Maandag 12 October 1925
BUITENLAND.
DE REISGENOOTE.
PAUL KRUGER.
78"' Jaargang.;
No. 18015
4
tercomm.
Tel. No. 103 en 617.
BUREAULANGE HAVEN 141 (HOEK KORTE HAVEN). T©l. 103 en 617.
EERSTE BLAD.
Postrekening No. 5311.
nummer bestaat uit een blad
en een Sportblad.
0p de conferentie te Locarno is nog geen overeen
stemming bereikt.
^Zaterdagmorgen, hebben tl© gedelegeerden
conferentie to 'Locarno van liailf 11
fcg 12 ti'ur vergaderd, waarna liet vod.
e vrij uitvoerige ©oonni,unique werd
(gegeven.
jje paot-oanferentfe beeft heden in
"eedo lezing het onderzoek van de pact-
:el«i hervat bp dea .grondslag der
afflefldemeaten, welke dea juristen ter be
jstudecring waren voiaijgjalegd. In dea aan
hef van het ontwerp, waarin sprake is
van liet aantal cionlracteerende s aten, werd
acg de naam van Italië aangebracht,
welke niet voorkwam in den te Londen
{mgestelden ontwerptekst. Deze toevoeging
•beleekenl slechts een bevestiging van de
verklaringen, reeds dooir de ItaJiannsche
gedelegeerden afgelegd nopens Itolië's1 voor'
nemen" om als garant van het pacit opi te
treden op dezelfde voorwaarden aits Grooit-
Brittannië. Het onderzoek der artikelen
leidde tot de aanneming van een defini
tieve redactie in zake de groote meerder
heid der behandelde punten. De overige
punten bleven gereserveerd voor een latere
bespreking. De donferentie werd verdaagd
tot Maandag liaif elf."
Oorspronkelijk lag Jiot Én de bedoeling
ook 's middags te vergaderen, maai- in
pbafe daarvan hebben de leiders der 'dele
gaties met een motorboot een pteizierfochtje
op liet Lago Alaggiore gemaakt. Ook mevr.
Chamberlain maakte het uitstapje mee. On
middellijk, nadat de passagiers aan boord
waren, verdwenen zij in de kajuit. Alleen
mevr. 'Chamberlain bleef boven, waar een
galant Franschman haar gezelschap hield.
Bet vermoeden is gewKfigd, dat de hoe
ren van de schoonheid van het meer niet
veel gezien hebben op hun tocht en dat
op do kleine motorboot zeer belangrijke
besprekingen gevoerd zijin, dl© oor de toe
komst van Europa van het grootste g&
wicht zijn.
Chamberlain verklaarde Zaterdagavond
aan de Engelstihie journalisten over de on
derhandelingen op het meer: „Ik ben over
het resultaat der heden gehouden bespre
king tevreden. Zij heeft ons wederom nader
tot een definitieve oplossing gebracht
Er moet echter- nog een groot stuk werk
gedaan worden alvorens.de conferentie haar
doel heeft bereikt".
Gemeld wordt, dat de Geallieerden de
vertegenwoordigers van Du'tsdhland 'n aan
tal oompensatie's aangeboden hebben voor
het gerat dat Duitscbland zijn oppositie
tegen ark 1G Wil opgeven. 'Alien spreekt
van koloniale mandaten en van een ver
vroegde ontruiming van den linker-
Rijnoever.
Yolgens de oorrespondent van de Infor
mation hebben de Geallieerden een voor
stel gedaan, dat zal neerkomen opi oen aan.
hoveling voor do permanente leden van
den Volkenbondsraad, om hun collega's te
verzoeken rekening te houden met de spie.
eiale situatie van Duiitschkmd in verband
mei de bijzondere verplichtingen vooral
wat de ontwapening betreft de het h'ceft
aangegaan door het vredesverdrag van Ver.
sailks te oadorieekeneu. In de aanbeveling
zon Zelfs de Raad verzocht worden op dit
punt het advies van het Permanente IHjof
van Internationale Just tie in te winnen,
onmiddellijk na Dp'lschland's toetreding tot
den Volkenbond. -s
Re Duitsdie delegatie heeft zich mei
de rogoering to Jtoriijln in verbinding ge
stald, om liet oordeel van dé aindere kabi-
tetstedejn. te varniemén, Met spanning wordt
te Lccomo hat alniwoord uit Berlijn ver-
wacht
Dat de hoop op overeenstemmen g tok
wnzidii van het YVeslelijk pact levendig
is, blijkt wel uit liet feit, dat Italië zich
tttedag bereid Ineteft verklaard, als mede
garant op te trodeln. Bestond dio hoop
niet, jdaln zou Italië vermoedelijk dio toezeg
ging diet gedaan hebban.
Gister hebben Stnesbmaiun e!n Benesj
een dndeihoud gehad, dat van vuel ge
wicht schijnt te zij'n geweest Ta Parijs
hecht men daaraan tenminste bJed veel
waaide en van daar wordt gemeld, dat idol
bespiékingeiu gehad hebban tot overeen-
slemlminig ever alle arbitrage verdragen.
Die Matin meldt uiL Lccamo, dat alle
vcorberoMingsmmatregehln voor de aan-
kouhst van ALussoh|ni getroffen zijn. Hij zal
Vrijdag echter weer naai- Rornioi ttórugkee-
ren.
Diversen.
De internatoiuiaile Rooide
Kruis cjenferentie.
De internationale Roode Kruis conferentie
te Genèvja heeft haar werkzaamheden be
ëindigd, na het aannemen Van een reeks
van conclusies', oa, ter aanbeveling van
bet honden van een internal»anale Roode
Kruiswieek, gebaseerd op binnenlandscihen
steun van de miedewtexkende laniden, ten
bate Van de internationale comlmissie.
De volgende clonferenüe zal in 1928
worden gehouden, maar is nog niet be
paald.
liet Duitsdh-Rusisische han
delsverdrag
Het Duitsch-Russisclie handéLsverdnag
Wordt heiden te Moskou onderteekend.
De strijd in Marokko.
Do Daily Express meldt uit Telcean,
dat Primo de Rivera in odn interview ver
klaard lieeft, dat do nederlaag va'n lAbd-tel-
Krim de nederlaag tactele&énit van heit bols
jewisme, dat den leider dier rebollcin finan-
ciieel gesteund hlcleft.
De Franscihe s ohulldein aan
Ide Ver. Staten.
CaiJIaux was gister tegenwoordig ila den
ministerraad. Algeméén wordt aangelnomien
dat de vcorloopige overeenkomst met Ame
rika slechts geringe ka|ns heeft om 'door de
Franscko regeeriing aanvaard to worden
Ondertusscheln stelt CaiJIaux zich voor
extra-belasting te heffeja, teneinde hot de
ficit op de Franschê begrootitag weg !te
werken.
Stakingen te Parijs.
De communisten te Parijs hebben do sta
king geproclameerd voor do bussen en
trams." De slaking is echter als een misluk!
king te beschouwen. Slecih s ongeveer 100
conducteurs en trambestuurders verlieten
de wagens.
Eenige stakende chauffeurs hebben de
bussen onderweg in den steek gelalen.
De stakers verzekeren niets van doen
te hebben met de algeaneene staking van
24 uur, die vermoedelijk vandaag zal uit
breken, omdat die naar hun zeggen om
politieke redenen (de oorlogen in Marokko
en Syrië en de aumte) wordl begonnen
letwijl de slaking op do bussen en de trams
is begonnen uit protest tegen do uitslui
ting van enkele deelnemers aan een vorige
staking en als een bctooging voor de er-
Jj'L I kenning van het vereetiigingsrecbL
|(M gevolg van de slaking kan echter
zijn, dat de algemeene slaking van 24 uur
wordt uitgesteld.
De grondpolitiek der Brit-
sche liberalen.
Lloyd George is zijn dampagne ten gun
ste der hervorming van het grondbezit
begonnen mei een rede te Inverness. Hij
verklaarde, dat hot groot grondbezit had op
gehouden een nuttig element te zijn. De
verandering van sHsdl was noodzakelijk.
De Staat mo-est ingrijpen en weder eige
naar worden. Do pankotop van grond door
do natie, hetzij aan dan welt' onder de
gekant ticgen
Roman.
(üit het Fransch van
GUY CHANÏEPLE URE
^^autoriseerde vertaling van YV. H. C.
Hoor eens hoe wellmdclnd ©n zacht
Appels zich duidelijk één voor één
hoorejn't Is of een luchtig klok-
#1 parelen in die lucht liet zwe-
ik vifiid werkelijHc den negela riet
'Jwlijk als jijIlij rimpelt ien 'b©
■gt het water dor grachten met duizend
Jf lijnen:bij omhult de bladerloozia
„men met ©én fijne gaasachtig© slof
.■zulk eeln lieflijk, wazig grijs, waaronder
aim en de tia iniieuxve kleuren van die
of van de te moei gerestaureerde
(9 gebouwen e|n van die, welke door
Jjcgen eeiuwisjn, en de jongere gieslach-
^Wmdeln geëarbiedigld, zich verdoezo-
ffiteflijk verzacht hjj de aloude pracht
bekoripig van wonderschoon^ gebou-
-Y®e daar staaln, alsof zij idroomden...
S^^ heieft iets sprookjesachtigs, iets
^^nhjks, Phyllékie. Brugigbt liloeft zich
met een fooversluibr, uit vrees valn
00,gön de bekoring 'tie vorliezen
fpEfees, waarvan je droomt. Geef toch
"gewaaid Valn hét wedlar diiö ver-
fijne, grijze kleur, dio het fhains
W'.Waarom, zon de kleur van het
#tijli! ttio van zdnïuescliijn moirien
wezen, Phylleke?Zie, jnu zijn w© op
do groote marktzie icfens die reusach-
tige°spookverschijni!ngdat as de klok-
ketcren, waaruit pa overwinning of neder
laag steeds de zware klank valn 'du klok
zich deed hooren, die aUla voor Brugge
gewichtigo uren verkolnidigdia. Zonder diein
beogen achthoek, die dein. klokkietoran b'e-
kroont, zon'dor dien vestingachligen toren
mot vier torentjes valn dei Saint-Sauvtoür-
kathedraal en den spitsen, hoogen toren
vlan do Nctre Dam^ierk, zon me|n zjdi
Brugge niet kulunen voorstallen. Alaar rijst
idle klckkoloren daar fiiahs niet fierder,
mystieker, bezie Idea- On indrukwekkender
op onder dat,wolkendekIs 't nieL of hij
daar met zijn spits, die in den Joop der
eeuwen driemaal door dién bliksem werd
getroffen, dién wotkenkoeptol trotseert?...
Diït was in hcoMzaak het Complimen
teuze gedicht, dat mijn leidsmaln aan dieln
Regen opdroeg.
Lang, voor dat Phylleke was geboren,
had Sint Frajuciisous van Assisi er de voor
keur aan gegeveln letón lofli'éd te wijden'aan
do Zon. Ik maakte Kerjea'n hierop op
merkzaam, maar hij gaf zich niet gewcln-
lien.
Die goede Sint Fralnciscus hieleft zich
niet beperkt tot cda lofliiéd aan de heer
lijke, stralende zon, hij höeft den Heer ook
geprezen om dein, imi.tiglln, nedorigen, kosle-
I ijken On roinen pagdn, die'n Hij dead nie-
dOrdalen
Wat 'is ^dio 'ingdnienr toch koppig 1 Ik
oppen-lakte, was geen nationalisatie van
den landbouw oif de mijnen. De ontwik
keling ,van heide zou geheel blijven over
gelaten aan parüctuliere ondernemers ©n
deze zouden het loon voor lnm arbeid ont
vangen. De liberale partij wens<3ite het
stelser1 der kleine bedrijven <e bevorderen,
hetwelk voor den bewerker van den bodem
een ladder zou zijn, die hein in slaat zou
stallen op te klimmen naar de onafhan
kelijkheid
De broodprijs in Elngeland.
De, Britsclio ministère vaju koophandel
hebben het voorstel valn do 1'ovensm.idic-
lenccmniissio goedgekeurd om da namen,
der bakkers, die zich aan de door die oom-
-mlssie goedgekeurd© broodprijzen lioudcar,
loefcend te maken. De commissie is van
meemjng, dat er bij een prijs va'n 9 sL
per brood nog voldoende winst wordt ge
maakt. De lijsten met da panum der bak
kers, die zich tóan dcziep prijs houden, zul-,
len door de gennaopteraiden worden aange
plakt. I
Do baklcersbond is hóftig
deze „witte" lijsl
Die zeeliiodenstaking in
Z pid-Aljrika.
Die zeeSiedenstaking in Zuid-Afrika kan.
als beëindigd beschouwd worden. Alet 311
tegen 230 stemmen hébben de stakers te
Kaapstad besloten de volgende voorwaar
den te aam-aarden:
le. de reeders trekkenta!ie vervolgingejn
in; 2e. er wjordem geen slachtoffers ge
maakt; 3e. geen Vervolgingen bij aan
komst in Engeland.
Ruslapd en 0o|atenrijk.
In het kvvlartaal Juli-Septemiber beifi-oe-
gen de Russische bestellingen bij Oosten-
rijksche industrieele fiwa's globaal Vier
mjlliaen dollar wlaaiVan 30 pet. landbouw
machines, 30 pot. eleotrisch en technisch
matexiiaal en 30 pet textielgo'ederen. De
invoer uit Sovjet Rusland is zeer gering
•geHvieest.
Die Roiemjeensche en
Italiaansoh© schulden aan
de Yer. Stjateri.
Do Roemeenscho delegatie tot fuikleo-
ring der schuld, heeft haar reis naar Ame-
alka. uitgesteld. Verw|acht wotrdt, dat de
Italiaansche delegatie eVpncens liaar reis
zal uitstellen.
m Een aanslaj g.
Gisteravond zijn te Sofia op de auto
vpn den Roemlaenschcm Lgezlaait verschei
dene revolverschoten gdost. Niemand weid
eventvlel getroffen. Die daders zijn ont
komen.
De Italiaansche Vrijt
m e tselaars.
In oen circulaire aan alle Ilaliiaansclie
loges zegt de grootmeester der vrijmetse
laars, na te hebban gesproken over Wat
hij do wieete Vpn rouw in Tosclane noemt,
dat hij zich tot de regeering heeft geWcnd
om! zich to beroepen opi de eerbied yjoor
de wjet tien bate ivlan de vrijmetselarij,
maar in afwachting Van de aaimeming
door het parlempnl v|an de wiet op de
nereenigingen en de vrijmetselarij gelast
lie grootmeester de schorsing vjan de w|erk-
zaardbeden en Vergaderingen van alle Ita
liaansche loges.
li.
Engeland vond in de macht, door de in
boorlingen ontwikkeld, een gereede aan
leiding om tot inlijving van. de Republie
ken over te gaan. Dat heette natuurlijk
gedaan met edelmoedige bedoelingen, ten
einde te voorkomen, dat deze Republieken,
door blanken bewoond, zouden 'ten onder
gaan. Alaar bij Kruger ein de zijnen kwam
reeds dadelijk het verzet boven. Eerst langs
vredelievenden weg. Ivruger, imnidddls
vice-Fresident der Republiek geworden,
trok met dr. Joirissen, den Procureur-Gene
raal, naar Engeland, om de regeerfng daar
bot onrechtmatige van de voorgenomen in
lijving onder het oog te brengen. Alaar bij
den toenmaligen Alinister van Koloniën,
Lord Carnarvon, vond de deputatie geen
gehoor. Zij zonden het volgend jaar eon
tweede deputatie, Weer met Kruger aan
het hoofd en nevens hem Piet "Joubert
en Eduard Bok, vroeger olie-makelaar te
Amsterdam, thans Staatssecretaris dei' Zuid-
Afrikaamsehe Republiek. Ofschoon Lord
Carnarvon was afgetreden, en men van zijn
opvo-lger beter verwachtte, was do uitslag
weer ongunstig. Toen zagen de Boeren
in, Qat zij zichzelf moesten helpen. YY'el
waren er onder hen, die bleven geloo-
ven, dat, indien Koningin Victoria en liet
Fngelselie volk maar eens goed wisten
welk onrecht liun werd aangedaan, zij van
do Republieken zouden afhouden, maar
daarop kou men niet wachten. Er waren
er, die dadelijk het roer, het geweer wil
den vatten, maar Kruger beteugelde lien.
Op Gladstone, die de inlijving onver
bloemd liad. afgekeurd, was zijn hoop ge
vestigd. Doch Gladstone, eerste Alinister ge
worden, meende de inlijving niet ongedaan
te kunnen maken, en de strijd brak uit.
In het begin van December 1880 kwamen
de burgers ia duizenden te Paardckraal
samen. Prctorius, Paul Kruger en Joubert
werden tot driemanschap veikozen om de
Regeering van het land te voeren; de En-
gelsche Reigeering ivera niet erkend. Op
Dingaansdag, ter herinnering aan de groote
overwinning op het opperhoofd der Zoe
loes behaald, trok men naar Heidelberg
der Republiek. In 1888, 1893 eu 189S werd
bij telkens herkozen. Slechts één keer
scheelde bet weinig, of hij had voor Jou
bert moeten wijken. Alaar den laatste»
hc-ei, toen het Emgelsche gevaar weer zoo
veel nader was gekomen, ei'kende men on
verdeeld het goede yan zijn leiding, en
vertrouwde men zich aan hem en aan
lic-m fdleen toe.
Kruger omringde zich met vooral Ne-
derlandscho raadslieden; mannen alsLeytls,
Beelaerts van Blokland, Aluiilor, hebben
dien ton gevolge een groote rol in Zuid-
Afrika gespeeld. De Ned.-Zuicl-AIrikaanscixe
Spoorweg Alaatsciiappij beacliikte over voor
namelijk Kederlandsch personeel. Kiaiger
bad èn den Volksraad, én zijn burgers
m de band. In tegenstelling met delmof-
den van bet uitvoerend gezag in bijna alle
Staten der wereld, woonde bij goiegekl de
zittingen van den Volksraad bij, eu zoo
dra de beraadslagingen ecu verkeerde rich
ting dreigden te nemen, trad hij tusschen-
beide. Er werd iwel eens gemoirdj dat de
Staatspresident voortduiend aan 'L woon!
was n^et zijn eigenaardige en korte wel
sprekendheid. Ilij kreeg ook niet altijd zijn
xm, zoo, toen 4'Ü oen ridder-oude wilde
instellen en zijn Boeren dit afwezen, om
dat het met hun zeden en gewoonten in
strijd was. Elke paar uur word pauze
gehouden; men stak dan do pijpen op en
dronk koffie, en in die oogenbhkken praatte
Kruger met de feden van den Volksraad,
en altijd met goed gevolg. Er was iels
van den getrouwen vader en zijn Idnde-
ren, en hier vond men het ideaal der
en daar werd de zetel van liet Boeren-'genen, die, gelijk Dr. Hendrik 4'. N. Muller
heib mijn schouders opgehaald, terwijl ik
een blik vol wrok wierp in de richting valn
den blokketoreln, die met zijn llerugstoo-
tond, izegrimmig uiterlijk er uilzag als elan
oude heer, die wordt lastig govallan.
Den gainschen dag heb ik oude gehou
wen gezien, cf juister geziegd, het inwen
dige daarvan en. wat ze bevatten, nooit
den voorgevel, huln uiterlijk voorkomien an
hoe dat lot me zou hebben gesprokén
Dbor Keijean gehoJpén, wipte ik telkens
haasLig-uit 't rijtuig, hard loopende otniier
een parapluio, die hij bovlcin mijn hoold
liield en waai-valn het waler als éen franje
afdroop; ik verdween dan als in ecln af
grond, olnder den een of anderen .hoofd-
mgalng van een gebouw van baksbeén of
gebouwen ptoeln, zonder goed te hebben,
kunlnen zien cf ik in een kerk, een stad
huis of een museum zou terecht komen.
Terwijl het rijtuig van den ©enen naar
den anderen hoofdingang reed. Wees Ker-
jean me cp allerlei dingen, waarnaar ik
moest kijken, eeta. bochtige ien schilderach
tige straat, een mooi huis met toreintjes, een
fijn gebeeldhouwd vcinsfer, een aardige rij
trapgevels, een stil straatjö, waarin, trots
het weer, een oudé vrouw liep, i|n een man
tel met capuchon, zooais i|n Brugge de vrou
wen dragenIk hoorde verrukkelijk
cuderwetscho namén noamén, jde ..rue aux
Laines", .de „me de 1'Aha-A.vteugle", de
„me de rilydromel", de „quai du Rosairei"
Alaar ik kedk er nauwelijks (naar, ik
deed maar „alsof"Zéó "bezichtigd© ik
bewind gevesligd.
De vrijheids oorlog, die het onmogelijke
waar maalde; die geheel Europa hoeft ver
baasd, was na korlen tijd gestreden. Op
Amajoobahoogte werd aan bet Emgelsoke
leger den laatsten slag toegebracht.
In 1881 kwam lier Verdrag van Pretoria
tot stand. De Republiek kreeg een deel
van haar zelfstandigheid "terng. Alaar Zu'.d
Afrikaansche Republiek mocht zij niet boo
ten: Transvaal zou haar naam zijn. Boven
dien verkreeg Engeland souveiein© rech
ten. Dat bevredigde den Boeren niet. Kru
ger trok'er in gezelschap van generaal
Smit en Ds. Dutoit op uit naai' Enge
land. Ilij onderhandeld© met de Engelsclie
regeering en bracht hot Y'erdrag van Lon
den van 1884 tot stand, waarbij do onaf
hankelijkheid werd hersteld, behalve dan
de bepaling, dat voor" verdragen met
vreemde Afogeaidheden, den Vrijstaat uitge
zonderd, de goedkeuring van Engeland
noodig was. Daarna ving het driemanschap
zijn bekende reis door Europa aan. Voor
Kruger, ongeletterd, onbereisd man, heeft
dit geheel nieuwe aspecten geopend. Alen
bezocht Duitschland en verzekerde zich van
do vriendschap van Wilhelm I en van Bis
marck, welke laatste ia Kruger de wijsheid
van. den echten staatsman herkende en
onverholen zijn bewondering vooir den een
voudige» 'Boer uitsprak. Alaar Kruger deed
meer; hij kwam ia aanraking met econo
mische en financieel© krengen, en hij wist
belangstelling 'te wekken voor den spoor
weg, die Transvaal door liet Poirtagjeesch
gebied zou verbinden met Lorenzo' Alar-
quez. Atom' Transvaal was toch de Dela-
go-a-haai oen veel nader verbinding dan
over Natal of over de Kaapkolonie kon
worden verkregen. Naiuuriijk |was die ver
binding slechts gedeeltelijk maar den zin
der Engelscihen, en Kruger heeft mot al
de energie, die fin hem was, moeten vast
houden aan zijn oorspronkelijk plan. Ten'
slotte verkreeg hij de medeveiking van
de Portugeesche Regeering, die het op
een conflict met Engeland liet aankomen,
wélk conflict ten sjoit'e langs prbi'ralen
weg is beslecht. De voordeelen, die deze
spoorwegverbinding aan Transvaal heeft
opgeleverd, zijn in den oorlog van 1899
en volgende jaren wel duidelijk aan liet
Jiclil getreden. Dat in Neder'and het drie
manschap buitengewoon hartelijk Werd ont
vangen: dat hier het stamverwant gevoel
mede sprak, tvie, die destijds daarvan ge
tuige is geweest, herinnert iiel'x'oh niet?
In 1883 was Kruger inmiddels voor den
eersten keer tot Staa'spiesident gekozen.
Hij bleef het daarna tot aan hel, einde
de kathedraal, hot stadhuis, het paleis van
justitie, de kapel van hel Heilig© Bloed,
het museum van oude schilderijUn en weet
ik wat nog meer.
Ek heb niet de minste Jnslmte ziel! dien
teleurstellend |n tocht m alle onderdcelen,
nog ééns te vertellen. Alijn herinneringen
liggen als een wanordelijk© ronunlel in mijn
hersens énik laat zie daarligg n, zcoals ©en
huisvrouw doet, die, op goed geluk, tallooaa
dingen in een kast stopi en die zegt: „Bij
gelegenheid zal ik z© wel eéns schikken".
Van tijd tof tijd maakt- zich een beeld,
een weerkaats,'|ng van v©n beeld, zich los
van al T overige. Juist op dit ooganblik
denk ik aain het albasten beeld va'n den bis
schop van Parlenno Jean Carondelel, in do
Saint-Sauveur-kathedraal. Iln zijn bisscliop-
kJeedij ligt de prelaat op üan leger vad
zwart manner, maar zijn houding is meer
die van iemand die peinst, dan dié d©n
eeuwigen slaap slaapt. Het doorschijmimdo,
gladde, warm goud rose albast schijnt te tril
len alsof er ©én wonderlijk ©n verheerlijkt
leven va|n uitgaat. IIcL geb ©1 is ongemeen
mooi, vreemd, en Ontroerend onstoffelijk. Ik
haid er nooit valn. gehoord en wist niet dal
't liier wasKerjean wees 't m© ©a ik
was idoor de groote schoonheid er van gt;
troffen. Het hoeft kén veel dieperein indruk
op me gemaakt dan de verguld kopmteln,
grafmcnumelnben in de Notre-Dairu>Kerk en
de prachtige, beroemde ©n zoo kostbaar
versierde van Karei dein. Stout© en Alaria
yan Bourgbndië.
eens heeft gesclrreven, moede geworden
zijn v^n de werking van liet vertegen
woordigend stelsel: een verlicht despofis-
me door overtuiging.
Alles ware goed gegaan, waren in 1885
aan den rand maar niet de goudvelden
ontdekt. Daarmede begon de diende. De
belangstelling van Engelland in die gebie
den was met meer van zuiver politiok-
geograpliischen aard; zij werd aangewak
kerd dooi- de groote sjieculanten. Cecil
Rhodes was ongetwijleld een groot man;
vooa' Engeland en zijn Afrtkaansoh bezit
heeft liij verdiensten gehad als geen an
der. Dat neemt echter niet weg, dat hij
en zijn volgelingen in de middelen, doer
hen aangewend, weinig k,eakeur.g waren.
De Jameson Raid van 1896 heeft het be
wezen. In volden vredestijd trokken Engel
sclie avonturiers liet Transvaalsche gebied
binnen; hun Joliannesburger vrienden ston
den gereed om hen tegemoet te komen. Kru
ger behield zijn kalmte; onder zijn leiding
verzamelde zich hel J3 oerendeger, dat Jame
son tegemoet trad en hem insloot en tot
overgave dwong, nog voordat hij zich met
de Joliannesburgers liad kunnen veieeab
gei.u. Toen was het spel dezer opstandige
elementen spoedig gespeeld. Er waren er
in Transvaal velen, die als afstraffend voor
beeld de verooirdeeling tot de doodstraf
van Jameson en zijn voornaamste volge
lingen eischten. Kruger verzette zich daar
tegen, èn oim principieel©, èn om politieke
redenen. Vermoedelijk lieeft hij getekend
op de edelmoedigheid van het Elngelsdlie
volk, dat ec'hter ten aanzien van de poli
tieke mildheid, door hem. betraeiht, verkeerd
of in het geheel niet werd voorgelidht
Jameson word aan zijn Engelsclie rechters
overgeleverd, en een voorproefje van de
geringe straf, die hem te wachten zou
slaan, bood wel den geesldrifiigen intocht,
dien liij in Londen hield. De doimniissie,
door het Parlement benoemd om de zaak
van liet Jameson Raid te onderzoeken,
geraakte wat al te zeer op het spoor van
de pi ede werking, die, zoo niet de Regee
ring, dan toch leden der Regeering daar
aan hadden verleend, en staakte dat ver
der onderzoek, zonder dait conclusies dui
delijk naar voren kwamen.
liad Kruger gerekend -op dankbaarheid,
liij zou al spoedig inzien, dat Ixij1 zich ver
gist had. inslede van dankbaarheid, stelde
Engeland juist cischen. Het ging om de
2,g. ujLtlanders, zij, dio de vreemde be
volking van Transvaal vormden en die, aan
gelokt door de diamanten aan den Rand,
in zoo grootem getale kwamen, dat zij
poedig de meerderheid zouden vormen.
Gok denk ik daar heb je al de wan
orde in do kastl aaln liet oude Palais;
Gmuthuuse, waar de prachtigste collectie
kant, die mén zich maar kan voorstellenj
me bce;do en ivaarover ik, trols mijn. in
gehouden verdriet, im -vuur geraakte't
Is een onvergelijkelijk© verzameling; de gan
sdie geschiedenis van do kantwerkkunst is
er in te volgen, van af 't éénvoudigste tot
rijkste en Lot de fijnste wondarén die
naald ©n kantklos kunnen tot stand bren
gen. Zoowel mijn fantasie ajs mijn vrouwe
lijke smaak weiden in verrukking gebracht
Wat een ontroerenda indruk op 't ge
moed maakt toch een oude katnl, waarvan
men vertelt: „Dleza kraag van ragfijn©, door
zichtige point de Biche, was de met groote
vol handing voleindigde arbeid van eén kant
werkster, die misschien liaar oogela ©r mee
bedierf. Hij werd vtele ©euwen geleden, door
een prihsesj gedrag-m
Daarna herinnerde ik me dé schilderijen,
die ik in de kerkén ©nlmuséa zag, als ©ven,
zoo vele vensters, dia ©én blik opendéii op
die wereld van mysticisme uit dén lijd van
devotie en naïvifci I, schilders lukken van
frissche kleur, vim onbetaalbare schoon-
héid, 't een© éénvoudig, 't andere prachtig,
vrddig cf overmatig druk, liefelijk of tra
gisch en zelfs tot 't wonderlijk legendari
sche, 't kinderlijk cverdrevoln©, ja zelfs'Jol
in 't clnhandige, zeldzaam menschel ijk bn
vo-1 lev©n blijvefnld.
{Wordt vervolgd).
ru«# courant verschijnt dageliiks, met ntt-
?!in Zon- en Feestdagen.
Sa. oer kwartaal I 2.—; franco per post
P D*TtB nnr wpfik15 cents. Afzon-
Se nammers 4 cents. Abonnementen
™eo dagelijks aangenomen
djsrlentién voor het eerstvolgend nnm-
moeten vóór eli unr aan het Bureau
ired rijn. 's Zaterdags vóór t> uur.
lea bepaalde plaats van advertentien
Jt niet gewaarborgd.
SCHEDiMSCHE COURANT
Prijs der Advertentien- van 1—5 'egeU
f 1.55; iedere regel meer f C.30; in het
Zaterdagnummer 1—5 regels i l.bO, iedere
regel meer f0.3a. iteclames f 0.75 per regel,
Incassokosten 5 ets.; postkmitanties 15 ets.
Tarieven van advertentien bij abonnement
zijn aan het Bureau verkrijgbaar
Dagelijks worden tegen vooruitbetaling
Kleine Advortentién opgenomen I 0 50 t/m
15 woorden, f 0.75 t/m 25 woorden. Elk woord
meer 5 cent tot een maiimum van 30 woorden.