EEN JUBILEUM IN HONGARIJE. 8.S. 12 Zaterdag 1 Maart 1930 UIT DE TWEEDE KAMER. inierc. Te!- No. GO i03 en GGG7. 828t8 Jaargang. He 19357 SU 5? EAU: LANGE HAVEN t41 (HOEK KORTE HAVEN), Tel. @8103 en 68617. Postrekening No. 5311. Dit nummer bestaat uit 2 bladen en een Kinderblad. EERSTE BLAD. BUITENLAND. Wicolaas Horthy 10 jaar regent. Hij schiep orde in woelige tijden. Een populaire figuur. Hongarije viert heden nationaal festijn. Do rijksbestuurder Ni col aas Horlliy de Na- ovbanya, is horten 10 jaar regent van Hon garije. Nicolaas Horthy word op 18 Juni 1868 geboren in con klein dorp, in Kenrteres nt liet district S'zolnok. In het jaar 1882 bmpn hij zijn loopbaan als marine-officier en" werd feeds in 1908 commandant van eon oorlogsschip. Keizqr Franz Joseph be noemde Item enkele jaren later tot adju dant. In 1.912 werd hij tot commandant van dön kruiser Boedapest benoemd en in 1914 kwam het oorlogsschip Novara onder rijri leiding. Gedurende den oorlog kwam de bede vloot van Oostearijk-IIongarijc onder zijn beheer. Op 14 Maart 1917 verbrak hij tnet zijn klein flotille de voel sterkere vijandelijke linie, zonder dat mtuar een van zijn schepen beschadigd zou worden, daar entegen gelukte liet hem enkele vijandelijke krui seis en vrachtschepen te laten zin- -Nicuiuus llorthy, ken. In zijn talrijke zeestrijden heelt hij herhaaklGlijk ovenvinningen behaald, hij zelf kreeg ook voiwondingen. In het jaar 1918 benoemde hem de kei zer tol admiraal. Na dc revolutie liet Hor thy een langen tijd niet van zich hooren en tijdens hel communisme organiseerde hij het nationale leger, waarmee by" naar Boedapest trok, om orde te scheppen waar do tweo revoluties wanorde achterlieten. De Nationale Vergadering, die in Fe bruari 1920 gekozen word, herstelde het monarchistische sleUel, doch kon wegens hcL verzet van do hmtenlandscho machten geen koning kiezen, zoodat men een regent had te kiezen, die voorloopig als staats hoofd opdeden zou, totdat er gelegenheid zou zijn oen koning te kiezen. De keuze viel op Horthy, die op t Maait 1920 met grooto meerderheid Lot rijksbestuurder ge kozen weid. Horthy, die op 52-jatigen leettijÜ regent word en nu 62 is, is "heel populair in Hongarije, omdat hij veel belangstelling toont voor het lief en leed van het Hou- gaarsclie vom. Hij heelt twee zonen en een dochter. In hot llongaarsche parlement heeft men do verdiensten van den rijks bestuurder in een aparte wel vastgelegd. Gisteravond zijn te Boedapest Üe feeste lijkheden ter gelegenheid vain liet tienjarig jubi oum van den regent begonnen met een ophebt van do studenten en Üe maat schappelijke voreenigingen. De regent hield oen toespraak, waarin lüj' och, kort over zicht gaf van den zwanen strijd, die het magyai'endoor de laatste tien jaar heeft moeten doorslaan. (Hoewel de regen bij slroomen neerviel, was or och dichte me nigte op do been, dio dön regent geestdrif tige toejuichingen bracht. De regent heeft een uitgebreide amnestie afgekondigd, reeds do achtste onder zijn regentschap. Do Frathcho kab ine tscu'isis. ilfoowcl het aantal, de bcleekcuis en de tngentie vtui de hangende politieke kwes ties, zoowel buitonlandsche als binnen- landscho, daar toch wel aanleiding toe schijnt lo geven, maakt Tardieu volstrekt geen bijzondere haast met de samenstel ling van het ministerie. Kerst zou hij liet Zaterdagavond klaar hebben, maar hu spreekt men reeds van Zondag of Maan dag. En zoo weinig tijd als de lieer Don- merguo nam om hom na den val van Chautemps opnieuw met do vorming van oen ministerie te belasten, zoo veel ge bruikt hij er voor zijn gesprekken mot po litici van de mcesl-uileenloopondo richtin gen, alvorens hij met de eigenlijke onder handelingen voor do samenstelling van zijn kabinet begint. Voor die houding zijn verschillende rede nen, In do eerste plaats wil 'facdiou mot djn'nieuwe ensemble niet a.s. Dinsdag voor do Kamer verschijnen, omdat hel. dan Mardigras (Vastenavond) is en hij mogelijke glossen op een Carnavalsministerie" wenscht te ontgaan. D|e nieuwe partij in Engel ah d. Lord Boaverbrook heelt in eon redo te Gloucester gezegd, dat hij tot de conser- -vatievo partij terug zou koeren, als Bald win zijn jongste verklaring tegen belas ting vain levensmiddelen in wilde trekken. Het was verre van liem om de conservar lieve partij to willen ontwrichten. Zijn nieuwe partij was gedn politieke, maar een ccotnomisciie parljj. Gerald Barry, de hoofdredacteur van het politieke en letterkundige weekblad de Sa turday Review, is afgetreden, omdat de commercieele leiding wenscht, dat deze periodiek de nieuwe partij zal steunen. De geheeie staf van redacteuren en mede werkers heeft het voorbeeld van dan hoofd redacteur gevolgd. RelHetjes te Madrid. Gistermiddag hebben, oenige ltotoderden werkloozen te Madrid oen optocht gevormd, die zich min of meer vanzelf haar de uni versiteit richtte, waar oenige mannen de studenten aanspoorden mot hen [ogen den Koning en voor de republiek te demon- stroeren. Een vrij' groot aantal medische studenten heeft aan dien oproep gehoor ge. geven, in zoover ze tn.l. ook de straat op gingen onder het aanheffen van de kreten: „Weg met den Koning", „Leve de llepi bliek". Een uitnoodiging om zich met de werkloozen te verbroederen en gezamen lijk naar liet paleis van den gouverneuil van Castiliö en dan burgemeester te trek ken, wezen de studenten echter van de hand, waarop de werkloozen de studenten begonnen uit te schelden en aan te val len. Er ontstönd een vrij' heftig handge meen, waarbij' eenige tientallen personen gewond werden. Inmiddels was de ver sterkte politie aangekomen, wie liet nu niet te moeilijk viel de vechtenden te scheiden en te verstrooien. Er had den ee.nige aanhoudingen plaats San D.omingo. Blijkens och bericht, ontvangen aan het dept. van Staat te Washington, hebben do vijandig tegenover elkaar staande par tijen in San Domingo een vergelijk met elkaar gesloten. Dit is geschied daink zij de bemiddeling van de Amcrikaapische legaLic. Er schijnt een. grondslag voor een blijvende regeling te zijn gevonden. BECHTSZAKEN. Geheime distilleerderijen. Voor de Bossche rechtbank heeft terechitj gestaan de caféhouder P. J. E., uit Boxtel, hij wien op 8 Mei '1929 een geheime branderij is ontdekt. Do rijksadvocaat requireerde eau gevan genisstraf, dooi' liet O. M, te liepaleu en verbeurdverklaring v.an het jn beslag ge- noinene. Het O. Ai, vorderde 7 maan|den gevange nisstraf. .T. O-., landbouwer en slager, te Loon op Zand, thans te Velsen, hield in zijn wo ning zonder vereisebte vergunning 'n distil- leertoestel. Eischf 100 boete en gevan,1- genisstraf door het O. M. te bepalen. Het 0. M. vroeg f 100 boete, subs. 40 dagen hechtenis en 2 maanden gevange nisstraf. In Den Bosch werd in het huls, be woond door den caféhouder van den W., op twee zolderkamertjes het noodige voor een geheime branderij1 ontdekt. Als verdachte vorsclieen voor de recht bank de zoon van. den kastelein, genaamd P. W. v. d. W., 30 jaar, zonder beroep en feitelijk bij zijin vader in 't café werk zaam. 1 ji j Het 0. M. eisclite G maanden gevange nisstraf en verbeurdverklaring van het dis- ÜlleeilOGStel. In al deze zaken werd de uitspraak be paald op 12 Maart. -Ei- Indische BegrcoDng. Onderwijs Gezondheids dienst Zending en missie. Tegenstellingen en ontevredenheid. Erfpacht. Kolonisatie. SPORT. BMmAm Antl-militftlristhclie propaganda en Vredostentoonstelllng. De minister vain bionenlandsclie zaken en landbouw, heeft aan den voorzitter van hel centraal comité ter waarschuwing to gen 'eenzijdige ontwapening, een brief ge richt, in antwoord op het adres, waarvan wij melding hebben gemaaki. De minister zegl, dat de verspreiding van geschriften, ten doel hebbende pro paganda te maken voor eenzijdige ontwa pening en dienstweigering op de Volken- bonds- en Yredesteintoonstclling reeds zijn aandacht had getrokken. JETij heelt toén on middellijk een onderhoud gehad mot den secretaris van het tentooinstelliugsbesluur. Daarbij is den minister gebleken, dat het bestuur der tentoonstelling de verspreiding van bedeelde geschriften tea zeerste bo- treuide en deze met alle middelen tegen gaat. Sedert heeft de minister van den secretaris der tentoonstelling bericht ont vangen, dat oen blaadje van de Nooit-meor- oorlog-federatio of de daartoe beh co rende verooniging Kerk en Vrede, waarvan do verspreiding was voorgenomrin, belet is. Do minister meent dus te mogdn vertrou wen, dat alles wordt gedaan om hetgeen liet comité terecht wenscht, te bevorderen. De Rotterdamsehe zakelijke bedrijfsbelasting. jltet bestuur van het Rolterdamsch co mité tegen de zakelijke bedrijfsbelasting, heeft besloten, de actie onverminderd voort te zetten en zich over eenigen tijd met een adres tot den gomeönleraad te wen den. Gezant te Rio de Janeiro. 'Thans is bij besluit van 21 dezer dr. J. 11. iHubreoht, gezantschapsraad aan Ih' Als gezantschap te Londen, benoemd tot bui tengewoon gezalnt en gevolmachtigd mi nister te Rio do Janeiro. Het rpswervenvraagstuk. Do minister van defensie, dr. Deckers, heeft gisteren in eön der lokalen van het departement de door hem ingestelde oom missie betreffende liet wervenvraagsluk ge ïnstalleerd met oen korte rede, welke door den voorzitter der commissie, ir. J. A. Kalllj oud directeur der Nodorlandsctho Spoorwegen, weid beantwoord. Voetbal. K. N. V. B. Het programma voor morgen vermeldt: Afdeeling 1. Ie klasse. Ajax—Sparta'. V. S. V.—Excelsior. Haarlem—A. D>. <0, Hilversum11 B. S. Afdeeling II. Ie klasse. Z. F. Cl—E. Dt D. II. V. V,.—Blauw AVit. V. U. G—H. F. C. Ilermes-B. V. S.'t Gooi. 2e klasse A. Merwede—D. H. G. Y. 1. 'O. S.-B M. T OvermaasS. V. V. It. F. G—S. V. W. 2e klasse B. Xerxes'O. R. S. UnitasGouda. U. V. YtSteeds Hooger. 4e klasse. S. F. O.Moordrecht. 1 Res. 3e klasse, lier mes-B. V. S. 3-D. II. C. 3. V. F. C. 2—Dt. H. S. 2. S. V. V. 3—'Overmaas 2. Rottexdamsche Voetbal- bond. jllet programma voor morgen vermeldt: (HellevoelsluisUrsus. DemosSemper Melior (Martiuit-terrein), 12 u. I f j St. Volharden 2—S V. V. 4. Schiedam 2—D. J. S 2, 11 u. Crooswijk 2—Ursus 2. Xerxes 4JHermes-D. V. S. 5, 10 u, 'Ihe Rising Iloye 4—D II S, J, 10 u V. O. O. 5—ittermes-D. V. S. 6, 10.30 u. D. J. S. 4—Ilermcs-D. V. S. 7, 12.30 u. De Mussc.li en, 5-S, V. V. 7, 10 u. D. E. Z. V. 2Ursus 3, 9.30 u. i Martinit 3C. S C. 2, 10 u. D. ill S. 4Dilettant 3, 10 u, S. V. V. 8—Het Noerden 6, 10 u, i Juniorspoleai (Zaterdagmiddag). 1 llfcrmes-D. V. S. alSparta al, 3 tt, iHermes-D. V. S. blNeptunus b 1, 3 u. S. V. V. b 1—D. Cl L. b 1, 3 u. Poseidon 2iHermes-D. V. S. b 2, 3 u, D. 0. L b 2—S. V. V. b 2, 3 u. D. L. V. S. cIHermes-D'. V. S. d, 2 30 u. D. J. S c—S V. V. c, 3 u. (Van onzen parlementairen 'verslaggever). De groote onderwerpen en de hooge po litiek ziijn afgehandeld en tilians zijn de de tailpunten aan de orde. Van ai'es wat, som mige slechts leidend tot korte opmerkingen en vragen, andere weer even liet vuur aan blazend togen den minister. De heerendien- sten in de buitengewesten waren, vroeger een belangrijk onderwerp', nu zo geleidelijk worden afgeschaft, Ihdhben, ze geen aandacht meer. Het erfpaohtstelsel is in Indië ook in toepassing maar het vereisdht tactvol op treden, dal gelukkig ook bijl de tegenstan ders van den ALLnister noodzakelijk wordt geacht. De kolonisatie-pogingen in Niouw- üuinea zijn vrijwel mislukt en nieuwe zul len wel met ondernomen worden. Meer ver wacht men van vrijwillige immigratie in do onbebouwde streken uit hot overbevolkte Java. De gezondheidsdienst is oen heel bolamg- rijk element in Indië. Slechts langzaam wint do Westeisdbe geneeskunde veiti ouwen en naar die mate onlwikkelL zidh liet zieken huis wezen, dat dadelijk voel zorg vraagt voor gebouwen, doctoren, en personeel. Alet de opleiding van verpleegsters heeft do Ile- geering zich reeds belast en zij zet dit werk voort. Een overbodig lange rede hield mevrouw de VriesBruins, een rede, die heelcmaal Woslersdh was en niet altijd blijk gaf van goed begrip van de ganreh andere omstandigheden in Indië. Ziekte en dood worden daar nu eenmaal gansoh an ders beschouwd dan bij ons en met die geestesgesteldheid beeft men te rekenen, klimaat beïnvloedt heel sterk de ziektepro cessen en een HoUatndsche dokter moet dus voorzichtig zijln met zijn of haar theorieën over den gezondheidsdienst daarginds. Het onderwijs in Indië is altijd een on derwerp wiaarover men zich. zeer druk maakt. Men ziet daarin het belangrijkste middel om de inlandsulxe bevolking tot hoogere ontwikkeling te brengen en de voor vechters voor zelfstandigheid van Indië zijtn natuurlijk do vurige verdedigers van vee) en goed onderwijs. De beeren Geriiand en Wijnkoop streden er zeer voor. Er ontbreekt nog heel wat aan het onderwijs en de differentiatie, die men maakt voor de inlandsche en de II oil an d- sche bevolking is 'niet naar hun zin. Door hetero salarioering wenscht men betere leerkrachten te krijgen; door meer geld beschikbaar te stelten voor de scholen wil men de gelegenheid om onderwijs te ontvangen uitbreiden en het aantal kin deren per klas verminderen. Steeds meer het onderwijs op westersclien leest schoeien is het doel; men wil in de eer ste plaats inlanders zelf tot onderwijs krachten opleiden. Tegen de befaamde muilkorfciroulaire, de circulaire, die de staatkundige vrijheid van ondcrwijlzers be perkt door lien te ver bieden zicli vrij uit op politiek gebied te uiten, moest de heer y. Za delhof! nog eens zijn verontwaardiging luch ten. Het woord „muil korf" klinkt heel bar, maar in werkelijkheid heeft de circulaire niet J. van Zadelhof! - - - zooveel te beduiden, doch. iedere beperking is natuurlijk som- is ons SPORTBLAD A 4 cent per ex., op de volgende punten verkrijgbaar; Te Schiedam: J. TH. F. ALLARD, Droersveld 9 C. U. HINKELAAR. Broereveld 50. H. 1'. I1KETMAN, Breedstraat h. Kothelstr. D. KROMMENHOEK, BeiJorlandsehestraatOS, B. MALTHA, Hoogstraat 4—6, F, J. VAN DER KEK, Hoofdstraat 167. COLPORTEUR SCR1EDASISCHE COURANT, Antonio Muysstraat 61, VOOR HET TOSTKANTOOR en BIJ ONS BUREAU, Lange Haven 141, hoek Korte Haven. To Vlaardingen: F. J. HOOGLAND, Schiedamsche weg 81. Te KctheJj J, KLIEK, Schled. weg (naast Sohiottcrreiu;. migen oen doorn in het oog. Do achterstelling van hot inlandsche on derwijs is volgens den heer Wijnkoop' een uiting vau kapitalistisch imperialisme; in werkelijkheid is de ongelijkheid van het onderwijs evenredig aan de ongelijkheid van de ontwikkeling dor kinderen. Op den duur wordt dil idles vanzelf heler. Daar bij zal het noodig zijn de inlandsche laai als voertaal te nemen, aangezien het ovcr- groote deel der leerlingen uit do inland sche bevolking afkomstig zijn. Aandringen op meer ambachtsonderwijs is natuurlijk alleszins begrijpelijk. Slechts een begin van dit onderwijs is er in Indie to vinden en het is stellig van belang dit uil te breiden. Art. 177 van bet Indisch Reglement, dat de zending en de missie regelt, vindt altijd weer bestrijding. Iedere zendeling en missionaris moet toelating vi agen en de Regcei ing moet beslissen of zijn op treden nicd de onte en rust zal versto ren. Volgens den lieer Lingbeek leidt dit tot zonderlinge gevolgen. Op Socin- ba was een gerefoi- meerd z.-ndelmg toe gelaten; toen er een ll.-K. resident kwam word een missio naris ook toegelaten. Dat moest i. de bevolking in twee kampen splitsen, tenzij deze twee weer een coalitie zouden wil len aangaan! Alet het onderwijs moet men niet te hoog mikken, meende de lieer Feber, want dan komt er juist weinig of niets van terecht. Het onderwijs moet aanpassen bij de ontwikkeling der bevolking en geleide lijk kan hel worden uitgebreid. Natuurlijk had de Minister niet veel te antwoorden. Hij bevordert het onderwijs en verbetert den gezondheidsdienst zooi- veel in zijn vermogen is. Keulen on Aken zijn niet op één dag gebouwd, en evenmin kon do Minister, naar hij zeide, deze beide belangrijke diensten aanstonds volledig uit bouwen. Do misstanden kent de Minister en bij tracht ze weg te nemen;' niet al tijd is hij daarbij verzekerd van de mede werking der bevolking, die dikwijls zeer gereserveerd staat tegenover het onderwijs,, zoowel als tegenover de V> esiersehe hy giënische begrippen. Er is al lieel wat verandeid en de bevolking past zich daarbij inderdaad geleidelijk aan. Zoo is het ook met het ambachtsonderwij's, dat in zijn eerste fase is en stellig veld zal winnen. Over dat netelige punt van de zending liep de Alinister heen. Dat is maar het beste, want daarvoor is toch geen oplos sing te vinden. De heeren Lingbeek en Kersten willen de R. K. weren en omge keerd doen deze moeite do overhand to krijgen. Dat blijft een oude strijd on deze dreigt eer feller te worden dan gematig der. Naarmate do zending en de missie zich uitbreiden, zullen meer hotsingen voor komen en de Regeering zal geen uitweg weten. v Traag is de behandeling van deze be grooting bot nu toe gegaan; eindeloos zij'n de herhalingen, waarin de leden vervallen en liet eind is nog niet eens in het ziclit. GEMENGD NIEUWS. De moord In den Blljdorppolder. De zaak nog niet afgedaan. Naar verluidt, beschouwt men in po litickringen de zaak van den moord in den Rlijdorppolder te Rotterdam absoluut nog aiiet als afgedaan en het onderzoek! wordt onverzwakt voortgezet. Hoewel de politie uit den aard der zaak oenigszins gehandicapt is door het feit alleen al van liet verstrijken van tijd na het plegen der misdaad, worden, evenals dit het geval was toen Y. nog in voorarrest zat, nog sieeds nasporingdn verricht aan de hand van de bijt de politie ingekomen gegevens. |0ver den stand van dit gedeelte van het onderzoek, add mén zicli evenwel niet gerechtigd, nu reeds medodoolingen to doen, daar, juist nu de bekende be slissing der Rechtbank is gevallen, een uiterste omzichtigheid is goboden. Een brutale opdchter. En een goedgeloovige vrouw Dezer dagen is mevr. de wed K. te (Ouderkerk aan den Atnslel do dupe ge worden van oen handigen oplichter. Er vervoegde zicli aan haar woning een naar schatting 18-jarig persoon, dioliaar verz ,cht 'ix bedrag van f 25 te willo.i medegeveu voor haar zoon, die op oen bankierskantoor to Amsterdam werkzaam is. Mevr. K„ dio zulks verdacht voorkvun, vroeg den jon geling of liij hiervo. geen briefje bad ïnodegokregen, waarop hij antwoordde, dat zulks wel in het voornemen van haar zoon gelegen had, maar dat hij hiervoor geen gelegenheid meer liad, aangezien het op liet kantoor juist druk was. Het be drag was noodig voor het doen van beta lingen, xvaarvoor hij had vergelen geld mede te nomen. AIcvr. Iv. gaf hierna aan het verzoek gevolg. Toen de zoon thuis kwam, bleek deze van een dergelijke opdracht niets te weten. Brand bij den hoofdman van de brandweer. Gistermorgen omstreeks 10 uixr is brand uitgebroken in den banket bakkers wink kei van den heer AV. A. Keemau aan de v. d Takstraat te Rotterdam. De beer Keenxan, die hoofdman van de Rotleriamschc vrij willige brandweer is, was toen de brand; uitbrak, juist naar een brandweeikleiixon- stratie. Hij kon evenwel tijdig worden ge waarschuwd, zoodat hij de lei ling op zicli kou nomen van liet hlusscliingswerk in zijn eigen zaak. Tengevolge van roet-aan- lading was schoorsteenbrand cmlstaiu en hot vuur is overgeslagen op de balken lussclien hot plafond van den winkel en de vloer van do eerste verdieping. Gasten' van spuit 37 hebben het vuur mol één straal op da waterleiding gebluschl. Dezs courant vavscliünl dngolpa, mol nit. toud=i in? van Zon- on Feestdagen. Prijs per kwartaal t 2.banco per post 2.5Ü. I'rus per week: 15 couts.Atzon- deilijko nummers 4 cents. Abonnementen worden dagelijks aangenomen, Adveilentibn voor hof eoislvolgoml num mer moeten vóór e!i uur aan het Bureau b»eorgil zijn. 's Zaterdags vóór 9 uur. Een bepaalde plaats van advcrlcntien wordt niet gewaarborgd. Pr(ja dor Advertentit'n: rail 1—5 regels f 1.55; ledeie regel meer f 1.30; in liet ZaterdagDummor 1—5-regels l l.ao, iedere regol meer £0. ift.itecianics f0.7^ poi regel. Incassokosten 5 ote,: postlnvitanties 15U9. Tarieven van advertentien öp abonnement zjjn aan hol Bureau yerkrijgba' i Uagetps weiden tegen vooruitbetaling Kleine Advertentien opgenomen a i 0 50 t/tu 15 woorden, f 0.751/m 25 woorden. Elk woord meer 5 cent tot een maximum van 3u w ooi den trirri-. &A Ds. C. A. Lingbeek, (Herv. G. St.).

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Schiedamsche Courant | 1930 | | pagina 1