Schiedamsche Courant.
UIT DE TWEEDE KAMER.
ÏSSI
TWEEDE BLAD
sffii
Het Balineescihe duns- on .muziok-aiscnible, dat de vorige weck in ons land aankwam, ou gistermiddag zijn eerstevoor4ellin|
T Europa gat voor H. M. do Koningin op liet Loo.
Vrijdag 6 Juni 1031 No. 19741,
B.OïNEïTLAm.
Onthulling getlenltteelten wijlen
mr. II. O. Drcssclhuijs.
Jn tegenwoordigheid -van autoriteiten, ver
tegenwoordigers van verschillende verceni-
gingon en andoro belangstellenden, hoeft
gistermiddag om half 4 in do Carnegiolaan
acikter het vredespaleis ie Den Haag, de
cntlhulling plaats gehad van oon godenk-
teek-en, opgeridit ter, nagedachtenis van mr.
II. C. Dressdhoys. Namens de familie waren
aanwezig mevr. do wed. Drcssothuys, drie
dochters, oen schoonzoon v;un don over
ledene on hun kinderen.
Ho voorzitter van hot uitvoerend comité
piroif. mr. M. \VL F. Treub, hield een ope
ningsrede, waarna de mulsio kleinzoon v:aa
wijlen mr. Dressolbnys liet doek, dat hot
monument omhulde, liet zakken. Prof. Treub
droeg liet monument over aan de gemeente,
waarna de burgemeester, jhr. mr. dr. Bosch
ridder van Rosenthal, liet met een korte
toespraak 'in -ontvangst nam.
Hierna worden deer afgevaardigden van
enkel© organisaties kransen aan den voet
neergelegd van bet gedenk boeken, dat ont
werpen is door prof. A. Wt M. Odé, waar-
fop tenslotte c\ï oudste sChooinzoon van
den lOverledene, namens da familie voor de
gebrachte hulde dank zeido.
Besmettelijke ziekten.
In do week van 24 tot on met 30 (Mei
zijn de navioilgende aantallen, govalllon van
hcsmetteJüjlfce ziekten ter kennis gebraclit
van het Staatstoezicht pp do volksgezond
heid: i
Drie Balincescbo danseressen, in haar prachtige, rijk met goud-'versierd®-costuutns,
zooals zij gisteren voor do Koningin op traden.De volgend© week zal oen uitvoe
ring in Den Haag en Amsterdam gegeven worden, waarna het gezelschap naar de
Koloniale Tentoonstelling te Parijs vertrekt.
Febris' typhloidea 3, piara,typhus 4, rood
vonk 116 (Den Haag 4)diphtheric 96 (Delft
1, Den Haag 4, Leiden 3); meningitis oere-
bnospinahs epidemica 55 poliomyelitis an
terior acuta 2; encephalitis lethargic®. 3.
GehlschieterMvet van den Bergli
aangenomen.
De Tweede Kamer hóeft Zender hoofde-
flljiko stemming het initiatief-voorstel van
den heer van' den Bergh c.s. tot wettelijke
regding van liet geldsqhietersbecü'ijf aan
genomen.
H
Een weekje rust hoeft do Kamer mis
schien goedgedaan. Ze zal nu nog vier
weken arbeiden ©n gaat dan iiiet zomer-
reeés in. Er is nog heo! wat af te Üoeri,
al is hot niot alles even boliangrijlk. Ban'
paar interpdlatvas vande communisten,
een nieuwe van don lieer Oud over de moei
lijkheden, die zich nu al voordoenbij! de
iuÜtvtoering van do Tarwdwet, do rogoling
van bet muzibfcauteursrecht, de Stuwadoors
wet en bet w©tj© tol regeling van bet geld
schieters bedrijf ingediend door de sociaal-
deinccralisCbo groep.
Vooraf gingen eenige"kleinèrQ"'ohtweipaii"
cue. v|an onteigening ten Ixiit© ran d-en
groeten verkeersweg Den HaagAmster
dam, die bij Oegstgeest den bcradh[en auto-
moordkuil bevat. Spoedig zal aan dien go
vaarlijken toestand nu een einde leeman
maar definitieve, regeling van den snel ver
keersweg komt later nog aan de orde.
Do heer Fioris Vos beeft ©en succesje to
"boeken gehad: Zijn motie voor vrijstelling
van registratie-recht a's oen pachter Zijn
landerijen van dan eigenaar kaopm wil,
is door do Kamer aangenomen. De linkor-
Zijdo stomd© eenparig victor ©n dank zijl do
verdeeldheid dor R. K'. en dor Chrislelijk-
Ilistoiriscibo partij, kroeg do moti© 48 stom
men met maar 25 or togen. Of do regoering
nn bereid is hot gevraagd© in te wi li gen,
is een tweede piunt, maar do kans is niet
gering.
Het wetjo-rari den Rergh' regelende het
f11-*rhiejers!x)'lr"f omvat oen notoligo
kwestie. Al aanstonds
stuit men ap demaai-
.ij'kheid jam aan te
geven wat woeker is.
Lr bestaat bij liet
vioik nu en dan leen-
beh'cofto on di© dient
to worden bevredigd,
maar die bóhaofta
mag niet tot oen go-
w.ctonle worden.
Wat die lieer van
den Bergh nu wil, is
vooral nagaan waar
om geleend wordt ©n
-. de' kans op geregelde terugbetaling is.
:-e bonarfido loeners moeten gcïholpen wor
den en do bonarfido geldschieters dionoiil
niet over cén kam te worden gesctaien
met de slechte. Eon vast poroenlage, dat
als grens van fatsoenlijk" kan worden
aangemerkt, was aanvankelijk wol in. het
ontwerp genoemd, maar dat is or woor uit
genomen, omdat bot onmcgelijfc bleek oen
a-.gemeenen regel l© stellen.
Bij algemeeiion maatregel van bestuur
voer ieder geval eon grens to worden
bepaald. Voel is reeds bereikt waaneer
bepaald is, dat degenen, dio liun beroep
"naken van geldschieter bij de ovor-
henl - bekend moeten zijn. W oekor
woekert in hel verborgene on hot is
ïa dio <OcföLo plajciLa tttüÜRlig,v. ili.it tlil
bedrijf in het volle, daglicht wordt ge
stold. In wolio go meen ten bestaat roods ©en
ov'ovhekls-voorschotbanlc, maar daaraan zijn
viol© bezwaren verbondon: .als de gemeente
dit bedrijf exploiteert, wo-rdft or allicht te
gemakkelijk geloond on de leen-gemecnLo
Inioot niet worden gesteund. De lieer
i Snoeck llouk-enicuus bij-voorbeeld vreesde,
Idat dit -ontwerp hot leen -kwaad zal uit-
letk'en omdat h-ot dit kwaad reglementeert,
Hier zit nu juist do moeilijkheidin hot
Hoor don hoer Van iden Bergh' govolgdo
Ëng'arscluo stelsel wondt inderdaad hol
l'ooncin gereglemenlecrd maiar hot voordeel
ls daarvan, dat mon. het kumatd Aan ook
Igcud kent on hot niot in hot verborgene
jaat woekeren Ooordiet geheel le verbieden.
r. dr. G,_yan dea
Gieïijfc wij róóds ziei-den zit nu' do moei
lijkheid' in hot vaststellen van d© maximum
Her rent© ©in di© puizzlio draagt liet -ont
werp ter oplossing over aan do Regeering,
Üi© daarvoor technisch© tabellen dient te
ontwerpen, oen karwei, !da,t volgens den
boor Van idem Rergh niet zoo moeilijk is
als het er uitziet. De bedragen, die in
don rog-el geleend worden, blijven b innen
bepaalde perhén en de termijn voor afbe
taling is ook niet vór-uitéénloopend'; hot
moiot dus wel mogelijk - zijn ■-algemeono cri
teria to stellon, waarbij echter de finan-
ciieoLe draagkracht d-er leen-memers ook oon
vraag van gewicht is.
Hier nu zit d© kneep: wie zóó ver is ge
komen, dat hij geen sons meer bezit en
geld moet leon-en, is uiterst zwak in zijn
financiën.. Niets waarborgt in den regel,
dat zijn positie spoedig betert- Het is een
riskant© onderneming om aan'zoo'n zwak
ken broeder gold te leunen.
Daarom hangt in do eerste plaats alles
er van af of hot dool waarvoor men nul
loouen, erkend kaïn worden als goed. Enj
dat alles moet in eön algomeónen maatregel
van bestuur worden vastgelegd, flet was
te begrijpen, dat verschillend© leden scep
tisch tegenover dit ontwerp stonden, om
dat het de moeilijkste kwestie niet op
lost maar endosseert aan den minister, die
met de uitvoering belast zal zijn.
Wat is ten slotte redelijke winst? Ook
dat begrip most omlijnd worden, want de
voorschieten begint zijln bedrijE niet uit fi-
lanthropie, maar uit winstbejag. Hij moet
dus niet alleda zijln kwade kansen dokken,
maar ook nog oon centje over houden.
Mot dit wetsontwerp wordt intusscbün
tweeerlei stalling bereikt, !n.J. dat het clan
destiene bedrijf de kop wordt ingedrukt 6n
dat do geldschieters uiterst voorzichtig moe
ten zijn mot do slechte risico's. Als oen
maximum-rente is bepaald, hebben zij ter
dege na te gaan of zij daarbij het risico
veel mogelijk, omdat nu eenmaal alles in
het stiekeme gebeurt en dat is toch niet
tegen te houden.
Het leolijke in het geidschietersbedrijf is
hierin gologón, dat do goedo gelinernor,
die zich inspant om op tijd af te betalen
en daarin ook slaagt, een veel te hoog
percentagebetaalt om de schade, die do
geldscbieter loopt met een slechten klant,
te helpen deldeen. Alen verhaalt dus de
scliade van den zwakstein broeder op den
zwakke, die eigenlijk oo-k niet op zijn
eigen boon-en kan loopen.
In de Ivarner waren ©enerzijds meenin
gen, dat do Overheid 'niet to vèr moet
gaan, anderzijds, dat degemeente hier
zelf initiatief moet nemen.
.Van do alndero punten; stippen we nog
even aan, dat speciaal zijln uitgezonderd!
do vereenigingen die zich ten doel stellen
den woeker te bestrijden. Dait was natuur
lijk logisch.
Zoo wikte do hoer Snoeck Henkemans
de gemeentebesturen niet toestaan om een
dergelijk bedrijf op zótten en liij wilde
deze wet niet vorder laten gaan dan toe
zicht oefenen op de particuliere bedrijven.
Daartegenover stond de heer Van Poll,
die uitsluitend aan t
de gemeentebesturen
dit bedrijf wilde toe
staan om zoodoend©
liet parliculicre be
drijf finaal af te schat
fen. Noch in hetóénc,
nook in het andere
uiterste wensohto de
Kamer te verrallen
en b:idc am-en-demen
ten werden bij ge
brek aan steun inge
trokken.
'Geen bezwaar had
de lieer Van den
Bergh er- tegen, dat de" liefdadigheódsin-
stellingen, die voorschotten geven, huilen
do wet blijven. Hiér staat vast, dat van
winstbejag •geen sprake is en dus woeker
ook zal zijn. uitgesloten. Het amendement
van dr. Vos, om deze instellingen uit to
schakelen, werd .alzoo aan va aid. Evenmin
was er bezwaar' tegen, dat Gedeputeerde
Staten weer oen oogje in hot zeil hou
den, als gemeentebesturen een ge'idsohie-
tórsb-edrijf gaan opzetten of gaan ophef
fen. Voor beide gevallen wenschte dr. Vos
eenig toezicht, en ook dat is in het wetje
opgenomen.
•AVeer een andere vraag was, wanneer
een vergunning voor het houden van een
bedrijf kan worden ingetrokken. Na twee
waarschuwingen toegediend wegens onbe
hoorlijke daden, stelde de beer Van den
Borgh voor, maar de heer Knottenbelt
wenschte dit veranderd in: ma twee ver-
oordtelingcn in vijf jaar tijds. Dat is na
tuurlijk heel wat anders; de Kamer ging
echter bijna eenparig niet don heer Vain
den Bergh mcè.
Allerlei details werden nog behandeld,
waarvan niet alles even belangrijk is te
achten. Van eenige boteekenis is nog de
vraag, of cessie van loon mag worden toe
gestaan. Do voorsteller wenschte dit to
ningen verdeeld. In sommige gemeenten is
het den ambtenaren en werklieden veibo-
den om dit ooit te oonditionceron, en
het lijkt wel het beste om dat to dtoen,
wijl anders -het particuliere loven lbolijk
in bolsing komt mot bet ambtelijke. Deze
bepaling bleef echter gehandlianfd.
Hiermede was dit ontwerp afgehandeld.
Alleen de lieer Sno-ek Henkemans bleef
tot het einde zich verzetten en verzacht
oanteckeming, dat hij tegen de wot was.
Do rest va.n de Kamer was er voor en
zoo behaalde de hoer Van den Bergli eön
aardig succes, waarmede vele leden hom]
gelukwenschteln. i
AVat zal nu de Eerste Kamer doen? Het
zou toch wel heel kras zijn als die eea
ontwerp, dat op deze wijze is aangenomen,
durfde afwijzen.
"Wat zal dan daarna de rogeering doen?
't Is alles nog onzeker.
Een aanvang werd gemaakt mot de be
handeling van het muziok-auteursrecht,. dat
een zeer moeilijke en ingewikkelde kwestie
is. Vóór- en tegenstanders zijn al losgeko
men.
RECHTSZAKEN.
kunnen dragen. Het slechte bedrijf ligt wel
aan dón ketting, maar er blijft nog heel verbieden, maar daarover zijn de mee-
Braiulsiiclitiug.
ITct Hof te Den Daag levcstigde het van
nis van de rechtbank te Rotterdam, waar-
blij do vrachtrijder J. J. II. -uit Bleiswijk
is vrijgesproken van hem ton loste gelogde
brandstichting en waarbij de les werkman
P. G. vun O. aldaar wegens epzettol'ijko
brandslidhling in een hooiberg op hot erf
van Clvr. van Ede Potorsrnan te B-leisWijlk
is veroordeeld lot 8 jaren gevangenisstraf.
Civiele actie tegen den verdachte in
liet Amsicrdamsche torendratua,
De arrondissementsrechtbank fe Den Haag
deed uitspraak in een civiel© zaak, door
do gescheiden vrouw van den in Amsterdam
bij hot torendrania om het leven gekomen
Arkenbout, togen den verdaclh'te M. aanlian-
gig gemaakt en veroordeeld© dezen tot be
taling vian het bedrag van ruim f 1600
wegens geleende en voorgeschoten gelden,,
uitvioerbaar bij voorraad.
SPORT.
Atlilctick.
Ni euw w erel drecerd 1.5
Engelse lie mijl.
Do Fin Leh'tinon liep tijdens oen-atbl-eüek
wedstrijd te Ifeilsingfoim de 1.5 Engclschó
auij in den tijd van 6 min, 42.1 sec., het
geen een nieuw wereldrecord beteokónt.
Het -oude wereldrecord .stond cipi naam van
Nurmi, mot 6 min. 42.5 sec. en word in
1925 (o Les Angelos gevestigd.
GEMENGD NIEUWS.
De crisis in liet visschenjbeiirijt
te lJmuiden.
Groot© re ode rijt f ai 11 lie. t
v er klaar d.
Door do IlaarlemscJio leclitbank is fa:l-ook te veel".
lic-t verklaard de visschei'ijlmaalschapplij
Occkaan te Ijmuidon,-een d-er oudste roe-
derijen, welk© negen stoomtrawlers in dó
vaart had. Wanneer de regcetïng liet be-
drijf niot tegemoet komt ©n spoedig een p-uif-
veihod uitvaardigt, zullen no-g wel. moer
reedefijien vO'gen.
Wielrijder door auto gegrepen.
De dood bijina onmiddelijlk
ingetreden.
^Gistermiddag kwam de 60-ja.iigo J. G. N.
Wioaionde te Haarlem, per rijwiel uit d.e Man
padlaan te Heemsted-o en stak den rijweg
tctver. Juist piassoei-do mot vttfj groot© snel
heid een auto, waarin o.a. goaeten was ba;-
ren es vion Ponwilz.De wielrijideu'werd ge-
grepón en met zooveel kracht over don
weg geslingerd, dat do dooi bijna onmid
dellijk intrad. Do fiets wmxl totaal vernield,
üo politie slelt een onderzoek in naar do
schuldvraag. Do auto is in beslag ge
nomen. 1 i
Overreden en gedood.
Gistcrmoa-gen is op den straatweg to GorS-
scl de arbeider 1>. uil Bp© door een vracht
auto overreden en zoo zwaar gewond, dat
hij op weg naar het ziekenhuis is over
leden. i
Vei drunken.
(Gistermorgen is het' 9-jarig zoontje van
den heer '1'. Goes te G'oertruidenborg bij
bet spelen te water geraakt en verdronken.
Een half .uur daarna is het kind lovailoos
opgehaald. i li
Moord op 10-jarig knaapje.
Zijn stiefmoeder verdwenen.
Toen do wisselwachter Posske. uit do
Balmhofslrasse te Lichtenberg (D.) van zijn
dienst thuis kwam, vond hij- zijn tien
jarig zoonlje vermoord op den grond lig
gen. Do jongen was met een koord ge
wurgd, terwijl hom bovendien de polsslag
aders waren doorgesneden. De vrouw van
Posske, do stiefmoeder van Let knaapje, is
spoorloos verdwenen. Do po-litio zoekt in
de eerste plaats naar haar.
Wat men in een graniofoomvinkcl te
hooren krijgt.
Moeder komt met haar vier dochters den
winkel binnen.
Dodder no. 1 zal liet woord do-en en
vraagt' naar de plaat van „Carmenibaaet"-
(Carmen van Bizcl).
Dodder no. 2 hoort liever do plaat van
„Eva en Maria" (Ave Maria).
Dochter no. 3 beweert, "dat „Seienad-a
van Terscli©Hing" zo© mooi is. (Scranada
van Toselli). i
Dioehtcr no. 4 wil mot allo gewold liet
„Simartlied uit do Fosco" (Tosca).
Moeder vraagt naar do plaat „llooie Ma
rio" (Roso Mario), lna.t hot nummer aan
beido zijden afdraaien en merkt op:
„.Tanmier 'kum al liong .ander nam 'kunt
vast". („Sprcckmaohino").
Vcrgrootcnde bril.
Lodowljk XV bezodit cons do l)uiea,ux
van het depavtoment van -c.orlog. Op de ta
fel za,g hij een bril liggen; dio hij apaolte,
zeggendo: „Laat ik eens zien,, -of dio glazen
g-oc-d v,oor mij' zijn?"
Tegelijkertijd nam hij een stuk papier ojt
dat daar schijnbaar toevallig lag, d.ooh dat
in werkelijkheid een hoogdravend© lofrede
op den monarch' bovulto. D© koning lia,tl
nauwelijks dio icea-sle regels gdez©n of hij
wierp het geschrift en den bril op do tafel
neer, terwijl! hij glimlacliond zeid-o: „Dio
'bril is niets bolor d:ui do niijrue, liiiji vorgrc©t
WXVJMVsy
De overweg bij Oegstgeest. - Geidschietersbedrijf. - Wat is woeker?
Geen percentage voor redelijke winst in de wet. - De regeering
mag de puzzle oplossen. - Moet de gemeente geidschietersbedrijf
uitoefenen? - Liefdadigheidshuip. - Cessie van loon. - Het ontwerp
aangenomen zonder stemming.
In verband met hst aanbreken
I van het vacantieseizoen wordt
er de aandacht van onze abonné's
op gevestigd, dat de Schiedam
sche Courant tijdelijk kan worden
opgezonden, tegen vergoeding der
portokosten, vermeerderd met
fO.25 per adresverandering.
Ook het afsluiten van een tijde
lijk vacantieabonnement (z.g. 2e
exemplaar) op zeer billijke voor
waarden, is mogelijk.
Nadere inlichtingen worden gaarne
door onze Administratie verstrekt
aan ons Bureau Lange Haven 141,
hoek Korte Haven of telefonisch
No. 68103, 68617 of 68923.
M. J. M.jan Poll
DW8IWIWMIB—WftBBMBKiWBBttMBfltlllWgSiWamrtWMISirWfTgSTHIWUPSSm