Opening dr. J.
de Visserschool.
Stall en Landschap Zuid-Holland, dat zich
ten doel stelt de bevordering van de
schoonheid en de instandhouding, ind en
Üit volgens hedendaagschc begrippen ge-
wenscht is, van het aesthetisch, arohaeo-
logisch cn historisch waardevolle derZuid-
Hollanüsche gemeenten in den meest uit-
gebreiden zin en tracht dit doel om. te
bereiken door: a, de benoeming van een
provinciale schoonheidscommissie en de
stichting en instandhouding 'an een aan
die commissie toegevoegd bureau, waarbij
belanghebbenden (gemeente-besturen, par
ticulieren, vereenigingen, enz. im Zuid-
Holland) advies kunnen inwinnen omtrent
bouw- en verbouwingsplannenb. het be
vorderen van de opneming van welstands
bepalingen in Üe bouwverordeningen der
Zuid-iKollandsche gemeenten en van de
totstandkoming van gemeentelijke menu-
ment en verordeningen en gemeentelijke uit
breidingsplannen; c. het tegengaan van
hinderlijke reclames en schending van na
tuur- en landschapssehoon.
Het bestuur bestaat uit 'de volgende hee-
ren: mr. K. P. van der Mandele, A. J. M
Gouidriaan, O. H. van der Leeuw, W. van
Boven, W. H. Gispen, A. van Stolk, J. R.
Mees, mr. J. "VVL W. van der Hoeven, voorts
uit de dieeren U. J. Mijs, aangewezen door
de Provinciale Vereeniging van Burgemees
ters en Secretarissen in Zuid-Holland; P.
de Bruin, van bier, aangewezen door de
Vereeniging van Nederlandsehe Gemeen
ten, aJaeeling Zuid-Holland; dr. E. X Has-
linghuis, aangewezen door de Provinciale
Zn hl-Hol landsch e Archeologische Commis
sie; J. van Hoey Smith, aangewezen door
de Vereeniging tot Behoud van Natuur
monumenten in. Nederland; ir. W. G. Witte-
veen, aangewezen 'door het Instituut van
Volkshuisvesting en SteJebouw; H. vaii
Uer Kloot Meyburg, aangewezen door den
Bond van Nederlandsehe Architecten; ir.
P. Verhagen, aangewezen door den Bond
Heemschut; en dr. E. Wicrsum, aangewe
zen door de Zuid-Holland sch e Vereeniging
tot Bevordering van Kunstnijverheid.
iHet secretariaat van het instituut is ge
vestigd aan de Gedempte Bierhaven no. S
te Rotterdam.'
Wlnfcelslultine.
Te Den Haag is Zondag een, congres
gehouden door den Algemeen en. Nederland-
schen Bond van Handels- en Kantoorbe
dienden ter bespreking van de winkelslui
tingswet en de arbeidswet voor winkels,
welke onderwerpen werden ingeleid resp.
door de hoeren H. Schutjes, lid run h'et
hoofdbestuur en de heer W. Brouwer Jr.,
bondssecretaris.
De vo'gende motie werd met algemeene
stemmen aangenomen:
,,Het congres, enz., gelet op de verwach-
tingen bij de belanghebbende werknemers
gewekt door de invoering van de Arbeids
wet 1919 en de toezegging, gedaan in de
Troonrede 1920 ten aanzien van de win
kelsluitingswet; constateert met groote vol
doening, dat de minister van arbeid, han
del en nijverheid thans een wetsontwerp
winkelsluitingswet ten openbare behande
ling in de Staten-Generaal heeft ingediend;
constateert daarnaast met leedwezen, dat
de afkondiging van deze wet niet vóór
1 Januari' 1929 kan worden tegemoet ge
zien; betreurt, dat de minister van arbeid
handel en nijverheid in zijn memorie van
toelichting gelijktijdige invoering van het
werktijdenbesluit voor winkels en van de
winkelsluitingswet ten zeerste gewensclit,
zooal niet noodzakelijk heeft geacht; ge
hoord de besprekingen betreffende den
huldigen stand van den arbeidsduur in
het winkelbedrijf; dringt er met de meeste
klem bij den minister van arbeid, handel
en nijverheid op aan, ter bescherming van
den arbeidstijd der winkelbedienden, het
werktijdenbesluit voor de winkels, los van
de eventueel® invoering van de Winkel
sluitingswet per 1 Januari 1929 af te
kondigen."
Een deputatie heeft het petitionnement
voor wettelijke winkelsluiting aan den mi
nister van arbeid, handel en nijverheid
aangeboden. Het petitionnement is in 36
gemeenten gehouden en is van 13.225 hand-
teeheningen voorzien, d. i, 34 pet. van
het totale aantal winkelbedienden in Ne
derland.
De voorzitter van het congres, de heer
G. J. A. Smit Jr., tevens bondsvoorzitter,
deelde mede, dat de volgende stappen van
den bond zullen zijn: loons verhoogt ng en
verbetering van de arbeidsvoorwaarden.
Aan den Boven-Digoel.
Op de vragen van het Tweede Kamerlid
Cramer betreffende den toestand aan den
Boven-Digod, bet interneeringsoord van In
dische communisten, beeft de minister van
koloniën uitvoerig geantwoord. De malaria-
ontploffing", die in Juni baar hoogte
punt bereikte, is in Juli plotseling afge-'
nomen. De hygiënische verhoudingen aan
den Boven-Bigoel maken het geenszins
noodzakelijk naar een andere plaats van
vestiging van de kolonie om te zien.
In de omgeving van Tannh Merah, het
verbanningsoord, ligt naar schatting 10.000
H.A. bruikbare grond. Bovendien zijn ver
moedelijk de oeverlanden geschikt voor
rijstbouw. Met de ontginning van den
bodem is reeds een aanvang gemaakt.
Onderscheiding.
Bij Kon. besluit vain 30 Nov. is P. M.
Geubïy&ls, to Duiven1, benoemd tot ridder
in de Orde van. Oranje-Nassau.
W. Frijjiing f.
Te 's-Graveahage Is gisteren, 56 jaar oud,
overleden de heer W. Frijüng, oufd-vioe-
presidant van den raaid van Ned'.-Indië,
officier in die orde van den Nederland
sehen Leeuw, ridder in de Militaire Wil
lemsorde 4e klasse en ridder in de orde
van Oralnje-Nassa.
In verschillende bestuursfuncties beeft
de heer Frijling tijdens ziija 32-jarig ver
blijf in Indië belangrijke diensten aan den
lande bewezen-
In November 1924 keerde de thans over
ledene naar Nederland terug.
F. J.TTlTwferdels.
Naar gemeld wordt is in den toestand
van den heer F. J. A. M. Wierdels een
aanmerkelijke verbetering ingetreden. IHfet
voortgaande herstel is, aldus het blad, vain
dien aard, dut wij geen verdere berichten
meer over den gezondheidstoestand zullen
publiceeren.
ko&t, Aealc&Aeiah
^AI>SSnt?^UW9L
Verhuring.
Bij onderhandse!)e inschrijving is door
Burgemeester en Wethouders de huur van
de boerderij' ..S'tderinirhoek" toegewezen
aan G. F. van Beukering te Sehiebroek,
voor f1705 per jaar.
Kaïmrle-tentoor stelling.
Boor het gemeentebestuur is voor de op
15 en 16 December as. te houden ten
toonstelling door de Eerste SchiedaimsUhe
Kan ari ekw eek ers Vereen iging „Ons Ge
noegen", een zilveren medaille beschikbaar
gesteld.
Theosofische lezing.
Donderdagavond! houdt mevr. W. Al L.
Roe-Vrijman, op uitnoodisinlg van do The
osofische Vereeniging Centrum1 Schiedam,
in het kerkgebouw van don Ned. Erot.
Bond, een openbare voordracht, over het
onderwerp: De nieuwe tempel der mensfcb-
heid.
St. Nlcolaasfeest.
De Schied. Mondh. Ver. „Vriendenkring",
organiseerde Zondag een' St. Nicolaasfeest
voor do kinderen Van leden en donateurs.
Oneereer 120 kinderen, de meeste Verge
zeld va., hun ouders, waren! aanwezig De
leiding berustte 'bij den Voorzitter van
Vriendenkring", den heer Th. Zwanenburg.
Oom Cor vertoonde de popnenkast en,' ver
richtte goocheltoeren. Ook Tinus kwaml op
de plaiiken. 1
Midden ïn de feestvreugde verscheen, St.
Nicolaas, vergezeld door twee knechten,
die een zwaren mand en' een kist drive.
""Ui, die geschenken Voor do kinderen ble
ien te bevatten.
Kinderen zoowel als ouderen hebben van
dit goedgeslaagde fecs'je genoten.
Niet boenen hij vriezend weer.
Er wordt aan herinnerd, dat bij vrie
zend weer het verboden is de stoep met
water te reinigen.
Wie mist een hond
Door de politie is een hond opgevan
gen, hoog pl.m. 40 c.M. met grauw dek en
gele poten. Het dier kan door den eige
naar bij de Gemeente Reiniging aan den
Buitenhavenweg worden afgehaald. Indien
dit niet binnen 3 maal 24 uur geschiedt,
wordt hijt dier afgemaakt.
Paard op hol.
Gistermiddag half één is op de Koe
markt een paard op hol 'geslagen, dat
gespannen was voor een wagen en be
stuurd werd door G. L. uit de Pendxecht-
schestraat. 't Paard rende de Broersvest op
en liep met zijn kop tegen een! lantaarn
paal, waardoor het viel. De koetsier tui-
m-éVle van den bok, maar kreeg geen1 let
sel. Het lemoen van den wagen werd
vernield.
Aanrijding.
Gistermorgen 9 uur beeft op den hoek
van de Jlunge Kerkstraat en de Groote
Markt een aanrijding plaats gehad tus-
schen een luxe auto, bestuurd door J.
M. uit Den Haag en een vrachtauto, be
stuurd door 'C. V. van don Havendijk.
Van de luxe auto werd de radioteur,
een lantaarn en een spatbord ingedrukt.
Van de vrachtauto werd een spatbord en
het linker' achterwiel beschadigd.
Gevonden voorwerpen.
Te bevragen aan het Hoofdbureau van
Politie op alle werkdagen van 1 tot 2
uur 's middags: rijwiel plaatje, damesporte-
monnaiie, ihb. bon, hond, lorgnet in étui,
hondenketting, damestaseh met inh'., lom
bardbriefje, Mauve werkjas, snoeischaai',
dajn-espo rtcmonnare met inh-, ring met
sleutels.
Bij vinders
Afstratdop, J. de Borst, Hoofdstraat
191/8; damesparapiuie, N. v. d. Horst,
Mariostraat 77b; autosleutel, H. Jung, Pa
rallelweg 250a; daimesportemonnaie met
inh., W. v. d. Hoeven, Oostsingel 74; ring
met sleutels, J. Polderdijk, Lange Singel
straat 37; rijw,ie!;plaatje, H. Ruseier, Sohie-
damsche weg 97 te Keth-el; kinderhand-
schoentjes, S. Sdhijndel, Spinhhisnad 28;
kinderbaret, J. van Rijswijk, Lourens Cos-
terstraat 22a; pet, G. v. Gerven, Broers-
veld 61/1graansteker en regenjas', J. v.
d. Kaaij, jgassaulaan 4; ketelhekleeding,
A. van Dijk, Harimgpiakkerstraat 11b, te
Rotterdam; ring met 2 sleutels, C. van
Kruines, Lange Achterweg 37damieshiand-
sohoen, P. Pil, Heerenstraat 27; postduif,
G. Schuurman, Befje rland sch est raat 13a;
kinderschoen, J. de Vries, Da Costastraat
26; zilveren rozenkrans, J. Verhoeff, van
Beverenstraat 25b; heerenrrjwiel, J. Sas,
Luxor, Broersvest; kinderportemonaaio met
inh., J. Schippers, Strijcnschestraat 16;
kkiderportemonnaie met inh., P. v. d. Ree,
Singel 173; kinderhandschoen, P. Roijers,
Geervliietschestraat 40b; kmderportemioiir
naie met inh., C. v, d. Hoek, ZaOmstraat
18; blauwe kindermuts, J. van Luijk, van
Sinaleveltstraat 10a; S. Theemissen, Vrien-
schapstraat 10, heeren niikkel armbandhor
loge met leder riempje- (14 dagen) geleden
gevonden.
In tegenwoordigheid van zeer velen is
gisterjmiddag de dr. J. Th. de Visser-
school, de vierde school van de Vereeoi-
ging tot bevordering van Christelijk- Onder
wijs, die gebouwd is in de Westfra'nke-
landschestraat, geopend.
Wie er aanwezig waren.
Met het bestuur waien tegenwoordig de
lieer P. die Bruin, wethouder van Ouder
wijs mo L-t T. Slavenburg, weth ander
va7', financiën, was in zijn kwal it eivan
bf stuursli<l der vereeniging aanwezig), dé.
heer J. Pas, rijksinspecteur vain het L.O.; de
heer W. J. Gosl inga, GemL inspecteur van
het onderwijs, ds. Van. Ifiaselen uit Den
Haag, inspecteur van da Vereen. Chr. Volks
onderwijs, do predikanten ds. P. C. A.
Ilfalffman -etn J. IV. Tortsbeek (ds. P. Bok-
ma en ds. K. de Bel zajfa bestuursleden)
do hoeren J. v. d. Tempel, B. G IHloo-
gendami en J. G. van Dorp, leden van de
Commissie voor Onderwijs, de raadsleden
N. Scheurkogel en |Hl v. d. Kraaln, de
hoer mr. ir. M. M. van Praag, directeur
van Woningdienst, verscheidene leden Van
den herberaad' der Nted'. IHferv. Genitemite,
do hoofden va'n de scholen dor vereeni
gingen, de heeren C. M. Knopper, L'. IHjeu-
kels, P. Gotihk On C .van Dalen en het
overige personeel dier scholen en voorts
vele belangstellenden.
Bede van ds, Bokma.
Ds. P. Boktmla, voorzitter van het
schoolbestuur, ging, Iiadat Ps. 68 vers 10
gezongen was, voor in gebed en heette
allen welkom'. Spr .aeide, dat toen hem
meegedeeld werd1, dat de raad de gel
den gevoteerd had voor deze 'school de
woorden van Gen. 26 vers 22, laatste ge
deelte, hem! in de gedachte .kwamen:
„Want nu heeft ons de 'Hleere ruimte ge
maakt en we zijla gewassen in dit lanld".
Izak boorde overal waar hij kwam1 een
put voor zich en voor zijn kinderen en
dat is ook het werk van de vereeniging.
Telkens weer boort zij een put aan, waar
uit levend water vloeit. Niet alleein worden
den kinderen nuttige dingen geleerd op
onze scholein, die zij noodig hebben voor
hun maatschappelijk leven, maar ze wor
den ook geleld tot IHtemj, die gezegd heeft-
Zoo iemand dorst heeft, hij kotne tot Mij.
In zefcereto. zin is deze school een Reh'o-
both-school, want twee scholen der veree
niging waren veel te vol. "We hadden be
hoefte aan een nieuwe school in het Wes
ten, dat zich zoo sterk uitbreidt en God
is zoo goed geweest om| die te geven.
Deze dag is er dan ook een van groote
blijdschap, al brengt de opening van deze
school ook nieuwe zorgen, meer arbeid en
grooter verantwoordelijkheid mee. Maai1 we
kunnen daardoor ook weer meer kinderen
iets mlede geven van wat noodig is in
leven ea sterven beide.
La 3e eerste plaats past ons' dus dank
aan God, die olrts heeft willen1 zegenen.
Moge deze school beantwoorden aan het
doel en mledewerken aan de verspreidinjg
van de beginselen, die zich uitspieken in
den inaam!, die aan de schooi gegeven is,
tot heil van land en volk.
In de tweede plaats1 bracht spr. dank
aan allen, die tot den bouw en de instand
houding van de school hebben bij'gedralgen,
in wier voortdurende belangstelling de
school weid aanbevolen. Moge de dr. De
Visser-school groeien en bloeien en meni
ge leerling afleveren, die weer anderep
tot rijken ziegen kunnen zijn.
Voorts werd dank gebracht aa!n de raads
leden, die de gelden, benoodigd voor
den bouw toestonden.
De burgemeester, de heer 'A'. J. Gijsen,
was verhinderd de opening hij te wonen,
evenals de heeren ir. C, IHjoutman en Mr.
M. M. van Velzein.
Biet verheugde spr. dat de wethouder
van onderwijs, die heer P. de Bruin aan
wezig was, met wien het schoolbestuur bij
de verwezenlijk ii;ig der plannen veel te
doen heeft gehad en met wien dikwijls
is geconfereerd. Toein de Julianasohool ge
opend werd, werd tegelijkertijd nog een
andere school geopend en do heer De
Bruin was toen. niet tegenwoordig.
Er is eau legende in omloop gekomen,
dat de heer De Bruin en het schoolbe
stuur het minder goed zouden kunnen
vinden. Er is zelfs iemhnd bij spr.'s ziek
bed geweest, die zich als scheidsrechter
aanbood. Wel zijn de gesprekken, die tus-
schen dan wethouder en het schoolbestuur
zijn gevoerd, niet altijd even aangenaaim
geweest, maar de behoefte aan een. scheids
rechter is toch nooit gevoeld! Spr. da'nkto
don wethouder voor zijn medewerking. Bij
het inrichten van de Julianaschool heeft
hij dikwijls - wenken gegeven. Dat hij wei-
eens zijn duim op het laad je heeft gehou
den, is de schuld van een ander; de mi
nister van financiën houdt nogal eens, iets
tegen. Spr. beval ook deze school in de
belangstelling van den wethouder, diens
medeleven ten hulp aam
De Commissie van Toezicht word dalnk
gebracht voor haar scihriftelijken gelufc-
wensch.
Do rijksinspecteur heeft miet steeds even
groote bereidwilligheid zijn adviezen ge
geven, zoodat deze in waarheid een mede
werker bij den houw is gewfeest.
Dank weid. ook gebracht aan da bouw
commissie, die met den architect meerma
len lieeft vergaderd en daardoor ook beeft
bijgedragen om djt schoojn© gebouw te
doen verrijzdn. IHte-t laatste gebouw van de
vereeniging is zeker het beste en is een!
sieraad geworden voor de omgeving.
Van ddn gein .-inspecteur van het LIG.
weet spr., dat hij ook belangstelling heeft
voor het Chr. onderwijs ein dus heeft hij
die ook voor deze school.
Aan den heer Stahlie, den architect, werd
dank dn hulde gebracht voor dit schoone
gebouw. In het Westen zijn er vele door
hem) ontworpen, maar dit is niet het min
ste. IHfet doet hem alle eer aan.
Dank en hulde werd eveneens gebracht
aan den opzichter en de aannemers'.
Een gelukwensch weid gericht tot het
hoofd der school en het personeel, dat
hier zal werken en aan ds'. Tonsbeek, in
wiens wijk do school is verrezen. Kerk
en school staa'a dicht bij elkaar, maar
de hoop werd geuit, dat niet Üe eaa over
de ander voogdij zal uitoefenen, maar dat
kerk en school zullen werken aan
de opvoeding der jeugd tot heil en opbouw
van de gfemieöute en Gods Koninkrijk.
Spr. las ten slotte een. gelukvenscli in
dichtmaat voor, door ds. A. Tap uit het
ziekenhuis te 's-Gravönliaige gezonden.
Ook den inspecteur van het Chr. Volks
onderwijs, ds. Va'n Biaselon, aan wiens
liefde voor het Chr. onderwijs het school
bestuur veel beeft te danken, werd ver
welkomd'.
Rede van den wethouder
van onderwijs.
De heer P. de Bruin bracht dahk voor
de uitnood igiing de opening dezer nieuwe
school bij. te wonen.
Spr. zeidie 'Gs. Bokmla dlank voor die
wijze waarop deze hemi (spr.) hier heeft
toegesproken. Als zich inderdaad! een le
gende zou hebban durven vormen, dat de
vereeniging of haar voorzitter met het ge
miöentebestuur of don wethouder van on
derwijs liiet ïninder goed zou kunnen vin
den, daln valt hot te waaxdeeren, dat do
vmrzitter deze gelegenheid Iniet heeft la
ten voorbijgaan om <lie legende tegen te
spreken.
Niet eiken dag is er wrijving tosscher
school- en gemeentebestuur, die is er al
Icon, als er een belangenstrijd is. Giet
schoolbestuur is geroepen omj de belan
gen valn ds school, liet gemeentebestuur
omi die van de gemeenschap te behartigen.
De bouw van een school geeft honderden
aanleidingen olm verschillen van meeaing
te doen ontstaan, oimdat wo verschillende
oplossingen wenscheJijfc achten. IHIoe is er
niet geworsteld om de plek, waar deze
school zou verrijzen. Voor zijl gebouwd
werd, was zie reeds drieimiaal verhuisd'
Al hecht ook iemiand aan een plekje, er
doen zich wel eens omstandigheden voor,
die het noodzakelijk miaken te buigen. Men
kan voorstander zijn van welk soort onder
wijs ook, de schoolwet van 1920 heeft,
wie dat nog Iniet geleerd mlocht hebben,
wel geleerd, dat nten zijln kinderen moet
opvoeden (naar eigen inzichten- Een uit
voerder der wet is zeker niet geroepen
den 'geest van de wet tegen te werken. Spr.
vindt het prettig als het gezegd wordt, wan
neer er verschil vail mleening is. Dat is
beter dan een. misverstand te laten in
roesten.
Even herinnerde spr. er aan, dat hg
toch ook op den dag der opening nog een
bezoek aan Sa Julialnaschool heeft ge
bracht en verklaarde daarna even veel be
langstelling te hebben voor alle scholen
Als spr. de kinderen ziet trekken van oude
naar nieuwe gehouwen, uitgerust met goe
de hulpmiddelen, die het werk op school
vergemlakkeJijken, is dat voor hem een
reden oml zich als onderwijsman, te ver
heugen, omdat hij1 wil dienen het volkscn
derwijs. Ook bet schoolbestuur wil dat,
al werken dit on spr. niet dezelfde rich
ting uit. Spr. wemscht tenslotte hot be
stuur hartelij1 geluk nfet dit nieuwe, mooie
gebouw.
Andere sprekers.
De beer J. Pas herinnerde er aan, dat
toen hij 8 jaar geledein hier kwami do ver
eeniging, die nu haar vierde school opent,
er nog slechts één had, die op de Broers
vest.
Uitgezonderd het laatste jaar is de bevol
king van Schiedam] bijha niet toegenlo-
mien On toch heeft deze vereeniging nu
vier scholen, wat een bewijs is, dat het
onderwijs, daar giegevein, gewaardeerd
wordt.
Ds. Van iHaseleh feliciteerde het be
stuur naméns de Vereeniging Chr. Volks
onderwijs. Dat kerk eln school hier zoo
dicht bij' elkaar staan, in deze mooie,
nieuwe wijk, is prachtig. Spr. hoopte dat
er spoedig een 5e én een 6e school bij
zal komen.
De heer A'. Stahlie dankte, mlede na
mens do aannemers en den oprichter, voor
de hulde ham! en die heeren. gebracht en
voor zoover die hulde de aantemfers
en opzichter betreft, wil hij die onderatree-
pen. De satmanwerking is~ steedsi van den
mieiest prettigen aard geweest, ook met de
B o uw- commissi e. Spr. hoopt, dat het ge
bouw zal beantwoorden aan de verwlacb-
tmigen en spr. voegde daarbij zijn wenscben
voor het welslagen van den arbeid, die
hier zal worden verricht.
Ds. J. "IV,. Tonsbeek sprak als voor
zitter van den fcerkeraad en als Nted1. IHbrv.
predikant van deze wijk een woord van
gelukwensch uit. Kerk e'n school zijn op
elkaar aangewezen.
Do heer C. M. Knopper aeide, dat ook
uit den kring der onderwijzers oen woord
van gelulcwetisch op zijn plaats was. De
heer Van Dalen, het nieuwe hoofd, die hier
zijn arbeid, iln de Prins Maiiritsstraat be
gonnen, zal voortzetten, wenschto spr.
eveneens geluk. De bhjdschap is echter niet
omvennlelngd, want twee derde van het
aantal leerlingen van deze School zal ge.
leverd worden door de school in. den Oost-
singel. Spr. hoopt, dat er !nu een juister
verdeeling vain het aantal kinderen over
de verschillende scholen der vereeniging
zal tot stand komen.
Ten slotte voerde inog het woord de heer
C. van D al eln, die zeide dat na het be
stuur alles had gegeven wat het kön, ook
liet personeel der school bereid is zich
geheel te geren aan zijn. taak, niet uit
concurrentiezucht, maar uit roeping.
D s. B0,1cma dankte de verschillende
sprekers, waarna ds. Iv. do Bel de bij.
eenkomst met dankzegging sloot.
Er was vervolgens gelegenheid de school
te bezichtigen.
Bijeenkomst ln de Wcsterkerk.
Redo dr. De Visser.
In de Westerkerk, die geheel gevuld' was
heeft gisteravond dr. J. Th. do Visser
een rede gehouden in verhand met de
opening der naar hem genoemde school.
Ds, P. Bokma opende de bijeenkomst
en las oa. het gedicht voor, dat ds. Lk
r«a(K aan liet bestuur, waarvan hij zooveel
jaren lid is geweest, lioeft gezonden. Zich
richtend tot dr. De Visser, zeide spr., dat
God hem gegeven heeft te voltooien, wat
groote mannen als Groen van Prinsterer,
dr. At Kuypar en de Savormni" Lolïman,
waren begonnen. Als We de naar u genocim.-
deschool voorbij gaan, aldus spr., zullen
wij en onze kinderen zich herinneren!, wat
God door u tot stand heeft gebracht.
Dir. De Visser zeide met een diep
gevoel van dankbaarheid eru ootmoed op
Dr. J. Th. DE VISSER.
te treden; ootmoed om de eer, hem ta
beurt gevallen en dankbaarheid om Vat
de broederkring door taaie volharding en
met de welwillendheid van den gemeente
raad tot stand heeft gebracht.
D© schoolstrijd.
Bij het bezichtigen van do school heeft
spu teruggedacht aan den schoolstrijd', die
een strijd Was voor de vrijheid, een socialen
cn een Claris telijkcm strijd.
Ir het midden der vorige eeuw, onder
leiding van Thoïhecke, riep men om oen
Christendom hoven geloofsverdeeldheid!.
Daarin zou r/ier zich l.liuis gevoelen: Jood,
R. K. en Protestant. Wie een school wil
de naar positief Clir. beginselen ondervond
do grootste tegenwerking van God. Staten,
zoo weinig VnjheLd bestond er. Do wet op
het L. 0. schreef naast het aanleeren Van
allerlei kundigheden ook voor: opvoeding
En hij opvoeding komt het aan op begin
selen. Dat is de kern en de oorzaak van
den schoolstrijd, die ontbrandde, omdat db
opvoedingsmethode Van don modernen on
derwijzer in lijnrechten strijd was met de
opvoeding thuis en van den godsdienst
I eeraar. De onderwijzer is voor het school
kind een orakel, op hem beroept het kind
zich als een autoriteit. Daarom is het Van
odang, welke methode op school wordt
toegepast en is het begrijpelijk, dat ouders
die den Christus .lenden, ook oen' onder
wijzer wilden,' die d'en Christus heleeld1.
De schoolstrijd is gestreden in oppositie
tegen een Christendom boven geloofsver
deeldheid, een Christendom, waarvan de
kern Was weggenomen. Er is geen stroom
zonder bron, geen tak zonder boom, geen
Christendom zonder Christus, geen) huma
nisme zonder den grondslag van het Evan
gelie. En daarom moet aan Christus de
plaats gegeven worden op <le school, die
Hem toekomt. De schoolstrijd is prachtig
gewonnen, we hebben nu niet meer te
vreezen voor de wet of do „cultuur", voor
liberalen, socialisten of communisten, maar
we zijp. vrij. We zijn in dat opricht alle
landen in Europa vooruit.
De schoolstrijd is ook een sociale stipd
geweest, want er is in <le 20e eeuw* voor
den arbeider geen schooner wet tot stand
gekomen, dan de Schoolwet van 1920. Zij
die geld bezaten konden voor '20 wel een
school naar eigen keuzo stichten, maar de
arbeiders en minder gesitueerden waren
voor 'to ndorwij's aan hun kinderen overgele.
verd aan de openbare school. De „kleine
luyden", de eenvoudigen, zijn.' don school
strijd begonnen en hebben hun zuur ver
diende penningen geofferd om liun kin-
degen naar de stom van liun geweten on
derwijs te doen geven, omdat zij hun kin
deren niet toevertrouwden aan menschen,
dio zwijgen moesten van het heilige, dat
de ouders in zich omdroegen.
De schoolstrijd is ook niet gewonnen
door aanzienlijke staatslieden, maar door
de volharding van de mannen en vrou
wen, die geleden en gestreden, hebben voor
do vrije school. God heeft den weg ge
baand, zoodat we ons nu betrekkelijk in
weelde kunnen baden. De schoolstrijd1
de mooiste sociale strijd geweest, die ooit
in ons land gestreden is.
Hirj is ook een Christelpke strijd geweest,
