Schiedamsche Courant.
Het hangende Hartje.
DE SNEEUWMAN,
Mijmeringen.
Radiostoringen.
ten nieuw luchtschip.
.x.
.x.
SCHIEDAMSCHE COURANT
De Morgenstond.
TWEEDE BLAD
Zaterdag 7 Fobr. 1081. No. 10G44
„Im Westen niclits Ncues",
Nu Sk in een der vroeger goa'lioarJo lan
den do verfilming van bet werddboroarn-
do took heb gezien, dat Erioh Maria
JlcrnaTquo tien jaar na het beëindigen van
den -wereldoorlog oorst hooft kunnen schrij
ven, maar dat toon op eens het klas
sieke boek van den wereldoorlog is ge
worden, waarbij geen ander haalt nu
wil H trachten mij kort rekenschap te
goven van den geweldigen indruk die deze
film op ieder, die hem ziet, moet maken,
ook al lioeft hij hot genoemde boek go-
lezen en herlezen, zoodat do film hem,
naar hij meent, niets nieuws meer zal
kunnen brengen.
'Ook in Nederland loopt thans do film
„Yan liet Westelijk front goon Nieuws",
voorshands alleen in do grooto ste
den van ons land. Maar ik mag - aan
eiken Nederlander wel aanraden, hetzij eon
bedevaart naar een der bioscoop-paleizen
te ondernemen, waarin thans deze film gei
geven wordt, hetzij lo zorgen, dat ook
©en dor plaatselijke cinematografische in
richtingen deze film op haar repertoire
tracht te krijgen, opdat men er in de
eigen woonplaats van genieten kam.
Want dit eene is zeker: Het zien van
Üeze film zal voor ieder zuiver voelend
menschenkind als oen kerkgang zijn., in
den hoogsten, besten en diepsten zin.
Wat is het geweldige hier?
Het boek, niet waar, goeft ons den
modernen oorlog zooals hij is. Met al
zijn kleine mieserigheden, met al de ge-
noogelijko galgenhumor, zooals die onder
soldaten pleegt to hoersdien, maar bo
ven al met zijn onzegbare verschrikkin
gen, zijn wreede folteringen, zijn rede-
looze en doellooze massa-moord. Geen
wonder, zegge-1 we, dat heel Nederland
voorstander van den vrede is. En ontzet
tend, te bedenken, dal er in do wereld
nog machtige partijen zijn, die doelbewust
aansturen op een nieuwen krijg.
Maar uit het boek wordt ge soms weg
geroepen, Ge legt het weer neer, mis
schien omdat ge het al te vroes el ijk vindt.
Go kunt er u gemakkelijker van los ma
ken. En de indruk vervaagt, met den tijd.
Die de film ziet, kan ze nooit, nooit
meer vergeten. Misschien is ze ook film
technisch een meesterstuk. Ik ben niet
'deskundig. Maar ze grijpt u vast, en twee
uur achtereen zit ge geslagen, to staxen,
al maar te staren. In doodscho stilte,
toen ik er was, ©en schouwburg met zes
tien honderd menschen. Anti-Duitschers
vermoedelijk, yan origine. Maar in dat
uur alleen anti-oorlog, En oen groot men-
schehjk mededoogen, grijpt ons, met die
yuitscho jongens, die daar rodeloos wor
den afgeslacht. Nee dit zijn geen Duit-
schers__ meer, dit zijn slechts rnenschen,
als wij. oo zullen allo Franse!ion en
tngclschcn en Belgen denkon, die deze
film moeten zien. De files staan uren
in do straten. Ik zag veel militairen daar
tusschen, jonge militairen. Als er weer een
nieuwe groep van zestienhonderd menschen
wordt uitgelaten, dan weet ik zeker, dat er
zestienhonderd nieuwe propagandisten zijn
gevormd om den vredeswil der volkoren
te sterken. En als hot besef „dat nooit
weer!" maar goed wortel schiet in de
harten der massa dan wordt de vol
kenbond waarlijk een vredebond.
De f.lm is méér dan liet boek, wat de
uitwerking voor den vrode-wil betreft.
Want ze geeft aanschouwelijk onderwijs
in het oorlogshandwcrk.
Geen wonder, dat de HiUeriancn van
haar niets moeten hebben.
JAOOBUS DB KLEINE.
Dank zij do snelle ontwikkeling van den
radio omroep en de uitstekende kwalitei
ten van de tegenwoordige ontvangtoestel
len, heeft de ralio zich een groote popu
lariteit wc-ten te verschaffen en een plaats
in do meeste huisgezinnen weten te ver
overen.
Eveneens is de -toepassing van sterk
stroom in het huishouden in de laatste ja
ren sterk toegenomen. Steeds moor gaat
men er toe over zich van de gemakken van
electrischo stofzuigers, haardrogers, \e* li
kdoren, enz. te bedienen.
Een dergelijk nuttig gebruik van eloctri-
citeit is zoor toe te juichen, doch de daar
bij gebruikte apparaten, die voor hun /Joel
zeer geschikt mogen zijn, hebben dikwijls
nog één groot nadeel. Vele werken n.l. sto
rend op de radio ontvangst in hunne om
geving.
Do genoemde apparaten bezitten allen
oen klein electromotortje. Aan de borstel
tjes van deze motortjes treden doorgaans
kleinere of grootore electrische vonken op,
waar storingen door verwekt worden.
Bij electrische relais, automatische scha
kelaars, controllers, trambeugels, enz. zijn
het de ohken, die bij stroom-onderbroking
optreden en die als ©en ongewenscht zend
station fungoeren.
Iloowel er bij het ontvangtoestel niets te
gen deze storingen to doen is, zoo is dit
echter Lij de storingsbron meestal wel het
geval. Het is n.l.- mogelijk de electrische
vonk, die bij een onderbreking, dus ook
aan do ankerborslelljes van eon electromo
tor optreedt, te beperken, zelfs vrijwel ge
heel to vermijden.
Deze vonk ontslaat n.l. doorlat do clec-
tricileit, die bij' hot "verbreken van don
stroom nog in do leiding vloeit, zich in
het korte moment van de onderin cking snel
oen uitweg moot zoeken en dit via de
steeds grooier woelende luclitruimte tus
schen de onlerbrekingscontacten in don
vorm van oen vonk doet.
liet verschijnsel is te vergcljkon met
dat aan con verkeerskruispunt, llio bij sluit
de verkeersagent met oen gebiedend hand
gebaar den verkeersstroom in eene rich
ting. De voetgangers die deze richting heb
ben, zullen echter doorgaans tot op het
laatste moment nog van beide zijden blij
ven overhellen, tot dit «loer het vericcer
in do andere richting niet meer mogelijk
is. Dit wordt door de verkeerspolitie ais
een storend verschijnsel bevonden en zij
hoeft hiertegen liaro maatregelen genomen.
In vele gevallen hoeft zij hiertoe, behalve
den verkeersagent, die de stopsignalen geeft,
bovendien nog aan weerszijden oen agent
gepost, die direct bij het geven van oen
stopsignaal do voetgangers in üe verholen
richting achter ©on witte stroop verzamelt
en opstelt, tot de verkeorsrichting weler
door den verkeersagent wordt vrijgegeven.
Hierdoor woelt hot heen en weer renncnl
tot op het laatste moment vermeden.
Bij het verbreken van een eleetrischen
stroom kan nu oen soortgelijke verkeers
regeling der electriciteitsleeitjes worden
verkregen, waardoor het hoen en weer vlie
gen dezer deeltjes op hel laatsLe moment,
hetgeen dan den eleetrischen vonk vormt,
wordt vermelen.
In vele gevallen zal de volgende methole
reeds verbetering geven. Elk der verbre-
kingscontacton wordt mot de plaat van con
condensator, die do functie van' de witte
strepen hoeft, verbonden. Direct bij het
eerste moment van de onderbreking gaan
nu de olectriciteitsdoeltjes, die nog naar
de anldere zijde moeten, zich op do respec
tievelijke plaat verzamelen, of, meer clce-
trotechnisch uitgedrukt, do condensator,
die parallel agn don schakelaar is go'egd,
wordt opgeladen door de decfcriciteit, die
anders in den vorm van ©en vonk nog ge
durende ©enigen tijd tusschen de contacten
zou heen en weer bewegen, kien maakt
den condensator zoo groot, dat zijn pla
ten deze electrieiteitshoeveelheid kunncan
bevatten en in dit geval zal er in hot ge
heel geen vonk optreden. Wanneer «le on
derbreking door het sjuiten van don schake
laar weder wordt beëindigd, vloeit do in
do platen op_gehoople electriciteifc weler
over den schakelaar, zonder storing te ver
oorzaken
liet aanbrengen van 'n cenvoudigen con
densator van voldoende capaciteit over de
contacten, waartusschon do storenlo vonk
optreedt, heeft dikwijls vergassende resul
talen.
Een fantastisch project
Met den bouw reeds begonnen.
Elk land kent zijn pioniers dor weten
schap, die tijdens hun leven beschouwd
wordcr. a's fantastische dwazen, die „o>
vervulbaro" drcomon najagen, block's z©'-
don is het hun gogevon, op hun ouden dag
hui. idealen in vervulling te zien gaan ©n
gevierd te worden als den suceosvollen uit
vind nr; con van die weinigen is graaf Zep
pelin, die jaren lang alleen bekenl i> ge
weest als „de dwaze graaf".
Een nog fantastischer uitvinder, d,o voel
de afwisseling tientallen van jaren „do
gekke looraar" boette, woont in Rusland en
liect cff'.ceel Koitan in Zioikowsky. Onder
de pioniers dor niicetvliegtuigen is rijm naam
reeds lang bekend, want liltj is oen der voor
vechters van do „Ylndlit in do wereldruim
te". Hij hooft nl. reels in 1903 oen bro
chure uitgegeven, getiteld: „Onderzoek der
wereldruimte deer imqoorende stoffen",
waarin hij de wiskundige grondsi'agen van
interplanetaire vluchten mot raketvliegtni-
gen behandelde. En roods lang tevoren, al
le tachtiger jaren, had hij do Russische
regeering een nauwkeurig ui'gewcrkt ont
werp VDOrgelegl van oen metalen, bestuur
baar luchtschip; liet werd echter door de
geleerden afgekeurd, omdat „een luchtschip
altijd een speelbal der winden zal blijven".
Toch bleef Ziolwcski trouw aan zijn idea
len en thans als 73-jarige, scjhijmt hij nog
to zuilen beleven, dat zlij.1 denkbeelden ver
wezenlijkt woelen. De betrokken Sovjet-
autioriteiten hebben n.l. besloten de ontwer
pen Tan. Zioikowsky, die bij wel oen dozijn
koeien omgewerkt heeft, uit te voeren. Dcêpi
zelfs nu, in don tijl der Zeppelins en andere
luchtschepen met vasten vorm, doen de
itdectfli van Zioikowsky ons nog fantastisch
aan.
Zijn luchtschip heeft den vorm van een
platten, langen handkoffer, die naar de
randen toe smaller wordt. Do zijwanden be
slaan gehc-I uit gegoten metaal van een
laag soortelijk gewicht. Door de golfliji in
het bovenvlak en de scharniervoibindingcm
tusschen do zijwanden en hot grondriak
kan het IneMsc? ip zich uitzetten; het kan
zonder moeite of stoornis al naar dor: gas
druk Zijn giooie en vorm veranderen. Wan
neer de druk n.l. lager wordt, gaan de ri)_
wainidon meer naar elkaar toe, terwijl zij
veider uit elkaar gaan, wanneer de druk
honger wordt.
Een tweede eigenschap van dit luchtschip
is, dat men de temperatuur van het vul
gus, naar willekeur kan regelen. De afge
werkte gassen der motoren kunruün dcor een
huls langs hot luchtschip geleid worden.
Doordat Zij de oppervlakte daarvan ver
wannen, verwarmen Zij levens het vufgas.
Dit zet zich dan door de verwarming uit,
hot drijft de zijwanden uit elkaar en zoo
kan men het luchtschip naar willekeur la
ten stijgen, terw'ijl met het door afkoeling
kan laten dalen.
De voorstanders van hot luchtschip van
Zioikowsky leggen den nadruk op de vol
gende vcordealcn. Het is onbiandbaar. liet
waterstofgas, waarmede hot luchtschip ge
vuld wordt, ontploft, n.l. niet uit zichzelf,
doch a'leon wanneer het in aanraking komt
met zuurst-i on a"loen dan nog, wanneer
dit Soli in groote hoeveelheden er moe ver
mengt, inpaals van geleidelijk to \crbran-
dcn. Nu in den wand van dit luchtschip om
do eon of andere reden gaten ontslaan, zou
den daaruit slechts vlammen komen, die
a'lccn buiten liet luchtschip branden, om
dat de inwendige druk van hot uitstroom ent-
de gas de buitea'ucht belet bianon te drin
gen, liet gas in hot toestel kan zicjh dus
nimmer vermengen mot do buitenlucht en
er kan geen ontpro'fing cinls'aan. De me-
ta'en wanden branden ook niet en hot
luchtschip zou alleen dorr liet verminde
ren van do hoeveelheid vuljas kleiner wor
den en langzaam dalen.
liet omhulsel is ondoordringbaar. Daar
door licoft dit uitsluitend van metaal ge
maakte luehlscPiip goon verlies van opstu
wende kracht to vroczen doer het ontsuapi-
pon van waterstof. Daardoor is het ook
bestand legen stormen, landingsrnoeilijtk©-*
den, wind en weer. liet luchtschip behoudt
ten ailen tijde het vermogen en naar rusti
ger luch'lagon op te s'ljlgen en kan even'
iang op dezo hoegte blijven, als mon won-
sehellijlk acht.
liet luchtschip woidt niet zwaarder door
vocht en regen. ILet uitsluitend van metaal
gemaakte luchtsdliip is stevig en duur
zaam.
Het luchtsdliip is goedkoop, want do tot
nu toe gebruikte gummistof is 50 maal zoo
duur als hot metaal, oiw-adht nog het ver
schil in duurzaamheid.
Do glimmende oppervlakte van bot me
talen omhulsel wordt door do zonnestralen
minder steik verwarmd en kool 's nachts
minder af dcor uitstra'ing. Bij normale lucht
schepen is men n.l. door dezo temperatuurs
verandering gedwomgcin ecinig vulgas te la
ten ontsnappen of ba'last uit te worpen.
Door de reeds genoemde verhitting van
hel gas wordt bereikt, dat de lioego tem
peratuur do opwaarts sLuwende kracht ver
meerdert en 's winters of in de poolstreken
water en sneeuw niet kunnen bevriezen en
dus ook bet ludhtschip niet zwaarder kun
nen maken. i
Hot diaagvermogein van het lucjhfsdhip
kan al naar behoefte belangrijk gewijzigd
worden. Zoo kan men b.v. aan het eindpunt
van dc Luchtlijn alle passagiers laten udstapj-
Om op te lossen.
VOOR GROOTEREN.
Ik vroeg eens aan oenige meisjes en jdn-
- gens, wat ztij worden wilden. Ze schreven
net antwoord op cn wilden dit laten druk
ken, maar de leltersi werden in verkeetfde
Volgorde gezet, al bleven zo van elk ant
woord bij elkaar. Ziehier, wat ik te lezen
kreeg. En veite'len jullie mij nu eens, wat
ik er van maken kon.
arts ee' lam.
ranestia.
tomra nr te aL
rtoh ssf Sjire.
beest rug meer.
weer zon rijld.
tordek,
iMijh eerste is nooit recht, mijn tweede en
derde vormen samen een verfstof en mijn
geheel is een plaats in Noord-Holland.
Kruisraadsel. j
Op de beide kruisjcslijnon komt de naam
Van een groote bloem.
X
-X.
xxxxxxxxx
.x.
•x*
X
le rij een medeklinker.
2e rij een geneesmiddel.
3o rij een menbelstuk.
do rij oen stad in Gelderland.
5e nj 't gevraagde woord.
Ge rij hemellichamen.
flö rij iets wat dagelijks door ons gegeten
Wordt.
8o rij iels wat men vooral in liet bosdhl
aantreft.
9e rij een medeklinker.
'4. Drie letters noemen een rivier.
Een hooi eind 3iier vandaan.
Verandert men de eerst' ervan,
Dan ziet men 'n wapen staan.
VOOR KLEINEREN.
1. IV at staat tusschen .maan on aarde?
2. Welke schoenen - scheuren nooit aan de
voeten?
3. Zoek uit olk der onderstaande zinnen één
woord, maar doe het zaai, dat deze woorden
in dezelfde volgorde genomen, een beleonld
spreekwoord vormen.
Ga je een wandeling maken? j
Het is nu goed weer daarvoor. I
Ik versta, geen woord van hetgeen je zegt.
Hij vindt dit boek het mooiste.
Bob gaat altijd graag* naar school, maar
ik niet.
Lezen is een heel genot
Dit is een goede inval geweest.
Zot de stoelen weer netjes öp hun plaatst
4. Vier pootcn, romp, kop, staartje;
Een krulletje daarin,
Noem nu heel gauw mijn naam maar.
Met v is 'tdat 'k begin.
Warietjo ging uit wandelen
Tozaam met hondje Flik.
Hot bad hooi erg gesneeuwd dien nacht,
1 Do sneeuw lag twee voet dik.
Op eenswat zog Mariotje daar?,
Zoo'm raren, witten man.
ILj had eon pijpje in zijn mand
En op zijn hoofd een pan.
Jolian en Pi eter riepen luid:
„Mariotje... heila... ho.
„Toe geef je groote parapht
„Aan dezen man cadeau".
Marictjo zeil „Ik dank je wel,
„Als het straks sneeuwen gaaf,
.„Dan loop ik in een oogenblik
„Geheel kletsnat op straat".
Zt'j ging voorbij cn Piet en Jam:
Verzonnen toenja, wat?
Do sneeuwman kreeg aan elke liainid
i Een handschoen met een gat.
IIE'LTY BOREU
VAN DE
m -
No. 6
BIJVOEGSEL VAN DE SCHIEDAMSCHE COURANT VAN 7 FEBR. 1931
Een sprookje door HERMANNA.
*4)
(Slot).
„Kind, doe wat je hartje jo ingeeft. Kom, haal je
plantje, dan zal ik je helpen".
Weg vloog ons Liesje.
In 't kozijn van moeders huisje stond het beoldig-
ste plantje, wat je je kunt denken, vol van die
fijlne, rose, zoogenaamde „hangende hartjes" zat 't.
„Moeder, moeder, ik geef mijn hartje" aan don
koaiing, dan wordt hij misschien blij. En do kluize
naar... en de bok... O, daar is hij", riep Licsje uit.
Ja waarlijk ,do oude kluizenaar was haar gevolgd
en stond nu op den drempel van moeders huisje.
Met een paar woorden lichtte hij de verbaasde we
duwe in. Zdj had hot grootste vertrouwen in den
cenvaardigon, wijzen man, dus toen litij zei, dat
Liesje hem mot haar plantje moest volgen, had
zij tdaar niets tegen in t3 brengen. Alleen deed
zij 'tkind gauw een schoon schortje voor, streek
!iaiar|het baar glad cn liet haar de handen wusschen
Tot aan den rand van het bosc/h bracht do
oude [kluizenaar Liesjo. liicr nam zijin bok, die al
door naast bem had ge'oopen, op een kort bevel
van Ion grijsaard, de leiding over. Onbevreesd
klauterde ;Licisjo op don rug van het groote, krach
tige dier. Hot plantje hield zij mot do eene hand
tegen zich aangedrukt; mot do andere hand hield
zijl-een van de horens van den bok vast. Op tdeze
|ongowonc manier deed liesje de groote reis naar
do hoofdstad, naar het jmleis van don koning.
Hoewel haar verschijning veel opzien baarde,
waagde toch niemand liet don sterken bok tegen te
houden. Met greoto beslistheid baande hot dor
zich een weg naar hot paleis, liep daar parmaant'g
Heitrajipen op, ging naar binnon enbegaf zich
rechtstreeks maar 's koning parlicuJioro vertrek,
llier Miet blij de deur zonder oomp'imenlon met
pdijjn |horens «pon en, voordat do vorsdhrikte loden
Üer hofhouding eigenlijk wisten, wat or gebeurde,
stond de bok ai voor den vorst.
Liesje liot zich nu van zijn rug glijden. Zij legde
lm,ar ééno Ihand op den kop van hot dier en tstak
met de andere don koning haar bloempotje toe. Met
vriendelijk, meddijdenden blik keek zij den vorst
aan, die er zoo somber uitzag. Een zonnestraal
drang door een kier van do luiken naar binnen en
bescheen juist één dor roso, fijn© „hartjes". De
koning wreef zich do oogftn uit, alsof hij oen
„wonder" zag,
„Maak licht", riep Mij don dichtstbijzijndon lakei
ongeduldig toe. Dezo haasto zich hierop do luiken
Vatn alle ramen wijd open te zetten Een zee van
licht overstroomde nu ihot kind met haar lieve,
stralende oogon. i I
Zij hield den koning nog -steeds Laar plantje
voor.
„Dit is voor u," zei ze eenvoudig, ,j,en moeder
en wij allen thuis hopen, dal u maar gauw heele-
maal beter zult zijn".
De ijskorst om het hart van don koning smolt
ais sneeuw voor de zon weg. Hier werd hem oen
geschenk aangeboden met het hart van do geefster
er bij. O, het was geen toeval, dat hot juist icen
„hangend hartje" was, neen, neen do vorst wist
liet, hij voelde hot, dit moest zoo Zijn, om het
hem met allen nadruk te verzekeren.
Do tranen sprongen hem in do oegen, maar
hij was todli niet bedroefd of somber moer; inte
gendeel 1 rij nam Liesje op Zijn knieën, praatte
vriendelijk mot 'haar ©n vroeg allerlei omtrent
moeder en thuis.
Als de bok Liesje ten slotte niet weer me© terug
had genomen naar het bosdh, waar do kluizenaar
woonde, zou ztij zeker nog in hot paleis bij koning
Nebu wezen.
Maar de- hoofdzaak is, dat het doel was bereikt,
koning Nebu was gelukkig en gezond geworden cn
allo menschen herademden, want nn werd gaande
weg alles, alles goed in het gansoho land.
Zoo had 'de rand van den oiden kluizenaar ten1
laatste toch de allerbeste gevolgen gahal.
Onnoodig to zeggen, dat 't hangende hartje" het
mooiste plaatsje in 's leanings particuliere vortrefc
kreeg, llol werd eiken dag door den vorst zelf
begoten mot water uit een gouden gieterij© en kwa
men er dorre blaadjes aan, dan knipte hij ze ho-ogst-
eigenhandig met een gouden schaartje vco-zichtig
af. Geen wonder, dat het „hangende hartje" dio
gocde zorgen beloonde, door jaar in, jaar uit, zoo
welig te groeien, en to bloeien, dat bot een lust
was er naar te zien.
Van tin einde en ver kwamen do menschen uit
koning Nebu's rijk naar de hoofdstad toe en rij
stonden daar urenlang goduldig voor het paleis
en niezen zich al gelukkig, als zij1 door do ramen
van liet particuliere vertrok van don vorst maar
een glimpje van eon zoo'n fijn, rose harlebloempj©
konden ontdekken.
Klcmo Jetje's oudste zus Lidia, is oen lang-
slnapster en kan 's morgens maar niet uit haar
bed komen. Moeder heeft haar al een wekker ge
geven, maarhet gobourt todh nog wd eens,
dat ze te laat aan het ontbijt komt.
Vader, die zeer op orde gesteld is, vindt het
heel onaangenaam, als niet do hoelo familie op
BOW
DER
t
i
P3BI
