Ie Kleine itertentii ii
Schiedamsshe Courant,
Schiedamsche Courant.
Mijmeringen.
Uit onze Staatsmachine,
v
SCHIEDAMSCHE COURANT f~ï
Het Neefje uit Indië,
Voor 50 cent:
15 woorden tot
duizenden gezinnen,
TWEEDE BLAD
ZaterJn? 28 Nov. 10 it No. 10'01
Djind on gevolg:.
Er wordt in Onzen tijd voel gesproken
over ontoerekenbare menselven. Geheel o£
gedeeltelijk ontoerekanbaron, dio dus niet
verantwoordelijk gesteld kunndn nocth mo
gen worden voor hetgeen ze doen, noch
voor de gevolgen van hun daden. Daar is
al zooveel over gesproken en geschreven,
dat do man op do straat er eön loopje
mee neenu. test, dat oöa misdadiger,
Mie zich overigens als een normaal measoh
gedraagt, ontoerekenbaar verldaard wordt
en niet naar de gevangenis gaat. Hij zegt:
ze verklaren tegenwoordig haast iedoren
misdadiger voor niet wijs. En. hij voegt
daar nog oen. paar schimpscheuten of grap
jes aan toe. Walnt hij denkt, die do daad
wil, moot ook de gevolgen maar dragen.
Hetgeen op zichzelf oen juiste regel is.
De daad is een via deh wil in ec'n
feit omgezette gedachte. Wanneer tve in
onze gedachten eon plain hebben uitge
werkt en wo willen dat, dan beginnen
we het nit te werken; wiUe'n we het niet,
dan verwerpen we hot plan. Er komt
niets van. Bij sommigen, enthousiaste na
turen bij voorbeeld, gaat dat proces: ge-
dachte-wil-idaad heel gauw. Bij de bedaoht-
zamen gaat dat proces maar heel langzaam,
Ze kunnen over zoo'n plan heel lang
broeien. En bij wie de wil slap is of onder
worpen aa'n drift, voortvarendheid of wat
dan ook, zal tussohen de gedachte en de
daad maar een heel klein stapje liggen. Het
is dus noolig, willen, we in de gevolgen
do verantwoordelijkheid van onze daden
dragen, dat we dit drietal goed boheer-
schen: onze gedachten, Onzen wil, onze
daden.
Er zijh boanmcln, die barsten juist daar,
waarheen ze worden geslingerd. Er zijn
ook bommen, die verkeerd barsten en on
heil aanrichten, wat heek-maal niet be
doeld was. Het gevolg dekt dus niet do
daad. Is liet met onze daden anders? Dat
had ik zoo niet bedoeld, zegt de knaap-
voetballer, die een steen langs do straat
Schopt en de steen gaat door oen winkel
ruit en richt daar schade aan. IIoo vaak
moeten ook wij in ons leven van onze
daden zeggen, dat wo bot heel anders be
doeld hebben. De gevolgen waron gansch
anders dan wo ons hadden voorgesteld.
En al moet au oen .daal beoordeeld wor
den niet allereerst naar de gevolgen, maar
naar de motieven, wij zitten maar voor en
met de gevolgen, omdat wie eeu daad wil,
aansprakelijk) is voor de gevolgen. Dat is
soms heel hard en heel bitter. IVe hadden
het toch zoo goed bedoeld, maar de bom
barstte verkeerd en wo zien het onheil,
dat aangericht werd. Als dat zich nu maar
bepaalt tot het eigen loven! Maar hoe aak
treft het ook anderen. Wie lijdt, lijdt nooit
alleen.
!Wat een. metasch. zaait, dat zal hij oog
sten, zegt een oude les van levenswijsheid.
Ze gaat ook op. Behalve hij de waldaden.
Daarvan wordt te vaak ondankbaarheid go-
oogst, overmits ondalnk hot loon der we
reld is. Dg landbouwer zal er goed aandoen
vóór het zaaien goed toe to zien, welk zaad
hij gaat uitstrooien. Hij zal hot beste moe
ten hemen, opdat do oogst hem niet zal te
leurstellen. Een men sell in zijn, leven niet
anders. Hij zal zijn gedachten moeten zui
veren zijh wil in toom moeten houden, om
niet In verkeerde gedachte om te zetten
in een fouto daad, waarvan do gevolgen
voor eigen rekening komen, want die zaait,
die oogst ook. Maar wie zijn gedachten
heeft gezeefd en gamsch zijn wil heeft in
gespannen, die zal de daad volbrengen met
vreugde en hij zal er vollen vrede meo
kunnen hebben, ook al dokken de gevolgen
de verwachtingen niet.
Oogsttijd is een schoone tijd. Omdat hij
niet geeft de belofte maar de vervulling.
Daarom is een met rijpe vruchten zwaar
geladen boomgaard ia den herfst meer dan
de lachende bruiloftstooi valn de lente. Zoo
is het ook in het leven. Wan'nocr oen mon-
sdienkincl in,de gevolgela van zijn daden
do goede rijpo vrachten mag zien, dan is
dal loven schoon en rijk. Maar er zijn geen
gevolgen zonder daden; geen daden zonder
wil en zolnder gedachten. Bij do geuaohlen
begint het dus al. Op dat begin geve men
nauwkeurig acht.
J. Nagel,
a
Goede wegen zijn van het grootste
belang voor de volkshuisvesting; zij
maken het wonen op grooteren af
stand van het werk mogelijk - s
De Rijksvoldwacht.
Onlangs verscheen een Koninklijk Be
sluit tot nadere wijziging tin aanvulling
van eenzelfde besluit van 11 November
1856, houdende bepalingen omtrent den
dienst der Rijksveldwachters. Ilot besluit
van 1S56 staat in verband met dat van
17 Deo. 1851. We meuten dus in de
bibliotheek van 't Staatsblad een'zeven
tig jaren terug om van djen en ander ken
nis te nemtin, hetgeen wo bij dozen doen.
Bij do vaststelling van|hot Kon. Besluit
van 1851 ging de toenmalige minister vaU
Justitie, N. van Rosenthal, uit van de
overweging, dat het belang van-den Staat
vorderde, dat hot beheer en het beleid
der algemeen© Rijkspolitie op nieuwe
grondslagen wenden gevestigd en dat de
dienst van deztin tak van bestuur over alle
deel en des Rijks op een eenparige wet
werd geregeld ©n in overeenstemming ge
bracht werd met de beginselen voor de
gemeentepolitie, welke in dat zelfde jaar
in een wet waren vastgelegd. In aansluiting
daarmede werd in 1856 bepaald, dat „de
dienst van geregtsdienaar, van Rijksvold
wachter en van bezoldigd opziener der
jagt en visscherij wordt vereenigd onder
de„ benaming van Rijksvoldwacht."-
(Tusschen twee haakjes begrijpen we
niet, waarom in do vorige besluiten het
woord Rijksveldwachter met een hoofd
letter werd geschreven en het laatste be
sluit steeds een kleine lettor gebruikt)
Werd oorspronkelijk bepaald, dat het go-
zag over de algemeen© of Rijkspolitie be
rustte bij den minister van justitie en werd
voor deze politie het Rijk verdeeld in vijf
districten (Limburg en Noord-Brabant; Gel
derland en Ovorijsel; Zuid-Hollatnd en Zee
land; Noord-Holland eu Utrecht; Fries
land, Groningen en Drente) on werd voer
deze districten eon directeur vah politie
benoemd op oen salaris van 2OD0 tot 3000
gulden deze oude toestand is allang
voorbij; de procureurs-generaal bij de ver
schillende hoven vervulden sedert lang de
taak van deze directeuren. Thans is oen cn
ander aldus geformuleerd: „Do Rijksvold
wacht staat onder het gezag van Onzen mi
nister van justitie, terwijl het beheer in de
verschillende ressorten is gestold in han
den van de procureurs-generaal als fun-
geerende directeuren van politie."
Boven gaven we reeds aan uit welke
beambten destijds de Rijksvoldwacht be
stond dit artikel was opk reeds lang
verouderd; het wordt nu als volgt gele
zen„het personeel der Rijksvddwacht
bestaat uit: districts commandanten; rijks-
veluwachters-reulicrchcau'Srijksveldvvaaii-
ter-brfgaiulers-maj o orrifksvoldwaehters-bri-
gathers; rijl&veldwachiors-brigadicrs-litulair
en rijksveldwachters." Bovendien ziju er
nog administratieve ambtenaren van de
Rijksvoldwacht. De aanstelling en do be-
eediging van hot personeel geldt voor het
geheele grondgebied van het Rijk.
Werd oorspronkelijk do taak der Rijks-
veldwacht vastgelegd in eon negental ali
nea's van artikel drie; dit nu is vrij wait
korter geworden. Haar taak is nu: „in
het algemeen hot handhaven, in den moest
uitgebreidon zin, vain de apenbare ordo
en veiligheid van persoinen cn goederen,
in de oersto plaats ton platteland©; hot
handhaven van de ordo op de openbaro
terechtzittingen en het doen van andere
politiediensten bij de onderscheidene ge
rechten; het transporteeren, voorgeleiden
en bewaken va'n gevangenen en verdach
ten; het beteekonon van gerechtelijke stuk
ken in strafzaken en de executie van rech
terlijke uitspraken." Maar in het Wetboek
van Strafvordering en in andere woltelijko
voorschriften, werd aan do Rijksveldwach
ters nog meer opgedragen, zoo zijn zij
belast met hot opsporen van strafbare fei
ten. Verder (en dit kan ook tot haar taak
worden gerekend) kan do Rijksveldwacht
tijdelijk tot ondersteuning der gemeente
politie worden gerequiroend, aan welke vor
dering liij voldoet, onverminderd, zijn be
voegdheid om inmiddels bedenkingen daar
tegen. aan het oordeel van den districts
commandant te onderworpen. In do rego
ling van 1856 was voor dit beroep aan
gewezen de officier van justitio in liet
arrondissement.
Artikel vijf en zes luidden in. 1856: „De
Rijksveldwachters, uniform gekleed en ge
wapend, worden verdeeld in drio klas
sen en in brigaden, 'naar gelang, dat do
dienst dit zal veroisdien, ingedeeld. Do
jaarwedden der Rijksveldwachters worden
vastgesteld als volgt: voor die der eerste
klasse op £550; voor die der tweede
klasse op £450; voor die der derde klasse
op £375." Dat was in den „goedön, ouden
tijd." Thans is de verdoeling en indeeüng
gansch anders. De Rijksvoldwacht is in
gedeeld in districten. Ieder district bestaat
uit een aantal brigaden, die gevormd wor
den door samenvoeging van bewaldngs-
kringen valn Rijksveldwachters. Aan het
hoofd der districten staan districtscomman
danten; aan dat der brigaden als brigade
commandanten brigaidiers-majcwr of briga
diers. De Rijksveldwachters rechercheurs
staan onder de onmiddellijke beveken van
den procureur-generaal, fu|ngeercnd direc
teur van politie, binnen wiens rechtsge
bied ze geplaatst zijn.
Onder datgene wat verder wordt gewij
zigd of gecombineerd, behoort ook, dat voor
de hoogere of lagere rangen ia aanmerking
komen bij voorkeur degentia, die reeds hij
de politie werkzaam zijn geweest. Vroeger
kwamen eervol ontslagen militairen aller
eerst in aanmerking. 1
Verder heeft de minister valn justitie
de bevoegdheid om aan daartoe geschikt
bevonden persolnen aanstellingen te ver-
leenen tot onbezoldigd Rijksveldwachter irc
het belang van do handhaving van de ondti
of de veiligheid bij inrichtingen of wer
ken van het Rijk of andere publiekrechter
lijke lidiarnen of ter bescherming vain par
ticuliere eigendommen, welke in den re
gel zich over eenige aanééugrenzendo ge
meenten moe tón uitstrekken. Deze aanstel
lingen kulimeia ook worden verleend aan,
gemeenteambtenaren op voorstel van den
burgemeester en aan andore ambtenaren,
wanneer eetn aanstelling daartoe in het
belang van de uitoefening hunner func
tion, volstrekt noodig wordt geacht. Des
minister stelt dan ook do voorwaarden!
der aanstelling vast, waarbij hot Alge
meen Rijksambtenarenreglement geheel of
ten dode buiten toepassing kan worden
gelaten.
!n de
Worden dagelijks geplaatst 2n
uitsluitend bij vooruitbetaling
aangenomen aan ons bureau
Lange Haven 14-1 (hoek K. Haven)
Telef. 68103, 68617 en 68923.
Op de 2e rij een sluw vjetrvctillg dier.
Dp de 3o rij een roofvogel.
Op do 4e rij 't gevraagde woerd.
Op de 5e rij ©en bloem, die in den nazomer
bloeit.
Op do Go rij ©en rivier, die gedeeltelijk:
door ons land stroomt.
Op de 7o rij' een medeklinker.
3- Ik ban oen ldeino vogel.
Geef mij oen and'ren kop,
Don noem ik zonder dralen
Een lichaamsdeel Gioasdli op,
'4. Dieren en oen lengtemaat
Noemen met oen G,
iets, dat ieder fietsrad hoeft,
Item, wie raadt er meo?
VOOR KLEINEREN.
31 Verborgen cijfers.
Mag zïj aelfe in de vacantia niet wat later
naar bod (2)
Ik wil gaarne genade voor je vragen.
Zij wist niet, dat je door dezlei venstors
den toien zien kon.
In den la als .en gemeenteraad riep er iemand
voor zfijn beurt. (2)
2. Welke rivier in Zuid-Holland kun je, doos
do laatste letter door oen andere te vervan
gen, in een dool van een vrucht veranderen?,
3, Men vindt mij in de lanen,
Maar nimmer in een tuin,
Wel altijd in do parken,
Maar nooit nog in hot duin.
Nooit in do zee; in 't water,
Daar vmdt men mij gewist,
Je leunt mi o toch wel zeggen,
Wat 't antwoord hiervan is.
r4. Met B ben ik een lichaamsdeel van oan dier,
met H dien ik om een terrein al te sluiten,
met L ben ik ©en rivier in ons Land, met
VR gierig en met N een lichaamsdeel,
(Nadruk verboden).
VAN DE
No 4Q BIJVOEGSEL VAN DE SCHIEDAMSCHE COURANT VAN 2Q NOV. 1931.
door
0. E. DE LILLE H0GERWAARD,
10)
Kalm en zonder opwindende gobourteniseen gin
gen do dagen en weken nu voorbij. Jaap voelde zich'
heel gelukkig in het önjuis van oom Leo en tante
Rita en kon het mot Zijn nioeuwo zusje en broertje
opperbest vindon. Do klom© schermutselingen met
Paula, velko in den eersten tijd van zlijh verblijf
jn Holland telkens verraderlijk: opdoken, kwamen
nu niet moer voor en Jaap was allo narigheid o]
lang weer vergoten.
De brieven uit Indie h'ioldcn ten geregeld van
hot doen en laten van Zijn ouders op> da liiaogte
cn brachten hem menig kiekje uit Giiun nieuwe om
geving, die hiji natuurlijk tronw verzamelde.
Elfccn keer, als Jaap bericht uit Indié kreeg,
vlogen Zijn gedachten ver weg en had tlijj moeite
Zijn afwezigheid to verbergen, tot Paula op een
koer (haar arm kameraadschappelijk door den zijne
gestoken en bemoedigend gezegd had:
„Jo moet maar denken Jaap, dat hot telken^
als je oen brief uit Indié knjgt, waar wat dichterbij
ja, Haft je vader on moeder 'overkomen".
„Ja, Paaltje, je hebt gelijk", am Jaap en hij
moest bij elk bericht van huis aan haar woorden
donken.
Zoo naderde do dag waarop Jaap twaalf jan*
zou worden. Reeds was or oen geheimzinnig pakje
uit Indié gekomen, dat tanto vlug in do provisie
kast had laten verdwijnen, om daar tat dan feest-
dag verborgen te houden.
Paula en l"im staken geheimzinnig do hoofden
bij elkaar, telden den inhoud van hun spaarpotten
wel tienmaal,na en kwamen daarbij tot do verblij
den do ontdekking, dat Zij niet alleen aan den jarige
oen mooi album kondon gaven, waarin lilij allo kic
ken van „thiuis" in volgorde zou kunnen opplakken,
maar er bovendien nog genoog gold overbleef om
hom eon Cactus-album van Verkado aan te bieden,
waarvoor moeder al oen hooien tijd, in geheim
met do tweelingen ,een menigte bonnen cn plaatjes
verzameld had.
Alles stond in het toeken van geüioimzïnnigtnoid
cn vooral do tweelingen genoten van de vooirbe.
leidingen.
j.lk geloof, dat jk minstens even erg naar .Lap's
verjaardag verlang als Wij zelf, moeder", zei Paula
tip een avond, toen zij mat moeder alleen was.
Moedor glimlacht© en zei:
„We zullen probooran en* een ©ebben feestdag
van te maken, en ik geloof, dat jullie vader en mij
daar wat graag mee helpen".
„Nou car Of", riep Paula uit
Dien avond sliep Zij in mot albloröoi plannen
vooir den groofen dag, die Zijl, zaodra ze mot
h,w broertje alleen wad, uitvoerig mot hem ba-
Spreken zou.
4 Natuurlijk voelde Jaap wel, dat „er vod geheim
zinnigs in -do lucht zat", en odk hij koek reiki vd-
zend uit naar zijn verjaardag, dio dat begreep blij
er wel van zelfs zonder vader ©n moeder
vootr hem tot een feestdag Zou worden. En wat
Zou blij ,op dien dag op oonS een stuk dichter ta
rnen bij Irct tijdstip; waarop vader en mciodor in
Holland hoopten te komen. Twaalf jaar werd Mj
immers en als bij dertien was
HOOFDSTUK XIII.
Jkiap's verjaardag.
Op den avond voor Jaap's verjaardag hlad me
vrouw van G angel en do jeugd vroeg naar bod ge
stuurd, om „vooruit te slapen", Zelfs Paula, die
volgens haar zoggen altijd veel te vroeg naar bod
ging, bad zidh bij de zaak neergelegd zichzelf troos
tend mot do gedachte, dat de uren, die jo verslaap^
het vlugst voorbijgaan.
Geen wonder dus, dat Zij den volgenden morgen
vroeg wakker waren, doch' daar Zij voor zeven
uur geen enkel toeken van loven mochten gevan,
heerscildo er in den huizo van Gangclen dan ook
grooto stilte, tot... do pucks, trouwe gangklakj
die al zoo menigmaal op feestdagen bot sein tat
opstaan gegeven had, IImar zeven slagen haoren
liet.
Rrrrt, worden zoowel in Paula's kamerlja als
in dat van Pim de dekens weggeslagen en do gor
dijnen opengetrokken. Mooi weer. fiat trol. Want
ze zouden bij gunstigo weersgesteldheid, ter ©era
van hot feest en den vrijen Woensdagmiddag, oen
aulo-tochtjo naar thiet Gooi maken. Helder scheen
do zon, als wilde rij Jaap ervan overtuigen, dat
zij ook in Holland lokker warm kon Zijn.
Vlug kleedden de tweelingen zich nu aan. Ze
hadden dan ook heel wat to deen voor het ont
bijt Wel had moeder alle cacteaux voor Jaap otp
het buffet goztet, maar zo moesten feestelijk; op oen
klein tafeltje opgesteld warden met bloemen e»
tusschen en natuurlijk moest do stool van don
jubilaris versierd werden.
Hoewel do tweelingen ma hun elfdon verjaardag
overeengekomen waron, dat Zij op hun twaalfden to
groot (te „end" hadden zo eigenlijk gozegd) zouden
zijn voor stoelvcrsioring, moondon Zij nu toch voor
Jaaip'a verjaardag oen uitzondering te moeten ma-
kon; Jaap had immers nooit oeai broertje en zusje
gehad, die dit werkjo voor ten deden on zij warm
er niet boel zieker van, of oom Karei on tante
Jenny dit wel voor hora gedaan 'telden. Indië was
zoo'n heel ander land mot odk! andere gebruiken
dan Holland.
oqerwöao
Op 't grooto erf bij Japik-boor,
Daar was 'teen druk gesnater,
Gekakel en gekrijscls miauw
Kei plots de zwarte kater.
Wat is er aan do hand vandaag?
't Is niet .om aan te Iilooren.
Praat allen toch' niet door elkaar,
Heeft iemand iets verloren?
Verloren? Och, mijn beate Moor,
Dat zou zoo erg niet wezen.
Zoo Sprak de Irouwo waakhond, Prins,
Ihj had gelijk in dezen.
Want 't vogel volk had ruzio saflm,
!k vond aich'zolf 't verstandigst,
Hot mooiste en hot nuttigst, ja,
Misschien ook wel het handigst.
O, ik zei 'n oude, grijlae uil,
Woon boven in den teren.
k Was om mijn wijsheid roods beroemd.
Voor jullie waart geboren.
Do menscbon prijzen kraaide 'nihjaan,
Mij' steeds als bosten wakker.
Als ik kraai, komt de zon opGeen
Van jullie kan dat; lekker.
Do ganzen snaterden nu luid:
Wij z'ijn het olcganlsta
En ik riep oen pedante kip,
Ben vast de bijdobanilste,
Maar ik ben toch (Kot allermooist,
Riep nu do pauw, ecu pronker,
1 'Jc Ren geen gewoon, maar 'n aad'lijlk dier,
Een mooi-gekloede jonker.
Duar kwam do boer plots mot zijn stok
Een dikken allen dreigen
Rn 't woelig volkje was nu stil.
Ze konden wel goed zwijgen.
'f Was rustig weer op 't boerenerf
En rustig zou hot blijvon.
Een Stok is soms een toexvenaar,1"
Als domme dieren kijven.
(Nadruk verboden).
BEK
KINDER-BLAD
T2sT"
loor
-lik -'
-tri-1 «Uifc
