Schiedamsche Courant,
a
BI
Uit de Tweede Kamer.
DEI NIEUWE ROTTERDAMSOHE HAVENS.
De Tentoonstelling te
Gotenberg.
TWEEDE BLAD
Vrijdag 22 Juni 1923, No. 17310
De motie-Maïchant in zake de salariee-
iring van de leeraren bijl liet middelbaar
en gymnasiaal onderwijs, is, zooals te ver
wachten was, met Rechts tegen Links
ycïvorpen, zij het dan ook, dat Mevr
BronsveldVitringa zich bijl Links voegde,
De heer Dresselhuijs verklaarde namens
'zijne partij, dat hij niet vóór de motie stem
de om de bezuiniging, maai- omdat de re
geiing van de vaste bezoldiging is verla
ten, en een algemeen systeem van uurloon
is ingevoerd. Het was 49 tegen 34.
En toen kregen wijl de interpellatie-Duys
over de Ziekteverzekering in „verband met
do plannen der Regeering tot herziening
der geheele sociale verzekering1. Men zou
deze interpellatie ganschelijk overbodig
kunnen noemen, en dat niet in dien zin,
dat de meeste sociaal-demooratisdhe inter-
peaiaties als op niets uitloopende, nu niet
direct haar reden van bestaan bewezen
hebben, maar als men ze beziet uit het
oogpunt, waaruit eene interpellatie moet
beschouwd worden, n.l. als middel om de
plannen van de Regeering ten opzichte
van hat ©en of ander te ieeren kennen.
Want iedereen weet, wat de Minister in
deze van plan is, hij 'is daarover toch op
2 Mei 1.1. aan den tand gevoeld in de
Eerste Kamer door da he'eren "Wittert van
Hoogaland, Diepenhorst, Siotemaker de
Bruine en Haazevoet. Er bestaat ongerust
heid in de kringen van Rechts, dat men
ïa 1925 vóór de kiezers zaL moeten Reden
mat de schending van de belofte, dat de
Ziekteverzekering zou worden gegeven.
In de Troonrede van "1918 stond, dat
ze zondelc vertxaiging zou wonlen uitge
voerd!. En zoo beleven wij vrijwel een her
haling van 1911, toen de Reclitetttzijdó
steeds zenuwachtiger werd hij het denk
beeld, dat ze den verkiezingsstrijd in zou
moeten gaan met op haar debet, dat de
Invaliditeit»- en Oudeildoms verzekering niet
tot stand! was gekomen. In de Eeirste Ka-
mep sprak die heer WiLtert van Hoogland,
partijgenoot van Monster Aalberse, deze
beteekenisvolle wooirlden, „dat hij tot zijn
leedwezen genoodzaakt was ernstige grie
ven te niten tegen heL beleid van den
Munster van Arbeid1, ten aanzien van de
sociale verzekering, en 'die grieven gol
den diens weifelen in' zake de Ziektever
zekering. De Chris leUjk-IIistorisclie heer
SlotemakeiP de Bruine noemde het een
droeve bladzijde in onze geschiedenis, dat
vijf jaar nadat de belofte in de Troonrede
van 1918 is gegeven, deze nog niet doottS
een Ziekteverzekering is ingelost. Prof-
Diepenhorst van de Vrije Universiteit, sprak
.zooveel vertrouwen uit in Minister Aak
betee, walt het [nakomen van de belofte
betreft, die hij heeft gedaan, dat dit nog
benauwender was- dan openlijk uitgespro
ken wantrouwen, maar maakte zich te
vens tot tolk van de vrees van de anti
revolutionairen, dat de Minister zieih lus
van het verzekeringsstelsel zal maken, zoo-'
dat de arbeider door de eenheidspremie,
die voor rekening van den werkgever zal
komen, niets meer voor welke sociale ver-
zekering ook zal hebben te betalen. "Een
Vrees, die de Clïristelijk-Historischon doe
len, maar men kan hun zoowol als den
antirevolutionairen toeroepen: Von's 1' avez
voulu George Dandiin, doordat ge er toe
medegewerkt hebt om te bepaton, dal do
Invabditeitspremie niet door den arbeider
maar door den werkgever betaald zal wor
den.
•Wie zich de hartroerende verklaringen
van Rechts in 1913" herinnert over het ver
nederende van het Staatspensioen voor
den arbeider, omdat het eene „aaimoesf
■was, e>n het verheffende voor dezen, als hij
fier zou kunnen zeggenIk "heb een pen
noen, doordat ik daarvoor jarenlang pre
mie heb gestort; heeft moeite om niet m
een Homeensch gelach over het gebeurde
tot te barsten. 'Prof. Siotemaker de Bruine
noemde dat in de Eer Me Kamer een kwes
tie van hoeking, en zcide„AI» mijn dienst
bode f250 loon heeft, en een f20 voor
haar wordt geplakt door mij, dan verdient
deze dienstbode f270, waarvan zij f250
ia handen krijgt. Ik wil, dat zij f270 in
handen krijgt en zelf zorgt voor haar ver
betering, het is geen kwestie van geld,
maar van hoeking." Ons wel, maar als
dan de hoogleeraar "daarop pathetisch laat
fvolgen, dat het eene kwestie van volks
kracht is, dat ieder leert voor zichzelf
te staan, moéten wij ons toch ue opmer-
Kng veroorloven, dat dit woordenspel is;
men verkrijgt geene volkskracht door „boe
king," Neen, wie dat wil, moet dan ook
niet opzien tegen het groot© middel, wat
is: den arbeider een loon waarborgen,
"waaruit hij alia voor hem noodige verzeke
ringen zelf zou kunnen befalen, het aan
tem overlatende, of hij! "dat al of niet w|il
doen. Een middel, dat wij beslist afwijzen,
omdat de Staat geen minimum loon mag
vaststellen, en omdat dan de grootte meer
derheid van de arbeiders on,verziekerd zou
blijken. i
Ook de heer Haazevoet drong in de Eer
ste Kameï op den meestert spoed met de
Ziekteverzekering aani, al sauveerde hij
dan ook den. Minister ietwat.
Mi nister Aalberse heeft toen zijn plan-
Den uiteengezet, en getracht de tot hem
'gerichte- verwijten in zake de Ziektever-
dat hij bij de reorganisatie van de sociale
verzekering niet de Ziekteverzekering voor-
Df had laten gaan, maar dat daarvoor twee
tedenen. .waren. (Vooreerst omdat de Inva-
hditeits yerzekering veel belangrijker Voor
Se arbeiders was dan de Ziekteverzekering
tweede omdat hij bij die verzekering
gebonden was aan een termijn, wat bij de
"Aiekteverzèke ring niet het geval Was.
riEn toen hoopte hij, waar hij de heelt}
had! kunnen winnen voor zijn ge-,
^hTk.
Uk
V.'
■Q»iUie,<2» 191» /tock, /Abb®
Zooals aan onze lezers bekend is, werd
in Januari 1922 een overeenkomst aan
gegaan ter behartiging van vederzijdsche
belangen, waarbij voor Rotterdam voorop
stond het verkrijgen van den gtond, die
Schiedam nog had 'aan de Oostzijde der
gemeente aan de rivier de Mans- Rot
terdam wilde daar nieuw© havens en los
plaatsen maken.
(Wij hebben in ons nummer van 16
September 1921 van het Rotteidamscfco
plan een teekening gegeven me' een toe
lichting. Thans is Rotterdam mtu de uit
vjoering van dit plan aangevangen.
Een groot© baggermachine is- reeds bezig
met het weggraven van d-en pant, gevormd
door den oostelijken oever aan de 'öoster
haven ©n de Maas. Men vindt deze purl
op de teofcening 'in het miidden van het
gearceerde gedeelte aan de ri.vi.er.
Bovendien zijn grondwerkers bezig mei
het afgraven van het terrein, liggende tus
schen onze waterleiding en „Werf Gusto"
De afgestoken grond wordt in een kipkar-
ren-trein gebracht naar het Roede Hek,
waar de Nieuwe MaithencsserpoMer moet
worden opgehoogd tot 'kruinhoogte van
Schielands hoogen zeedijk (de Rotterdam-
sehe dijk)'. f
Daarmede zal tevens verdwijnen de boe
zem en het molentje met de boerderij van
Verkade, zooals dit schilderachtig molenije
algemeen hekend is.
De nieuwe w-eg, die langs de „Werf
Gusto" en de 'waterleiding loopt, zal hij
het uitgraven der hlavens verloren gaan,
terwijl daarvoor in de plaats zal komen
een breed© w-eg, loopende van de „Werf
Guste" naar het 'Roode Hek, wjaar hij met
een bocht op den dijk aansluit.
wijzigde Invaliditeitswet, |daL het voor do
Ziektevcfeekerinig ook zoo op rolletjes zou
gaan, maar toen laaiden de verschil!est
we® op. Hij had in Talma's werk geeft
andere "wijziging willen brengen, clan ver-
hooging van het loonpeil, omdat anders
dloof de stijging dier Joonen sinds 1918 de
meeste arbeiders er buiten zouden zijn
gevallen, en maar willen overlaten aan
de particuliere kassen, op welk punt hij
trouwens reed's bjj Talma's wetgeving van
dezen van inzicht verschilde. 'Wel is eï
dooir den aandrang van de Chris telijk-His-
torisdhe in die wet-Talma een artikel geko
men, dat ook uitkeeringen door de vrije
kassen zullen kunnen plaats hebben, maar.
zoo zeaide de heer Aalberse, ieder die op
de piractijk van de Ziekteverziekering eeni-
gen kijk heeft, weet dat daarop bij de gel
dlende wettelijke voorschriften toch geen
kans zou geweest zijn. Maar toen kwam
het vooteieJ-Posthuma-Kuipers. Diat voor
stel was gebaseerd op twee gedachtenten
eerste, dat de geheele verzekering wordt
gedragen door de bedrijfsvereenagimgenmet
in het bes-tuur de helft arbeiders, en dat
voor degenen, die niet georganiseerd zijn,
zou komen een garantiefonds onder be
heer "der bedrrjfsvereenigingen.. Dit plain is
om advies maar den Hoogen Raadl van
Arbeid! gezonden, en deze heeft zich met
27 tegen 10 stemmen met het plan veT-
©etnigdl. En daar zat ik, zei «ie heer A'al-
beirise, wamt lal had1 tegen de bedrijfsver»
eemgingen geen bezwaar, ik kon mij et
niet mee vereenijgea, dat iemand die zich
niet daaribij wild© aansluiten, in een garan
tiefonds werd gestopt, en dan naar de be-
drijfevetreeniging weird gedragen, waaraan
hij weerloos zou zijn overgeleverd.
En toen heb ik getracht mij van een
meerderheid te verzekeren, die mee zou
gaan met een 'Ziekteverzekering, opge
bouwd op het stelsel van de Landbouw-
ongevallenwet, waarhij de bedrijfsvereeni-
gingen de eigenlijke dragjers van de ver
zekering, zullen zijn, en waarbij'' zij, die
zich niet bij de bedrijfsvereeniglngen wil
len aansluiten, bij' den Raad van Arbeid
komen, maar die meerderheid is er niet;
want dan krijg ik de aanhangers' van hel
plan Poslhuma-Knpers, en hen die geer.
tittel of jota van Talma's ziek1 eraekermg
veranderd willen zien, 'gezar. dijk tegen
mij.
Het moge waar zijn, het ontsloeg den
Minister niet van den plicht, omi toiet
een Ziekteverzekering 'te komen, zooals hij
die in- het belang des lands achtte; hij
is niet gebonden door den Hoogen Raad
van. Arbeid, die slechs college van advies
is. En hij staat dus in gebreke, tenzij de
Regeerimg1, en wij begrijpen niet, waarom
ze dat niet gedaan heeft, direct in de
Troonrede van 1922 had medegedeeld, dat
ze haar belofte wam 1918, om de Ziekte
verzekering in te voeren, voorloopig met
het oog op de tijdsomstandigheden terug
main. Wat toch de toestand is. De Mi
nister gebruikte toch in de Eerste Ka
mer als argument tegen zijn belagers, dat
het thans geen lijd is om de industrie
nieuwe lasten op te leggen,3 daar ze voor
de Ziekteverziekering jaarlijkss tgQ "milïioer..
aan premies zou moeten i opbrengen. D©
Minister besteedt nu 'zijn tijd aan een al
gemeene herziening van de sociale wet
geving, waardoor 6 a 7 inillioen zal wor
den bespaard, een nuttig werk zeker. En
als hij ziet, dat hem dit niet gelukt, dan
zal hij zeggen: -nu mogen d© arbeiders
niet langer wachten, "en moet de Ziekte
verzekering aifzonderlijk worden 'ingevoerd.
Sterk was dit alles niet, het w;as niet
het standpunt van 'den mlam, die drijft,
maar van den 'man, die gedreven wordt.
En toen nu in die Tweede Karnen de heeffi
Dfuys hij zijn interpellatie vroeg, warneer
dian tocih wel die algemeen© hetóeming
van de sociale wetgeving bij haan in zou
komen, en of de Minister! het niet beteS
achtte, in het belang van een spoedige
invoering van dte Ziekteverzekering, deizé
van dd algemeen© herziening los te ma
ken, Vroeg hij naar den bekenden weg. En
die Minister verwees hem „dan ook naar
hetgeen hij in de E eis te Kamer over deze
aangelegenheid! had gezegd, er aan toe
voegend©, dat eT sinds dien niets gebeurd
was, diat wijziging in zijn meaning had
gebracht. Het eemge nieuwe, dat wij kre
gen te hooren was, diat hij in drie jaar
gereed1 hoopte te komen, maar dat zeide
al bijzonder weinig, want wie waarborgt
den heea* Aalberse, dat hij in 1926, dat
is na de volgende Kamerverkiezingen, nog
minister zal wezen
Die heeff* Duys was dan ook begrijpelijk
■niet tevreden, en kwam met een motie,
om de Kamer uit te laten opreken dat het
wenschelrjk was de Ziekteverzekering van
de algeheel© herziening los te maken.
Hij bracht daardoor de Rechterzijde in
een moeilijk parket. Vooral ook, omdat
hij, en in dat opzicht is hij ©enig, het
met een gezicht vol vertrouwen uitsprak,
diat al wie aan de Redhteffizijde op des Ziekte
verzekering gesteld waren, de arbeiders af
gevaardigden in de eerste plaats, hunne
stem aan zijn motie zouden geven. De heer
Snoeck Henkemans verheelde het niet, dat
hij den loop de» zaken zeer betreurde;
want dat het hier niet gaat om de invoe
ring van de Ziekteverzekering, maar om
het vertrouwen in het Kabinet, dat zijn
beloften moet nakomen. Die heefr Rutgers
kwam met de aangename opmerking, dat
de Minis ter jiog geen plannen, maar slechts
oogmerken had', en drukte hem op het
hart geen houding aan te nemen, die hem
zou losweirken van die partijen, die hem
steunen. Dton heer Kuiper trachtte den
partijgenoot-minister te helpen, door eraan
te herinneren, dat reeds zeer vele arbei
ders bij de particuliere kassen verzekerd
zijn, en dat zee» vele anderen van dd
ZiekteveSTzekering niets willen weten.
En de heer Smeerde, die ook zeer de ver
traging betreurde, kvierp een groot deel
dejr schuld op de voorstandera van het
plan Posthurna-Kuipefs, tot welke ook vele
sociaaldemocraten behooren.
Maar dat alles nam niet weg, dat men
Voelen en tasten kon, dat de Rechterzijde
niet veel goeds hoopt van de loopende
zaken met het oog op de stembus van
1925. En Mr. Troelstra resumeerde de de
batten zeer juist, toen hij zei dat do po
sitie van den Minister van Arbeid nooit
zoo zwak geweest was als thans, en dat
daardoor de geheele Regeering in moeilijk
heid zou. komen. En inderdaad, er is op-
het gebied van de sociale wetgeving van
een meebuigsverschil tusschen de Recht-
sche partijen gebleken, waaruit uitweg
moeilijk te vinden zal wezen. En dat wordt
niet goedgemaakt door de verwerping van
de motie-Duys met 60 tegen 20 stemmen.
Bij het wetsontwerp „Renteloos Voor
schot aan de Koninklijke Luchtvaart maat
schappij voor Nederland en koloniën, ten
behoeve van het onderhouden van lucht-
dienster, tusschen Nederland en het Bui
tenland", is de heer van Gijn weer eens
als bezuinigings maniak opgetreden. Men
weet, dat die maatschappijl zonder Rijks
subsidie haar werk niet zou kunnen voort-
zetten, wat beteekenen zou, dat wij geen
eigen vlieglijnen meer zouden hebben,
waardoor het tevens het Buitenland geen
van zijne vlieglijnen over ons land zou
kunnen laten ioopen. Daar maalt de heer
van _Gijïi niet orr als het geld maai* in het
laadje blijft. Al die vliegerij was maar naiio
naie trots, maar onze hoogste trots moet
wezen goede financiers te zijn. Van eene
zuinigheid, die de wjjishe.d bedriegt, heeft
da heer van Gijn blijkbaar nog nooit ge-
gehoord.
Maar hij is behoorlijk op zijn plaats ge
zel, eerst d'oor zijn partijgenool Van Rap-
pard'^ di© niet begreep, dat de heer Van
Gijn in de vliegtuigen geen perspectief zag}
voor onzen handel, en dat hij geen oog
had voor het feit, dat als wij onze plaaLa,
in het luchtverkeer hebben verloren, wij
die niet zoo spoedig terugkrijgen. Toen
dtoor den heet* Van der Waarden, die in,
een gToote toekomst van het vliegerwezen
geloofde, en wees op de vorderingen in
ons land in zake do techniek, die, zoa
voegde hij er met een sneer bij, door ieder
een worden geapprecieerd, behalve door
den Minister van Koloniën, die vliegmachi
nes in het Buitenland bestelt. En toen door!
Minis te,r Van Swaay, da© er op wees, dat
het argument van den heer Van Gijn, dat
het Buitenland! ons wel zou helpen, niets
beleekende, omdat het dit slechts zou doen,
zoover het met zijn eigen handelsbelangen,
overeenkomt, en tegen een prijs, diehet
zelf bepaalt. De heer Van Gijn bleef met
9 tegen 61 stemmen in zijn hemd' staan,
en onder die 9 waren natuurlijk Mevr. van
Dorp, Braat en d!s. Kersten.
{Wordt vervolgd).
DE REIS ER HEEN.
(Van een onzer medewerkers).
I.
i Trellablorg, 16 Juni.
Het scihip met de rood,e zicilen, zcoals
het daar staat eufgeibeeld op de talrrke
reclameplaten die in ons lanld op bijna
elk s'fcation en reisbureau, to vinden zijn,
het zal wctticlht menig Hollander op de
gfeidaidht© brengen om dezen zomer een
reiis naar het bij' ons nog zoloi weinig
blakende Zweden te maken.
'Die verbinding met Zweden, met jde
fe'lajd Goieriburg in dit geval, waar jde
Zweden ter oere van het driehonderd jarig
beslaan dier staid alles hebben uitgestald
wat op Zweden lie Rekking heeft, is ,van
ons land uit uitsbakanjcL 'sAvoKnlds acht
uur en nog wat stapt men in Amsterdam
in een naar Hamburg doorgaanden wa
gen van den Berlijnsdxen trein; oveü
Rhciine guat het naar Ösnabirüclk, waar
do wagens voor Hamburg met hun op dit
nachtelijk ujur snurkenden inhoud met
bijna moederlijke zorg cp een ander
spoor gereden wonden en Zonlder schok
ken of stoeten aan een voor Hamburg
bos temde locomotief worden vastge
knoopt Zes uur in den vroegen ochtend
ontsluimert men in Hamburg, heeft daar
twee uur den tijd om op het perron de
stijve leden uit te rekken, waarna Ide
trein voor Sassnitzi met doorgaande wa
gens voor Gatenburg, Kristiarda, Stock
holm en nog veel meer sleden tot in
stappen uitlokt. Gebeuren er geen onge
lukken, dan is men *s middags tusschen
half vijf en vijven in Gotenburg.
Van een van de Hollandsehe haven
steden uit is de reis natuurlijk ook geheel
of gedeeltelijk over zee te maken, doch
voor hen die de wilde baren vreezen is
bovengenoemde reüsiverhfadjng de meest
aanbevelingswaardi ge.
Op de Üoorreis. door Buifctihland zijn er
fwtee steden, idle men gemakkelijk be
zichtigen kan en waarvan het, als men
z© niet kent, jammer is om zonder opont
houd door Ite sporen. D|ie steden zijn
Hamburg en Lübedc
Van Hamburg is vooral de Alstadt, het
oude stadsgedeelte met smalle straatjes
en onregelmatige sprookjesachtig© huizen
met groezelige donkere muren en hoog©
roode daken buitengewoon schilderachtig.
Diat kleine nog overgebleven stukje van
de oude vrije Hanzestad, waar elk huis
een geschiedenis heeft te vertellen, waar
uit eiken steen een Verleden spreekt, is
een bezoek aan Hamburg al waard. Schil
derachtig zijn verÖeï; ook' de enkele, grach
ten met oude pakhuizen er aan; 't doet
hiicr en daar aan het stadsschoen van onze
ibifeen hoofdstad denken. Maar ook helij
Hamburg uit den nieuwe ren tip' heeft bbujwj-
weiken, wjaarop het trotsch kan zijn: piracjh,-
M*
DË. sSct/jÈ
uv
^üii£E.riaaf* Vut! tZoTTlOTOArt ovow Yt, w«A^.£,rt *nrS *Sc^iE.13©/^
fiöT-fK2£yw^
