Schiedamsche Courant
F otogralie.
TWEEDE BLAD
Vrijdag 25 Juli 1924, So. 17644
n.
Die gevoelige laag wordt aangebracht op
een glasplaat, pi pp een celluloid p laait.
In het eerste geval spreekt men van ge
voelige plaat, in het tweede van film.
Van de platen, zoowel als-van de films,
bestaan weer verschillende scouten.
In platen onderscheidt men:
Hpogstgevoelig .ultra rapidl.
Hooggavoelig (extra rapid;.
Klemgevoelig "(orchochromatisch)
Lichtkrimpvrij (anifi-halo).
Verder zijn er nog de autochromatisché
platen voor fotografie in kleuren enRoent-
gemplaten voor X-stralen opnamen.
Ik zal hier voorloópig de vier eerst
genoemde soorten bespreken.
Dp ultra" rapid platen woorden gebruikt
in verbinding .piet grooile openingen eu
snelwerkende (sluiters, voor opnamen van
bewegende voorwerpen, voor sporlfotogra-
fie, journalistieke en wetenschappelijke
fotografie.
Zij hebben, vergeleken bij de andere
soorten, dit nadeel, dat zij een grovere
„korrel" hebben, dus niet de fijne nuan
ceeringen vertoonen van de andere soor
ten.
Die naam „extra rapid" of „hooiggevoc-
lig" ïs een beetje hoogdravend, alle nor-
maalsnelle platen vallen in deze catego
rie. Het zijn de meest voorkomende pla.en.
Voor artistieke foto's, en voor opnamen
van bloemen, schilderijen, costuums enzoo-
voort, zijn de kleurgevoelige platen.
De kwestie is namelijk, dat niet alle
kleuren gelijkelijk op do gevoelige laag
inwerken.
De violette stralen werken het meest in,
dan volgen de blauwe, daarna de groene,
dan de gele en eindelijk de roode, die
geen (scheikundige omzetting van de zil
verzouten te weeg brengen. Dit heeft biet
onaangename gevolg;, dat, Vaaneer u een
groen vaasje fotografeert, met een roodo
roos erin en een blauVe korenbloem, op
uw kiek een grijs vaasje, met een pik
zwarte roos, en een witi© korenbloem te
voorschijn komt.
In de tijden, loen ik mij van deze za
ken 'nog niet zoo goed rekenschap gaf,
kiekte ik eens een glazen vaasje, met licht
blauwe hloiemen, tegen een witten ach
tergrond; het resultaat was, dat er hijina
nieits te zien viel.
De ortbocbroimatische p-la'.en geven de
kleuren hun juiste waarde, of liever, Kun
juiste, onderlinge verhouding.
De korenbloem zal niet wit worden, en
de roos niet zwart.
De anti-halo platen Keffen de halo na
tuurlijk op. Zij zijn voor kieken van sterke
contrasten tussehen licht en danken Bij
de gewone platen veroorzaken deze con
trasten namelijk een lichtkring, doordat
het scherpe licht door de gevoelige laag
dringt en tegen de achterzijde van de
glasplaat wordt terug gekaatst. H,et terug
gekaatste licht Werkt natuurlijk evengoed
in op de gevoelige laag en veroorzaakt
zoo den halo.
In geringe mate werken aan de' lialo-
vomming nog mee de verstrooiing van het
licht in de gevoelige laag zelf, en de terug
kaatsing tegen de voorzijde van de glas
plaat. In de praktijk wordt alleen de eer
ste oorzaak weggenomen, door een bizon-
dere bekleeding van de achterzijde, of
een speciale glassoort .(fsolarpilaait).
Ex bestaan tallooze merken van platen,
de bekendste wil ik hier opnoemen.
Fransohe platen Lumière. BelgiscjheGe-
vaert. Engelsche: Wellington en Gom. Dujt-
sche: Agfa, JIauff, Jen, Bayer, Kraft und
Slrendel, Lamberg.
Er hbstaan ook platen Zonder merk,
deze zijn zeer goedkoop^ Indien gijl u erger
nis w|i]t besparen, koop zo dan niet Ze
gejvien vale negatieven en hebben. v|e!e
„naaldenoogen", d. wl. Z. de gevoelige laag
heeft gaatjes
Het moet voor een 'jongmensch zeer
onaangenaam zijn, wanneer tengevolge van
dieze naaldenoogen het gezicht van zijn
meisje een zwarte stip vertoont, alsof zij
op hinderlijken trant met inkt had1 ge
speeld.
Daar de platen gevoelig zijn. voor licht,
inoefen, ze in het donker in de chassis
Wjorden gedaan. De chassis zïjln kleine,
lichtdichte blikken (doosjes waarmee de
plaat in het toestel wordt gebracht. Daar
om dimt ieder fotograaf zich een donkere
kamer aan te schaffen. De meeste donkere
kamers zijn geen kamers maar kastön,
daar niiet ieder in zijn huis een heele
kamer kan missen, maar in den regel
wel een groote kast.
Ik heibi mij eens in mijn leven'-behol
pen, door mij gekleed te bod te hegeven,
en in de beschermende duisternis van
de Idtekens mijn chassis te laden. Dit is
eVemvel een experiment, dat met tot lier-
haling uitlokt. Wanneer ge dus een ka
mertje over hebt, mioet bet venster worden
afgesloten en de reten, die de deur ver
toont, eveneens, door een gordijn van
zware stof ervoor te hangen. Het is nood
zakelijk' minstens een kwhrtier in deze
kamer te blijven, om oVtextuiigd te zijn,
dat werkelijk géén enkel lichtstraaltje meer
naar binnen dringt Ih 1de eerste vijf mi
nuten ontdekt gij niets, hoe langer gij er
vertoeft, des1 te groofer Wjoffldt uw wan
hoop, daar telkens niehwie lichtspLeetjes
zichtbaar Wérden.
Het is aan te bevelen, uj dit kwartier
van xooken te ontbonden, wanneer ten
minste de kamer niet ru(üm is; de atmos
feer in een kast, die een kwartier gesleten
is, ïs toch al bbnau|\vd genoeg, zonder dat
er gerookt wordt .Wanneer geen kast be
schikbaar is, kan 's avonds iedere wille
keurige kamer Worden gebruikt," wanneer
ten minste de gordijnen .zwaar genoeg zijn,
opi het weinige' liclit, dat buiten toch
altijd is en eventueel het licht -van straat
lantaarns buiten te sluiten.
namelijk het feit dat onscherpten kunnen!men ziet dat onder die 24 ook bebooren
optreden, doordat de films niet geheel vlak] België, Oostenrijk, Spanje, Tsjecho-Siova-
liggen. Het is daarom raadzaam geen films
te gebruiken voor grootere formaten dan
9 X 12.
Verder, de geringere duurzaamheid.
Gp iedere filmverpakking zult u een da
tum vinden, voor welke de film te gebrul
Draai de deur op slot, opdat niet een j ;s. dien datum neemt de gevoelig-
van uwl huisgenooten deze met de beste fheid langzaam af, de film wordt ten slotte
bedoelingen opent en zoodoende het gang-'onbruikbaar.
licht vrijen toegang tot uWj donkere kamer Ook is het noodzakelijk zoo snel mogelijk
verschaft, en ©en dozijn platen vernielt. 11121 de opname de film te ontwikkelen, daar
Daar tot ro»do licht U tartt op do .tfft•.HStiSbtï!?' '*H"d
gevoelig© plaat, kan de donkere kamer
hiermee worden verlicht
Het meest vierbreid is nog altijd de
petroleumlamp, die een donkerrood glas
heeft, en verder zoo is geconstrueerd, dat
geen. wit jicht ergens door kan lekken.
Dikwijls zijn a'e zoo jgemaakt, dat onder
het roode glas nog een wit is. Het roode
kan dan met een hefboom Worden opge
licht
Electrisqh licht is natuurlijk het gemak
kelijkst Er bestaan roode Lampjes, maar
ook roode kappen voor gewone lampen,
die het voordeel hebben, dat men door
'wegklappen van deze kap wit licht heeft
Verder zijn er nog eenvoudige lantaarn-
tjes voor kaarsen, of waxinelickt, met
een rood venster. Deze ziju erg goedkoop,
maar vertoonen dikwijls lekken.
Gaslampen zijln ook voor rood licht gecon
strueerd.
En éindelijk bestaan nog roode lampjes
voor zaklantaarns, die wel de allereenvou
digste zijln. Het is raadzaam steeds een re
serve-batterijtje bij de hand te hebben, op
dat niet het onaangename feit vo'orkomt,
dat op een gegeven oogenblik het licht
ontbreekt.
De platen zijln verpakt in cartonncn doo-
zen van oen dozijn. DeZe doozen kunnen
alleen bij rood licht worden geopend en
moeten in de donkere kamer weiden be
waart. 1
De platen zijn dan nog gewikkeld^ ia
zwart papier. Man neemt ze u.t de verpak
king, zoodanig dat de gevoelige laag niet
nvet de vingers wordt aangeraakt, daar deze
aanraking gevaar voor vlekken, oplevert.
Dian moet men lichtjes met een zachten
kwast over do gevoelige laag gaan, om
eventueel stof te verwijderen, en daarna
moeten de platen met de gevoelig? laag
naar boven in de chassis worden gelegd.
Hierop is vooral te letten.
Het is raadzaam met de platen niet al te
dicht bij de roode lamp te komen, omdat
het roode licht toch nog eenige inwerking
vertoont.
Die kant van de gevoelige laag is van de
glaskant te onderscheiden, doordat zij mat
is eii de glaszijde glanzend.
lil geval van twijfel kan men met een
vochtigen vinger even over denhoek van de
plaat wrijven, de laagzijde voelt dan kié-
vei'g aan
Men sluit nu de chassis, doet de overige
platen Weer in het zwarte papder in de doos
en kan weer wit licht toelaten.
Bij de moderne films is liet gebruik van
een donkere kamer overbodig geworden.
Daar dit velen een groot voordeel lijkt, wil
ik hier even de films en hun voor- en na-
ilcmen tegenover de platen bespreken.
De films worden gebruikt als vlak films
f'die geheel als platen worden behandeld en
dus hier buiten beschouwing blijven), film-
packs en rolfilms.
Zij bestaan uit een celluloid laagje van
0.1 tot 0.12 millimeter dik dat wordt afge
schaafd van een blok celluloid, of wordt
gegoten. De gietmethode wordt het meest
toegepast.
Op jdit laagje wordt dan de gevoelige laag
gegoten.
De (rolfilms zijn reepen, die de breedte
hebben (van de kortste afmeting van het
formaat, en een lengte, die overeenkomt
met zes maal de grootste afmeting van het
formaat. Deze reep is bevestigd op een
langere reep zwart papier. Papier en film
zijn samen op een houten spoel gewjonden.
Men kan nu bijl daglicht de spoel in de
carnora brengen na behandeling der zes
opnamen bij daglicht weer emit nemen, en
een nieuwen spoel inbrengen, en is dus
volledig onafhankelijk van de donk'ere ka
mer.
Hot nadeel van films is de onmogelijkheid
orn in ta stellen, een nadeel, dat te zwaar
der gaat wegen, naarmate men meer vor
dert in de edele kunst van het foto-
gxafC'Cren.
De filmpacks voorz.en hierin. D|it zijn
twaalf .blaadjes,- die in grootte overeenko
men met het betreffende formaat en sa
men in een lichtdichte cartonnen verpak
king zitten.
Iedere film is aan een reep papier be
vestigd, die uit de verpakking steekt.
Na het belichten van de film trekt men
aan dit uitstekende einde, haalt zoodoenue
de film onder een tusscbenstihot door naar
de achterste helft der verpipkking, zioodat
de nieuwe film klaar is voor opname.
Het uitstekende eind wordt dan afge
scheurd. i
merkbaar in kracht achteruiter gaat
Verder komen op filmpacks dikwijls dun
ne strepen voor, 'die ais telegraafdraden
over de heele lengte van de film loopen,
deze zijn h'et gevolg van schuren langs den
rand in het fiïmpach of van ingedrongen
stofdeeltjes.
In geen. geval mogen daarom de films
ruw worden doorgetrokken.
Dat ruwe doortrekken kan ook' nog het
gevolg hebben, dat door de Wrijving van' de
films tegen elkaar of tegen het papier elec-
trische ladingen worden teweeggebracht, die
daarna hun ontlading zichtbaar maken door
zw.arte figjutnen in h'et negatief, die in grootte
varieeren tussehen enkele millimeters en
het geheele formaat.
Alle films, waarmee ik kennis heb ge
maakt, zijn goed, maar nooit zoo goed als
de beste platen. Zsj heeten alle anti-halo,
en zijtn dit ook werkelijk', zjij heeten alle
ortbochromatisch ©n zijn dit allen eenigcr-
mate, zij heeten ale liiet kruffiend en krul
len allemaal. Die bekendste merken zijn:
Kodak, Agfa, Imperial, Eastman en Bayer.
(Wordt vervolgd
BINNENLAND.
Hr. Ms, Hetmskerek,
Blijkens hij het departement van Marine
ontvangen telegram, is Hr. Ms. „Heems
berk", onder commando ran Kapitoin-L'ui-
lienant PI. A. Telders, den 23e dezer te
Bengen aangekomen.
Verkiezing Tweede Kamer.
Het Centraal stembureau heeft in de
acature-Hugenboltz benoemd vcrkiaaitd tot
lid van de Tweede Kamer der Statcn-Ge-
neraal den heer J. J. Reynders, te Utrecht.
Zoioals men zich herinneren zal werden
eerst in deze vacature achtereenvolgens
benoemd verldaartd de hecien Van der
Hoeve en AValtmaker, die echter beiden,
de benoeming niet hebben aanvaart!'.
Nederlandsch Fabrikaat.
In de Juli-aJElevering van het tijdschrift
der Vereeniging „Nedeilandsch Fabrikaat"
treffen wij o. a. aan:
Plet verslag van de 10e Algemecne Ver
gadering der Vereeniging 7 Juni j.l. j
houden.
In een artikel „De Middenstand en onze
Vereeniging te Haarlem" wordL u.teengezet
op welke wijze het Hoofdbestuur eu h'et
AfdeelingsbeMuur Haarlem der Vereeniging
blijk van belangstelling hebben gegeven ter
gelegenheid van. de onlangs te Ilaorlom
gehouden MiddenstaudsteniliOonsteUmg en
van de gelijktijdig gehouden winkelweek
aldaar.
Tal van afbeeldingen zijn opgenomen
bij liet verslag omtrent de NijVerheidsten-
tooinsitelling van Nederiandsche Industrie
van 31 Mei tot en met 1 Juni j.l. te
Schoveningen gehouden. Zoowel uit dit
verslag als uit deze afbeeldingen krijgt men
een goeden indiuk omtrent deze Wel go
slaagde tentoonstelling.
•Op welke wijze de Vereeniging mede
werkt tot het bevorderen van het gebnuik
maken van Nederlandsch materiaal ten
dienste van het Onderwijs, blijkt uit een
rondschrijven, dat aan de Directies van
ruim 300 fabrieken hier te lande is ge
zonden.
Voorts treffen wij o. a. in deze afleve
ring aan het verslag van de Textielschool
te Tilburg over 1923, terwijl ©eai brief,
van een der leden te Paramaribo woon
achtig, blijk geeft, dat niet altijd Neder
iandsche fabrikanten op de juiste wijze
handelen ter bevordering van den afzet
van Nederiandsche artikelen in Overzeesch
Nederland.
kijo en nog enkele andere landen, welke
een flink aantal vertegenwoordigers naar
Parijs zonden, dan is het resultaat voor ons
land nog niet zoo ontmoedigend.
Toch had het beter kunnen en moeten
zijn. Dat Paulen zich niet in den eind
strijd van de 800 en de 400 Meter heeft
weten te plaatsen, blijft onvergeeflijk. Hij
heeft er de capaciteiten voor en heeft er
ook de gelegenheid toe gehad. In beide
nummers heeft hij, naar de meening van
b ovengenoemd en corr., door eigen schuld
Üe kans verspeeld. De een noemt het
zelf o verscl lalting en de andere tactische
fouten; hoe men echter het falen van Pau
len ook verklaart, feit is het, dat Neder
land een betere positie had kunnen in
nemen.
Van de 842 athleten hebben er 169 pun
ten voor hun Land veroverd. Van die 169
waTen er 54 Amerikanen, 26 Engelse-hen
en 22 Finnen. De Amerikanen hadden 29
athleten, die succes hadden in de lcop-
nummers en 25, die in de wem- en spring-
nummers punten veroverden, wat wel be
wijst, dat men in Amerika van alle onder
dooien van bat programma werk gemaakt
heeft. Ook Finland had een veelzijdige
ploeg, daar 10 athleten succes hadden in
de loopn winners en 12 in de werp- en
spnngnummexs. Engeland daarentegen heef.
de punten hoofdzakelijk in de loopnum
uiers veroverd. In de loopmimmers had
den '24 Engelschen succes, in de werp
en springnummers slechts 5.
Merkwaardig is overigens de rol door
Nurmi en Ritoal voor Finland gespeeld.
Deze twee athleten hebben samen 6 ever-
winningen behaald, wat derhalve 60 pun
ten opleverde. Verder hebben ze door hun
succes in den cross country en in den lam
denwedstrijd 3000 Meter zeker nog 20 pun
ten tot het- ïansohe totaal bijgedragen,
zoodat dit tweetal Finland 80 van de 166
punten heeft bezorgd.
Nurmi heeft in Parijs ©en record gesta
gen, waarvan de luidspreker bij uitzonde
ring eens geen mededeeling hééft gedaan.
Tol dusver hield Kolehinain-en het record
van liet grootste aantaL gouden medailles.
Hij won er n.l. in Stockholm drie. Dpit
aantal is thans evenwel door Nnrani over
treffen, die hoeft, ditmaal v.'er overwinnin
gen behaald eu derhalve vier gouden
medailles verdiend.
Sport.
De Olympische Spelen.
Lawntenn is.
Het algemeen landenklnssemient luidt
'thans: 1. Amerika, 55 punten; 2. Frank
rijk, 23 p.; 3. Engeland, 16 p 4. Italië,
4 p.; 5. Holland,, 4 p.; 6. Zuid-Afrika,
3- punten.
Zwemmen.
Het algerqeen land-enklassement van dc
Olympische zwemwedstrijden, luidt als
volgt:
1. Amerika, 217 p.; 2. Zweden, 58 p.
3. Engeland, 50 p.; 4. Au&tralië, 35 p.;
5. Frankrijk, 17 p.; 6. België, 13 p 7.
Japan, 8 p.8. Denemarken," 6 p.9 Hon
garije, 4 p.; verder 10. Holland, Nieuw
Zeeland, Zwitserland en Tsjech'a-Slovahije
■Voor dc eerste film is een leege papier- - T
reep a'ls beschutting aangebracht. p.; 14. Ooste ijk en lo. Luxem-
Het filmpacks wordt aan de camera ver
bonden door een filmpackcasette, die ook
lichtdicht gesloten kan worden.
Men h'eeft dus voor iedere opname gele-
gjenhleid de passette te verwdiferen en op Met
matglas in te stelten, terwijl! het toch alfie
voordeel en van de rolfilm' heeft. Deze voor
doelen zij'n het geringe gewicht wat natuur
lijk vooral van belang is, wanneer men zijln
toestel meeneemt op tochten, e.d.; onbreek-
baarh'eid, wat prettig is wanneer men zijn
negatieven per post wil verzenden; gemak
kelijke bewaring in tegenstelling met pla
ten, die zich' tot doozen en nog eens doo
zen vol oplioopen, licht krassen en breken
bovendien, en eindelijk de veel geringe 1 cht-
kring Vorming.
'Doordat de films namelijk zooveel dunner
zijn dja'n. de platen, h'eeft de terugkaatsing 'tel
gen de achterzijde van de celluloid veel
minder invloed dan bijl de platen.
Daarentegen bezitten films ook nade elfen,
burg], elk 1 punt,
De a Lhletiekwed sti'ijjd.e.n.
Aan do Parijsch© Olympisch© Spelen heb
ben deelgenomen 842 alMeten van 42 Ver
schillend© naties. Na afloop van de wed
strijden. heeft de luidspreker het volgende
algemeen© klassement medegedeeld:
Amerika .255 punten, Finland 166 pun
ten, Engeland jSóve' punt, Zweden 31V2I punt
Frankrijk 2SX/S punt, Italië 19 punten, Zwit
serland 15 punten, Zuid-Afrika 11 punten,
Hongarije 10V2 punt, Australië, Canada en
Noorwegen 6 punten, Argentinië 5 puhten,
Estland, Nederland en Nieuw-Zedand
4 punten, Denemarken 3 punteln, Japan 1
punt en Chili 1 punt..
01 deiz© officieel© puntentelling geheel
juisL is, betwijfelt de athletiek medewerker
van de NI R. Ct. Dfo volgorde is evenwel
juist, het blijkt dus dat Nederland1 de
14e plaats inneemt. 24 naties hebben der-
8«Eicngd Nieuwst
Zich te boos gemaakt.
Ter hoogte yam den overweg aan den
Heerderweg] to Maas'richt maakte zich de
63-jango stukadoor N. Yerna om een klei
nigheid zoo kwaad, <lat hij dood neerviel.
Zooals de dokter later constateerde, had
een hartverlamming een eind© aan zijn
leven gemaakt.
Vliegtuig op een dak gevallen.
Een militair vliegtuig viel Maandagavond
te Le B omgiet bij Parijs op hét dak van
een Jtiuis en daarna op den grond. De
bestuurder, adjudant Diivry en een mar
conist, die voor het eerst oen vliegtocht
meemaakte, werden gjedood.
Ongeluk bij het revolver-schi 0 ,m ken
In een kamer van de Granje-Nas[sau-
kazeme te Amsterdam is het lijk gevon
den van een sergeant-majoor. Ilij bleek door
een revolverschot gedood. Die militaire poli
tie, die oen onderzoek' instelde, aneent
te kunnen vaststellen, dat bij "het schoon
maken van een revolver het schot is- af
gegaan. Misdaad is in elk geval buitenge
sloten.
De „d odelijke straal".
I11 de Engelsche bladen vinden wij'weer
eens iets vernield over den uitvinder Giin-
deil 'Matthews, en zijn vondsjt, de zooge-
naam.de „doodelijk© straal".
Matthews is aldus heit bericht te
New-York, waar jiij tegenover journal.sten
enkele verklaringen jlieefit afgelegd.
Het ligt met m zijn bedoeling zijn ma
chine aan de Vereenigde Slaten aan. te
bieden, maar veeleer cm haar te perfec-
tienneeren en alzoo de Bmtsché eilanden
ongenaakbaar te maken.
Matthews draagt een brul met sterke gla
zen. Uit een oog is het lidhit reeds gewe
ken, terwijl volgens, den uitvinder, door
het proeven nemen ook liet andere oog eer
lang zari verloren gaan. Öipnieuw protes
teerde hij dan tegen den naam „docxlelijke
straal". Zij was werkelijk een ©lectrische
straal van een tot nog toe onbekend ka
rakter. Het geheim wordt zorgvuldig be
waard. Matthews is vel vertrouwen,, "dat
hij een .machine zal kunnen perfectiiónnee-
ren, welke ,o.p een afstand van 10 mijl zal
kunnen dooden ten vernietigen. Zeker, ver
klaarde Matthews, zal de straal gieheel
Neiw-York in brand kunnen zetten en aan
komende legers binnen een seconde buiten
gevecht kunnen stellen. Hij wil echter
zijn uitvinding niet voor vernietiging aan
wenden, maar in geval van oorlog zouden
opmardh'eerende legerscharen bedwelmd en
gemakkelijk gevangen genomen kunnen
worden.
Een emailh-pan.
Te VYogruun bij Hoorn is hij1 vier per
sonen, die boonen hadden gegeten, vergifti
ging geconstateerd. De emaille-pan was
oorzaak. Geneeskundige hulp was tijdig in
geroepen. Die toestand is niet ernstig meer.
Schaak in de gevangenis
Een enthousiast liefhebber van het
schaakspel heeft aan een van de 'Afdeelingist-
besturen van het Genootschap tot zedelijke
verbetering van Gevangenen, in overweging
gegeven maatregelen te nemen h'et sch'aak-
en eventueel ook het damspel i,n de gevan
genis in te voeren. Dteze spellen, vooral
het schaakspel, zijln meer als een opvoei-
dingsmiddel te beschouwen dan als een
tijldpasseering. Schaak ïs een voortdurende
oefening in het uit den weg ruimen van
moeilijkheden, die beginnen met onover
komelijk te schijnenj maar die door volhar-
hiilrè geen enkel punt veroverd. Wanneerding en inspanning dikwijls op bijlna won
derdadige wijze toch overwonnen wonden,
oen symbool, bijna, van "het leven van. 'den
uit de gevangenis ontslagene.
Bedoelde heer heeft aangebeden gèbeél
belangeloos zeïf aan de daarvoor geschikte
gevangenen 'het noodtge eerste onderricht
te geven. Dat kan in de cel geschieden en,
desgewenscht ook klassikaal.
Een tragisch leven.
Op het politiebureau te Utrecht meldde
zich een man van 78 jaar aan, nog kras
voor zijn leeftijd, die een poos gezworven
had, geen uitweg meer wjst, en nu om
opzending naar Veenhjiizen verzocht
Het kon niet. Eenige jaren geleden had
hij hetzelfde gevraagd, maar bij onderzoek
was toen. gebleken, dat hij niet in staat was
te werken.
Toen hem dit verteld was, deed hij. het
verhaal van zijn leveneen roman
Hfö was in 1846 geboren te Utrecht,
van goeden huize, diende 5 jaar als dra
gonder, meldde zich in 1870 bij het Fran-
sche leger aan, maakte tal van bekende
veldslagen mee, ging later met een Fran-
sche expeditie naar Algiers om een op
stand van Arabieren te onderdrukken, nam,
ook teer aan verschalende veldslagen de©!,
volgde weer vice admiraal Courbet naar
Formosa, vocht eenige jaren in China en
kreeg na 19 jaren zwaren dienst een pen
sioen van 705 francs. Driemaal was hij
gewond, een bajonetsteek in de hand, een
kogel in 't been, een sabelhouw in den hals.
Na zijn pensloenneering leidde hij een
zwervend leven, werd een ge jaren geleden
in het Armenhuis te Utreehi opgenomen,
kon 'tdaar niet uithouden, maar was na
een nieuwe zwerversperiode opnteuw ten
einde raad bij de pol.tic te land gekomen.
Deze verwees hem weer naar de Aai moe ze-
nïeiskamer, waar hij in genade werd op
genomen.
In vrijheid gesteld,
Die jupiitie te Assen, lieefi Enno T„ schoen
maker, verblijvende te Assen, die in voor
arrest was genomen, als verdacht van aan
randing van een meisje te A'nnen, weder in
vrijheid gesteld.
De vrouwenbeweging in Turkije.
Tot do talrijke vreemdelingen die tegen
woordig de Engelsche hoofdstad bezoeken,
behoort ook dr. Safieh Ali, de eerste ytou-
wehjk.e arts in Turkije. Zij is natuuriijki
geïnterviewd. <En zijl vertelde: „Ik ben de
eerste vrouw die medicijnen, studeerde en
soms wenscli ik dat ik het niet Was. Maar
het troost mij als ik bedenk dat anderen
mijn voorbeeld volgen. Een jonge dame
studeert hier te Londen en twee anderen,
zijn werkzaam in Berhjnsche hospitalen.'
Er is werk in overvloed te Konstantinopel.
„Over 't ge'heel is de g ezo nil hei ds toes tand
der Turksche vrouwen goed, hoewel dik
wijls tuberculose voorkomt, ook in verhand
met de minder goede woningen. Maar onze
godsdienst schrijft voor dat elke vrou,w "da
gelijks een bad moet nemen en Zij mag geen
sterke dranken gebruiken. Toen ik besl'oot
dokter te worden, Was ik genoodzaakt in
Diuitschland men graad te behalen; in Tur
kije ging dat niet. De wet vej^ood. h'et
Maar voor twee jaar is die wet afgeschaft
en nu zitten jonge meisjes met de manne
lijke studenten op de collegebanken. Ik
werd door de mannen van mijn. bero&p
vooral door de ouderen, zeer goed ontvan
gen en voortgeholpen en ik ben lien zeer
dankbaar.
Geheimzinnige diefstal.
Te Zwaagwesteinde heeft een zeer ge
heimzinnige diefstal» plaats gehad. Iemand
kwam met den trein van 12 uur bij-zijn
schoonouders thuis. Hij had een belangrijk
bedrag aan geld bijl zicli, .pas ontvangen
Voor een verkocht huis. Hij'zette de tasdii
met geld op de tafel ea verwijderd© zich'
enkele oogehbltkken.' Toen hij terugkwam
waren geld en tasch' verdwenen. Een on
derzoek mei een politiehond leverde voor
loop! g geen resultaat op.
De moord op Robert Franks te Chicago.
Het sensalioneele moordpnoces der mil-
lionaixszooms is Maandag to Chicago be
gonnen.
Terecht staan de 19-jatige Nathan Leo
pold en de 18-jarige Richard Loéb, twee
studenten eu zoons, van rijke lieden te
Chicago, die béscihuldigd zijn van moord
op den 14-jarigen Robeirt Franks, ook een
zoon van een Qhicago'sclken. mïltiomaair,'
Veel verbazing wekte het, dat het twee
tal moordenaars een bekentenis aflegden
bij den aanvang van jl'e terechtzittinig..
Men had verwacht, dat een bittere strijd
zou worden gevoerd om de jongens van
schuld vrij te pleiten. Het bof besloot jle
getuigen te boonen en het zal tot de be-
voejgdheid van den rechter beliooren, om
de beklaagdentot den strop te vetototr-
deelen of tot gevangenisstraffen varieerend
van 14 jaren tot levenslang.
Volgens bun. schriftelijke bekentenis, die
v'an de jongens was verkregen kort na
huh arrestatie, hadden zij den moord op
den jongen Franks reeds verscheidene
maanden van tevoren beraamd.
Darrow, de verdediger der beklaagden,
riep -de clementie der redhfb'ank Voor hén
in op grond, dat zij béiden, abnormaal
zijn en dat het béter was hen levenslang
op te sluiten dan op te hangen.
Zij hadden verwacht een losgeld vim
den vader van het slachtoffer, Jacob Franks
een rijk- geworden borioge-fabrikant, te
verkrijgen en Franks was op het pujat
de geëischle som te betalen, toen het lijk
van den knaap werd' gevonden, op de
plaats waar de mjOopdénaaTS het hadden
verstopt in een. riool aan den weg buiten
de stad'.
Volgens de bekentenis hébben Leopold
en. Loeb' den jongen Franks overhaald in
een door hén gehurirtle auto te' stappen
en boeWel de jongen aanvankelijk Zich
verzette, slaagden zij ev in, hem in de
dl
BE*
A -o
,rj-