DE MATTHEÜS-PASSION.
mm
UW®»
D
Schiedamsche Courant.
DAT WAS HET JUIST
TWEEDE BLAD
Mijmeringen.
m ecxjferyJaard
mm
•lm
SCHIEDAMSCHE COURANT
Zatardnfr 7 Maart lf)31. No. 19618
Rijkdom
De buurman, de slager «n de bakker
en de kruidenier, ze .zeggen: het allen. En
kolommen der dagbladen spreken. dezelfde
taal: .de tijden zijnslecht tegenwoordig,
er vait weinig of niets te verdienen.
'J och zal een ieder, die zoo spreekt
hij zij dan in het leven op een hoogen.
of «en nederigon post geplaatst graag
gold, en zelfs veel geld, verdienen, om
tot welstand en tot, rijkdom te geraken.
Ik zal het goed roctht van eiken ster
veling, om Uit te probeeren, niet ont-
i feennen. Ja, ik geloof zelfs, dat hij, die
met alle kracht, welke in hem is, er
Daar streeft, daarin op den duur zal sla
gen. "Want: om een tweede Rembrandt,
Pieor Pander of Vondel te worden, daar is
nog ietwat meer voor noodig dan volhar
ding en wilskracht - maar geld is er te
verdienen voor eiken Binken mensch, die
zich mei hart en ziel daar op toelegt.
1 V
Maar: hetftgaat zoo maar nietl
Er'moét;©en prijs, een lioogé prijs, be
taald worden, en het is de vraag, of het
gestelde doel dien waard is. Aan het de
vies'„ik wil rijkdommen verwerven"', moet
Blies ondergeschikt gemaakt worden. De
main, die hierop uit is,leest,geen gedichten
en geeh "boeketi, maar: beurskoersen. Zijn
©enige overdenking geldtde' stemming .ter
Leurze of de ontwikkeling van zijn winkel
of bedrijf. Zijn eenigo vrienden zijn z'n
zakenrelaties. Z'n slaap is geèn herstel
van krachten, maar een door angstige
Proomen gekwelde tijd van gedwongen wer
teloosheid, door dreigende voordooien cf
onheilen verontrust..
iWie kkn, dag in dag uit, in zulk een
atmosfeer leven, zonder geknakt te worden?
i
Noen: de waro levonslamslenaar jaagt
een heter doel na; hij1 streeft naar vol
Öoende, niet naar overvloed. Niot het as
cetisme, Wel de soberheid.
Zekeruw tegenwerping is ten Goeie
juist. Er is verband tusschen rijkdom en
geluk mogelijk. Maar zegt het dan zóó:
rijkdom kan geluk brengen, maar het doet
zulks slechts zelden.
Dat heeft twee redenen. In de eerste
plaats laat de jacht naar geld den mensch
geen tijd om te leven en in de tweede
plaats doet het venverven van groote rijk
dommen maar al te vaak een zelfzuchtige
en begeerige levenshouding groeien, waar
door hel ware levensgeluk op de vlucht
gedreven wordt,.
Hij, Idie alles ontziende, 'naar rijkdom
streeft, meent zelve natuurlijk in zijn ver
blinding, dat de prijs, dien hij betaalt,
niet te hoog is. Want: het is immers maar
tijdelijk I Zoo tracht hij ziohzelven diets te
maken.. Straks als het gestelde doe! bo
reikt is, dan krimpt hij z'n zaken belang
nik in, of trekt zich zelfs beelemaalterug,
óm zich aan vrouw en kinderen te wijden,
on te genieten van wat de aarde aan vreug
den biedt!
Maar éilieve... dat doel wordt nimmer
bereikt. Want het wijkt steeds terug naar
wazige, nog schooner schijnende verton.
Hel is als een fata morgana in de woestijn.
En de sterke man, die werkelijk do
kracht heeft om aides op zij te zetten:
die loopt de kans; tot do verbijsterende
ontdekking te komen..,, dat hij niet ge
lukkig meer kan wezen, met wat hem in
eenvoudiger tijden geluk "schoon te bren
gc-n. En ook werkelijk bracht. Toén.
Gelukkig, die arme rijke zielen, die als
hun rijkdom beschouwen de liefde van
wouw en kinderen, do toegenegenheid van
hun vriendon en de achting hunner mode-
burgers; die iemand gaarne een goeden
dienst bewijzen on zich verlustigen kunnen
in het geluk van een ander; die weleiWte
genieten van kunst on wetenschap, maar
bovenaldie in de eenzaamheid eerlijk dur
ven nadenken overden achtergrond der
dingen, ja, daarin huin zuiverste geluk vin
den 1 Seneca Junior.
Een monumentaal en ontroerend kunstwerk.
Zoowel schilder- en beeldliouwkunst ate
muziek en dichtkunst hebben sedert d
rn17H<*'<\pmve" i'Gw m ban." <v%> 'S*t diep
tragische eri smartelijk gebeuren van Chris
tus lijden en sterven herdacht on do droeve
Jeaus-fignur mot den doiornookrotom en het
met bloed besmeurde gelaat, bang mede aan
bet schandhout van Go goten lieeft menige
kunstenaar geïnspireerd tot T wrochten van
een onverganketijik meesfetwérk.
Als een geweldige kathedraal, ails een mo
numentaal en ontroerend gedenktoekon van
een groolen, religieuzen, maar ook nedoiii-
gen en oolmoedigen geest verheit Jai :ai:m
Sebastian Bach's Passion's hiuzjek zich te
midden der vote 'scheppingen, wior namen
het' sdhoóne predicant oiisterfoldjik verwier
ven. Wel'k een ideale oplossing heeft B-aclh
voor dü ontzaggelijke oh uiterst hte.leioiho-
ma gevonden; hoe zuiver en begrijpelijk en
tevens in don groolstcin eenvoudvvo dt de
lijdensgeschiedenis ons 'hier voorgesteld.
Wat een hoailiijike kunst" straalt ons 'toe uit
dit twee eeuwen oude werk, dat' nooit zijn
waarde zal verliezen.
De Passionen zrooais mem weet fecefl
Bach twee Passionen gecomponeerddo
MatLhous en Jcibannes Passion -eaii ook wórdt
hem wol een Lucas Passion toege cfnovon
züjln spooi.aa-1 voor do Stille Week, de
week, waarin Goede Vrijdag valt, ge
maakt.
In do. namiddag-godsdiensLoefeinihg van
den Goeden Vrijdag va,n bet jaar 172J werd
de Matllieus-Passion door liet Domkoor van
do Tbomas'kerk to Leipzig, onder loding
van-den cantor J. S. Bach voor het ©end
uitgevoerd. 1
Na deze uitvoering beeft Bach haar om
gewerkt en in 1740 werd zij' voltooi 1 in dein
vioiin, iii wolken wijfliet werk nu 'koniiiun.
Na Bach's dood in 1750 werd de Passion
niet meer uitgevoerd en zij werd in do bi
bliotheek van do T|liomaskerk begraven. Ver
moedelijk zal dit zijn oorzaak gevonden bob
ben in bet feit, dat de organisten, d'ie na
Bach in de Tbomaskerk optraden, het werk
van hun voorgangers stelselmatig negeer
den en slechts hun eigen composities uit
voerden. i
En misschien zuilen Bacili's opvolgers
geen raad geweten hebban met het werk,
dat reeds voer zijn" tijl oen modern, voor
uitstrevend karakter had. Eo:st. den 12cn
Maart 1829 werd de Passion door den jon
gen Me-ndol'Ssohn .voor 'teerst na 109 jaar
opgevoerd en sindsdien is haar triomftocht
door de wereld begonnen.
In de Mailheus-Passion is Badh do voil-
oindiger van hot hem voorafgegane ontwik-
ketingsl'ijd[iórk' van do' muzikual-dxamaliscbo
kunst'op kerkelijk gebied, welke wortelt in
de gee&tellijke toonoelspcd-cn der mid loloou-
wten, in de z.g. mysterie-spelan. Ook de
Passionen van Bach dragen onmiskenbaar
de teekenen, we'ke op haar meer Room-
sdien dan Protestanlschen oorsprong wij
zen, ondanks do door Baöh daarin aange
brachte Protestantscho elomcn'ien.
De mysterie-spelen vvaien spelen met een
godsdienstig karakter, die hun oorsprong in
de kerk vonden. Om meer indruk op het
volk le maken, dat van liturgie niet voel
begreep, begon do Rooinscho Kerk in hot
begin der middeleeuwen met bot leven van
Christus en taferealen uit den Bijbel dooi
de goesiodjlkon aanschouwelijkvoor te la-
ton stellen en door het voeren van samen
spraken, meer inzicht in do Bijbdveriialoi)
te geven.
De Tho-maskerk te Leipzig, waar
in de Malthous-Passion haar eer
ste uitvoering beleefde.
Langzamerhand weiden de liaindehnigemr
en hot aantal personen uitgebreider en- het
taencel werd uit de Kerk naar liet groota
plein er voor verplaatst. Het spel werd tee
vees dramatisch, d.w.z. handelend.
Allengs werd ook de plaats van lianddiing
uitgebreid en in den loop dor tijden ont
stonden drie toonoefai, die boven elkaar
werden aansobrnchl.
ft»
hueneur va.n. de 'J.homa,s.vera te Leipzig.
Ie rij een medeklinker.
2e rij een rivier, in Egypte
3o rij een zoute vloeistof.
■4e rij-oen ander woord voor armoedig.
5o lij 't gevraagde wooird.
?So rij een dag der week.
7e rij een rivier in Duilschland,
8e rij een lichaamsdeel van eon dier.
De rij; een klinker.
Mijn eerste is een ouder we tscbe schoorsteen,
mijn tweede een kasteed en mijn geheel een
gebouw, waarin vertooningen gegeven
worden.
Verborgen lichaamsdeelen.'
Het water is lauw. Angstig, dat liet te
heet is, hoef je niet te zaj'n.
Je verschrikt de musqh, als je zoo'n leven
maakt,
Vandaag mag je thuis blijven, maar morgen
moet je met mij1 uitgaan.
Frans zal toch ook niot geweten hebben,
ld at de hond yals'cth was.
4, Mijtn eerste is een kreet, mijn tweöG'ei oen',
'verkorte meisjesnaam, mijn derde een moest
al rond of vierkant, voorwerp én mijn ge
heel een vervoermiddel.
VOOR KLEINEREN.
1'. Hoe komt'het, dat in Frankrijk de brio vens
niet rond bezorgd worden?
2. Maak vogels van:-
a u 1 w w z
klap ei na
kil ree uwe
3. Soms maakt men een gróót kasteelj
Dat beslaat uit
't W ater overstroomt mij' vaak,
Als ik sta aan 't...
4. Welke struik wordt een getal, wanneer radtï
de tweede letter wegneemt?
(Nadruk verboden).
n
O, kijtk eens. Onder 't loepen
Verlies je heel wat, Piet
Je lijkt veel op Kloin-Duimpjo;
Jo kent het sprookje, niet?
Jij strooit geen brood, maar knikkers!,.
Waar doe jo dat toch voer?
Nee maar. Een gat in 't zakje, j
Daar rollen knikkers door. j
ft 1 1
Straks zijn, als*"]'e zoo voiorlstap^,;
Vast allo knikkers weg;
Dan sta jo raar te kijken. i
'k Geloof, dat 'kraad weet, zeg.
Ik zal jé eens vlug helpen,
Bind handig 't gaatje didlit.
L Ziezoo, dat 's klaar. 'kDenlc: kniklteiS
j Verlies je nu niet licht
jEn loop den weg naar huis toe
Maar één-twee-drie terug,
j Verzamel alle knikkers.
I J'a, doe het maar heel vlug.
Want als er hondjes komen.
Die ook eens knikk'rcn gaan,
Dan zijn je mooie knikkers
Heel gauw, Piet, naar de maan.
Tot ziens dus, boor Kloin-Duimpjey
I Jij,kloino sprookjes-held.
i Ik hoop, je mist geen knikker,
Als je zo strakjes telt.
(Nadruk verboden).
VAN Dl?
No. 10
BIJVOEGSEL VAN DE SCHIEDAMSCHE COURANT VAN 7 MAART 1931
door i
0. E. DE LILLE IIOGERWAARD'.
Do kinderen zaten in hot gezellige koepeltje
in den tuin en Jaap las voor.
„Hot was een venvoed gevecht >en h'ij hield
Zijln vijianden zoo lang mogelijk op een afstand. Vain
alle kanton kwamen Zij echter oplagen en'het kon
Wiet anders, of de ongellijlfco strijd was spoedig
beslist. Ciprio, de held, was verslagen".
Het verhaal was hiermede uit en de kinderen
bleven eenigo «ogenblikken zwijgen-. Ze waren dol
o|p verhalen en Jaap verstond meesterlijk de kunst
van voorlezen. Anneke en Pim waren er dan ook
hecil-emaal „in" en leefden met dopersonen uit
liet boek mee.
„Ciprio was een echte held", riep Anneke uit
en er klonk bewondering m haar stem.
„Ik geloof", zei Pim nadenkend, „dat ik
weggekropen zou Zijn".
„Dat zou laf zijn en jij' zou dus geen held zijn",
merkte Anneke met beslistheid op.
„Nee Pim, je zou geen held zijln", viel Jaap
zijn zusje bij.
„Dat kau me niet schelen", zei Pim. j.Ik wil
geen held zijn, als ze je dood maken. En ik denk,
dat Ciprio's moeder voel blijer geweest zou zijn als
hij weer bij haar thuisgekomen was".
„Dat geloof ik niet", meende Jaap. ,),Z© zou
het vreeseiijk gevonden hebben, als ze wist, dat.
lraar zoon een lafaard was".
„Natuurlijk", stemde Anneke in en vergoelij
kend ging zij voort:
„Pim begrijpt liet niet; hij' is er nog te klein
voor". I
„Maar ik vind liet toch dom", hield Pim vol,
„om jo voor niets dood te laten maken en ik weet
pieker, dat moeder liiever een levenden jongen zou
hebben, dan een held die dood was".
Met de handen in do zakken liep Pim weg.
Ilfij was er aan gewend, dat do beide oudsten
hem niet voor „vol" aanzagen, niaar hij' stoorde
pich er niet aan en liet zidh niet tot andere ge
dachten brengen.
„En ik vind het toqh dom", zoi 5rij nog eens
in zichzélf.
Ej'j liep den tuin door en kwam door oen klein
hekje in hot bosch, waar een beek kabbelde en oen
tvSj'v er met eenden en zwanen er in was.
Daar kwam Tip, zfjjla hondje aan, Tip was
als alle fox-terriers M op eenden en zwanen-
en mocht dan ook nooit alleen.,het bosch in. Dik
wijls werd blij aan een lang touw in'den tuin vast
gelegd. Maar ditmaal scheen hij toch onlsua.pt te
zijn, want bij wande'de fier door het bosch en1
een touw, dat aan zijn halsband .bevestigd was,
sleepte achter hem aan. De rakker was dus los
gebroken,
-In h et volgend oogenblik sprong hij tegen
Pim op.
„Kom maar mee, Tippie", zei de kleine jongenj,
terwijl hij het touw opraapte. „We gaan samen
wandelen". i
Het hondje wilde niets liever dan dit en kwis
pelde lievig met z'ijln staartstonrpj© om zijn vreugde
te kennen te geven.
Het duurde echter niet lang, of. Tip, vond het
paid, dat zijn baasje volgde, erg eentonig. Wat
zou er aan den andorenkant van de heg zijln?
Kom, dat moest h'ij eens onderzoeken.
Vlug stak hij vlak voor zijn baas je[het smalte
pad over, zoodat Pim bijna over het touw strui
kelde. Lachend zei hij: i
Ik zal je maar loslaten, Tippie".
(Nu, daar had het hondje natauriiijik niets op
tegen.
Zij liepen nu door 't bosch, tot Pim, die hoele-
maal niet aan don vijver gedacht had, met schrik
'bemerkte, dat Tip er regelrecht op afstormde. Dn
er waren juist zooveel eenden en zwanen in. Wat
zou dal geven?
Pim floot en riep uit alle macht, maar liet
mocht niet baten. Tip scheen het niet te hooroni.
Of hield hij zidh maar zoo? -
Pim was ten einde raad.I
Daar was Tip al b'if d|o stéenon aan den kant
valn den Vijver. Hij kon zwommen als de beste om
'twas dus maar een klein kunstje voor hem bij de
eenden en de zwanen te komen.
Maar wat was dat? Ging h-ij plotseling niet
voider? Pim zag den hond rukten en trekken
en...... begreep op eens, dat het touw tusschen do
steenen verward zat.
Daar kwam een der zwanen al met uitgespreide
vleugels woedend op hem af. Stellig zou die hem
kwaad doen.
Zonder zich ook maar een oogenblik te be
denken holde Pim nu naar den- vijver, nam zijn
moei nieuw mes uit Zij'n broekzak ensneed
het touw vlak b'ij Tip's halsband door, er niet op
(lettend,- dat do woedende zwaan vlak bij hem
kwam.
Tip jankte van opwinding en zenuwachtigheid,
maar scheen voorloopig genoeg le hebben van
den vijver en zijn bewoners.
Ilij maakte tenminste onmiddellijk rechtsomkeert
en Pim wilde hem juist volgen, toen hij' vaders stem
hoiorde, die riep„Bravo Pim. Dat was een flinke
daad".
Vader, die van den andoren kant aankwam,
had het lieéle tooav dtje gadegeslagen en hoewel1
hlij zijn schreden zihaastig mogelijk gericht had
SER
t
I ,V>
.Jüii de-tb. liACtl.
-
i
KINDER-BLAD
o3
