BUITENLAND.
Maandag 7 Januari 1929
Een onwaardige Chatfield.
81stB Jaargang,
No. 19005
«fp
Interc. Tel. No. 68103 en 68617.
BUREAU: LANGE HAVEN 141 (HOFK KORTE HAVEN). Te!, 615103 en 6fl6'7.
Bij of krachtens wetten of verordenin
gen voorgeschreven on ander© offici
eel© af- en aankondigingen en konnis-
govingen van het Gemeentebestuur.
Hinderwet.
Rurgemeestor ert ."Wethouders van Schie
dam hebben bij' hun bosluit van 3 Januari
1929 het verzoek van A. IE iVOORDE-
GRAAF om vergunning tot uitbreiding van
de brood-, Beschuit- on banketbakkerij in
liet pand Hoofdstraat 83, kadaster Sectio
L. no. 1400, met oom hoetoluchtovcn
torvervanging van ©en spaandcrovein
e;n 1 electromotor van 2 P.K., drijvondo
oen deegmachine, verdaagd', aangezien het
desbetreffend onderzoek nog niet is ge
ëindigd.
Schiedam, 7 Januari 1929.
2333/32
Het rapport van Parker Gilbert en de ontstemming van
Duitschland. Is deze rechtvaardig? De economische
toestand in andere landen. Het jaar 1928
bracht haast overal herstel.
Zoo men weet heeft de Duitsche pers
nogal kabaal gemaakt over het gunstige
rapport, dat Parker Gilbert heeft gepubli
ceerd. omtrent den economischea toestand
van. JDuitsohland. Naar aanleiding hierva'ni
schrijft' het Eng'elsche radicale weekblad!
New Statesman de volgende opmerkelijke
regelen
y,D'e openbaarmaking van bot jaarver
slag van den agent-generaal voor de her
stelbetalingen heeft een storm van veront
waardiging enscbhnpscheu-tenmDiufttsCfa-
land ontketend. Er is echter weinig re
den om voor doze eensluidende protesten
sympathie te gevoelen. Door Parker Gil
bert van onkunde en overdreven opti
misme, en zelfsvan nog erger dingen, te
(beschuldigen, schijnt de Duitsche pers twee
dingen te vergetenhet eerste is, dat de
samenvattingen van. ddn agent-generaal' van
Duilschland's economische positie totdus-
ver opmerkelijk juist zijn gebleken en liet
tweede, dat zijn voorspelling aangaande
Duitsahland's vermogen om1 te betalen,
overeenstemt niet de opvattingen van bij
kans alle iniilenlandsclie waarnemers, met;
inbegrip van vele die- de tegenwoordige1
Engelsch-Franscbo politiek tegenover
Duitschland sterk afkeuren, maar die niet
temin gedwongen zijn te erkennen, dat er
thans op zijn minst evenveel economische
welvaart in Duitschland heerscht als ini
welk ander Europeesch land ook. Erkend
moge worden, dat' het verslag, vanDuitsch
standpunt beschouwd, op een dngelukkig
oogenblik verschijnt, en wij vertrouwen,
dat de Britsclie regeering zal toezien, dat
het in handen, valn de Frainschen geen mid
del 'van chantage wordt. Het is ook moge
lijk, dat Parker Gilbert niet voldotlnde aan
dacht schenkt aan do Duitsche bewering/
dat de herstelbetalingen grootendeèls met
geleend geld zijn verricht. Er is echter
één ding, dat aan liet Duitsdio volk heel
duidelijk moet gemaakt worden. Vóór er
eeniige wijziging in de houding' vain Amerika!
tegenover oorlogsscliulden komt, moet
Europa betalen voor de onzinnige dwaas,-,
heid om het opgehoopte kapitaal van ja
ren in de lucht te paffen. Het is een on
aangename last in vele opzichten eert
zwaardere last voor ons (Engeland)da'rt
voor Duitschland maar hij moet door
al de vroegere oorlogvoerenden van Europa,
gedragen worden. Eu door tegen Gilbert's
geloofin hun. vermogen om hun last te
dragen te protesteeren, doen de Duitsehers
ziclizelven werkelijk geen gtied. Zij zul
len niemand overtuigen ön, temvijl zij de
geprikkeldheid van hun vijanden vererge
ren, vervreemden zij de sympathie van huin
vrienden van. zich"<. 1
Het is begrijpelijk, da$ do uitspraak' van
Parker Gilbert in de landen der voor-
Door E. PHILIPS OPPËNHEIM.
Geautoriseerde vertaling raar Mej. E. J.jB.
.1
56)
„Niets daarvan", verzekerde zij: hom'. „Ik
ben vee) te voel gewikkeld ia mijd eigen
zaken om mij' akelig te maken. over jou
pekelzonden. Het gaat over „Laughing Sal-
ly". „Denk je wezenlijk, dat' zij! zeker zal
winnen?" '"-'bh--'..--..'V-'-.
„"Zoo ver kan ik,niet gaan".
„Maar je lïobt verklaard, <M je' met haar
zoudt winnen?" herinnerde' zij hem bo-
zorgd.
„Ja, ik hen verklaard mot luuir te win
nen", gafejldj toe. „Er zijn echter nog an
dere goede paarden bij. do remnen".
„Ik geloof niet, dat or één bjj haar
haalt", riep "Monica, „indien.' zij' in goede
conditio is, ,,Jo tweede kJoolniomier „Groy
Lady" is liet oenigo donkere paard".
„Groy Lady" is oen zoer bruikbaar
paard", merkte Francis op,
„Maar je hebt verklaard! te zullen win
nen miet „L'augliing .Sally", horintuerdo Mo-
nica hem optniouw inct stij'gemd© bezorgd
heid. „Er is jtoch' (niet. iets; piot in' drdle
met do merrie, wol?"
matige entente met groolcre bevrediging
is ontvangen dan in Duitschland. Zij zal
vermoedelijk do spil vormen, waarom dc
aanstaande discussies omtrent de. schade
loosstelling zich zullen newegen, en zon
der eenigen twijfel zal Duitscliland zijn
best doen om aan te toonen, dat de tegen
woordige last te zwaar is en niet in over
eenstemming ni'ct den stand eu de winst
mogelijkheid van hot bedrijfsleven, lil ze
keren zin zal liet hierbij vrij sterk kun
nen staan, doordat het zich inderdaad in
een tijdperk van depressie bevindt, hetwelk
nogal afsteekt bij do voorspoedige jaren
1926 en 1927. Hierbij dient echter in aan
merking te worden genomen, dat slechts
vaar betrekkelijke waarden kan worden ge
sproken; in verhouding tot de voorafgaande
jaren, valt inderdaad van oen daling der
conjunctuur te gewagen, doch op zich zeü-f
beschouwd is deze nog'niet zoo ernstig.
Neemt men het tijdperk van vijf jaren,
dat sinds de stabilisatie van het Duitscliio
betaalmiddel Is verlootpen, dan ziet men
in de eerste twee jaren oen crisis, in
de daaropvolgende twee gevolgd door een
krachtig herstel en thans, min of meer
als uitvloeisel hiervan én als roadie, eon
rustperiode, waarin de krachten: geordend
moeten worden. Een dergelijk verschijnsel
-gaat steeds gepaard met een afneming van
de bedrijvigheid, ©n thans komen hierbij
nog verschillende factoren, welke oenigo
onrust hebben gewekt en het uitzicht om
floersen, maar, c*p zichzelf .nog niet ver
ontrustend genoemd mogen worden. In de
eerste plaats moet men er rekening mede
houden, dat in 1928 de eerste termijn van
de volle belasting volgens het plan Dawes
is aangebroken. De begrooting werd hier
door bezwaard met 500 millioon mark
extra in vergelijking met het vorige
jaar hetgeen nog verergerd is door
do groeiende uitgaven van het rijk, de lan
den en de gemeenten, een punt, waarop
de agent generaal in liet bijzonder de aan
dacht vestigt. Bovendien i-s het in ver
schillende takken van nijverheid tot bot
singen tusschen werkgevers én arbeiders
gekomen. In de textielnijverheid is de strijd
nog niet ten einde. Sinds meer dam drie
maanden staken 50.000 arbeiders bij - de
werven. In hot Roergebied beeft de nog
versch in bot geheugen liggende uitslui
ting in de ijzer- en staalfabrieken, - welke
een maand heeft geduurd, weliswaar eeni-
ge ontlasting gebracht op de ijzer- en
s(aalmarkt, doordat het aanbod vermin
derde, doch tevens heeft conflict de
koopkracht -van groo.te deelon der bevol
king doen afnemen. Do landbouw staat er
over Tiet algemeen goed voor, ondanks de
malaise van enkele ondernemingen: aan de
Oostelijke Elbe.
Intusschen mag' men nog een verdere
beweging in neergaande richting verwach
ten, doch als tnen nagaat, dat de ver
slapping reeds een jaar duurt en zich geen
al te ernstige verschijnselen hebben voor
gedaan, mag men aannemen, dat het ener
gieke Duitsche volk do reactie wel te hoven
a
Een overzicht van hot terrein van Wilton's Scheepswerf en Machinefabriek alhier, welke onderneming lieden haar
75-jarig boshaan herdenkt.
Op den voorgrond een gedeelte van do „Statendam",
„Niets, dat ik weet. Waarom vraag je
dat?" x
„O, om geem bijzondere reden, behalve
dat Eustatius ein iedereen, dien ik den kot
sten tijd ontmoette, schijnen té denken,
dat er 'oen soort onbehagelijk govocl
heerscht met betrokkitig tot do rennen. Ka
pitein Halston zoido mij gisteren, dal liij
hoelemaal niejL wist wat ervan to donken.
„Laughing Sally" behoorde to staan op
twee tegen oen. Hict is oen feit, dat je over
al zevens kunt krijgen. En „Groy Lady",
die na je verklaringen op hondcrdl tegen
oen behoorde te staan, stijgt langzaam b'ij
het wedden".
„Waarom stel je er zoo'in belang in?"
vroeg Itij. „Heb je oen beetje gespocu-
lcérd?"
„Een lïoetjo gespocuieerd", anlwoorddio
Monica bitter. „Ik heb op' „Laughing Sal
ly" alios geaet, wat ik had".
•Hij keek haar in hef gelaat. Er was daar
op de schaduw -van een wanhoop', die hij!
er den laats ten tijd'oen paar maal op had
opgemerkt. =-*•''"hL
h,Monica, indien ik jou wasbegon:
Zij'greieji plotoeling zijn arm. Zijstonden
onder de grooto portiek van Chatfield Hou
se, en zagen 'nakar do eerste auto, die op
het punt stond fe vertrekken. Een prachtig
tweespan was juist verschenen en een man
in een langp jas ivas afgestapt en kwam
zal komen.
Hoe hebben andere landen, hot gemaakt
in 192S? Voor de meeste: landen heeft het
jaar horstel gebracht, dodh Engeland vormt
een uitzondering. Ondanks allo pogingen
om de binnenlamtsclie industrie te bescher
men, heeft het verschijnsel zidi voorge
daan, dat de Britsclie Koloniën en En-gel-
sche zakenlieden- hun orders plaatsten in
bet buitenland. De productiekosten, zijln in
Engeland te hoog, ondanks pogingen om
dè bedrijven te möderniséeren. Het aantal
werkloozen is sedert 'Maart j.'l. met ong-cv
vper 200.000 gestegen,, zoodat het thans
meer dan 1..400.000 bedraagt. -
iDe ongunstige toestand wordt, veehd ge
weten aan de politiek der Engelsche Bank,
waardoor bet pond sterling te hoog staat
en het Engelsche gold dus te „duur" is.
Maar aannemelijker is het, .'dat Engeland
in de tientallen -van jaren Van onbedreigd
economisch overwicht, het productieappa
raat heeft laten verouderen. Dat wreekt
zich thans.
Frankrijk heeft in het afgeloopen jaar de
^wettelijke stabilisatie op- haar betaalmid-
d-1 toegepast, nadat sinds het einde van
1928 de feitelijke stabilisatie reeds had
bestaan. Het onmiddellijke gevolg is ge
weest een krachtige bloei van vrijwel alle
takken'van nijverheid.
Frankrijk, is dan oo-k één van de weinige
landen, waar niet all-con werkloosheid on
bekend is, dóch waar voortdurend buiten-
landsche arbeidskrachten binnenkomen. De
productie hoeft zich sterk uitgebreid; des
ondanks "is er geen tekort aan kapitaal
ingetreden.
De gang van zaken in de overige Euro-
peosche landen is over het algemeen even
min ongunstig geweest, m' zooverre men
althans eon overzicht kan verkrijgen uit
die landen, welke zich nog in de moeilijke
jaren bevinden waarin het evenwicht mom
worden gezocht. Hiertoe kunnen in de eer
ste plaats Italië en Spanje worden gcre-
op hen toe.
„Het is Sydney Plait, j-o jokkey", wees
zij ademloos. „Ga dadelijk zien wat hij
verlangt".
„Indien je in die auto gaat, zal ik j? on
middellijk volgen", opperde Francis. „Wat
kom jo hier doen, Platt", ging hij voort,
zich omkoerend. „Je behoorde toch zeker
op het terrein der rennen te zijn?"
„Ik ben op weg daarheen, Your Grace",
antwoordde de Jockey. „Ik zal daar ruim
op tijd zijn. Ilc nam de vrijheid hier af tr
stappen om even -oen particulier gesprek
mét u tie hebban, voor goval ik Your Graco
niet mocht zicin vóór de rennen".
„Geen slecht nieuws van dostallen,
hoop ik?" vroeg Monica, uit de auto
buigend.
„Hoelemaal geen slecht nieuws, freule",
luidde het oenigszins weifelend antwoord.
„Indien ik Your Grace oven allocn kon
spreken.i
„Volg mij dan", beval Francis.
Ifijk-cerde om- en trad in, een kleine
wachtkamer binnen tie hall.
„$hi, wat is er?" vroeg Francis, Zoódra
Irij do deur had' gesloten.
„Ik wensdtto mijn instructies, hoe ik
rijden moet, van u zelf lo-hoorcn", zeide
de man. „Ilc h-ob gehoord, dat u heeft ver
klaard met „Laughing Sally" to zullen
winnen".
„Wel, hébben wij niet zes weken geleden
kend. In lïeiide landen hoeft de leiding mog
met groote economische moeilijkheden te
kampen, doch er viel tegen het einde van
1928 toch een lichte verbetering op le mer
ken. Polen wacht op- buitenlandsch- kapitaal,
om den toestand verder to kurui n co!:i.so-
lideeren; Tsjecho-Slowakije is verder ge
gaan op den weg, welke deze jonge natie
tot -een belangrijke industrieel» natie moet
dóen groeien.
Buitan E.uropa is dé grootste aandacht
gevestigd geweest, op- do Ycreenigde Sta
ten. -2fa dan lichten ashteruitgang van hain-
dcl en bedrijf van 1927 is er oen herstel
ontstaan, da.t alle vroegere „records" hoeft
gebrolcc/n. Zelfs de zeer ltrachligo kapitaal
bronnen dos lands zijln (niet voldoende ge
bleken, om dazen, bloei te financieren,,
zonder dat het tot oen verhooging van do
rentevergoeding hoeft moeben komen.
Amerika is thans kerngezond, en do op-
waartsch© beweging, die het gebeele jaar
hóeft voortgeduurd, houdt ook thans nog
aan. De verkiezing van Hoover tot presi
dent heeft bovendien het vertrouwen in do
financieel© wereld bestendigd'.,
In 't algemeen kan mén zeggen, dat 1928
in -economisch opzicht een gunstig jaar
is geweest.
Diversen.
Dictatuur in Zuid-Slaviö.
Sedert gisternacht lieorscht in Znid-Sla-
vië do dictatuur. Koning Alexander heeft
namelijk een proclamatie uitgevaardigd,
waarin wordt medegedeeld, dat hij besloten
heeft de grondwet van het koninkrijk der
Serviërs, Kroaten en Slovenen van 28 Juni
1921 huilen werking to stellen.
Voorts is een nieuwe regcering benoemd,
die met dictatoriale volmachten is bekleed
on juin welker hoofd de divisie-generaal
Peter Ziokowitsj slaat.
Er zijn do noodige ministers benoemd,
besloten?" antwoordde Francis. „Jo her
innert je bet resultaat van de proefneming".
„Do zaken zijn sedert veranderd", ver
klaarde de jockey ernstig. „Wat cr mts is
met „Laughing Sally", zou, geen veearts In
liet land u kunnen vertellen. De merrie
schijnt heelemaa.1 in orde, maar zjj hooft
haar rust verloren. „Groy Lady" zal zeker
oen heel eind vóór zijn, indien ik haar
haar gang laat gaan. Ik zal haar tegenhou
den .zooveel ik kan, maar hot zal oen zwa
re taak zijn".
„Begrijp ilc goed", vroeg Francis, na
een oogenblik zwijgen, „dat jo gelooft dat
je met „Groy Lady" zon kunnen winnen,
indien je liet probeerde?"
„Mijn kop ér af, als hot niet jgebeurt,
Your Grace".
„Nu dan, als jo kunt winnen, doe het",
beval Francis. „Jo kent mijn aanbod: wie
wint met het berijden van oen mijner paar
den krijgt du.izicnd pond. Jo kunt op „Grey
Lady" voor mijn. rekening honderd pond
zetten, Indi-en jo, denkt, dat j-o oen kans
hebt". 1 3
Er was oen glans van begeeri'ghóid in
do oogen van den jockey. Hij! was editor
nog ongerust.
„Your Grace vtergevo mij, dat ik er op
wijs, dat ér moeilijkheden kuimen komen
met do commissarissen van oido en met
het publiek, indien „Grey Lady" zou win
nen. Zijstaat hondoid tiMjou oen, nat uw
die gisteren den eed lteblren afgelegd.
Tegelijkertijd is een aantal wetten van
dictatoriaal karakter afgekondigd. Alle open
bare vergaderingen, die een politieke' strek
king hebben, zijti verboden, evenals allo
besloten vergaderingen, bijeenkomsten en
conferenties, die zich bezig houden met
politieke aangelegenheden, den polilicken
toestand of het uitoefenen van critiek op
den nieuwen toestond. Do wot op de vrij1-
heid van drukpers wordt in dier voege
gewijzigd, dat elk commentaar op de be
noeming der nieuwe regeering verboden is.
Iedere critiek op den nieuwen toestand
en elke publicatie nopens de nieuwe poli-
tieko situatie, waardoor onder het volk on
rust veroorzaakt zou kunnen, worden, zijn
streng verboden. De censuur gaat van do
justitie op do politie over.
De op 11 September 1927 gekozen
Skoepsjlina is ontbonden. Tevens zijn allo
provinciale besturen en provinciale com
missies opgeheven.
To Zagreb, evenals in geheel Kroatië,
heeft het manifest van den koning grooto
voldoening gewekt. 'Algemeen is inen van
oordeel, dat do historischo gehate grond
wet van Vidowdan in zeker opzicht is op-
geheven.
Do leidcT der coalitie van Kroatische boe.
ren en democraten, Matsjek, verklaarde aan
do vertegenwoordigers der pers, dat ko
ning Alexander aan zijn, Matsjek's voor
stellen -gehoor heelt geschonken en aklns
in. den geest van wijlen Stephan lladitsj
heeft gehandeld, die de woorden sprak:
„Er beslaat geen grondwet, er bestaan geen
wetten tnecr. Er bestaan slechts do ko
ning en het volk". Matsjek wees or op, dat
de koning door zijn initiatief schoon schip
heeft gemaakt en de mogelijkheid hoeft
'geschapen, een nieuwen staat naar het-
wezen en de behoeften des volles op te
bouwen.
Voor de kleine spaarders.
Volgens de Vossische Zeilung zal do
nieuwe Duitsche rijksbegrooting een post
verklaring en ilc geloof niet, dat het pu
bliek een shilling op haar heeft gewaagd".
„Het publiek verkeert dan in dezelfde
positie als ik", verklaarde Francis, met een
licht schouderophalen. „Ik heb zelf geen
penny gewed op de rennen".
„Heeft u niet ingezet op „Laughing
Sally?"
„Noch op „Grey Lady",! verzekerde Fran
cis hem, „ofschoon ik nipt inzie wat jij er
mee hebt te maken".
„Ik vraag u om vergiffenis. Het is dus
besloten, ik mag met „Grey Lady" winnen,
als ik kan".
„Zeer zeker".
„Indein het zoover kotmt", zeide de
jockey, „zal ik zweren dat da merry er
met mij vandoor holde. Ik kan wel iets
doen met haar gebit. Your Grace is zichi
echter volkomen bewust", voegde hij er
aan toe, stilstaand niet de liand aan. te
deurknop, „dat indien u verklaart met
het eeno paard to zullen winnen enniet
liet andere wint, er moeilijkheden zullen
zijn".
„Ik zal het aanvaarden", verzekerde
Francis hem.
„Eenig nieuws?" vroeg Monica, toen hij!;
hij haar kwam en zij' vertrokken.
„"Niets bijzonders".
„Laughing Sally" is toch goed, hoop
ik?"
i i (Wordt vervolgd).
5 Dezs conranl verschijn! dagelijks, mei nit-
t' .zondering van Zou- cd Keeatriagen.
pry's par kwartaal 1.2.— franco per post
1 8.80. Prijs pei week .- 15 cents..—Aftnu-
derlyko nummers 4 cents. Abonnementen
worden dagelijks aangenomen
i Advertenliên voor tiet eerslvolgend nnm-
;-k nier moeten vóór -eII" uur aan het ilureau
bezorgd zyn, 's Zaterdags vóór uur.
Eon bepaalde plaats van adverteutiiin
wordt niet gewaarborgd.
-s ---
SCHEDAMSCHE COURANT
Prijs der AdverUntiëuV ven t5 regol.
1 1.58; iedcie regel meer 1 t'.ïO; in het
Zaterdagituinwer 1—0 regels t, l.btv jetiere
regel' meer. f Kectames t Ö.7ó pel regel.
Inoassoknstéri.h c(c.; pnatkwitantiea 15 ots.
Tarieven van adverteutién hij abonnement
zyn aan hel Itureau -verkrygliêai
Ongelijks winden tegen vooruitbetaling
Kletuo Advertciititn opgenomen a 0 50 t/m
15 tvooiilen, f 0.75 !/m 25 wootden. Elk woord
meet 5 cent tot con max.mum van Bij v oorden
f>03!r"kpnin'> Mn 5? II
umsassot
«««WB.RJj
