Schiedamsche Courant.
Uit het Indische leven.
B@ sctaaduw,
Iets over bloemen en tuinen.
TWEEDE BLAD
(Zaterdag 8 November 1919, No. 16205)
XI.
Een van do schrikbeelden voor' Holland
se!» ouders, die hun kinderen naar Indië
zien trekken, is de gezondheidstoes'and al
daar. Of moet ik zeggen, de toes land van
ongezondheid.
Enfin, de lozer begrijpt, wat ik bedoel.
Er ko-men berichten uit Indië, die hier
de menschen zeer ongerust maken.
Men hoort van pest, cholera, typhus,
malar.a, leverziekte, enz- Men zrt lu! uit
Indië terugkomen, die er bepaald slecht
uitzien en het niet lang meer maken. Dan
weer komt het treur.g bericht van het
overlijden van een jongen man of een
jonge vrouw en dan klaagt* menDat is
Indië.
Is dat billijk? i
Het spreekt vanzelf,'dat biet Indische kli
maat niet voor een ieder deugt Er zijn
menschen, die daar werkelijk niet thuis
hooien, aan bloedarmoede, aan slapeloos
heid, enz. gaan lijden. Dat feit kan niet
ontkend worden, een ander feit is, dat er
soms heel onhygiënisch geleefd wordt in
Indië, en dat er toestanden heerscheuv
die hoog noodig verbetering eischen. Men
leze In aar eens, wat de heer TiCema, te
Groningen, daarover schrijft Dodh men
late zich daardoor niet te veel afschrikken.
De Europeaan, die naar Indië gaat, komt
zelden terecht in de ongezonde buur'en,
waarvan de heer Tillema zoo'n treurig
beeld ophangt Dat geldt niet alleen de ge
goede ambtenaar, dat geldt ook voor an
deren. De kazerneering van het leger houdt
tegenwoordig wel degelijk *goed rekening
met den gezondheidstoes'and. Ongezonde
kampementen worden verlaten. Magclang,
Meester Cornelis, Tjimahi en andere groote
garnizoenen zijn ook daarom uitgekozen,
omdat het er gezond is. "Verder kan een
ieder er veel toe bijdragen, dat hij gezond
leeft i
Men heeft natuurlijk aan sommige din
gen te denken. Daarvoor is men in een
vreemd klimaat. En trouwens zou het hier
te lande ook geen kwaad kunnen, wanneer
men zijn gezondheid eens wat meer aan
dacht schonk, terwijl men nog gezond is.
Te veel denkt mèn daar pas aan, wanneer
men iets gaat mankeeren.
De gevaarlijkste ziekten op Java b.V.
zijn: malaria, typhus (komt bijzonder veel
voor), cholera, en leverziekte De laat
ste mekte is zeer verminderd en dat mag
men daaraan toeschrijven,. dat er beter
geleefd wordt dan vroeger.
Erwerd vroeger veel te veel' gedronken
in Indië. Er werd maar op los geleefd en
menigeen heeft op lustige wijze zijn ge
zondheid benadeeld.
Als regél moet men nemen, niet te laat
naar bed te gaan en vroeg op fo staan,
matig zijn in eten en drinken. Met dat
laatste bedoel ik alcohol. Men behoeft dat
niet te laten, als men daar geen trek Sn1
(heeft, maar men moeit or voorziohifigeg}
zijn dan hier. j
Zware spijzen deugen niet Dat is juist
iets, dat velen niet begrijpen. Aan boord
van de oorlogsschepen wordt nog al eens
Over iTe voeding geklaagd ein dat gaf weT
aanleiding tot groote ontevredenheid. Dat
was b.v. het geval in 1913. De couranten
kregen ingezonden artikelen vol klachten
te verwerken. Ik bezocht toen te Tandjong
Mok eens het vlaggeschip „De Zeven Pro
vinciën" en had een onderhoud met een j
ouden gediende, een "bootsman. Op mijn
vraag, of da voeding werkelijk zooveel!
te wenschen overliet, kreeg ik tot ant
woord: I
„De voeding is goed, mijnheer, maar w
a wat de kerels meenen Dat ze on
doende gevoed worden, wanneer het -
niet vet genoeg is naar hun smaak, o
gauw het schip in de tropisch© wateren
tomt, woAdt er lichtere "kost gegeven. Min-1
der vet spek, enz., en meer rijst. Ze be-
weren, dat dit niet voldoende Is."
De man had gelijk. Daar zit het hem ïn.
De mannen begrijpen met, dat ze in Indië
hij een Ilollaudsche voeding kan5 hebben
spoedig met een Laveraboes aangekleed te
Zlïto
naar
EDGAR ALLAN POE.
Gij, die dit leest, behoort nog tot de
levenden, doch ik, die dit schrijf, zal sinds
lang mijn weg naar het rijk der schaduwen
gevonden hebben. Want waarlijk, vreemde
"hngen zullen gebeuren, geheim© dingen
geweten worden ©n vele eeuwen voorbij
gaan, vóórdat deze aanteeboningen door
menschen worden aanschouwd. En, een
maal aanschouwd, zullen er enkelen zijn,
die piet gelooven, en enkelen, die twijfelen,
te slechte weinigen, die in de karakters,
teer met Ijzeren stift gegraveerd, veel ter
overpeinzing zullen vmden.
Het jaar was een jaar van verschrikking
geweest eu van gewaarwordingen; erger
am verschrikking, waarvoor geen naam
op aarde bestaat. Want vele wonderen en
'oorteekens waren waargenomen en wijd
dm zijd, over zee en over land, breidden,
nch uit de zwarfce vleugelen van de Pest.
»oor hen, die echter in d© sterren wisten
w lezen, was het niet onbekend, dat de
■hemelen teekenen van onheil droegen en
voor mij, den Griek Oinos, temidden van
amdêren, was het duidelijk, dat nu gekomen
84 t groot® feit van het zevenhonderd-
Men moet zich natuurlijk aanpassen, ook
wat de voeding betreft, aan het Indisch kli
maat Onverstandig is daarom de Euro
peaan, die niet aan 3e rijsttafel wil. Men
hoeft die niet altjjd "te nemen, maar door
gaans neme men toch Lchter verteerbare
kost dan bruine - boonen, grauwe erwten
en wat dies meer zij.
Om gezond te blijven is het voorts een
eerste vereischte, dat de grootste zinde
lijkheid in acht genomen worde. Niet al
leen op het lichaam en in huis, maar oók
op de omgeving om het huis. Geen poelen
en waterplassen om het erf. Dat zijn broed
plaatsen Voor muskieten, waaronder de
anopheles, de muskiet, die de malaria ver
spreidt, veel voorkomt
Men zij ook niet zoo schuw voor de
zon. Velen meenen, dat een woning goed
in de schaduw der hoornen moet staan. Dat
ziet er op een plaatje wel aardig uit Zoo
lekker koel. Maar men verg.st zich. De
woning moet meer open gelegen zijn. De
zon moet er eens op kunnen schijnen. De
wind moet er op en er door heen kunnen
spelien. Dan is de uitstraling na zonson
dergang beter en men woont cr gezonder.
Zorgvuldig zij men b.v. met het drinkwa
ter. -Typhus, difterie en cholera zijn ge
vaarlijke ziekten, maar men kan er zich
tegen behoeden. Dit wil natuurlijk niet zeg
gen, dat men ze niet krijgen kan. De beste
zórgen zijn soms niet voldoende. Maar men
vermindert dt kans zeer veel. Deze ziekte's
eet en drinkt men naar binnen, om het zoo
eens te zeggen en daarom dient voor drank
en spijs goed gezorgd te woerden.
Ik heb nogal eens een cholera-epidemic
meegemaakt, doch nooit waren we in ons
groot gezin ook maar even ongerust. Er
werd geen ander dan goed gekookt water,
dat in afgesloten flesschen was afgekoeld,
gedronken. Tijdens zoo'n epidemie werd 't
brood, dat van den bakker kwam, even ver-
iiit in een oventje, om de bacillen, die mis
schien onderweg aan de korst waren geko
men, te dooden. Ongekookte groenten wer
den niet gegeten. Vruchten werden even
goed als anders genuttigd, maar er werd
ter dege op gelet of ze rijp waren en voor
het schillen werden ze even afgeWassohen
in gekookt water. Bij het baden werd ge
zorgd, dat de mond goed gesloten bleef. Dat
waren van die voorzorgen, waarom men
niet most lachen. Ze zijn eenvoudig noo
dig. Bij de laatste cholera-epïdemien lieten
we ons nog inenten -ook, een kleine opera
tie bij het schouderblad, die alleen maakte,
dat de armbeweging dea volgenden dag wat
moeilijk was. Een dergelijke inenting maakt
iemand voor de volgende 8 a 9 maan
den vrijwel immuun.
Zoo kan men zelf zooveel doen om zijn
gezondheid te bewaren. Wie maar onver
schillig en zorgeloos daarheen leeft, moet
de gevolgen ondervinden, maar hij moet
dan ook zichzelf de schuld geven, als het
verkeerd loopt. Heeft men kinderen, dan
lette men goed op open. wonden. Die kun
nen gevaarlijk woraen. Dat is hier ook zoo,
maar hier komt dat niet zoo dikwijls voor,
omdat het lichaam hier beter bedekt is. In
Indie loopt men in huis dikwijls op bloote
voeten rond. Kinderen spelen op bloote voe
ten, ook buiten. Nieuwelingen in Indië ver
bazen er zich over, dat ze ongeschoeid
springen m dansen op puntige k' ezels teenen
Een kwestie van gewoonte en van verhar
ding van de huid. Maar waar is het, dat er
zoo makkelijk vuil in een wondje komt en
daardoor infectie. Verstandige ouders heb
ben dan ook altijd ergens een verdunde
oplossing van sublimaat of carbol achter
slot. Dat komt vaak te pas.
'Overigens geven jwe ieder den raad om
in geval van onwel zijn niet te lang te
wachten met het raadplegen van den ge
neesheer. Er kan gelukkig gezegd worden,
dat Indië beschikt over uitstekende artsen.
Ook de inlandsche arts, doktor djawa ge
noemd, is in gewone gevallen zeer goed.
Sommigen zijn, zooals indertijd dokter Sa-
leh te Bandoeng misschien is hij er
nog jterecht bekend om hun bekwaam
heid, vooral in buikziekten.
Hoezeer men in Indië moet letten op za
ken, waaraan wo misschien hier geen aan
dacht schenken, zou ik meenen vrij te kluri'-'
men raden: Laat u door gezondheidsover
wegingen niet jveerhouden naar Indië" te
VOEDZAAM
HËERLUK
VGQRDEEUS
auiuuitimiiuiimiiniiuiiiiuiuuiiiiitiiiiiiiiii
gaan. Ge houdt het er best uit en het
leven zal pr u, wel bevallen.
i - A. v. W.
negen-en-veertigste jaar, waarin, hg het in
treden in het sterrebeeld van Aries, de
planeet Jupiter samenvalt met den rooden
ring van den vreeselijksm Saturnus. Het
eigenaardige karakter van de hemelen ma
nifesteerde zich, vergis ik mij niet zeer,
initet alleen in de uiterlijke sfeer van de
aarde, doch tevens in de ziel, de verbeel
ding en overpeinzing van de menschen.
Binnen do muren van een deftige zaal,
in een klein stadje, Ptolemais geheeten,
zaten wij bij nacht met ons zevenen bij
eenige flesschen rooden Chios-wijn bijeen.
Er was geen andere toegang tot ons ver
trek dan door een geelkoperen, statige
deur, die vervaardigd was door den werk
man Corinnos eu van buitengewone be
kwaamheid getuigde. Zij werd van binnen
gesloten. Zwarte draperieën in het don
kere vertrek verborgen aan onze oogen
het maanlicht, de bleek© sterren en ledige
straten, doch de voorteekens en de herin
nering aan het Onheil konden er niet wor
den geweerd. Rondom ons waren dingen,
die ik niet duidelijk zou kunnen ver Haren,
dingen, materieel en spiritueel: druk in
de atmosfeer, gewaarwording van beklem
ming en angst en, bovenal, was er die
vreeselijke toestand, waarin de zinnen wa
ken, terwijl het werktuig der gedachte
slaapt.
Een doodelijke zwaarte drukte op ons.
Herfstbladeren.
Hebt gij u weieens verlustigd in het
beschouwen van "5e kleurenpracht, die de
natuur ons in den herfst te aanschouwen
geeft? Wellicht nooit is het u opgevallen,
dat de hoornen tegen den winter zich
als het ware inspannen, om den mensch
op hun schoonheid at ent te maken, al
vorens ze hun winterslaap irgaan.
Ziet ze slechs, de wilde wijngiarien, de
ahornen, de berken, en talloozan me:c,
beziet ze allen, en gij zult het met mij
eens zijn, dat ze den geheetom zomer door
nauwelijks zoo geschit.erd hebban in kleu
renpracht als nu.
Of het werkelijk nog noodig is dat de
menschen op de schoonheid van hoornen en
planten opmerkzaam worden gemaak. Deze
vraag moenen wij hevest.gend te moeea
beantwoorden. Wel is er een kentering
waar te nemen, maar de liefde, die de
natuur verdient, wordt nog lang niet al
gemeen gevoeld.
Toch heeft de kiem daartoe steeds be
staan. Wij wijzen op de potten en gera
niums, die men vaak in de huizen der mm-
dergegoeden en armen voor de raam zag
staan.
Die kiem moet worden gekweekt, opdat
daaruit zal groeien een bron van genot
voor de menschen. Daaraan wordt reeds
gewerkt door de Gemeentebes'mm, die
plantsoenen en bloemperken aanleggen, op
de pleinen, die, vooral bij de uitbreiding
der steden in de laatste jaren in de uit
breidingsplannen. worden opgenomen. De
steden "krijgen door die pleinen eon rui
mer aanzicht en de bloemen en hoornen,
die men daarop ziet, brengen levendig
heid on kleur en vroolijken het geheel
op. En de menschen waardeeren d.t zeer
en verlustigen, zich in den aanblik daar
van. Maar verder gaat bij d© meesicn de
belangstelling nog niet Slech, s het zelf
verzorgen van planten leert dien mensch
ze te bewonderen en lief te hel) ben. En
dit zal men krijgen door bloemen en plan
ten in huis en in eigen tuin te hebben,
wij hebben het vroeger reeds kunnen z en
toen er bijna geen arbeidierswoning was,
waar niet een rij foksoa's, geraniums of
andere goedkoope planten voor hat ven
ster ©en eereplaats innamen.
The hand which cradles, rules the
world is een oud Eingcl cih spreekwoord.
Wanneer dus do moeder bloemen en plan
ten thuis kweekt en verzorgt, dan' zullen
d© kinderen met haar de ontw^kcling daar
van Volgen, die schoonheden ervan toeren
zien en waardoeren en zoowol moeder als
kinderen zullen liefde gaan gevoelen voor
deze kinderen der natuur.
Zien We het niet, de resul'atcn van het
zelf verzorgen van planton, m de volks
of, arbedderstuïntjes? Mat wat een zorg
worden de groenten- en aardappelplanten
De hand die hot kind wiegt, bepaalt
de wereld.
Ze lag ons op do ledematen, ze lag 'op
de meubelen, op de kroezen* waaruit we
dronken, alles om ons was neerslachtig
en gedrukt, alleen de vlammen der zeven
q'zeren lampen, die onze drinkpartij be
lichtten, die alleen niet.
In slanke, hooge lijnen van licht brand
den zij onbewegelijk en bleek on in do
weerkaatsing, die haar glans wierp op de
ronde tafel van ebbenhout, waarom we
zaten, gaf ieder van ons, die daar bijeen
waren, zich rekenschap van de bleekheid
van zijn eigen uiterlijk en van den onrus-
tigen gloed in de neergeslagen oogen zijner
metgezellen. Toch deden we vroolijk en
lachten op de ons eigen manier, die hyste
risch was; en we zongen de zangen van
Anacreon, die waanzinnig waren, en dron
ken zwaar, hoewel de purperen wijn ons
aan bloed 'herinnerde. Want er was nqg
een andere bewaker van ons vertrek aan
wezig in den persoon van Jong-Zoilus. Dood
lag hij temeer, in zijn volle lengte, even
toegedekt, hij, de genius en de demon van
dit tooneel. Helaas! hij nam geen aandeel
aan onze vroolijkheid, behalve dat zijn ge
laat, verwrongen door de pest en met oogen,
waaruit de Dood maar slechts ten deele
het vuur der pestilentie" had gebluscht, een
dusdanige belangstelling scheen be hebben
in onze vreugde als dooden waarschijnlijk
hebben in de vreugde ~n hen, die ten
behandeld, met welk een? aandacht wordt
de ontwikkeling van elk plantje gevolgd.
En zij, die vroeger niet naar een aard
appelveld of «en groenten tuin keken, sla
ken nu een vreugdekreet, telkens als zij
zien dat een plant, door e«a nieuwen vorm
aan ta namen, van een verdere on wikke
ling bet bewijs geeft. De b: langs ©Hing was
eerst n.ets anders dan eigenbelang als ge
volg van den oo-.log, d-.e overal schaarschte
had gebracht, maar het eigenbelang heeft
plaats gemaakt voor een zuiverder belang-
stdl ng, voor liefde.
Toch is het noodig om dio belangstelling
uit te breiden, zoodat ze de sierplanten
gaat omvatten. De groote massa moet
daartoe gewezen worden op de schoon
heden van Nederland's flora.
Dat behoort thans niet meer tot de on
mogelijkheden. Immers werd vroeger een
ble..m of plant m de openbare plantsoenen
meedogenloos vernield, thans beschermt het
pubhek zelf de bloemen en planten tegen
de vernielzucht der kinderen. En wordt
bloem en plant meer en meer in huis en
tu.n gekweekt, dan zul Ion ook de kinde
ren voelen, dat dit voorwei pen zijn die
niet groeien om vernield te worden, maar
om het leven te vermootem.
En het is voor een ieder mogelijk, zelfs
nu nog, de kamer met bloemen of planten
te versieren.
„Koopt alleen Nederlandsch fabrikaat",
is de leuze van den toetsten tijd, welnu
is hel wel mogelijk zuiverder „Nederlandsch
fabrikaat" t© koopen dan b.v. bloembollen?
Wanneer u direct nog eenige tulpen
bollen b v. koopt, (de prijs kan voor nie
mand een beletsel zijn) en gij koopt bollen
van vroege soorten CDuc van Tholl scarlet
is de naam van een heele goede (dan
hebt gij na eemge moeite ©en schat aan
voldoening. Wil mem van de bjloen>
bollen genieten in het voorjaar, voor b oei
in den tuin, dan worden ze nu reeds recht
op plm. 10 cM. diep in den grond ge
poot en men behoeft er niet meer naar
om te zien. 's Winters kan men van die
bloemen ook in (je kamer genieten en
zij die niet in het gelukkige bezit zijn Van
een tuin, zijn er op'aangewezen, de bollen
in bakjes, potjes of kistjes te zetten, om
ze te laten bloeien.
Men p.ant ze nu niet zoo diep, zoodat
het bovenste deel gelijk met of even onder
de oppervlakte van den grond komt. Noodig
is het thans de aarde behoorlijk en regel
matig vochiig te houden, om de wortelvor-
ming te bevorderen.
*-Om hel, uitdrogen van den grond te
voorkomen bedekt men de potten in den
tuin met een laagje aarde of plaatst' de
potten of kistjes bij gemis aan een tuin
in een donkere kast.
Koopt men tulpenbollen (of andere) van
vroegliloeiende soorten, dan kan men r^eds
met Kerstmis ervan profiteeren door ze
plmj. 6 weken na het in polten zetten, d. i.
dus einde November ongeveer,, in de kamer
te zetten. Men zot ze echter niet warm
voor ze flink wortels gemaakt hebben en al
wat begiunnen uit te loopcn. De eerste da
gen kunnen ze dicht bij de kachel staan
en donker, later wat minder warmte en
vod licht en het resultaat zal schitterend
zijn, mits het gieten niet vergeten of over
dreven wordt.
Men giele slechts met water dat dezelfde
temperatuur heeft als de kamer jplm. 60
graden F.).
'Hot spreekt vanzeif, dat he't resultaalt
ook afhangt van den grond, waarin men
de bollen zet. Men gebruike bij voorkeur
zwart gekleurde tuinaarde vermengd, met
een weinig rivierzand.
Op deze manier kan men niet alleen tul
pen, doch ook narcissen, hyacinthen, cro-
cussen enz. in de kamer doen bloeien, en
het is tevens een probaat middel om de
kamer, ook in den winter, een vroolijk aan
zien te geven.
Als variant op zeker spreekwoord zou ik
willen zeggen, „A flower a day, keeps
the doctor awav".
FLORISTO.
op Juister, grondslag berusten, dat dez««
dagen weder «en aanvang is gemaakt met
het tijdens den oorlog opgeschorte, ui'oefe-
nen van politietoezicht op de Noordzee,
J voorioopig door midd«l van torpedobooten,
terwijl over enkele weken die taak zal
worden overgenomen door Hr. Ms. „Tri
ton". Het Jigt in de bedoeling in het begin
van het jaar 1920 dat toezicht wederom
op t© dragen aan Hr. Ms, politievaartuig
„Zeehond", dat dit voor den oorlog steeds
uitoefende. i
^eKteisgdl «team»
lederen dag oeia bloem, houdt den
dokte buiten de deur.
Politif-toez clit op do Noordzee.
In verband met berichten nopens be
weerde schade, aan Nederlandsche haring
schepen op de Noordzee door Engelsche
schippers toegebracht, vernemen wij,_ afge
scheiden van de quaestie of die berichten.
doode opgeschreven zijn. Doch hoewel ik,
Oinos, voelde, dat de oogen van den ge
storvene op mij rustten, dwong ik imjzelv©
om hun smartelijke uitdrukking niet op
te merken en, onafgebroken starend in do
diepten van den ebbenhouten lafelspiogel,
zong ik met luide, helderklinkende stem de
zangen van den zoon van Teios. Doch lang
zamerhand stokten mijn liederen en hun
echo's, cn verklonken tusschen de don
kere draperieën zwakker, onduidelijker, tot
ze heelemaal verstierven.
Doch .wat wts dat? Van achter deze
rouwgordijnen, waarin de klanken van.
hot lied verscheidden, doemde een donkere,
onomlijmde schaduw op, een schaduw, zoo
als de maan, als deze laag aan den hemel
staat, het gezicht van een mensch fatsoe
neert; doch het as de schaduw, noch
van een mensch, noch van God, noch van
eenig welbekend iets. En sidderend voor
eenige oogenbl'kken tusschen de gordijnen
van het vertrek, toefdie zo ten slotte dui
delijk bij het vlak der koperen deur. Doch
de schaduw was vaag en vormloos en on
bepaald, ze was noch schaduw van mensch
of God noch van den God der Grieken,
noch van den God der Chaldeeën, noch
van eenigen Egypüschen God. En de scha
duw bleef toeven bij den geelkoperen door
gang, onder den boog van de deur-omlijs
ting, en bewoog zich niet, ïioch sprak een
Het lichten van gezonken schepen.
Het groote gebrek aan scheepsiuimte
heeft proefnemingen, om de tijdens den
oorlog gezonken schepen te lichten, aan
gemoedigd. zonder dat men 'tot nu toe tot
een afdoend resultaat is gekomen.
Eenige proefnemingen van groote waarde
en belangrijkheid werden onlangs uitge
voerd op het stoomschip „Main", hetwelk
door het geschut van een Duitsche duik
boot in de Luco-Baai, in het Zuiden van
Schotland, gedurende den oorlog gezonken
was. De reddingswerken werden door de
Ardrossan Salvage Co., Glasgow, uitge
voerd, welke ondernam, eenige plooibare
pontons, ontworpen, gepatenteerd en ver
vaardigd door de firma Vickers Ltd., Bar-
row-in-Furness, te beproeven.
De pontons zijn van speciaal zeildoek en
kabels gemaakt en wegen, wanneer com
pleet, slechts een ton, doch met lucht ge
vuld en onder water, zijn zij in staat hon
derd ton op te lichten.
Gedurende de proefnemingen werden twee
dezer 100-ton pontons gebruikt, aan het
achtergedeelte van het schip vastgemaakt
en door middel van een luchtdrukker op
een kleine sleepboot, opgeblazen.
Het schip weid langzaam opgelicht eia
ge;'rand genei om uiig pompt te worden.
Do ruwe behind lag dis de zeildoeken
pontons weemtonden, was merk waardig.
Een groot voord©:! dezer 7© kiosken
pon'ons is, dat zij, wanneer niet in ge
bruik, in ©enen kleinen omvang kunnen
gepakt wonden en in. het ruim van het
reddingschip geborg n slechts b hoeven!
uitgehaald te worden wanneer noodig
voor gebruik.
De gewon© (schuiten of lichters, ge
bruikt voor het ophef en van scheepn zijn
zeer duur, zoowel in kostprijs als in het
gebruik.
Zij moeten gesleept worden maar de om
geving der opera ie en indien slecht weer
mocht opkomen, dan loopea zij groot ge
vaar van schade.
Door de ondervinding gedurende de
proefnemingen, opgedaan, zijn de ontwer
pers overuigd, dat pontons van. 200 tot
300 ton lichl-vermogen, op dezelfde wijze
knnnen vervaardigd word n
Wanneer da zo uitvind ng g-bruikt wordt,
is het pradLali mogcl.jk elk schip op te
lichten dat door den duiker kan gena
derd worden en waar hij zulke noodza
kelijke dingen (ifls schakels enz, kan vast
maken, he geen op zichzelf erna gemak
kelijke taak is en zoodoende kan. hel kost
baar en langzaam proces, vroeger gebruikt
terzijde gesteld word.n
Met nog me-rdcre ondervinding, zijln die
ontwerpers overtuigd dat de pon ons op
giro© ere schaal kunnan. gebouwd worden
en dim zal hot mogelijk zijn. zulke sche
pen ais de Lusi ania aan tï vatten.
Bij voorbeeld, zij kunnen gemaakt wor
den om elk 500 ton te lichten; ©en vloot
bestaande uit 80 pon tons zal voldoende
zijn om het scli.p zoo ver te lichten dat
het in ondiep water kan gesleept worden.
Hot kan daar gerepareerd en uitgepompt
wonden en daarna met hoog water vlo:
gemaakt.
De ratlenn eek in Engeland.
Het Engelsche ministerie van volksge
zondheid becijfert het aantal gedoodo ratten
op ettelijke milliaenen, d. w. z. ettelijke
in de juRte beteekenis van eenige, en
niet van vele.
Vijf duizend krijgsgevangenen hebben zich
in Bedfordshire bijzonder verdienstelijk ge
maakt, door ek in vijf dagen gemiddeld!
620 ratten te dooden. Zij gebtu k en daaibij
methodes, die zij in de 'loopgraven geleerd
"hadden.
woord, maar hechtte zich daar vast en
bleef aanwezig. De deur, waartegen de
schaduw rustte, was, als ik mij wel her
inner, tegenover do voeten van den jongen
Zoilus. En wij zevenen daar bijéén, de scha
duw aanschouwd hebbende, (oen zie ver
scheen van achter de gordijnen, durfden
niet steeds haar aanzien, maar wij sloe
gen onze oogen neer en staarden voortdu
rend in de diepten van den ebbenhouten
tafelspiegel. Eindelijk sprak ik, Oinos, en
kele zachte woorden en vroeg de schaduw
naar haar verblijfplaats en haar naam.
De schaduw antwoordde: Ik ben de
Schaduw en mijn wening is nabjj de
catacomben var Ptolemais en dichtbij dte
donkere vlakten van Elysnn, die raken
aan Charon's kmaal.
Toen schrokken wij, wij zevenen, van
onze zetels op in ontzetting en stónden
trillend en bevend en verplette! to want
de klanken der schaduwen waren geen
klanken van één enkel wezen, doch van
een menigte van wezens, en bij de
wisseling van den cadens der syllaben be
roerde de stem somber onze ooren, als
welbekende, eigen klanken van vele dui
zenden gestorven vrienden.
EER
I
'Ar
