I
Radio-Programma's,
STADSNIEUWS.
Inzameling stormramp 1925.
Bij den Burgemeester is onder dagtee-
kening van 5 September j.l. nog ingeko
men onder de letters X. X., oen bedrag
A-an, f25 voor de slachtoffers van de
stormramp.
Naar wij vernemen, sullen in het volgen,]
jaar voor deze gemeente 13G lateiingen
avorden ingelijfd.
Het hoogst dienstplichtig nranmer is 219
Comité Broersvest,
Gister hebben de bewoners van de Broer
vest (Koemarktfan-ge Kerkstraat) een
buurtvereeuiging gevonnd en een comité
is benoemd, dat de regeling en de voorbe
reidingen voor een feestelijke versiering de
zer straat ter hand nemen zai
Eerste palen.
Gisteravond is de eerste paal gezet door
de buurtvareeniging het Zuiden, t w. Voorn
sche straat en omgeving.
Ongeveer te S uur, onder de opwekkende
tonen der muziek van „Harpe Davids",
werd de versierde paal door een veertiental
meisjes, gekleed in 'twit en getooid met
oranjesjerpen door de straten gedragen.
Onder groote belangstelling van liet pu
bliek werd de paal, terwijl de muziek het
Wilhelmus speelde, hetgeen blootshoofds
werd medegezongen, geplaatst in de Ab
benbroeksche straat, voor het huis van den
voorzitter, den heer Geurtsen.
Hierna nam deze het woord en bracht
dank' aan allen, die hebben medegewerkt
om in deze straten te komen tot het oplich
ten van een b uurtvereenig ing en het doen
slagen van de noodige versiering, om H.AI
de Koningin een waardige ontvangst te be
reiden in ons stadsgedeelte.
Met een driewerf hoera op onze Ko
ningin, overgenomen door alle aanwez'gen.
besloot spreker.
Ten huize van den voorzitter waren de
heeren Bijl en Post bestuursleden van de
Oranjevereenigïng. Waar de heer Post na
mens deze vereeniging sprak'; daarna werd
door den voorzitter den heer Bijl dank ge
bracht voor de opoffering die Inf zidh, 'had
getroost, dm avond aan avond ile fabriek
ter beschikking te stellen voor de voorbe
reidende werkzaamheden der versiering
ïlierna had onder een zevental mesjes
uit de verschillende straten een loting plaats
waarbij bleek', dat de jongejuffrouw W.
Olieman bij het bezoek van de Koningin
bloemen zal aanbieden.
Feestelijke prijsuitreiking Oud-Yltesse.
Zooals de roetbaLwiedstrijden, volgens de
voorzitter prettig waren veriaopen, zoo i
ook de feestelijke prijsuitreiking, die de
voetbalvesreeniging Oud-Vitesse als slot van
haar seriewedstrijdeii gaf, tot aller genoe
gen geweest en heeft zij aan haar due.
de spelers nog eens samen te brengen en
nog eens weer de wedstrijden de revue
te iaten passeeren vlclkomen voldaan. Dooi
do zaal van Musis Samim waren voor
het bestuur van elke vereeniging, die aan
de w'edstiïjtLen deelgenomen liad, ta
feltjes met enkele stoeten er om heen ge
plaatst terwijl het bestuur op het met
bloemen versierde toaneel een plaats had.
Van den heer T. Janse Jr. Was een groot
bloemstuk aangeboden, hetgeen met dat
van de RoLterdamsche kantoorvoetbalver-
eeniging Swift op den bestuurstafel was
geplaatst
Toen de zaal ongjeVeer geheel gevuld
was, nam de heer Wj. A. Verwayeu het
wioord en bedankte daarin hen die gehol
pen hadden de wedstrijden op touw tp
zetten door het schenken van een wissel
prijs, elf zilveren draag medailles en een
bronzen beeld. De vereeniging zelf had
voor een vierden prijs, een plaquette ge
zorgdL Daarna herdacht hij nog eens he
Verloop der wedstrijden welke bij het pu
bliek wel Verdiende belangstelling hadden
genoten en dankte ten slotte H.-D.V.S. in
het bijzonder Voor het in gebruik geven
van 'haar terrein voor de beslissingswed
strijden. Hierop Verklaarde hij de feest
•avond voor geopend en ging hij over to'
het' uitreiken van de prijzen.
Voor den eersten prijs was in aanroer
king gekomen Trekvogels, waarvan de aan
voerder namens zijn dub dankte en drie
hoera's aanhief voor Oud-Vitesse. T. van
Kemenade kwam voor Pseudoniem den
prijs, een groot zilveren kruis in ontvangst
nemen. Op de woorden Van den heer
Verwayen; dat het leek alsof hun elftal
de laatste miaal met opzet zwakker was.
antwloordde hij, tiat dit niet het geval
was geweest en dat zij het Vcïgend jaar
opnieuw zouden strijden om' den wissel
prijs, niet als H.-D.V.S. I, miaar ate Pseu
d-oniemi
Het elftal der 'Amsterdamsche Bank had
beslag gelegd op den derden prijs. De
Voorzitter der feestcommissie, de heer
Noordergraaf, namens de Rotterdamse!) e
Kantoorvoetbalvereeniging Swift richtte nog
eenige wloorden tot den voorzitter en boa!
®een bloemstuk aan. t
Hiermede wlas het ©enigszins off'dieele
gedeelte van kien avond afgeloopen en
begon het duo IJ. de Bruin en Mevr.
LAgmes Remmerswlaal' met de voordracht
„De keeper Van de club" gevolgd door
nog enkele andoren.
Evenals andere jaren verleenden ook nu
de vroolrjke II-DlV.S.-ers hun medewer
king en na een loflied op den heer Ver
wayen kregen achtereenvolgens de ande
re spelers een beurt. Ook na de pauze
traden zij Weer eens op. Die leiding be
rustten bij den heer van Kemenade ter
wijl de lieer Hodes voor de pianomuziek
zomede. Gedurende de pauzes tussdhen de
Verschillende nummers yedeeijden «fo bee-;
ren D. 'AL Voorhuijzen on Blomsteel hap
uitstekende muzikale modewPrkingj, waar
aan tijdens hot bal ook do heer Straat
mans neg deelnam.
Gedurende het hal werden ten b'ato van
de slachtoffers van den ramp van Boren! o
lootjes verkocht, waarvan dge> opbrengst
f 52.95 bedroeg.
Zilveren leest Huishoud- en Industrieschool voor
Schiedam en Omstreken.
In ens nummer van gisicren hebben wij
reeds de opening van dezte berdenkings-
sanienkomst vermeld, die werd bijgewoond
door den beer II J. de Groot, Inspecteur
generaal van liet Xijverheidsondenvijs, A-er
teax-iiAvondigetul ilcn Minister van Onder
wijs. Kunsten en Wetenschappen: mevr
AL E1,. LelimanBosch, inspec-trice van,
het Xijverhoidsondenvijs voor meisjes; -dié
wethouders C. Houtman, P. do Bruin. mr.
M. M. van Ve'zen, iDi Bcddeiis en den ge-
meent e-secivtaris, ds heer mr. IV. Sickenga
door den heer Van'Gelder, Dür. vandeR.R
B. S.den Voorzitter van de Ambachts
school. de heer Ilaima van der Wal, en
den D,recteur der school, de in er Pomes.
Voorts was aanwezig mevr. (Poortman
Vaillant, eere-veorzits!er van de jnbike-
rende vei'-eemaiing, h f bestuur dier voe-
eeniging, bet oud orw ijzend personeel 'en
oud-onderwijzeressen. leerlingen en oud-
leerlingen ©ti goncodigden.
Xa bot openingswoord van den voorzitter
den heer S. Hijman, sprak do heer Van
Har der wijk de volgende redo jiit.
Op Vrijdag don 24sfen Augustus 1900
kwamen op uitnood ig ing van mej. E. M.
C. Maas een twintigtal iiigezeleneiri van
Schiedam in lie.t Volkshuis (Lange Haven
53) te zanten om' haar voorstelde oprich
ting van een Huishoudschool in deze ge
meente te bespreken. Mot dit voorstel wil
de mej. Maas aan het werk, dat uoor haar
begonnen was, een bijjvend bestaan ver
zekeren.
Da uitncodiging tot bijwoning* dezer ver
gadering was gericht tot en .aangenomen
door de dames; J. Reausar. AL de Goede
renHerman, II. van Katwijk. Joh. II, Ivleij-
heeg, J. E. ICuddersDe Ruiter, S. E.
Liezenberg.Maas, E. Af. C. Maas, B. C.
MakXooidijk, J. J. MakSmith, M. Odé.
C. AI. PoortmanVaillant, Ah Hoefman, AL
Af. van der Schalk, A. T. R. E. Tengelerj
EL van de Ven, >AI. J. II. van de Ven, A
VerboonFrudiger, AI. AV..VisserSor.no
veld, Af. W. van -WestendorpTerburgh:
S. Wetsteijn, en de hewnX. F. Elzevier
Diom, Ar. C. AI. de Groot eu P. J. van Har
derwijk.
Oudere Schiedammers zulten zich nog
best kunnen herinneren, lico ongeveer der
tig jaar geleden niet geringe opwinding onl
stond over het feit, dat mej. Afaas in een
lokaal op den Lange Achterweg kookonder-
wijs begon te ge\ien. De- nieuwe beginselen
door haar verkondigd, do keuze van voe
dingsmiddel en, die tot dusverre zier ge
wantrouwd werden, wekten h-eftigui tegen
stand. Afaar zij bleef ondanks spot en over-
ast volharden, en vond andero dames b.
rein'haar werk te steunen.
Spoedig vormde zich om baar een groep
jonge vrouwen, die naast haar industrie-
en ander onderwijs aan meisjes," dia de
Lagere school verlaten hadden, gingen ge
ven. Het Departem-enl Schiedam der Afaat
schappij tot Nut van 't Algemeen maakte
de kookschool toit een zijnor ins Ml in «pint
Langzamerhand verdween het plaatselijk
wantrouwen, en kwamen zich steeds muer
meisjes aanmelden cm die v.rsclultendo cïif-
sussen in koken, verstelten, knippen te vol
gen. Overtuigd ,dat haar werk een blijven
de p-Laats in het leven dezier gan-eenl-l
mocht innemen, deed mej. -Afaas daar
zij door vertrek naai- -het buitenland niet
langer zelf les kon, geven en voor de lei
ding zorgen het voorstel tot oprichting
van de Schiedamsclie Huishoudschool.
Dit voorstel weid in bovengenoemd)^ Ver
gadering met algemeen© stemmen -aangeno
men. Diezelfde vergadering koos ©au be
stuur, bestaande uit mevr. C. Ar. Poort
manMaillant, .presidente, mej. Joh. H
Kleijheeg, secretaresse, en dan hoer P. J.
van Harderwijk, penningmeester. Ook ba-
noemde dezelfde vjrgadiei-ing mej. Af. J.
H. van de Aten tot directride.
D'it bestuur waarvan mej. II. van IvaL-
wijk in October 1903 het werk van mej.
Kleijheeg, die wegons drukke bezigheden
moest bedanken, overnam beeft do
eerste vijf "jaren de zaken meten te leiden
en de school tot blo-ei te brengen, zonder
eenig beroep te behoeven te doen op Rijks-
of Gemeentesubsidiie. Hut particulier initia
tief heeft di© eerste jaTen alles bekostigd,
ook waar de school vo-o>r steeds- gro-otera
uitgaven kwam te slaan. Die huurprijs te
moest verhoogd worden en daar de ruimto
in het A'olkshuis afgestaan, na een paar
jaren te klein bleek, most naar grootero
behuizing worden omgezien. Op aandrang
van het bestuur der school en onder toe
zegging van een veel hcogere huur besloot
het bestuur van het A'olkshuis in 1903 tot
aankoop van liet mooie pand, waarin nu
de Openbare Leeszaal gevestigd 'is.
Bh verhuizing was eern gebeurtenis! Ds
school kreeg de bereJiikking over cieln groo
te keuken, ©en Jckaal waann schoolbanken
(een geschenk.) "ge-plaatst wurden, die nu
nog in hef lokaal van het Dager Onderwijs
staan, een strijkkamer op den zolder ern
nog gedeeltelijk ern paar andere lokalen
Het was -eerst een overvloeid van ruimLe
Alaar juist deze hete-re huisvesting (en in
richting ga-ven aan de directrice gelegen
heid het onderwijs breeder -te ontwikkelen.
Een ontwikkeling, die èn moer Lierkrach
ten èn meer plaatsruimte eischte.
Het particulier initiatief kon niet langer
alleen do veran-twooidielijkherid voor ©en
goede ontwikkeling der school dragen. Daar
om wendde het bestuur zich in 1905 tot
den heer II. J. de Grco-t, toen ©enig in
speoteur voor alle nij-verheidsondicinvijs. E'n
bij heeft geliolp-en, miet raad -jn daad stond
hij het bestuur kraclhtig terzijde. Toeken
ning van Rijkssubsidie kon metallereeht
gezien de verkregteh resultaten in uil-
zicht gesteld worden, miLs aan bepaalde
voormaalden voldaan werd. Hi ervoor moes
ten wijzigingen in statuten en leeirplan ge1
bracht worden enmocht de school niel
als huurster in een gebouw, dat ook voor
geheel audero doeleinden diende, gevestigd
blijven. i
Dien 28sben' Juni 1905 weid tot statuten
wijziging besloten, ctp. de tegenwoordige
naam „Huishoud- -en Industrieschool voor
Schiedam en Omstreken" vastgesteld. Afet
deze naamswijziging werd het tweeledig
doel aangegevenlo. Dat bead© takken van
vrouwelijk vakonderwijs op de school ge
lijk© ïechten hadden; 2o. Dat de school
ook toegankelijk was vooir leerlingen uit
andere plaatsen. Xa do koninklijk© g
keuring op de gewijzigde Statuten Verkre
gen te hehheu, werd liöt bestuur in de
vergadering van den lGen Februari 190(5
uitgebreid met de -Jam-es mie-vr. C. E. Bon
derAA'olterbcek, mevr. AL-, AAL van Westen
dorpTerborgli, mej. Af. AL van der Schalk
en mej. AI. Elzevier Dom. Afej. Aran der
Schalk nam het secretariaat dat door
liet vertrek van mej. A'an Kalwijk open-
kwam op zich. Een tweede uitbreiding
onderging het bestuur den GJen September
van hetzelfde jaar door de beno-umng der
herren J. II van W-esi-endorp, .T. AI. van
der Schalk en II. van der Hout.
Onder leiding van dit bes-buur, dat in dil
tjjdsvcrlc-op weinig verandering onderging
heeft de school zijn tweede tijdperk door
gemaakt, Sfet eindigde-meld© invoering van
de huidige Xijverheidsondienvij-sWet. Hel
eerste gre-ote werk, dat hst uitgebreide be
stuur te deen had, was de kwestie van ten
eigen schoolgebouw. Xadat ondorhaimt-elin
gen tot aankoop car verbouw van een be
staand gebouw waren afgesprongen, werd
tot stichting van een geheel ni-eraw© school
besloten. Aan den architect, den lister Kra
mers, werd de opdracht gegeven ©n volgens
zijn plannen werd het gebouw ge-s'jficht.
waarin nu de school gevestigd is.
Do opening op den 4den Afaart 1908 was
een mijlpaal in de geschiedenis dier school.
Alles was naar de eisch-efn. van het ende-r
wijs ingericht en het aantel lokalen sdhasln
ook voor de toekomst voldoende te zjjn
Scheenwant na weinig© jaren was d
school overbevolkt. Eersit werd liet re
serve lokaal voorgoed in gebruik geno-mvii
Teen moest het bestuur ook van zija ka
mor afstand deen. Leeraressen- ten droog-
kam-er werden telkens als lteeriokaal gte
bniiklt en in de huishoud lokalen moest dik
wijls industrie-ouderwijs gegeven worden.
Hieruit blijkt reeds, dat liet aantal leer
lingen voortdurend steeg©n was bat voor
het bestuur sileedis ©en groote zorg de nno-
dig© middelen ©n andervvijskrachten 'te vin
den.
In 1906 werd' de eerste Rjj,kssubsidiV>
groot f3000.ontvangen. Een jaar Jater
volgden de gemeentel Schiedam en liet Ge
west met jaar!ijkfsche bijdragen van resp
f 1500.en f ioOO.Die dekkingen der
jaarlijkscihe tekorten kwatn-en sfiaeds achter
aan, en werden niet altijd voor hot aan
gevraagd© bedrag, noch gemakkelijk en vlo!
verkregen.
Heeft het bestuur bij 'alle autoriteiten
steeds groote sympa'hi© mogen vinden
toch vond dit vrouwelijk Vakonderwijs niet
zoo gemakkelijk steun als het ambachls
nderwijs voor jongens. Provinciale Stater
van Zuid-Holland droegen voo-r het laatsfe
30 pCt. in de kosten van salarissen bij
Alaar voor het meisj es-vak onderwijs slechts
20 pC-t. Het bestuur moest zelf maar zoe
ken het ontbrekend© aan ha vullen.
Db school werd druk -bezocht uoor leer
lingen uit omliggende gemeenten. Alaar Le
vergeefs deed heit bestuur de eerst© jarer
een beroep oj> de betrokken gemeantebc
sturen cm een jaarlijkse he vaste subsidi-
cf een bijdrage evenredig aan bat aantal
leerlingen, di© de school bezochten, to ge
ven. Een gunstige uitzondering maakte on
middel lijk het gemeentebestuur van Ketlih
en Spaland, dat zich tot een vaste jaar
lijkscho bijdrage verbond. Later gaven Tiaar
dingen en Delft subsidie in verhouding to
het aantal leerlingen, die da school be
zocht-en. Alaar veie ander© gemeenten heb
ben nooit iets bijgedragen voer de vek
leerlingen, di© uit zooveel plaatsten on
Schiedam gelegen, bot onderwijs Jaarn dez.
school kwamen volgen. Die Hijv-erbeidscm
derwijswet van 1921 heeft dezte materie mi
afdoende geregeld. t
rneening gaf nooit aanleiding tot moeilijk
heden. Alleen omdat zij 'door vertrek ui
d© stad niet langer besluurslid mochten
blijven; moesten mevr, BianderWobierbeek
en do heer v. d. Hout als zoodanig be
danken. In 14)18 werd d© eerste vacature
vervuld door d© benoeming van mevr.
P, C. BcddeiisBrandt tot bestuurslid, ter-
wijt do plaats van den tweed© in 1920 door 1 kest 8.15 nujr. C|oncert. Cliris do' Aros-, teacs-
den lieer P, Huiskesi werd ingenomen. In jen het veirsteijkte ILDl'O.-orkest onder te
laatstgenoemd jaar giiixgen wegens vertrok ding Van Francois Lupgiens
uit do gemeente di? lieer en micivr. Aran AA est Da v entry, 1600 AL 1050 uur n;.,
tenderp liet bestuur verbaten leti nam ook|seiu van Big Ben_ ,vfcürberiobt
part Kd
lAAteensdag 9 September.
II id vier sum, IiD|JD. 1050 Ar. 12 w
Pcütiebeiteht 7.30 uur. Pohtie-bbrW ?,y.
I7.30 uur. Oondert door het HD-a.
t-.nct. e-ir, ml -"•■nr-
mej. Af. Elzerier Dc-m', wegens uitbreiding |T;-j „r".
van werkzaainbeden. liaar cmtslag. In één I n n. .^aiiseiio;-J\Iy w
vacatur© ueid in I92l. door de benoeming ie dounlry. Het 2L.0-tno -en S. Parlrkjo-e
eijnA'an IJzeren j oen tra-alt 5.20 uur*. Dlamsmjuziek. 6.20 uur'
van mevr.
voorzien.
A. C. Kasteleijr
Hier mag dan ook met dankbaarheid lier
innend worden aan den financieekin steun
dien de vrienden der school haar verleent
hébben. D|a donateurs, J-edisn ten belang
stellenden, dio van bat begin af huimt
jaarlrjksch© bijdragen schenken, kunnei
mot voldoening op hun steun terugzien
Alaar ook met Irun hulp zou de schee,
niet kunnen opgericht, in stand gelioudei
en in 1908 het nieuw© gebouw gestich1
zijn, als niet enkele psrsoni.n o-p buitenge
wene wijze geldelij-ken ste-un hadden vei
Jeenid. Aan mej. E'. AL C. Alaas, d-e opricht
ster, -en hare familie, aan d-e families Ara
der Sdialk en Tan de Aten, aan bearer)
Regenten van bet- AA'eashuis dier Hervorm
don alhier, zij- hartelijk dank voor Irun bui
tengewonön steun gebracht
Bb school stond mud-er Rijksto-ez'cIU, da
in deze periode nog ve:,i aan rite beslissiu.'
©n opvaiiting van dto besi-uren der Nijvar
hejctssehc-len overliet. Alo-esib mi Deinoernmg©
eu begiootiug door den betrokken Alinislu
worden goedgekeurd, daarnaast blte.f no
voel vrijhecd voor e-lk bestuur om naa
eigen opvatting h-et onderwijs uit te brei
den. Bb ontwikkelingsperiode van hatvrou
wel ijk nijverhalidsoinidienvij-s was nog ge-nr
zins afgesloten. Zoo werd hot mnderwij
der dagscholen uitgebreid, werdi;u opfe-i
dingen voor schooldiploma's1, voor staak
acten', vcor diploma's van vakbonden, di
erkenide examians "afnamirn', hiieraan. vei
bonden. Ook het aantal afzonderlijke cu'
sussen, die vooral in de wintermaanue
gegeven wenden, wiead naar <1© behoefte-
uitgebreid en gewijzigd.
Zoo ging alles goed onder leiding va
mevr. PoortmanVaiJIant als presiden'--
Geen b-estuursJJd dacht aan vrijwillig bete;
gaan. Er bestond, ©en prettige verstandhou
ding m samenwerking, en verschil vaa
Een groot verlies leed bot bestuur, toen
mevr. G. AL PcorbnanAraillainit na 22 jaar
van het begin af, presidente gtewee&L te
zijn, deze functie neerlegde. Dien 14dcn Xo
veniber 1922 hebben het bestuur, het on
derwijzend personeel cm dte leerlingen haar
in een buitengewone, dnikbezoclile bijeen
komst mogen huldigen om'do vele uiünsten
die door haar gedurende Izom vete "-janan
aan het Xijverheidscuderwijs voor 'meisj
in het algemeen, en aan dte school vai
Scihiedam in het bizonder -waren bewezen
Ouder algemeen© instemming werd'beslolei
haar bet eerc-lid maatschap vaa tvoorzi Isle
aan 1o bi-eden, dat 'ilcor liaar welwillend
aanvaard is Ter blijvende 'huldiging vai
haar leiding werd het -Poortman—VaiHard
fonds uit vrijwillige bijdragen 'opgericht Uit
de renten van dit -fo-nds worden nu jaar
lijks prijzen gekocht om'aan do leerlingen
die zich door Vlijt ion gedrag het meest
onderscOreiden liebb-en, uitgereikt te wor
den. i
Het laatste groote werk, 'dat mevr. Poort
manAraillant voor haar heengaan tol stand
bracht, was de vaststelling der al jaren
noodzakelijk gebleken uitbreiding van b
schoolgebouw. Ble plannen omlafdccnd© ver
betering te brengen wcudten 'bij de bevc-eg
de autoriteiten ingediend, maar -schijn©:
tot hetero tijden bewaard te blijven. BI
ruimte is eren is tol tuin aange-l-egd, waar
bij het bleekveld -en id© nrees- ©a kruid
■tuin goede diensten aan het oiuL-rwijs bfe
wijzen. I
liet heengaan van mieter. iPcortman valt
samen met do invoering van d-e tegen
wcordige Xijverheidsond-eiwijswet cn slui
p ongezochte wijze het tweede tijdperk
van de ontwikkeling der'school af. De AA'-e'
met hare koninklijke besluiten, -ministe
rieele verordeningen, aansclirijtein-gten, ei reu
laires en wat dies -meer zij, gaf aan bri
werk van het bcs'tuur «een gchefel ande;
karakter. Die jarenlange vrijheid -verdween
om plaats te maken ivoor oen zuiver ambte
lijke verhouding, Av-aari-n 'niet 'meer la
goon het bestuur na 'rijpe c-varwegi'ng goed
acht wordt uitgevoerd, maartalleen hetgjer
de AA'et en d© urerschinieindie machten, die
met de nitle-gging enz. ibelast zijn, z-eggten
gedaan mag en moet iworden. Dit is geen
kritiek op de Nijverheids onderwijswet ei
hare uitvoering. Ten volle -zij erkend, da'
deze AA'et nuttig en inco-dig is, dat zij
om slechts één voornaam ding te noe
men het bestuur -van aJle geldol ijkt
zorgen ontlast. Alaar zij, die aan den op
bouw van een nieuwe -inrichting vai'
speciaal onderwijs jaren lang ihebben müe
gewerkt en hunne beste -krachten hebben
gegoVen, 'zien toch met wcie-moed hel ongen
Dlik gekomen, waarin hun vrijheid en jn
zicht in den stroom van hel ambtelijk be
lieer -verdwijnen. Laat ik-hier dadc-lijk bij
voegen, dat het bestuur 'dezer school der
ambtelijken druk ncod-t zwaar Iheeft ge
vceld. Alet groote A'oldoeni'ng* I mogen d-
groot© welwillerudJioid en -tegemoelkomi'nt
wonden erkend, -di© het 'bestuur èn vat
het Departement van Onderwijs, 'Kunsten-
en AA'eienschapp-en, afd© ling Nijverheid
onderwijs èn van mevr. 'Af. E. Leliman—
Boscih, sedert 1918 inspetitric© 'bij dat on
denvijs, steeds hoeft mogen oniJerrinden.
Het stemt tot dankbaar- (vertrouwen ei
houdt de hoop levendig, duit de malaise
-,ijden,die ook aan'dez© school het onder
wijs drukken, zullen, o-venvouneu worden
c-m plaats te maken wo-or hetere tij-dun
Aret uitzondering van mej. Tan dc
Schalk, die echter haar -fnnotio als élecr
,aress© neerlegde, en dein -heer A'an Hai
lorwrjk, dio bij zijn -penn ingm-ciest.-rscha
jjdelijk het secretariaat o-p zich nam, rva
ren alle AToegero h.stuuteslicidiön heengegaan
Mevr. M. BlnpontOdé en mevr. A. G
PleyteTan BLshoe-ck lie-bhon sludli'ls koi
.en -tijd doet Aran het bestuur uitgcimaak!
laar zij door vertrek ui't «leze geintient
ils bestuurslid mce-ten bedanken. Ilotzfölf
le deed mevr. Kastelesjn-Tan IJzeren, di
n 1923 voorzits-ter geAvorden, het jaa
laarop deze functie Av-egans vL-rtre-k wee
moest neerleggen.
Het "bestuur is nu aldus samengesteld
mevr. C. AL PoortmanVaiJIa-ret7 eero voo:
zitster; S. Hijman, A-corzüter; mevr. E
Af. CastendijfcJams-cm, ondervoorzutsiter
K. Lub, secretaris; P. J. van Harderwijk
penningmeester; mej. AI. AL A-un du
chalk, mevr. P. 0. RcddoiisBrandt, 1
rluiskes, mevr. C. BoorsmaAlulder, mevr
M. van den Bo-venkampBlresseihuijs, e
Je he-enon J. Il.tEA'-crs i-in Aï. Horn, die beid
aarsten als gedelegaercliein van hei ge-meei
©b-ealuur. Hoe ook gewijzigd lin zijne s;
nens-eliiag, zal h-et besluur d-e cudu trad
ies, dte den bloei -dier school bovorder-
hebben, Aveten te hanidhaAncin. I
Kinderuurtje. 7 nuk. Aliuzi-ek. 7.2o' uur'
Tijdsein van Big Bleu, Avteerbericlht ea
nieuws. 7.45 uur. Alulziek. 7.55 uur. 1^.
nieipraatje. 8 uur. Causerie: Landen p,t'.
dens. 8.-20 uur. Het Time© C'h'oars-feest uit
de Shore-Hall, Gllo-ucéster. Outeerture; ïij®
w'recikers", Smyttnoirkest. 'Aria l'amero uit
II r© pastore, Mozart, zang. Paradise Ron-
del, HOwells-o-rkest Songsi of the sea,
Shanfcird; Drake's drum-; Th© rfd superh-
maunenko-o-r. Aesop-'s falies, R-ed-zong. The
firefly, Ba,utolc|,c, zang. Valse friste, Lf.
beJius-oikesL Kooa- en orkest. 10.2o' g'ar
Tijdsein, Avicerlieridit en ni'emvs. 10.35-^
11.05 uur. A'. J. 'A-lan -olni ,i,TJie B. -B. I"
Parijs R'adioiParis, 1750 AL 1'2.5Q
uur. Go-nclert Lucien Pa-ris (piano, viool
"ié!!©). 2.05 nu,r. NienAvb. 2.10 en 4.50
uur. Koersen, Havhs persbericht. 8.35 UUï.,
Landb ouAvikjoniek. 8.50 niur. Slotkoe-rren.,'
Havas p-êu-sberichiten. 9.0510.20 uur. Con-
Aert do-or ,,Lés amis de Lat Fontaine", Fa-
'iels Aten La Fontaine, muziek en een eem-
iciler-Amn La Fontaine.
Brussel, 266 AL S..35 uur. Eragm'en-
ten van „D-e Barbier Aian SeA-iRa", opera
van Rossini. 10J20 uuir. NieuAvls. -
Af u ns ter410 AL 1.35—2.20 uur-
Sproo-kjcs en kinderliedjes. 2.25—3.20 uur!
8prookjesTertellen do-or Luise Stou.ll 8.20
uur. Vo-ordracht„Sireifzügen in die- mb
terne Birüogi© und Üas AAjesendes- Lebens",
7 50 uur. Spo-rt-kzïng. 8.50 uur. Muziek
van b-p-rcemd© operette dowiponisten (Be-
.har, Xebdaï. Kanne-cik-e).
Parijs Eiffettoirén, 2600 AL 635
uur. Cenrtert. 7.'20 uulr. NieUwte
lag Amor haar een -ai'-beiidsA'eld -vain' groote
sociale heteébeinis. Helt vrouwelijk A--akoTi-:
derwijs heAO-rderen niet -alk-heerst 01a
het diploma dait na -zooveel jarein van stu
dio t-e halen viel -maar vooral om dq
scciiale Aierhoudingan in maatschappijen
ge-zin te helpen verheffen. Zij beeft, ver
zekerd Aran do vcJl© sympathie van'het
bestuur, er steads naar gesUHtefid, dat de.
school in den besten zin van liet avoor!
een school voer het 'volk zon zijn. Hierbij
geen veronachtzaming voor opleiding Aran
leerlingen, die meeir uitgereid, middelbaaz;
-jf hooger onderwijs genoten 'haddien. inte
gendeel. Toen tot diön 'bourv Aran tien eigen
school besloten AA'erd', li-eeft zij baar avedscIi;
vervuld g-ezien, da-t naast Blagscihcol I, Dag.
school II werd opgericht. 'En tot op den|
huldigen da-g is het geno-men besluit Item
succes A-oor de school gebleken.
Afej. Van de Ven, ©en cuAiermoeid Averk-
ster, heeft at dito 'jaren mot groote toew^-
ding liaar taak vervuld 'en de school tot
een inrichting A-an oi-idenvijs gemaakt, die
pcpualir is en Avaarop Schiedam trotscli
mag zijn. 1 j
Tc-t welk een ontwikkeling en bloei diet
school onder haar leiding 'is gekomen,-
wordt liet be-ste door -©nke-lei cijfers aan
getoond.
In 1900, bijl haar Optreden; als direcfrfcd,
was het aantal J-eorliingen -van dagschool
(en opleidingen) 6. In 11908, toen het eigten
;obonw in gebruik AA-erd 'genomen, was dit
getal tot 70 geklommen. lAiet 1 Januari van
.lit jaar bedroog het '199. I
Het aantal leerlingen dier 'afzonder!ijtel
(A-ooral Avinter-) cureussen in 'koken, sitrij
ren, verstel I-en ccisiLmimnaai-en, naaiign «m
cnippen, enz., is hierin Ipiet bagrepen. Het
lanlai dezer leerlingen Avas Ihij da oprioh-
.ing reods 180 en (biloef zich geregeld om
en. bij ld© 200 ,beA\-egen. Gek blijft buitel
beschcuAvimg liet aantal leerlingen van dg
ïeriial ingssc'h'ool, Idait van 1901 'af op deze
jchcol kookoniderwijs ontving, Avelke les-
«n bij Üe opheffing van de TuerbaJingsi
school vo-or meisjes vóór -een paar jaaï
jammer genoeg verdAveinlan.
In 1900 Avas er ,één \-ollejdige- leerkracht
en gaviön ean acilittal dames 2 'lot 4 uur.
oer Av-eek "ouldiea-wijis. In ,1908 was bet aan-
-aj volledige leerkrachten (vvaarondisir ife
lireötóde, die toen nog i-es gaf) a-cibt, be-
ïoA-ens tAv-e-e bnitengeavmiiuè leerkkrachtea
Xu zijn, belialv© !de directride, vteletrtien vol
ledige Jeerkracihiten e.n viieir bui tengwone
leerkrachten aan de school verbomdem.
Lr 1900 Avas het totaal aantal lesurëa'
L'550, in 1908 8820; nu 20540.. 1
•Naast het hosfuur staat' 'de dirc-ctrio
jD-alasi met de Je.'ding ten lint toezicht o
iet onderwijs, onderwijz-emd en,ai «ter pa
-.cnc-fcl, het gebouw en '-zijn invtpitaris. Af©
VI. J. II. Aran d© Ar-an liecft van den ua
Ier oprichting af. deze -taak vervuld, zot
lat ook zij liaar 'zilveren feest viert. Aa
■laar is de schoot Igrooten dank verschu
ligd. Vóór «ie oprichilng -reeds oen d-
ncde-werksters Aran miej. Afaas ten pannin'
neesteres van dan kring harelr JaerkracJ
en, streed zij voor dezdfido idealen Lot ve
heffing der vrouw door -het bevondiere-
van hpt. va'kcnderAvijs voor meisjes. Dhari
Het c-nidenvijzdnd pei-soimele-l hdeft ualuur-
üjk in die jaren .vete wijzigingen endargaar.
voor zieer velen avus die school eten door-
rangsplaats, vanwaar zij' nai langeren o£
corteren dienstLij-d heengingen, om.' leiders,
hetzij als directrice, hetzij als l-ebraiieB tcot
Mn speciial-a opleiding AAurkzaami Dö zija
n anide.ro gevall-an Avaren re-dienen van per-
ioonlijken aanl, ziekte, huAve-lijik, famili©
j-mstundighedièn de oorzakeiD Avaaro-m' zij
le school verlieten. Was niet altijd dq
lieuAve leerkracht ©;n aanwinst, ©in zal out-
«ekoend zi-ch. ©en fcierkfadlit ook avoI eens
elenrgesfeld gevoeld hebben in haar Averk-
aing aan deze school, zoo is ten sloiM
le balans tc-ch een z-c-e-r gazdiei en gnnsbgél
Aret groot A-erLrpuw-en in aller rmed'aAv'er-
ring en Ic-aAvijdiing, legt liet "bestuur ffci
oeko-mst dn hantdein van de di-recitricte- few
len staf barer medewerkstetrfe jé11 mede-,
.verkers.
Daarna sprak! de heer H, J. tie Grppt,-
BB BB
-1 t
