Schiedamsche Courant.
tweede blad
Uit de Tweede Kamer.
Brieven uit Kaapstad.
dek
Vrijdag 16 Maart 1923, No, 17230
Hel eerste artikel van do Jachtwet be
paalt wat wild is, en wat schadelijk ge-
dteïte. (Irof wild zijndo Herten, de dam
herten en reeënkein wild de hazen kor
hoenders, patrijzen en houtsnippen; water
wild: zwanen, ganzen, eenden, duikers, wa-
ieïsnippen en goudphïvieren. Schadelijke
dieren zijn slechtswilde zwijnen, konijnen
en fazanten. Dit alles is echter geen wat
van Meden en Perzen, daar de slót-alinea
do Kroon de bevoegdheid geeft, voor be
paalde gedeelten van het Rijk van die be
palingen af te wijken. De Plattelanders
vreesden, dat door deze bepaling de heelo
hoei op losse schroeven zou komen te
staan, en dus stelden de heeren Brnat en
De Boer voor de slotalinea te laten ver
vallen. De lte©eoring kwam aan hen en
and'rer bezwaren' tegemoet, door aan de
slotalinea toe te voegen, dat die bevoegd
heid van de Kroon alleen op de fazanten»
maaï niet op de konijnen en de wilde zwij
nen zou slaan. Toen was iedereen tevreden,
behalve de heer Duymaer van Twist, die
ai zijn fazantenhaat deze macht niet onbe
perkt aan de Regeering wilde laten, doch
meende dat in deze geen beslissingen
mochten worden genomen door de Kroon,
dan 11a de desbetreffende commissies, bij
art. 58 van de wet vastgesteld, en waar
over "te zijner tijd meer, te hebben ge
hoord. En de heer Kolkman had als fa-
zamtenvrLend ©en amendement, dat echter,
omdat hij op zijn verjaardag niet in do
Kamer wilde verschijnen, door den heer
Yap Rappard werd verdedigd', om de fazant
uit de smadelijke categorie van schade
lijk gedierte naar die van klein wild over
te brengen.
De Kamer wilde echter noch van het
eene noch van het andere weten, het arnan-
demcnt-Duyinaer van Twist haalde het bij
na, het was 38 tegen 31 stemmen, en het
zou zelfs aangenomen zijn, als niet de
groote meerderheid van Rechts, waaronder
<trio van zijn eigen partijgenooten, hem
niet in den steek hadden gelaten. Het amen
dement-Kolkman was minder gelukkig en
Jiaalde slechts 19 stemmen, met natuurlijk
al wat rood en rose in de Kamer is, tegen;
één van de vele staaltjes van vhlsche de
mocratie in onzen tijid is, dat de democraat
onverzoenlijk moet zijn in zijn haat tegen
vogels, Sie alleen op cle tafels der rijken
paraisseeren.
Art. 2 van de wet, waarbij vastgesteld
wordt, met welk jachttuig alzoo gejaagd
mag worden, ging zonder discussie onder
den hamer door.
Bij art. 3 liep de zaak even vast. Het
bepaalt wie grondgebruiker is, en zegt,
dat daaronder niet worden verstaan: a.
zij, 'die krachtens zakelijk recht het gebruik
heeft van den grond; b. de pachter of
ieder ander grondgebruiker krachtens
persoonlijk recht. Deze bepaling gaf aan
leiding tot een klein juridisch bacchanaal.
De Katholieke heer van Schaik kwam met
zeer scherpzinnige bezwaren, zoowol juri
dische. practische en redactioneele, en zou
liefst het hee-le artikel maar .schrappen, en
aan de practijik overlaten wie op den titel
van grondgebruiker recht heeft. De lieer
Marchant wilde ook het artikel schrappen
en eenvoudig iu art. 4, dat over het jacht-
recht spreekt, neerschrijven, dat dit toe
komt aan hem die tot het gebruik van den
grond 'gerechtigd is, en de ,heer van Sas se
van Usselt wilde kortweg maar alleen van
„den "pachter"' spreken. In dit alles vond
de Voorzitter aanleiding het artikel 3 voo-r-
loopig aan te houden.
En toen kwam het groo-te amendement
van de Commissie van Rapporteurs, dat
in den vorm van een nieuw artikel, en
wel 3a, was ingediend. Het 'werpt schijn
baar bet heele systeem van de wet o-m-
ver, 'want het Iaat den e:ganaar liet jacht-
recht behouden, en wil h©t alleen aan den
grondgebruiker geven, als de eigenaar het
zich niet voorbehoudt. Doet de eigenaar
dit niet, dan kan hij bij 'de overdracht
van zijn jaehtrecht nimmer den gebrui
ker van den grorfd voorbij gaan. Het amen
dement werd door den hoor Sasse ran
lïsselt met warmte verdedigd, alsof de
ontneming van het jaehtrecht aan den
grondeigenaar een revolutionaire daad zou
wezen, door den sociaal-democraat Hiem-
stra werd het met evenveel warmte be
streden, also-f men hier met het belang
rijkste van de wet te doen bad. Wij zijn
met den heer Oud van oordeel, 'dat het
amendement ni ce.t excès d'honneur ni
rotte indignité verdiende. Principieel wordt
er iets in de wet veranderd, maar in
de practijik weinig of niets, daar de pach
ter itoch haast bijna zonder uitzondering
bet jaehtrecht aan den eigenaar zal over
dragen. Dia zaak ds alleen van belang voor
de loopende pacht co ntraatenmaar daar
is in art. 118 van de wet voor gezorgd,
dat een schadeloosstelling toekent voor het
verlies van hot jaehtrecht bij loopend con
tract
Minister Ruijs de Beerenbrouck gaf aan
-bet amendement van de Commissie van
Rapporteurs de voorkeur* boven hot Re-
Steeringsartikel. Wie zich daarover verwon
dert, bedenke drieërleiIn de eerste plaats
beeft de tegenwoordige premier niet bet
- minste aandeel gehad in de totetandkorning
van» dit ontwerphij is toch eerst sinds
18 Septeirriber 1.L minister van Landbouw.
Minister van IJsselsteijn heeft het oor
Spronkelijke ontwerp zóó gewijzigd als de
toenmalige Kamer hèt wou, met al haar
boerenvriendeu'en rooden, die in den jager
niet 'veel meer zien dan een feodaal mon
ster, dat zoo spoedig mogelijk moet opge-
„teimd jworden. Maar de heer van IJssei-
steijin, van wien yvij, getrouw aan den
stelregel, dat men van de dooden, in dat
geval ministerieel doode wel te ver-
„staan,* niets'"dan góeds! zegt, heeft zijine
lauweren op ander gebied verdiend, dan
dut van den staatsman, en hij! is de lieer
Ituys de Beerenbrouck blijkbaar veel te ver
gegaan. In do tweede p'aals tlienl men niet
te velgelen, dat de Premier, al erkent hij
dan ook te.n volle het recht van den boer,
om van overlast van schadelijk .wild bevrijd
te worden, de tegenstelling: boerenbbluagon
en jacht met erkent. Hij behoort tot. dal
soort adelijke families, waarin men zoowel
boer als jager is. Fn bij heeft gelukkig
dit vóór, dat niemand hem zelfs kan ver
denken, den landbouw niet ten volle ge
nogen te wezen, bon eliien chasse de rare,
en wat zijn vader, de oud-eommtssari-, in
Limburg voorden Landbouw "heeft gedaan,
ook in zijne kwaliteit van voorzitter van de
Heidemaatschappij", is overbekend ln de
de tierde plaats houdt Ruvs de Beeren
brouck rekening met de Eerste Kamer,
waarvan het minst genomen hoogst twijfel
achtig mag genoemd worden of ze dit
ontwerp, als het zoo eenzijdig gebleven
zou zijn als het was, zou willen aannemen
Art. 3 van de wet, de definitie, van wat
een grondgebruiker is, en dat verleden
week tot zoo groote juridische hoornen aan
leiding gaf, werd door de Regeering inge
trokken. Als Zij daaraan eer begonnen was.
had men heel wat tijd uitgespaard.
Nu is inderdaad" de aanvaarding van
hot amendement van de Commissie van
Rapporteurs door den nieuwen minister
van Landbouw een sterk stukje, al blijven
wij dan ook met mr. Oud van meening,
dat de ommezwaai moer formeele dan wer
kelijkei waarde heeft. Maar een ommezwaai
is het en blijft het. Had niet de vorige
Minister van Landbouw in zijn Memorie
van Antwoord geschreven aan het adres
van hen, die er tegen opkwamen, dat do
grondgebruiker het jaehtrecht zou hebben:
„Inderdaad, hij «die zijn werkkracht en geld)
aan den oogst ten koste heeft gelegd, die
de Vruchten zoo onbelemmerd mogelijk be-
boort te genieten, moet ook de heer=c!happij
hebben over het op den grond levend wild
ook tot den wildopbrengst van het terrein
is hij de eerst aangewezene. Wij begrijpen
echter heel goed, dat de heer Ruys do
Beerenbrouck zich niet verantwoordelijk
wilde stellen voor de consequenties van
dergelijke phraseologie. Het is immers
te doen. om den landbouw 1e vrijwaren te
gen den overlast van schadelijk wild, maar
toch zeker niet om den gezonden jacht-
spoirt in Nederland onmogelijk te maken.
De Kamer heeft dan ook met zeer groote
meerderheid het amendement van de com
missie van Rapporteurs aangenomen; het
was 58 tegen 19. Alleen de S.D'.A.P.-ers
waren er tegen; wij laten hun bet genoe
gen om nu bij de verkiezingen voor de
Staten het in den lande uit te galmen, dat
de Regeering cle boeren verried. En zij
hadden hel pleïzier door hunnen stem te
gen in het gezelschap te komen van de
twee plattelanders, die hetmensehdoiuver
deden in boeren en inietsnutters. Eerst
scheen het of de Plattelandersfractte bij
'dit amendement uit elkaar viel, daar de
lieer Braai vóór en de heer De Boer tegen
stemden, maar direct na de stemming ver
klaarde do „leider" van de partij, diat bij
zich bij bot uitbrengen van zijn stem had
vergist. Hij treure deswegen niet; het is
niet zijn eerste vergissing.
Natuurlijk is het amendement van de
Commissie van Rapporteurs niet ongewij
zigd uit bet debat gekomen, daar hebben
de juristen wel voor gezorgd. Maar de
hoofdzaak bleefhetjachtrec lit b 1 ij f t
aan den grondeigenaar.
De lieer Dockets ©n zeven anderen heb
ben een poging gedaan om de jaclit-cbnppen
in de wet te brengen. De Minister vond
het idee prachtig, en een jachtwet met
jachtschappen zelfs heel wal beter dan een
jachtwet zonder deze, maar hij Iiad be
zwaar deze zaak zoo onvoorziens te be
handelen. Don moest hij uitstel van behan
deling verzoeken, en daar schrokken de
bocrenvrienden voor terug. Ze namen dus
genoegen met de toezegging van den Mi
nisier, dat bij. zonder zich aan een
termijn te bind en, na aanneming van
de jachtwet, met een ontwerp op de j'acht-
schappen zou komen. Een kinderhand is
licht gevuld.
Door aanneming van een ander amende
ment van de Commissie van Rapporteurs
zullen kinderen beneden 18 jaar geen jacht-
acte meer kunnen krijgen, maar zij mogen
jagen onder leiding van ouders of voog
den of een volwassen jager. Eindelijk, wij
zullen verder het onbelangrijke hïtefn lig
gen, vermelden wij een mislukte pog'ng
van de beide Plattelanders, om bet verkrij
gen van een jachtacte ook mogelijk te ma
ken voor gechangeerde stroopershet des
betreffende amendement haalde slechts hun
eigen twee stemmen.
Bij art. 15, dat over de jachtacten han
delt, en den prijs daarvan vaststelt, is
het amendement-Bakker met groote meer
derheid aangenomen, dat de lange j'acht
verbiedt. De meest aandoenlijke verhalen
kregen wij over de snoode behandeling
die het arine wild op de Lange jacht moet
verduren. De heer Bakker deed de mede
deel! ng, dat een oud.e haas. daarbij soms
een half uur opgejaagd wordt, waarbij
het beest in vrecselijkea angjst zit, on ais
men dan denkt, dat het beest zijn wree-
den 'vervolgers ontloop en is, loopt hij vaak
den 'achtersten hond in den bek, en dan
wordt liet, terwijl het schreit als ©en klein
kind, door de honden verscheurd, als de
jagers er niet spoedig bij zijn. Mevr. Suze
Groeneweg haalde er zelfs de vredesbe
weging bij; de lange jacht maakt volgens
haar wie er aan deelnemen wreed en
oorlogzuchtig: de heer Schaper noemde
ze jagerssadisme, en zelfs Mevr. van Dk>rp
kwam 'nu tegen de kapitalisten Ij te staan,
en noemde het geen kunst hozen door
honden 'te laten verscheuren. Wij zouden
van deze dame liever zien, dat ze haar
humane gevoelens in de eerste plaats jegens
menscbelijke wezens koesterde, jegens de
Haarlemsche loopjongens.
D© heer Dresselhuijs nam de zeer on
dankbare taak op zich eén lans te bre
ken voor het behoud van de lange jacht,
en de Minister nam met bet amendement
dat "deze af wilde schaffen, een loopje,
door er op te wijzen, daifc men geen Jacht
wet 'maakt om den zachtsten dood voor
hot wild to v eik rijpen. Dan zou men chlo
roform moeten voorschrijven, of moeten
zorgen, dat er in het geheel mei gejaagd
werd, en liet wild zijn natuurlijken dood,
dat is die des oude id am s, stierf. Maar
de Kamer w.«s in een Stemming van tce
de i beid des gcmoe.ls, en dan kwam er bij,
dat de roo'Ic 'nemen juist de lange jacht
voor 'h o l vermaak van de groote hoeren
houden, en zoo werd het amen lenient-
Bakker met-de groote nuenierhtiit van HO
tegen 18 stommen -aangenomen. 1>» 18
waren eenige katholieken, anii-revoluitio-
nafren, Christelijk Wislorisehen en Vrijheds-
bonders.
\\;ij kunnen de houding van deze GO niet
andcis dan ziekelijk noemen. Wjii men geen
dieienmoord, goed, dat is een beginsel, en
dan wordt men natuurlijk vegetariër. Maar
vo'gens de GO mag men dan ook geert Dier
gaarde houden, waarin slangen te zien zijn,
want die slangen moeten met levende we
zens worden gevoed, en den angst van ko
nijnen, die in het slangenhok worden ge
worpen, is inderdaad buitengewoon groot.
En men eto geen visch mot den hengel
gevangen; wat is judas-achtigor, dan het
mooie Yischje gretig te laten toe zwemmen
op wat hij lekkernij vindt, hen daardoor
een haak in zijn verhemelte te drijven,
en hen zoo uit zijn element te wippmi, om
den dood tegemoet te gaan? \Yiij1 zonden
wel eens willen welen, hoeveel van die
tegenstanders van de lange jac-ht wei een
paté de foie gras hebben gegeten\Yht de
wijze, waarop de vette ganzenlevers wor
den vorkiegen is inderdaad eene gruwelijke
marteling voor die beesten.
De lange jacht afgeschaft en verboden 1 IWlij
zouden bet niet gaarne aan een Fngelsch-
men vertellen.
De sociaal-democraat Hiemstra verkreeg
bij amendement, dat de kleine jachtacte
slechts f 5 zal kosten.
Art. 54 bepaalt, dat de grond gebruiker
bij uitsluiting het recht heeft schadelijk ge
dierte te dooden op den door liem ge
bruikten grond. De heer Weit kamp wilde
aan de Sehadeeommissic, d.i. de commissie
van art. 58, die te bepalen heeft hoe groot
de schade is door wüd toegebracht, med'e
overlaten in welke gemeente strikken en
klemmen toegelaten zijn. De Commissie van
Rapporteurs wilde niet van strikken, mevr.
BakkerNort wilde evenmin van beugels
en klemmen weten, want „die arme dier
tjes". Het was voor den leek in deze om
te duizelen, want de beer Weiikamp noem
de de strikken onmisbaar. Wij zijn zeer
geneigd het er \*oor te houden, dat dr.
Biereman het bij het rechte eind had, toen
hij er op wees, dat de landbouwers gedwon
gen zouden worden de wet op groote schaal
te overtreden, wanneer men hen de Ideim?
men en beugels verbood, onmisbaar tegen
vossen, bunzings, otters en ander schade
lijk gedierte, En eindelijk liet amendement
van de and-revolutionairen, gesteund door
de Cl iris tel ijk -Hist ori sdhenWei tkamp, Bak'
ker, Tilanus en Lovink, en de Katholieken
Sasselt van IJsselt ©n Deckers, om het op
sporen, bemachtigen of dooden van scha-
dielijk gedierte op ZondÉg te verbieden. O,
heerlijke mensöhelijkhmdeen bunzing, die
dus de pech heeft Zaterdagavonds, als de
boer reeds in bed ligt, in den klem te
raken, zal niet eerder afgemaakt mogen
worden dan op den Maandagmorgen. Dte
heter Dhvs vond het amendement vreemd
van mensdben, die geen bezwaar hadden
tegen „de oefening in het mensckenmoor-
den op Zondag van de burgerwachten."
Hel zal ons benieuwen wat de Kamer
met dit amendement doen zal. 4
(Wordt vervolgd).
Kaapstad, T4 Feb'r. '23.
Wij zijn in de bondsdagen. Het zullen
in Febr. wel geen ,,honds"-da@en zijn,
zeker „viscli'-dagen de zindelijke ster
renhemel blijft mij na al die jaren zoo
vreemd als aan de meeste menschen.
In ieder geval gevoelt vandaag iedereen
zich als een visch op het droge. En dan
te denken, dat het ia Durban, Natal's
voornaamste havenstad, veel warmer is en
dat daar dezer dagen de 5de cricket wed
strijd tusschen Zuid-Afrika en de M. C. C.
uit Engeland gespeeld zal worden. Het is
al verbazend om tijdens die wedstrijden de
drommen nieuwsgierigen in de Kaspische
straten te zien opgepakt, overal waar een
firma de stand van het spel op groote
borden aankondigt. De zon straalt van
boven af, de warmte slaat van heit as
phalt onder de voeten terug, en de menigte
staat geduldig te braden. En dank zij bet
enthousiasme voor cricket, door deze wed
strijden weer aangemoedigd, moet er wel
een „boom" in cricketballen en bats zijn.
Overal waar plaats is voor 2 parafien-
blikken, een bat en een troep jongens,
snort de "bul, wat de voorbijgangers
er van denken, is bijzaak.
De vacantietijd is over, maar de jeugd
met zulke goede plannen naar school terug
gegaan, geniet nog van de rust van bet
lste Kwartaal, hoe heerlijk ver af ligt bol
reeptitiewerk nog.
De wereld der ouderen staat in bet
teeken van parlcmentsziitting, landbouw
tentoonstellingen en uitverkoopen. Vroeger
gaven die uitverkoopen na de vacanlies
en het „seizoen" nog een soort naseizoen.
D.ui kwamen uit de dorpen van heinde en
ver de zuinige huismoeders. Maar nu7
Iedere dag is uitverkoopdag, adverteert ei
een tirma en bet schijnt wel, of bigt daar
heen gaat bij alle winkels.
Als er in bet parlement iets heel belang
rijks gaat gebeuren, zullen telegraaf enz.
het u wel melden. Landl'ouw-tentoonstel
lingen zijn instellingen, waar ik meer over
te gezelsen heb.
Uil Holland herinnerde ik mij alleen de
veetentoonstelling en de daarbij bohoorende
veeverloting. Hier is de jaarlijksche ten
toonstelling voor sommigen de groote ge
beurtenis van het jaar en de inrichting
ervan is zoo, dat geen kind of oud vrouwtje
thuis zal blijven. Veel dorpfön hebben er
mooie terreinen voor, met permanente ge
bouwen voor het verteonen van al datgene,
wat "zon en regen slecht kan verdragen. O,
maar hel kan wurm zijn i>u die schuren.
Lange rijen stallen voor paard en vee,
openlucht café, tribunen om don „ring",
waar paarden gekeurd worden en waar de
lange spannen van 12 ezels of 12 muilen
of ossen voor wagens rondrijden. Kennen
de paarden de bdeekeuLs van liet rood©
3ste prijs biljet, als de jury het toekent
en een trotsehe eigenaar het aan liet liool'd-
setl vastmaakt? lie paarden, de holtentot
jongen, die ze vasthoudt, de man, di© de
meterslange zweep laat klappen allen
tintelen, van trobs. Rondom de juryleden,
als zij aan hel werk zijn, hangt een half
stilte van verwachting. Zij zijn soms van
heel ver gekomen, consulenten noeuit men
ze in Holland, geloof ik, leeraars aan
landbouwscholen, erkende mannen uil het
vak, vrouwen soms. Ik meen, dat er in
Rosebonk verloden j;uir ©on dame was,
die jersey-koeien keurde en een dominee,
die een bepaald soort paarden non de
tand voelde. En nu die eene ruimte, waar
al bet vrouwenwerk ligL
Wal een werk om het alles klaar te leg
gen. vroeg in den morgen, voor het werk
der keuring kan beginnen. Laten wij ho
pen, dat al die mededingers naar de prij
zen el kaam werk, aJs zij het bij het binnen
brengen even zien, beschouwen met een
jolig: we zullen eens zien, wie het wint.
Er is overal een streven om het zoo op
te vutten misschien is dat. dan een
van de beste dingen, aan zoo'n werk ver
bonden, want liet is moeilijk om vast te
stellen of de tentoonstellingen helpen om
de vrouwen in het algemeen bij haar werk
voor te lichten.
Heel zeker helpt bet keuren wel om op
de tentoonstellingen al mooier en mooier
werk te brengen. De dagen, van middel
matig werk liggen achter ons. Of hot een
dorpje van een 800 inwoners betreft, 2
uren met de auto van de sta'ionhalte," of
het 'middelpunt van ©en dichter bevolkt
district, met een paar duizend inwoners,
overal liggen de heerlijke bocrebrooden,
met zuurdeeg gebakken, de mostbolletjes
en beschuiten, de rijk versierde en gegla
ceerde taarten, de nieuwerwetsche chocola-,
koffie- en notenkoeken naar Amerikaan-
sc'he recepten, maar ook de oud-Atrikaan-
sche suikerbrooden, de soezen, enz., enz.
Naast de bakafdeeling, is er een own
groote, of grootere voor de inmaak op
lichte en zware stroop, lange rijen fles-
schen vol heerlijke kornfijtnegen of tien
soorten citrus vruchten, peren, perziken,
vijgen, tomaten, te veel om op te noe
men. Vruchten gedroogd, tot jams verwerkt,
Indische sauzen en pickels, enz» Verderop
staan boter, vet, liam, worst en spek,
kaas, kaarsen zeep en al die honderd «n
een artikelen, die de Afr. vrouw op de
plaats (boerderij) zelf maakt. Op lange
tafels liggen de handwerken, en wat er
ook nog te denken valt in sommige bui
zen, waar do anti macassars en kleedjes
en nesterijén meer een last dan een lust
zijn, alles, wat ten toon gesteld wordt,
getuigt van smaak en netheid fijn
borduurwerk, keurig brei-, baak- en naai
werk, dames onder- en bovenkleed eren
naar de laatste Londensche patronen, een
enkele maal zelfs jongenspakken en „taiior-
made".
En er is iets heel aardigs in, om te
zien met wat een trolsch ©n waardeering
de man rondloopt in deze een-dag-hof van
vrouwelijke vaardigheid.
Wee de publieke spreker, zij bij lste
minister of professor, die bij de onver
mijdelijke openingsrede niet reeds in de in
leiding zou zeggen, dat het werk der
vrouwen altijd, maar dat het werk der vrou
wen in deze plaats al heel bijzonder be
wijst, dat alle goede hoedanigheden van
het volk zich uiten in haar werk. Zeker
is het, dat, waar het plaatsleven niet denk
baar is zonder al dat huisbakken goedje,
en dus de kracht van een heel landbou
wend volk zich alleen kan ontwikkelen,
zoolang de vrouw binnenshuis haar arbeid
verricht, daar moge haar eens in liet
jaar die openbare erkenning ruim gegund
wezen, .vooral als het haar hij het weer
opnemen ,van de taak nieuwe vreugd e in het
werk kan geven.
Hier in de Kaapkolonie, in de weste
lijke provincies, waar veeteelt, graan- en
vruchtenbouw het belangrijkst zijn, wor
den nu bijna dagelijks twee- of driedaagr
sche tentoonstellingen geopend. De gou
verneur-generaal en generaal Smuts heb
ben er werkelijk dagwerk aan, de maand
is er vol van en eindigt met de groot
ste, die te Rosebank, ©en der voorsteden
van Kaapstad, op de helling van de Duivels-
piek, van Kaapstad beschouwd, ach
ter den berg;. Het is een heel groot
maar ia de laatste jaren te klein terrein
met prachtige steenen gebouwen voor plies,
wat de nijverheid oplevert, voor de uit-
staKngen van wol, struisveeren, vruchten,
enz., enz. i
Ongeveer 14 "dagen van het geheel© jaar
trekt het iandbouwgenootsckap met een
groote staf van klerken uit de stad naar
Rosebank. Men werkt er met zulk een
koortsachtiger! ijver, dat bet de vraag is,
hoe, Jiij nog verdere uitbreiding, mensche
lijke energie het zal kunnen klaar spelen.
Maar bet komt nog altijd klaar, en als
de muziek schettert, de gouverneur-gene
raal geopend heeft, duizenden en duizenden
op de tribunes en op het gras toezien,
soms toejuichen en al de stamboekpaarden
en dito runderen rondgaan in den „ring",
dan levert Rosebach een eenig gezicht Ter
rasvormig naar boven ligt het in Kaaps \h-
Holl. stijl gebouwde huis van den rent
meester yan Cecil Rhodes» die ©ens deze
gronden yan zijn bezitting Groot Schuur
aan het Landbouwgenootschnp afstond.
Heel Tafelberg en raivelspiek votnen den
achtergrond van het taf reel, en het is alles
leven, beweging ©n vooruitgang onder' de
Eaapeche zon.
E. S.
Gemengd Nieuws.
Liefhebbers genoeg
Voor de vacante betrekking van machi
nist aan bet pompstation der gemeente wa
terleiding te Kampen, hebben zich 202
sn'hcihinlen aangemeld
lh' hondenver gif tig mq te Voorst.
Hel secretariaat van d© Nederlandsohe
Veteeuiging tot Bescherming van Dieren
deelt het volgende mede omtrent de veelbe
sproken hondenvoKEiftïgiug te Voorst.
De vergiftiging bad blijkbaar plaats dóór
hel neerleggen van vergiftigd voedsel©eni
ge gevonden resten zijn onderzocht en ble
ken stryeherine te bevatten.
De maiecluiusseor beeft zich in dezen
veel moeite gegeven; naar aanleiding van
'naar voorloopig onderzoek heeft de rechter
commissaris te Zutfen bij verschillende per
sonen huiszoeking gedaan en eenige men
schen gehoord. Resultaten in dien zin, dat
de riador(s) 'word(en) ontdekt, had een en
ando" niet.
Toch is dit alles niet vruchteloos ge
weest, immers na dien tijd is nog slechts
gebleken van liet vermoedelijk op dezelfde
wijze sterven van een hond. Het wordt
waarschijnlijk geacht, dat deze hier of daar
wat vergiftigd voedsel heeft gevonden, dat
nog van vroeger was blijven liggen.
Blijkbaar beeft het onderzoek in ie Ier ge
val afdoende preventief gewerkt.
Het goud ran haul Kritger
Uit Zuid-Afrika wordt via Londen mel
ding gemaakt van de ontdekking van het
goud, dat Paul Kruger bij zijn vlucht naai
de Delagoa-baai en Europa ruim twintig
jaar geleden zou hebben verbolgen, om te
voorkomen, dat het in handen der Engel-
sclien viel. J
Dergelijke berichten duiken telkens in
Engelsche hinden, op. De schat is al ettelijke
malen gevonden. Het is ren denkbeeldige
schat.
Ondank is 's Werelds loon.
De bakker van N„ te Rockanje werd,
toen hij zich met zijn broodwagen huis
waarts begaf, aangehouden door zekeren
S., die liem vroeg of hij mee mocht rijten,
aan welk verzoek van N. voldeed. Goed en
wol gezeten, gaf van S. hem met een
schelp voorwerp onverwachts enkele harde
slagen in het gelaat, waarna bij uit den wa
gen sprong en zich uit de voeten maakte.
De heer van 'N. verloor bet bewustzijn ©n
wei?l door voorbijgangers in de naastbij-
zijnde woning gebracht.
De dader werd opgespoord en bekende.
Minnenijd schijnt de oorzaak te ziji.
lit zijn hemd
Fen potsierlijke geschiedenis speelde zich
dezer dagen voor de rechtbank te Potsdam
af. Toen de arbeider Thiele wegens zwa-
ren diefstal voor 't tribunaat zou gebracht
woulen schreeuwde hij: Alteen in mijn
hemd kom ik voor de rechters. Toen rukte
hij zich de kleeren van het lijf. Alleen in
pantalon en hemd gekleed werd hij naar
de rechtzaal gevoerd, aan de deur waarvan
hij zich ook van zijn pantalon wist te
ontdoen. Hij werd dan ook in zijn hemd
in de zaal gebracht, waar hij zijn veroor-
dee'ing tot lVs jaar tuchthuisstraf kon ver
nemen. 1
De rietmeubslenindudrie
De toestand in de rietmeubelen industrie
te Noordwolde verbetert eenigszins. Er
zijn verschillende werkloozen aan den ar
beid gezel tegen 35 cent pet uur.
Voodgedrvkt.
De arbeider \V. Zaanstra te Siegerswoude
(Fr.) passeerde met zija beide- kinderen
den windmoior van den veehouder V. L'o
beide kindereu gingen even kijken naar den
draaienden moten. In zijn speelsdhbeid
greep de 13 jarige Roelof de as. Zijn klee
ding werd gepakt en woelde om de as dia
den knaap steeds dichter naar zich toe
haalde. De jongen probeerde zich los te
rukken. Het hielp hem niet Da vader,
die op de wanhoopskreten van zijn kind
toesnelde trachtte den motor tot
staan te brengen. Het gelukte hem niet
Toen greep hij naar een scherp voorwerp
sneed en scheurde er de kleer n van detn
knaap mee door, maar toen hij het lichaam
van den knaap had bevrijd, was bet leven
reeds geweken. De vader hield bet ont
zielde lichaam van zijn zoontje in de ar
men. 1
Ongeorganiseerde veenarbeiders
In ©en vergadering van ongeorganiseer
de veenarbeiders te Emmer-Compascuum,
waar plm. 300 personen aanwezig waren,
werd besloten zich aan geen enkele col-I
lectieve overeenkomst gebonden te ach
ten, onverschillig door welken bond of
bonden die werd afgesloten.
Zij wilden vrij slaan, om als het noodig
bleek, in verband met de stijgende levens
middelen- en turfprijzen de noodige actie
te beginnen.
Paling tot tramontsporing.
De machinist welk© te Emrnen 's 1110.0
gens met de locomotief de werkloozen-)
tram ophaalt, is Zaterdagmorgen aan oen
groot ongeluk ontsnapt. Ten dienste van
de te leggen aandebaan aan Hoofd wijk 2
wordt het zand per kipkaraen aangevoerd
nit "Weerdinge. De rails hiervoor gaan daar
waar de tram van het veen naar het ka
naal gaat, dwars over de trambaan. Het
stuk rails 't welk over de baan ligt wordt)
telkens als ex een tram moet passeeren
losgeschroefd en op zij gelegd. Zoo ook
's avonds als de werkzaamheden zijn af-
geloopen. Dit gedeelte rails is nu van Vrij
dag op Zaterdagnacht door baldadig© han
den dwars over de trambaan gelegd, met
de bedoeling natuurlijk meent de Emmer;
Courant om de locomotief met machinist
Le laten verongelukken, want het gaat daar.
ter plaatse als 't ware rakelings langs het
kanaal. Gelukkig is dit schandelijk! plan.
niet gelukt. De locomotief is over het stuk
rails heengegaan en de machinist heeft
misschien in 't geheel niets vernomen,
want na het passeeren der locomotief is
het stuk rails, 't welk geheel was gebogen,
door ©en paar omwonenden, welke door,
het lawaai buiten kwamen, yan1de tram1-
baan verwijderd.
