JOOST VAN DEN VONDEL
Dinsdag 5 Februari 1929
BUITENLAND.
r
81'" Jaargang,''
No 19030
M
DE PLAATSVERVANGER.
mm
Mmm ■-1
Interc.' Tel- No.G8I03 en 68617.
BUREAU: LANGE HAVEN 141 (HOFK KORTE HAVEM). Tel. SS103 en ©8617,
PajRskeninn No 53! I
Bij of krachtens wetten of verordenin
gen -voorgeschreven en andere óifici-
eele af- en aankondigingen ent keuiils-
geyingén van het Gemeentebestuur.
- Drankwet
Burgemeester en Wethouders van Schie
dam'b'rengen ter openbare kennis, dat bij
hgn is ingekomen; een verzoek van CHR
VAN DOORN alhier, om verlof voor den
vérkoop van alcoholhoudender! drank, an
deren dan sterken drank, voor gebruik ter
plaatse van verkoop in de beneden-loca-
lit'eit van het perceel Korte Achterweg 21;
en
ilterinneren, dat bruinen; 2 weken na deze
bekendmaking tegen, het verloenen van hét
verlof hij him Collego schriftelijk bezwaren!
binnen worden ingebracht,
Schiedam, 5 Febr. 1929.
2349 33
De Romsinsche kwestie wordt opgelost. Het Vaticaan en
de Italiaansche regeering. Het pauselijk gebied en de
souvereiniteit wordt teruggegeven.
Er g.lan geruchten, die worden beves
tigd, mam' ook weer tegengesproken, dat
het conflict tusschén Vaticaan en de Itali
aansche regeering,, eindelijk is opgelost.
De Pans 'bezat Vroeger wereldlijke inaoht,
had'ben eigen gebied in Italië, een eigen
leger, enz.
EK warenmeer zulke staatjes in Italië,
die zichzelf bestuurden, 'doch terwüle van
do eenheid in het Italiaariiclie Jlijk, is aan
al-deze staatjes de'macht ontnomen, even
eens aan den Paus.
Er is toen zelfs nog gevochten' tusschen
de. Italiaansche en pauselijke troepen, maar
liet slot, was, dat dé Paus in de veran
derde omstandigheden moest berusten.
liet conflict Weef 'echter toestaan en het
gevolg was, dat de Paus nimmer het Vati
caan wilde verlaten, omdat iiij dan Op grond
gebied zou komen van een land, waar
mede hij geacht wilde worden' in conflict
te leven. Hij verliet hot Vaticaan dos nim
mer en sloot aldus zichzelf op.
Thans wordt gemeld het is nog niet
definitief bevestigd dat Mussolini de
souvereiniteit van den l'aus wil erken
nen en zijn gebied wil teruggeven. De
Paus zal dan weer lieerschen over ;üle
huidige bezittingen van liet Vaticaan, d.w.z.
het Vaticaan zelf, de luiiicu van het Va
ticaan. de St. Dieter, en al de kerkelijke
paleizen in Home, als de Propaganda Fide,
liet Seminario Rcmaiio, welke sedert 1870
eigendom waren van den ItaliaansCheu staat
en waarvan alleen het gebruik aan de
kerk gelaten was. Voortaan zullen a.l deze
paleizen 011 instellingen deel uit maken
van den keizerlijken staat. Evenzoo zullen
het Lateraan en de Scala Santa weer
tot den kerkdijken slaat behaoren. Tus
schen Vaticaan en Lateraan zal een weg
tot tiet pauselijk grondgebied gaan belmo
ren (beheer en onderhoud blijven" nochtans
voor rekening van de Italiaansche regee
ring); welke achter de Porta Cavalleggiri
van 'de muren van liet Vaticaan loopt
naar' "de Via Aurelia tot aan de poort
van den heiligen Paneratius; vandaar loopt
hij op do Tiber toe en daarover heen naar
de A verit in o,1 dan naar de Monte Alio
en vervolgens rechtsaf op het Seminario
Romano, het plein van Sint Jan in La-
tranen en de Scala Santa. De Paus zal
dus met dezen weg, die buiten Rome om
loopt,' van de St. Pieter naar het Late
raan" "over eigen grondgebied kunnen ko
men, om in de St. Jan de mis te kun
nen eelebreeren.
Ito financieelc regeling brengt een ver
goeding door de Italiaansche regeering mee
van 11 iniilioen. pond sterling.
Zooals gezegd: definitief is d't alles nog
niet, maar do omstandigheden zijn wel
bizonder gunstig. I j
Ito tegemoetkoming van Mussolini is be-
grijpelijk. Voor hel prijsgeven van een klein
stukje gebied, wint zijn fascistisch stelsel
in Roomsch-Katholiek Italië geweldig aart
prestige, De Italiaansche katholieken Zui
den met goedvinden vain het 'gunstig-gestem
de Vaticaan aan den opbouw van den fas-
cistisclien. staat medewerken.
- Door RICHARD MARSH.
Vrij naar het Engelsch door C, M. G. de W.
Wét jonge meisje was nu van het baJ-
fon afgekomen en knieldo op den smul
len rand," vlak boven zijn hoofd. "Zij wa
ren nu, niét ver meer van elkaar af, maar
boe kwamen zij over dien kleinen afstarul
heen?
„Als u zich aan die losse, schuddende
planken durfde vasthouden en naar hope
den zwaaien, dan zou ik u misschien
kunnen opvangen," zoide hij.
„Ik zal hét proboeren, maar ziet u wel
hoo alles trilt zoodra ik mij maar even
verroer? En 'zou die plank, waarop u
staat, sterk genoeg zijn om ons beiden
Ie houden?"
„Ja, 'wij moeten het maar proboeren. U
moet u laten zakken precies waar u nu
staat en blijvett staan totdat ik waarschuw,
nacht, hooft u daar niét iets van' Ivxldo
goeil7oo ja, geef mij .alles aan wat
u Drijgon kun'tr lakens, dekens, spreien
0,i_ jd die dingen."
verdween uit liet gezicht. Klaarblijke
lijk deed zjj wat hij gezegd had, Iedere stap
dié zjj déotl was duidelijk to hooron; hij
*>■8 da planken trillen.. Zij kwam torug.
Tot op heden erkende de Paus de Ita
liaansche slaat niet, doch dit zal thans
wel geschieden en zal het den Katholieken
dus veroorloofd zijn (tot lieden mocht dit
niet) aan don fascistischen staat mede te
werken. i
Indien wederoprichting van do kerke
lijke staat wordt verkondigd, zal dit na
tuurlijk luister bijzetten aan de viering
van hot aanstaande priesterjubileum va'n
Pans Pius XI. Dit zijn factoren, die thans
mpdewerkea voor een oplossing van het
conflict.
Van hizondere politieke beteefemis zal
de nieuwe kerkelijke staat niet zijn, althans
van niet meer heteekenis dan andere minia
tuur-staatjes. Maar het geestelijk gezag van
den Paus zal ongetwijfeld worden gesterkt
met den steun van een machtigen staat als
Italië.
Diversen.
Ongeregeldheden t e B o m h a y.
Twaalf duizend arbeiders van de werk
plaatsen van een dor spoorwegmaatschap
pijen te Bombay staken. Gewapende po
lilje bewaakt de werkplaatsen en de lood
sen eener andere spoorwegmaatschappij.
.Zestig van do tachtig spinnerijen te
Bombay zijn gesloten. Thans staken, met
inbegrip van de spoorwegarbeiders, 150.000
vérklieden. De leiders der arbeiders doen
hun best, dezen er van te overtuigen dat
lujn vrees (dat kinderen ontvoerd wor
dtin om te worden geofferd in verband
met den bouw van een nieuwe brug in
dep staat Baroda) .ongegrond is.
Dc toestand in Spanje.
.Volgens de laatste berichten hebben de
bevelhebbers der verschillende in Valencia
geJegen troepen aan den gouverneur de
verzekering gegeven, dat hun troepen zich
aan de zijde der regeering scharen. De vroe
gere garnizoenscommandant van Valencia,
gqneraal Girona, is intusschen naar Madrid
getransporteerd. In totaal zijn in Valencia
OÜ personen gearresteerd, onder wie zich
verscheidene leiders der conservatieve par
tij) advocaten en journalisten bevinden. De.
regeering heeft bevolen, dat ;dle onderge
schikten, die aan een a die deelnemen, wel
ke aan de regeering vijandig gezind is,
voorloopig of definitief moeten worden ont
slagen.
•Het protocol v a n Lit w i n o w.
De Poolsche gezant te Moskou heeft
gisteren aan den plaatsverv. volkscommis
saris van buiten!, zaken. Litwinow, het anb
woord van Polen en Roemenië inzake het
tijdstip der onderteekening van het door
Lijwiuow voorgestelde protocol, in don
getost van hot Kellogg-pact, overliandigtL
Reide landen hebben den door Litwi
now voorgcstelden datum, 7 Februari, aan
vaard.
,1 k zal ze één voor één gooien. Ik heb
hier twee lakens, een deken en een sprei.
Is dat genoeg?"
„Uitstekend. Hoeft u misschien een
schaar?"
„Ik geloof van wel; ik meen, dat ik er
zooeven een zag liggen. Ja, hier is hij.
Wil ik hem maar beneden gooien?"
„Als u zoo goed wilt zijn, Dank u, mooi
gedaanKtt nu, als u den moed heeft u
zelf naar beneden te slingeren, doe het
dan. Maar het schijnt hier een wankele
bodem te zijnmaakt u dus zoo licht
mogelijk."
Het meisje gehoorzaamde; zij zwaaide in
do lucht en hield zich vast aan do wankele
planken zoo goed als zij kon. Hij kon niet
bij haar voeten en kon haar dus ook niet
vastgrijpen; zij moest loslaten en er op
vertrouwen dat hij haar opving. Dit ver
klaarde hij haar,
„liet ellendige is, dat de heel-o omgeving
zoo ontzettend wankel is. Als ik zeg: „laat
u gaan", laat dam heel voorzichtig los?
ik zal u heel voorzichtig opvangen.
Vooruit I"
Zij liet los. Hij stond een weinig op zij;
toen zij aankwam hield hij zijn armen uit
gestrekt en dacht ha.ar bij haar middel op
te vangen. Maar toen hij zijn armen om
haar hoon had geslagen llot ér iets los.
Eoa Van; do plaakon, waarop lüj stond,
'R a b i b 0 e 11 a h t r e e d t a f
Naar uit Moskou verluidt, heeft Hjabib
Oellah besloten ten gunste van All Achmed
afstand van den troon te doen. De vertegen
woordigers van deze laatste worden spoedig
in Kaboel verwacht, teneinde het heft in
handen te kunnen nemen. Daarentegen heb
ben do noordelijke provincies zich tegen Ali
Achmed uitgesproken.
Uit Pesjawar wordt gemeld, dat degenen,
die zoo juist uit Kaboel per vliegtuig zijn
aangekomen, verzekeren, dat er daar ter
stcdo een groote chaos cm veel hongersnood
hcersclit. De koninklijke gebouwen zouden
verwoest zijn.
Koning Alexander na a r
"Agram?
Naar in politieke klingen te Belgrado
verluidt, zal thans uitvoering worden ge
geven aan de reeds vroeger besproken
plannen, volgens welke de koning voor
een tijd lang naar Agram in Kroatië zal
gaan. Naar het heet, zal. koning Alexander
reeds op het eind van Februari of op zijn
laatst in liet begin van Maart voor twee
maanden te Agram verblijf gaan houden.
Door dat verblijf zal de gedachte der sa-
menhoorigheid van Kroaten en Serviërs
worden onderstreept. Do koning zal zijn
verblijf gébruiken om uitvoerige conferen
ties lo houden met leidende Kroatische
politici en in het bijzonder leiders van
de coalitie van boeren em democraten.
C o o 1 i d g e 1 ij cl t e en n e d e r 1 a a g.
Gisteren is do kruiserwet in den Ame-
rikaansclien Senaat in stemming gekomen.
President Cooiidge heeft een nederlaag ge
leden. wat betreft zijn oproep tot schrap
ping van de bepaling, dat de vijftien krui
sers eu liet moederschip voor vliegtuigen
voor t Juli 1931 op stapel moeten wor
den gezet. Naar men weet, lieeft Doo
lidge zich bereid verklaard om, als deze
bepaling wordt geschrapt, onverwijld aan
het congres de noodige credieten te vra
gen voor den bouw van oorlogsschepen.
Zijn standpunt is iu den Senaat gesteund
door cleu democraat Harrison uit Missis
sippi, die betoogde, dat men den nieu
wen president de machtiging om vijftien
nieuwe oorlogsschepen tebouwen moest
in handen geven als één?,diplomatiek wa
pen om andere .alles tot, ontwapening t«
dwingen. V
Parker G i 1 ber-ttoii gesteld.
Parker Gilbert, die thans te Parijs ver
toeft, heeft griep gekregen en moet het
bixl honden. Hij heeft "idle afspraken om
besprekingen te houden, moeten afzeggen
Lindbergh minister?
Er schijnt kans te zijn, dat Lindbergh
door Iloover benoemd zal worden tot. on
der-minister van handel. Maar zekerheid
omtrent de personen, door Hoover aan
te wijzen voor do hooge regeeringsamb-
ten heeft men nog geenszins. Aan vermoe
dens en verwachtingen gocn gebrek, doch
zekerheid is er nog geenszins.
BINtfENLAm
Bescherming van Engelsch aardewerk.
jHiet Tweede Kamerlid, de lieer Korton-
horst heeft aan den minister van arbeid,
handel en nijverheid gevraagd:
1. Heeft de minister kennis genomen van
het feit, dat door de aardewerkfabrikanten
in; Engeland een verzoek tol de regeering is
gericht om de safe-guanfing-wet op dezen
lak van nijverheid toe te passen?
ÏI. Is de minister niet van oordeel, dat bij
inwilliging van dit verzoek de Nederland-
sehe export naar Engeland zoowel van
huishoudelijk als van sanitair aardewerk
zwaar zal worden getroffen?
111. Is do minister bereid, tijdig maatrege
len to nemen om de Nederlandseho belan
gen te kunnen behartigen?
viel krakend naar beneden en zijn linker
voet ging mee. Hij hield het meisje vast,
anders zou zij over den rand gevallen zijn.
Hij zat als 't ware plotseling met het meisje
in zijn armen. Ilij hoorde een vreeselijk
gekraak: liet was of do aardbeving weer
begonnen was. Van bovön hun hcofd kwa
men projectielen naar beneden; er vielcoti
groot stuk uit den muur waar zij vlak
bij zalen, de rand van den vloer boog naar
omlaag en een gedeelte stortte in; geluk-
lig niet hot stuk waar zij op zaten. Toon
het gekletter bedaard was, zei hij:
„Dat was wol heel dicht in onze buurt;
ik dacht lieuscli dat liet met ons gedaan
was." i i
Zij antwoordde, nog steeds in. zijn armen
liggendo: 1
„Ik hob u wel gezegd, dat het hier
niet veilig was; ik heli u gewaarschuwd
en heb genoeg gezegd dat u niet komen
moest,"
„Heb ik dan ofhi ongeluk gehad door
wel te komen 'f* 1
Op zulk een o ogenblik zou hot dwaas
heid geweest zijn te zoggen, dat liet oen
belooning vcor hom was haar bij zich to
hebben.- Zij maakte zich los uit zijn ar
men en stond op; hij was sterk onder den
indruk hoo mooi ze was en hoe groot. De
toon waarop zij sprak was zoowel zenuw
achtig als hoftig.
Een breed Leven tot grooten stiji omgebouwd.
VIR PHOERO ET MUSIS,'GRATUS
VOX'DELIÜS IIIC EST. 1)
Dirk Cosier heeft in zijn boek Do Ne
derlandseho poëzie, in honderd verzon
sprekende over Vondel, aldus Vondel's
leven en werk geschetst: „Een broed leven
tot een grooten stijl omgebouwd". Bondiger
en korter kan het in. i. niet gezegd wor
den. Vondel, voortgekomen uit een klein
burgerlijken kring, heeft zich zeil ontwik
keld in groote, üorsc.he lijnen eu, gevoed
door omgeving en gedachten van een in
vele opzichten grooten tijd, in een land
van durf eu kracht, waar een wereldpols
slag werd gevoeld, die grootheid van schep
penden geest verworven, die hem do eere-
Van zeer jeugdigen leeftijd af is hij .als
het ware bestemd voor zijn loopbaan,
niet die van kousenfabrikant, die ziju
maatschappelijk bestaan moest verzekeren,
noch die van boekhouder van do Bank
van Leening, waarmede zijn armoedig»
ouderdom dragelijk werd gemaakt, doch
zijn loopbaan van dichter van groote, no
bele, breed o allure. Zijn jeugdwerk was
geen meesterwerk. Zijn rijmelarij van don
beginne .wordt door zijn dichtwerk van
later niet tot poëzie omgesmeed. Maai' in
hem zat" meer dan de gemakkelijkheid en
de spitsvondigheid Van den goochelaar met
«-élk 1
mmsÊSi
WÊXi9mÊ
mMÊ&ËmÊËlm
mmm
mmm
r
saw
JOOST VAN DEN VONDEL.
plaats geeft in het gebied der Nedcrland-
sche letteren.
Meer wordt er over liern gesproken dan
dat hij werkelijk gekend wordt. „Ilij," dat
wil zeggen zijn arbeid als dichter en
schrijver. Maar zelfs ais men slechts wei
nig van hem kent, kan veel over hem
worden gezegd en veel goeds. Want en
kele gedeelten zijner werken, enkele zijner
kleine gedichten, zijn zóó grootsch en
zóó ontroerend, dat zij- den lof rechtvaar
digen, dien Nederland zoo gaarne hem
brengt
Reden herdenken we zijn dood. Twee
honderd vijftig jaar geleden, den oen Fe
bruari 1679, stierf hij te Amsterdam, zijn
stad, al was hij te Keulen uit Antwerp-
sclie ouders geboren. Amsterdam gaf hein
zijn eerste bewuste indrukken, tn 1(501 --
Vondel is dan dertien jaar oud eu woont
reeds sedert vijf jaren in de tierige, onder
nemende handelsstad is hij al iemand,
op wien do aandacht valt van een man
ais Hooft, die zegt:
En Koster, Vondelen, Broero,
en Victorijn,
Die nu al toonon wat zij eerlang
zullen zijn.
„En wat gaat u nu dóen? Ik kan mij
niet laten neerzakken op den grond daar
beneden, want er is geen vloer; ik kaïn. dcc.
muur niet afdalen waar u tegen opgeklom
men is. Ik zeg u inog eens, het is veel
boter, dat u mij aan mijn lot overlaat."
„En ik zeg u, dat ik Sdat in do versta
verte niet met u eens bendit zal een
avontuur worden, dat wij ons beiden tot
onze laatste levensdagen zullen herinneren
en dat leven zal nog heel lang worden.
Ik zal u niet vragen een muur af te klim
men; wat denkt u dat wij met deze heddc-
Iakens zullen doen? En met die schaar?
U kunt zeker heter met oen schaar om-
giuvri dan iku moet deze dekens en la
kens aan reepen knippen en ik moet ze
aan elkaar vastbinden, zoodat wij er een
hand van maken, waarlangs u naar bene
den komt zakken en op den grond, zoo
genaamd „terra firma", terecht komen zoo
noemen ze het ten minste, maar na dezo
ondervinding geloof ik, dat ik den groml
nooit meer „terra firma" zal noemen."
Zij nam de schaar aan en begon met
vlugge hand de bcddelakens in roepen lo
knippen, zocnls hij haar kul opgedragen,
en zoodra zij ze had afgeknipt, hond hij
ze aan elkaar. In een paar minuien had,
den ze al een lang eind. Ilij liet hot neer
door liet raam; het kwam bijna aan éou
grond.
taal en rijm, die in de dagen van bloeiende
rederijkerij en van betaalde gelegenheids
gedichtjes uit die gemakkelijkheid ou spits
vondigheid een middel tot levensonderhoud
wist ie halen. In hem, kind eu kleinkind
van om den geloove benarden, was een
ernstige geest eu -een vaste wil om zich
te, ontwikkelen én aan te vullen, wat oen
klein weiriigje schoolonderricht aan leem
ten in zijn kennis had achtergelaten. Taal
kundig en wetenschappelijk vormt Irij zich
lol een veelzijdigen autodidact. Rederijkers-
kaniers, omgang met geleerde mannen, als
Balaeus, Vossius, Ilooft, en dan Amster
dam met, zijn alle zeeën bevarende sche
pen eu zijn wereldhandel, werken op hem
in; met al de verscheidenheid, en den
rijkdom van hun facetten rijke leven.
Groote politieke gebeurtenissen, vinnige
strijd op staatkundig en kerkelijk gebied, en,
niet het minst, de ernst en de beproeving-
van jiet aardsch bestaan schokken, spit-,
seri en verdiepen hem en maken hem tot
dé groote figuur, die bij zijn dood geen
grafschrift noodig had om zijn grootheid
to verkondigen. „Vondel" stond er op het
1) Hier ligt Vondel bemind bij Apollo
en do Muzen.
„Je hebt daar nog een deken, Snijd die
ook nan reepen; we hebben ecu band,
die bijna even goed is als een ladder.'
Toon de reepen van ulo deken er aan
gebonden waren, reikte de band bijna lol
op den grond.
„Het eonige, wat we nu nog moeten doöa
is de band aan iels vast Ie maken on dan
moot u maar eerst naar benodenals u
er is zal ik volgen."
Zij keek hem vragend aan.
„ik twijfel er niet aan, of. do band is
sterk genoeg voor mij, maar voor u'?"
„Ik weet zeker van wel; het is aan een
sterk touw gelijk. Eerst glijdt u er aart
naar beneden en dan ik, en als het noo
dig was nog wel oen man of twaalf. Kom
aan, vooruit, Iloudt u vooral goed vast;
>b zal mijn best doen u van den tnuur af
lo houden, maar ik kan daar niet veel aan
doen. Laat uw vel niet geheeleu al, af
trekken," Zij slapte op de vensterbank.
„Zachtjes aan! Het bengelt, aardig heen en
weer, Nu knielen. Geef mij uw beide han
den; hier is de hand. Stevig vasthouden!
Ik zal uw handen vasthouden tot; u over
den rand lmeu is. Vooruit, u weet wat, u
doen meet en als u kalm blijft komt u vei
lig en wel beneden," j
j (Wordt vtruolgd).
Det» courant verecjjïjcit daceHiks. met uit-
- ,öuJ«rióg van üan- en Feestdagen,
Prjs per kwaitajl Lf,'J.r—v fraocn, per post
j gap. Prijs pei week15 cents.'— ihon-
dertijfee^ Qapiro.^r^. ^cept?..^Abrjnn^nienten
.viworJen'gasriW.«ogenomen. Tft'tób i
SSCAdrertentiüa voor het eerstvolgend riura-
Siaér moeten ,:,v$ór .C't /uui,; c^n,, he^.liujreau
Sf&èiojl!# ï\jn.'-V:'i?at«ri!ag9 'vóór „uur
ÏS'iiï.Ken bepsaktó plaats 'van adverlentiën
wordt niet gewaarborgd.
v
Trijs der A^vërlsutirn; van 1—5 re^eJ*
f letleie regel meór f t.30; in, Hei
Zaterdagtiuminer 1—5 regels i 1.S0, ieder»
regoTmedr. jT0.3$; Keel anics-Jf 0.75 pei regeL
incassokosten ,5 cte.pos tkwi tan ties i*> ets.
Tahevcn^Vao advërlenUSö: bj abottneiiient
t\jn aan hel Bureau vërfrrijghaVr - -
üagelijks wótden tegen- vooruitbetaling
K leine A it vert entien opgenomen a J O pO t/m
)f35 \rödrdenj;fjp.75t/nr-25 woorden. Elk woord,
meei'6 cööt.tot een max.mum van 30 v eonUü
7).
K!V
%i,
'"i
1< i>:
mtmsc
