1 TWEEDJB 1 tol aan de Vijfsluizen verdwenen. ScHiedamsche Brieven uit m ,:to w-m; v■'■-"■'■' "vtotoYA'.-jV" V'.'te te'' tetetote;-;te('''te Trijilng' 2 Jan. U'ül (ran onzen correspondent.) Een zeer belangwekkend artikel in de „Frankfurter Zeituug", in het beste en V' tezorgvnldigst geredigeerde Duitschc dagblad dus, vestigde xlezcr dagen mijii aandacht op een onderwerp, dat ik reeds veel eer- der van plan was in deze kolommen uit voeriger te behandelen; de wonderlijke propaganda van een groot Bcrlijnscli boule vardblad en zijn aanhang ten bate van... iDuitsclie beleefdheid, De Duitschers m liet algemeen zijn een uiterst beleefd volk, en' als ik' een ui|zon dering maak voor de Noord-Duifschers, in het bijzonder voor de Bedijners, dan wil ik dnarmoo nog 'volstrekt niet gene- raüsoeren en zoo maar de conclusie ncor- schrijven, dat deze groep als onbeleefd gebrandmerkt moet wordenDat zou den niet-Duilschcrjwel een zeer eenzijdigcinee- ning geven van de mensclien, onder wie ik de «er bob nu reeds tal van jaren werk zaam te zijn. t Keen, onbeleefd is ook de Noord-Duit seller, is ook de inwoner van deze 'wereld stad niet. Ik zou hem eerder ietwat stug, wat overwerkt, wat prikkelbaar, willen noe men. Het typische „volle". Ook in Ber lijn is eigenlijk do verpersooiiiijke be leefdheid en hulpvaardigheid. Slechts de toon en de manier zullen ons Nederlanders ietwat vreemd en ongewoon voorkomen. Maar wie den Nooid-Duitscher heter leent, weet, hoe goed hij liet met zijn me-le- menschen meent en hoe goedhartigzijn eigenlijken aard is. In Bicrlijnscbo .volks wijken kent men geen onbeleefdheid. En de mc-rkwaatdigsto ondervingen kan men daarbij opdoen door per tram, omnibus of oivdcrgrondsclro trein eens een traject van :Oost naar AVest of omgekeerd tot liet einde toe af te trammen. In liet zoogenaamd-rijke Westen-, waar ïiimsD'-véle' beschaafde en voorkomende nienschoii ooiitetal -van similhgeutlèaiéiHwci- nen, doet 'men. de ondervinding op, dat een doel van het publiek een waarlijk hinderlijk en ergerlijk gebrek' aan goede •manieren ten toon spreidt. Men gunt el kaar, het licht in'de óógeii niet,, is prikkel baar, heeft'niet de minste égards voor het vrouwelijk geslacht, denkt el' nauwelijks aan voor damesof voor ouden van da gen, op te staan, maakt van de minste aanleiding misbruik om luide schcldpar-, tijen te beginnen, doet bovendien nog iian politiek en anti-seniipsmo. in bet openbaar en maakt daardoor in do meestal over volle openbare verkeersmiddelen liet rei zen tot ec-n kwelling, die den beter ge situeerde dwingt een taxi te nemen als bij; zicli die luxe ook maar even veroorloven kan. Zoodra -echter do tram of de om- nibus de volkswijken bereikt beeft, is als bij. tooyer-slag het beeld anders geworden De simiii-genls hebben het veld geruimd, de „kleine luyden" hebben de meerderheid, en beleefdheid en hulpvaardigheid zijrii troef, als in de vorm natuurlijk vaak ruw en dè toon niet die van do salons aan den Kurfürslendarnin en in dc westelijke villawijken. Men zoekt naar verklaringen voor dit gebrek aan manieren bij1 menscheu, die eigenlijk een voorbeeld' voor do anderen zouden moeien zijn, en komt tot de con clusie, dat een deel van deze onbclccfdei mensclien tot do „nieuwe rijken" behoort, althans tot die kringen, die hot, dank zij! bijzondere, winstmogelijkheden, de laatste jaren tot iets gebracht hebben zonder [n zoo korten tijd de innerlijke beschaving verkregen te hebben, die in later jaren) zoo moeilijk aan te loeren is.; Dan is er nog oen andere, wellicht do grootste groep, die men hij voorbaat verontschuldigen! rnoot.Ik bedoel hier de ernstige, ontwik kelde en beschaafde B-erlijners, die, alst vele Duitschers buiten do hoofdstad, de laatste vijftien jaren zooveel doorgemaakt hebben en "nog lieden doormaken, dat ze 'het geduld verloren hebben en als over prikkelde zenuwzieken door liet harde lo ven gaan. Zulke overwerkte, door zorgen gedrukte mc.nschcu stuiven bij de minste aanleiding op en-zijn eigenlijk 'niet..mooi' volkomen toerekenbaar. Maar daarom niet minder hinderlijk. Hot „volk" schijnt ster ker zenuwen te hebben en beeft de oor- spronkclijke goedaardigheid bewaard, die ons in de arbeiderswijken lieden, zoo wei actie van het Iierlijnsche „8 Uhr Abeml- blatl", een boulevard-blad, dat vroeger door den liekcndcn publicist" Viktor Halm uitgegeven: weid en dat sinds' oenigon tijd door do firina Mosse overgenomen is, die vooral door liet „Berliner Ta.geblatfc" 'en door haar adresboeken terecht een wereld top u lal ie heeft weten te veroveren, Dit sensatieblad heeft :.éoiï mëricw'e.a.d'g-o eschiedenis. liet kwam eerst tot bloei in e latere oorlogsjaren en wel door do toe- STADSNIEUWS. -ia- Een weinig hartverheffende vreugde-uiting. dadig aandoet. V Welke ook de reden mag zijn, Berlijn) maakt op den vreemdeling "niet altijd den indruk van c.en slad. met een in alle op zichten beleefde en voorkomende bevol king. Ik schreef al,"waarom dio repufajio mij in hoofdzaak onverdiend voorkomt. Maar den indruk kan ik, daarmee waar schijnlijk niet veranderen. Dc weldenkende objeclioyQt^Duilscher heeft do onbeleefdheid van zekere krin gen iulusschón reeds sinds jaar en dag zelf vastgesteld. Het heeft hein nog veel meer dan den buitenlander gehinderd, dat hot publiek voor invaliedcn een zeker aan tal plaalson moet vrijmaken. Iels,, wat bij ecu werkelijk beleefd volk toch als over bodig en als bcïcediging voor den reiziger moest gelden 1 Hoe schoof zekere andere 'Duitschers denken, bewijst inlussélieu do Vnlligc omstandigheid, dat da dagelijlksqlie officieel©bulletins van don militairen op perbevelhebber. 's middags zoo iasjtte-qitgéf geven weiden, dat nog slechts dit tegen zes uur 's middags verschijnende bladze kon afdrukken en anclóro hlailen ze pas in de eerslo ochlaul-cdiiie van aclbt of tien uur 's avend sbrengen koudon. Het gevolg ivas', dat do oplaag geweldig toenam, om dat 'letterlijk' ieder lJodijnor déze berich ten lezen wilde, zoodat do uitgeverHohn in enkele jaren van onbemiddeld, publicist tot. millionair promoveerde. Maar, zijn. blad is er, intusschen niet, boter óp ge: worden. Tiet is het type van hét scnsalie- hlatl, önhelrouwlia'ir, schreeuwerig, op do lagere .instincten van de massa berekend, en daarom z'ijln kracht zoekend in' dage- lijksche schsalió-o-psclbriftein om dan straatverkoop tot eiken prijs fee verhciogen. Zulke bladenziijfn niet bevorderlijk vaar do journalistieke reputatie. Maar ze zljln er nu eenmaal', en belaas is er altijd een meerderheid van; (liet lezend publiek, dal nan zulke organen do voorkeur geeft df er cem exlraaiilgavo naast hot ahomiemeait pp de seriou.se lijflcrant voo.r over lfecft. In don laalslen tijd lieeft Bed ij n meer viiii zulke sensatiebladen. Naast .Mosse's 8 Uhr. Aiiendhja.'.t, hoeft Sclieil z'ijn gelijkwaaidigo Naijtitaiusgafce des lag on. Uil stein z'ijin'- ietwat beteie Tempo. Om van veel minderwaardige communistische en andere op afpersing gebaseerde bladen ma,ar niet Ccins te spre ken. - De vaak zeer laléntvolle collegai's,, die aan zulke boulevardbladen verbonden hebben hot .allesbehalve gemakkelijk, bobben hot allesbehalve gemakkelijk. Man Verlangt van hen een .zolfverlciodfiening, oen .ingaan op intimiteiten, een 'onderzoek naar persoonlijke en pij'nlijto bijzjoahk lieden vaal moorden,- sexuoele sdliandd ai en soortgelijke prikkel-geliourtaniSsën, die bijzondere ,karaklei'-eig':inschapipen met zich brengt, Maaa-da,ahiaast ook initiatief, ..minstens ééngoed en sensationeel 'denk beeld per dag, en zeker één grootte attrac tie per maand. En zoo ziijn de beeren van hot .8 U)lir Abendblatt dan op het denk beeld gekomen, liet onbeleefde de-el va,n Berlijn lot voorbeeld van beleefdheid vi dc gché-ele wereld op (e voeden. Zij met de autobestuurders b-ogonineu en ben ,aa;n -de hand van oen scihreeuw-crig-e maar Ihpndige propaganda, die zicjh oj-lc op het tooneel, het -cabaret, het (aanplak biljet, de geïllustreerde pers .en do radio heeft uitgestrekt, een plaquette, uilgekiojd vcor .iedóien. chauffeur, (amateur of pro fessional', die van bljzomtlei'e beleefdbe'd blijk geeft. Een leger van coatro'ears' stelt icderea dag vast, of een autobestuuid-:aJ zicli tegenover zijn collega's, of jegens voorbijgangers, zickcinj mensclien met piauno, ouden van dagen-,' enz;, bijzonder correct godragen lieeft. E.n-is zoa'n rap port overtuigend wat dagelijks in on geveer 50 tot 75 gevallen '.vastgesteld ka, n worden dan krijgt do gelukkige de plaquette,; die lvij aan zijln auto kam aan brengen on is Rider vom Ste.icr, ridder van liet stuurrad gewordon. I Het blad was echter met deze reclame nog niet tevreden en begint thans met het uitloven van tlas blame Band dor Ilöflichkeit", d.at tegen Kerstmis verleend zal weiden aan het personeel van waren huizen en winkels, dat zidh door bijzon der hoffelijke bediening van klanten on derscheiden heeft. Is dc grond-idee verkeerd? Ook do schrijver in de Frankfurter Zoilung wil ■dat niet ontkennen. Maar we mozten met hem van meaning zijn, dat ten slctlc deze vermenging van dugbladiodamo era volk p-acdagcgie loch niet onbedonkehjk is. ,T we gaan verder ou vinden deze gehejle actie tactloos, liet feit, dat men. in een wereldstad met enorm vreemdelingen keer openlijk beleefde mensehen gaa' onderscliciden, en nog wol zicfitbaar, is dan loch de openlijke bekentenis,' dat de ovor-overgro-oto rncerderlicid a's onbeleefd beschouwd wordt door de oigesi voillcsge- mooten en ten aanzien vam binncm- on buitenland. .Hot is een blamage, die reus acldige vormen aanneemt vergeleken met dc pijnlijke opschriften in de trams, die dc invaliedcn 'bcsclierme-n moeien. En in hel bijzondere geval mot do winkel bod i ein den ,is do actie bovendien bedenkelijk. Be leefde bediening moet vanzei sprekend zijn. Nu werken do iverkgeveis deze dag b'iad.aelie ,in' de hand ea .jaigen hun poreo- ncel' ,in 'eeiii c.oiicurrcn-licstïij!.!, die slechts naijver enóidstoniining tcngevolgo kan hebben. Zicjhlbnic otuleiscilieidingea voer beleefdheid, die sleclhls door toeval va,st- gésleld' zal kunnen worden, zet nog lïad wat meer kwaad bloed dan. ridJ-c-roixlcin, die ,al le vaak aiut minder verdienstelijken verleend worden, terwijl' do beslm over hct 'jicofd worden gezien" en aan verbitte ring prijs worden gegeven. Fcizuchlige.il, lol oogendiencn -en- in Irige hoigendokara.kl'ois ónder het winkel perscnieel /.uilen zicli. 'lot overdreven ei onechi werkende hclocfdllvcxlen - wegens liet „keep smiling" beginsel der Yankee's laten verleiden- om liet „blauwe, lint" te veroveren'-jon.' -daardoor- sneller carrière le maken. Mm den si olie .weet 'de massa, dat' dit .lieelo lactlooze. gedoe t-cii sl-olte tocili inaar ,oin dagbladreclame begonnen is. tMcn zo-n iu Nederland eens ap hot denk beeld kunnen komen, bol B-crlijnsclke voor- hcbld jia l« volgen en zij gewaarschuwd. Maar jk ben er niet al te bang voor. In Nederland is moil hoffelijk en iluilpvaar- vaardig; pok zonder riddcrp'laqueUes en blauwe .linten van een kiaiitenuitgever..'.... herlijn. ROLAND. Hot In Momoriam vanc den tol 1 aan de Vrfslnizen kan geplaatst worden, en do kransen, zijn bexiestigd, vóórde MariaV.-.ver dord waren! Du tol is t o- vili opgehc-von In -ons blad, van 31 December hadden we. hot over een te groot optimisme van het Viaardingsche gemeentebestuur; tor veiklaring van den wel wat vreemden gang van zaken inbeten wo rm spreken van een wel wat te veel aan pessimisme bij dat zelfde bestuur! Waaruit men de con clusie kan trokken, dat het cris niet gauw naar den zin is en... dat critiek in som mige gevallen gemakkelijker is dan'zelf te zorgen,dat de zaken goed loopen! "De mededeeling, in den morgeii van d!en Oudejaarsdag ten sladhuize te Vlaardingcn ontvangen, dat deminister va.h finanaiën bezwaar had teg-cn de' uitlceoring" van heb door do Tollenciommissie -billijle'-geachto bedrag uit het R'ijkswegenfonds, .werkte als een knuppel üi een hoenderhok. De burge meester, dc lieer Van M'alsum, to-og naar D'cn Haag en kom gicen bemoedigende bood schap vandaar meebrengen en B.(en W; besloten het besluit van den Ylaardingschcu raad lot opheffing van de tollen voorioopig buiten werking te stellen. Opnieuw toog de burgemeester, de heer A. vanWalsum, thans vergezeld van de burgemeesters van hi-er en /Maassluis, de hoeren A. StiiJemeijer en C. P. I. Dommisse, naar Den( Haag. En daar hoorden z'ij' dat dc zaak in orde was!,Die minister vaiii waterstaat deelde mee, dat zijn ambtgenoot van financiën geen bezwaren meer maalde tegen do uitkoering van "de voorioopig over eengekomen bijdrage. Do burgemeesters keerden opgelucht uit Den Haag terugyen te -omstreeks kwart over 5 Oudejaarsdag, toen de krant reed's was verschenen,., bereiklc, -ons hot- bericht.: de tollen -om Ylaardingen en dus ook die aan de Vijfsluizen, waarvoor' wij de moeste belangstelling hadden worden toch op geheven. Als men ten sladhuize te. Vlaardingen niet zoo pessimistisch (.'was'(geweest AYoons- dagpiorgt-n, was de j.s'ensaÜo" van ni-et- ophefi'en-wel-ophoffen voorkomen gewor den) AVic was do laatste, die gisteravond tol betaalde?"'.vroegen w-b den' heer Boekhout, den tolgaarder aan de .Vijfsluizen. ,,'k Kende liem niet," was bet- antwoord, ,,'k geloof, dat liet een Wes(tla.iuler was!" Geen AViëstlandsche scli.iit, maar ccn automobilist uit liet YVcslIand, wel te Ver staan! „^Vas het toen precies -12 u.u.r?" - infor meerden wc nader. jjNcen, 11 uur!" „Elf uur?" „Ja, 'mijnheer, we hadden „een vroeger tje"!" Een edel gebaar was daarin tevens gele gen, een gebaar vanniet het onderste uit de kan to willen hebben, Naar schatting, waren een paai', honderd mensclien getuige van liet historisch oogen- blik, dat het laatste dubbeltje aan den -Vijlsluizer-tol werd geïncasseerd -en natuur lijk is dat moment op de gevo-olige plaat vastgelegd. Dc „begrafenis" op Woensdagavond was afgelast en c'.o organisatoren hadden auto bezitters opgeroepen om Nieuwjaarsdag We vernamen nog, dat de commissaris ilie tö Vlaardingen deauto-heziiIters emeen to had opgewekt, niet aan- du tie deel te nemen. van dem GEMENGD NIEUWS. ,'s middags lialf 3 zichte -vcrzanrclcn bij het Ilandelc-gebóuw teAHitardingc-n, om. een locht te nnken met liet dool uiting te ge ven aan'het verlangen, dat de tol zon ver dwijnen. :Dc' tocht is gr houden; maar had een ander karakter, llij werd een iodit-den dankbaarheid!: Wel geteld deden er 35 auto's aan mee. Voorop (rood oen.' auto,waaraan een gro-ole krans gehangen was. Van liet veiza- melipunt werd Over den- Vlaa'rdiiigettMjjlc naar Schiedam gereden en eeii rit door onze stad gemaakt, waarbij gevclgd werd de Nieuwe Haven, Oranje-brug, Oranj-eslraat, Koomarkt, Brdersvest,'Lange Kortetoat, Groote Marlet, Hoogstraat, Dam en Vlaardin- gerstraat. -- - 1 BSjden lol hadden zicfliintussdhon «eni ge duizenden verzameld en do politie uit Schiedam onder leiding van dein hoofdagent Van dér Klink, lal'cr geassisteerd door Viaar dingsche pdille onder 1-eii-ding vain inspec teur Klimmer, had handen vol werk liet verkeer «enigszins op gang te houden, wat •door rustig optreden en de medewerking van toeschouwers, en autobestuurders ge hikte. i -Tegen kW art over 3 arriveerde da demoa- stnintenfgjjaep weer bij' den tol! Eau eiiul dna.rvo,or werden do auto's veiéaton en men begaf zich te voet naar de pdalc waar bijna 120 jaar lang eiken dag geofferd is door passnnlen. Voorop gingen de organisatoren dc lieeren C, do .Tong van hier en de heer Holstein uit Maardingen. Daarachter volg den twee personen, die elk «en reusach tige brandende kaars droegen en dan «en draagbaar, waarop drie kransen. W e kunnen- niét zeggen; dat we- deze vertooniiug fijn gevoeld hebben gevonden. Er ware o.i. wel een ander middel geweest om 'uiting te ge ven aan zijn voldoening, dat de tol tot liet verleden bchcorl. De heer De Jong jliietó ben korte toe spraak. Bij merkte op; dat do autobezit ters, die den Vla.a.rdingeidij!!c pn&scereii, veel belang1hebben (bij de ophef ing vak drzen- tol on gaf do verzekering, dat allen, hun best zullen doen alle loden in vrij Neder land te doen verdwijnen. Op den verdwenen tol werd een driewerf hoera aangeheven -ca ook de „tolbaas" kreeg «en luid hoera. Nog éénmaal ging de tolboom omlaag en daaraan werd. een krans bevestigd, die tot ■opschrift droeg:-. „Laatste greet dierbare tol van wecnénd Schiedam". Aan den lan taarn werd een andere krans gehang-en. met lint •.-Moordaanslag te Rotterdam. Vrouw schiet op haarman. ïusschen de echtelieden C. Ato Rot terdam, bestond sinds oeriigen lijd twist, en toen de vrouw, die van haar man gescheiden leefde, dezen in den Zwaans hals kwam bezoélren, loste zij plotseling twee schoten uit een- revolver op hein, waardoor hij licht aan (het hoofd gewond werd. De vrouw is gearresteerd. ■Koslbnarhcdeii gestolen. Te'Rotterdam is teen zekeie W. L, aan- gehouden, die op. het kasteel KorerauJt to, Plougastel(Fr.), waar hij gewerkt had, een grootaantal kostbaarheden 'en antiquitei ten had ontvreemd, welke*hij door middel van een vriend in Nederland trachtte to verkoopen Uitslaande brand te Arnhem. 'Oudejaarsavond brak een felle uitslaan de brand uit in dc znadhamdcl van do firma G. Lammcrs in de- Jans Langstraat te Arnhem. Do Arnhemsclie brandweer kou niet voorkomen, dat het huis geheel uit brandde. Do schade is zeer groot. Per soonlijke ongelukkenkwamen niet voor. Veilig AmerikaI In dc woning van een luitenant dei; politie te Chicago is een boni ontploft. De man bekwam geen letsel. To New-Orleans hebben drie bomontplof fingen zes gebouwen vernield. E,r kwamen geen persoonlijke ongelukken voor. De nalatenschap van Sir Sefton liraiicker De Engelsclï© Luditmaars-cihalk Sir Sef ton Brancker, die in October j.l. hij do ramp van het Engelsche luchtschip Tl. 10T om het leven kwam, heeft zijn gehoolo vermogen van 65DO pond sterling, nage laten aan do Engelsche actrice Miss Aurell r.,eo. Zijn weduwe zal een pensioen van' 300 pond sterling per jaar ontvangen. Aan ten, waarop: n dierbaar Vla Rust zacht dierbare tol van (Hornaar - viaardingén' Een zeer liesaluviden krans kwam aan hot bek te hangen. Die dVo-eg nog bet aardigste -opschrift: „Van de trouwe ontduikers". Het duurde oen beelo iijJ, voor piet klu wen mensclien «n auto's ontward was. VooM liet, Ja,aist, zullen w« Bïopen, had do 1o'l aan do Vijfsluizen«ca stagnatie van het. verkeer op züjln. geweten. Terwijl we daar zoo stonden te wachten ■o-p de dingen, die kaaien zouden, gednikt tegen do woning van den nu ex-Lö'gaarder, hebben we ons erover verwonderd, dat daar tor plaatse nooit ernstige -ongelukken zlj'n- gebomd. Do bre-ede Ylaardingseb-ei autobus sen kunnen maar juist door den pma'lm doorgang tusschen (huis en hek aan de -over- 'A'jüc passeeren ca 'l is te wenscJian, 'dat thans ook spoedig bcgcimiön v:o:rdt aan- liet wegbreken van wat «en sta-iauteni-weg vormt. 1 Onder ben, die beiangstolling toon-den voor het uitluiden van den tol, merkten we o.a. -op -de Scliiedamscfu-e raadsleden de hoeren \V. Broek en L Feltor «n liet Viaar dingsche raadslid den hc-cr Duteirs. zijn zoon, een jongen van 20 jaar, heeft liij niets vermaakt. Miss Leo was «en oude bekende van Brancker, dio als eerste vrouw in zijn ge zelschap den Aequator is overgevlogen. Zij' wijdt zich thansin de Vereenigde Sta ten aan de samenstelling van sprekende films. Een en ander heeft to Londen op zien: verwekt. i Dc zeebeving in Den Stillen Oceaan. Gelijk gemeld is liet gebied der Chi- leehs'pne eilanden door «en ontzettende zee beving geteistord.. Er word een golf valn 2J/i meter hoogte 'waargenomen, dio zelf een der kleinere eilanden heeft overstroomd Do inboorlingen wisten zicli in veilig men. Gelijk bekend,-had de zeoheving reeds; plaats op 24 Dec-ember, dus op denzelf den tijd ivaarop de aardbeving in Argen tinië woedde. Zij bestreek eengebied van- 10.000 zcemijli' n, nl. tusschen de eilan- pen Noordelijk van'Australië en de; de Zui kust. Alpinisten verongelulit. Een toerist uit Keulen is ia een'snoeuw- lawine, die lie'm overviel bij de bestijging van de Finsterer S.eeën, doodelijk veronge lukt. Een van zijn begeleiders werd even eens bedolven, doch kon nog gered wor den. In een ander gedeelte van hot gebergte werd -een achttal scholieren uit Inssbruok door een lawine overvallen. Twee jongelui werden in de diepte meegesleurd en on der den sneeuw bedolven. Ecu van hen kon worden gered; de andere werd ge dood. i cn verscheidene huizen hoeft weggeslagen. ilighoi-d'. te .stellen door in de palmbommen, te klim- No. 151613 i-.i V V.-'.'-l in IN DE EETZAAL. Een boer in Mayne (V. S.) zag zich door den dood van een zijner varkens, plotseling voojr de moeilijke taak geplaatst, om de opvoeding var^ zeven Jeugdige weeskinderen te voltooien. Hoewel de biggetjes pas twee dagen oud waren, is het hem y-ee' zorg gelukt, het zevental op te fokken tot leeftijd, waarop voor bun leven niet meer hoeft te worden.

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Schiedamsche Courant | 1931 | | pagina 5