OPSTAND IN SPANJE.
STADSNIEUWS,
Donderdag 11 Augustus 1932.
Tel. No. 68IQ3, 68617 en 68923.
BUREAU LANGE HAVEN 141 (HOEK KORTE HAVEN). TEL. 68103, #8617 en 68933.
Postrekening No. 5311.
EERSTEBLAD.
pij of krachtens wetten of verordenin
gen voorgeschreven en andere offici-
eele af- en aankondigingen en kennis
gevingen van het Gemeentebestuur-
Drankwet
Burgemeester en Wethouders van Sohie-
daim brengen ter openbare kennis, dat bij
hen is ingekomen een verzoek van L. EG-
GE3JMEIJER, alhier, om een verlof A.
voor den verkoop van zwak-alcoholischen
drank in het klein in de bencden-localiteit
van het poiceel Dam 13 alhier; en
herinneren, dat binnen 2 weken na
deze bekendmaking tegen het V'n'lcencn
van het verlof bij hun College schriftelijk
bezwaren kunnen Worden ingebracht,
Schiedam, 11 Augustus 1932. 1
2945 29
BUITENLAND.
Generaal San Jurjo tegen de republiek. De regeering
Is den toestand nog niet meester. Ex-koning Alfonso
doet niet mee.
Gisteren .maakten wij onder Laatste
Nieuws melding van oen nachtelijke po
ging tot omwenteling te Mad rid1. Naar uit
latere berichten is gebleken, stond deze
poging tot opstand en omverwerping van
de republiek niet op zichzelf.
'Onder leiding van den vroogeren op
perbevelhebber der guard ia civil, generaal
San Jurjo. die thans leider der douane is,
is te Sovillla een opstand tegen de re-
goor ing uitgebroken. Het geheele garnizoen
heeft zich bij deze beweging aangesloten,
zoodat sinds gistermorgen vroeg liet groot
ste deel van Andalusié in oproer is.
De Spaanscho rogoering heeft om 1 uur
glsteimiddag met extratreineu en vracht
auto's een regiment infanterie naar Se-
villa gedirigeerd'.
Fen poging der insurgonten het garni
zoen van Jerez over te halen hm zijde
te kiezen, is mislukt.
Do regcering geeft openlijk toe, dat de
opstand in Sevilla nog niet onderdrukt is
en verklaart, dat zij zich op den trouw
haror troepen verlaat. Tot nu toe zijn in
totaal dtie generaals gearresteerd'.
Beslissend vo-or het verder verloop van
zaken zal zijn, of de regeering zich in
de overige doelen des lande zal kunnfein
verlaten op politie, leger en Vloot. 'Op
het oogenblik voet men nog niet in hoe
verre San Jurjo buiten Andalusié steun,
zal vinden.
Volgens berichten, die gistermiddag laat
uit Madrid te Parijs zij'n Ontvangen, heeft
de Spaamsch® regeerimg die gouverneurs der
provincies Malaga, Cadiz en Iluelva instruc
tie gegeven troepen gereed te houden voor
een opmarsch naar Sevilla, waar generaal
San Jurgot zich tot gouvernour-gönera|al
hoeft uitgeroepen.
Bovendien zijn reeds troepen uit andere
provincies naar de omgeving van Sevilla
gezonden. Niettemin is die revolutionaire
beweging reeds overgeslagen op Jerez.
Gendarmerie en brindwoer bobben de zijd'e
gekozen van generaal San Jurjo.
Volgens de in do vroege middaguren
door het Spaansche ministerie van bin-
nenlandscbe zaken gepubliceerde offi
cieoio medcidieolLng lieeft de regeering in de
siad Madrid zolve orveral do ordio en rust
kunnen doen horstellen. Het aantal insur
gonten, dat bij de straatgevechten om het
loven is gekomen bediaagt met het aantal
doodclijik getroffen soldaten acht. Een aan
tal andoro personen werd. ton dodo ernstig
gewand.
Ten einde do indruk te versterken, dat
do opstand ook door de burgerbevolking
wordt afgekeurd, heeft de veiligheidspolitie
do vakvereenigingon geprest een demonstra
tie to organiseeron. Een groot deel dier
arbeiders trok in de morgenuren in geslo
ten njon met ropublikelnsclio en roodo
vlaggen door de straten dor stad. Eemga
arbeiders drongen daarbij een officiers-
casino binnen waar zij do aanwezige ac
tief dienende officnarein tegen dein grond'
sloegen. De republikoinscbo garde heeft
ten' slotte de rust hersteld.
De regeemng heeft allo te Madrid ver
schijnende rechtscho dagbladen verboden.
Man verwacht, dat dit verbod ook zal wor
den uitgevaardigd voor de provinciedag-
b! a cl en.
In do parlomonlszitting van gisteren ver
klaarde minister-president, dat do rogoering
er van in konnis was gestold, Üat iets
werd voorbereid ,maar dat zij principieel
ocii'st had ingogropon, taan do putsch on
middellijk voor do deur stond. San Jurjo
was Dinsdag nog in Maidiid. Wanneer bij
tlians verklaart, dat bij aüeon maar togen
do rogoering strijdt en niet togen do repu
bliek, dau is dit onwaar. Hot geduld' on
do lankmoedigheid van de ïegoering zijn
thans uitgeput. De wet zal mot volle streng
heid worden toegepast.
Vervolgens ging do Kamer over tot die
oirdo van don dag.
Tegen don avond zijn talrijke republi-
koinscho straalbeloogingen gehouden,
hoofdzakelijk door de Mad'nloemscho arbei
ders.
Hoewel de regcering te Madrid en in de
moeste andere doelen va'n het land den toe
sla d moester is, schijnt in Andalusié ge
ne.- al San Jui'go de situatie voorloopig
„te Lehoorsdhen.
Naar verluidt heeft hij roods gisteravond
een kabinet gevormd, waarin generaal Bar-
rera de funotië van minister van oorlog
waarneemt, terwijl hot bevel over do ci
viele gardo in liandöa is gelegd van gene
raal Cavalaanti.
Teneinde allerlei geruchtóa reeds van
to varen den kop in te drukken, wordt van
officieel® Spiaanscho zijde, medegedeeld,
dat ex-koning Alfonso waarschijnlijk' niets
mot deze tegen de republiek gerichte be
weging to maken lieeft.
De reconstructie van de Duitsche
regeering
Officieel werd g,steravond uit Berlijn me
degedeeld
„R'ij'ksprosidemt Von Iliiid'anbuig lieeft
lieden rijkskanselier Von Papen .ontvangen,
die hem rapport uitbracht over den bin-
nenlandschen poüttokcn toestand. Voorts
lieeift de rijkspresident hedenmorgen don
rijksminister van buitenlandsche zaken,
Von Neurath, ontvangen."
Betreffende het resultaat dor bespreking
van den rijkspjreRident mot den i'ijkddanre
lier zijn da moeningen, die in do Borl'ijn-
scho bladen worden uitgesproten, van zie.r
uitoanloopenden aard.
hlcn noemt aan, dat oen raco ïstruotio
dor rijksretgoeiing zal plaats hebben mot
Adolf Hitler als rijkskanselier. Volgen^ deze
lozing zou do" huidige rijkskanselier Von
Papen do portefeuille van buitcmlnndselio
ziaken krijgen en vice kanselier worden.
Grcigor Strassen- zion rijksminister van bin
nenland scbe zaken wordon en Goering me
gelijk rijksminister voor verkeerswezen.
De o vorige departementen aoiud.n onder
leiding den- huidige funclirnurissen blijKen.
Do rijks minis lor van b mton'ands.he zia-
ken, Von Nourath, zioiu weJeten ,unb ssa-
deur te Londen worden on do r jksmi lister
van hinnenJandsclia zaken, Voa Gayl, rijlks-
president van Oost-ruisen.
Van efficicelo zfijdo kunnen deze com
binaties n.et worden bevestigd'.
Een definitieve beslissing is in geen ge
val genomein,
Von Papen zal vandaag d's kideis der
Ccintrumpartij, Joes <m dr Bod/i, ontvangen
en later mogelijk oo'c Hitler en lluganbarg.
liet rijks kabinet is g'steimidd'g om vijl
uur bijeengekomen vcor eertbopa? king,
welke tot half acht heef! gcduiud Een
officieedo mededechng b. tri ff rule de zit
ting, althans betreffende de ter bijcnkomot
genomen besluiten is n'ol verstrekt.
In welingelichte klingen wijst men nog
steeds op liet feit, dat do beslissing meer
dan ooit berust bij den lijkspresidcnt, die
van zijn leant met het oog op den ge
spannen toestand in hot binnenland ats
ook ten aanzien van de onmogelijkheid een
parlementaire meerderheid te voinnen, als
tevoren waarde hecihfc aan een boven de
partijen staande presidiale rogcenng
De onderhandelingen van den ri|ksk'anse.
lier met de partijleiders liggen dan ook
eveneens in deze lijn.
Nog gisteravond heeft rijkskanselier Von
Papen, dr. Ilugenbeifg ictathoUen.
Hitler vertoefde gisteren nog niet to Ber
lijn. Men verwacht, dat de rijkskanselier
morgenochtend een besproking zal hebben
met de leiders dor N.S.D.A.P.
liet Amenkaanscho publiek, vooral de
dagbladen, volgen met grooto belangstel
ling en spanning do gebeurtenissen in
Puitséhland. Algemeen is men or van over
tuigd, dat Hitler vroog of laat rijkskanselier
zal worden.
cqpi'O vaan een antieken Grieksclim gou- j
den beker aanbieden.
De werkloo slid id.
Einde Juli waren Dij de arbeidsbeurzen
in lid rijk 5 393.000 werkloozon ingeschre
ven, D.t is 60.000 meer dan begin Juli.
Sinds half Juli zijn evenwel 90.000 minder
personen ingeschreven.
DUITSCIILAND.
Communist doodgeschoten.
Volgens inedöIeolLngon van. de politie te
Gleiwitz is in. den macht op WoansJag in.
Potempa (district Gleiwitz) een communist
gezind arbeider door verscheidene perso
nen in S.A. en S.B-uniform vermoord Zijn
werd Goor oen slag op hot hoofd gei vond',
waarop hij een vorlrek binnenvluchtte,
waar liij. door oen der daders werd ge
volgd, die een revolverschot loste, even
wel zonder doel to treffen.Hierop verlie
ten do daders liet d'oor hen! binnengedron
gen huis.
BELGIE.
De contingenteeringskwestie.
Tijdens een zitting van gisteravond heeft
hot kabinet den internationalen toestand
van de comtingemteefringskweslio benevens
don eoanomiscben en financieelen tecstainid
des land's besproken.
Ter voorbereiding van de begrooting van
1933 werd tot nieuwe belastingen beslo
ten, terwijl tevens plannen werden gemaakt
tot een verlaging der ambtenaarssalarissen..
Geen besluiten werden genomen, ia de
kwestie van contingentoeiing vah kolen,
Zoowel van don kant van do socialistische
vakvereenigingon als van dm kalnt van die
mijneigenaren wordt gepoogd do rogoering
er too te brengen het Duitsche kolemcon-
timgemt met do helft te verminderen.
BALKANSTATFN.
Moeilijkheden bij rogeerings-
vormiaig in Roemenie.
Do regoaring AVajda WojwocL beeft giste
ren haag taak verkiezingen uit'to scln-ij
ven als beëindigd verklaard on is afgetre
den. Do kaning hooft den nationaal tsara-
nistiseheai leider Maniac in zijn palols ont
boden. Manioo in zij'n paleis ontboden. Ma-
nioo weigerde evenwel categorisch een ka
binet te votrmon.
Vervolgens heeft do koning AYajJa
Wojwod opnieuw met de kabinetsvormmg
bolast. HVajcla Wojwod hoeft do opdracht
aanvaard.
Do weigering van Manioo hoeft grooto
opzien gebaard, omlctat hij de langdurige
onderhandelingen tusschen Mainioo en dein
lawn de bestaande tegenstellingen mi at
konden weiden overbrugd.
VEREEN. STATEN.
II a o v or 58 jaar.
Do koning van Engeland heeft ©ün geluk
wens ch gezonden aan den president der
Vca'eenigdo Staten, Herbert Hoover, die gis
teren zijn 58sten verjaardag hoeft gevierd.
MIDDEN- EN ZUID-AMERIKA.
Een nieuwe n ota aan Bolivia.
Do neutrale mogendheden hebben op
nieuw oen nota betreffende die ton uitvoer
logging van don wapenstilstand gezonden
aan Bolivia.
Iloowel de inhoud dor nota officieel nog
niet is gepubliceerd, verluidt bot, dat de
neutralen zicli accoord zouden bobbon ver
klaard mot do voorwaarden, d'at Bolivia
drio dor bezette forten in Paraguay tot na
dor aider zal be/ot bonden.
In de Gran Ghaoo is hot nog tot klei
nere gevechten gekomen, doch *in bel al
gemeen is do toestand thans aanmorke!ijl
rus tiger.
Bij te La Paz gehouden manifestaties
pro en contra den oorlog werden ongeveer
tien personen gedood.
CHINA.
Geweldige brand in Maekdon.
Naar gemeld woidt, is in Moekdon een
geweldige brand uitgebroken. Geruchten be
weren, dat de brand is aangestoken door
Ghinoesclio vrijwilligers in burger. Uit Chi-
nocsche bron wordt gemeld; dat de strate
gisch belangrijks to punten van Moakden
door Japan soli e tanks bezet worden ge
houden om de van. alle kanton aanstor
mende vrijwilligers in bedwang te houden.
ENGELAND.
Do prins van Wales en prins
George naar de Middelland'-
sobe Zee.
Do prins van Wales en prins George ver
trekken vandaag uit Landen voor een be
zoek aam de manoeuvres dier Midtleiland-
scho Zee vloot. Zij zullen naar Parijs vlie
gen, daar den trein nomen tot Vduelië,
waar zij morgenmiddag hopen aan te ko
men en den nacht zullen doorbrengen.
Zaterdag zullen zij zich naar Kotrfoo bo-
geven. Zij zullen zich inschepen in liet
vlaggesdnp Queen Elisabeth.
Uit Athene wordt gemold, dat de Grielc-
sdie minister van marine mot den torpedo
jager I,ion naar Korfoe zal gaan om daar
de prinsen namens do Grieksche rogoering
to verwelkomen. Hij zal ieder hunner oen
Op den hoek van do Burgemeester Knappertlaan en Veonlant-
straat is gisternamiddag een auto van den besteldienst K.A. Brand
door oen autobus van Wilton omvergereden. De bestelauto op zijn
redder zijde.
Nederl. norologiscli-station nabij
Reykjavik.
Naar wij vernemen, zullen do deelnemers
aan de Ncderlandsclio expeditie naai1 IJs
land aorologiscli station nabij Reijkjavik
Zaterdag 13 dezer te 9.25 uur van
Amersfoort vertrekken om via Hamburg
ear Bergen naar IJsland te reizen.
Gedurende het Internationaal Pool jaar
zal van Nederlandsche zijde -naast het mag
netisch station op Groenland een aierolo-
gisdi station op IJsland gevestig wonden.
De bedoeling is, dat ©enige vliegers der
Luchtvaartafdeelrag te Soestorberg aldaar
met vliegtuigen der L.V.A. gedurende een
jaar moleoaologische lioogtevluchben zul
len uitvoeren in verband mot die onderzoe
kingen tijdons het Internationaal Poeljaar.
RECHTSZAKEN.
Opiumsmokkelarij,
Het O.M. bij de rechtbank to Almelo
eisclito tegen eten 42-jarigen loodgieter G.
E. F. te Overdinkel, die door de recherche
wead aangebonden, toon bij ©en rieten, kof
fertje en twoe doozen vervoerde, welke
mot opiumpoeder gevuld bleken, acht maan
den gevangenisstraf met verbeurdverklaring
van do in beslag genomen opium
Kerk en School.
Kunst en Wetenschap.
Belangrijke ontdekking voor
katoenindustrie.
Uit Manchester wordt gemeld, dat daar
een belangrijke ontdekking voor de
katoenindustrie is beleend gemaakt. Het
betreft een nieuw procédé, dat ontdekt is
om katoen te ontvetten.
Deze ontdekking is hot resultaat van oen
onderzoek, dat 'twee jaren lieeft geduurd'
en waarvoor de kosten 75 000'pond ster
ling bedragen. Het onderzook hooft plaats
gehad in het laboratorium der bekende
firma Tootal Bradhurst, Loon en Cy. te
Manchester.
Het verluidt, dat hot bestaat uit de wer
king van synthetische harsen op katoen-
vezels, terwijl er ook resultaat is bereikt
bij het verwerken van doze liars in kleur
stof. Het procédé is goalkoop «u kan wor
den toegepast op zijde, kunstzijde en kunst-
woJ.
Technische Uoogeschool.
Bij Kon. besluit is benoemd tot buiten
gewoon hoogleoraar in de afdioeling der
algemeeaio -wetenschappen aan de Tech
nische Iloogoscliool te Delft, om onderwijs
te geven in het staatsrecht, liet administra
tief recht (met uitzondering van dio arboids-
cn fabriekswetgeving en bet mijnrecht) dn
liet handelsrecht mr, A. C. Josephus Jitta.
GEMENGD NIEUWS»
Zweedxth schip op (le Schelde
oinhoogge varen.
Mist de oorzaak.
Hot Zweedscho stoomschip „Rontoiia"
komende van Oslo, is door mist bij Kaap-
duinen op do Schelde omboog gevaren.
Sloophouten zijn tor assistentie aanwezig.
Iuschrijviugsbiljbtieii verbrand.
Wethouders geschorst.
Do gemeenteraad van Bioek-Sitlaid lieeft,
naar wij in de Limburger Koerier lozen,
nx zijn jongste vergadering besloten tot
schorsing van do beide wethouders, de
hoeren Schroeien on Wilms, dio, toon do
uitslag van de aanbesteding van eenig
verfwork niet naar huil z,in was uitgeval
len, de ingekomen inschrijvingsbiljette.il zou
den hebben verbrand.
Wethouder Schrooten bad, zoo vertelde
de burgemeester, met goedkeuring van den
anderen wethouder, de papieren in de
kachel gestopt en aangestoken. Daarna had
hij oneerbiedig, met krachttermen, tegen
den burgemeester geroepen: Kom maar
hier, dan ziet ge ze branden! Vervolgens
hadden do beide wethouders besloten tot
bet houden van een nieuwe aanbesteding).
'Wethouder Wilms vond de zaak belache
lijk en merkte op, dat de voorzitter niet;
gezegd lieeft, dat* de stukken niet vernie
tigd mochten wordon.
En wethoTjder Schrooten zei: De voor
zitter heeft de verbranding moe goiedgiör
keurd.
Fusie in het bakkersbedrijf.
Dr een algemeen© vergadering van del
Coöp. 'Brood en Banketbakkerij „Eigen
IIulp" is op voorstel van bet bestuur be
sloten het bedrijf der vereeniging to fu-
sianeerem met dat van de N.V. Kon. Fa
brieken vb. Paul G. Kaiser.
Deze fusie is gisteren ingegaan.
Da consequentie van dit besluit is, dat
op den duur de Coöp. brood'- en banket
bakkerij „Eigen Hulp" zal warden geliqui
deerd:.
Men deelt ons nog mede, dat alle inleg-
geldert aanwezig zijn ter terugbetaling aan
de loden. t
Geraamte opgegraven
Naar liet Deventer Dagblad meldt, lieln
ben op de z g. Galgenbelt kinderen, die daar
een kuil aan bet graven waren, een mein-
scheljjk geraamte gevonden. In bet geraam
te lag een brief van perkamentpapier, wel
ke enderloekendi was met don naam Ad'olf
Keiler en gedateerd 16 September 1809.
Vermoedelijk betreft liet hier cm geraamte
van een officier, die in den Napoloom-
tischem tijd met nog eenige anderen is ge
fusilleerd. Do brief is voor een wetenschap
pelijk onderzoek tor band: gesteld aan dT.
M. E. Ilouck, directeur van bet Museum
de Waag te Deventer. Bij bet geraamte
zijn ook nog een aantal unifannkinoejxm,
en een klein ankertje gevotndem.
Aardbeving in Zuid-Afrikn.
Geen ernstige schade.
Gisternacht, te drie uur, werd in het
gclieele oostelijke deel van de unie van
Zuid-Afrika, een krachtige aardbeving waar
genomen, die onder de bevolking groote
consternatie veroorzaakte en do mete&te
inwoners uit het bed deed vluchten.
De schokken kondon ook te Johannes
burg en Kaapstad duidelijk worden ge
voeld. Hoewel op vele plaatsen de hui
zen op hun grondvesten schudden, on het
huisraad door elkaar rolde, richtte de aard-
heving nergens ernstige schade aan.
Een dergelijke aardbeving is stellig, in
meer dan 20 jaar in Zuid-Afrika niet
vooi gekomen. I
Jeugdherberg afgebrand;
In den afgeloopen nacht is brand1 uit
gebroken in de jeugdherberg Kulmde, in
Wcstlalen. Hel vuur groep zoo snel om
zich been, dat de zestig jongelieden, dale
in de twee gebouwen verblijf liieldlem,
slechts met grooto moeite konden worden
gered.
Eenige liepen brandwonden op of wor
don bij het spiringon uit oen venster ge
wond, zoodat zij naar het ziekenhuis moes-
ton worden gebracht.
Al hun bagage ging verloren. Van de
jeugdherberg zelf s niets meer over.
Aan boord van de „Margaretha".
Het sombero water.
NVe moeten, aan wal. Er zijn nog eenige
boodschappen te doen en er moet ge-
tok'faneei d worden.
Wc eten eerst. In de salon is de olie
lamp aangestoken. We zitten om de lange
latei, waarop de dikke boterhammen ge
legen hebben. Zwijgend roeken we onze
pijpen en sigaretten. We zijn een beetje
moe.
liet water is somber, bijna dreigend.
Ik hoor het slaan tegen do zwaarden en
kolken tegen de boorden. Het stroomt nu
wild naar zee, toomeloos stroomt het
voort Het heeft oen eigenaardige grijze
kleur, 'de kleine scherpe golfkoppen al-
loon zijn wit.
Links en rechts en onder me is liet
diepe water, meedoogenloos jaagt het
voort.-
Mei ons vijven gaan we in de jol en
rooien recht tegen den stroom in. Als
we van do „Margaretha" los zijn, is het
donker rondom ons en wo hooreii niets dan
liet bruisen van het water. Langzaam gaan
wo verder weg van do veilige lichten van
bet schip. Scliuin-voor ons is de wal,
donker, mot bier en daar oen lichtpuntje.
De golvon klotsen tegen ons jollefjo.
Vier man zitten aan do riemen, ik stuur.
Schuin naar den wal. Hoewel er geen
mist haird, zio ik weinig. Ik kan slechts
do vage contouren van oen grooto loods
mot oen steiger onderscheiden. Ver achter
ons ligt bet station en de llarwiehboot
Ik stuur naar den steiger. Daar heb-
Len we houvast aan en kunnen we een
ligplaats zoeken. Sterker bruist bot wa-
Dat» courant feracMjnt dagelijks, m«t uit-
tendering van Zon- en Feestdagen. OR JflarfianQ.
Prijs per kwartaal f2.— franco per post u<JSte Jaai MWiig.
f2.50. Prjja per week: 15 ets. Afzon
derlijke nummers i ots. Abonnementen
worden dagelijks aangenomen.
Advertentien foor liet eerstvolgend num
mer moeten vóór elf nur aan het Bnreai
bezorgd zijn, 's Zaterdags vóór O uur.
Een bepaalde plaats van advertentlSa
Wordt niet gewaarborgd.
p n - Prijs der Advertcntlën; vun lft reguts 1 i 65,
Nfl V lil fid, Mero regal meer f O 30; In hol'Zntcrdngnuin nier
IIII. fcUlUt i—5 regels f 1.80, iedere regel meer J 0.35.
Reclames f0.75 per regel. Incft8Bokosten5cl«^
postkwltantlesl5 ets, 'larieven vah adVertentiën
bfo abonnement'&ijn aan het "Bureau verkrijgbaar,
♦j Dagely ka worden tegen vooruitbetaling Kleine
AdvertoritUln opgenomen fü.50 t/m. 15 woor
den, 0.75 t/m. 25 woorden. Elk woord meet
6 cent tot een "maximum van 30 woorden.
's Woensdags; Kleine A dvertontiën tot 25 woor
den 10.25, mits vóór Dinsdagavond 6 uur aan het
Bumu bozorgdj
'b Zaterdags: Kleine Advertentiön f 1.00,indien
«tot vóór Vrijdagavond 0 uur bezorgd.
«ftsse