"V
Winter in de Alpen
emamsme
M elk
CAT! fiOWABD,
Mai;sori Pasr
I I TRI PEIILEED 11
I E D ILLE RUITER.
ADVERTENTIËN.
I
J.S.v. LEEUWEK
M..H. de VALK
Groote Opruiming.
MEIATI VAN JAVA
ALS EEN VRIEND
Iteclitszakeii.
w Sanguinose. Nlv
Een Hoofdstuk voor
wintersport-beoefenaarst9PS
Aan welke eisclien moet
goede fïessckenmelk voldoen
UitsluitendSlijterijen „HET VINKJE".
(De vijlde koningin).
Gedurende Januari
25 ets.
Ofiympia Tl ieater.
BUCK JONES
OPTREDEN VAN
EERSTE KLAS VARIÉTÉ.
STADSNIEUWS.
De oude koeien nog eens uil cle sloot
gehaald.
Oeinciigd Nieuws.
Een tragisch oyigeluk.
Amerikaansche politic en radio.
Indien de proefnemingen mtot succes he
kroond worden, zal do politiecommissaris
van Passie, in den Staat New Jersey, al
weder opgerakeld, thans door den hoor zijn agonten voorzf.on van kleine éénlamps
David do Leeuw, te Enschedé. Thans radiotoestellen, die bon in slaat zaïétou ste]
duurt het "proces al weder twee jaren, in len zich mot hot hoofdkwartier der politie
Voor 's ochtends - voor 's avonds - voor ieder uur van den dag
heerlijke - volle - zoete witte wijn, -- 98 ets. per Liter.
hoofdkantoor;
PERSOONSDAM i6
TELEFOON :5031-
5032-5033-503^
m
Wij garandeeren U vakkundige
bediening en leveren U
8AN1TA8
ALLÉÉN Geiderschekade 7 n.b. Witte Huis, R'dam, 2 mm. vat Lijp 8
BROERSVEST 67. TELEF. 68152
m
Nieuwe Binnenweg 317, ROTTERDAM.
Vraagt persoonlijk prijzen aan.
BINNENWEG 46, ROTTERDAM.
Directeurs A. TUSCHINSKI.
Hoofdsteeg 7 - Rotterdam.
GEEN TOEGANG VOOR KINDEREN.
ni W|IW i
Hoe komen we aan onzen Bijbel?
Ou cl e> Test amen t.
Voce' tk> VeiviMLgiug tot bo\ oixl-H'iug xan
fi(3 belangen eter Ned. H«v. Kerk heeft
gisteravond Os. J. W. Tons beek, mui
hier, oen. le/.ing gehouden over: Hoe ko
nwn c\ij aan onzen Bijbel? Dezen avond
hohandeldo de spr. het ontstaan van het
Oude Testament. Nadat de uamvo/.iami
Psalm 19:4 gezongen hadden, ging Ds
Tonsboek voor m gebed.
Do Bijbel i.~> hot Beek bij uitaemeudhoid,
dal olie audeio. boeken in waardij ener
tiofl, on spr. consulteerde met groote vol
doening, dat ook ia niot Chris olijke krm
gom, rui oen tijd van vergui/iug, de he
iauustolhng in den Bijbel wror toeneemt.
Voor spr, hoeft do oude Sta oinorlaling
groote w aardig hot is een monument van
literaire schoonheid on er is geen tweede
\etlaling die haar daarin ovenaardt, doch
hof is slechts oen venaline, mot de fouten
die aan oen dergelijk werk kleven.
gangers ontdekten, werden aan den rand
verbeterd, (jcior daar clo goede medeldin
kers, on onder het finite woord in den
teVstjfe goede klinkers Ie zotten, met oen
voirvvijzmg naar den kant. B'j ocsnigo veel-
u'dig YmMtornoiulo woorden word liet ver
wijz.ngsteekeu en de kant etkeniug s'ccds
weggelaten. Zoo heeft do heilige naam
van Bod, J.ilnvé, waarvoor men Adoim'.
fileer) placht Le lezen, s.ecds de klinkers
van dit laatste woord. Slechts onbekend-
Ileal hiermee kon in de latere Maided
snv;.eii hieruit een naam voor Bol: lohova
deen ontstaan. Het TIebreeuwsrho schrift,
dateust veel venvon'srhap vertoonde met
hel hit reflyphensehrift der Egypcnaren
D in den loop der tijden veranderd lol
liet kwadraatsclu ift. (aile lettors passen
ui ieikautjes), dut reeds in Jezus' tijd
en thans nog gebruikt wordt.
In de SUtenveruiling likt de ;i IcnI ge ui
enkele, nueilijkli'id op t"i leveren, tlodh i§
1 IcdireeiivvM'he t kst is op meer dan één
p'aats g,schonden tot ons gekomen, voor
al ui de Profetische on Poëtische Boeken.
Onder invloed van de Grickscbi woivld-
lh; oorspronkelijke taal van hot Oude cultuur van die dagoa is in de 3c of 2'
Testament Vs llelneouwsch ca van het eeuw voor (lilt', to Alexandrió een Griek-
A'toawo (trieksch. In het 0. T. komt ver sche vertaling gemaakt, volgens de over-
der nog hier oil daar Aramoesrii voor, leva ring door zeventig ^„leerden, kortweg
de taal, die later liet Hebreeuw sch heeft Pepluaginia (<L\v z. Zeventig) genen aid.
wuirongen en ten tijdo van Jezu-, do Peze vertaling vertoont alt rlo:, soms luttel
volkstaal was. De gesehriKen der bijbel belangrijke, afwijkingen mot div Hebreeuw-
siluijveis zelf /ijn geheel ver'oren go sclie tekst van tegenwoordig, éin zij is voor
gaan: we hebben alleen maar afschriften, v ele duistere plaats In een goede wefvvij-
manuscripièn (handschriften) of codnoi ge 'zor Do aainlialmgen in het Nieuwe fesla-
naaind. Terwijl ons van het N. T. 4 ment (dat gelieel in het Griekscli is go-
duizend haudschiiften zijn bewaard gebte schreven) uitliet. Oude Tl sta meid /ijn bijna
ven. hebben we van liet 0. T. slechts een zoliidöf uil/ondcr.rg naar ücli tekst ikr
tweetal al'eroudse over, en wol dateer,nd Septuaginta Ook Syrische, l.alijnsdio en
van 916 en 1009 na dir., en bewaardUohselS vertalingen uit de 2\ 3e ca 4e
te Petrograd (Leningrad). In de Hebreeuw-'eeuw na Chr- helpen bij1 hl vaststellen
•u lm handschriften komen zoo goed als van den jtiislen tekst De Bmaïihid 1.
geen verschillen voor, en dit komt. om
dat in de 7e en Se eeuw na Chr. door
4e z.g. Alasoreton de onveranderbare tekst
is vastgesteld. Like wijziging na dien tijd
is volkomen uitgesloten, en komt wegens
do z<er zorgvuldige wijze van overschrij
vlug _eok niet voor.
Sinds het begin van de '2e eeuw na
hr. zijn die Afasoretcn (ovcr'.ov eraato)
bivig geweest de teks, le herzien en uit
te pluizen. Zij hebben ook, toen de Joden
hun Heilige Taal vereerden, klinkers in
gevoerd in de sch rijf wijze, waarin klin
kers eeuwenlang onix^kend waren. Bi t
deden zo, omdat aan de schrijfwijze nets
niets veranderd mocht worden, door een
punt tuatiesys.eem, met puntjes en streep
jes, die zij meest onder de let ers plaat
sten. Vergissingen, d'c zij van hun voor
die toen z.ij uitgeste-aten wj ixlcn sleclus
de 5 Bwken van Mozes, of Pjiüateuch,
ou het lkivlc Jozua meenamen, hebben
een tekst, die op natoer dan 600 plaalsetn
vi rsühilt van de gebruLkdijikui Hebreeuw-
M he. W;o hebben dus gi euszins de oor-
sjircinkciijke H-ebroniwsehe tekst. De tekst,
dm o'ns is overgelevuaxl, staat nngeveer
2000 jaar af van den eigenlijken, vela vei'
als wij af staan van den tefcd van heil
Nieuwe Testament.
Nadat door de aanwezigen gezongen
was Bsalni 119 vers Gü, vervolgde ds.
Ttonsbeck zijn lezing, om thans tna te gaan
hoe de Boeken, dib tegenwoordig het 0. T.
vormen, zijn ontstaan. Ui de Synagoge
heeft Jezus reeds den Hebreemvschen
tekst gebruikt in do saiuenst Hing onge
veer, zooals deze nu lot ons spiuekt. Jezus)
d:e Arameosch gesprok in heeft, heeft waar
schijnlijk voor Zichze'f den tekst der Sep.
iuagi'uta golezen, Doca* de Jodeiu is al
valn oudsher hel 0. T. in 3 deebn ver
deeld de Wiet, du Propheten en de Ge
schriften De ganscho Bijbel wordt bij du
.Todom. soms wel met Thora (Wet) aang>
duid, doch oorsprcinkelijk bevat deze
slechts de- 5 Boiekdu van Afozes. De Thora
is bet eerst mol Giddulijk gezag bekleed
ein daarna de Nebiim (Profeten), In hel
N 'L kunnen slechts hed wtoinig <ui til ta
lingen voor u.t da Rotlioobim (Bjutael). De
Boeken uit dezen 3 n bundal haduleln toen
dus nog geen absoluut Goddelijk ijoz.ag.
De Tiicm is niet in alle I iz<\mlerhHlen
doer Aiozes gescjhxcvten. Zoo zal hij zijn
doed wel niot besnhrev'on li'ebhon, doch
in do samenstelling zal liij wel een be
langrijk aandeel hehb'en gehad, In Esra's
tijd (pl.m -109 jaar Voor Chr.) is do Thora
de grondslag geworden en het Viste richt
snoer ia geloof en leven der Joden. Do
Boeken der (oudere) ProfeLen voimen den
tweeden bundel. Zij zijn meerendoels zeer
oud, doclli zij (Kobben eerst Goddelijk ge
zag gekregen toen na de ballingschap h'et
pi'ofetisme uitstierf en de Joden behoefte
hadden aan profetische I oioken. Do grond
slag van de verzameling is liet werk van
Nohemin. De Boeken vjan don denton bun
del 1,oslondc.:: reeds toen de tweede bundel
werd afgesloten, en z'ij zijn om onbekende
redenen ilaaiVan afgescheiden. Hot eerste
Bo-ek ervan is dat der Psalmen, «jat werd
opgenomen, toen de Joden in do duisternis
van vervolging en druk opbeuring noodig
hadden en zij die Vonden in ie heerlijke
gezangen v'an Diavid. Bés Psalmen, Spreuken
cn Job Votroon den kern, waaromheen zich'
andere Boeken als Ruth, Daniël, 'cn de
12 kleine profeten (dio Vroeger één Boek
Vorm den) groep eerden
Behalve deze genoemde Boeken zi,u. tx
nog meer, di>> echter niet in. dezen z.g.
canon zijn opgenomen. Wel slaan sommige
ervan in de Septuaginta^ wat tins een be
wijs is dat deze vertaling gemaakt is, toen
do canon nog niet geheel was vastgesteld.
Zelfs staan er Boeken int hot N. T, uit
het O, T. aangehaald, die we hcelemaal niet
kennen. Dit zijn alle z.g. Apocrypha Boeken,
d.w.z. B'ookcn, die niet in do synagogen,
maar thuis in het verborgene" mochten
gelezen worden. Toen' de Joodsclic Bijbel
door de Christenen werd overgenomen, wer
den ook sommige Apocrypho Boeken over
genomen. De handschriften der 4c en 5e
eeuw van den Latijnschen Bijbel bevat
ten naast den Joodschen canon "enige Apo
crypho Boeken. De IL-K, Kolk gaf bij het
concilie van Tronie, in liet midden der llic
öcuw, aan sommige Goddelijk gezag. Lu
ther nam ze eveneens over, en hij voml
sommige zelfs belangrijker dan enkele Ca
nonieke. Cialvijn' heeft echter don Joodschen
canon geheel gevolgd, alleen staan in .«.ijn
Bijbel, die ook de onze geworden is< de
Koeken in Ho volgorde der Septuaginta.
Hit een Godsdienstig oogpunt achtte Gal-
vijn dc Canonieke Boeken hooger dan de
Apociyplie.
Zoo' zien wo dus, dat de Bijbel geens
zins op éénmaal of als onfeilbaar geheel
uit den hemel is gevallen, ilij is integendeel
onder God's voortdurende zorg langzamer
hand ontslaan. Hot is een kostbaar kleinood,
dal we goed dienon te bewaren.
Nadat" nog ecnigc vragen door den spr.
waren beantwoord, zongen dc aanwezigen
Gez. 13 G en 7 en gtag Ds. Tonsbeetk
voor in dankgebed. 1
In 1878, dus 43 jaran- geéeden. namen
do belastiingambtenaron van hot Kijk, te
Enschedé gestatkmnecTd, 1G kooien m he-]
slag, eigendom van nu wijlen den heer S.
AL de Leeuw, te Enschedé, woiko (lieren;
w aiem aangetroffen nabij de gnons te Gla-
norbrug en waaromtrent men meende, dat'
ze waren gesmokkeld uót Diuitscldand. Do
dieren zijn toen, als onbeheerd loopend
vee, verkocht ten bato van het Rijk. j
De heer Do Leeuw procedeerde daarop
met het Rijk en word na vier jaren in
het ongelijk gestold. Ofschoon bet smok
kelen niet kon worden bewezen, erkende
heit Rijk den heer' Dia Leeuw niet als
eigenaar van het bewnsto vee. De heer De
Leeuw vprmocht gedurende dertig jaren
niot meer over deze kwestie proccdeeren,
docii voor oen tweetal jaren is de zaak
Op een steiger van pen bouwwerk le
Loosduinen was bezig de metselaar H
Hij bad zijn kalkkuip leeggemaakt cn wierp
do/.o onder den gewonen roep: Tan cm
deren 1" naar omlaag.
Getuigen verldarcn, dat hijtijdig deze
waarschuwing gei'oepen lieeift. Hckias
schijnt zijn zwager H. liet niet le hebben
gehoord. Hij kreeg althans do kalkkuip
op het hoofd cn is aan de gevolgen hier-
\an overleden.
Een vechtpartij te Bmnssum.
Bij een hevige vechtpartij te Brunssmn
lusscben dronken lieden, waarbij ccndruk
gobruik van messen gemaakt werd, wer
den vier personen ernstig gewond. Een
der vechtersbazen bekwam siujwondoa over
het achterhoofd en bot rechteroor; een
tweede kwam uit den strijd mot drie snij-
wonden over bet hoofd; de derde kmc*
een messbeek over de rcchtoihaiul en arm°;
terwijl de vierde met een steek in den
elleboog het strijdperk verliet. Van do
andere deelnemers aan do vechtpartij wer
den ,jlo klooien min of meer gehavend
De politie stolt een onderzoek in.
wo
liet
nan-
Te dicht bj de kachel.
Te .Katwijk heeft mioj. IT. v. K.,
noncle in do Kerkstraat, aldaar,
ongeluk gehad met liaar kleercn in
raking te komen met de brandende kachel,
waardoor d<®o vlam vatton cn zij dus
danige brandwonden bekwam, dat opname
in het Acad. Ziekenhuis 1e Leiden nood
zakelijk was. Daar is z,ij aan de. hekomen
verwondingen overleden.
welken tijd het jlijk reeds tweo keoron in
liet ongelijk is gesteld en veroordeeld in
do kosten. De 'Rijksadvocaat rnr. AI. Tcl-
ders, ging van deze beslissing in appél
cn thans zal op 27 Januari a.s. de be
slissende uitspraak waken. Van do vele
getuigen, destijds bij de zaak betrokken,
zijn er nog sïechls twee in loven. Voor
do erven De Leeuw treedt als raadsman op
nir. Sanders, te Rotterdam.
in verbinding to stellen. Do toosteè'on /.ui
len den omvang hebben van een gowoncii
si garat be nk oker en zullen op pen afstand
van G K.AI. do signalen kunnen ontvah-
gen, die hot hoofdkwartier uil/endt. Be
leider der pebtio meent, dat «leze nieuw ig-
heid groote. diensten zal bewijzen om dc
misdaden te voorkomen en. io>oral de
arrestatie zal bevorderen, van gewapende
misdadigers, die over auto's beschikken.
BmmSSam
Zui ver plantaardig. Wordt door
alle gestellen verdragen. In
alle gevallen san bloedarmoé.le
en zenuwzwakte blijkt het een
\ersterkingsmiddel \ar den
eersten rang, en wordt met
vertrouwen aanbevolen als het
Werk/namste middel ter be
strijding van de b'oedarmoede
en al hare gevolgen.
SANGUINOSE lost per 11a-
con 11. f2.-, G lï. f 11.—,
r 12 fl f 21.—.
Tweemaal per dag een eet
lepel is voldoende.
WACHT U VOOR NAMAAK.
Verkrijgbaar bij Apothekers
en Drogisten.
VAN DA Al Co., 4890
De Riemerstr. 2c/4, AV
Den Haag.
Bij de Firma H, A. M. EOELANTS
te Schiedam, is verschenen:
door
Ph. C. VISSER,
Schrijver van Bover- en Beneden
de Sneeuwgrens,
met
door
JENNY VISSER—HOOFT.
Prijs gebonden fl.80,
Bij alle Boekhandelaren ver
krijgbaar.
Zij moet ongekookt gebruikt kun
nen .worden, d.w.z. de leverancier
,-moet den afnemer de waarborg
kunnen geven, dat de melk geen
schadelijke kiemen bevat.
Zij mc.t zuiver van smaak zijn,
gee.i kooksmaak hebben en bij
oordeelkundige bewaring geruimen
tijd goed blijven.
De R.M.I. flesschenmelk voldoet
aan deze voorwaarden.
Bereid volgens een nieuw procédé,
beantwoordt deze melk aan
de hoogste aan flesschenmelk
te stellen eischen.
co
Q
C3
CO
ISiCKESZ BEEPETIHETTEN ZIJN GELDiG VOCFJ FRAAIE CADEAUXJffll?
4300 45
Bij le Firma TT, AM.-ROELANTS,
te Schiedam, is vertekenen
Prijs f 3.50. Geb. t 4 50.
Verkrijgbaar bij alla boekhandelaren
oi bij den Uitgever.
BREUKBANDEN met en zonder veer TH 3.25
IRRIGATOREN geheel compleet ......Af 1.40
BALSPUITEN in verschillende soorten vanaf f 2.
GLYCOIRSPUITEN (metbalinhetmidden) vanaf f 1.75
en vorder aile artikelen op.Hygiënisch en Zlekenverpleglngs gebied,
'vraagt onzs gratis prijscourant met belangrijke
brochures voor gehuwden (10 c. roslz. Insluiten).
BOEKHANDEL
LEESBIBLIOTHEEK
LEESPORTEFEUILLE
aSM'3 ld
saus» i
*i'r''' 'V'..''"]! "PT i u I
v-'T-ïs (A TT
ZIT-, SLAAPKAMER- EN SALON-
AM EUBLEMENTEN
Complete Meubileering
4721 50
a
komt in den winter
Genius Wondbalsem
in Uw huis.Springende
handen en lippen wor
den spoedig genezen
en de huid krijgt een
fluweelachtige zacht
heid.
Dezalf met de groote
geneeskracht.
a
4895 58
Van if heden, weder vertoorring van ren geweldig
programma.
Als IIooMfilm:
Verpleglngsartlkelen, Corsets, Gummlkousen, Breukbanden
en andere Bandages. 3020 20 Gelll. prijscourant gratis.
Oudste Speciaal huis te dezer stede,
Een buitengewoon sensationeel spoelilrnmn.
vertolkt door de beste Altisten van dn
FOX FILM-COMPACaiE. -
Extra i/b- programma: optreden van Uw lievrlingsnrtist
in zijn groote «•onsatioklucht