1
Schiedamsche Courant.
wlsSt
Wat de Volkenbond hard
noodig heeft.
Volkenhondsdag.
Oe wereldhulptaal Esperanto.
TWEEDE BLAD
Dinsdag 21 Me! 1920. No. 18116
door Dir. li. VAN RAALTli,
Mm moot wel zeer verblind zijn, als
men niet zou zien, dat liet den laats ten
tijd met liet werk von Geneve allerminst
in een goede richting gaat. Veel te veel
krijgen oudcrwetsdie opvattingen omtrent
nationale souvereiniteit weer gelegcmlie'd
den .groei van den Rond tegen te hou len.
In het bijzonder spreekt dit heel sterk uit
hetgeen zoo pas door de voorherei leiilö
commissie voor de entwapeningsconfe
reailie... niet bereikt werd.
Hoewel het plicht ware een conventie
in gereedheid to brengen, die werkelijk in
ternationale vermindering van bewape
ning in. het loven zou roepen, is daar tot
dusverre niets van gekomen. De ont
werp-conventie bevat, voor zoover zij
voor behandeling op de as. ontwapenings
conferentie gereed is, niets wat men mat
een gerust geweten een plan voor vermin
dering van bewapening z.ou kunnen noe
men. En waarom niet? Omdat, nu puntje
bij paaltje kwam, de staten, om wie liet
bier in het bijzonder ging Frankrijk
en Italië geen lust vertoonden liet
internationaal belang, dat ontegenzeggo
lijik vermindeling van bewapening op mi
men schaal eisebt, te dienen. Het eigen ik
triomfeerde. Ik, Frankrijk wensch te
houden wat ik thans heli (en hetzelfde
denkbeeld beheerschte de bonding tier Ita-
liaanscho vertegenwoordigers) en daar
naar moet nu maar heel de ontwerp-ovev-
eenkomst worden ingericht. Aldus het
standpunt van de Fransche delegatie,
waartegen de rest niet bij machte bleekt,
of geen lust had, krachtig genoeg in ver
zet to komen.
Als argument voor deze houding gold
dan de z.g. nationale veiligheid Alsof
deze niet veel beter gewaarborgd wordt,
wanneer men trouw blijft aan den geest
van liet Volkenb'olndsliaindvest, van Lo
carno, van liet Kellogg-verdrag.
Deze gang van zaken was slechts moge
lijk doordat zij, die een dusdanig beuepen
standpunt innamen, geen oog bleken 1e
hebben voor bet nieuwe, dat do Volken
bond in het love'n heeft geroepen en dat
ontegenzeggelijk zijn waarde zal blijken tc
bezitten, zoo men het voldoende tot zijn
recht laat komen Edoch, do kortzichtige
hoeren konden hun slag slaan en aldus
lioleefden we een schouwspel, dat beden
kelijk veel overeenkomst vertoonde met
'do manier, waarop vóór de Volkenbond
tot stand kwam, internationale polit'ok be
keken en behandeld werd: van uit om o
zoo kleinen gezichtshoek.
Duitsohland heeft voor ee.n dus.la.nig l>e-
leid zwaar moeten boeten. De lioele we
Told, de overwinnaars incluis, moest erva
ren tot welk een materieel en geestelijk-
verlies een dergelijk vasthouden aan liet
uitsluitend opkomen voer wat men ten on
rechte als het nationaal belang beschouwt,
op den duur leidt
Doch nog altijd zijn er volksiriasS i's, die
do lessen van liet verleden nud genoeg
verstaan blijken te hebben.
De inslelling, die de gelegónlied hielt
om ten langen beste een rechtsorde tus
-se,hen de staten op vasten bodem geves
tigd te krijgen, is voor handen Wil die
instelling ook blijvend nut opleveren, dan
is bet zaak eerlijk uitvoering te geven
tuan de beginselen die haar in het leven
deden Toepen. Daaraan nu ontbreekt nog
maar al tc veel.
De Volkenbond is das niets waard?
Neen, deze conclusie is er, meen ik, glad
naast Daargelaten nog, dat do prartijk
der jongste tien jaar ons reeds herhaalde
lijk heeft laten zien, hoe in bet belaag
van den internationalen vrede Gcnève buiJ
tengewoon heilzaam kan werken, is er hel
simpele feit van liet bestaan van den
Rond. Ilel gebouw is aanwezig en nu
komt het er op aan, binnen dat gebouw
en in overeenstemming met zijn doel bet
noodige werk to verrichten Hot komt or
op aan, van do geboden gelegenheid om
Hecht boven Geweld te doen zegevieren,
gebruik te maken. En wanneer men dan
ziet, dat zoo zoetjes aan meer 'dan een
Regeering weer 'neiging vertoont om
terug te vallen in de fouten die vroeger
begaan zijn, dan is liet aan de volkeren
zelf om bier een, stokje voor te steken
Do Volkenbond beeft hard noodig, dat
de volkeren hun vertegenwoordigers naar
Genève op de vingers tikken, dat de Re
geeringen als het ware door hun bur-
gerijen gedwongen worden het vaandel
der inlcrnationalo samenwerking en hand
having van dón vrede ïiiot to vormden.
Te veel heeft men zich hier en daar in
slaap la ton sussen, te groot vertrouwen is
er gekoesterd, dat hot werk te Genève wel
■goed zou loopen.
'Om nog even in het bijzonder bij do
kwestie der vernumloiing van bewape
ning te blijven: niemand zal geloof ik
meenen, dat het Fransche volk, om oen
uit moerdero to noemen, niet in ovor-
grooto meerderheid voor internationale
■vermindering van bewapening geporteerd,
ware. Hot laat zich echter in dit opzicht-
veel t# voel door da aan het bewind zijnde
Jtm
Lente-geluid en lente gezicht
heeren wijs maken en bovenal is de fout,
die trouwens vrijwel overal te bekennen,
valt, dat do actieve belangstelling voor
internationale vraagstukken niet genoeg,
althans veel te eenzijdig, ontwikkeld is.
Vandaar, dat op dit gebied nog zoo ont
zaggelijk veel gedaan moet worden. Da
vereemgingen, die tot doel hebben, eener-
zijds de Voikenbonrisge lachte te propageo-
ren, anderzijds de publieke opinio op het
gebied dor internationale slaatkumde tot
uiting te brengen, knmien in d L opzicht
zeer zeker uiterst goed werk verrichten.'
Juist wanneer weer eens duidelijk naar
voren komt, hoeveel er no-g ontbicekt aan
de mentaliteit der volkeren zelf, oplat de
Volkenbond aan zijin verbeven doel ge
noegzaam zal kunnen beantwoorden, treedt
duidelijk het nut van de bewerking der
publieke opinie aan liet l.elit. Mot afbre
kende eritiek op de aan den dag trddedde
feiten, bereikt men niets. Neon, bot gaat
er om, onvermoeid voort te arbeiden aan
de zware, doch eenmaal der menschlieid
tot zogen strekkende taak, do geestelijke
ontwapening dieper rot de burgers van
alle landen te doen doordringen, ten einde
er voor te zorgen, dat de Volkenbond op
de meest doelmatige wijze zal vermogen
te functioneeren. 1
De Volkenbond lieeft bard nocüig, dat
do volkeren zelf hot hunne doen om de
denkbeelden, die aan den Boud ton grond
slag liggen, op liet gebied der internatio
nale staatkunde verwezenlijkt te krijgón.
Daartoe is een krachtige internat"onalö
publieke opinio onontbeerlijk. Wanneer
dus ook hier te lande Jaarnic oen Steen
tje wordt bijgedragen en d «viering van
den Volkeubönd&dag in dit opzicht weer
resultaat oplevert, valt zulks van ganscher
harte toe te juichen Zeker, wij Nrxlc-ilan
ders, roemen ons zelf gemeenlijk als op
rechte vredesviienden, maar dat neemt
niet weg, dat ook bier nog wel wat te
doen valt aau. liet versterken der geestelijk
ko ontwapening, die bij menigeen ten slot
te niet zoo diep zit, als wel te wcnschön.'
ware. Het uiteindelijk succes van den
Volkenbond liangt af valn den positieven
steun, dien bij ontmoet van allo volke
ren, dus ook van bet NodeTlandsche volk,
dat ongetwijfeld tot heiligen plicht heeft in
dit opzicht niot achter te blijven. Moge
meer en meer die plicht begrepen worden
ook door diegenen, welke ten dien aan
zien wat al to lauw en slap zjjn.
BINNENLAND.
De a.s. Kamerverkiezingen.
Naar Het Volk verneemt, zullen moderne
katholieken bij de a,s. verkiezingen voor
do Tweede Kamer mot een eigen canclidaat
uitkomeh, op de lijst van een nieuwe
partij, waarvan de slichtingsvorgadoring 11
Mei plaats bad en die don (naam draagt
S ooi aal- F conomisclie V olks partij
Do verbindingen met de Zuldhollandsche
en Zeenvrsche elDnden
De minister van waterstaat zou voor
nemens zijn, een commissie in liet loven
te roepen, die het vraagstuk van de Zuid).
Westelijke verbindingen met Holland apart
onder de oogen ziet en daarover zoo
spoedig mogelijk rapport uitbrengt.
Dankbetuiging van de Koningin-Moeder.
Mevrouw Van LeeuwenWaller, presi
dente van het comité voor lint huldeblijk
der Ncdorlandseho vrouwen, aan de Ko
ningin-Moeder, heeft Zaterdag van JH. M.
hel volgende telegram ontvangen
„Hedenmiddag voor mijn zomerverblijf op
Soesklijk teruggekeerd z.ijnde, vond ik mijn
eetzaal door do liefde der Noderlandsche
vrouw en op dc meed smaakvolle en pracli-
tige w ijz.o geheel vernieuwd, en hedenavond
reeds schonk mij liet electrisclie licht een
heerlijk genot en vooruitzicht van zeer
veel geriefelijkheid. Geheel ouder den in
druk van 'dit zoo uitstekend geslaagde en
doelmatig uitgevoerde, schitterende ge-
schonk, voel ik mij gedrongen u en alten,
die mij deze vreugde bereid hebben, mijn
ingenomenheid en hartgnmdigen dank te
betuigen."
(w. g.j Emma.
liet Edesclio bosch.
Naar aanleiding van do door den heor
l'olak aan den minister van waterstaat
gestolde vragen in zake liet aanleggen van,
eern rijksweg door het Edesche bosch, wordt
meegedeeld, dat graaf Rentinck geen aan-*
boel heeft gedaan om don grond voor
dien wog gratis boseliikbaar te stellen.
Graaf Rentinck is zelfs Oüiot ingenomen met
de plannen van waterstaat.
De had-verordening te Hoek van Holland.
B. en W van Rotterdam stellen den raad
voor de verordening op liet baden te
Hoek van !H|olland in dier voege te wijzi
gen, dat het verbod om zich in badcostmim
tussclipii de badstoelen te bewegen, niet
zal gelden voor kindertal beneden den leef
tijd van 10 jaar, die onder toezicht van
personen boven den 18 jarigen leeftijd aan
het strand vertoeven.
De verontreiniging van liet Noordzeekanaal.
liij de gezondheidscommissie te Velsem
is ingekomen oen brief van den hoofd
ingenieur-directeur van den rijkswaterstaat"
to Haarlem, waarin wordt meegedeeld, dat
mot de directie van de Vereenigde Ko-
ninklijko Papierfabrieken van de firma van
Gelder Zonen overeenstemming is verkre
gen omtrent den aanleg van een perslei
ding, die liet afvalwater der fabriek zal
voeren naar een punt tuan de buitenluiven
te IJniuideii. 1
Er zijn echter moeilijkhedou te over
winnen, waardoor het niet mogelijk zal zijnj
de persleiding voor het volgent zomer
seizoen in bedrijf tc stellen. 1
Congres Kleuterzorg.
Op 24 en 25 dezer zal in de Militie-
zaal te Amsterdam bet eerste congres voor
kleuterzorg warden gehouden. De minister
vair arbeid, nijverheid en halnidel zal het
ccoagxes officieel openen. Vooraanstaande
personen op paedagogisoh en hygiënisch
gebied zuUen inleidingen houden.
Belasting betalen op de poBtbanioren.
De NederL R.-K. Roeren- en Tuinders-
bond heeft in een adros aau de Tweede
Kamer zijn bezwaren kenbaar gemaald te
gen liet aanJiangige wetsontwerp inzake
het betalen van belasting op postkanto
ren, en niet name tegen liet voornemen;
van do regeering, om, in verband met
bet openstellen van de postkantoren in
tiet gelieele land voor belastingbetaling*,,
tal van kleine ontvangkantoren op te bef
fen en de zitdagen iter ontvangers in de
buitengemeenten af te schaffen.
Daardoor zal bet contact tusselien de
plattelandsbevolking en de belastingadmi
nistratie, vreest adressant, verloren gaan,
dat do beambten ten postkantore geen ad
viezen. enz. zullen kunnen geven. 1
Maatschappij 'tot Nut van 't Algemeen.
De Algemeen o vergadering van de Maat
schappij tot Nut van 't Algemeen, wordt
heden en morgen te Amsterdam gehouden.
Vandaag zal er een vergadering worden
gehouden in een der bovenzalen van het
Stedelijk Museum. Na afloop daarvan zal
een bezoek worden, gebracht aan-oen ge
deelte van het Museum, onder leiding van
den directeur, den heer C. W. H. Baard.
22 Mei, 's morgens, heeft in hot gebouw;
der Vrije Gemeente de officieole opening
plaats. t
Vereenvoudigde spelling.
De Vcroeniging tot vereenvoudiging van
onzo spelling, heeft Zaterdag te Utrecht,
onder voorzitterschap van prof. dr. J J.
Salverda de Grave, liaar algomeene verga
dering gehouden.
In het jaarverslag woidt melding ge
maakt van het besluit van den minister
inzake do spelling en herinnerd aan do
krachtige herleving van hot speilingsvraug-
stuk in het afgeloopen jaar. De veroenigiing
telde op 1 dezer 4465 loden.
Dr. P. Gerlach Royon O. F. NL hield
oen lezing over: 'Do kerfstok van do term
geslacht
Het Groningsclie Groene Kruis,
liet Tweede Kamerlid, dr. I. II. J. Vos,
heeft den minister van arbeid, handel en
nijverheid vragen gosteld in verband met
do benoeming van iemand tot districts kin
derarts, die nog een jaar oploiding be-
lioefdo door het hoofdbestuur van de pro
vinciate vereeniging Het Groene Kruis in
do provincie Groningen en bot storten;
van f 12.060 in de kas, welk bedrag liet
deel is van het subsidie, dat niet is uit
gegeven.
STADSNIEUWS.
Een drietal bestuursleden van .Ij aBJee
ling Schiedam, Üo boeren E., G, van don
ltesvejikamp, N. W. van Gelder en mr. V.
Sickenga, hebben Zaterdagmiddag bij de
grens onzer gemeente de stoet opgewacht,*
ai» op Volkenboudsdag een propaganda,-'
tocht van uit Den Haag door een
deel van Zuid Hollandheeft gemaakt, 's Mor
gens half 8 was dc Moet, bestaande uit
een 40-tal auto's, uil den Haag vertrokken.
De toc.lit ging, zoo als aangekondigd was,
o\er Leiden, Bodegraven, Gouda, Rotter
dam, Schiedam en Delft.
Te kwart over 3 het tijdstip waarop
de stoet op de Groote Markt werd ver
wacht hadden zich een 20-lal belang
stellenden verzameld in don omtrek van
het Stadhuis. f
Langzamerhand groeide dit groepje aan,
maar toon het geduld langen lijd op de
proef werd gestold, slonk het aantal weer.
Eindelijk om precies half arri
veerde de stoet op de Groote Markt. Ach
ter de auto met de bestuursleden van de
atdeoling Schiedam reed een overdekte
vrachtauto, waarin een 8-tal muzikanten
plaats b ad genomen. Nadat deze zich huil
den laten hooren. beklom de lieer A. 11
WiUemsc, uit Den Haag. lid van de pro|xu
ga.ndnclub van Volkenbond en Vrede de
vrachtauto eti verwonderlijk was hoeveel
publiek plotseling op de Groote Markt was
samengestroomd, dat hel auditorium van
den heer Willeinse vormde.
'tlleefl moeite-gekosl, aldus spr., om
het contact in den oiptodht te bewaren. Op
een gegeven, oogenhlik reed er in don stoet
een vrachtauto mee. En op die vrachtauto
stond een koe, die mot lodder oogen koek
naar dat dwaze gedoe van al die mem
sclien, die een optocht van auto's met
vreemde vlaggen hadden gevormd. Maar
liet beest besefte nog niet eens hoe dwaas
fle menschen in werkelijkheid wel zijn'
De koe wist niet, dat zij elkaar soms in
massa vermoorden met de moest geraffi-
neerdo middelen en werken met leugens
en bedrog, zoo gemeen als inon zich maar
deuken kan.
IIoo is het in Gods naam mogelijk, dat
ze dat doen! Dat „in Gods naam" is maar
niet een stopwoordje! Spr. zegt dat wel
doordacht. In Gods naam moet geprotes
teerd worden togen dat ongoddellijk gedoe
Spr. is soc.dein., ontliet spijl hein, dal
een vriendin, een positieve Christin, ver
hinderd is om hier naast hem te Maan om
een woord te spreken en te getuigen: „1X>
liefde van Christus dringt orw". -Maar nu
dat niet kan, wil spr. de aanwezigen de
vraag op het hart binden: Wat verstalt gij
onder: De liefde van Christus dringt ons'-1
Er bestaat veel verschil van meoning, maai
we belmoren allen één te zijn m onzen
haat togen den oorlog.
Mot de komst van Christus klonk de pre
diking: Vrede op aarde. En toegejvast Chris
tendoni is strijd voor den vrede, leder stelle
zich de vraag, of hij voldoende werkt voor
den vrede.
De soc.-dem, hebben een lied, de Inter,
nationale, dat begint: Ontwaakt, verwor
penen der aaide. Ontwaakt verdoemden in
hongersfeer.
Met dal woont kan gespot worden, vooral
ais men een soc.-dem. als spr., die toch
een behoorlijk costuuin aan heeft en er
heelemaal niet uitziet als „een verdoemde
in hongesfeex" dat hoort zeggen, maar men
moet de woorden nemen in den geest van
de Internationale. Ook het Christendom
moet men naar don (geest nemen. In dat
zelfde lied wordt ook gezegd: „De wereld
steunt op nieuwe kraciiteii!" Een vati die
nieuwe krachten is de Volkenbond. Want
het is werkelijk iets nieuws, dat do verte
genwoordigers van zoovele landen aan de
gemeenschappelijke tafel plaats nemen om
de belangen der volkeren te hespreken. Dat
is in de plaats gekomen van do geheime
konkelarijen van vroeger.
Zich richtend tot dc jongens en meisjes
zegt spr.: Jullie zullen niet alles begrepen
hebben, wat ik gezegd bob, maar vragen
juilio thuis straks maar aan vader en mod
der, wat toch die optocht vanc auto's met
54 maal twee vlaggon betoekende. Zij zullen
daarvan in do krant gelezen hebben.
Wij ouderen zullen niet allemaal meer
zion, wat de Volkenbond tot stand zal
brongen; maar juilio kans is oen beetje
mooier. Van ons en van de kinderen hangt
af, wat van den Volkenbond zal groeien.
Nadat onder do aanwezigen een strooi
biljet was uitgereikt, zette de stoet zicli
weer in beweging, om, voorafgegaan door
do politie por motorrijwiel, dc voorgcsciire
ven route to volgen. Waar do optocht langs
kwam, trok liij' natuurlijk cle aandacht, voor
al door de vete kleurige vlaggen. Elke auto
droeg een papier, waarop de naam van
het land was gedrukt, wiens vlag men
voorde.
Op Hot llazenburgorptlein sloiul 't best'ma
van do buurtdveromigmg Rozenburgerplein
Centrum do muziektent af om van daaruit
do belangstellenden toe to spreken. Ook
bier voerde de boor A. II. Willem .e liet
woord.
Spr. heeft vandaag wel eens de opmar
king gehoord Wal is dat voor een vreemde
beweging? waarbij gedoold werd op don
prop.agamlatoolit van Volkenbond on Vrede,
We moeten oppassen, d« zaak niet belacho.
lijk voor te stellen. Elke propaganda, die
eerlijk gemeend is, verdient waardoering.
Iri Genève komen menschen bijeen om
den oorlog uit te bannen en het Verbond
van Kerken tracht mode de zonde weg 1e
nemen, die de oorlog is.
Tijdens de jongste vergadering is aan do
voeten van Genève dc bede .neergelegd:
Maak ernst met do ontwapening! Eu de
heer Loudon, op wien we trotsch kunnen
zijn, heeft een waar woord gezegd in ver
hand met liet weik van den Volkenbond-
De opeitbare meeuitig kan niet worden ge.
mist. i
Spr. gaf den raad onderling nog eens
over deze dingen te spreken en wekte allen
op Donderdag a.s. in de Pandora Bioscoop
de Volkenboiwlsfilin te komen zien, hij' wel
ke gelegenheid tevens oen spreker zal op
treden.
De s toe) formeerde zich weer, reed langs
Rozenhurgerstmat, Willeniskade, Nieuwe
Haven, Lange Nieuw straat, Geriit Verboom
straat, Koemarkt, Rroorsved. Singeli naar
de Oversetïieschewcg.
Twee vertegenwoordigers van de Sclrie.
damsclie afdooling vergezelden den oplochl
lot (leri tol op den Overseinesclïenweg e.n
namen to kwart -over daar afscheid van
de Haagsche propagandisten.
Overal, waar daartoe gelegenheid was,
werd een strooibiljet uitgereikt, waarop liet
volgende stond:
V olkenbondsda g
18 Mei.
Wat beleekent de VolkenbondV
De Volkenbond beteekent snra.mweiking
tusschon de volken: Voor vrede, tegen
oorlog.
Wat dood do Volkenbond sinds zijn op-
richting?
De Volkenhond voorkwam oorlogen do-or
op(lossing van geschillen.
De Volkenbond redde landen van don
economischen ondergang.
De Volkenbond beschermde millioeneai
vluchtelingen.
De Volkenhond bestreed ziokte-epi.
demiëu. t
De Volkenbond lenigde hongersnood.
Kan de Volkenbond nog meer doen?
Ja zeker... maar dan moet iedes? ine
dewerken
Wees niet onverschillig inzake „oorlog
of vrede!"
Haal de schouders niet op over vredes
pogingen!
Toon belangstelling voor wat er in Ge
nève geschiedt!
Steun den Volkenbond en hef vre
de swerkl
Ten slotte volgt dan een opwekking om
z.icli op te ge von als lid van do Yereoni-
ging voor Volkenbond en Vrede, wat kan
geschieden bij het Secretariaat van de af-
deeling, dat gevestigd is PJein Rendmgt
25a. De minimum contributie bedraagt niet
f 1, z.ooals op het strooibiljet vermeld is,
maar si edits £0.50.
Tot de filmver too ning hebban de leden
van d,o afdeelmg vrijen toegang, terwijl zij
ook nog liet recht tot introductie hebben.
Als.s preker zal qr treden de heer A. TI.
W'illemsc, die ook Zaterdagmiddag het
woord voorde. -
Ontstaan, s a m e n s t e 11 i n.g e.n
verbreiding.
De lieci A. 11. Jansen schrijft ons
Door het dagelijks toenemende internatio
naal verkeer op alle gebied, wordt het ge
mis van één behoorlijk doorgevoerde go-
meensclnippeilijke hulptaal steeds meer ge
voeld, en wordt de belangstelling voor de
wereldtaal Esperanto vuurldurcnd grooter.
Er kan thans reeds gesproten. worden
van een wereld van Esperantisten, die door
organisatie tot in alle plaatsen on uithoe
ken der aarde, do taalmoeilijkheden voor
zich hebben uit den weg geruimd. Wij zul
len tiet ontstaan on de grondslagen van dit
belangrijk cultuurverschijnsel, eens wat na
der beschouwen. Vooral willen wc er op
wijzen, dat Esperanto geenszins een Of
andere nationale taal wil of kan verdrin
gen. Zelfs do plaatselijke dialecten in eigen
land worden niet door de officieelc lands-
taal beïnvloed. De moedertaal blijft steeds
voer ieder op de eerste plaats, en, Esperanto
wil uitsluitend gebruikt worden voor alle
internationale verkeer, en beschermt alzoo
de moedertaal, (vooral van kleine naties)
tegen onderdrukking en miskenning. Daar
om ook kon en mocht niet een der bestaan-
de talen tot wereldtaal worden verheven,
want niemand zou de taal vaa een ander
als zoodanig willen erkennen, en bovendien
zijn de bestaande lovende en doode talen
to moei Tijk om door do massa te worden
geteerd. De eonigsto oplossing was, oen
kunsttaal. 1
Het bleek echter uiterst moeilijk om voor
oen dergelijke taal den juisten grondslag
te vinden, wamt honderden systemen wer
den in den loop der eeuwen gemaakt, doch
geen van alten bleek practised bruikbaar
tot in 1887 Dr. Ziunenliof, cqa. Dool, do
propaganda voor Esperanto begon.
liet is eon, bekend feit, dat eonvomtl.go
zaken vaak het moeilijkst to vinden zijn. Dit
geldt ook voor Esperanto. Wie Zatncmhofs
meesterwerk bestudeert, staa t verbaasd otvor
den eenvoud en de logica, waarmee hij zijin
systeem heeft opgebouwd on vraagt zich
af hoe liet mogelijk was, dat mon niet eer.
der de toch eigenlijk zoo voor do haard
liggende eenig juiste grondslagen gevonden
heeft. Zamenhof is nochtans "do eorslo ge.
weesl die inzag, dat voor een internatio
nale taal twee zaken beslist vereiseht
wórden
Ten le. De spraakkunst moet zoo eenvou
dig mogelijk zijn en
Ten 2e. moet de woordenschat gemnkko.
Ijjk te leexen zijn.
Esperanto heeft slechts 16 regels, zonder
uitzonderingen. Enkele zullen we liter laten
volgen
De uitspraak is zeer eenvoudig on gro-o
teudeoLs gelijk aan bet Noihavandsch. Dj
klemtoon komt steeds Op *te voo; laat ito let.
tongreep. Esperanto is fonetisch, d.w.z. tiet
woifdt precies gesp rol; en zooais liet geschre
ven staat.
t
Q
DER