Schiedamsche Courant.
ALLERLEÏ7
Gemengd Meuwau
Werkzaamheden in den
Volkstuin.
TWEEDE BLAD
Zaterdag IS December 1928, No. 18989.
STiJDSJSIEIJWa
Verslag Tan den Gemeenteraad.
Zitting van Maandag 26 Nov. 1928,
's avonds 8 uur.
m.
Voortzetting algemeene be-
schouwingen Begrooting 192 9.
(Vervolg).
De heer IVeergang, voortgaande:
B. en W. zijn actief geweest door 120
woningen onbewoonbaar te laten verkla
ren. Spr. dringt er oip aan, nog in een
sneller tempo krotwoningen te laten ont
ruimen. Wat de gemeente nu gedaan hoeft
is een eerste stap, die door een anderen
stap moet worden gevolgd, n.l. door die
slechte woningen te vervangen door nieu
we, die de mensehen, welke in krotwo
ningen hebben geleefd, kunnen betrekken.
Een goede woning is van zeer veel be
lang en bevordert de volksgezondheid. B.
en W. zouden b.v. eens met de besturen
van de woningbouwvereenigingen kunnen
gaan spreken, die zich niet ten doel stel
len winst te maken, maar «rn goede wo
ningen beschikbaar te stellen.
De gemeente zou die woningbouw,
vereenigingen eventueel kunnen tege
moet komen door: le. den bouwgrond
tegen kostprijs beschikbaar te stellen; 2e.
een toeslag te verleenen op de bouwkos
ten en 3e. dan aflossi ngsterm ijin te ver
lengen. iAIs dat geschiedt zal het mogelijk
zijn woningen te stichten voor de minst
gesitueerden in onze samenleving, die wel
al die mooie huizen zien staan in onze
gemeente, maar die verzuchten: „St. Ni-
colaas honigt toch niet bij1 ons!" Spr. meent
dat het op den weg van de overheid ligt
ook die mensclien een geschikte woning
te bezorgen.
In den raad is een groote rechtsche meer-
derheid en ook het kollege van Bi. on W.
is in meerderheid rechts. En dam denkt
spT. aan het personeel van het gemeente
ziekenhuis. Hoe staat het nu met de rechts
positie van dat personeel? Als die nog
niet geregeld is, is dat een uiting van
oer-conservatismeEen gedeelte van het
personeel in dienst der gemeente Schiedam,
heeft voorts ook niet zoo'n gedrukt re
glementje gekregen, n.l. liet personeel van
den Havendienst, omdat dit niet onder het
werklieden-reglement is opgenomen, Spr.
betreurt het, dat ook die groep geen om
schreven rechtspositie heeft. Waar zijn de
menschen van den Havendienst aan toe?
'tls een rechtmatige eisch, als gevraagd
wordt ook voor hen een welomschreven
rechtspositie vast te stellen.
En hoe denken. B. en W. over het in het
leven roepen van cammissie's van mele-
zeggenschappen te vormen door leden van
het genieont&peirsaneel?
Die heer m r. Van V e 1 z e n (tot de soc.-
dem.): Hij is jullie voor!
De heer AVeergam g herinnert er aan,
dat de A. R. burgemeester van Amsterdam,
de heer De Vlugt, een jaar geleden reeds
het instellen van dergelijke cammissie's van
medezeggenschap heeft bepleit, omdat hij
begreep, dat daardoor het verantwoorde-
lijkkeidsgevoel van de betrokkenen wakker
geroepen zou worden.
De menschen in gemeentedienst zijn geen
willooze 'werktuigen en elk hoofd van
dienst zal het toch op prijs stellen, dat
ieder lid van zijn personeel zicli geheel
geeft aan zijn taak. De Aimsterdamsche
burgemeester heeft het voorbeeld gegeven,
laten wij in Schiedam, al is onze gemeente
ook betrekkelijk klein, dat beginsdl. toe
passen.
De bestudeering van de begrootiing is
voor spr., die nog maar kort raadslid is,
moeilijk geweest. Spr. heeft echter gezien,
dat de winst üt de bedrijven hoog is,
wat toe te juichen is, want idat betee-
kent, dat de bedrijven rendeeren. De gas
productie dient nog meer opgevoerd te
worden, opdat nog meerdere winst zal
.kunnen -worden gemaakt
Die heer Hinkelaar: He toonzaal!
D,e heer AY er e r g a n gWat gebeurt er
met de gemaakte winsten? Het is vormen
van reserve's en nog eens reserve's!
De heer ir. Houtman: Wel neen! Dóe
worden opgegeten!
De heer AV eer gang meent, dat de
bevolking meer gebaat is bij lage indirecte,
<lan bij1 lage directe belastingen.
De heer Hinkelaar: Juist anders om!
pe heer v. d. Kraan: Neen, nu is
bij weer rechts.
De heer AV eer gang zou gaarne zien,
dat de gasprijs weru verlaagd, want daarbij
zouden de kleine menschen gebaat zijn.
Die heer Houtman heeft geglunderd, dat
zijn bedrijf, het G. B., den laatsten tijd
zoo goed is gegaan. Spr. is voor belasting
verlaging in dezen zin, dat de laagste
klasse ontheffing krijgt en de andere groe-
,pen worden ontlast.
- Wat in het vat zit, verzuurt niet. Dat
zuilen we ook maar aannemen ten aan-
.zien van de motie-Hinkelaar in zake de
verlaging van de ziekenhuis-tarieven, 'tls
overigens wel gcwenscht, dat spoedig in
den geest als de motie bedoelt, veran
dering komt, want het tarief voor zieken-
hnisverpleging is voor menschen, die toch
in moeilijkheden zitten, voel te zwaar.
(Wat de subsidie-verleening betreft, voelt
spT. er wel wat voor, dat het particuliere
initiatief wordt gesteund door de overheid.
Dat een vereeniging als die, welke rich
da bescherming van zuigelingen ten doei
stelt, goed functioneert, is een volksbelang.
De voorzitter van de Financieel© Commis
zie, tevens wethouder van financiën, wi!
blijkens een hier gedane mededeeling ech
ter liet onderste uit de kan hebban en
krijgt voor zijn houding van bepaalde rijde
een goedkeurend knikje. Maar spr. zal zich
,er tegen verzetten, dat een dergelijke ver-
'eeniging, die in het algemeen bdaing zoo
veel doet, gehandicapt wordt. De heer Van
Telzen zeide^ dat bij subsidieverieening de
vraag is, of het gemeentebelang gediend
wordt door bet werk van de betreffende
vereeniging. Spr. meent, dat dit zeker het
geva» is als een vereeniging er naar streeft
een betere generatie te doen ontstaan. Spr.
beeft zich verwonderd, dat B. en W., die
toch inteJeeitueelen rijn, het belang van
een bepaalde vereeniging niet begrijpen
Spr, bedoelt het nut der drankbestrijding.
B. en W. vereenigen zich met het advies
de Financieel© Commissie om over
aan het Sohiedamsdh Brankweer Co
mité een subsidie te verleenen van f 50
Het doel en de werkwijze van dit comité
wordt niet goed begrepen. Het is samen
gesteld uit vertegenwoordigers van alle hier
ter stede bestaande drankbestrijdersorga-
nisaties. Bij het desbetreffende punt van
do begrootmg hoopt spr. een duidelijke
uiteenzetting te geven van den toestand
De rechterzijde zal het hierover eens zijn,
dat elke openbaring der zonde bestreden
moet worden en spr. hoopt, dat de liee-
ren van de andere zijde zooveel zullen
gevoe.en voor de zedelijke opheffing van
den mensch, dat zij er niet in zullen toe
stemmen, dat een organisatie als 't Schie.
damscli Drankweer Comité op zulk 'een
wijze wordt behandeld als B. en W. voor
stellen. Doordat men verkeerd gelezen heeft,
komen B. en W. tot de conclusie, dat
or zoo weinig gedaan is. Bij de desbetref
fende post zal worden aangetoond, dat er
wel wat gedaan is en wat andere gemeen
ten doen op het gebied van subsidieering
van de drankbestrijders-beweging. Spr. is
S jaar redasseerder en weet wat de vrach
ten zijn van den alcohol. Spr. kan dui
delijk maken, dat drankbestrijdersorganisa
ties eigenlijk bezuinigingscommisses zijn en
hij hoopt, dat men de waardeermg voor
hun werk hier ter stede niet zal uit
drukken in een subsidie van f 50. De over
heid is de dienaresse Gods en God zoekt
het verlorene.
De heer v. d. Kr a an heeft rijn herse
nen, die geen 7 K.G. wegen
He beer ir. ff out man: Het moet 7
ons zijn
Delheer v. d. Kraan: zitten pijnigen
over de vraag, hoe Ihet mogelijk is, dat
iemand kan zeggen Gods Woord als richt
snoer te nemen en de leer van Mars te
aanvaarden. Spr. adviseert den lieer Weer
gang op een rustigen Zondagmiddag die
vraag ook eens te overdenken.
De heer Et man wil een opmerking
maken over werkioozenzorg. Wie bij de
werkverschaffing op liet Eenerveü geplaatst
wilde worden, heeft zich daartoe kunnen
aanmelden. De tabel in de M. v. A.
noemt a's cijfer der werldoozen op 6 No
vember 191. Dat cijfer is niet juist. In
werkelijkheid is liet aantal werkloozen veel
hooger.
In de M. v. A. wordt voorts meegedeeld,
dat de subsidie van het rijk voor de
steunverleening van 75 pet. tot 30 pcit.
is gedaald. De vraag rijst: Als dat zoo
doorgaat, wat moet er dan terecht komen
van de menschen, die ontslagen worden?
Een der leden heeft over de Adaarding-
sche regeling gesproken. Daar is de steun
regeling opgeheven en in de plaats daar
van is armenzorg gekomen. Spr. vreest,
dat we 111 ier in het voorjaar de zelfde
richting uit zullen gaan en daartegen moet
toch gewaakt worden. Schiedam is een in
dustriestad ipet een altijd schommelend
werldoozencijfer. 't Gaat niet aan men
schen, arm aan geld maar in het bezit
van de krachten om zelf in hun onder
houd. te voorzien, naar armenzorg te stu
ren. Haar zal elke vakorganisatie zich
tegen verzetten, omdat het een vernede
ring is voor de betrokken menschen. Bij
de regeering moet er op aangedrongen
worden, de subsidie van 30 pet. te ver-
li o ogen
Overigens brengt spr. dank voor de be
antwoording in de AL v. A. van de door
hem gemaakte opmerkingen in de sectie
vergadering.
D>e heer F e t ter heeft bij het sectie-
onderzoek gevraagd de posten van f25
en hooger van de onvoorziene uitgaven
te verantwoorden.
He Voorzitter zegt, dat nu niet de
posten besproken kunnen worden. Be raad
is bezig met de algemeene beschouwin
gen.
De heer Fetter heeft in de M. v. A.
als antwoord op zijn vraag gevonden, dat
hij op- en aanmerkingen kan maken bij' de
goedkeuring van de gemeenterekenimig.
Waar spr. op doelde was de aangelegen
heid met de Handelsdrukkerij Laboremus.
Deze heeft ter gelegenheid van de Nenijto
een Gids voor Schiedam uitgegeven. Daar
voor is door het gemeentebestuur een aan
beveling geschreven, waarin o. a. gezegd
wordt: We wenschen, dat de uitgever met
dezen Gids succes zal hebben en dat onz,.
gemeente mede door deze uitgave meer
gekend en gewaardeerd zal worden.
De heer Hinkelaar: Amenl
De'heer Fetter: Zeg dat wel! Er
is in de sectie gesproken over een ge.
heïme post van f50. Daarover valt spr.
niet. Maar wel over de geste van Bruid
kerij Laboremus, die door het gemeente,
bestuur is gesteund. Spr. heeft hier voor
zich een contract voor een adverteerder
in dien Gids. Toegezegd werd, dat 25.000
exemplaren, ieder van 50 pagina's, ver
spreid zonden worden. A'Je menschen, die
in dat boekje geadverteerd hebben, rijn
er jngevlogen. In plaats van 25.000, is
de oplage slechts 2000 exemplaren ge
weest.
De heer S w a r t j e sHe rest komt zeker
nog!
Dp heer Fetter denkt over deze aan
gelegenheid niet zoo licht als de heer
Swartjes. Toen hier onlangs over de leve
ring van het drukwerk voor de gemeente
werd gesproken, heeft de heer Slavenburg
wantrouwen uitgesproken tegenover de ge
organiseerde patroons. En nu, gaat het
gemeentebestuur een onderneming als La
boremus steunen, die ongeorganiseerd is
en handelt op een wijze als spr. heeft
aangeduid,
SpT. zou wel eens het bedrag willen
weten, dat zoo tusschen neus en dorpel
doorgaat. (VrooKjkheid.) Djt bedrag, aan
de uitgave van de Gids van Laboremus
besteed, komt nu toevallig aan het licht.
Alle posten van eenig belang zou spr.
verantwoord willen hebben.
De Voorzitter: Die kunt u alle in
(je Gemeenterekening vinden.
""De heer Fetter Staat deze post van
Laboremus er ook in? Don rijn we klaar!
De heer mr. Van Velzen: Neen.
De heer Fetter: Er komt ook een post
voor op de begroeting van f50, die van
vertrouweliiken aard is. Haar maakt spr.
geen drukte over, maar die post voor
de Gids voor Schiedam is belangrijk.
De Voorzitter: Die post van f50
is voor bizondere politiediensten.
De heer Fetter: We mogen eischen,
dat we weten, waarvoor gemeentegelden
worden uitgegeven. En daarom wil spr.
alle posten uit onvoorziene uitgaven be
streden, verantwoord zien, voor zoover het
bedragen van f 20, f25 of hooger betreft
Er is een verbod van overwerk bij de
gemeentebedrijven gevraagd en B. en W.
hebben a's hun standpunt meegedeeld, dat
overwerk zooveel mogelijk voorkomen dient
te worden, maar een a'geheel verbod van
overwerk achten rij niet wenscibelijk en
moge ijk. Een enkel uurtje overwerk maakt
met uit; ook spr. heeft daar tegen geen
bezwaar. Maar de zaak wordt anders, als
juist is, wat in het verslag van den Schie-
damschen Bestuurdersbond gezegd wordt
door de afdoo'.ïng van den Ned. s Bond
van Overheidspersoneel, n.l. dat aan de
gasfabriek losse arbeiders werden ontsla
gen, terwijl door vast personeel per week
CO, 70 en meer uren werd overgewerkt.
Spr. maakt geen praatjes over 1 of 2
uurtjes, maar 22 uur pen- week is al te
bar. Er is geen twijfel aan, of de mede-
deelingen in liet verslag van den S. B. B.
zijl juist. De één ontvangt op die manier
een dubbel weekloon en een ander komt
op de keien. Het is toch niet te verde
digen, dat aan een persoon per week f22
aan overwerk wordt uitbetaald, terwijl een
ander niets heeft! De politie gaat na, of
in het particuliere bedrijf de arbeidswet
wordt nageleefd; waarom gaat zij ook niet
kijken bij de gasfabriek en andere gemeente-
bcdrijven? B. en W. zijn niet voor een
algeheel verbod van overwerk, maar ze
dienen toch wel aan te geven, hoe ver
naar hun meening bij de gemeentebedrijven
gegaan kan worden met het laten verrich
ten van overwerk. In alle collectieve ar.
beidscontracten bomen bepalingen voor in
zake overwerk. Spr. zal eerst nog eens
afwachten hoe B. en W. tegenover dat
vete overwerk staan en zal zoo noodig
zelf met ©en voorstel komen oni deze
zaak te regelen.
Met schrik heeft spr. in biet Jaarver,
slag 1927 een groote ontdekking gedaan,
n.l. dat onze hoofdambtenaren, die een
salaris genieten van f-1000f6000, nog
kindertoeslag ontvangen. Spr. vindt het
treurig, dat ambtenaren, die f6000 per
jaar verdienen, nog bij de gemeente komen
om een fokpremie.
De heer mr. Van V e 1 ze nDie uit
drukking is niet nieuw meer!
De heer F etter: Dat -kan wd, maar ze
is juist!
Op werMoozen wordt laag neergezien
en liier wordt gezegd: Zorg maar,
dal je niet in E ener veld terecht komt.
Spr. Jcont huisvaders, die gaarne plichts
getrouw voor hun gezin willen werken,
maar die daartoe niet in de gelegenheid
worden gesteld. De ouders moeten voor
hun kinderen zorgen, is gezegd. Welnu,
laten die ambtenaren, die f 6000 per jaar
verdienen, dan maar voor hun kinderen
zorgen. Maar als gevraagd wordt voeding
te verstrekken aan kinderen, wier vader
werkte os is, dan heet betde ouders moe.
ten daar zelf maar voor zorgen. Zij, die
zelf ai zoo weinig hebben, moeten nog
bijdragen voor een toeslag voor de kin
deren van die goed betaalde ambtenaren-
Dat acht spr. een grof schandaal, Spr.
stelt voot de kindertoeslag te doen verdwijL
nen voor alle salarissen boven de f2500.
De Arbeidsbeurs! kan heilzaam werken,
maar zij is een -groot onding geworden.
Aan de aanvragen van werkgevers kon,
volgens de verstrekte cijfers, niet eens wor.
den voldaan. Zoo werden er b.v. vol.
gens het verslag 500 metaalbewerkers ge.
vraagd en dpor bemiddeling van de Ar
beidsbeurs konden er s'eehts 395 geplaatst
worden. Met wdlk soort metaalbewerkers
is dat voorgekomen? Als er een gebrek
aan scholing is bij de metaalbewerkers,
kan er dan niets gedaan worden in de
richting van vakonderwijs? Er waren 2223
personen ingeschreven als zijnde zonder
beroep. Is ook voor deze groote groep
menschen niiets te doem?
De Arbeidsbeurs en het B. A. werken te
veel samen; er is geen sprake meer van
beidsbemiddefing, maar van arbeids-
dwta g. Spr. is een geval bekend, dat een
man, 'ie nog niet eens uitgetrokken was,
toch reeds werd verplicht om aan de
werkverschaffing deel te nemen. Die man
had zijn rechtmatig deed uit de werldoozen.
kas, dat hij' zich had verzekerd door be.
taling van zijn premie, nog niet gehad.
Hoe zit dat?
Is het niet mogelijk, dat spoedig vergun,
ning wordt verleend voor een radiodistrL
butiebedrijf, zoodat ook rij, die geen toe.
stel zich kunnen aansar iff en, kunnen ge.
nieten van wat de radio biedt? Het is
toch een stuk ontwikkeling en duituur,
dat geboden wordt! Een eigen toestel is
buiten het bereik van de meeste arbeiders.
Wat heeft de raad destijds, toen de kwestie
van de radiodistributie werd besproken,
aangenomen? B. en AV. hebben beweerd,
dat zij niet meer vrij waren en den raad
is er een verwijt van genaakt, cut hij
niet wist, wat hij besloten had. Maar er
is geen besluit genomen om idem heer
Schneider geen concessie te verleenen.
Spr. zou gaama van B. em AAL willen
weten, of het mogelijk is, dat spoedig
een aangevraagde radiodis tri butieconces-
sie wordt verleend.
De heer Steens was oorspronkelijk niet
van plan bij de algemeene beschouwingen
het woord te voeren. Het is z. i. met juist,
dat ieder der raadsleden dat doet Spar. wil
het den wethouder voor sociale zaken niet
al te" moeilijk maken en daarom nu eeni
ge opmerkingen maken, die hij eerst dacht
bij do posten ter sprake te kunnen bren
gen.
Na de wijze woorden van de verschil
lende opperhoofden wil spr. ook iets zeg
gen over het werk! oo zen vraagstuk. Er moet,
om iets te bereiken, positief werk wor
den gedaan en men dient, om de werkt
loosheid te bestrijden, te beginnen bij hen,
die straks werkman zuilen zijn. Vele jon
gens aanvaarden, verlokt door de hoog©
loonen, die rij speodig kunnen verdienen,
of gedwongen door huiselijke omstandig
heden, werk» dat speciaal door jongens
wordt verricht en waarbij ze geen vak
leeren. Op mannelijken leeftijd, gekomen
moeten ze echter dat werk neerleggen,
omdat hun plaats weer door jongens wordt
ingenomen. En dan staan ze daar in de
maatschappij op 20 a 22-ja' igen leeftijd,
zijn te oud om opnieuw te beginnen en
een vak te leeren, gedoomd om sjouwer
of los werkman te worden, met alle teleur
stellingen daaraan verbonden.
De psycho-techniek heeft den laatsten
tijd. een geweldigen vlucht genomen. Er is
hier ter stede een Bureau voor Beroeps,
keuze geweest, en zij, die daarin zitting
hadden, hebben hun werk met ijver ver.
richt, waarvoor hun waardeering toekomt
Maar als nu het gemeentebestuur eens met
de verschillende jeugdorganisaties overleg
p'eegde en plannen beraamde om iets der
gelijks te doen als het Bureau voor Be-
-roepskeuze, maar dan op breeder, moder
ner leest geschoeid, dan zouden vele jon
gens en jongemannen wellicht er van terug
gehouden kunnen worden om verblindt
door tijdelijk hooge loonen de fabriek
m te ioopen en In plaats daarvan een
vak te leeren. Als we 'in die richting
iets deden, zouden we een steentje bij
dragen om het werkteozenvraagstuk op te
lossen.
A'an de j ongeluii komt spr. nn tot de
ouderen. Ateen wijten de werkloosheid aan
de invoering van betere machines of aan
de economische omstandigheden. Maar is
het niet mogelijk, dat de gemeente onder
zoekt, of door beroepsomvorming de werk.
loosheid verminderd kan worden? Als een
tak van bedrijf door die gewijzigde economi
sche verhoudingen in depressie is geko
men, en er moet verondersteld worden,
dat men met een permanent verschijnsel
te doen heeft, is het dan niet mogelijk
de overcompleet geworden arbeidskrach
ten op te leiden voor een ander bedrijf?
Spr. erkent, dat de vraag makkelijker te
stellen 'dan te beantwoorden is. Maar er
zijn toch reeds gemeenten, die iets op dit
gebied bobben gedaan. Zoo zijn door de
gemeente Amsterdam werkloos geworden
arbeiders opgeleid tot sigarenmakers, die
daarna te Eindhoven als zoodanig werk
hebben gevonden.
AVaarschijnlijk is het ook mogelijk taL
rijke ongeschoolden nog een zekere vak
voltooiing bij te brengen- In de metaal
industrie is een te kort aan goed ge
schoolde arbeiders en juist het groote leger
van ongeschoolde metaalbewerkers is een
dreigend schrikbeeld voor de gemeente,
omdat onder hen het meest de werkloos,
heid heerscht. Er wordt in die richting
reeds iets gedaan, maar spr. zou welen,
dat de gemeente met de vakorganisaties
deze aangelegenheid eens besprak. Een
bankwerker is niet zonder werk, maar
wei een arbeider m de metaalindustrie, die
niets kan. Een dommigheid in de jeugd
begaan, rijn velen gedoemd levenslang te
boeten. Spr. zou het daarom toejuichen
als iets voor hen, die geen vak hebben
geloerd, werd gedaan.
Misschien is het gewenscht een com
missie in te stelten, die het vraag .tuk van
de beroeps omvorming en vakvoltooiinig in
studie neemt.
De uitzending van werkloozen naar werk
verschaffingen loopt meestal uit op teleur
stellingen. He menschen rijn met allerlei
banden aan hun woonplaats gebonden en
er behoeft maar weinig te gebeuren of zij1
keeren terug. Spr. neemt aan, dat er werk
schuwe arbeiders worden gevonden, maar
men oordeele niet te hard! Is het niet mo
gelijk werkloozen dichter bij huis aan ar
beid te helpen? Kan niet eens aan Ged.
Staten worden gevraagd, of zijl geen objec
ten voor werkverschaffing hebben, b.v. be-
bossching van duingronden of wegenaan
leg, zooals, naar spr. meent, in Noord-
Holland geschiedt? Dan zouden' dia piein-
schen dichter bij1 huis kunnen blijven en
daardoor veel teleurstelling worden voor-
komen.
Bij de werkverschaffing spelen verschil
lende vraagstukken een rol en in de eerste
plaats moet iets blijvends door de werk
verschaffing worden tot stand gebracht. De
gemeente 'Amsterdam wil een maamlooze
vennootschap stichten, die langs mlnneliji-
ken weg of door onteigening werkoib-
jecten in haar bezit zal trachten te krijt
gen. De zaak wordt geheel opgevat als eed
economisch bedrijf en de in cultuur ge
brachte gronden worden 200 mogelijk vari
de hand gedaan om met de opbrengst weer
nieuwe oojecten te kunnen verkrijgen. Dip
minister van binmenlandsche zaken en landi.
bouw heeft dit plan in welwillende over
weging genomen. Dat wij liier ook zoo'n
naamlooze vennootschap zouden kunnen
stichten, gelooft spr. niet, maar we zouden
met het departement voeling kunnen hou
den en trachten om toch iets dergehjiks
op touw te zetten. Het groote voordeel van
deze soort werkverschaffing is, dat het
hoofd niet van het gezin wordt gescheiden.
AVat spr. gemeend heeft nu te moeten
zeggen, geldt niet alleen de oogenibükikp-
iijke bestrijding van de werkeloosheid, maar
het reikt verder. Laat de gemeente steun
verleenen aan wat de organisatie's reeds
ter hand namen. Dan vervullen wij een^be-
sclieiden stukje van onze sociale taak.
Wordt vervolgd
Onderscheiding voor Lindbemh.
Aan Lindbergh is toegekend de Haruom
trophee, welke jaarlijks wordt uitgereikt
aan hem, die het meest voor de luchtvaart
in bet voorafgaande jaar heeft gedaan.
Meisjesro«f-
Naar uit Mexico (City) gemeld wordt,
hebben 70 bandieten tijdens een bioscoop
voorstelling in het dorp Jitelepec aan het
Chapalameer, 22 jonge meisjes geroofd,
met wie riji in de bergen ontkwamen. De
regeringstroepen zijn de achtervolging der
roovers begonnen.
Faillissementen.
Opgegeven door Van der Graai en Co.
(Afd. Handelsinformatie.)
U itgesproken:
Rotterdam, 12 Dec. R. van AVeerddn,
te Rotterdam'. Rechter-comm. mr. M. Fran
ken; cur. mr. L. van Danteig.
C. iffi B. van Bommel, winkelier in ga-
lanteriën, wonende te Rotterdam. Rechter-
comm. B, F. Aterveen; cur. mr J. R. Pön-
termanin.
Op ge he ven:
P. L. Hartman Dorcliain, Rotterdam.
N. R. Pappe, koopman le Rotterdam.
Nu we in den tuin weinig werk vinden,
zullen we onze aandacht eens wijden aan
de kamerplanten. Met gieten zijn we in
dezen tijd van 'tjaar zzeer karig. In 'tal-
gemeen gesproken, krijgen de planten gedu
rende den zomer gewoonlijk weinig on ge*,
durende den winter gewoonlijk te veel wa
ter. He verdamping is nu gering, boven
dien verkeert het moerende©.! der planten
nu in rust, zoodat weinig water verbruikt
wordt. Enkele nu bloeiende planten a's:
Cyclamen, Begonia, „gloire de Lorralne"(,
Azalea indica en dergelijke, verlangen wel
meer water (vooral laatstgenoemde); maar
hun bloei bewijst dan ook dat deze niet
in rust zijn. Toch geven, we deze planten
(vooral Cyclamen en Begonia's) niet te veel
water, en dan nog alleen op het schoteltje,
waar de pot instaat, daar anders de wa
terrijke bloemdeelen en stengels licht smet
ten en afrotten. Veel kamerplanten kjden,
vooral nu door gebrek aan licht; we plaat
sen ze dan ook zoo gunstig mogelijk, op
dat ze zooveel als mogelijk is, van het
toch al scliaarsche daglicht kunnen profi-
teeren. Gevaar voor zonnebrand best -at
er run niet; later in het voorjaar en gedu
rende den zomer moet men m dit opzicht
vcoizichtig rijn met palmen, Clivia's en
soortgelijke bladplanten. Bij1 dreigende
strenge nachtvorst moet men ook aan de
kamerplanten denken en deze, van voor
het venster wegnemen. In vertrekken waar
niet gestookt wordt, kan men ze bovendien
nog afdekken met papier.
Planten welke door vorst geleden hebben,
moet men direct afgieten met ijskoud wa
ter en vervolgens op een juist vorst vrije
donkere plaats langzaam laten ontdooien.
Als de temperatuur niet te laag was,
valt liet bij veel planten gewoonlijk dan
nog wel mee. Voor gieten en afsponzen,
van bladplanten, gebruiken we vooral water
dat kamer-temperatuur heeft. Rein houden
van planten en potten is voor liet wel
slagen een hoofdvereischte.
Aroor verpotten van planten is het nu een
zeer ongunstige tijd. Voor het meerendcel
der planten is de meest gunstige tijd hier
voor: A [aart en April. G.
AVoer een „achtste" wereld
wonder.
AVij keïiimen in ons land in de groote
steden de omdergrondsche spoorwegen niet
an wie zullen ze ondanks de toename van
het verkeer wel niet leeren bennen ook,
omdat de bodem to week is. (Misschien
zullen wij Bil d© toekomst viaducten moe
ten bouwen).
Maar in de groote steden in het buiten
land, loopt binder de stad een uitgebreid
net van tunnels, (op sommige plaatsen Ioo
pen er zelfs drie onder elkaar), waardoor
de passagierstreinein, ongehinderd door an
der verkeer, snel ku'nnen voortsuizen. Geen
wachten op drukke kruispunten!
AVij kennen hier nog niet het aaneenge
sloten verkeer, die vierdubbele rijten auto's,
die overstelpende drukte, waarvoor de
breedste straten te smal werden, zoodat
men wel genoodzaakt was het verkeer in
de drukke binnenstad onder den grond te
leiden.
In Londen weet men er alles van. Daar
rijn plaatsan waar men met geen mogelijk
heid moer kan oversteken. Daar zijn ge
weldige stations onder den grond, De on-
dergrondsche treinen vervoeren een ont
zaglijk aantal passagiers.
Deze week nu is te Londen bet nieuwe
ondergxondsche station Piccadilly-Circus ge
opend. Dit station is berekend op een jaar-
lijksch vervoer van 50.000.000 passagiers,
van het oude station werd in het eerste jaar
1906, door I1/? millioen en laatstelijk door
ongeveer 25 millioen passagiers gebruik
gemaakt, doch met het oog op de nood
zakelijk geachte uitbreiding van de „under
ground" in de toekomst werd de capaci
teit verdubbeld.
Er rijn vier jaar voor Inoodig geweest
omi dit station, hetwelk het centrum vormt
van het ondergrondsch verkeer te Londen,
te voltooien. Er rijn in het geheel elf
escalator©!! (bewegende trappen) met een
snelheid van ruim 30 AL in de muiaut en
vijf daarvan brengen de reizigers van de
straat naar het station, ruimi 30 Al. onder
de oppervlakte, en terug. Ih de vestibule
staan kaartjes-automatan en ook kan men
er automatisch wisselgeld terugkrijgen.
De kosten van den bouw hebben 500.000
pond sterling of zes millioen gulden be
dragen,
Éen geweldig bedrag, maar men heeft
met een foefje uitgerekend, dat de kosten
er binnen een half jaar uitgehaald zijn. Dit
DER
