TAANDE TLMTCOim
Woensdag 18 December 1929
82iis Jaargang,
Ho, 10297
E E R S T FrBLAD.
binnen LAm~
sroiiT.
m
Interc. Tel. No. 68103 en 68617.
BUREAU» LANGE H&VÏPÈ Ui (HOEK KORTE HAVEN}, Tel. 68103 en 68617»
Postrekening No. 53! i.
BUITENLAND.
De vooruitzichten zijn niet gunstiger geworden. De eischen van
Frankrijk en Japan. Tegen afschaffing van de duikbooten.
Op do komende vlootooinferentio te L,ojft
den, waaraan Amerika, Engeland,. Japan,
Frankrijk en Italië deelnemen, /.uilen naar
Brilsche opvatting, nog keel wat moeilijk
heden moetan worden opgelost. Hot 'aci-
coord tussclien II0,0ver en MucDionald licolL
den weg gebaand lot de nieuwe vlootbo-
sprakingen, maar ook al zijn; de AngoL
saksisclie staten'tvrijwel eens over hetgeen)
op dit oogenhlik ten aanzien van vloothej
perking valt te Bereiken, zij hebben ook
rekening te ironden mot do eischen, der
andere groote zeevarende staten. Nu de
conferentie nadert, zijn deze eischen scheii-
per geformuleerd on het is gaan gdilcimj
dat daardoor de vooruitzichten der groote
vlooteanferantio er niet stlhitterejucfjer ojj
worden. Zoo sciirijft het Emgelsche week
blad „Referee":
„Ondanks de geruchten over een rege
ling van de vrijheid dor zeeën!, de afschaf
fing van duikbooten, etn de beperking of
opheffing vaar marine-bases, wordt lief
steeds duidelijker, dat de conferentie op
zijn best niets pieer te regelen krijgt dan
do kruiserskwestie. Iets meer te verwach
ten, zou overdreven optimisme zijn."
De „Sunday Times" wijst er op, dat
Frankrijk een uitgebreider vloolbouwpro-
gram heeft opgesteld, dim aanvankelijk in
het plan* lag. Indien Frankrijk ziohl een
bootvloot van meer dan 100 eenheden aan
schafte, zou Engeland een voldoen® aantal
kruisers moeten behouden om zijn handels^
schepen op de Oceanen te begeleiden. Dit
blad meent, dat Engeland', zonder een vast
omlijnde verplichting van Fransehe zij'do,
zijn ktuisers niet kan verminderen tot
een bij een verdrag vastgesteld aantal.
Behalve Frankrijk heeft ook Japan zijn
speciale verlangens. De Japansclie dele
gatie ter vlootconferentie is gisteren te
Washington gearriveerd om voorbesprekin
gen met den AmerikaanscJien minister
Stimson te voeren, welke waarschijnlijk
4 dagen zullen duren.
De leider der Japansclie delegatie, de
vroegere minister-president' "Wakatsoeki,
heeft in een interview verklaard, dat Japan
op do confeientie onvoorwaardelijk aan een
verhouding van 10 10 7 voor de krui
sers zal vasthouden. Dat wil zeggen, da li
Japan voor elko 10 kruisers, die Amerika
en Engeland bezitten, er 7 wil hebben.
Wukatsoeki verklaarde voorts, dat Japan
bereid is tot vermindering van slagschepen,
doch niet vasthoudt aam wijziging van de
overeenkomst van Washington. Voorts zei
hij, dat Japan het vestigen van een Eugel-
sche marinebasis te Singapore ongaarne
heeft gezien, docli zij zaf deze kwestie op
de Loudensche conferentie niet tor sprake
brengen.
In politieke kringen te Washington wordt
aangenomen, dat de oppositie van Japan
tegen de afschaffing van de duikbooten,
oen belangrijk punt bij de besprekingen té
Washington zal vormen. (Mem vermoedt,
dat Japan bereid zal zijn haar standpunt
ten opzichte van de "duikbooten to wijzigen,
wanneer Engeland en Amerika gelijkstelling
van Japan op andoro punten met gelijktij-
digo vermindering van do eigen vloten
erkennen.
Wat Hxiïgenberg's actie
kost.
Rij het debat in de Rijksdag ovor hot
ontwerp tot bescherming der republiek
heeft minister Severing in antwoord op
eon viaag van een Duitsch nationaal en-
kelo cijfers gegeven omtrent de kosten van
do volkspetitie 011 liet a.s referendum
over het plgn-Youitig.
De petitie, iicoft 615.000 mark gekost,
waarvan het rijk 460.000 mark moet be
talen, do gemeenten 115.000 en de hinden
4f),C0ü mark
Het referendum dat a.s Zondag (2d Re
comber) wordt gehouden, kom.t licet wat
duurder en zal naar schatting ruim 21'-'
millioen verslinden. Daarvan draagt het rijk
■'/s d. w 1.800 000 mark, do landen
•'lOOJXJO eu do gemeenten ruina 400000
mat k.
In 1ml geheel zullen do kosten dus
0,165 000 maiJc bedragen en daarbij kom!
dan nog een sommetje van oen half mil
lioon dal do rijksregeering heeft be demi
voor haar slrijd togen hot Dluihch iiaffo
nalo drijven, waaraan ma ruim mil
ltoeii lolteilijk zal \yorden weggesmeten,
omdat hel initiatief outwoip tudi niet de
minste kans van aaiuienting hoeft.
Frankrijk en do vloot-
0ouf 0 ren tie.
In aansluiting aan do Maandag omlor
voorzitterschap van Tardiou gehouden be
sprekingen tussclien do ministers ovor do
a.s. vlootconferentie to London, schrijft do
Excelsior, dat Frankrijk als groote oonti-
nentalo mogemllioid, mot zijn uitgestrekte
kusten en als tweede groolsto koloniale
mogendheid, to Londen de volgende eischen
moet handhaven:
lo. Het beginsel van oualhaiikehjkheid
tus»chen de vraagstukken van ontwape
ning en veiligheid
2e. het nauwe verband tus-ehen de kwes
tie van de bewapening ter zee, te land en
in de 1 ught;
3e. vaststelling van een tonnage in ver
band met de noodzakelijkheid van de
verdediging van liet moederland en van
het koloniale rijk;
4e. gebruik van het tonnage zonder vor-
doeling in categorièn overeenkomstig de
eischen van de nationale verdediging, waar
bij rekening moet worden gehouden met
de geografische omstandigheden, zooals
deze in het pact van den Volkenbond zijn
vastgelegd.
Ongetwijfeld sciirijft het blad ver
der zal do vlootconferentie slechts een
voorbereiding zijn voor de werkzaamhe
den van de voorbereidende ontwapenings
commissie,, Hoewel deze opmerking niet
nieuw is, moet zij toch herhaald worden
om te voorkomen, dat de werkzaamheden
te Londen komen op het gevaarlijk ge
bied van de binnenlandsche politiek en
internationale tegenstellingen.
Hoe lang nog dictatuur in
S p a n j e
Er gaan weer eens geruchten over „het
eiudo van do dictatuur" in Spanje en liet
herstel van een normaal grondwettelijk re
gime. Tegenover alle geruchten van een
onmiddellijk aanstaande wijziging van stel
sel, komt Primo de llivera, de dictator,
met de mededeeling, dat hot volgende jaw,
in Januari, de Nationale Vergadering weer
zal bijeenkomen om de nieuwe constitutie
definitief vast te stellen. En eerst na af
loop van den zittingstermijn dier Natio
nale Vergadering, .dus na drie jaar pas,
zouden dan op grond vau deze nieuwe
constitutie de verkiezingen plaats hebben.
Tot dien zon het tegenwoordig re
gime in elk geval dus minstens gehand
haafd blijven.
De chaot is cube toestand
in China.
Het bericht, datgeneraal Tsjang Fat
Kwei zelfmoord gepleegd heeft, wordt of
ficieel onjuist genoemd.
In een officieele mededeeling van tic
Chineesche regeering wordt medegedeeld
dat het leger van de regeering van Nanking
er na een hevigen strijd, die vela uren'
duurde, in geslaagd is generaal Tsjang
Fat Kwei te verslaan, zoodat deze met zijn
zijn staf moest vluchten. Daarbij' zou hij
ernstig gewond zijn; een handgranaat zou
zijn voet getroffen hebben.
De troepen van Nanking zetten hun
offensief voort.
een II. K. Landelijke Federatie van Zie
kenkassen. Een voorioopig bestuur zal een
c 011 cep L-regl e m en t s am ens tell 011
Verlaging van den suikeraccyns.
Van bevoegde zijde meldt 111011 aan liet
N. V. li. N,, dat behoudens 11e beslis
sing van do Tweede of Eerste Kamer,
do verlaging van den suikeraecijris inwer
king treedt op 15 Januari a.s.
Voor de teruggaaf van den accijns, llie
uitsluitend zal geschieden met een mini
mum van 1005 kilo suiker, in natura clan
wei verwerkt, moet opgaaf geschieden aan
de ontvangen: der invoerrechten on accijn
zen op speciaal daarvoor bestemde foraiu-
lieien.
Na_ controle worden de vocmadeu ver
zegeld. Die condole zal ongeveer 4 a 5
dagen duren eu dus I) of 10 Januari bo-
giimen, Op 15 Januari mogen de zegels
broken worden.
Avondpartij ten Ilove.
Naar wij vernemen, zal do cvrsle avond-
onhaiigst door de Koningin ten palei/e
Kim!deinde in Don Hang, gegeven worden
2 Januari as,
Raad van Suite,
In de gisteren gehouden vergadering van
den Raad van State heeft mr. J. lb A.
Lanun de Vries, benoemd tot Staatsraad in
builengeworteu dienst, dim door do wet go
vorderden eed- in handen van den vice-
president van genoemd college afgelegd,
waarna de vice-president ©enige waar
deerendo woorden tot den genoemden fu,nc
tioiiiaris gericht en hem met zijn benoeming
gelukgewenscht heeft.
Ziekenverpleging.
In een bijvoegsel tot de St,crt. 110. 216
is opgenomen een beschikking va,n do uit
nisiers van arbeid, handel en nijverheid en
van "binnenlandsche zaken en lardbouw, 'be
treffende diploma's voor ziekenverpleging.
Centrale Rand van Beroep.
Rij Kon. besluit is benoemd tot onder-
voorzitter van den Centralen Raad van llo
roep te Utrecht, mr. dr. J. Th. Endtz,
slums lid van gemelden raad.
J. A. Schuurman [-.
In den ouderdom van 75 jaar is te 's-Giu-
veniiago overleden, de heer J. A. Schuur
man, oud-hoofdingenieur ihcf van de ai-
deeling mijnwezen in N-edeil. Indie. De
overledene was ridder in de 01de van den
Nederlandschen Loe-uw.
De nieuwe Rijksweg HoornbrugDclït»
Volgens inlichtingen van den lioofd-in-
genieur van den Rijkswaterstaat, is de
nieuwe Rijksweg IloornburgDelft in zoo
verre gereed, ilat deze alleen nog van een
wegdek moet worden voorzien, welke
werkzaamheden naar alle waarschijnlijk
heid omstreeks 1 Juli 1930 zullen zijn vol
tooid.
Federatie van R.K. Ziekenkassen.
In een Zöndag t© 's-IIerlogenbosch ge
houden vergadering die bijgewoond weid
door een 50-tal vertegenwoordigers van
diverse 11. K. ziekenkassen, is met alge-
meene stommen besloten tot oprichting van
Voor de Koninklijke stallen.
liet Hong. CotT. Bur. meldt uit Hoed a
pest: i
Naar de Pesti Hirlap mededeelt, is eeni
ge dagen geleden do Nedeilaodscho opper
stalmeester, do lieer R. F. C. baron Ren
thick ie Boedapest aangekomen o-m in op
dracht vau Koningin V illielmina paaiden
te koopen.
l)e lieer Renünck bezichtigde de sto derij'
van Mezohegyes, waar hem in het bijzonder
vier prachtige zwarte paalden opvielen De
llongaarsche regcering, die van de plannon
van den Nederlandse hen opperstalmeester
kennis kreeg, bood Koningin Willielmina
de uitverkoren paarden bon geschenke aan,
welk geschenk do Koningin aannam.
Deze paaiden behooron tot het zeldzame
Noniusras, die gedurende don Napoleouti-
schen oorlog najir Hongarij'o overgeplaatst
weiden. 1 1
GEMENGD NIEUWS.
Man doodgestoken te Rotterdam.
In dronkjenschap.
De 54-jarige W. D. Timmerman van het
Noordplein 32, is gisteravond laat in de
Hetslraat te Rotterdam, in den rug ge
sloken, ten gevolge waarvan hij is over
leden In verband hiermee hoeft de poli
tie op den Coolsingel een omstreeks 25-ja-
rigen man aangehouden.
liet slachtoffer is naar hot ziekenhuis
aan den Coolsingel overgebracht.
Vannacht omstreeks kwart voor één, al
dus de N. II. C., zijn Gvce mannen geko
men in den vischwiukol van P. T. aan de
Veste Wagenstraat no. 11 te Rotterdam,
om bokking te koopon. Zij werden gehol
pen door een 16jarig zusje van den win
kelier. De mannon, die beiden beschonken
waren, bezigden minder netto uitdrukkin
gen togen hot meisje, waarop de winke
lier en zijn vrouw ook in rlen winkel
kwamen en den mannen vctzochlen heen
fo gaan Do mannen gingen inderdaad
naar buiten, maar een hunner zei: „Nou,
kom er dan maar -uit". Aan dit verzoek
is niet voldaan.
Terwijl de mannen nog buiten slönden,
kwam van do Raambrug do 55-jarigekoop
man V. D|. T,, de vader Van den winke
lier, aanloopcri. Rij hoorde don twist mi
toen hij merkte, waarover liet ging, zei
liij tegen de mannen, dat het geen pas
gaf, een meisje van 16 jaar „in de ma
ling" te nemen. Hierover ontstond weer
twist tussclien hem en de beide mannen.
Volgens een van de getuigen hooft een
van de mannen daarop een mos getrok
ken en daarmee T. in het zitvlak en in
den rechter bovenarm gestoken. T. riep;
„ik ben gestoken" en liep weg in do rich)
ting van de Hofstraat. Daar is hij bij do
brievenbus van bot postkantoor op de stoep
gaan zitten, waaar hij even later dooi*
een bestelier is gevonden. Deze waar
schuwde dadelijk den geneeskundigen
dienst, die den man naar liet ziekenhuis
aan den Coolsingel overbracht. Bij aan
komst aldaar, bleek de man reeds ten ge
volge van het vele bloedverlies te zijn
overleden. Vermoedelijk is iri den rechter
arm een slagader geraakt.
Inmiddels waren de winkelier en enkele
omstanders de heide mannen nagegaan,
van wie de een de vermoedelijke da
der naar den Coolsingel ging, waar
hij door een paar agenten is gearresteerd.
Ihj is in den post aan de Raadhuisstraat
opgesloten. Bij fouilleering is een bebloed
dolkmes op hem gevondden. Hij ontkent
de steken te hebben toegebracht en zegt
het mes van een onbekende to hebben af
genomen tijdens den twist.
Onmiddellijk heefL de inspecteur van
den justitieeïen dienst in do oerste afitee-
ling, de heer E. W. Beekman, den ver
dachte en een aantal getuigen gehoord.
De klceren van het slachtolfer, dat op
het Nooidplem heeft gewoond, en het dolk
mes, zijn 111 be-Jag genomen.
Een van de getuigen heeft nog verklaard,
dat voordat er is gedoken, het slachtoffer
den verdachte een klap hoeft gegeven. De
vculachlc heeft bij zijn verhoor voorts
gezegd, dat hij zich vrijwel niets meer kan
herinneren van hetgeen er is gebeurd.
Aiastrlm.
In do week van 8 tot 14 December is
in Nederland ('s-Ciravenliage), slechts een
geval van alaslrim waargenomen.
Gocn encephalitis.
In de week van 8 tot 14 December wer
den geen gevallen vau encephalitis iua In
enting ter kennis van het staatstoezicht
op de Volksgezondheid geluncht.
Sterke aardbeving
Gistervoormiddag om 11 uur 10 min. 16
sec., tijd van Gr., werd aan liet Met. In
stituut te Do Bilt een zeer sj,erke aard
beving geregistreerd. Afstand 5400 K.Mt.
oorsprong waarschijnlijk bij de Aleoetcn
in het Noordon van den Grooten Oceaan
„Ik eerst".
Amerikaan sc li e moraal.
Dir. August Vollmer, hoogleeraar in cri-
minalogie aan de universiteit van Chicago,
heeft met cijfers aangetoond-, welke nood
lottige gevolgen de politiek van „ik eerst"
in plaats van „veiligheid eerst" in de
V. S. heeft. Wij hebben per jaar, zoo
zeide hij, 12.000 moorden, 100.000 over
vallen, en 500.000 inbraken. Wij dooden
25.000 menschen met auto's eu de politie
brengt er 500.000 naai" do ziekenhuizen.
liet reddingswerk is zeer bemoeilijkt
door een ontwrichting van de installaties
van do voornaamste schacht.
Men koesterde vrees, dat de 60 ingesteld-
nen door de mijngassen vergiftigd! zou
den zijn, voor men lol hun had lamneiy
dioord ringen.
Er zijn roods 12 dooiden gevonden.
I)o Gouden Pijl.
Een dure wjondorauto.
Do „Gouden Fiji", de Britscho wonder-
auto van 20000 pond sterling, waaarmee
Sir Homy Segrave het snelheidsrecord te
land voor Engeland van Amerika terug
gewonnen heeft, is door Sir Charles Wa
terheld voor de natie gekocht. Zij behoorde
aan II. S. llorne, die failliet was verklaard.
De curator heeft haar nu aan Sir Char
les overgedragen. Toen Horne failliet was
gegaan, werd de auto te koop aangebo
den. Een aantal bekende autorenners wa
ren gegadigden en waren van plan haar
nog eens voor een wedstrijd lot verbetering
van hot record te gebruiken. Sir Char
les zal de auto nu in een museum laten
plaatsen.
Er is nooit een tweede auto gelijk de
Gouden Pijl vervaardigd, want zij is fei
telijk geheel en al handwerk. Zelfs de klein
ste schroelmoer is ti.„ staal gehakt, geen
enkel onderdeel is gegoten. Voor elke moer
en schroef heeft kapitein Irving, de ont
werper, jeen afzonderlijke teekening ge
maakt. In het geheel waren er ruim 50(X)
teekeniugen noodig.
De ontwerper begreep, dat de kleinste
fout voor den bestuurder van do auto
noodlottig kon worden. Dit heeft do auto
zoo duur gemaakt.
Sir Charles Waterheld is een van do
mannen, die allerlei pogingen orn wereld
records te land en te water te verbeteren,
met geld gesteund heelt. In de laatste
jaren lioefc hij ongeveer 50.000 pond ster
ling voor dit doel gegeven.
OmlorgrondscUe tramlijnen te Rome.
Do liooge raad van openbare werken te
Rome hoeft in beginsel het plan voor den
Romeinschen „métro" goedgekeurd. LijnA,
die reeds definitief is goedgekeurd, zal van
den St. Paul via Trastevore, dat wil dus
zeggen twee keer onder den Tiber door,
naar de Piazza Veuo/ia loopen, vandaar
langs het centraal station (Termini) dn de
Porto Pia naar don omtrek van do villa!
Sarsia. De lengt© zal ongeveer elf K.M.
zijn en de kosten worden op 300 millioen'
lire geraamd.
Lijn R is ontworpen van dön St. Paul
rechtstreeks naar de Piazza Venezia 011!
langs de Piazza Golonna on den voet van
den Pincio naar de Viale della Arti, lengte
5J/2 K.M, kosten 155 000.000 lire; lijn O
is onlwoipen vau de Viale dello Milizo,
langs den St. Pieter, onder den Tiber doo-r
naar de Piazza Golonna en via het cen
traal station tot even voorbij do Piazzai
San Giovanni, lengte 8 K.M-, kostdu 240
millioen.
Men hoopt de -drie lijnen in twaalf jaar
üjds gereed te hebben. Ia verband met de
voorgenomen verwijdering van. de tram uit
het centiurn der stad, hecht men, grooto
beteekenis aan het tot stand komen valni
den endergromdschen spoorweg. i
Mijnramp In Amerika.
Zestig mijnwerkers gestikt?
Door een ontploffing van mijngas op
een diepte van niet minder dan 1500 M. zjjn
gisteren in een mijn bij Macalisler in don
A01enkaansche.il staat Oklahoma zestig
mijnwerkers begraven. Driehonderd kame
raden graven om beurten 0111 te trachten de
mannen nog levend te bereiken.
Boksen.
Camera wint van Diener.
Gisteravond hebben Camora de Italiaan-
scho reus, en Frans Diener, de Diuitsdbie
zwaargewicht, in den Albert Hall te Lon
den voor een uitverkocht huis hun re-
vanclie-wedstryd gehouden. De Italiaan was
na de tweede ronde sterker en najat de
Duitsclier in de vijfde rondo voor zeven of
acht tellen was neergegaan, heeft de
scheidsrechter het gevecht in de zesde ron
do gestaakt en Carnera tot overwinnaar
verklaard.
NAAR ZIJN LAATSTE' RUSTPLAATS. 1 1
Onder grooto belangstelling van hot publiek is hot stoffelijk overschot van wijlen oud-wotho,uder A. jW. Hoykoop to Rotter
dam ter aarde besteld. D© groep van do A. J. C. met omfloerste vaandels aan don kop van don langen stoot op d'dn
Mathonesserwcg, Velo afdoolingen van do S. D. A,, Pt. volgden de baar.
Dese oontfant verschijnt dageljjks, met *ft-
joniering van Zon- en Feestdagen,
Pry's per kwartaal 1 2,—; franco per post
i 2.50. Prijs per week: 15 cents. - Afzon
derlijke nummers 4 cents. Abonnementen
worden dagelijks aangenomen.
Adverteatiëa voor het eerstvolgend num
mer moeten vóór elf uur aan het Bureau
beeergd zijn, 'a Zaterdags vóór uur.
Een bepaalde plaats van advertentiën
wordt niet gewaarborgd.
Pi ijs der Advertentiënven 1—5 regels
f 1.55, ledeie regel meer f 0.30; in bel
Zaterdagnummer 1—5 regels I l.bO, icdeio
regel meer fO.'!5. ltoolanioe f0.75 pei regel,
Incassokosten 5 etc.*. postkwitanlies 15 ots
Tarieven van advertcnlien bij abonnement
zijn aan het Bureau verkrijgbaar
Dagelijks worden tegen vooruitbetaling
Kleine Advertention opgenomen k I 0 50 t/m
15 woorden, f 0.76 t/m 25 woorden Elk woord
meer 5 cent tot oen maximum van 30 woorden.
itO
1 V
('«•M V»
