1
REISINDRUKKEN UIT POLEN
Schiedamsche Courant.
w
26.
«881
Rechtszaken.
Gemengd Meuws.
Kerk en School.
Baldwin
li»
DERDE BLAD
DER
Vrijdag 27 Sept. 1029. No. 18227.
Ongedekt vervoer van spiritus.
Do schipper van oen motorschuit werd
door de Zesde Kamer den- Rechtbank te Am
sterdam degens ongedekt vervoer van spi
ritus veroordeeld tot ©en geldboete, groot
■f 46.851.75, te vervangen bijl niet bedding
door lijfsdwang van oeur week hechtenis.
■Van dit vonnis kwam do veroordeeldegis
teren bijl bet Gerechtshof in hooger be
roep1.
Verdacht© gal deze lezing van liet geval:
Een jaar of drie geladen werd hij te ^Vrees
wijk aangesproken door een' onbekende,
die hem vroeg vijf vaten mineraalwater van
Utrecht naar1 Amsterdam te willen vervoe
ren. Daar zouden zijl dan worden afge
haald, E,en cognossement was niet in zijd
bezit, daar geen der partijen het zegelrecht
wilde betalen.
Toen hij! te Amsterdam met zijn lading
aangekomen was, Meel hij! ©en dag ol vijf
liggen wachten, maar ©1" verscheen nie
mand om de vaten at to halen. Juist .wilde
hij, op aanraden van een neef, naai' Rot
terdam gaan, teneinde daar het advies van
oen tor zake kundige in te winnen, toen
de kommiezen verschenen en constateer
den, dat d© vaten geen mineraalwater, dodi
spiritus inhielden!
Do rijksadvocaat, mr. Asser', requireer-
de bevestiging .van het vonnis.
Mr. Benno J. Stokvis, da verdediger,
pleitte vrijspraak. Hier .ontbreekt z. i. alle
schuld. Ook oen minimum van schuld is
niet aanwezig ©n dit is toch, blijkens een
recent arrest van den Hoogea Raad, zelfs
in belastingzaken mondig.
Do advocaat-generaal, mr. Baud'uin, zal
op 30 Oat. a.s. conclusie nemen.
Dood door schuld.
VciCr do Utrocilitsche rechtbank beeft te-
recht gestaan oen 31-jarig© koopman uit
'Zalt-Bommel, die, door do duisternis mis
leid, in den voornacht van 10 pp 11 Juli,
met eon vrachtauto, .onder Oudenrijn ;in
den L.ei-dscbenrijh is' gereden, waarbij! een
der inzittenden verdronken is. Volgens den
ambtenaar van het O. M". lödi verdachte
onvoorzichtig gereden, voerde hij -onvol
doende licht en had hij! aan zijn auto oen
voetrem, welke niet 'behoorlijk bediend kon
worden.
Spreker weet don dood van don inzittende
aan verdachte, die zich ook' aan draak
te buiten was gegaan, en eisdite tegen
heili twee maanden gevangenisstraf en in
trekking van zijn rijbewijs geduiende ze?
maanden. j
Nederlandsche radio-industrie
in Zurich.
'Omtrent de pas gehouden radio-tentoon
stelling in de z.g. Koopliedenzalen te Zu
rich deelt men ons mede, dat er onder
de dertien exposeerende firma's twee Ne
derlandsche waren, n.l. Philips en de
N. S. F.
D;e eerste zag liaar belangen behartigd
door de Philips Lampen Aktiengesell
schaft, terwijl de tweede zich tot hot Zwit-
sersche publiek richtte via haar hoofdagent-
schap te Zurich, dat in haar stand als
attracties verkleiningen van de twee Hil-
versumsche zeridtorens had opgesteld en
vergrootingen van liet ontvangtoestel Aris-
toria, 4 (de buitenlandsclie „vertaling" van
de N. S.. F. 4), en den ronden Philips"
luidspreker. Terwijl de condensatoren van
het 'toesiel draaiden, verscheen in den luid
spreker telkens een ander tofreellje om
een bepaald station te typeeren, b.v. oen
zangeres in Bie d er may c r- cos l uiut i bij Kat-
towitch en een kaalhoofdig redenaar bij
Langenberg.
Dit deed ecnigszins aan televisie den
in ieder geval zou het kunnen bo-
teeKenon, dat liet luisteren met een toe
stel van dit type zoo goed als zien is
Er was ook'"een loterij aan do tentoon
stelling verbonden, waar voor waardevolle
artikelen voor een gezamenlijk bedrag van
12.000 fre. ter beschikking stonden. Do
derdo prijs bestond in een Aristonni 4 on
werd clpor een glazenwasscher gewonnen!.
Hij had Toeds eerder oen radio-t oes tel thuis
gehad en wel op afbetaling. Doch geen
geld, geen „Zwitsers"omdat bij do ter
mijnen niet alle kon voldoen," was hot
weer bij hem teruggehaald. Het spreekt
vanzelf, dat de man, die nu tot zijn leed
wezen zonder radio zat, door dit geschenk
builen zichzelf van vreugde was.
Gedurende de vijf tentoonstellingsda|goni
heeft men 8000 bezoekers geboekt.
Ned. Iforv. Kerk.
Brietal te Utrecht (varatrue-ds. Biaie&um)
ds, A. Me'ijers lei Hoogeveon, ds. J. H. F.
Reinine te Amsterdam eu ds. Pil. J. Vroug
denhil to Gorkurn.
Beroepen. I© Kantors..ds. C. A. Snoep to
Vierluijsen ci.ai; op Texel ds. B-oiten to
Gairrelswcor; to IFinideLoopen J. v. d. lleido,
oatididaat. to Amersfoort.
Beroepen to Huizon, ds. R. Lutoij nto
Genem'uidente Scholluinen, do* lieer A
J. v. Hennes, cand. to Zeist.
Bedankt, voor .Oud-UdijM-laruli ds. \V. L.
Mulder te Poorthuizenvoor St, Annahuvd
«Is. A- F.: P, .Pop1 to Vnassen.
Chr, G eref. Kork.
Rcrooeipn to Broek (Fr.) ds.J. V. Pol ma
ie Almelo.
11 apt. Gom'.
Aangenomen naar S ladstahaul (lnupprc-
diker) «Is. 1;. do Haan to Priosclicloo.
II
II vöèlt de kwaliteit!
Let eens op hoe zuiver de
kraag van deze Kreymborg
jas om den hals sluit en wat
een mooie valling er zit in
die prachtige breede revers!
Moderne
Jongensjassen
voor kleinere "">90
jongens
4.90 7.90 tot 28-
Moderne
Jongensjassen
voor grootere '790
jongens
II.90 13.- tot 48.-
Trouwens de geheele jas toont
U de fijne snit der beroemde
Kreymborg-coupe.
Maar het best kunt U er
over oordeelen als U zelf eens
deze Kreymborg-jas aanpast:
Model
U vöèlt de kwaliteitl
van pnma
Engelsche;
stof. Met
of zonder
ceintuur i
29- tot 85.
Model Hollywood
hoogst moderne
veloursstoffen
Ook in chique geruite flausch-
dessins het allernieuwste uit
dc beste Engelsche fabrieken
in 34 dessins. Met of zonder
heele of halve ceintuur in
Model ;0 Slo
moderne flausch-
stoffen in verschil
lende dessins. Alle
maten en
tusschen- |J 90
alle maten en
tusschenmaten
maten
13.90 16.90 19.90
22." tot 29.-
ROTTERDAM
■?miiiiiiiii!iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiuiiiiiiiii!iiiiHiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii[|imiiini!iiiiiniuii)immiiiiiiiiiiiimiiMniiiiniiiif
Steden in Polen. Het nationalisme ais ondergrond
van zijn krachtsontplooiing. Levende romantiek.
II.
an
Do eerste groot© indruk van den vreem
deling iel» do Poolsche grens overschrijdt
on to 'Poznan, liet vroegere Posen, uit
den trein stapt of aanstonds Warschau aan
doet, is wel deze: lié, we zijn Mor* nog
altijd in Europa!
Pioznaii; is '11 sterk verduitschte stad met
oen ltaliaansch' stadhuis; .Warschau, dat
oen verkleind Parijs kon hoe tea, j|oet mij
evenzeer donken aan Madrid als aan Turijn,
met zijn Hienaissance-palelziea, zijn klassieke
kolommen ©n gebeeldhouwde baleons. Hier
is niets Russisch en niets vreemds. Do
Barok der vela kerken mag er overladend
zijn dan elders. Do marktvrouwon t© P(oz-
nan met hun bonte Hoofddoeken; de 'zwart-
getahbaardo en baardige Joden te War
schau, geven er de straat éven een tikje
locaio kleur, maar overigens zijd deze beide
universiteitssteden zoo Europeeseh, «lat het
je aandoet als oen ontnuchtering. En ik
amuseer mij er mee, hot' peil der bescha
ving dezer steden na" to gaan, waar 'k
sproeiwagens zie en papierkorven, straat
vegers die tot 's avonds laat den rommel
van liet plaveisel opscheppen on de gras
perken der pleinen' reinigen. Verkeersagen
ten zorgen er voor orde em regelmaat, zon
der -op mechanische ploppen te lijken. Poli
tiemannen, jdio, fier op lilun lange sabels,
haast soldaten lijken, liobibeu van do Duit-
scllo bezetting van vroeger geen barsdï-
hoid geleerd. Da officieren, met al bun
medailles pronkend! op Hot eenvoudig uni
form, beantwoorden «ton groet der onder-
hoorigen root vriendelijlkHoid, hetgeen voor
hun eenvoud pleit .Wjel zijn do bedelaars
niet zeldzaam langs don weg, en loopcn
er vel© kinderen blootsvoets, wat bij' dij,
mooie weer aannemelijk is; wel geeft een
menigte van armelijke, kleiige, houten win-
kolstalletjes, waar vrouwen en invaliden
bourtalings kranten, cigaretten, bloemen en
fruit eu snoepgoed verkoapm, vooral aan
do greota hoofdstraten van Warschau iets
armoedigs. Maar ziet men dat in Italië
niet ook? En daarenboven makem do be
delaars liiet' den voorbijganger liicr niet
lastig.'
Nog waar -een tikj© locale kleur ats door
do drukke straten der millióenenstad War
schau de pronkerige bagrafeniswagen voor
bijgaat, mot da zerk van oen kinderlijkje,
Hoog opgebeurd en zichtbaar onder Het
zwart baldakijn, mot bloamen omringd', -
wanneer in Poznan opi Het plein voor den
Dom, die buiten do drukke stad ligt, twee
prelaten in purper en koorhemd al pratend!
op en neergaan, en jong© meisjes in natio
naal costuum, fleurig als Moamen, zich
sierlijk drapeeren in Hun franjige sjaals, als-
iof het Sevilla wasMaar overigens, wat
is hier Poolsch, behalve liet interieur' der
vol©, vrome kerken? Zelfs te Cracau zou
'k me verbazen over de zindelijkheid der,
stad bui,ten dia Jodenwijk; en 'k kan bef
niet begrijpen hoe Charles Delvert, die' de
monumenten van ,,La Vivanto PoJogne"
zoo goed bekeek, weer telkens, zelfs in
Warschau, Het Oosten meent te zien in
Polen, en klachten aanheft over zijn otn-
izindolijkHoid'. Nonsens, wat deze Poolsche
steden betreft I
Tenzij er sinds 1927, teen zijn boek ver
scheen, zoè voel veranderd is! Want ver
anderen, doet het uitzicht rler dingen hier
met den dag. Overal wordt er gebroken!
en gebouwd. Poznan hoeft zich vernieuwd
;m©t het oog op do groote tentoonstelling
jclio er dit jaar gelionidcn wordt; Warach.au
is aan allo zijden in aanbouw, Maar niet
alleen dat de heerachend© woningnooid
daartoe dwingt, Üio heclo nieuwe stadswij
ken deed verrijzen- 'Ook wondt oroveral
hersteld en verfraaid: restauratie van het
oude koningspaleis, bouw van een groot
museum, van oen nieuw station, van een
spoortunnel, onder liet stadshart. En zoa
levert do 'drukke stad oon beeld op van)
een ongewone levendigheid, van oen
koortsachtigen bouwlnst, van oen krachts
ontplooiing ten een levonsdrang, wier
schuimende energie den vreemdeling wel
dadig aandoet, 13© luide polsslag van' dit
aanzwellend jeugdleven rythmoert er den
dag met blijde vroolijkhoiid.
Maar dit „klein Parijs", zooals War
schau heet, is daarom nog geen Franscho
stad; want de Polon zijn geen Franschon.
En ook dit ontwaart men er als bij dort
eerstenoogopslag. Er is over dit 'Poolsch
karakter' heel wat gefabeld en gebazeld.
Maar aanstonds .is dit Ünidelijk: hoe rustig
deze menschen zijn in hun gewone doen.
Men spreekt van lam uitgelatenheid, van
hun uitbundigheid, hun grainidseigneurschnp
dat zicli vermeit in groote uitgaven on
de schudden niet schuwt .;.-. Maar hoe kalm'
bewegen deze menschen zich hier, met hun
bedaar d voorkomen, Hujn veerkraclitigon
gang-
Het is. een (sterk en gezond ras, bruingo-
tint met blond haar dat spoedig donkert,
en met zachte grijs-blauwe, soms groen
blauw© oogen, met een weemoedigen, droe
ven blik. Dit t-eekent de Polen als Slaven.
Mooi zijn zo met, en zeker de vrouwen
uit Hot volk niet. Opvallend is do rijpheid',
do onkinderlijkheid van liet kindergezichtje.
Maar hoe vriendelijk zijn ze, altijl met een
buiging gereed. Zag ik 's morgens uit mijn
vonster niet twee koetsiers elkaar de lian-d
geven? 'Overal worden liandon gereikt:
vrienden wandelen gearmd. Dames begroet
men met een handkus. Zoo ook begroet de
arbeider zijn pachtheer, en do boor do
boerin, de geloovige- don priester. Hoeft,
dit niet iets van, een doorgevoerde verfij
ning, waarvan de wortel zit in oen ons
vreemde teederlieid? Biegrijp mijn verba
zing, toen mijn Poolsclie vriend, die mij
bezocht in mijn pension te Warschau de
Hand kuste mijner hespita.
Waanneer Polon zich dan ook niet als
■zoodanig in zijn lovende steden openbaart,
;zoo licht er dan tocli wel iets vreemds
en eigens op uit de Polen zelf.
i Maar zóó kom ifc dan tot den anderen
indruk, dien klo vreemdeling aanstonds
krijgt, wanneer hij maar oven mot de men
schen van d't land iii aanraking is ge
weest: luin geweldig Nationalisme,
Wat hij de Franschon „Chauvinisme"
heet, kan wel degelijk onaangenaam zijn.
D© zelfbewustheid der Pruisen was onver
draaglijk. Met de Polen is dit zoo heel an
ders. Zij stellen zich niet op den voorgrond,
zij dringen geen. buren terug: maar zij zijn
zoo ontzaglijk blij mot hurt weergevonden
vrijheid, mot hun herboren land, mol lvun
herwonnen zelfstandigheid Wie die vreugd
niet meevoelen kan, is geön mcnsch. An
derhalve oenw heeft dit volk, in onwrik
baar geloof aan zijn herrijzenis en opstan
ding geloden. Geen oogenblik van zijn be
slaan is deze droom van zijn horizont
weggcschemerd, ofschoon mot ieder jaar
de mogelijkheid der vervulling! twijfelach
tiger werd. Er was geen Polen, meer, en
tóch hoopten de Polen nog. Zij dulddan
en droegen onverstoord, maar hun vast
vertrouwen kon niet geschokt worden- Dan
eindelijk, van. 1918 tot 1920, mochten zij
voor hun vrijheid strijden1'. Zij wierpen
zich in dien strijid, uitgehongerd-en naakt,
ontredderd en' haast zonder wapenen. En
toch overwinnen zij-, tegen alle verwach
tingen- 'Onm iddellijfc Idaartna gaain zij aan
het herstellen en opbonwen van alles wat
ordeloos neerlag, in> een uitgeplundenddand,
waar niets dan- verwarring!e waditen
was- En tien jaar later' is -alles'georgani
seerd, leger en administratie, financiën;
economie, sociale verzorgingde- industrie
in wedijv-cp -met de buitenlandsche, een
nationale kunst in opbloei, oen spiksplin
ternieuwe zeehaven in aanbouw, en eau
tentoonstelling geopend - te Poznan, 'zoo
broed in opzet, zoo ruim van opvatting,
zoo degelijk' tot in liaar .kleinste onderclee-
lén eb werkt, eu zoo rijk-gevuld' met del
vrucht van een ongeloofelijkon arbeid;
dat de vreemde bezoeker er voor verbaasd!
staat als voor een wereldwonder.'
Wie dit alles in hét- oog houdt hef
verste verleden van bloed en' tranen' en
liet meer nabije verleden 'der laatste tien'
jaar, waarin een- vertwijfelde strijd werd!
gevolgd door een reusachtige krachtsin
spanning, waarbij liet ontplooide organisa
tietalent evenzeer te bewonderen, valt als
de bereikte resultaten, zal de geestes
houding, de mentaliteit dézer jonge riatié
gemakkelijk begrijpen, en zich bewonderend'
daarin kunnen inleven-
Hun voldoening, hun eindelooze vreugle
en de rechtmatige trots over hun triomf,
niet op hot oorlogsveld alleen; maar ook
en misschien vooral op economisch ter
rein, moge do Polen van het oogenblik
iets naïefs geven. Doch is naïviteitniet1
dó beminnelijke eigonsohap dor jeugd? Elul
dit oudje volk is een nieuwe jeugd inge
gaan, met heel de bruisende blijheid', met
heel do schuimende geestdrift en eten stor
menden jubel, die Üe jonge levenskracht,
jeugd en lente, altijd kenmerken.
Naïef, wanneer ze u telkens dit en-
dat weer aanwijzen met do woorden: hij
ons vervaardigd; naïef, wanneer ze in be
wondering staan voor de schilderijen hun
ner schilderskringen, do „kilims", de weef*
sols hunner spinnerijen en de aarden scho
tels en papierknipsels hunner boeren; naïef
ook wanneer zo bij al do graftomben hum-
qnrnit v' H
UJ-CUcZ
nniyMBORG»'
IS-WAARBORG.
BINNENWEG, hoek EendracMstraat,
ZWART JANSTRAAT 60-62,
BEIJERLANDSCHE LAAN 93,
NIEUWE BINNENWEG, hoek Aei-
brechtskade,
iiiiiiniiiimii/iiiiiiUi
