SCHIEDAMSCHECOURANT
:>my0 s»'mm
■I
'1
HET STERBEBOSCH.
I
I
TWEEDE BLAD
Wil'
eSft* fi:
i fe»®- De 'i
DDólt y 4
li
■f
-f
van Donderdag 14 Febr. 1929. No. 19038.
ZIJN VIERDE LUSTRUM.
I ijjjÈ
•JI
tl
i'
'p
VAN DE
Een zeer gewaardeerd bezit.
IIol Sterrobosch jubileert!
't Is wel geen „officieel" jubileum, geen
25-, 50- of 100-jarig bestaan, dat herdacht
kan worden, maar hot viert tlians zijn vier
de lustrum.
En aangezien het niet geheel zeker is,
dat er reden zal zij'a om te jubelen, als
het over ©enige jaren officieel zal jubilee-
ren, grijpen w© "(Iezie gelegenheid maar
aan om iets over ons mooie Sterrobosch te
zeggen, terwijl we ons nog verlustigen kun
nen in zijn bezit.
Eerst een stukje liistoiie.
in 1907 cm 1908 werd door de firma
A. C. Volleer te Sliodrechl liet terrein, toen
bekend als „de gronden bewesten de Oude
Spuihavcn", opgespoten.
Een der voorwaarden voor dit omvang
rijk werk bepaalde, «lat (dé bovenlaag van
pl.m. 50 cAl. dikte moest bestaan uit teel
een kleme kweckerij van jonge popuhe-
ren aan lo leggen. Een overblijfsel van die
kweekerij is mi nog bet populierenbosch
aan den Maaskant. Do dichte stand der
hoornen daar ter plaatse wijst op de oor
spronkelijke bestemming van dat stukje ter
rein, dat in liet voorjaar - van 1908 het
eerst droog was.
De groote stuwkracht bij de uitroeiing
der plannen was de toenmalige burgemees
ter, dr. M A. Biants. Zonder diens door
tastendheid zou de raad wellicht niet zoo
gemakkelijk met al die nieuwigheden zijn
meegegaan, want wat Schiedam deed, was
nog nooit ergens vertoond en wo weten
hel: wij Schiedammers gaan niet over één
nacht ijsl
In liet najaar van 1908 wercl met dexi
aanleg begonnen, waai bij pl.m. 25 work-
loozen te werk werden gesteld. De strenge
winter \an 1908—-1909, die do oudoren
1 zich wellicht zullen herinneren, als ze
Het eerste jaar werden 870 kaarten uit
gereikt, het tweed© jaar (1910) vermeer
derde dit aantal nog met 151.
Naarmate het publiek van zijn vrijheid
het juiste gebruik leerde maken, wat kwam
met de wanrdeéïïng voor het boseh, werd
de controle op de wandelkaarten verslapt
en lader geheel opgeheven. Toon verdwe
nen ook de bordjes aan do toegangen
met: Verboden toegang! Hef Stenebosch
was viij!
lijf jaren heeft het Sterrebosch in zijn
oorspronkelijker! vorm bestaan. Toen kwam
de industrie reeds zijn deel er van op
eischen. Aan do Scheepsbouw Maat
schappij Nieuwe Waterweg werd in 1914
een stuk in het Oostelijk deel van het
opgespoten terrein in erfpacht uitgegeven
en werd een haven gegiaveu, Dat was
het begin van het einde!
Da gronden bewesten de Oude Spuiliuven
waren opgespoten met de bedoeling er
industneterieiu van te maken. Dio gele
genheid deed zich voor om da armee oen
begin te maken, maar men was toen reeds
zoo aan wat geworden was gehecht, dat
men er noode afstand van deed. Om het
ofter niet al te zwaar te maken, kop
pelde de burgemeester', do heer AT.
een ideale oiitspanningsplaats is, zoowelracen goed, men zie maar noe
voor oudeten als kinderen. Als dat mooie steden zich beijveren om voor de m\
stukje natuur Rotlcrdamscli gebied zou I nors een plaats to reserveeren, waai un
worden, zou hij zijn best doen er zoo-I mini kan ademen!
cel mogelijk van te sparen. En als straks ons blerrebosch ten one
Bij intcirujitie werden daarop alleen dol mocht vallen, .aan den honger naar mans-
woorden: '„Zooveel mogelijk!" met nadruk j trietenoinen, dan is het zeker niet te veel
door een dor andere Rotterdamsclio raads- gevergd, als wo de stellige verwaentmg
leden herhaald. uitspreken iets andere daarvoor m cie
"Commentaar lijkt ons hier overbodig. plaats te krijgen, al zal men ons hot
Moeiden de annoxiomsten hun zin krij-f gemis van hot riviergezicht dan ook met
gen, clan vreezen we, dat de wandelaar kunnen vergoeden.
dra geheel van don Maaskant verdrongen Maar duu rekenen wo op een blijvend
zal zijn, teiwijl er nn nog -plannen be-1 wandelbosch en niet op een wandelend
staan om een boschstrook van 100150 bosch, zooals het Sterrobosch wel oens
M. breedte te sparen, die do bebouwdegenoemd is!
kom met den Maasoever hij de villa Wil-
STADSNIETJWS.
i t nfitaTOBra *5
S.W Wmm .«wi
Een dor prachtige,laantjes in hot Stcrrehosch.
Üonnerlngc lire te, aan het voorstel om een
haven to graven, hot voorstel, om met de
uit te baggeren specie een ander terrein
op le Imogen en tc hehosschon. Dat werd
aanvaard en zoo ontstond het (oude)
Volkspark met het S. V. V. terrein en hot
feestterrein. 'Op 1G Juni 191G werd het
Volkspark officieel geopend en in gebruik
genomen.
Nadat de industrie eenmaal vasten voet
had gekregen in het Storrebosch, <>p
zij sieeds verder om zich heen. D<> uit
breiding van do haven do aanlog van
de Vi'ilhelmïnahaven die m 1917 voltooid
werd deed een grooto hap in den
aanleg en die werd gevolgd door andere
„happen" bij de vestiging aan de ü-
helminahaven van de N, V. Corns. Swart-
touws Construciiewerkphials en Machinefa
briek, N. V. Schelling's Oliehandel, N. V.
Gehr. Vincent en Nk V. Handel Maat
schappij Gebr. Roest.
Als straks liet abattoir in het Westelijk
deel van het" Storrebosch zal worden _ge-
-bomvd, moet weer een belangrijk gedeelte
gekapt worden, niet alleen voor het ge
bouwencomplex, maar waarschijnlijk ook
voor breedo toegangswegen.
'Over de bedreiging van den Maaskant
schreven wo eonige veren geleden reeds.
Als de plannen tot 't graven van een liaven
voor binnenschepen verwezenlijkt worden
en aan do oevers daarvan terreinen vocxr
klein-industrio gereserveerd worden, zal
het meest markante doel van ons Storre
bosch zijn verdwenen en zullen we
treuren, zooals wo nog sieeds betieuren,
dat die prachtige waterpartij bij de bosch-
wachterswoning is verdwenen.
Laat de geschiedenis met die waterpartij
een waarschuwing zijn voor de autori
teiten om niet ontijdig onherstelbaar te
vernietigen, wat nog jaren gespaard kan
blijven. 'Om een huizenzee te kunnen doen
verrijzen aan,, den ramt van het (oude)
Storrebosch heeft men een zandvlakte ge
schapen en een mooi stukje natuur voor
altijd doen verdwijnen. En toon van do
.Stichting 'Vrede" niets terecht kwam
wat wo achteraf zeker niet behoeven te
betreuren hielden we een mmintuur-
Sahara over, groot genoeg om alle kin
deren van een groote stad kuilen te kun
nen laten graven! Maar het is een slechte
ruil geweest!
Er is van het oorspronkelijke terrein
van 53.17 II.A. reeds ruim 20 IHI.A. voor
industrieoio doeleinden in gebruik geno
men, /„oodat cr thans nog ongeveer 32 II,A.
van over is.
ton zal verbinden
llij den opzet van het plan tot hel
aanleggen van hot Sterrobosch werd aan-
genomen, dat, indien het bosch 20 jaar! Verslag van den Gemeenteraad,
zou kunnen blijven bestaan, do boonion I Vergadering van Vrijdag 4 Januari 1929,
z.ooveel waarde zouden vertegenwoordigen, I 's namiddags 2 uur.
dat daarmee allo aaulegkoston behaald zou-1 pp
den kunnen worden. En ook deze venvaeb V oorzittcr: do 'waarnemend burge-
ting is volkomen juist gebleken. Er zijn meester, wethouder ir. C. Houtman,
nu reeds hoornen, die voor workhout ge- hm iu> den
sc-hikt zijn en daarvoor gaarne zouden wor- j V1 a a r d i n "or dit k
den gekocht. Men treft er aan met een I
- 1 Schrijven van Burgemeester on
omvang van 1.50 Al., terwijl do tophoogle
ligt tusschon 20 en 2G Af.
Do hier door den Plantsoendienst ge
volgde methode heeft onde*r de deskun
digen de aandacht gelrokken. Een der hoog
Wet.
houders naar aanleiding van het voorstel
van don heer J. Hinkelaar c.s. betreffende
het nemen van maatregelen tot verbete
ring van het verkeer op don Vhuirdingor-
leeraren aan de Wageningschc hooge- f ,r u
school hoeft ons Storrebosch meer Aan Do Voorzi tter veronderstelt dat do
eons bezocht en vroeg officieel inlichtm- bco? Hinkelaar vvcl "iet ,hcek',nafl.
gen omtrent een en ander. Waarschijn, H'f1 1 zTb maar deze kan overtuig]lziju,
tijk zal in den zomer van dit jaar een 0,1 - ■b,m aandacht aan deze
excursio van studenten in de fooschbouw- U^fgciüiwd zullen blijven wijden
kundo naar hier worden georganiseeul, ion Do lieer Duikelaar zou hot Colego
einde do mooie resultaten te kunnen'zien vT!-1- ii ,e'1 T001" WC1 wll. Iï?ettr
die hier onder de bekwame leiding van hMrtót xnllen toewonschon. De directeur
don heer J. K, Dominicus rijn verk,e vant hrft zic !'.")lal' m^S^ld
gen op het gebied van boschaanlog. met i'\ vertnndu.g gesteld, maar
Dat behalve van wetenschappelijke zijde, °I' mfko ,W,J70 <lu ^seined? Is er me!
ook door anderen belangstelling voor on4 een a,lJeTCn ;l!),b onaar> b'r' fa
Sterrobosch eu Volkspark wordt geloond, ScHraa' 1 Mot de hoeren van he
behoeven wo niet te beloogeu. Ieder, dié IW'Oghoemrriadschap zelf zal dat wel met
op een mooien Zoon- ol feestdag in liet 7Jjn'
Stenebosch komt, morkt, (lat er vele hou- \Vo mogori liet daarbij niet laten LGaat
derden, soms duizenden daar verpoo- IU° ;uan>.,'dal Defbind /egt: Me doen het
zing zoeken. Het aantal bezoekers Werd \™1 wl dat cï tlaarom 'VeU Va\,dV1f
ver leden jaar Pinkstermaandag op 10.030 ^r plaatse zou komen. Als Delf-
geschal. Eu daarbij waren een groot aan- ;m<1. Sfa toestem.rung wd geven voor-
lal inwoners van naburige gemeenten «WS do ^HJat £o bijtrok-
waar men iets dergelijks, als waarop wi,kinS, v;l" uo ons
terecht prat gaan/mist. Rotterdam boef'«'emlcn ot God. blaten, opdat dio dwm-
wel grooto plannen - de Kralingsche optreden tegenover hc-t omvil-
bosschen - maar- ofschoon die linnen]hf
reeds vele jaren oud zijn, wordt van de «(>lllkkwl Scbourcl1 °1J <lcn Vtaanlmgerd#.
grond of althans zwarte grand. De bedoe
ling was n.l. om de gronden in cultuur te
brengen.
Dat was iets nieuwsNog nooit was
dat elders gelukt.
Terwijl do firma Volker bezig Was met
het opspuitingswerk, werden op bet terrein
lusschen Werf Gusto on tien. toen nog
"bestaanden watertoren, dat ook opges'po
ten was, proevon genomen met hot ver
bouwen van landbouwgewassen. Do uit
komst was niet onbevredigend en in het
voorjaar van 1908 kregen de plannen, om
do gronden ten Westen dor Oude Spui-
liaven gedeeltelijk te liobosschen Vasteren
voxrn.
Dat Sdüedam een St-erreboscli lioeft, is
voor een belangrijk doel to danken aan den,
lieer J. K. Dominicus, den tegemwoordigem
tuinarchitect der gemeente. Op diens ver
zoek hlccCt liet Collego van B. en W,
toen dein rijkslandbomvloeraar A. A. Neeb
uitgenoodigd om o. a. advies uit .te bren
gen ovor de bestaande cultuurplannen. De
lieer Dominicus was toen nog een betrek
kelijk jong- ambtenaar, die nog niet de
sporen droeg, die liijl zich. later veroverd!
heeft, ofschoon toen ook roods bleek, dat
hij over meer dan gewone capaciteiten
beschikte om op zijn terrein iets goeds en
moois tot stand te brengen.
'De'lièeren werden liet eens cn in April
1908 verleende die raad een orediet van
f ÏOQO om beplantingsprooven te nemen. In
Juli van dat zelfde jaar nog werd hot
ontworpen plan vastgesteld, en do verwe
zenlijking daarvan lovende ons het Sterro
bosch van thans ojf: wegen beplant mot
4 rijen boomen on daartussclien kreupel
hout. Do grooto complexen, dio uitgespaard
bloveai, worden, !na drooglegging, beslonidi
voor landbouw; later zijn daarop de fa
milie- en volkstuinen aangelegd, dio zoo
monig stadgenoot na zijn dagtaak vele uren
van vreugde hebhen gegeven.
Do keuzo dor boomón viol op populieren
en wilgen. Alen zag i.n, dat op diematte
en kale vlakte alleen kloine boompjes kans
hadden om zich te ontwikkolen. De wind
zou anders te gemakkelijk hot geplante
omver kunnen blazen,
Het verleende orodiot van 11000 werd
voor een gedeelte gebruikt om 'daarvan
denken aan hel eerste jaar, dat de ijs
baan in het Zuidergros was, kwam het
werk ten goede, want nu konden op de
hardgevroren bagger opmetingen enz. plaats
hebben.
Do oorspronkelijke grootte van het tei-
roin was 53.17 H.A, waarop 6088 M.
wandeRveg werd gemaakt. Uitgejilant wei
den G00 wilgenbooroen, 2900 populieren-
boompjes en 20G.000 wilgenstekken. In
April 1909 was do gehecle aanleg
RDodelijk werd'de nieuwe wandelplaats
opengesteld, maar de autoriteiten moes
ten wat voorzichtig zijn, omdat het op
groeiend hout nog weinig weerstand had
en het publiek nog gewend moest raxen
aan een grooto mate van vrijheid. Um
do controle van de politie te vergemak
kelijken. werd bepaald, dat ieder meerder
jarige gratis eêtt wamlolkaait op naam
kon verkrijgen aan het politiebureau. De
houder van zoo'n kaart was verantwoor-
deliikTvoor de gedragingen van hen, die
zich in zijn gezelschap in liet Sterrebosch
bevonden. Baldadigheid werd met intro!
king voor een jaar van de wandelkaart
gestraft.
Wie heeft den nieuwen aanlog don naam.
Sterrehoscli gegeven?
liet is ons onbekend. Alaar dat die naam
„het doet", is een feit, want zoowe) liet
oude als het nieuwe Volkspark worden in
den regel zoo genoemd, terwijl toch oor
spronkelijk het gedeelte tusschen Oud©
Spuihavon, Westfrankelandschen dijk en de
Maas recht heeft op dien naam. Do be
woners van tiet nieuwe westen vertellen
echter gaarne, dat zo aan den rand van
het Sterrehoscli wonen en zoowel de auto-
busdiensten, die van het einde van de
Aleulastraat als van het Rozcnburgorplcin
afrijden, hebben vioeger, waarschijnlijk al
leen voor Rottcrdamscli gebruik, op bun
wagens vermeld: Sterrebosch, De bussen
op een der diensten van S lads verkeer prij
ken nu nog met dien naam!
Wij waardeeren ons Sterrebosch, maar
ook Rotterdammers weten hot te vinden
on zijn cr vol lof over. Tijdens de annexa-
tiedebatton in don Rotterdamschen raad
stak do woordvoerder van de R. K. fractie,
do heer v, d. Brule, op 11 Jan. j.L de
loftrompet over het Scliiedamscho Sterre
bosch, waar bij gaarne vertoefde en dat
verwezenlijking tot boden nog bitter wemig
gezien. Daar heeft men blijkbaar zipi ban
don nog veel to vol met andere dingen!
De Plantsoendienst heeft een legertje on
betaalde medewerken k, avier hulp door niet
velen op de juiste waarde zal woulon
geschat. Wc bedoelen db vogels. Als ver
delgers van insecten en bij do omzetting
van de humus doen zij zeer nuttig werk
Maar bovendien doen zij, wie daar ooi
voor beeft, genieten van hun gezang, vooral
van ópi'! tot Juli,.
Naarmate het bosch zich ontwikkelde,
er meer voedsel gevonden werd en roe-er
schuilplaatsen beschikbaar kwamen, breidde
ook do vogelstand zich uit. Een der beste
vogelkenners hier ter stede, die m den
broedtijd verschillende bekende broedplaat
sen bezocht, is cle mooning toegedaan,
dal er in ons Sterrebosoh en Volkspark
meer zangvogels broeden dan in de Scheie
ningsclie bosdijes, die als broedplaats oen
zekere reputatie genieten. In de laatste
jaren broeden hier: de zanglijster, zwarte
merel, het winterkoninkje, do bosclirietzan-
gei', vink, koolmees, pimpelmees,, litis,
groouling, tjiftjaf, tuinfhiter en het rood
staart je. He nachtegaal broedde hier in
1927, maar door vermindering van do
oppervlakte bosch kan die meeslerzangm
zich hier niet blijvend vestigen, helaas.
Vele der genoemde zangvogels broeden
op of dicht hij den grond. Wie zich dus
tusschen de beplanting begeeft in den
broedtijd heeft kans vogelnesten to ver
storen. Ook daarom is het af to keuren,
misbruik te maken van bet verkregen recht
van vrije wandeling. En wie in genoom
den tijd met een hond in liet' Stone
bosch en Volkspark wandel!, zal vei dien
stelijk werk doen, door zijn viervoeter tc
beletten zijn jachtinstincten bot te vie
ren J De Plantsoendienst doet groote moeite,
o. a. door hot aanbrengen van hollo blok
ken aan do boomen, om het broeden door
vogels in het Storrebosch te bevorderen.
Laat hot publiek niet afbreken, wat door
een ijverige tak van gemeentedienst wordt
opgebouwd!
Zoolang dat nog mogelijk is, willen we
gaarne bet maximum genoegen smaken
van ons mooie bezit tussclicn do stad en
de Alaas. Doch niet alleen genoegen, ook
krachten kan men in het Sterrebosch op
doen. Die overtuiging is thans wel ge-
'D-V'»;-WA'II 4 x.' -■
De Toronlaan, met op den achtergrond do-toren van do R. IC. Kerk aan de Lekstraat.
is beiden in last.
B. en W. z.eggen, dat de di/c behoorlijk
vej'licht wordt, maar daarmee zijn we niet
klaar.
Steeds moor personeel wordt hier hij
Wilton te werk geste'id en van den weg
naar de fabriek wordt daardoor ook voort
durend een drukker gebruik gemaakt. In
dien Delfland 'blijft weigeren, dienen we bij
God. Staten aan te kloppen om vergunning
voculoopig do straat te mogen verbroeden.
En als de poging bij Ged. Staten strandt,
■dan moeten we liet npg maar hooger op
zoeken. Wo moeten ons niet laten ringed-
ooien door een gezelschap uit de oude
doos!
De Voorzitter zal -den heer Dinke-
Laar rn de wij/e, waarop deze zich uit
laai, niet volgen, omdat daardoor do zaak
waarover liet hier gaal, niet gediend zou
wowlcn. De kwestie moot in vrede opgelost
wouden. Als we den langen weg zondert
moeien gaan, dien de hoor Dinkelaar aan.
gaf, zou do ojilossing wel ec.ns jaren op
zich kunnen laten wachten.
De zaak is nog niet afgedaan -Maar om
dat 'Bl en W. dachten, dat do hoor Dinke
laar wel eens in de meaning zou kunnon
gaan verhoeren, dat er niets meer gedaan
wordt, hebben zij eenigo roododoolingen in
cle/.e aan don raad gedaan. De weg is dan/
verlicht en nu zal verder met Delfland on
derhandeld worden. We zitten echter vast
aan do overeenkomst met Delfland, waarin
is vastgelegd, dat do verbroeiing van den
dijk aan don Noordkant zal plaats hebben.
Als Delfland zich op deze overeenkomst be
roept, is liet in zijn volste recht. Als nu de
toestand daar ter plaatse belangrijk ps ge
wijzigd door do uitbreiding van Wilton's
Machinefabriek en Scheepswerf, moeten wo
langs minnelijken weg trachten oen oplos-
ing te bereiken. Dat is wel mogelijk, maar
daan oor zijn besprekingen noodig. Dezer
lagen zullen we toch over oen .andere aan
gelegenheid niet Delfland besprekingen moe
ton voeren en wellicht kan dan ook dozo
kwestie nog eens ter tafel worden gebracht.
Men kan wel opstandig zijn, maar spr. acht
liet boter te trachten in gomoode (bzo zaak
te regelen. Langs vricndscliapjielijken weg
bereikt men dikwijls eerder zijn doel. D.
en W. baasten zich om mot do ophooging
van Klein Biabberspoldor te kunnon begin
nen en dat zal Delfland zeer welkom zijn.
Daardoor zal in don kortst mogelijken tijd
het doel bereikt worden.
't Ontbreekt het College van Dl en W.
niet aan vechtlust, maar bij het stjjlgen der
jaren wordt men toch wel wat rustiger!
De heer mr. Kavelaars: Er is toch
eon breoJe berm, waarop een rijwielpad
is aangelegd. Waarom wordt dat niet be
straat? Dat is toch terrein van do go
meento
De Voorzitter: Neen, dat is niet
van do gemeente. Die hoela berm is van
Dolfland, en die wil niet toestaan, dat de
dijk ten koste van baar terrein verbroed
wördt. Dat doolden wo in liet schrijven aan
den raad mede.
De lieer mr. Kavelaars. Is dan do
grond van de gemeente daar ter plaatse
allemaal uitgegeven?
De V o ox z i 11 e r De hoefslagen zijn van
Delfland. Do firma Volker en Zoon liooft
daar vroeger wel grond gehad.
Do lieer mr. Kavelaars: De gemeente
toclr ook. We hebben toch grond aan Wil
ton uitgegeven?
De Voorzitter: Neon. Alleen voor
den bouw van een villa hebben wo aan don
heer Wilton grond verkocht. Don grond,
dien we aan (le zuidzijde van den dijk had
den, hebben we destijds geruild voor grond
in Cabberepolder.
We hebben wed degelijk rekening te
-if
is;
SP
'h i
s!Mi
m
y'ió'-i-'.-
j' V ...y f.- -V"« 'fis*
■- f-' Vd" 1 ïSD-■
'.'.i- r 'v.- ..Óv.v*-'-" -.vj:
"RS
<9*
*4
Jt
T>
ff*
i
fes
t k.
