Schiedamsche Courant.
Een schandaal.
tweede blad
Teleurgestelde emigranten
ijjj*!l«
Zaterdag 5 Februari 1921, No. 16585).
Ala iemand verre reizen doet,
Dan kan hij veel verhalen
Toen wo dezer dagen op straat drie
broers ontmoetten, die kort geleden naar
Zuid-Afrika vertrokken waren, kwam ons
plotseling bovenstaand motto in de ge
dachten en besloten >ve hen een bezoek
te brengen. Misschien, dachten we, zijn zo
in staat en genegon ons iets te vertellen,
dat ook de lezers van dit blad inte
resseert. De drie broers, de hoeren Do
Lange, Warande 61, liacklen geen bezwaar
ons te woont te staan cn ons liet een en
ander van hun ervaringen mee te doelen;
integendeel, zo waren daartoe zeer gaarne
bereid, te meer, omdat hun ondervindin
gen nu juist niet van prettigon aard zijn
geweest en ze de waarde beseffen van
het spreekwoord: Wie zich aan een ander
spiegelt, spiegelt zich zacht.
De gebroeders De Lange, die reeds heel
wat van de wereld hebben gezien ze
werkten o. a. een paar jaar in Australia
en brachten ©enigen tijd door in Amerika
hadden reeds geruimon tijd geleden
het plan opgevat om naar Zuid-Afrika te
gaan, teneindedaar in het bouwbedrijf
twee van hen zijn timmerman, de derde
schilder loonenden arbeid te zoeken.
Voor we hen het woord geven, zij ech
ter hier uitdrukkelijk meegedeeld, dat, of
schoon we onze zegslieden als zeer be
trouwbare menschen kennen, we geener
lei verantwoordelijkheid voor de absolute
juistheid van hun medcdeelingen op ons
kunnen nemen.
Reeds in Maart 1919 aldus dc heeren
De Lange was bij ons het plan opgeko
men, om eens ©en kijkje te nemen in Zuid-
Afrika. We informeerden bij do Zuid-Afri-
kaansche Vereen., gevestigd Keizersgracht
389, te Amsterdam, naait" de kans van
slagen in „het land der Boeren", en ont
vingen einde Maart 1919 het teleurstellen
de bericht, dat emigreeren naar Zuid-Afrika
op "dat oogenblik uitgesloten was. In 't
voorjaar 1920 werd die mogelijkheid weer
door de Engelsche regeering geopend en
na veel geschrijf en gewrijf, mede naar
aanleiding van den oproep en de daarop
volgende ingezonden stukken in de „Schie
damsche Courant", met betrekking tot de
werkgelegenheid - in Zuid-Afrika, besloten
we naar daar te vertrekken. We schreven,
dit aan de Zuid-Afrikaansche Vereen., haar
tevens meldend, dat we van plan waren
met een Bmtsche boot de reis te aan
vaarden. We kregen toen bericht terug,
dat, indien we zelf voor onze passage wi
den zorgen, dat natuurlijk goed was, maar
dat de Vereent ging al stappen had gedaan
om plaatsen voor ons te reserveeren. Dat
was wel erg vriendelijk, zoo 't scheen, maan
later bleek ons, dat de bedoelingen toch
niet zoo onbaatzuchtig waren. Men kreeg
n.l. provisie van de scheepvaartmaatschap
pij, voor eiken passagier, wien men 'n
plaats bezorgde. We hadden het er nu eens
opgezet ook iets van de Westkust van
Afrika te zien en een sehoonc gelegenheid
deed zich daartoe voor. 5 November j.l.
vertrok n.l. een Duitsch stoomschip, de
Winfried, van de Woennann Linie, geves
tigd te Hamburg, uit Rotterdam, dat op
verscheidene plaatsen aan de Westkust van
Afrika zou aanleggen. We namen plaats
biljetten, die ons 10.000 mark per persooln.
kostten en slapten op genoemden datum'
aan boord. Daar vonden we reeds een ge
zelschap van ongeveer 100 personen, waar
onder vele vrouwen, die hun echtgenooten,
die tijdens den oorlog in Afrika gebleven
waren, gingen opzoeken en enkele ge
ëmployeerden van groote Duitsche maat
schappijen, die naar hun posten terug
keerden. De Winfried was de eerste Duit-,
sche boot, die na den oorlog deze reis
maakte.
Het eten en de behandeling aan boord
waren uitstekend en van den tocht, die 42,
dagen duurde, hebben we geen spijt ^ehad.
Het eerst legden we, na ons vertrek uit
Rotterdam, aan op Madeira en daar we
eenigen tijd daar bleven liggen, om te los
sen en te laden, hadden we gelegenheid
de stad Funchal en haar prachtige om-
gering te bezichtigen.
De volgende aanlegplaats was Teneriffa,
bet grootste der Kanarische eilanden, waar
We ook weer aan wal gingen. Het frap
peerde ons, dat de menschen hier alles
op hun hoofd dragen. I
In Monrovia mochten We niet van boord,
omdat er een besmettelijke ziekte heersch-
te. Gaarne hadden we een kijkje genomen
in de hoofdstad ran den negerstaat Libe
ria, maar dat was nu uitgesloten.
We stoomden nu vrij dicht langs de kus li
verder. Telkens legden we aan en
als de boot niet dicht genoeg kon nadei'en,
Werden de beide motorbarkassen, die we
aan boord hadden, gestreken en tochten
naar het land ondernomen.
In Venandeport, 'n Spaansche bezitting,
vlak onder den evenaar, troffen we verschei
dene Duitsche vluchtelingen aan uit Ka
meroen, die daar* gedurende den oorlog
een goed heenkomen hadden gezocht en
Woonden we een kafferfeest bij, waarbij
ook muziek gemaakt werd. ,We maak
ten hier kennis met een voor ons
nieuw; muziek-instmmenteen uitgehold en
boom, waarover een vél gespannen was.
Het geluid, dat door slaan op dit vél ver
kregen werd, was mijlen Sn 't rond te
hooren en de kaffer, die het „bespeelde",
stelde eiken pauMst of Turkschen trom-,
bespeler in de schaduw, tenminste wat
betreft het geluid-volume.
In de Walvischbaai, gelegen in voor
malig Duitscb-Zuid-West-Afnka, hadden
ongeveer de helft van het nog overgebleven
aantal passagiers hun plaats van bestem-
ming bereikt. Het waren meest Diuitsche
farmers, die bij hef uitbreken van den
oorlog hun hoeven hadden moeten ver
laten en nu gingen krjken, wat er van
hun bezittingen was geworden.
De Duitschors, die te Swakopmond, aan
de Walvischbaai wonen, hadden ter ge
legenheid van de aankomst van het eer
ste Duitsche schip een feest georganiseerd,
maar dc Engelschen, die nu baas zijn in
Damara- en Nanmland, hadden roet in
't eten geworpen en alle festiviteiten ver
boden.
To Lüderitzbochl werden nog zes vrou
wen aan land gezet, die hun mannen,
die daar in de kopermijnen werken, gin
gen opzoeken en daarna stoomden we
door naar Kaapstad, waar we 17 Decem
ber van hot vorige jaar aankwamen.
In Walvischbaai was een Engelsoh staats
ambtenaar uit Windhoek aan boord go-
komen, die zijn vaeantio in Kaapstad ging
doorbrengen. We maakten kennis met hem
en men kan onze verrassing begrijpen,'
toen bleek, dat de nieuwe passagier oor
spronkelijk een Hollander was, afkomstig
uit Amsterdam. Hij was echter door zijn
23-jarigen dienst bij het Britsche gouverne
ment geheel „ver-engelscht".
Minder prettig was, wat deze kenner
van /aken ons meedeelde, toen we hem
vroegen, hoe het met do werkgelegenheid
stond in Z.-Afrika; „Aller slechtst" was
zijn oerdeel. Maar, dachten we, we zijn
Hollanders en onze stamverwanten zul
len ons wel een handje helpen, als we
bij hen aankloppen en ons in ieder ge
val de voorkeur geven boven andere vreem
delingen. Toen we ons in dezen geest
iets heten ontvallen, kwam de ex-Hollan
der in vuur en deed een boekje open
over de Zuid-Afrikaners. Hij schilderdoi
ons hen als buitengewoon egoïstisch, die
maling hebben aan stamverwantschap en
vooral vreemde handwerkslieden met een
scheef oog aankijken, „Jullie komen kier
om veel geld te verdienen en dan weer
de plaat te poetsen" zeggen ze, of den
ken ze tenminste. Een vreemde liandeis-
man staat in een Irnter blaadje, omdat
aan die meestal nog wel iets te verdie
nen valt.
Deze karakter-ontleding viel ons niet
mee, maar, dachten we: 't Is een En-
gelsch gouvernementsambtenaar, die 't
zegt. Misschien valt 't wel meel
Zoodra we te Kaapstad aangekomen wa
ren, vervoegden we ons bij den Neder-
landschen consul aldaar, den heer II. G.
van Oven, maar die zond, ons naar
den vice-consul, den heer Jac. L.
Zoodra we ons hadden bekend gemaakt,
gaf de heer L. zijn secretaris last,
om ons van de lijst af te voeren, wat
ons verraste, daar we niet wisten, dat
onze komst gemeld was. Later is ons
gebleken, waartoe dat „afvoeren" noodig
wasvan eiken emigrant, die door be
middeling van de Zuid-Afrikaansche Ver
een. daar aankomt, krijgt de vertegenwoor
diger dier vereeniging, een zeker bedrag.
In elke plaats van eenige beteekenis heeft
de Z.-A. V. een vertegenwoordiger, die
de protegé's der vereeniging; moet voor-
uithelpen.
Vanwaar die scheutigheid? zal men vra
gen en met deze vraag te stellen raakt
men de kem van het werk der Zuid-Afri
kaansche Vereen. Van 't voorjaar zal n.l.
een verkiezing plaats hebben in Zuid-i
Afrika en zoo men weet gaat de strijd
in hoofdzaak tusschen twee partijen: de
partij van Smuts, die Engelschgezmd is,
en die van Herzog. de nationalistische. E:n
nu is het lieele streveu niets anders, dan
zooveel mogelijk niet-Engelsche Euro-i
peanen in Zuid-Afrika te importeeren.
Op een vergadering, geruimon tijd ge
leden ergens in ons land gehouden, door
de Zuid-Afrikaansche Vereen., en waag
bezwaar gemaakt werd om Hollandsche
werkkrachten naar Zuid-Afrika te doen
irnmigreeren, beeft 'n bestuurslid van de
Z.-A. Partij, die aanwezig was, in arren
moede uitgeroepen: Als u geen Hollan
ders zendt, zullen we wel zorgen dat er
Denen, Zweden en Noren komen 1"
Dat alles wisten we echter te laat en
daarom hadden wij nog met goeden moed
ons vervoegd brf den heer L.
De teleurstelling zon echter spoedig ko
men. Ons werd n.l. door den vice-consul
bevestigd, dat de kans om werk te vinden
allerbedroefdst klem was. Tevens hadden
we een 1st and je in ontvangst te nemen,
daar de heer L. veronderstelde, dat
we maar op goed geluk naar Zuid-Afrika
gekomen waren. Maar toen we hem ver
telden, dat de Z. A.-V. ons ten zeerste
had aangeraden naai" Zuid-Afrika te gaan,
ons loonen had voorgeschilderd t van 4 sh.
(ongeveer f2.40) per uur, terwijl we aan
levensonderhoud ongeveer (4 van het loon
zouden hebben te besteden en de kans
van werk te vinden als een paal boven wa
ter stond, toen veranderde de houding van
den vice-consul, te meer, daar we de
schriftelijke bewijzen konden overleggen
van lietgeen we beweerden en verklaarde!
bij niet te begrijpen, hoe bet bestuur der
vereeniging, waarvan hij zelf vertegenwoor
diger was te Kaapstad, kon olijven door
gaan werkkrachten naar Zuid-Afrika to
zenden, niettegenstaande men te Amster
dam op de hoogte was gebracht van den
ellendigen toestand, die niet vaa gisteren
of eergisteren dateerde, maar van maanden'
en maanden her. I
Ondextusschen waren wij 5e dupe van
de historie en de heer L. kon ons
geen beteren raad geven, dan maar naar
Bloemfontein te gaan, om te onderzoeken,
of daar werk was. We volgden echter dien
raad niet op en later bleek, dat we verstan
dig gedaan hadden met dat reisgeld in
onzen zak te houden. Voorloopig was onze
eerste zorg een onderdak te zoeken, wat ook
al niet. gemakkelijk ging, daar Kaapstad!
overvol was met vreemdelingen en men
schen, die hun vacantie in de Kaapkolo
nie kwamen doorbrengen. Tenslotte slaag
den wij er toch in een onderkomen te
vinden in het Karroo-hotel, nu juist niet
een first-class pension, integendeel, het
eten Was alles bedroevendst s'echt en de zin
delijkheid liet heel veel te wenschen over.
Toch moesten we per persoon 10 shilling
(ongeveer f6) per dag behalen, terwijl dé
Z.-A. V. ons zwart op wit had verzekerd,
dat een goed pension f 18130 kost in
Zuid-Afrika. We schikten ons echter in de
onustanidigfoiedeu, daar we blij mochten
zijn nog een dak boven ons hoofd te hebben.
Toen de eerste zorg voor otizo huisvesting
achter den rug was, besloten we er maar
eens op uit te trekken, om ons te over
tuigen van den deplocabelen toestand. Na
dat we slib gevangen hadden bij onzen,
vice-consul, weudden we ons tot den En
gelschen inspecteur van den arbeid te
iKaapstad. Deze heeft de opdracht in de eer
ste plaats bemiddelend op te treden voor de
Engelsche werklieden, die werk zoeken,
maar aangezien we konden aanloonen, dat
we onder hot Britsche gouvernement in
Australië hadden gewerkt en we bewijzen
konden overleggen, dat we bekwame vak
lieden waren (we toonden o. a. teeke-
niny-n)'( was deze Engelschman zeep.
vriendelijk en tegemoetkomend.
Hij raadpleegde o. a. de laatste gegevens
omtrent werkgelegenheden in ons vak en
informeerde per telefoon in ons bijzijn te
Bloemfontein, Pretoria, Durban enz., of er
geen kans van slagen voor ons aiu zijn.
Naar plaatsen, die niet telefonisch te ba-1
reiken waren, zond hij telegrammen, maar
alle antwoorden, die inkwamen, waren
eensluidend: geen werk. De laatste hoop,
die hij ons geven kon, was, dat we mis
schien bij do spoorweg maatschappij in
Rhodesië, ver het binnenland, in, geplaats'
konden worden om behulpzaam te zijn, bij
het bouwen van nieuwe stations, enz ,PL'ij-
zond naar Boeloewayo, de hoofdstad van
Rhodesië (grenzend aan 'de Kongo) een au.,
vrage in dien geest, on moesten ,maar oens
terugkomen om het antwoord, te vernemen.
We trokken er nu zelf op uit in Kaap
stad en omgeving oen! onze werkkracht aan
te bieden, maar overal werden we ^teleur
gesteld. Steeds meer kwamen we tot sj©
overtuiging dat de oud-Amsterdammer in
Britschen staatsdienst, het niet zoo mis had
gehad.
In de bouwvakken in Z.-Afrika woelt
het meeste werk door) kaffers en Halfbloeds
verricht; alleen voor het fijner werk, b.Vi
het optrekken van oen voorgevel, wordt
een geschoolde kracht gebruikt, di,e daar
door gedoemd, is van den oenen Jxias naar
den andere te loopen, daar, zoodra bet
werk, waarbij vakkennis en bekwaamheid
te pas komt, afgeloopen is, hij zijn congé
krijgt. De inheemsche werkkrachten zijn
veel goedkooper- Als er nu maar genoeg
gebouwd werd, zooals h, v. tijdens den oor-,
log, toen nieuwe zaken en industrieën ,als
paddestoelen uit den grond verrezen, was
deze staat van zaken nog nietzoo'n over
wegend bezwaar, maar in geheel Zuid-,
Afrika is een ongekende malaise ingetreden,
mede in verband met de maatregelen, door
Engeland genomen, om dit land weer als
afzetgebied te bemachtigen. Gedurende den
oorlog heeft Z.lAfrika nagenoeg geheel in
zijn eigen behoeften moeten voorzien cn
toen was bet daar een gouden tijd.
Hoe men met de werkkrachten omspringt.
woTdt door het volgende duidelijk gede
monstreerd. Op een goeden dag, toen we
weer op zoek waren naar werk, kwamen
we een kaffer tegen, die blijkens de ge
reedschappen. die hij bij zich had, lood
gieter was. Zijn kleeren deden ons echter
vermoeden, dat hij nog kortgeleden een
ander beroep beoefend bad. want ze zaten
onder de verf. We spraken hem aan en ons
vermoeden bleek juist. Veertien dagen ge
leden was hij nog verver, thans was hij
loodgieter en de goede kerel was er ver
baasd over, dat we dit vreemd vonden. Een
kaffer kan immers alles! Met het grootste
pleizier zou bij waarschijnlijk den volgen
den dag zijn soldeerbout voor een troffel
verruild hebben, om de volgende week
misschien zicli te verhuren als timmer
man, indien iemand hem als zoodanig koni
gebruiken! Zulke menschen pre-teeren wel
niet veel, maar toch zijn dit toestanden^
die hun invloed doen gevoelen, wanneer
een vakman om werk komt en dan een be
hoorlijk loon cischt.
Een van ons kon op een goeden dag
aan den slag gaan! 't Is wet treurig je
moeten vertellen, dat het oen Hollander
was, die van de gelegenheid dacht te pro-
fiteeren, toen hij vernam, dat we pas te
Kaapstad uit ons gemeenschappelijke moe
derland waren gearriveerd, maar de on
dervinding, bij den heer St. pngedaan, is
typeerend voor den toestand. We ontdekten
een huis in aanbouw en toen we ons bij
den architect-bouwer aanmeldden, ver
klaarde hij écn van ons wel als timmerman
te kunnen gebruiken. Hij had één Engelsch
man en één kaffer aan 't werk, maar dat
schoot niet zoo erg vlug op. Het loon
zou bedragen2 shilling per uur, ter
wijl het standaardloon bepaald door dei
„Ünion" (vakvereeniging) 4 shilling be-
draagt. Toen wc onze verwondering er
over uitspraken, dat hij ons maar de helft
van liet loon aanbood, kwam eerst de uit
vlucht, dat we misschien geen geschoolde
vaklieden waren. Nadat we hem de over
tuigende bewijzen geleverd hadden, dat die
veronderstelling niet juist was, kwam de
bedenking, dat we de Engelsejbc mateni
niet kenden. Ook in dit opzicht hielpen!
we hem uit den droom en toen tenslotte
alle uitvluchten uitgeput waren, om zijn
poging, ons onder de marktte'aten werken,
te rechtvaardigen kwam eindelijk nog dit
motief: „ik heb geen geld, om hot volle
loon te betalen!" Een motief, om niet te
gaan bouwen, maar niet, om landgenoo-
ten te exploiteeren.
We spraken te Kaapstad natuurlijk ver
scheidene werklieden en daarbij Week ons,
dat sommige geschoolde krachten van de
nood eenr deugd moesten maken, en om
niet van gebrek om) te komen aan ,'twerk
waren gegaan voor 14 shilling per dag-
Als men honger heeft, doet men avel stens
meer wat, wat men anders niet ,zou doen.
De indruk, die we kregen in onze .gesprok-
Ken met vakgenooten, waaronder ook een
(Hollander, was, dat men spijt had als
haren op zijn hoofd, dat men naar Zuid-,
Afrika was geëmigreerd. Verscheidene kun
nen echter niet terug, omdat hun de midde
len daartoe ontbreken. Indien men geen geld
heeft om de overtocht^ van hier naar Kaap-
stad te bekostigen, schiet de Zuid-AÊrikaanp
sche Voorschotkas, gevestigd in hetzelfde
perceel te Amsterdam als de Z.A.V., bereid
willig f 700 voor, tegen billijke rente ^vroe
ger 7, nu 8 pCt) en aflossing.
Yoor dit bedrag aangezuiverd en ©en
gelijk sommetje is overgehouden, can tejmn-t
uen repatneoren, heeft men heel wat jen
ieursteüiiigen ondervonden.
We trollen te Kaapstad o. a. ook nog'
een Amsterdammer aan, metselaar van be-"
roep, die in Augustus '20 naar .Zuid-Afrika
was gekomen op eigen kosten en na ,©en
omzwerving van eemge maanden in dó
Kaapkolonie was teruggekeerd. Hij hado.a.
te Bloemfontein en te Bethlehem gewerkt,
maar overal siecüts voor zeer ijurueu rij-l
Dol graag zou lnj naar da vleej>ciipotten van
HolLand terug willen, maar hij had nog
maar 20 ponü. op zak. Mede ,door onze b>
xmoüeting is Jnj met <lo W;imi«i paan
Anatei Jam teruggekeerd, als wer^eui-pas-
sagier. t i
Na overal tevergeefs aangeklopt te heb
ben, gingen we eens informeel en, of er
uit Boeloewayo al bericht was. Inderdaad
was dit bericht binnengekomen, maar....,,
hetzelfde troostolooze antwoord, (leen
werk. De Engelsche inspecteur van deiS
arbeid kon ons geen beteren raad geven dan:
„lake your holiday's and come back!"
Ja, koetang zouden die „holiday's" du
ren!?
e beraadden ons met lang en een uur,
na-lat we dien we.gemeenüen raad in ont
vangst hadden genomen, waren we aan
boord van een stoomscinp van de Union
Castle-lane, die ons in 16 dagen van Kaap
stad naar Southampton bracht, pn juist
'7 dagen, nadat we de Kaap luidden ver
haten, arriveerden we weer te Schiedam,
niet alleen met een veel lichtere porte-
moimaie, maar ook met een illusie armer.
Het incest bedroevend is echter, dat de
Z. A. Vj. nog steeds doorgaat, pret men
schen, die plan h'-bjben om te can.gieeaen,
allerlei moois voor te spiteg&len. We heb
ben hierboven h|3t teen paar koer over
bewijzen gehad- De bewijzen van laatst
.genoemde bewering kunnen ue, aan wie
daarvan tennis w,l nemen, ook toonen'
öTajhsmeüws.
GEMEENTERAAD.
"Vergadering van den Raai der Gemeente
Schiedam, op Vrgdag 4 Februari 1921, des
namiddags 2 uur.
(Vervolg.)
Agenda
1. Benooming van een lid der Commissie
voor de Technische Bedrijven, van ©en
lid der Commissie bedoeld hij ar.t 120 der
Bouwverordening, en een plaatsvervangend
lid der Commissie, belast met het onder
zoek der bezwaarschriften van aangesla-
göttea over hun aanslag in de plaatselijke
directe belastjng naar het inkomen, ter
voorziening in de vacature, ontstaan door
ide ontslagname van den heer 11. G. Mat-
thijssein, als lid van den Gemeenteraad.
Benoemd. wanten:
In de ComimLs,© voor dto Technische he
drijven, do hoer Swiartjes, in de Go.ntmss:e
bedoeld bij art- 120 der Bouwverordening
de heer Brounts en nis plaatsvervangend
lid klier Coanrnjssie, belast mot lilet onder
zoek der bezwianrschri ftcn van aangcsla
genen in die RL D®r. BjeL n. h. Lnk.. die heer
Birounts. i
2. Benoeming van loden ©ener Cornmis-
siq van Bijstand voor ■Onderwijszaken.
Benoemd worden de heeren
De haoijen Slavenburg, Evers, Kijtman
en L. van Pelt
De houd Slave nhurg deelt mede duit
hij deze benoeming zal aanma.nm, maar
zal badankein voor hit lidmaatschap van
de Commissie voor do Technische bedrij
ven ©n voor hot Burgerlijk ArmLiorta.ur.
2bis. Voorstel van B. en W. tot benoe
ming van den heer C. Scherponisse, als
oiidezfwijzer aan der. Cursus tot oplei
ding van Bewaarschoolonderwijzeressen.
Be heer Scheqtenisse jwordt ais zooda
nig benoemd.
3. [Wijziging der gemeente-heg rooting,
diepst 191920.
De bedragen zijn f 8842.61Va, 182.
121.500 en f 3000.ze worden goedglej
kenjnd.
4. Voorstel van Burgemeester en Wet
houders tot liet heschikhaarstcEen van ©en
©red. iet groot £800, ten behoeve van de
Commissie voor de bevordering van de
productie van levensmiddelen, ten eindes
haar in staat te stellen gedurende het jaar
1921 werkzaam te zijn.
De Voorzitter dicjel't mtede dftit do
gehouden tmtoon.s''jclling leen tekort hxh
veroorzaakt van f 380.dat uit dit be
drug zal wonden betaald. j
Onder dit bedrag is f 100 begrepen voor
de oprichting en instandhouding van een
gratis dekstation ter bevordering tot het
houden van konijnen.
Het voorstel wordt aangenomen.
5. Voorstel van Burgemeester ©n Wet
houders om te besluiten tot verbouwing
van het beneden gadeel be van de Koopmans
beurs tot bureaux voor den Wcmingdienst
oa die Arbeidsbeurs,, en daarvoo™ ©an cre-
diet te verleenen vaat f4 6.500, vermeer-
dierd. met 6000 voor meubilair der te
maken kantoren van den Woningdienst,
De heer mr. v. Vel zen deelt mede.
dat sedert dit voorstel aan den Raad is
verzonden, het uitzicht is gekomen dat een
dienst zal vervallen, waardoor een geschikt
bureau voor woningdienst zal vrijkomen.
Dit in te richten zal veel goedkooper zijn
dan het aanliangige plan. Met het oog
hierop, stelt spr. voor, dit punt voorloopig
uit te stellen.
Hiertoe wordt besloten.
6. Voorstel van Burgemeester 0n We^
(houders tot splitsing van schoten voor
G. L. O.
Zie hiertoe ons nummer van 4 Februari.
Na verzet van den heer Hijman, wordt
het voorstel aangenomen.
De heer Hijman verklaart zich er tegen.
7. Voorstel vain Burgemeester en Wet
houders tot het toekennen van belooning
aa« d© leeraren van den Gemeentelijken
HaittLelsavondcursus voor de waarneming
van lossen bij ziekte, enz.
Overeenkomstig het voorstel wordt be
sloten.
8. Voorstel van Burgemeester eta Wet
houders tot herziening der salarissen van
do Gymnastiekonderwijzom.
Ook liiertoe wordt besloten.
9. Voorstel van Burgemeester en Wet
houders om hi beginsel to besluiten tot
hot vernieuwen en omleggen van d© Koe-
marKtbrug en tot wijziging van de rooi
lijn van de Gomt Verboonstraat.
Nadat wordt vastgesteld, dat de Raad
na dit besluit nog vrij zou zijn omtrent
zijn beslissing over de later in te dienen
definitieve plannen, werd het voorstel goed
gekeurd.
In verhand met dit besluit, werd ook
besloten tot aankoop van het café op den
hoek van de Koemarkt van de N. V. Bier
brouwerij de Griffioen voor f 3S000.
10. Voorstel van Burgemeester ea Wet
houders tot verhoogisag der huren van ver
schillende gemeen tewoningea en panden.
B. en W. zeggen: De zoozeer gestegen!
onderhoudskosten heeft ons tot dit voor
stel doen besluiten.
Door de Huurcommissie zijn de aange
vraagde verhoogingen gedeeltelijk goedge
keurd, gedeeltelijk op andero bedragjer*
vastgesteld. Sommige huren kunnen ter
stond, andere eerst na beëindiging deri
ioopende huurovereenkomst worden gewij
zigd.
Hiertoe wordt besloten. 1
11. Voorstel van Burgemeester en Wet
houders tot verkoop aan A. W. Blokland
dn; Zp. van een strook bouwterrein aan
do Willem de Zwijgerlaan.
Do strook grond, heeft 1 mterjer breedte
en 31 meter diepte, grenzende aan het
reeds door hen gekocht perceel voor den
bouw van drie hecneahiuzm. Deze grond
moet dienen om een open gang als toe
gang te hebben achter deze huizen. 1
Besloten wordt dienen grond legen f 13
per AI.2 af te staan.
12. Voorstel van Burgemeester en Wet-
houdc-" tot wijziging der Verordening be
treffende de levering van gas voor verlich
ting en voor andere doeleinden door de
Gemeente-gasfabriek (Gemeenteblad no. 14
van '18).
Deze wijziging betreft meer deugdelijk
heid te verkrijgen van installateurs bij liet
regel en van gloei-, kook- of andere bran
ders, enz., en de wijze van het borg
stellen voor de betaling van geleverd gas.
Het voorstel wordt aai-genomen.
13. Voorstel van Burgemeester en Wet
houders tot het verleenen van een voor
schot groot f328.000, aan de Vereeniging
„Volkshuisvesting", ten liehoeve van den
voorgenomen bouw van 51 arbeiderswonin
gen. op terreinen in de z g. „Gorzen".
Overeenkomstig hef voorstel wordt be
sloten. i
Tevens werd besloten tot uitgifte van het
terrein, waarop dezen bouw zal geschieden.
14. Voorstel van B. en W. tot nader©
vaststelling van de huurwaarde van ambts--
woningen van hoofden van scholen over
1919.
Ook hiertoe wordt, na beantwoording van
een waag van den lieer mr. Kavelaars,
overeenkomstig bet voorstel besloten.
B. en W. wagen machtiging tot verhu
ring aan L. J. Borrani of anderen, die
daarvoor in aanmerking komen, van het
pakhuisje aan het Spinhuispad no. 1 en!
zulks vanaf 1 December 192031 Januari
1921, tegen een huurprijs vau fl.75 en
vanaf 1 Februari 1921 tegen oen huur
prijs van f3 per week. t
De machtiging wordt verleend.
De Voorzitter sluit de vergadering.
Een wonderlijk bericht doet de ronde: de
Nededamdsche regeering zou liet plan heb
ben 200 Duitsche onderwijzersi in een half
jaar tot Nederlandsche onderwijzers om te
bakken en die dan1 als zoodanig paar Indïë
te sturen. t
De maatregel heeft tot een storm van
verontwaardiging in de Indische pers ge
leid en heeft ook in Nederland &-qj wat
critiek gevonden.
Volmaakt begrijpelijk. Maller kan het in
derdaad niet. looh indt de maatregel nog
verdedigers. Ex zijn er die zeggen: \,,Als
„het nu eenmaal niet anders kan en als,
„het uitzondering blijft, waarom! dan niet?
„Er worden plotseling groote eischen ge
steld. Laten wij met dit expedient ©ns
„zelf uit den nood helpen en dan verder
.trachten meer normale wegen te bewan-
delen." 1
Wij willen nu niet trachten do kwestie
zelf op te lossen. -J
Df dit als noodmiddel baat zal geven,
Mijve verder buiten, beschouwing. Doch wat
ons in deze 'wanhoopsdaad interesseert,
het is, dat nu weer zoo duidelijk blijkt,
lat van regeeren in Nederland toch eigen
lijk zoo heel Weinig kweslifa is. i
„Regeeren, dat is voorzien," heet het
in het bekende adagium. v
Regeeren heet het feitelijk in Den
ïlaag dat is naar do iWitte en naar Dili-;
gentia gaan en een Spoiistraatje loopen
on dineeren en een. krantje lezen ion .salaris,
Ontvangén en in de lucht kijken en jn,
DER
