I
Donderdag 21 Februari 1929
BUITEI^LAMD.
81st9 Jaargang»
DE PLAATSVERVANGER.
Interc. Tel. No. 68103 en 68617.
No 19044
BUREAU: LANGE HAVEN 141 (HOEK KORTE HAVEN), Tel. 68103 en 68617.
Postrekening No. 53
De toestand in Spanje. Oneenigheid tusschen den Koning
en Primo de Rivera. Het artillerie - corps ontbonden.
BINNENLAm
Diversen.
Rotterdam en Pernis.
m
s
(Wordt vervolgd).
Daz« couraut veiscïiynt dagelps, met uit-
mrtenug vau Zoo- on Feeatdagcu,
Pi-fls per kwaita&S I 2.franco par post
1 2.50. PRjs per week: 15 contu, Afzon
derlek# nummers 4 cents. Abonnementen
worden dngetpg aangenomen.
AdvertentiiSn foor het eerstvolgend num
mer moeten vóór elf unr aan bet Bureau
bezorgd Jijjn, 's Zaterdags vóór O uur.
Een bepaalde plaats van admtentifn
wordt niet gewaarborgd.
rffwu
i bel
dCHEMISCHE COURANT
Pr5» der Adverl-sntitnvan 1—B
1 1.85; iedeie rege! meer f 0.30; in
Zateidttgnummer 1—5 regpls t l.tiü, iedere
rage! meer f0.35,Hoolninea f0.78 per regel.
Incassokosten 5 ets.; postkwitnnties 18 ets.
Tanoven van lulvertontiCn bij sbonucmont
zijn aan liet Bureau verkrijgbaar
Dagelijks worden tegen vooruitbetaling
Klems Adverteutitm opgenomen a i 50 t/m
15 woorden, f 0.75 i/m 25 woorden. Elk woord
meer 5 cent tot eon maximum van 30 oorden
Doordat er in Spanje ceuotiur wordt uit
geoefend op alle nieuws, dat naar liet bui
tenland gaat, is hot moeilijk een juisten
hul nik te krijgen omtrent den toestand in'
het land. dinar dat het er nog niet rustig
is, kan men veilig aannemen. Eu dat ei
verschil van meerling hcerscht tusschen den
koning en Primo tie Rivera, staat eveneons
wel vast.
Er wordt zelfs gemompeld, dal de ko
mng Primo de Rivera heeft willen afzetten
en naar een anderen dictalorr heeft ge/.trcht.
Het verschil van meening ging voornamelijk
over de wijze van bestrafimg der opslande
lingen, maar het schijnt dat Primo door
te dreigen niet aftreden, zijn. zin heeft'
doorgezet.
Hieromtrent vet lelt de correspondent
van het 'Rerlincr Tageblatl. te Madrid, dat
de /aak zich aldus zou hebben toegedragen.
De koning zou onder den induik van don
dood zijner moeder, waarbij van zoovele
zijden trouw aan het gt oudwol lelijke ko
ningshuis is gebleken, er over gedackhl
hebben om de opstandelingen van >trafver
volging te ontslaan.
Primo do Rivera, die hiertegen was, zou
toen hebben verklaard dat hij en zijn mi
nisters den koning niet in den weg wilden
staan, als deze zijn denkbeelden ten uitvoer
wilde brengen. Daarop echtci zou de ko.
ning hebben verklaard, dat er van een af
treden der regecriug geen sprake kon zijn.
Zoolang de beide groote tentoonstellingen
(to Barcelona en te riovilla) niet achter den
rug zijn, moet elke crisis worden vermeden.
En dus bleef Primo do Rivera aan bot be
wind. De maatregel is* nu genomen, dat alle
artillerie--corpsen worden ontbonden. De
gages van de officieren gaan niet door
Voor 1 Juni zal do artillerie dan opnieuw
worden georganiseerd.
Om weer tot het leger toegelaten te wor
den, inoolon de officieren een nieuwen eed
aileggen, waarbij zij1 het vaderland, hel
vaandel, den koning en de rogeering, in het
bijzonder do tegenwoordige regecriug te
genover welke zij een opstandige houding
hebben aangenomen, opnieuw gehoorzaam
heid en trouw heioren.
Voor commandanten en officieren in Ma
rokko, op de Eialcaren, de Canarische eilan
den en andere buitenlandsche garuizoens,
rtelt het^decrcet bepaalde uitzonderingen
vast.
Aan het decreet is oen half oflicicx.de
vciklaring toegevoegd, waarin wordt gezegd,
dat de regecriug meent, dat het haar gedukt
is jaar lang een zuivere atmosfeer te
handhaven en dat zij besloten is haar taak
met den meesten ijver en nadruk verder te
vervullen. Pas op het oogenblik, dat zij haar
laak, het tot stand brengen van een door
een vrije volksstemming goedgekeurde con
stitutie, uitgevoerd heelt, zal zij haar be
voegdheden aan den koning en liet land
teruggeven en het eerste grondwettelijk par
lement haar arbeid ter beoordeeling voor
leggen.
Up dien dag, na de gnneering der finan
ciën en de overwinning van do tegenwoor
dige acute crises in de sociale en militaire
discipline, zal het land voor de publieke
opinie der wereld lrnar goede reputatie
herwonnen hebben.
Dat ook tijdelijke officieren getroifen wor
den, die de regeering tot nu toe trouw
waren, wordt betreurd, maar de hoop woidt
uitgesproken, dat zij zich tot terugkeer in
het leger zullen laten bewogen.
Door dezen maatregel worden 31 com
mando's getroffen, bestaande uit 50 over
sten, 167 andere hoofdofficieren en 379
majoors, 722 kapiteins en 657 luitenants.
Óf door (lezen maatregel de rnst zal
temgkeeren moet nog worden afgewacht.
Door RICHARD MARSH.
Vrjj naar het Engelsch door C, M. G. deW.
De werkloosheid in
Engeland.
Ofticicol ucmlt medegedeeld, dat liet aan
tal weck!oozen, vergeleken hij de vorige
week, wedeiom met 27.0ÜÖ is verminderd.
Sedei t eenige weken vertoont zich in tl
wcd'kloo/.encijfet» geleidelijk veiliebrimj, on
geve erop de/.elfdo schaal
r o i z k i.
Het Duit-whe depaitemenl van buitenland
sclie zaken heeft gisteren van dan consul
te, Peia (Coustantinopel) mededeeling ont
vangen, dat Trotzki officieel eea verzoek
heeft ingediend zich in Dnilscliland te
mogen vestigen.
De iJerlijnsclie bladen zijn van mecning.
dal de meerderheid van de loden van hel
rijkskabinet zich tegen iiet \crleanen van
asvi aan den u'oegeicn volkscommissaris
zal uitspreken; alleen de sociaal-democra
tische minister?» zullen voor de toelating
van Trotzki in Duitschtand Ie vinden zijn.
Trotzki naar Frankrijk.
Hit Kon-danliuopel wordt gemold, dat gis
teravond een in het Russisch gesteld tde-
gtam van 2000 woorden en geteekend door
Trotzki van Konstantinopel naar Parijs is
gezonden. Men gelooft dat TrotzJci niet al
leen naar Duilsehland, maar door bemid
deling van zijn vrienden, ook naar Frankrijk
zou willen reizen, teneinde te overwegen
waai' hij zijn woonpdaats zal kiozen. Tege
lijkertijd ziet men in de poging van TiotZki
om zoo spoedig mogelijk uit Turkije te
kunnen vertrekken, een leekein dat dei Turk-
scho regeoring gaarne zoo spoedig mogelijk
van de verantwoordelijkheid voor z.ijn vei
ligheid wenseht to zijn ontslagen.
1)q toestand in Sjianje.
liet rogeoringsblad bevat een besluit,
waarbij de tijdelijke ontbinding van de ar-
lilleiie-korpsen gelast wordt. Alle chefs
van de korpsen en hun officieren zullen
vootioopig als burgers beschouwd worden,
zonder recht op traktement of op bet dra
gen van de uniform tot aan hun even-
Lneele wederaanstelling.
Indien do regeering'dit noodig oordeelt,
zullen alle chefs en olticioren Mimen een
etmaal naar plaatsen gezonden woidcn,
waar zij verplicht zijn, verblijf te hou
den. De academie zal tijdelijk gesloten
worden.
Om wederaanstelling te vetkujgen, zullen
alle chefs van korpsen en officieren den
eed van houw en gehoorzaamheid aan het
vaderland, den koning en de rcgcenn»
op het vaandel moeten afleggen.
De positie v a n A rn a n o e 11 a
slechter.
Naar uit Moskon gemeld wordt, is vol
gens berichten uit Kaboel de gouvemeut
van een noordelijke provincie Akimoera
Chan, die een deel der troepen van Ama-
noella aanvoerde, naar Habiboella over-
geloopen. Door dit verraad wordt cle po
litieke situatie voor Amanc-oiia veel slech
ter, daar met Akimoera Chan, 10000 sol
daten naar ll.ibiboella zouden zijn over
geloopen Alen houdt geen rekening meer
met een herovering van Kaboel door Ama
noella.
J a p a n s o h A rn o r i k a a n s c Ir
a r hi trago-v erclrag.
Het officieuze Tapniische telcgraaf-agent-
sehap verneemt uit Washington, dat do
onderhandelingen tusschen deu Japanschen
ambassadeur en de Amerikaansclie regee
ring tot het tot stand komen van een Ja-
pansch Amerikaansch arhitragerenlrag heb
ben geleid. Het verdrag z.al op 12 Maart
a.s. 'te Washington onderteekend worden.
2L) 1
„Al is juffrouw Hallam niet meer dan
een verro bloedverwant van den hoor
David Hallam, toch zal het haar zeker
genoegen doen mij te ontvangen. Mijn
heer Hallam is oen oude vriend van tnij."
„Ik weet zeker, dat juffrouw Haliam
liever geen bezoek ontvangt."
Het was duidelijk, dat deze wooïden
niet in den smaak vielen van de dame.
Zij richlte zicli een weinig meer op en
keerde zich om, hetgeen duidelijk eenige
minnchling moest beduiden."
„Ik zal een van do kcllners belet laten
vragen hij juffrouw Hallam."
„Noem mij niet kwalijk, dat zal u wiet
halen."
Nu zag zij hein tuur met ecu blik, die
Item nog duidelijker de gelijkenis deed
opmerken met die andere. Zij nam hem
zijn gedrag zeer kwalijkzij wilde hem
dal Loonei).
„Kn loc.li, mot of zonder uw permissie,
zal ik mij zelf het genoegen verschaffen)
belet to laten vragen bij juffrouw Hal
lam",
JRo man, dien zij tegenover zich had
was niet zoo gemakkelijk af to schepen:
hij bleef op zijn stuk staan. De uitdruk
king in haar oogen was er niet vriende
lijker op geworden, doch ontlokte hem
sïechls c-en glimlachje.
„Alag ik u fragen writ u vnnjufftouw
Hallam verlangt?"
„Ik weet niet met welk vecht u dat
vraagt; toch wil ik hot u wel zeggen. Ik
ben niet van plan haar to kwetsen of on
aangenaam le wezen. Ik heb een vriendin,
waar ik heel veel van houd en die tijde
lijk bij mijnheer Hallam in huis is geweest,
indien do juffrouw Hallam, die u kent, in
hetzelfde huis beeft gewoond, dan, is zij
misschien in staat mij inbditiug omtrent
baar io geven en daar heb ik zeer veel
voor over, mijnheer, zelfs wil ik or mij
uw ontevredenheid voor op den hals ha
len." 1
Nu was haar blik bepaald kwaadaardig
geworden. „Hoe heel die vriendin van u?'
„Den naam kan ik u niet zeggen,Daar
heb ik een goede reden voor,"
„Misschien zou ik u de inl rillingen kun
non geven, die u verlangt,''
„Logeenlo u in het pension ilianelii?'
„Ik weet wel iets van de pensionnat
ros."
„U ja? Dun..." Zij zweeg en scheen van
plan to vorandorou, „Mag ik uw naam wa
len, mynheer?"
En waarom het middel
„samenwerking" faalde.
P. en W. van Rernis h bben aan hun
ambtgenooten van Eotiudain een schrijven
gericht, waarin zij meidon momentcel geen
termen aanwezig te achten liet verzoek van
het Rotterdanische College tot het golven
van een petroleumhaven aan de YomWm-
gcnphuit nogmaals ui ovcrwigiii-' te no
nun en hij den raad dm gun-omie '1 <«mis)
aanhangig te maken
.hornets", zorgen Ik en \Y, van I'eim-.,
heeft de g( moealeruad ree la tweemaal be
sloten op uw bovenbedoeld ver/.uek niet
m te gaan, op grond van de aan uw Col
lege bekende motieven, terwijl na imtnads
he-iuil van 1 Februari f929 ons geen
nikel punl bekend is, dat hot door de
meerderheid van den raad ingenomen stand
punt, mnlrenl deze kwe-tie, maar e-migs-
zin- zou kunrten wijzigen.
Wij mogen u hierbij pc liter opmerken,
ant het ons ten zeerste vei wondert, dat
nimmer door n een mornl ding onierhaud
met ons College is verzocht, da ir, naar
on/o be-cheiden mecning ecu zoo b lang
rijke aangelegenhekl als de onderhavige,
zich niet alleen met een eenvoudige brief
wisseling laat afdoen.
Ware van het begin at door u met ons
College mondeling overleg uepleenl, dan
zouden eer waarschijn lij c de thans gaiezcn
moeilijkheden voor uw<*« gemeente nmt zijn
ontstaan."
De N. Rott. Crt, leekent hierbij o.a. aan:
„Gebrek*aan soepelheid on vlotheid blijkt
ook bier weer wij hebben or reeds
cenig-e malen veronderstel Ie ader wijs van ge
waagd bel beleid van burgemeoder en
wethouders (van Rotterdam) te hebben ge
kenmerkt.
Welke handelsman, die wat waard is,
zou voor een zaak, aan welke voor zijn
onderneming zoo groote belangen zijn ver
bonden als voor Rotterdam bij den boven
dien nog zeer urgenten aanleg van dc Re
troleumhaven betrokken waren, niet eens
met de andere partij zijn gaan praten. Waar
om is wethouder de Jong niet eons even por
auto of met een bootje naar forum ge
gaan? Wie weet niet, (laf bij zoo'n mon
(teling onderhoud mogelijkhelen kurmen
worden geopperd, waarvan men tin zijn
ambtenaailyke en bureaucratische eigenge
reidheid "nooit had kannen denken? Wie
heeft nooit ervaren, dat dan het ijs dikwijls
gauw (gebroken is. Is er ook niet een re
geling getroffen betreffende de hoogere uit
gaven, welke voor I'ernis voortvloeiden uil
de indertijd door Rotterdam-We-t gegraven
haven? De hoogere bostuurskosten vormen
o-ok nu weer een hinderpaal voor PcruE
met betrekking tot de Petroleumhaven. Ataar
onze afdeeling Plaatselijke Weikon. in hoog
beid ge/uten, kent nis middel tot gedachten-
wisseling met de kleine gemeenten alleen
maar de officieele correspondentie, waar
uil, naar reeds gebleken is met betrekking
tot llitlegersherg. allerlei misverstand kan
ontstaan. Dit is een middel, dat allo samen
werking tusschen gemeenten moet doen be
vriezen.
Na Ilillegersberg. bobben wij nu ook van
liet kleine Pm-nis oen lesje ontvangen in
de kunst van onderhandelen".
Besmet verklaard.
Do minister van arbeid, handel en nijver
beid hoeft de haven Pnorn ponk (Indochina)
besmet verklaard wegens post.
Do Ncderlandseho Spoorwegen en do koude.
tn verband met de winterdrukte zijn
de leveringstermijnen voor bestelgoederen,
genoemd in artikel 103«ran het Algemeen
reglement voor het vervoer op de spoor
wegen. tot nader oirler verdubbeld.
Do spoorwegstations mogen, zoolang de
vorst duurt, ter bespoediging van het rel
nigen van veewagens, aan "afz'enders van
vee kosteloos stroo, krullen e. d. ver
strekken, in plaats van zand.
„Ik lied Talbot, Pereival Talbot
Geen van heiden had een man opgc
merkt met een zwarten knevel, die in de
nieuwsbladen zat te kijken, welke op een
tafeltje lagen. By het hooren van dien
naam toonde dezen beer plotseling em
levendige beliuiasteiling. Hij draaide /Ach
om en keek den spreker niet groote oogen
aan, alsof hij aan zijn oogon en ooren heide
scheen le twijfelen. Indien de twee men
sehen aan de overzijde van de testibulo
niet zoo met elkander vervuld vaien ge
woest, dan hadden zij zeker opgemerkt
hoo zonderling de man zich gedroeg. Hij
staarde den heer Talbot aan en nam Item
van bet hoofd tut de voeten op, alsof hij
een vieomd dier was, dat hij niet tetechfc
Icon brengen, hoezeer hij er zijn best too
deed.
Alijnlieer Talbot, do scherpe omnetker,
die soms wel o.fgen op zijn rug scheen lo
hebben, zou zeker gevraagd bobben hem
daar rekenschap van te geven, indien hij
op dat oogenblik niet al zijn aandacht be
paald had hij hert nog zonderlinger ge
drag van de dame tegenover hom. Toenhiji
zyn naam noemde was hot of hij haar
een slag in het goziclrt had gegeven; zij
deinsde acldcruit van schrik, haar afgrij
zen kon niet duidelijker gotooud wordon.
Zij was plotseling oon andere vrouw ge
worden Al do styflioid, de minachting, <le
- 4
jfe
Op de 20sle Jaarbeurs, die thans l^Eüecht wordt gehouden, is onder
do nieuwigheden ook een automatische luchtpomp. Vijf centen in do
gleuf, een stang uittrokken en op hel ventiel plaatsen en de fietsband
wordt zonder verdere moeite opgepompt.
Wijziging der Ziektewet.
Het Verbond van Noderi. Werkgevers
heeft een adres tot de Tweede Kamer
gericht, waarin liet verklaart, het to zul
len toejuichen, indien een ziektewet tot
stand zal komen, die zoowel aan adr,
als aan do arbeiders bevrediging kan schen-
kon.
Iri het adres worden uitvoerige beschou
wingen gegeven betreffende collectieve ver
zekering, don kring der verzekerden, de
gedeelde premie, verhooging van zieken
geld, differentia'ie in het ziekengeld, moe-
dorschapszorg, afdeel ingska&son en zelf
standigen, die mp i ht verzekerd zijn.
Resumeerende, komt adr, tot de conclu
sie, dat het Verbond, ondanks het feit
dat op velschillende punten verbetering
in de wettelijke regeling der ziekteverze
kering wordt voorgesteld, ovetwegondo be
zwaren heeft tegen de veihooging van het
ziekengeld van 70 op 80 pet., bezwaren,
die eerst rei hl onoverkomelijk zijn, nu
het ontwerp geen differentiatie schijnt toe
te laten in hot ziekengeld, dat aan oudere
en aan jongere arbeiders moot worden
toegekend; do regeling van do moeder-
scliapszorg; de voorafgaande stemming,
betreffeiule de vorming van (l&,afdcelings-
kas en vooral tegen de voofdracht van
do arbeidersvakvoreenigingen voor do ar-
beidersbeslmusplaatsen in de afdeclings-
zickenkns; en tegen art, -16. dat aan zeil-
standigeu een ïecht oj> ziekengeld ten
koste van bet bedrijf geeft.
Adr. vertrouwt, dat de Kamer er toe
zal medewerken, Aezo bezwaren uit den
weg te ruimen, opdat do weikgevevs van
Nederland con amoro met do arbeiders
kunnen -.amemverkort aan de uitvoering
van deze belangrijke sociale voorziening.
Do Alidflenstandsraml in (le belastingen.
Ijl* Ali Idemtaiulsiaad heeft een adres ge
licht aan de commissie van voorbereiding
inzake het ontwerp van wet tot herziening
van dc financieele betrekking lm»sdmi hel
rijk en do gemeenten en ce-nige wijzigin
gen van de Gemeentewet bepleit. Deze be
treffen do opheffing van do peisoneelo b-o
lasting op winkels, hotels, restaurants e. td.
do opheffing van de zakelijke belasting en
het in het teven roopon van een belasting
die aan do gemeenten de kr, oeglhc-id geeft,
van vliegende winkels gelijksoortige betas
tingen te leggen als ten aanzien van win
kels van don ter plaatse gev-esligden mid
denstand worden geheven.
Üost-Indiï."
G o a r r e s t er -d.
De recherche heeft gearresteerd Basoeki,
alias Doelah, den voorman van de comma,
nistische relletjes in Juli 1927, naar wierr
lang gezocht was.
Feil brand.
Batavia, 20 Febr. (Anela-Vaz Diaa).
En fel uitslaande brand, welke gisler-
nvond om 8 uur iu een groot kampong-
complex, A gang Tjomnra, aan den overkant
van het gebouw van de firma Linde Toveö
e>* Stokvis in do beneden stal is uitgebro
ken, heeft in een korte spanno tijds -15
huizen vernield, w.o. 15 van steen.
De a.s. Kamerverkiezingen.
Naar De Alsb. verneemt, heeft mej N. A
C. Criclars zich teruggelro-kken voor den
kwaliteitszetel Yrouwenbelang-en in den kies
kring HaarlemDen Helder.
Jhr. mc. E. G. do Scrlèro f,
Li Den Haag, want' hij niet ziekteverlof
vertoefde, is vannacht ovcrloflen, 31 jaar
oud, jhr. mr. E. G, de Scricre, die soJört
1925 als gezantschapssecretaris 2de klasse
verbonden was aan het Nederlandse!), ge
zantschap in Japan.
Besmettelijke ziekten.
In de week van 10 lot cn met 16 Febr.
zijn de volgende gevallen van besmettelijke
ziekten ^aangecevenfebris typho'fclea 2;
roodvonk *295 (waarvan 21 in Amste.dam,
52 te Rotterdam en 31 te VGravenhago)
diphicrie 94; meningit s cerebrospinalis epi-
denrica 1 encephalitis lethargic-a 2 en
poliomyelitis anterior acuta 1.
kwaadwilligheid schenen verdwenen iezijn,
Zij sperde -de oogen wijd open, haar gezicht
betrok, zij scheen door schrik cn door
ontsteltenis bevangen. Mij ïheer Talbot bad
er bepaald medelijden mee. Do oor/aak!
van die verandering was hem zoo onver
klaarbaar, dat hij zichzelf atvioeg of hij
zich onbewust aan iets verkeerds had schul
dig gemankt,
„Bardon mevrouw, ik hoop dat ik toch
niet iets gezegd of gedaan heb dat u hebt
kunnen beleedigon of onaangenaam am
doen. Ik heb er niet bet juinde plan op
gehad."
Het scheen haar moeite te kosten ant
woord te geven,
„lleeft u niet gezegd, dat uw nuun was
Talbot -- Pereival Talbot?"
„Ja zeker, dat io mijn naam."
„Toch niet van „Alonuiksla d?"
„Het spijt mij wel, als het u verdriet
doet, maar ik hen Pereival T.ilhot van
„Monniksland"."
üo indruk, die deze wooïden up do
dame hadden, was ovon verwonderlijk als
tevoren. Zij nam ecu nog stijvere Inruim»;
aan, nog verachtelijker drui /.moven. Haar
blik was venijnig geworden eon blik
vol haat.
„Als ik list flauwste vermoeden gehad,
had, dat u dat individu was, zou ik u
zeker niet hebben lastig jevallen."
Zonder or ecu letter bij te voogen of de
minste poging hem le groeten, liep ziji
hem vooibij, do vestibule door cn do voor
deur uit. Hij deed geen enkele poging haar
to weerhouden; hij keek haar allepn ach
terna. Zij had een gelaat, dat niet ge
makkelijk te doorgronden waszulk oen ge
zicht heeft de eigenaar te goed in bedwang,
Alaar do blik van hem, die ln ar nazag,
was op dat oogenblik niet onverklaarbaar.
Wat moest dat alles beleekenen, vroeg hij'
zich af.
Hij begreep niet, wat dio dame mankeer
de. Indien zij een man was geweest, zoui
bij misschien zijn toevlucht hebben geno
men tot krachtdadige maatregelen om een.
voldoende verklaring te vragen, maar het
feit dat zij een vrouw was maakto het te
moeilijker. 1
Het toeval wilde echter, dat hij onmid
dellijk gelegenheid had mot een man al to
rekenen, Dt heer met den zwarten knevel
was er ook nog. Deze had do dame zieni
vertrokken; nu bleef hij don man nader op
nemen, waarvoor zij do vlucht schoon go-
nomen to hebben. Ilij ging dadelijk naai*
hom toe. En hij sprak Talbot too op oon!
opzettelijk onbeschaamd bod: el don toen.
„Nu zij vertrokken is wou ik u wol ©ons
sproken." t