Uit de Tweede Kamer.
V~
i
Eon. triestige opening; alle aardigheid
is er af, als Hai© Majesteit niet in per
soon de Staten Generaal opent en de Troon
rede voorleest Wij weten vel, dat de
Koningin door haar Scandinavische reis
niet in de gelegenheid vas zulks te doen,
maar daarom mogen wij 'dat toch wel
(betreuren. Er zijn menschen, die het demo
cratisch' vinden alle plechtigheden af te
schaffen, en vaak zijn dat dezulken, die
geweldig uitpakken als ze een familie
feest Hebben. Wij echter zijn van oordeel,
dat het valsohe democratie is, om mof
alle traditie ie breken; en Ban 'Het is
goed, dat ons Nederlaudsclie Volk, dat
toch Vaak al te weinig' op do hoogte is
van de Heteekems en de waarde van zijn
volksvertegenwoordiging, die clan toch maar
d/e hoeksteen is en blijft van onze vrij
heid, daaraan door de plechtige opening,
die ook duizenden uit andere gemeenten
naar dien Haag trekt, waait herinnerd.
Hu was alles leeg en onbezield, en naar,
waaraan ook het slechte weer zijn "Schuld
had. Drie hofrijtuïgen, met hoflakeien
naast elk portier, wat cavalerie en bereden
politie, dat was het al, en betrekkelijk
zeer weinigen hadden zich opgemaakt osn
dien kleinen stoet te zien passeeren. Die
openbare vergaderzaal van de Tweede Ka
mer is daarenboven veel te klem voor
een yereenigde zitting, en haalt niet bij
de RmddeizaaL, die plaats biedt voor al wat
het Rijk aan gtrootwaardiigheidsbekieedeas
(heeft, mitsgaders het corps diplomatique,
die dan ook niet bij' de opening tegenwoor
dig zijn; als die met door H. M. de
Koningin geschiedt. En eindelijk heeft de
Ridderzaal een prachtige galerij, waarvan
handeaden de plechtige opening uitmuntend
kunnen gadeslaan, terwijl de diverse tri-
bums van de Tweede Kamer zoo weinig
plaaisruTimte hebben, dat het een treurig
behelpen is.
Re Troonrede js, zooals te veSrwachten
was, geen opwekkend stuk; hoe kan het
anders m dezen HjcL? De waan, waarin
Regtofring, Volksvertegenwoordiging] en Volk
nog een paar jaar geleden leefden, n.l
dlat geld getejn bezwaar was, is voorbeen
wij staan thans vooir de droetyel werkelijk-
had; doe zoo juist wordt gekenschetst in
'de volgende passage van de Troonrede.
i „De crisis welk een groot deel der
1 wettteJdi teistert, doet haar droeve ge
volgen ook hiér te lande jn broeden
fcring gevoeten. Het evenwicht tus-
i schen 's Lands inkomsten en uitgaven
is, .zoowel in het Moederland als in
de ovekzaesche deelen van den Staat
verstoord'. Ingrijpende beperking yan
publieke uitgaven, mede te bereiken
door wettelijks voorzieningen, is. on-
vejrmjijdeirjk.'''
Het "ministooia van 19fS is zeer weinig
vekanderd wat dei personen betreft. De
heer Van IJssielsteytn is weg, doordat zijn
departóntent is opgeheven, maar hij zou
od. toch niet hebban kunnen blijven, daar
zijn positie tegenover de Kamer laiigza-
merliand' onhoudbaar was geworden. De-
humane On bekwame heer1. Konig, die als
minister; niet krachtig genoeg was, rmm-
dei zijn plaats voor zijn geestverwant Van
Swaay, Md' van de Eerste Kamer. Hij zat
bij. da Kamerleden de aangenaamste herin
neringen aehtelrlaten. i
En eindelijk hebbefn wïj weer een mi
nister van marine gekregen, nadat dit de
partement sinds den val van Minister H.
Blgleveld (5 Janumi 1920), ad interim ach
tereenvolgens is waargenomen door de mi
nisters van Usselsteijn, Pop tori van Dijk.
'De beer. [Wiesterveld, oud-zeeofficier, laat
stelijk directenr-generaJal van de Poterijeln,
"heeft de porjefeuille van Marine aanvaard,
een struikje waaraan mieer rozein dan door
nen zitten- (Wjj kunhen ons begrepen, dat
de Minister van Oortog, van Dajk met me'
de leiding van beide departementen be
last is willen blijven, en ook rue's Van de
samensmelting daaïvaa h toeft w,l en weten.
Hij kent de mentaliteit van de zeeofficieren
tegenover die landmacht te goed, om mie'
te begrijpen, dat het maar het best is
dat de groote "besnoeiing, die de Alanine
moet ondergaan, de Vlootwjet is, althans
jwat haren oopspronkelijken vorm betreft,
1 van de baan, komt vajn een man ui
het corps der zeeofficieren zelf.
MaaT is de persoonsverwisseling ün he
ministerie niet groot, toch its het geheel
van karakter veranderd door d|e gatoscli
7 andere taak, die ijst op zich moet nemen
jWjas het, vooral van November 1918 tol
Juni 1921 de geliefde St. Nicolaas, die een
molden regen van geschenken op het Ne-
deirlandrehe volk 1 et medeida'eta, het moet
thans ministerie van bezuiniging yrorden,
en dat is geen aajngetname taak voor jwie
totnogtoe meendle over Onuitputtelijke beurs
te beschikken, Om allo misveifrand te voor
komen zij hier nogmaals vaslgezJot, dat
jwij daarvan geen speciaal vtorwrijt maken
"aan het eerste kabinet-Ruijs, Want de Sta-
■tèn-Generaal hebben, als dit eene fout Was,
het ministerie van 1918 daarin, gesterkt en
ge-tennd. I
Do Troonrede van Dinsdag, 1.1. was dan
ook die betuiging, dat 's Lands financi iele
ten economische toestand! gtcoote bezuini
ging" noodig maken Reeds met den aanhef
weid' alles gezegd, zooals men uit het
bovenstaande zten kan.
•w MaaT joch blijft men ör naar raden, hoe
vdie ^ingrijpend© beperking van publieke uit
gaven" ét zal uitzien. Zeker, reeds inden
jaVond daaTop beeft men kunnen zien in
Idle- diveröe begrootingshoofdstukken, dat
ijaajrop ruim 23 milhoen zal worden b-*"
zuanigci; maar waar men zoo niet tot een
sluitende begroeting is gekomen, moet bot
'ovetrige giejvondien worden nit „wettelijke
rfV<K)fczi*miingen", jein zal men 'dus geduld
'moeten oefenen tot die de Kamer hebben
Hetóedkt.r
Aöweribeit armeen Ss die Tfootoede zeer
jwat- b.v. iér van tef zeggen, dat het
wat klaarintode is bedoeld. Wil het zeg- borg, dat er nooit een 'formuleering zal uitspraak Heeft willen uitlokken. Hij con-
gton, dat wordt aangestuurd op toen belang- komen,waardoor de gevleesde pokken- cludeerde tot ontslag van redh'tsveivol-
rilkfe YtiEhoooillfi' vain d(Pl i 11 VOfiirPfbclvtftïl tfil* ATttifofnfofen wnnnmn in mis tatiri yrwVhls mnicr
ift"
aan ©en ingrijpende ver
moet onderworpen worden," ten-
IfciJcenmgtete houden met deecono-
i jr "'•■flfoforifce ,-de' Hjdsomstandigbto-
'^atasiirigwfe^h'
s
rijke vtirhooging van dial invoerrechten ter
stijving van 's Landte kas, en mtot hot ne
vendoel, om voor do Néderlandsohe con
currentie mot do landen van de lage va
luta makkelijker te maken? Het as billijke
grief, dat men op dito Vraag geen ant
woord' kon geiten. AtmdeT raadselachtig is,
dat Üe bedrijven van den Staat, on de zoo
danige welk© daarmee op één lijn zijn te
stellen, zoo moeten beheerd worden dat
nadtoeüagto sloten moeten worden vermeden
Maar waarom alweer te spreken van „be
drijven daarmee op één lijn te stellen",
terwijl men toch ronduit had kimmen spro
ken van „dto spoorwegen", want daal" gaat
hot in deaet om?
Een grootto bezuiniging is zeker dto op
heffing van hot Dipartement van Land
bouw, dat nu voor ©en deel met 'Ahbead
zal worden samengpsmolten, lOrwij 1 de
landbouwaaügelegtonheden voorehandr on
der Bannenlaudschto Zaken zullen komen.'
Niemand minder dan de oud-minister
Posithuma heeft zijn vrees te kemien ge
geven, dat daardoor de hmdbouwbelangen
zullen worden geschaad. Hoeveel gezag
wij ook aan zijn stem in 'deze toeken
nen, wagen wij het toch in deze van mee
ning met hem te verschillen. Immers, de
directeur-generaal van landbouw blijft, en
men weet, dat deze betrekking, evenals
die yan directeur-generaal der Posterijen
en Telegrafie, juisit daarom in Het leven is
geroepen, om een bijzondere behartiging
van het desbetreffende belang te verze
keren. Als de directeur-generaal de rechte
man op de rechte plaats is, brengt dat
tevens met zioH, dat de belangen, die hij
behartigt, zoo min mogelijk hebben te
lijdon van hot inzicht van opeenvolgende
ministers.
Wat dus Het bezuinïgingsgcdeeLte van
het program van de Regeeiing betreft, kan
men na de lezing van de Troonrede slechts
zeggen: Het ministerie wil bezuinigen,
maar over Het „hoe" heeft de Troon
rede ons nog niet veel wijzer gemaakt, en
m alle gevallen Hébben de langdurige orisis-
besprekingen tusscken de drie Rechtsche
partijen met geleid tot zekerheid van slui
tende begrooting.
(jlis verbaast dat alles niet Wij zouden
zelfs zeggen, dat het ''Ons verwonderde,
dat de partijen nog tot politiek accoord
zijn gekomen, als Het niet zoo onsterfelijke
blamage geweest ware, als ze Hun onmacht
in deze hadden moeten bekennen. Wat
ware er dan van den gcmeenschappelijken
geloofswortel overgebleven, die toch sinds
lang niet meer tot de Herige gewassen
behoort
Maar het is moeilijk gegaan; om daarvan
overtuigd te wezton behoeft men maar te
lezen, hoe dje hoofdorganen van de protes
ts nsche fracties van de Coalitie het zoo
moeilijk gebojren nieuwe Kabinet Jfebben
begroet. De anti-rtevolutionane Standaard,
komterirond voor uit, dat ze lievjer ge
zien, had dat Ru ijs de jBieerenbrouck zich
met méér nitouwe manden hei omringd, en
roegt er de vjemjnige schimpscheut jaap
toe, dat h§ wél het beste' zal weten wat
hem te doen stond, wajnt dat hij jhiet vóél
en tegen va|n het honden van zooVele zit
tende ministers jwiöl terdege zal hebbejn
overwogen. En de Chnstlelijk-HisioriScho
Nederlander maakt hjöt nog erger. Die zegt
ronduit dat ze liever leen Kabinet met
een protestant, tevens financier aan' bet
hoofd gezien had, en wie maar eejmgs-
zins met de politiek op die hoogte is, yveet
dat Coiijn daarmee bedoteld. is.
De Nederlander legt daarmee den vinger
op de zwakke stee van de Coalitie; het is
een doorn in het oog van Het (protestant-
stohe deel daarvan, dat dto premier Roomsdh
Is, en de ergernis daarover .wordt nog ver
hoogd door het feit, dat Ruïjs de jBjeeren-
brouck de eerstja premier in Nederland is,
wiens ministerie die algemeene verkiezington
heeft óverltoefd. (Wjrj hebben totnogtoe
slechts Coali ti e-kab i n et ten gehad orider pro-
testantsche leiding, 1888 Mackay, 1901 Dr.
Kuypea-, 1998 Heemskerk, maar Rome is,
al wassende door de profestantsche hulp.
van volger, leider geworden, en behalve
dat de premier Roomsch is, jvoifdt in beide
Kamers van de Sta ten Gieaeraal de voor
zit ter sst oei door eten Katholiek bezet.
Den liberaal, die zooais wij geestelijk
nazaat van Thorbecko is, detert dit niet.
Voor hen is ieder Nederlander, valn welke
godsdienstige of s'aatkundige kleur ook,
gelijk gerechtigd. Maar Wet orthodoxe Pro
testantisme denkt daar anders over; jvie
daarvan overtuigd jvil worden, reeomlnan-
deeren wü plaats te hemen onder het ge
hoor van Ds. Gravenmeijer, als hij over de
intrekking vajn het processieverbod of het
gezantschap bij den Paus begijnt, ten yvjrj
zullen jveldra hetzte'fie gel rid in de Twee
de Kamer hooren uit dien mojnd van Ds.
Kersten, het nieuw gekozen lid van d©
Staatkundig Gereformeerde partij.
Er zit veel inwendig zeer in de coalitie,
en of dit, niettegenstaande de 59 man,
dóe ze in de Kamer achter zich heeft,
weè nioL eens tot onverwacht en onherstel
baar conflict zou kunnen leiden, zal de
tijd leeren. 59 leden achter zich is hier
zelfs een gevaar, omdat 51 tot meer aelf-
beHeersching zon leiden.
Ovear het politieke gedeelte van de Troon
rede kunnen wij kort zijn. Zooals behoort,
zal er ten spoedigste een wetsontwerp
ingteddend worden, waarbij de verkiezing
van de leden van de Eerste Kamer vol
gens het stelsel van Evenredige Vertegen
woordiging zal worden geregeld. Over de
andere aangïekonlddlgde wetsontwexpton, zelfs
dat tot regeling van 'de rechtspositie der
kerkgenootschappen, zal het trjd genoeg
zijh iets te zeggen, als ze voor ons lig
gen. Aan de antorevolurionaireh wordt het
kluifje toegeworpen, dat er een ontwerp
zal Jcomen, dat tegtom'oet' zal komen aan
de;gewetensbezwaren tegen de vaccine,
maar wij behboren niet tot hen, die daar-
dooir verontrust warden. Minister Ruijper
en- Mlnisifcear Heemskerk Hebben beiden fnet
hun poging daartoe schipbreuk geleden,
wij gdoovenniet, dat Ruijs de Beeren-
brouck gelukkiger zal 'zijn. En in alle
geval Hebben wij'zoowel /in de Roomschen
gis in de GhristelijkiHistorischen eönwaar-
epidemieén, waarvan in ons land, zooals
elders, duizenden Het slachtoffer welden
voor Tenner's zegenrijke uitvinding, wee>r
terug zullen komen.
De anti ïtovolutionairai mag men het och-
teir euvel duiden, dat ze aan liet verdwijV
ntondto gemoedsbezwaar tegen de inenting,
door zulk ©en ontwierp nieuw leven wil
len goviein, want dat zal het doen De heen)
Coiijn schijnt vtoigefjcn le zijn, dat nie
mand' mmdtor dan dr Kuypor in zijn arti-
kelen ovvlr -ie Gemeente Gmtie zoo krach Lig
mcKlegowerkt beeft, om de bezwaren tegen
de vaccinatie bij da broederen des ge-
loofs weg to nemen; 40 jaag geleden was
ondter de Gereformeerden nog de pokput-
tromie toeretoeken Het is wel klein, inaaaj
men moet heit wei daarin zoeken, als men
tegen zijin beginsel het Algemeen KiearecJit
voor mannen, en wat nog sterker is, d'aj
voor vrouwen 'heeft aanvaard, en zijn bo-
zwakten tegMn de verplichte verzekering bij
dto vele undeire oude plunje heeft opgebor
gen.
Da politiek© kant van dto zaak is, dat
Ruys de Bcrpenbrou-ek in deze voor de
Anü'revolutionairen heeft moeten bukken;
zij zullen liet lastige dieel van de Coalitie
blij ven Die Christel ijk -II is toiisdien mogen
dan niet tevreden zijn met do oplossing
van dto crisiszij zullen dier* traditie ge
trouw wel wcoir rninisLerieel worden; dat
was zelfe dto heer de Savoriiin Lohman
ondtor het inimstcrie Kuype-c
Dto Troonredto is gelezen; het dook ss
opgegaan, en het spel kan beginnen Moge
liet er jeen zijn in het belang der lands,
waarbij Regeering en Kamer vóór alles
doordrongen zijn van de noodzakelijkheid
otm onze financiën weck op orde te bren
gen.
(Wordt vervolgd
ging.
Np re en dupliek werd <le uitspraak
bepaald op 3 October.
Kunst en Wetenschap.
De internatioiaale colncteridirectie Ernst
Krauss te HiiverSjiim, zal geduüiende het
seizoen 1922*23 in de Groots Nutszaal
te Rotterdam ©en a botinem entss en e van
vijf populaire Kamtormuziekavondien met
onderstaande solistejn op navolgtonde data's
geven:
Madame Charles Cahier (afrcHoidsavond
voon' hour vru'trek op 24 October naar ^.nte-
nka) met medewerking van dén pianist
Hellmuth pperivald.
jil^andag 2 October. 1
De Planton PAxf. Eduard Erhard mtot
Rau'l Schram (Klavier). t
Dinsdag 7 November. I
Het beroemde Herlijnsche ,,I3|frmas
Quartet". Prof. Issay Rarmas (viool), Al
fred Laserstem (vioo-l li), Ojskaji" Schiff (Alt)
Fri tz Dechert (cello). i
Dinsdag 19 December.
De altzangeres Mtovr. Lula NyszGmei-
ner en Prof. Eduajnd jBjehm (aa!n 't klavier).
Dinsdag 16 Januari.
Hovyd KraussAdama (sopraan), zang
met begeleiding van viola da gamba en mtot
cello en piano Prof. Paul, (viola da gamba
en cello), Paul Schramm.
Dinsdag 19 Maart,
Rechtszaken.
Voetballen op Zondag.
De Rotterdamsch'e rechtbank heeft be
handeld de yaak tegton L. V., J. L. en
J. van T., bestuursleden van de Goud
sdhie voethalvereendging Gouda Hun woadt
ten Jnsjte gelegd, als zouden zij in
vermelde Hoedanigheid, in de gemeente
Waddlnxveen op 16 October 1921 .op een
aldaar in den polder Bloemendaal gelegen
terrein, een voetbalwedstrijd 'tossohen de
voetbal veree nig ingen Gouda en 'AipEa,
waarbij Het pubhek tegen betaling van
twintig cents, althans eenjg geld per per
soon, toegang Had tot dat veld, en alzoo
een openbare vermakelijkheid hebben gie-
organiseead. en gehouden, althans door de
daaraan (deelnemende speleis hebban doen
houden, zonder toestemming van het plaat
selijke bestuur der gemeente Waddinxveen.
Air. De Boer uit Utrecht trad m deze
zaak op als gevolmachtigde voor beklaag
den en bekende gedeeltelijk het ten laste
gielegde. Inderdaad zijn bil jatten verkocht,
zeide gemachtigde, doch dit waren geen
toegangsbewijzen, waarvan de houders ge
regosteerd werden en ook alle rechten van
den donateur daardoor ontvingen voor den
tijd van een week. Op een vraag van den
president, zeide gemachtigde nog, dat tot
twee soorten van donateurs waren, en wel
donateurs tot wederopzegging en donateurs
voor den tijd van een week., Ook gaf ge
machtigde toe, dat die donateufebewijze n
door een der bestuursleden verkocht wer
den in een winkel.
vertegenwoordiger van het O. M.,
rnï. J. G. Holsteijn, kon in de verkochte
biljetten niets anders zien dan gewone
toegangsbewijzen. Dje vereem'ging stelde
haar veld Ier beschikking en streek de
recette op Spr. herinnerde aan het arrest
van den Hoogen Raad dd. 3 Oct. 1921,
dat deze wedstrijden eveneens rangschikt
onder de openbare vermakelijkheden in
den zin van de Zondagswet Spreker vroeg
mitsdien veroordeel!ng van elk der be
klaagden tot fö boete, subsidiair 3 dagen
hechtenis. j
Air. De Boer zeiden dat de Zondagswet
zoo verouderd is, dat zelfe eens een mi
nister hij schrijven aan de gemeentebe-
s'tuïfen de toepassing daarvan ontraden
beeft. Vervolgens bracht spri naar voren,
dat de yereenigiirg niet aansprakelijk is
voor, den datum van den wedstrijd, om
dat Öeze wordt vastgesteld door het be
stuur Van den bond. i
Tenslotte betoogde spheker nog, dat deze
wedstrijd geenszins een publieke vermake
lijkheid was in den zin van de wet, ook is
hij nigt te vergelijken met een harddra
verij".'D© wedstrijd werd n.ï. niet gehou
den tetrWille van Het publiek. Ook wad het
publiek niet naaT den wedstrijd gelokt Djeze
Laatste overwegingen Heeft spr." in het be
trekkelijke arrest van den'^Hoogen (Raad
Ctemengd ïïleuwa.
Hospitaal-kerkschip „De Hoop".
Het Hospitaal kerksdnp D|0 I(oop is Dins
dagavond van zijn derden kruistocht bij
de barmgvisschers op de Noord/ice te
lJnnuiden teauggekeeid Het schip had op
deze reis zeer sledlit weer doocstaan, maar
alles was wei .uui booad. Het biaclit vijf
patiënten mee, die te IJtmuden aan land
gingen. i
Lrijk herkend.
Het uit de rivier voor de LouveHaven
te Rottordiun opgehaalde hjk is herkend
tils dat van den machinist J G. 13die
m den nacht van 1'2 op 13 dezer jter
plaatse is verdrenken
Aanvaring.
Terwijl het stoomschip Schokland van
hooi 25 wead. gesleept naar de Diokliaven
te Rotterdam, om m Het gemeentedok. te
word en opgenomen, is het m die liaven
do oir Het onklaar worden van do sleep
boot, die het stoomschip sleepte, ui aan
vaiung gekomen mei de "veerboot Heen
en Weer IV. Ee: plaat van het stoom-
sclnp kreeg een deuk, en van de veerboot
is het heigliout, ingedrukt.
Een voordeelig zaakje
Over Het jaar 1921 liaef. de gasfabriek te
Bcigen op Zoom die op een waarde staal
van fdOU.OOc) behalve de op de begrooting
geraamde jvrim®!- van 30.(300, eten neven
winst gemaakt van plan. f dn.004 en de
v utcrieiiJiug die s.aat op f 80000 een wjiU|SL
\an f25 349. Deze gelden zulten tot af-
acmijving woiden a-pigewend.
Waarschuwing.
Vanwege Het Fransche gezantschap is pu
blicatie van de volgende waarschuwing
verzocht:
Een zeker aantal geldswaardige papieren
aan toonder, uit Frankrijk weggevoerd ge
durende de oorlogsjaren 19141918, zijn
nog niet terecht gekomen. De beroofde
eigenaren hebben tegen het verhandelen
van deze waarden verzet aangeteekend, in
gevolge de beschikkingen der Fransche wet
van 4 April 1915.
De lijst dek door dit verzet getroffen waar
den wordt maandelijks bekend gemaakt door
Het Syndicat des Agents de Change te
Parijs, inrihtet Bulletin Spécial des Opposi
tions dat den Is ten van iedere maand
versoliijnt
Teneinde ieder belanghebbende in staat
te stellen er keiims van te nemen, wor
den exemplaren van dit Bulletin maan
delijks verstrekt aan de Yeieenigmg voor
den EffectenHandel te Amsterdam, de Ver-
eemging van Effectenhandelaren te Rot
terdam en den Bond voor den Geld.- en
Effectenhandel in de Provincie te 's-Gra-
venh'age.
Alen vestigt de aandacht van de tegen
woordige Houders en van de banken, op
de beschikkingen van aTt 8 der Fïran-
sche wet van 4 April 1915, krachtens
welke Fransche eigendomsbewijzen, gedu
rende den oorlog verdwenen, na verloop
van zeker tijdstip door andere bewijzen
vervangen mogen worden,, ten bate van
den beroofden oorspronkelijken eigenaar;
dien ten gevolge wordt dan het oude
bewijs ongeldig en van nul en geener
waaide.
Vreemde effecten, uit Frankrijk wegge
voerd gedurende den oorlog, kunnen niet
in Frankrijk verhandeld "worden, wanneer
de vroegere eigenaren Hiertegen regelmatig
verzet Hahben aangeteekend.
Houders van uit Frankrijk gedurende
den ooHog weggevoerde geldswaardige pa
pieren kunnen deze afgeven aan de Fran
sche consulaten in Nederland.
De sprekende fiim.
Het zwijgen va a de Dim is zoolang zij
bestaat als erin lacune gevoeld' Leefden
wij mee in die wereld, die het heht op
het doek tooveirile, die gotooveide wereld
moest coin betoovérde wereld blijven, want
wij toeschouwers leefden daarin als doof 1
stommen Buizeia stortten in, treinen bot
sten op elkaindielr, rotsen werden tot ont-
plofffing gebracht; wij zagen het, maar
we hoorden bot niet. Nog hinderlijker werd
het zwijgen als d;i heldin in het drama
(waarin dto deugd gcjdureinde den heelen
avond' Hf bijiaa. bij is, om öj|rst» op het
allerlaatste oogienbhk defiimhef te zegevie
ren) zich van hartstocht m bochten wond
en in dto hoogst© opwinding met verwron
gen gelaat ie|n openges porden mond zoo
stil bleef als pien visch De regisseurs rnoaH
ten hun vindingrijkheid uitputten, dto
au teuts m'otóliten hun talenten in dienst
stellen van ©en pantomimische levensoon-
ceptLe, d|a lacune bleef gapen, bet oo!f
moest door de afleiding van het bioscoop-
strijkje worden vjejrsidialkt, afgeleid en
zoet gehouden.
Dat zal nu alles anders wodden. De ac-
coustasdh© bioscoop is eir, zij is djejHieSd
dagen, schrijft toten ctoïT- van de N, R Gt.,
in Alhambya aap den Kurfursteindamm ifié
Bejithjn voor het ietorst vertoond Dit is met
eten „fUm-op;ra'(, waarbij levend© .zangers
vettgtoafeche pogingen doen om het aotee
Hen van dto op de Dim geprojecteerde men
schen „stem bij te zetten", en het is ook
niet toen film met grammopdioon-begelei-
ding 'Dto volstrekte gelijktijdigheid, die voor
dto illusie onontbeerlijk is, woïdt op dié
manieTen niet bereikt.
DDjazto filmi is zelf gfammophoon. rAan
deh Iraind van den cpilulmdbanilis het
geluid vasilgehouidan op kleine, frjne lijntjes,
van jafw&dleindl© lengte, maar ^nimmer
gtototer dan toen niiliimeter, bont v'an vorm,
en ohdeÖmg Üi© scliijmlxiar, .willekeurigstó
cprnbinaties voiLmtond. Biejweging en geluiid
wdiddlen gei'gktijdag opgahemen otfeyen go-
Igktrjdig gcTeprjOduciêj^d. D|e'zwengel/die
gem^ J*redënên Waaroiii H^Wn 'hjepwel. ioto, vopr foto voorbij '/dto itons doejt" ^lij-
dien, trekt automatisch in htot juiste tempo
het bij uedefe foto belioorende geluidsbeeld
mtoe, dat miintois met het lichtbeeld een
onverbrekelijk geheel vormt.
Na het eind van dien oorlog gingen drie''
maar on, Hans Vogt, Jo Engl ton Joseph!
AtassoiDe tezanDen .aan het werk, om de
saTmduwboefden, die avtor bet linnen heen-
schuafeiton, lueit sju-aakvermogton je ver-
leeniejn. Het inihaDef ging uit van denbeer
Ilaus Vogt. Boor een kapitaalkrachtig com
sortium ondersteund, konden de beetpnvier
jaar lang an laboratoria, donkere kamers
en DlmateliEirs gestadig blijven doorweg
ken. Nrtot minder dan 150 patent-aanvragen
moesten dn dien loop van dien tijd worden
angiedatond cn een afzonderlijke specialist
an patentzaken moest den proefnemers te£
ajdto worden gesteld i
Ef moesit een nieuw electrisch oor war
den uitgevonden, een nieuwe geluidver
sterker, electnsche lampen, wier jicht door
hot geringste gefluister brilt, geheimzinnige
oogen, wadrvan, als ze door een licht
stroom worden getroffen, eleetarisclie stroo
men uitgaan. Geheel meuwe machines
moesten ontworpen en samengesteld wonden
om xle uitvindingen den weg uit Het la
boratorium naai- de practijk te bereiden.
Wat m hfet Alharnbra is vertoond, droeg-
uit den aard der zaak g-ejifeel het karak-
ter van principieel© demonstratie.
De voorstelling werd geopend door orgel
spel, om bij wijze van inleiding Het var-'
mogen van de fflmgraimnophoon afzon
derlijk te laten vernemen. De film ver
toont daarop een lieer, die in drie talen
een korte toespraak tot hot publiek houdt.
De cellist Kraus van bat Deutsche Opern-
haus hoorde men-niet alleen de Traume-
rei van Schumann spelen, men ziet hem
ook met zijn cel en zijn stmjk&itok daarbij
aan het werk, Die illusie is zoo volkomen,
dat hel applaus aan het slot zoo natuur
lijk klinkt, dat men zich heel even ver
wondert, dat Krans met komt bedanken.
Alleen schijnt het, dat Kraus wat nasaler
speelt dan men van Hem gewoon is ton
op de piano van Felix Gunther, die de
begeleiding Heeft, schijnen glazen te staan,
die meerinkelen Want dit dient dadelijk
gezegd: de filmgrammoph'oon is nog met
volmaakt en vertoont nog dezelfde (hinder
lijke eigenschappen, die de andere spreek-
appalïiten langzamerhand min of meer heb
ben overwonnen Zoo werd de lieve stem
van Hdde Held. in Flugeln des Gesanges
door een hoornachtig gerammel bijna on
hoorbaar gemaakt Er waren echter daar
tegenover vioolsolo's en orkeststukken, die
bijna volmaakt werden gereproduceerd
Als tooneeMuk kreeg men een gedeelte
van Herinan Heijermans' „D© Brand in
de Jonge Jan" ïe z^en en te hooren.
Ook de resultaten van deze proef moeten
zeer interessant weiden genoemd Alleen
walen de stemmen voor een groote zaal
als (het Alharnbra (nog?) niet krachtig ge
noeg. Do sprèkende film zal voorioopg
in kleine lokalen het meest bevredigen.
Maar in beginsel is "Het probleem onge
twijfeld opgelost, en dat oveirtuigend aan
te toonen, was het doel van de vertom
nmg. pie film staat daardoor aan den
aanvang van een geheel nieuwe ontwikke
ling.
Trouwens, de nieuwe acoustische toe
stellen, die de drie uitvinders' hébben ge
vonden, zullen het ook mogelijk maken,
om langs electrischen weg concerten enz.
thuis aan te hooren.
Het schieten met icherp bij de manoevres
in Zuid-Limburg.
,Van een officier, die deelnam aan de
oefening in Zuid-Limburg, waarbij een mi
trailleur met scherpe patronen zou hebben
geschoten, heeft-de Alsb. de volgende uit
eenzetting over de juiste toedracht der zaak
gekregen
Er is wel degelijk met scherp geschoten,
niet met een zwaren mitrailleur, doch' met
een lichten, waarvoor tot op heden' nog
geen losse munitie bestaat Alet den lichten
mitrailleur wordt dus bij oefeningen met ge
schoten, ofschoon ze wel in stelling wooden
gebrachte De munitie (scherpe dus) zit niet
«n handen, doch in frommels, die 97 pa
tronen kunnen bevatten.
Nu is een jproef gelast in zake de
draagwijize der trommels, welke in ledtoreu
tasschen worden méde genomen.
Dieze frommels zrjn natuurlijk gevuld mat
scherpe patronen, omdat anders geen onder
vinding over HM (Hagen van dit zeker ge
wicht kan opgedaan warden.
Zekerheidshalve werden deze frommels
bij de oefeningen verzegeld.
[B,ij een (Ier oefeningen kreeg een milicien-
seigeant, voor Hfrhalingsoefeinngen onder
de wapenen, opdracht met den lichten mi
trailleur uit zijn groep stelling te nemen en
vuur te brengen op een gemaskeerden -
vijand (blauwe viag met eenige soldaten).
Dieze sergeant, die - zooals later bleek
niet eens bij Het onderwijs over den lichten
mitrailleur was geweest en vroegefr nooit
een lichten mitrailleur gezien had, nam de
opdracht zoo op, dat hrf het zegel van de
fcaschj waarin een trommel zat, verbrak en
deze op den mitrailleur plaatste. Hij wist
niet en dit is juist 't grootste raadsel
dat de trommel gevuld was met scherpe pa
tronen. Ook de H edieningsmans chapp en,
allen miliciens voor (herbal ingsoefeniirgen
ondier de wapenen, Hadden nog geen goed
begrip van (het 'schieten met scherp met
een hcjKten mitrailleur. Van richten hadden
zg dus ook nog niet veel verstand. Toen
aan den trekker getrokken werd, kwam de
mitrailleur in actie, Hetgeen echter direct,
zoowel door de "bediening als dpor een lui
tenant, die sectiecommandant was (deze
had het plaatsen van de frommel niet ge-,
zien, omdat de sectie tegenwoordig een
groote frontbïeedite heeft), opgemerkt wtotld.
Het schieten heeft dan ook hoogs tens "twee
seconden geduurd, in welken tijd toch nog
een derbigtaJi paltroneU verschoten wefijd, ge
lukkig zonder iemand te treffen.' 11 1
rt iWiaar de militairen gewend zijn, dat onze
wapenen ook voor Hot jgebruik f metlosse
patronen voor oefeningen zijn ingericht,
ó,a. de zware mitrailleurs, is' het mógelijk,
dflit zirfyn de* meenipg konden verkeeren,
dat pok dégestoten frpnunels xaet
z -i—T->cwa>rt iino¥rfniftTi/llp. TTAr-
I#*,:
