advertentiën.
Stoombootdiensi
A. TIEMAN.
êim
Bezi I glngl-
NlMietocleMoleianë
Noordvest 13, """EP""-
ROMANTISCHE WERKEN.
„Do KtnderkSoedingi"
Schiedamsche Courant.
Stioiboatdi8isl op Hotlerdaa
A
Chocolaterie „IN DEN MOLEN'
Reclame Kleingoed,
r BelangrijKe mededeel ng.
■CHRONOMETER MERCEDES
t^\ acazyR deVALK
N. Binnenweg 317, ROTTERDAM.
H. J. SCHIMMEL
Uit.de Tweede Kamer.
Een zonderling kiesstelsel.
H.1L Winkeliers 1 I I
Adverteert in de FLO BA 11
Op het ProjectieschermI
Prijs slechts f2.50 p. maand.
De Beste Reclame I I l
««•gdde «asdtykieh*
BMfdkutoori
fcMeda»iMfditnat 39»
Ha.'* 414 «A
••OW
Fijne
Likearen.
Advocaat.
Boeren
jongens.
Wijnen.
H. A. m. ROEL ARTS, te Schiedam
Het KANTOOR van de
is verplaatut van TUINLAAN 60 naar
De Telefoonnummers bljjven 208 en 831.
Schiedamscheweg 24 - Binnenweg 62 - Rotterdam.
7863 20 e. LABOUT.
I^Magazyn „Linker Maasoever", Binnenweg 71, Botterdam, a
Magazijn „MERCURIUS"
Vanaf f 5.per maand
Stipte Greheiiuhondiug
f 12,-» verloopt géén minuut.
G BRÜNOTT, Binnenweg 37,
ROTTERDAM.
Het grootste v. h. Westen.
Rijke toonzalen
Enorme keuze
-TE-
Steeds de nieuwste stijlen
Post-Oclavo. - Achttien deelen.
De Eerste Dag eens nieuwen Levens
Een Baagsche Joffer
Mary Hollis. Twee Deelen
Heneraal Bonaparte en zijn tijd
Mylady Carlisle. Twee Deelen
De Yooravond der Revolutie
8injenr Semeyns. Twee Deelen.
De Kapiteinvan deLijfgarde.Twee Deelen
Twee Vrienden
Uit verleden en Heden (Herinneringen)
Het gezin van Baas van Ommereu
Sproken en Vertellingen
Verzoend. Twee Deelen
k f 2.50
o
5.
4.90
5.—
4.50
2,
gever
Verkrijgbaar bij alle Boekhandelaren of bij den Uit-
r H. A. M. RÜKLANTS, te Schiedam.
TWEEDE BLAD
Vrijdag 29 Juni 1923, Bo. 17316
BIMENLAXD.
ffordtdoorDBIZENOENgeleaen
bi38 12
-UO 10
ffieepbaotdknst, «ieeperij, Wachtin-
M, &ansporto*«r»*m«. inklarea, op-
3uT« ta bewerkaa van goederen.
Opelagraimt* toot 3000 te* altijd bo-
■diiabaar. Kaam tnuuportea tonder
werjdirannde kennisgeving. 2383 SO
e' BtLLUEE TARIEVEN.
LJ
Het «bied. waarop wel het meest te bezuinigen rait. I* de kleeding
uwer kinderen. Immer* aan de hand van het ideale Maandblad;
kan Iedere huismoeder alle kleeren voor baar kinderen ver
vaardigen. Daartoe biedt „DE KINDERKLEEDINO" maandelijks:
jm Tai van modellen vort boven- en onderkleederen, voor meisjes
en jongens, vanaf de geboorte tot resp. 18 en 16 jaar;
2*. Een knippatroon, waarop 30 dezer modellen voorkomen;
3Een omslag met 4 d 5 modeüen in 4 kleurendruk, waar
van de geknipte patronen in versch. maten verkrijgbaar zqn.
Eb dit alles voor slechts f 0.80 per kwartaal en f 0.36 per los nummer.
Qeei U dus nog heden op als abonné bij uw Boekhandelaar» waar
ook de verschenen nummers verkrijgbaar zijn, of bij den Uitgever
BINNEN- en BUTEENIANDSCHE BONBONS.
Specialiteit In BCMBOONEN, IS cent per ons.
Het Heeren- en Dame* H*d«-ArHkeEe»iit*s*iQ*,
Binnenweg71, Botterdam, z 1 WEBKNSOPHhEPIJlH [J
alle voorrange goerten-n ver bewedt-n fabriekmprtfeen uit-er- I
koopen, oa. Hcrke d i«ifskous.ea 24 cent, l.eereesokkeu 29 et omn". I
zware dam»sh-m leu 98 cmt, ent. enz. 92'9 20 I
OPFfcRT 158 ROTTE BI) AH
leveren wl]
- Heeren- en Oamesrijwielen,
Vloerzeilen, Karpetten, Meubelen,
Bedden, Kinderwagens, Gordijnen,
Heeren- en Dameskleeding, enz.
f-5"'2 40
K.tUa it>
M») O
lag.
5»
M
7, >5
55 55
57 55
5* 55
55 5 5
55 55
n 55
55 55
55 51
2.
4.50
Geb.
f 3.75
„3.25
r 7.50
„3.25
„7.50
3.15
750
.,7.'
„3.25
3.25
3.25
„3.25
7.
DKR
¥r. is. gelukkig v.eer een postj'e te boeken,
dat eene bezuiniging geeft op de defensie-
uitgaven. D>e diensttijd, zal in het Vervolg
voor de cavalerie 15 inplaats van 18 maan
den zijn. Men mag zich afvragen, waar
voor de regeering het noodig vond, dit
bij wetsontwerp te regelen, daar de wet
zegt, dat die „tenhoogste" achttien maan
den za. zijn. Maar wie de geschiedenis van
die twee maanden kent, weet tevens, dat
daaraan, met eik taalkundig „begrip in
strijd, de beleekenis is gegeven van „om
en nabij-''. De Minister verklaarde, dat hij
de zaak bij wetsontwerp regeide uit defe
rentie voor de Volksvertegenwoordiging,
opdat bij belangrijke verschillen, die zich
zonden voordoen ten aanzien van den
oefentijd deze daarvan te voren volledig
zou kennis nemen, en haar oordeel daar
over zou kunnen uitspreken. De heer K.
ter Laan merkte toen ter snede op, dat
daarmee dan ook voorgoed vastgelelegd
«as, dat de opeenvolgende ministers geene
wijziging in den duur van den oefeniagstijd
móchten brengen, zonder de Staten-Gene-
raat 'daarin te kennen. 'En wij vermoeden,
dat Kij het alleen wil om te u-eletten, dat
die oeteningstijd ooit weer verlengd wordt,
tegen verkorting heeft hij geen bezwaar.
Hij kwam dan ook met een amendement
om van de 15 maanden, 12 maanden te
maken. Het werd tot onzen spijt door den
Minister van Oorlog onaannemelijk ver
klaard, en daarmee was het lot'daarvan
beslist, het haalde alleen de stemmen van
de SJD.A.P., de Vrijzinnig-Democraten, en
de Piattelandspartij. de Communisten von
den het niet de moeite waard voor een
amendement, dat vermindering van mili
taire lasten beoogt, ter vergadering te ko
men. Of misschien vinden ze het een
beetje veel in Nederland op vermindering
,yar, die Jasten aan te dringen, waar deze
in de Sovjet republiek tot duizeling wek
kende hoogte zijn opgevoerd.
V ij betreuren de verwerping van het
amendement, omdat wij allen vertrouwen
in het o n v e r m ijd e 1 ij k e van zooveel tijd
diens! reeds tang absoluut hebben verlo
ren, De oorlog heeft mannen als Thomson
en Fabius, die aLtijd gestreden hebben
voor korteren diensttijd geheeL in het gelijk
gesteld. Toen heeft men zoowel voor de
onbereden als voor do bereden wapens
goed geoefende manschappen in veel kor
ter tijd gekweekt dan daar tegenwoordig
voor staat, 'tis maar de vraag, hoe men
oefent.
En toen is de Kamer aan de behande
ling van de militaire pensioenwetten ge
gaan. Eerst had' verleden week bij. de re.
geiing van werkzaamheden de heer K.
ter' Laan zich hevig verzet tegen dte behan
deling, op grond, dat de Memorie van
Antwoord' zoo laat was ingekomen, dat het
hem niet mogelijk was geweest met belang
hebbenden te confereeren over in te die:
oen amendementen. Wij moeten eerlijk zeg-
gen, dat wij dezen grief niet verstaan. Zoo-
dtea toch een wetsontwerp er is, kunnen
belanghebbenden dit bestudeeren en zicb
over uitspreken. In het Vborioopig Ver
slag kunnen hunne vvenschen naar voren
worden gebracht, en voorioo-pig in amen
-dementen neergelegd, die men indient als
de Minister niet, en 'niet indient, als
hij wé! aan de geopperde bezwaren tege
moet wil komen. En van het oen noch het
ander blijkt in de Memorie van Antwoord.
Daarnaast moet het ons van het hart, Jat
wij de meer en meer toenemende gewoon
te, om met belanghebbenden over amen
dementen te confereeren, alles behalve
goed' vinden. Er is natuurlijk niet hel
minste bezwaar tegen, dat een Kamerlid
met de belanghebbenden spreekt; het is
zelfs' uitmuntend, dat hij de zaak van twee
kanten hoort, maar hij houde ook in zoo
verre zijn positie van Kamerlid' zuiver en
zelfstandig, dat niemand dan zijn dubgr;
noot en er van op de hoogte zijn, of hij
amendementen wil indienen en zoo ja,
welke.
Wij hebben eerst gehad! de Weduwen
wet, waarin de wjjzigingein en aanvui'in-
gen in hoofdizaak uitvloeisel zijn van de
invoering van een wachtgeldregeling voor
de militairen van de landmacht, die „af.
vloeien", zooals het nieuwste woord' voor
uit den dienst gezet worden, heet En
voor zooveel mogelijk komen de wijzigingen
overeen met de overeenkomstig® voorschrif
(en van de Pensioenwet 1922. Bij. dit wels
ontwerp wordt niet aan bestaande rechten
getornd'.
Bij Pensioenwetten is altijd'een hardheid,
echter een onvermijdelijke hardheid, en
deze is: het vaststellen van den datum'
van de inwerkingtreding. Toen b.v. in 1909
het weduwe-pensioen zoovee! is verbeterd,
gold' dat natuurlijk niet voor haar, die vóór
de aanneming van de wet weduwe waren
Daarom' heeft de heer K. ter Laan een
motie ingediend, om den gepensioneerden
van vóór .1909, en de militaire weduwen
van het verhoogde pensioen te doen ge
nieten. Maar de Regeering vreesde, dat dit
te veel in de papieren zou loopen, en dorst
den spïong niet aan, en zoo werd do
motie met 47 tegen "26 stemmen verwor
pen. De heer Ter Laan heeft verder bij
amendement gepoogd ook weduwen pen
sioen te krijgen voor de weduwe van den
militair, die in het huwelijk trad, nadat
hij op wachtgeld gesteld is. Maar de Ka
mer heeft dat met recht verworpen; den
militair, die op wachtgeld gesteld is, keert
nooit meer in den militairen dienst terug,
en moet dus alle rechten behouden, die
uit zijn, militairen dienst voortspruiten, maar
meer ook niet. En do "Wed uwen wet is zon
der hoofdelijke stemming aangenomen.
.Bij de Pensioenwetten is er heel wad
aandacht gewijd aan de armelijke pen
sioenen van hen, die sinds jaren zijn ge
pensioneerd. De heer ter Hall trad. als
warme verdediger voor de belangen van
deze bekalgenswaardigen op, die in den
Haag herhaaldelijk hébben gemanifesteerd,
en het medelijden van duizenden hebben
opgewekt. Er zijn weduwenpensioentjes van
nog geen f3 in de week en terwijl een
luitenant ter zee van voor 1919 slechte
f 1300 pensioen heeft, zal een matroos vol
gens de nieuwe regeling f1664 hebben.
De beer ter Hall stelde een mode, voor,
om een commissie van Advies te benoemen,
die deze zaak onder de oogen zou zien
in contact met de organisaties der belang
hebbenden. Maar de Minister vreesde van
een dergelijke commissie vertraging, en ver
wachtte meer heil in deze van de mede
werking van de vereen.'gingen „Ons Leger"
en „Onze Vloot", met welke hij zich reeds
in verbinding had gestekt. En zoo werd
de motie met 52 tegen. 29 stemmen ver
worpen. -
De wijze, waarop de afvloeiing plaats
heeft, is van dien aard geweest, dat ze
groole ontstemming onder de officieren en
onderofficieren heeft gewekt. Natuurlijk
moet een belangrijk aantal den dienst uit;
wij kunnen en moge» na'uurlijk niet op
mobilisatievcet voortleven. Maar de R -g -e-
ring had een vaste lijn moeten weten te
trekken, en dp personen intact moeten
laten, en slechts voorwaarden stellen, die
voor allen golden, en die zouden beslis
sen, of men tot hen behoorde, die er i it
moesten, of - tot hen, die er in hieven.
In plaats daarvan hebben wij gekregen
de beruchte lijsten. A, B en 'C. Op dc
eerste stonden de allerbesóen, die men
dus voor het leger behield, op lijst B
de iets minder uitblinkenden die dus peltte
gedeeltelijk afvloeiden, en op lijst C de
minst geschikten, die dus de aangename
boodschap kregen, dat op hun dienst niet
langer prijs werd gesteld. Wie weet, be
zeer de bevordering bij keuze in bet leger
altijd in niet geringe mate beïnvloed
geweest door begunstiging en intrige, kan
begrijpen, boe de knoeierij bij het va t-
stellen van de lijsten hoogtij heeft ge
vierd.
En behalve dat de men scire n van lijst C
nu bij sollicitatie naar eene betrekking in
het burgerlijke met het brandmerk aanko
men, dat hunne dienstpraestatie in de bo-
betrekbing, waaraan zij oorspronkelijk hun-
ne liefde hadden verpand, minderwaardig
is geweest, wordt de zaak nog door twee
erlei voor her» verzwaard. Ten eerste door
het feit. dat zij absoluut onbekend blijven
met de reden, die geleid hebben tot hunne
plaatsing op de lijst der minderwaardiger,
ten tweede door de liefelijk militairistische
wijze, waarop zij van hun ontslag kennis
krijgen. Zoo is het b.v. gebeurd, dat een
offici.er, die op eene vergadering kwam
als vertegenwoordige.r V-a.n d.e.n
Minister van Oorlog, bij zijn thuis
komst verrast werd, met de telegrafische
mededeeiing dat hij ontslagen was. Men
zou zoo rel-- onmogelijk wanen, maar in het
leger is alles mogelijk, en de Minister van
öi rlnc irachtte dit wezenlijk nog goed
te praten. De heer Dresselhuijs kwam dan
ook met de zeer gerechtvaardigde motie,
dat de ontslagenen mededeeling zouden
krijgen van de motieven, die tot hunne
plaatsing op lijst C, hadden geleid, maar
deze werd verworpen met Rechts tegen
Links, en hetzelfde lot viel ten deel aan
de motie-Ter Hall. ten behoeve van üe_ge-
pensionr eerden van voor 1919.
Een amendement van de Commissie van
Rapporteurs, om te bepalen dat van de
militairen een \aarlijkscho bijdrage kan ge
vorderd worden van ten .hoogste 3 procent
is door de Regeering 'overgenomen.
Het wetsontwerp voor. de landmacht is
ten slotte aangenomen met 52 tegen 24
stemmen. Vóór de Rechterzijde en de Vrij-
heidshor.ders op den heer Ter Hall na.
Toen is ook zonder hoofdelijke stemming
het wetsontwerp voor de zeemacht aan
genomen, waarbij de nieuwe bepaling, dat
de pensioensleeftijd voor de rangen bo
ven korporaal met 5 jaar is verhoogd; zoo
dat niet pensioengerechtigd zijn bij ontslag
aanvrage officieren beneden 55 en onder
officieren beneden 50 jaar. Ook dit ont
werp is zonder hoofdelijke stemming aan
genomen. Bij hel evenzeer goedgekeurde
ontwerpPensioenwet reserve-personeel
landmacht en marine-reserve, is een amen
dement Tilanus-Duymae? van Twist, aan
genomen, waardoor niet alleen de "onder.
officieren, m tar ook de officieten. met mate den indruk van aMeeu een middel
name de iandweerlLlr.Vtscomruandaateni 1 te zijn voor hem otn in It dié de macht in
die geacht kunnen werden in werkeijj- handen te hojden.
keil oi-enst te zijn geweest, pensioenzc.
rcchligd zulten worden.
En hel welsontweip uisvoering van art.
97 van den Grond wel, io zonder L >ofdm
lijke stemming goedgekeurd.
(TVordt vervolgd,)
een toevallige stemming
andere
De meikwaiixdigste Europeaan va:i dezen
tijd, Mussolini, heeft ons verrast met een
nieuw kiessleliel. Het is een. interessante
daad, alleen ui omdat iiij van Mussolini
komt, doch dan ook, oind.at met ons hui
dig kiesstelsel op eenige verharde jiolit ci
na, niemand tevreden is.
j Inderdaad het evenredig i.i ssleLsd,
gelijk wij da: tegenwoordig ondeigann, is
wel een complete inidukking en de ianLte
poging om het (voor die leiders en da par
tij-fanatici) 'nog w.eer te verbeteren, heeft
het slechter nog gemaakt dan het al was.
Of is niet buitengewoon mal, d.e ervaring
•bij de gemeen'.erauds\eikiezingen te Gro
j ningen, dat degene, die bij een partij van
'de vooikeurs.emmen (buit n di bcidi iijst
.aanvoerden,) ongeveer de helft k:ecg, toe li
de vlag mo3si strijken voor i-mund die 12
1 ooikeursteinmen hal gekregen, d ch doo:
op de een of
ïdesverc-e riigi n gs v erguderig; e:n
plaats boven dezen voorkeurstemmen krij
ger was gezet?
Do-Mi ook afgezien v.ui dit d.-ta 1, is hel
huidige evenredige kiesrecht een misluk
king, beter nog: een humbug, een middel
tot bedrog. Ouder den schijn van angst
vallig te waken, dal iedere stem tot haar
recht komt, neemt het van ons aller stem
SO pet. af en geeft dat aan groote en kleine
„leiders", zoodot het resultaat is, dat geen
stemmende kiezer meer weet wat hij do-et,
en op den gang van zaken absoluut geen
invloed meer heeft.
Erger intusseben schijnt het oas nog,
dat wij met dit stelsel eigenlijk het geheels
parlementaire systeem hebben aangetast.
Immers dat systeem berust toch voor een
belangrijk deel pp de regeeringsveram-
lijkheid van een minderheid. Men wil
daarmee den regeerders zelve vrijheid geven
voor hun daden, doch hen dan ook yer-
aniwoonielijk stellen voor die daen. En
de oppositie wordt gedwongen tot opbou
wende cridek en tot het blijven binnen
zekere grenzen, omdat ook zij veelal regee-
ringsverantwoordelijkhei.l heeft gehad.
Welnu het evenredig kiesstelsel gaat
zoo hard mogelijk tegen dit gezonde meer-
derheidsstelsei in cn leidt tot gekonkel
en gemis aan verantwoordelijkheid, gc Ijk
speciaal hij de gemeentebesturen der-groote
steden overvloedig blijkt
Het schijnt ons nu de verdienste van Mus
solini, dat »j deze groote fout van het
evenredig kiesstelsel goed heeft ingezien.
Hier zit hem de kwaal en als daar het
mes niet wordt ingezet, 'komen wij nooit
uit het taktische gek' -nke!, dat hei. even
redig kiesrecht zoo enorm in de hand
heeft gewerkt
Doch wat Mussolini ens daarvoor in de
plaats wil geven, sdiijrt ons aller-, aller
minst een verbetering en maakt in hooge
De fascisten willen lyj de verkiezingen
vier partijen laten vochten, om do macht.
En degeen van haar, di© het tri ft en meer
dan een vierde van de uiigeb 'aclfte stem
men krijgt, wordt als nationate meerder
heidspartij aangewezen, en krijgt voor 5
jaar twee dorden van het aantal Kamer-
Zetels.
De grondgedachte scliijnt oas, al» cri-
üek althans op het huid.ge stelsel, just:
de verkiezingen zijn bedoeld om aan het
land een regcering te geven, dio tot regee-
ren in s'aat is. Doch do wijze waarop die
gedachte hier is uitgewerkt, is zoo wille
keurig, verbreek» zoo al.e contact tusschen
regeering en kiezer, geeft zoo'n ontzag
lijke macht in handen der partijbonzen,
dat wij deze hervorming zeker geen voor-
ui,gang vinden t ger.over het hu.dige stel
sel. Neen, dan is hel EngeLche syseem,
zelfs met de driehoeks vei ki ez.'ngen, heel,
heel veel beier, dan dit kuns'mabge ge
drocht, dat wel bewijs', dat de cri iak ge
makkelijker Ls dan de kunst.
Opnieuw blijkt dau bovendien hie.u't,
dat het fascisme toch wel ale.n voor Ita
lië een ding \au belang is eu dat deze
partij veel meer het reiul.aat is van toe
vallige inadiïbgroepeering, dan van een
welbewuste- poging, om de ontwikkeling
van den staat naar vaste beginselen in
nieuwe banen le leiden.
Onze Kamerleden.
Naar wij vernemen heeft de heer A. J. A.
Giiissen de R.K.Statendub van Zuid-Hoi-
land medegedeeld, dat hij met het oog op
zijnen vergevorderden leeftijd, zijn mandaat
ais Ferste Kamerlid niet wenscht vernieuwd
te zien.
l'e A. Jt. W. BToeristenbond voor Neder
land, een Instelling van Algemeen Nnt.
(Vervolg).
In het belang van de volksgezondheid
ijverde de Bord reeds jaren geleden vooM
de siofbestrijding, zoowei door proeven te
nemen en demonstraties te houden mek
slofbindende middelen, als Westrumit enf
ehiooital-cium, als met het te-rert dór we.
gen en bet verwerken van teer in het
wpgenmaleiiaal.
Md het toenemende sneivterkeu- in do
laa'ste jaren vóór den wereldoorlog hoeft
mc-n op tal van wegen de zegeningen van
de stof vrijheid kunnen genieten, in tegen 1
stelüng met nog zoovele an de te, zelfs
groote verkeei-swegen, welke nog steeds do
oude weg bedekking hebben en bij zei fa
zeer matig snelverkeer wolken van stol
opwerpen, waarvan zoowel de w-eggebmh
kers als de aanwonendea den grooten last!
en de onaangename gewaarwordingen on
dervinden.
Verbetering van wegen, bet-er onderbond
er» daardoor grootere duurzaamheid, ma-,
km-een groot dteei uit van de werkzaam!
hedd van den Bond. Voortdurend is onze
egen-Pommissie in actie, om, waar hei
noodig is op verbetering van het wegen
net aan te dringen, aanleg van nieuwd
wegen te bevorderen en op beter onder
houd der bestaande wegen aan te dringeift
I'iordoor bevordert de Bond niet alleen
hei belang der toeristen, maar nog in veel
grootere mate het belang van allen, di®