Oe mechanische muziek.
Een Japansch sprookje.
Schiedamsche Courant.
Mymeringen.
ONGEHOORZAAMHEID.
J! SCHIEDAMSCHE COURANT
r
TWEEDE BLAD
I 1
Zat' dag 10 Jan ü'Kl Nn. U»C20
Koop een gcRlcardeu brilt
'Op een zijner Zuidpoolexpodities vor
keerde Shackleton met zijn mannen in
bjjbter ongunstige omstandigheden. Als ik
ine wel herinner, dreven ze op oen. ijs
schots, wonende in een omgekeerd® red
dingsboot of zoo iets. Ze alten op traam-
fornuizen gekookte zeohondensoop en uil
zicht op redding scheen er «jat meer te
zijn. Toen bemerkte ShacMetan op een
avond, dat do barometer van die gemoeds
stemming zijner lotgonooten daalde bene
den het criEscho punt, Dian volgenden mor
gen stond hij het eerst op, wekte elk per
soonlijk en vroeg met een dood-emsüg ge
zicht: Hoe laat meneer z'n scheerwater
wenscihte, en of do eieren-met ham zacht of
hardgebakken moesten worden??"
Die mannen lachten om dit schijnbare
grapje, maar ze gevoelden tevens den em
stigen achtergrond, die er sprak wit doze
En weet u, wat om ons' in oen andere
streek to verplaatsen die man zei, die
met een vriend verdwaald wias geraakt in
Afrika's gloeiende woestijn?: ,,'t 13 in elk
geval een voordeel, dat jo in do Sahara
geen parapluie heeft mee te marman I"
Zijn dit grapjes, niet strooken.de met den
ernst van dein toestand? Neen, dait zijn hei
zeker niet.
Het zijn integendeel bewijzen van een
sterkon geest, die zich niet moedeloos laat
terneerdrukken door uiterlijke omstandig
heden. Het is het lieven, ook in de hache
lijks te oogenblikken, zaen door een roos-
kleurigen bril,
En dat is nuttig, ja, noodzakelijk.
Maar, zoo hoor ik u zeggen: de dingen
Veranderen toch niet, wanneer wij zo door
een gekleurden bril zien?
Zijt ge daar wol zoo zeker van?
'Op zichzelf blijven de dingen gelijk, dat
is waar, Maar het beeld, dat gij ervan er-
Vaart, verandert wèL En wanneer dit nu
oens tot gevolg liad, dat gij anders rea
geert op die dingen, dan wanneer go zse
niet door een rooskleurigom bril zaagt, zou
zou het dan niet mogelijk wezen, dat uw
andere wijze van doen weer van invloed
zou zijn op uw medemenschon, zoodat
tenslotte, langs eon omweg, die brl toch
een werkelijke verandering in den toestand
zou kunnen brengen?.
Er is, vroeger jaren, eens een tooncel-
stuk gegeven, dat „De Bril" heette. Dr
hoofdpersoon daarin was e:m man, van
nature overstroom ende van goedheid on
naastenliefde, stoeds er op uit, hot go-edo te
ziien in memschen en duigen. Totdat hij
bij Vergissing den bril van zijn zuren kribbe-
bijterigen broeder opzette. Toen zag hij
alles zwartgallig en akelig, hij werd ach-
terdochtig en lastig; zij, die hem vroeger
vertrouwden en beminden, lieten hem in
don steek en behandelden hem, zooals ze
zijn Nurks van een broer altijd behandeld
haddenZijn tot nu toe prettig leven
vol zonneschijn, veranderde in het tegen
deel.
'Enkel door dien bril.
Werkelijk, liet is voor de praktijk des
levens van veel belang, van welken kant
ge de dingen tracht te zien.
Zet eens een rooskleurjgen bril op en
verwonder u over de uitwerking daarvan!
Op uzelf allereerst, maar ook, met ver
wonderlijken spoed, op uw naaste om
geving.
En denk daarbij aan liet wijze woord
van Jefferson: Hoeveel verdriet hebben
de rampen ons gekost, die nooit over "%ns
kwamen!
Dikwijls wordt beweerd, dat liet verval,
dat zich in onze dagen ook in liet open
bare muzickknen doet golden, voorname
lijk moet worden geweten aan gramofoon
en radio. Do menschen, die vrooger de
concertzalen vul len, blijven mi thuis Duiste
ren naar gramofoon en radio, wat natuurlijk1
het openbare concertleven ernstig afbreuk
■doet. Anderen beweren, dat de me -hviischo
reproductie juirt velen muziek leert ken vein,
non en waaideeren, die er vroege. nauwe
lijks oor voor hadden. Zoo beschouwd,
moet men de reproductie beschouwen als
een zegen voor de muzikale kunst.
Onlangs heeft Franz Schalk, de bekende
Weensolie dirigent, zich in de N.F.P. over
gramofoon en radio uitgelaten en de vraig
behandeld, of de waardeering van me
chanische muziek op den langen duur zal
blijven beslaan. Ilij zei: „Het publick weet
van den groeten strijd der muziek tegen
de mechaniek niets at De gramofoon is
heden zoo ontwikkeld, dat men bijna van
volmaakt kan spreken. Kort geleden diri
geerde ik oen uitvoering van Beethoven's
vijfde, zesde en achtste symphonie, die het
Woenscho Pliüharmonisehe orkest in op
dracht van oen Enoelsche gramoloonmaat-
schappij speelde. Ik stond toen over de
volmaking van de gram of oon-i ndu3trie,
wie bet gelukte 'een zoo- ujtslctendo re
productie te vervaardigen, in één ivoor 1
verbaasd. Alleen de slaginstrumenten wa
ren niet geheel zopals ze zijn moesten en
de oplossing van dit vraagstuk lijkt niet
gemakkelijk. Maar ook dit zat in de toe
komst worden overwonnen. In een of twoe
jaren zal de gramofoon-industriè ecu sta
dium hebben bereikt, waarin de weergave
van de muziek bijna natuurgetrouw zal
zijn. 0>k bij de blaasinstrumenten ontdekt
men nog gebreken, maar die zijn met zoo
groot. Volgens de opvattingder .deskundi
gen kunnen "deze gemakkelijk, worden ver
holpon. Ik moet getuigen, dat ook do kun
stenaars meer en meor van de "gramofoon
kunnen genreten. I
Do mooilijlüioucn bij do radio zijn voel
grooter De radio heeft zich stoeds moei'
ingeburgerd en de kunstenaars geven blijk
van oen groole voorliefde voor do micro
foon. De draadlooze overbrenging van mu
ziek is lnjna volmaakt, lioowel ook hier
tcclinisch-muzikale, vraagstuk! en moeien
worden opgelost. Volgens mijl, moet bij do
uitvoering van klassieke muziek do in-
strumcnlcering won-den veranderd, oin het
publiek een juislen em levenden indruk lo
kunnen geven.
Het ideaal van oen bijna natuurgetrouwe
weorgavo van klassieke meesterwerken heb
ben de Amerikanen bijna bereikt. Het is
hun gelukt, do klank van elk blaas instru
ment op zichzelf, zoo juist.mogelijk weer
te geven. Zoowel bij' radio als gramo
foon wei-den verschillende technische vel-
beteringen beproefd en volgens mijn bo
scheiden meening is de tijd niet meer ver.
dat de radio muziek in staat is, alle fijne
schakeen ngon en moeilijkheden, ook van
de verbevendste meesterwerken, uit te druk
ken.
Daarna moeten wij de gevolgon van.deze
technische ontwikkeling, van radio en gra
mofoon, aandachtig beschouwen.
Men kan verwachten, dat hot auditorium
der concerten, indien de volmaking nog
meer wordt bereikt, langzaam zal ver-
loopen Deze profetie is niot van mij, maar
ik onderschrijf baar. Ik stel mot loodwezen
vast, dat de positie van componist en mu
sicus zeer moeilijk zal worden. Iloewel
echter radio en gramofoon oen stadium
hebben bereikt, dat de volmaking nabij
komt, wordt iets van de grootste betoc-
kenis ovea- liet lioofd gezien. Radio 0:1 gra
mofoon kunnen indruk op onzen gohocir-
zin maken, maar nooit op ons gezichts
vermogen, Het spel van deal musicus, nooli
het dirigeeren van den dirigent, kan me
chanisch zichtbaar wonden., gemaakt Er
zijn zeker menschen; dio hieraan geen be
hoefte gevoelen, ik daarentegen ben oon to-
genovergeslede mooning toojodaaa. Ik be
schouw hot als oen organisch onderdeel
van do uitvoering, en radio, noch gramo
foon hunnern, hun volmaking ten spijt,
den visuoclcn indruk vergooien, dien do
toeschouwer mist
Dczo beperking belieft niet a'loen hot
publiek, maar ook do kunstenaars. Don
musicus, die in zijn oenijo voor de micro
foon speelt ontbreekt het aan do artistieke
inspiratie, die oon opmorkzvatn luisterende
toohoorderschaar hem schenkt. -Hot sub
tiel contact tusschem kunstenaar en publiek
kan voor dc microfoon mot worden ver
kregen en gevoeld, omdat do kunstenaar
niot door de microfoon wordt goinspireoid.
diet kan zijn, dat do kunstenaars op con
goeden dag aan do -microfoon gewoon ge
raakt zijn en dat zij eon inmg, op hot
oogenblik volkomen afwezig contact tus-
sclicn hen en bet apparaat, dat bun spel
uitzendt, heblicu vorkregon. Anclei/ijls is
het mogelijk, dat or oen reactie intreedt
en dat men tot oon vroegcren staat van za
ken terugkeert. Want ik ben vast overtuigd,
dat 't warme, levende contact tussbhonkun
slenaar en toehoorders nooit geboet teniet
kan wei-den gedaan.
BINNENLAND.
De .Matrnvc hiczingen
Naar de Avöndp. verneemt, hoeft ror.
A. O. Crona do Jongh (lib), lid van. Godcp.
Staten van Zuid Holland, besloten zich bij
de Staten-veikic/ingm van dit voorjaar mot
meer beschikbaar te stollen,
Rij ks-werkloozenst eun aan dc gemeenten
In aansiuiting op het bericht dat do re
geering met het oog op de crisiswcrkelom-
lieid besloten hooft weer oon stounrogo
ling in het leven to reopen, meldt do Tel.
nog: In tegenstelling met den steun, d.cn
de regooring kan verleenen aan do wcafc-
loozenkassen en die oarer het departement
van Arbeid loopt, wordt do stoun am do
gemeenten, welke daarvoor in aanmerking
wenschen te kotnon, verleend via het do-
paitement van binncmlandsch© zaknn. Deze
steun wordt uiteraard niet voiloond volgons
vaste regelen, doch elke aanvraag wordt
afzonderlijk beoordeeld en elk bedrag wordt
in overoo rislcm ni'ng mot do verb ondingen
vastgesteld. Ook gemeenten, dio tol dus
verre geen maatregelen in liet belang van
werkloozen nemen, lammen als zij daartoe
overgaan, voor een rcgeoringsstibsid 0 in
aanmerking komen
Steun aan He wcrlcl0ezciilcassou door het
departement van arbeid schijnt nog niot
urgent te zijn. 1
Zooals medegedeeld, is do jgotroffem maat
regel genomen mot liet oog óp de in kljiiwt
bedrij /en voorkomende cris's werkeloosheid,
die vooral in do maanden - November 'on.
December zoor is toegenomen.
Dc staat door dc V A R A. gedagvaard
Do rechtskundige raadsman van do V. A.
R. A., mr. M. v. d. Goes van Natcrs,
heeft den staat gedagvaard, terzake van
het afbreken van de radio-uitzending op
8 October 1930, welke verbreking is ge
schied op last van de Radio-Omroep Con
trolecommissie, voor welker handelingen,
do Staat verantwoordelijk is. Bedoelde uit
zending bet of do vergadering te Leiden,'
waar de .Secretaris van do V.A.R.A., do
heer Cr. J. Zwcrtbroek, liet woord voordo.*
Harderwijk ?0- -Jaar stad.
Tor herdenking van het feit, dat Har
derwijk 700 jaar geleden Stadsrechten kreeg,
zullen feestelijkheden plaats hebben. Op
do gomccntcbcgrooting is f 4500 daarvoor
uitgetrokken Er zal 0. a. een historische
optocht plaats hebben.
Een verlies voor den Rotterdainschciiraad
Do heer J. Schouten heeft, naar de,.Rot
terdammer" meldt, in verband met zijn
drukke werkzaamheden, besloten geen can-
didaluur voor den Rottordarasclien raad
meer te aanvaarden. Het liocngaan van
don leider der A.-R. raadsfractie in dan
Roticrdamscben raad is niet alleen voor
dio fractio, maar voor den geheelen raad
een verlies. Vair April 1923 tol April 1927
was de heer Schouten wethouder van fi
nanciën.
Vereen van Ncd. Indische gezaghebbers
Een comité uit de vereeniging van ge
zaghebbers in Nod. Oost Indio, wer-J door
H M. do Koningin in audiëntie ontvangen
tor aanbieding van een request, waarin do
aandacht der Koningia worüt gevestigd op
do moeilijkheden, waann dit korps is ge
raakt, doordat de leden daarvan niet opge
nomen kunnen worden in het korps amb
tenaren B. B., hoewel do verwachting ge
wekt is, dat zulks wel het geval zou zijn.
Genreen (-program Vrijheidsbond.
Do voreenigmg van liberale leden van
gemeentebesturen, heeft oen gamccintopro!-
gram vastgesteld, dat bet hoofdbestuur vau
do liberale staatspartij De Vrijheidsbond
ter goedkeuring aan de partij verga lering
zal voordragen.
Over de icrsoliillende onionvoqien van
gemeentepolitiek wordt advies gegeven, j
3, 4, 5, 6, ia een drankl
Een 6, 7, 2, 8, 1, ia een fabefa.chtig dier.
19, 8, 1, wordt soms gebruikt om een. brief
te sluiten. f
Een 4, 2, 9, 7, 6, dient om ean vertrek
te verwarmen.
De 10, 5, 1, stroomt daar ons land.
2, Kniisraailsol, 1
Op de beide kruisjsatijnen komt de «aam
van een dikhuidig dier.
- X
.X.
.'X.
Xxxxxxxxx
-x-«
.x.
•X'
X
'ie rij een medeklinker.
2e iij schrijfg ereedscj! 1 apt.
3e rij een jaargetijde.'
4e rij iets, wat door een schilder gebruikt
wordt. 1 j 1
5e rij 't gevraagde woord.
6e rij iets dat gewoonlijk van aardewerk of
'poredein is.
I7e rij iels wat aan' den voet gedragen wor.lt
8e rij em lichaamsdeel.
9e rij een medeklinker.
0. Mijn eerste is een toiletartikel, mijn hvecde
een bloem en mijn geheel voert ojp bet één
of andere gebied sbïjl.
'4. Plaats in deze 16 vakjes:
6E 102D2L2N1T2Z
zoo, dat je ran links naar reciMs cm van
boven naar beneden te Jezan krijgt:
le. oen viervoetig, grauw dieir.
2e. iets dat gewoonlijk nit gras bestaat,
3e een ander woord vaar Paradijs.
4e. een dorp in de Betuwe.
VOOR KLEINEREN.
1. Ik ben een woord ran vier letters. Noem
ranja laatste letter weg, dan houd je ééini
over. Hoe kan dat?
2. VVolke vogels kunnen niot vliegen?
3. Verborgen plaatsen in ons land.
Heeft oom Russclie er Leni van vemlacfht?
ilVif gaan nog even loepen, vaar bat donker
wordt.
Hier hebben wij met aam 'Toni menigmaal
gewandeld. (2) 1
Voor de schaal stand, een menigte kinde
ren te wachten -
1 Bit is geen valk, maar ean areniü,
'4. Ik woon met al mijn zusjes
Steeds in hetze'fdo Ihuis.
"Bat Huisje kun je eten,
Ja iiousch, 'kheb geen abuis.
Maar toch zijn wij ool'c nuttig;
Men stapt ons in den grand
"Het huisje wed, 'kzou zeggen:
Stap dat maar in je mond.
Groote broer nam Idoinon broer
Stilletjes uit bodl
Toon naar buiten in de slee,
1 0, dat was een pretl
G route b*>or liep eerst met zlorg,
Daarna vee] te snel!
i Kleine broer viel uit do slee
In de sneeuw, let well
Groole broer werd thuis gestraft;
I 't Kleintje moest naar bod
i Met een erg verkouden neust v
Uit was dus de pret! 1 1
HETTY" BOREU
VAN DE
-sar
No. 2
BIJVOEGSEL VAN DE SCHIEDAMSCHE COURANT VAN 10 JAN. 1931
In don goeden, ouden sprookjes tijd, toon do die
ren nog mot de menschen. konden spreken, woon
den in .Tapan ©en man en oen. vrouw. Ze hadden
maar oon klein huisje aau don voet van oen Imo
gen heuvel.
Heal lairm waren rij niet; de man had een
stukje bouwland en een. klein rijstveld, dat lifj
zelf bebouwde, want bij was vhjug, en daarbij
heel goed, ook voor de dieren.
Op oen dag, toen de man bet bouwland om
ploegde, vloog een musch op hom toe. 't Diertje
dat 'heel angstig voor iets scheen te rijn, zelio
zich neer op rijn schouder en daar blief hot
ziftten, totdat do man naar huis ging. En ook toen
wilde do musch niet heengaan, ze wipte op d©
fafd esn at daar do rijstkorrels op, die de man -voor
haar had neergestrooid, en dien uaclit sliep ze
boven op ©en slhoje (kamerschut).
Zoo bleef nu voortaan do musch in het huisj©
•wonen. De man vond dit wel aardig en hij begon
veel van hot diertje te houden. Doch do vrouw,
dio gierig ©n daarbij vaak boel boos was, gunde
het musclij© zelfs geen rijstkorreltje. Dit bleek ook
lap een dag, toan zij wat rijst tot oen papje iiiad
gekookt om met deze rijstepap ©en stuk mooi ge
bloemd papier te bestrijken, waarmee zij ©en shojo
wilde vernieuwen, 'tMusclij© vloog toon nair de
pap en at er een gedeelte van op; daarna riep
hei vroolijk: „Tsjiep, tsjiep, wat was die pap
lekker".
„Jou looi ij k dier", schreeuwde daarop boos de
•*ronw, „moot jij van mijn rijstepap snoepen?
Wacht, ik zal je loeren".
„Ach, goed© vrouw, wees toch niet zoo boos",
sjilpte toen het muschje. „Ik wist waarlijk niot,
dat" ik niet van. de pap mocht otonTIk dacht
dat zo daar voor mij was neergezet
„Jo liobt niets te denken", snauwde do vrouw
mi zij nam een bundel rijststroo on sloeg daarmee
het musclij© zoo 'hjard, dat hot angstig-sj ilpend©
het hutje uitvloog.
Toen dion avond de mau, vermoeid van dou
arbeid, thuis kwam, was hij zoor verbaasd liet
muschje niet te vinden. ,„\Vaar is de musch
vrouw?" vroeg hij.
„Dat weet ik niet", zei do vrouw, ,,'t Dior zal
wel ergens lieengeviogen zijd uit angst voor liet
rijststroo, waarmee ik het sloeg, omdat het mijn
halve kom rijstepap had opgesnoept
„O, fti'oo kon jo toch zoo wreed zijn?" riep de
man. „Hoo kon jo liet lievo diertje slaan? Jo hebt
daarmee liet geluk uit ons huis gejaagd
„Ilè, wat vertol je nu? Waarom heb ik hot
geluk uit ons huis verjaagd?" vroeg de vrouw.
„.Omdat ik vandaag juist van den id ui zonaar
uit do beTggrot Ja oorde, dat het muschje eau tei>
vorvogel is. En het moet al lieol oud zijn aak,
_wol bijna honderd jaar. Als hot den leeftijd van ©en
eeuw bereikt hoeft, maakt het hen ,di© goaa voor
het diertje rijn geweest, heel gelukkig
„Kom, houd op met dian anzin", riep de vrouw.
„Dio pud© kluizenaar hoeft je wat wijs gemaakt
Ik geloof or niets van"
Doch do man geloofde wol aan de, waarden
van don kluizenaar ©n daarom verliet hij don.
volgenden morgen, ..og vaar zonsopgang, zijn
huisje, om hol muschje te zoeken. Overal, waar
bij maar dacht, dat hot zich verborgen kan heb
ban, zocht bijl In allo bosscben ©n grotten on
dicpo holen riep en floot hij. Maar bot was alles
te vergeefs. Zoo bereikte hij ook oen heuvel, waar
op hooi voel bloeiende kersoboaman standen, ©n
zaodra hij daar oak wear riep: „Ach mijn lief
muschje, waar ben j© toch?' hoorde hij op oens
oen zacht gosjilp, waaruit hij begreep, dat liet
zijn muschje moest Zijn, dat ham antwoordde.
Vreemd kook hij echter op, toen er, in plaats van
oen grauw muschje, oen vogeltje mot gouden vao-
ren op hom toevloog, dat tot hem begon: „Mijn
weldoener, toen uw vrouw mij gisteren uit uw
huisje verjoeg, waren er juist honderd jaren ver
streken on kreeg ik de macht hen, die wekloan,
gelukkig to maken. Kom, volg mij naar do grot
van hot geluk".
Zoo deed toen do man, ©a hij, dio had gedacht
hooi vor to moeten loopen, was hooi verbaasd,
dat (do grot van hot geluk zoo dichtbij lag.
,„Kom nu moe naar binnon, mijn weldoener",
nooddo daarop hot gouden vogeltje.
Ook dit deed do man, on zoodra hij was bin
nengegaan, koek hij verrast naar de prachtige zij
den weefsels en d© gouden lampan, die doze weef
sels mot ©onhelder licht bestraalden. Hij zag*toen
ook een weefstoel, waarnaast twoe korven standen,
oen groot© on ©an kloino. „Kijk, mijn weldoener,
begon toan weer hot gouden vogeltje „ge wordt
te oud 'om laingor veldarbeid te verrichten, En
als go dit nu niot moor kunt zult go gobrek
lijden. Om u dus voor gobrok en ellende te sparen,
wil ik u iets goeds geven.
Noem daarom een dezer korven. Noem wolkan
go wilt.,...." I
„Ik dank u voor uw goedheid, mijn kleine too-
vervogel", sprak daarop d© man. „En als ik mag
wil ik graag dan kloinsste der korven meenomen".
„Neem hom gerust", zei hot vogeltje. „Maar
Wij dezen kleinen korf behoort do weefstoel. Dien
moet go dus ook moanemm.Want met dozen
DER
