Van idealisme en jtraetifk
X Af -
m x<\W
GYMNASTIEK.
door A. van Schie, Voorzitter van 2 H. O. R.
W M
rntrnrng/mmmm***?
Zulten do mannen, die op 22 Februari
1904 bijeenkwamen en na oen uiteenzet
ting door don lieer Chris Krijger, beslo
ten de tot dien datum te Schtodam. bo-
staando vrije oefenclub in die -gymnastiek
om to zetten in een veroeniging, oaider-ai-
decling van „Het Volkshui»", vermood
hebben met deze daad een werk to heb
ben verricht, dat van groolo ekenia
zou blijlccn te zijn op de More ontwikke
ling en vorming van het Scbiodamscho
gymnastenkamp tin waarschijnlijk ook daar
builen?
Begonnen werd met elf loden boven
en elf onder achttien jaar, terwijl do ver
een iging, toon zij» levens vatbaarheid block
to bezitten, op 3 November 1904 Schio-
damscho Gymnnstiekvoreenig'ng T.II.O.R"
gedoopt werd. Dó hoer Clrris Krijger wendt
dadelijk bij idie oprichting benoemd tot Di
recteur.
Een goed begin is het balvo werk on
zoo is liet ongetwijfeld een voorrecht go-
woest, dat „T.II.O.R" aanstonds on'Jor
leiding lo slaan kwam van een loménon*
ten teclmicus, een man tevens uit één
stuk.
Voor zijn komst bij „T.II.O.R" was do
heer Krijger reeds jaren leider govleest
van do DialCtsche Gymnastiek- en Schemi-
verecnigiing „Sparta" de schepping van den
heer Ja^ob Comelis van Marken, den toen
maals jongen ideal istischen directeur van
do Gistfabriek to Delft. .Do lieer Van Mar
ken w as niet alleen do stichter van do
thans machtige Dielfisclic onderneming,
doch hij was moor dan dat, voer alles de
idealist, die trachtte een sfeer van geluk
cn saamlioorigheid tc schoppen onder zijn
personeel, daarbij tegelijkertijd op prak-
tisclio wij zo betere arbeidstoestanden in
het leven roepend. Zo-o zien wij ahenga
uit het fabrieksleven do voreenigingoui
voortspruiten, die, naast ontwikkeling en
ontspanning, ook beoogen, dat de modo-
werkers in de fabriek, do kamoraidon Jiui-
ten de fabriek zullen zijn. Er ontwikkelt
zich een li'ijk vcroaiiLgliugateven op dezo
idealistische" basis cn in „Dc Fabrieks
bode van 24 October 18S5 lozen wij
oen oproep aan de jonge mannen uit hot
fabrickspersonccl om zich aan to sluilen
bij oen op to richten vorccnigjig tót on
derlinge lichaamsoefening.
Do lieer Van Marken was van het belang
«ener gezonde lichamelijke oefening oen
overtuigd voorstander, bezag dezo zaak
ongetwijfeld van een breed standpunt en
het komt mij voor, dat do ruime visie van
den heer 'Krijger voor wat betreft do
lichamelijke volksopvoeding, aan do
deeën van den heer Van Marken niet
geheel vreemd waren; or althans door
werden geaccentueerd.
Kort na het optreden van den hoer
Krijger als directeur van Sparta" (Maart
3803) werd, eveneens op initiatief van
don heer Van Marken te Delft opgericht
,,Do Gemeenschap", een overeenkomstige
inrichting als ,,Het Volkshuis" te Schie
dam. Ter illustratie van de omgeving, waar
in de heer Krijger toen vertoefde, vindt ik
het interessant hier oen doel to doen vol
gen van do toespraak van den hoer Van
Marken, dio dezo bij do opening van „Do
Gemeenschap" hield:
,,Dit ledigo gebouw moet bezield wor
den. Daar moet van dit gebouw uitgaan
oen geest van hoog zode!ijken ernst. Wio
dit gebouw bezoekt moot bewust of on
bewust onder den invloed raken van do
zid, die er in huist ou moet iets van
dien geest met zich dragen. Waarlijk nïot
in sombere stemming oE langgerekte tro
nies behoeft die zedelijke invloed zich to
uiten. Maar wanneer' w% hier komen zoe
ken naar ontwikkeling en ontspanning
voor lichaam cn geest, dan moeten wij
niet slechts de oors-to maar ook de laalslo
vinden id een vorm, die liet peil van ons
zedelijk, verstandelijk cn lichamelijk be
staan verhoogt, die niet de vervulling van
onzo dagelijksehc plichten i'u den wog
staat, maar integendeel, ons -opgewekter
stond, ons tot die vervulling in staat stelt
cn verhefl tot beter vervulling en booger
plichten. Bij brood alléén Jean da menscli
niet leve»; hel mag gr< n leven boeien,
waneer liet levensdoel wordt beperkt tot
de zorg voor het dagclijlcscli brood. Do
drang naar ontwikkeling- is een billijk ver
langen, dat in ieder la li lo spreekt, die in
den besten en edeksLcn zin mensch vi'l
lieden, nnuir do boog kan niet altijd ge
spannen blijven cn ook ontspanning is
een redelijke behoefte, die zelfs do meest
ernstige mensch mag en moet zoeken te
bevredigen".
Ik haal dit alles aan, omdat voor mij
vaststaat, dat oen en ander voor do gym-
nastickbewegi'iig iin Schiedam van betoo-
kenisvoHcn invloed geweest is, waarbij,
I n. t 1'
naast de eminente leiding van den heer
Krijger, krachtige si ion in de DaLffëehs
stellingen ondervonden wtercl van „Hot
Vplkshuis", (onder voorzitterschap van den
heer M. C. M. de Groot
Do hoer Krijger was daarbij do man,
dio zijn jongens krachtig wist te oefenen
en to begeesteren. Daarbij bracht hij zijn
leerlingen liefdo voor do gymnastiek bij
en ze allengs maakte tot propagandisten
voor do zaak dor lichamelijke oefening.
Elk dezer pioniers wist te strijden voor
eigen veroeniging, gaf zich tot hot alle®
uiterste, zonder dat di't evcnv it leiddo tot
do vorming van do clubfan.ititL De ver-
ccnigi'ng was middel, de lichamelijke oefe
ning doel.
In 1913 verliet de hoer Krijger uit gezond
heidsoverwegingen do vereanép'ig, daarin
tot op den huidigen dag achterlatend oen
kern van loden, die ook thans nog mot
eerbied en -ontzag aan zijn capaciteiten
als leider terugdenkt. Do ledenvergadering
benoemde den heer Krijger bij zijui hoen-
gaan tot oere-directour.
In 1917 werd „Het Volkshuis" opgehe
ven en kwam T.II.O.R." op eigen beenen
te slaan, waarbij zij haar tegenwoordigen
naam aannam van „Schiedamscho Ver-
e-eniging voor Lichamelijke Opvoeding
T.II.O.R."
In den loop der jaren zijn, behalve de
Dames Gynmastiekveroen. „Ilygiea", ook
do confessioneel© vcreenfgingen „D.O.K.en
„Excelsior" -opgericht; nog kort geleden
do Ne-lerl. Arbeiders Sportbond. Hierdoor
hoeft „T.II.O.R." heel wat leden en vooral
adspiranlcn moeten afstaan. Telenrstelli'n-
gon -en moeilijkheden zijn „T.II.O.R", medo
daardoor, niet gespaard gebleven. Noo-vt
heeft dit echter tussclien (lo IcMcrs van
do beweging geleid lot scherpe verhou
dingen, gedragen als „T.II.O.R." werddoor
de brcede gedachte, (lat een groeier aan
tal verccnigijigcn zou voeren tot een be
oefening van de sport in ruimer kring.
Deze stelling, ïn „T.II.O.R." geworden
tot een traditie, hoeft gekweekt, in plaats
van benepen concurrentie go-loe, belangstel
ling cn waardeoring voor eikaars arbeid,
een prettige onderlinge verdnndlioading,
waarover wij ons slechts kunnen verheugen.
Mcl lianr twee hoofd afdeeliiujen, twee
seniores groepen cn zeven adspirantklassen,
s.unen tellende circa 303 personen, staat
do verccniging „T.II.O.R." thans fier daar,
tevreden over baar pioniersarbeid, er zich
van bewust, dat, plaats als do veroeniging
beidt aan eiken inwoner dio dat wenscht,
van welken maatschappelijken sland, van
welken lcettijd, van welke politieke rich
ting ook, in oen stad als Schiedam voor
haar nog een mooie taak te vervullen is.
ITo-opvol aanschouwt zij daarom de toe
komst in het rusti'g bewustzijn voort to
gaan op den goeden weg en mede lo blij
ven arbeiden ten bate van do lichame
lijke oefening van de Spluedamsche burgerij.
Verontwaardigd toeschouwer„Wat zeg je van zóó'n
scheidsrechter
Zijn meisje „Een knappe jongen." (Humorist),