeenschap en
het kantoor van den Directeur door de
spreekkamer met de kantoren van hot per
soneel.
De beschikbare ruimte zou eventueel toe
laten bet aantal loketten voor het publiek
van vier tot acht op te voeren. Deze loketten
zijn gedacht voor het geven van inlichtin
gen, bet doen van aangiften en het afge
ven van diverse bons.
De kantooi lokalen zijn allen voorzien
van een houten vloer, terwijl tegen de stee
nen wanden een ïaggelwerk i3 gedacht, het
welk wordt bedoekt en behangen, waardoor
de lokalen een prettig aanzien zullen kn ij
gen. De gewelven blijven bestaan. In de
wanden worden liehtkozijnen aangebracht
waardoor voldoende verlichting en ventila
tie worden gewaarborgd, t
De kantoorlokalen kunnen ook later des
cewensclit als kantoorlokalen in gebruik
hbjien, maar evenzeer kunnen zij dooi
een geringe moeite en kleine kosten weer
tan hun tegenwoordige Bestemming wor
den teruggeven.
De bedoeling is, dat het publiek door
den ingang aan de Sluiszijde wordt toe
gelaten en langs de portiersloge komt in d°
groole overdekte ruimte, waar het zich
kan opstellen voor de lokettenafdeelingen of
tooüplnnken, tusschen de daar geprojec
teerde banieren. Circulecreud tusschen die
barrières komt het publiek weer in het
vrije en ruime middenpad, om zonder
stoornis het gebouw langs de achterzijde
te verlaten. Op deze wijze kan een talrijk
publiek vlag worden geholpen. Voor de
afgifte van goederen kunnen een groot
aantal personen v->n rijf breede toonplan-
kon gelijktijdig worden bediend.
Aan de andere zijde kunnen desnoods
acht loketten gelijktijdig gebruikt worden,
Wat ook bij de administratie en inlichtin
gendienst een vlotte gang van zaken mo
gelijk mankt. Mocht desalniettemin nog een
ophooping van het publiek voor komen,
dan biedt de groote overdekte ruimte plaats
voor een groot aantal personen. Door bar
rières is de toevloed gemakkelijk te or
denen en alle wachtenden zijn beschut
huis ïs een liftkoker ontworpen. Het behoeft
geen beloog, dat het onmiddellijk aanbren
gen Vali een lift geen gebiedende'noodzake
lijkheid is, maar bot leek mij goed reeds
onmiildellijk op het aanbrengen van een
electrische personenlift te rekenen.
Zooals reels opgemerkt, is kantoorlokaal
III rechtstreeks vanuit liet trappenhuis toe
gankelijk. Onder de trap bevinden, zich de
toiletten, behoorendo bij de kantoorlokalen.
'Aan do achterzijde yan den Beurs is eein
Vendieiï Van teen volkomen bevoegde iums
een offert» vah in totaal fll.'ooo p
laatst© post beschouw ik echter als
tatief. i i
Voor een bediag Vah. f54.000 is (lus r,
verkrijgen:
a. een bijzonder doelmatig en ruim w.
toor voor het Distributiebediijf rnet bell. v-"
lijke kamer voor den Directeur en voer
Wethouder van Sociale aangelegenheden
iets waai voor op dit oogenblik in een
VERDIEPING,
tegen weer en wind.
Rechts ran den hoofdingang is met be
houd van den bestaandein hoekingang doch
met opheffing van de daar thans zidh be
vindende tiap, een trapportaal ontworpen,
dat toegang geeft tot het Voorste trappen
huis Een gemakkelijke trap voert haar de
eerste verdieping. Ter zijde van. dit trappen-
gcheel simetrische oplossing gevonden. Ook
daar een tochtportaal met trappenhuis, lift
koker en toilet.
Ds trap aan de Voorzijde voert qp de
eerste etage naar een gang Van waaruit
toegankelijk zijn -de beide aan de vo-orrijde
gelegen kanlooicomplexen eln de groote ka
mer boven den hoofdingang. Geheel op de
zelfde wijze voeil de trap aan de achterzijde
naar de beide aan die zijde gelegen kantoor
complexen en naar de vertrekken voor den
Wethouder voor Sociale aangelegenheden.
De vier kantoorcomplexen zijn in hoofd
zaak gelijk en bevatten een ingang-portaal,
waarop uitkomt het privékantoor en het be
diende kantoor, zoomede liet toilet. Privé-
©n Bediende-kantoor staa.'n met elkaar in
directe verbinding, terwijl het kleine bij-
kantoortje (typing-office of dergelijke; toe
gankelijk is vanuit het Bediende-kantoor.
Zooals reeds gezegd, heeft elk complex
anuit het Bediende kantoor langs een vrijen'
trap verbinding met de voor elk kantoor
op den zolder ontworpen archiefruimte.
Om het eventueel hinderlijk geluid van
de binnenplaats uit de kaïiloorloeafón te
neren ,zijn alle op de binnenplaats uitko
mende ramen dubbel gedacht. Alle lokalen
op de verdieping denk ik mij peunanent.
Voor het geheele gebouw is Centrale ver
warming ontworpen en wel 'n warmwater-
verwarming te regelen vanuit de diverse
lokalen,.
Alle vertrekken ten ruimten wordten elec-
trisch verlicht
De kosten Van verbouwing zijn door den
heer Sanders en door een ander bevoegd
bouwkundige elk afzonderlijk geschat en
worden begroot op £30.000 Overeenkomstig
de offerte van een erkende firma op dit
gebied, begroot ik de kosten' 'voor de Cen
trale verwarming op £20.000. De kosten
van de electrische verlichting begroot ik
eveneens op een offerte v-ain, een, erkende
firma op f4000.
De totale inrichting om het gebouw ge
schikt te maken .voor het ermede beoogde
doel, begroot ik dus op f 54.000.
Voor d© twe© electrische liften heib ik bo-
der geschikte localiteit f2500 wordt ge
rekend i1
b. Vier kantoorcomplexen, geheel naaï
do eischen des tijds ingericht, waarVoor
gemakkelijk een huur van f750 per jaar
en per complex is te behalen. In tofóbi
dus £3000.
De directe baten beloop-en dus £5500,
wat gekapitaliseerd tegen circa 8 pCt. ver
tegenwoordigt een bedrag' van £70.000
liet spreekt vanzelf, dat indien do elec
trische liften worden, geplaatst, de waarde
der kantoorlokalen naar rato zullen stijgen.
De huurwaarde van 750 denk ik mij bui
ten verwarming; waar de lokalen centtaai
worden verwarmd, zal van de huurders ge
makkelijk een compensatie worden verkre
gen. die de kosten naar evenredigheid dekt
Waar de kosten van inrichting buiten'
do liften op f54.000 worden begroot, wordt
altaeti dus reeds door de opbrengst van de
kantoorlokalen een bedrag verkregen, waar
door niet alleen de rente, maar ook een be
hoorlijke afschrijving is gewaarborgd.
Feitelijk heeft de gemeente dus geheel
kosteloos gekregen de inrichting voor de af
gifte van distributiewaren. Het kantoor
van dten Directeur van het Distributiebedrijf
en de apartementen voor den. Wethouder
behoeven niet noodzakelijk te komen, waar
ik ze mij" heb gedacht ten ook andere wijzi
gingen zijn op eenvoudige wijze aan'te
brengen. -
Maar ik meen' met mijn project te hebben
aangetoond, dat er Van onzen Koopmans
beurs, die thans aan de gemeente £50 huur
opbrengt, door zakelijke behandeling eten,
bestemming is te geven, waarmede de ge
meente in menig opzicht zou wordten gebaat
Ik hoop, dat dit project; aanleiding moge
zijn, dat met den spoed, die de omstandig
heden eischen, een bevredigende oplossing
in den door mij gedachten geest worde ver
kregen.
Hoogachtend, i
Schiedam, 17 September; 1918,
Hofberichten.
De Rrins zal, alvorens met de Koningin
naar het Loo terug te keeren, Donderdag
in het gebouw van het Roode Kruis in
Deri Haag een vergadering leiden van liet
dagelijksch bestuur van de Vereeniging liet
Oranj-eki'uis en heden een vergadering, ook
in Den Haag, van het Koninklijk Neder-
landsch Landbouw-Comité.
Ons vrouwelijk Kamerlid.
Gisternamiddag, hij het bijeenkomen van
de Tweede Kamer, heeft het publiek op
hot Binnenhof, hoofdzakelijk uit vrouwen
bestaande, ,het eerste vrouw elrjke Kamer
lid, mej. Suze Groeneweg, toen zij voor
een der ramen van het Kamergebouw ver
scheen, pen ovatie gebracht, waarop zij
het publiek toewuifde.
De Troonrede.
In verband met het foit, dat er thans
ook een rvrouw zitting heeft in de Twee
de Kamer, ontbreekt boven de Konink
lijke boodschappen, feu geleide van inge
diende wetsontwerpen evenals bij de
troonrede het geval was de gebruike
lijke aanhef: Mijne heeren,
In de Eerste Kamer.
In de vergaderzaal van de Eerste Ka-
nier is elcetri&ch licht aangebracht. Dc
oude gaskioonlampcii zijn vervangen door
zes electrische lampen.
Actief Vrouwenkiesrecht
,,üa Neutral©" Vereeniging voor Viou-
wctnkiesiccht heeft een a Ires aan de Twee
de Kamer gezonden, waarin uoult cezead:
van ooukci, dat het een ©isch der
rechtvaardigheid is, dal naast het actief
nia'ruieiikiemeclit zoo spoedig mogelijk
woidt ingeiocid het actief viouweukies-
recht,
van ooideel, dat het in dazen t'jd/nu
het staatsbestuur, door de tijdsomstandig
heden gedwongen, meer dam ooit betreedt
het gebied ,van de huisvrouw, afs een eer
ste eisch moet worden beschouwd, dat
aan do .viouw medezeggenschap woidt ge
geven hij het samenstellen van 'de verte
gen woordigeude lichamen,
gezien bobbende, dat na de laatste wij
ziging der giondwet vrouwenkiesrecht 'kan
worden ingevoerd per organieke wet,
dringt er bij Uw College op aan, krach
tig mee te werkten, opdat in het eerstvol
gende ïegeeringsjaar de kieswet zoodanig
woidt gewijzigd, dat door die wijziging
actief yiouwenkicsrecht wordt ingevoerd.
SB-Serlsad ca dc «wieg.
Vliegtuig gedaald.
Hedennacht is een Engelsch Vliegtuig,
dour gebrek aan benzine, bij Ousterhout
n-ei gekomen. Uc officieren zijn gefnter-
nrcid. i
Bijzondere regelingen.
Voedingsmiddelen.
Verkrijgbaar in ce weelrivau 1925 Sep
tember:
Op bon 212 IV2 ons kaas naai keuze. Goud-
sehe vohet 78 ct. p-r pond, idem met
1 ijksmerk' S0 ct. jier pond, jdem >20 p-Ct. 37Va
t. per pond, Nagelkaas 32Va ct. per pond,
Komijnekaas 61 ct. per pond, 12% ct. per
mi», Zachte kaas 60 ct. ner pond, 12%
d. per ons 11
Op bon 236 1 reep chocolade (ongevuld)
1 erpakt '12% clonverpakt 12 ct. i
Op bon 238 pond suiker, 28 ct. per
pond. j t 1
Op bon 240 Va' ons gort, 13 ct. p. pond,
vanaf Zaterdag.
Op bon 242 ons aardappelmeel, 26
ct per pond, of ons sago, 30 ct. per
pond.
Daar de partij kaas 20 pet. de vorige
Week niet is aangekomen, blijft bon 212
ook deze week geldig.
"Wegens ongeregelde aanvoer kan op
lieden nog geen nieuwe bon voor'kaas wor
den bepaald. Zoodra voldoende kaas is
aangevoerd, zal de nieuw© b'pn in 'do cou
ranten worden bekend gemaakt.
1 - Aardappelen.
Op 'bon 224 1 kilo aardappelen op Don
derdag.
Op bon 226 kilo aardappelen bp
Vrijdag. fl
Op bon 228 .1 kilo aardappelen op
Zaterdag. 1 1
Op bon 230 Va kilo aardappelen op
Maandag.
Op bon 232 Va kilo aardappelen' op
Dinsdag.
Op bon 234 kilo aardappelen op
Woensdag. 1
Veen- of zahdaardappelen 5% cent per
kilo; klci-aardappben 9% ct. per kilo
Poters 7 cent per kilo. j t
Suikerk'aart.
Op "bon No. 6, suikertaart, j/2 pond
suiker. 1
Nieuwe 'auiiviage.n" kunnen worden ge
daan Dinsdag 2jT Sept., 's namiddags van
23%' uur, aa'n' luri Broodbprcau.
Kindermeel.
Op boti No. 28, kindermeelk'aart, V2 pond
kindermeel a 21 ct. per pond, of
pond Maïzena, 55 ct. per pond.
Nieuwe aanvragen kunnen worden ge
daan Dinsdag 24 Sept., 's namiddags van
2—3% uur, aan liet |B|roodbm'eau,. I
V i s c h.
Op bon No. 19S pond visch.
Koffie. I
Gedurende bet tijdvak aanvangende op
16 September- en eindigende op 30 Septem
ber ,zal door detaillisten aan verbruiker:
mogen worden afgeleverd op bon no. 37
©ener thee- en koffiekaart 0.05 K.G. koffie.
Boter-, gielange. en margarine-
kaarten.
De bon 12e weet van boter-, melange
A en B en margarinekaartea voor bet lsle
tijdvak is geldig van 13 Sept. tot o;n" met
22 September.
Met ingang van 12 September ïs de
v. fc&a - imiemissX^scaSitSlsiasaSÊsaBuasalii
Ce»
WZ^CZZ
pCr&L'Z X
«C i/£u.fZ~!
T«.Z
.-IWCZ, 'KV< r~r r£
f
n "fE.
Ws T-C*JOS>Z.
ïL.'bc
hrArtr2-.se.
AatJkir
ifeiwimil/iVWirfiViVf
£y-»V rtfe
oytu —rt
Ka irtTQCf^
vu
<0 'sSjpe "V S-Bi-
